*Khái ni m v chính sách ti n t :ệ ề ề ệ
Chính sách l u thông ti n tư ề ệ hay chính sách ti n tề ệ (monetary policy)
là quá trình qu n lý cung ti n (money supply) c a c quan qu n lý ti n tả ề ủ ơ ả ề ệ
(có th là ngân hàng trung ng), th ng là h ng t i m t lãi su t mongể ươ ườ ướ ớ ộ ấ
mu n (targeting interest rate) đ đ t đ c nh ng m c đích n đ nh và tăngố ể ạ ượ ữ ụ ổ ị
tr ng kinh t - nh ki m ch l m phát, duy trì n đ nh t giá h i đoái,ưở ế ư ề ế ạ ổ ị ỷ ố
đ t đ c tăng tr ng kinh t . Chính sách l u thông ti n t bao g m vi cạ ượ ưở ế ư ề ệ ồ ệ
thay đ i các lo i lãi su t nh t đ nh, có th tr c ti p hay gián ti p thôngổ ạ ấ ấ ị ể ự ế ế
qua các nghi p v th tr ng m ; qui đ nh m c d tr b t bu c; ho c traoệ ụ ị ườ ở ị ứ ự ữ ắ ộ ặ
đ i trên th tr ng ngo i h i.ổ ị ườ ạ ố
Các công c c a chính sách ti n tụ ủ ề ệ
Công c tái c p v n: là hình th c c p tín d ng c a Ngân hàng Trungụ ấ ố ứ ấ ụ ủ
ng đ i v i các Ngân hàng th ng m i. Khi c p 1 kho n tín d ng choươ ố ớ ươ ạ ấ ả ụ
Ngân hàng th ng m i, Ngân hàng Trung ng đã tăng l ng ti n cungươ ạ ươ ượ ề
ng đ ng th i t o c s cho Ngân hàng th ng m i t o bút t và khaiứ ồ ờ ạ ơ ở ươ ạ ạ ệ
thông kh năng thanh toán c a h .ả ủ ọ
Công c t l d tr b t bu c: là t l gi a s l ng ph ng ti n c n vôụ ỷ ệ ự ữ ắ ộ ỷ ệ ữ ố ượ ươ ệ ầ
hi u hóa trên t ng s ti n g i huy đ ng, nh m đi u ch nh kh năng thanhệ ổ ố ề ử ộ ằ ề ỉ ả
toán (cho vay) c a các Ngân hàng th ng m i.ủ ươ ạ
Công c nghi p v th tr ng m : là ho t đ ng Ngân hàng Trung ngụ ệ ụ ị ườ ở ạ ộ ươ
mua bán gi y t có giá ng n h n trên th tr ng ti n t , đi u hòa cungấ ờ ắ ạ ị ườ ề ệ ề
c u v gi y t có giá, gây nh h ng đ n kh i l ng d tr c a cácầ ề ấ ờ ả ưở ế ố ượ ự ữ ủ
Ngân hàng th ng m i, t đó tác đ ng đ n kh năng cung ng tín d ngươ ạ ừ ộ ế ả ứ ụ
c a các Ngân hàng th ng m i d n đ n làm tăng hay gi m kh i l ngủ ươ ạ ẫ ế ả ố ượ
ti n t .ề ệ
Công c lãi su t tín d ng: đây đ c xem là công c gián ti p trong th cụ ấ ụ ượ ụ ế ự
hi n chính sách ti n t b i vì s thay đ i lãi su t không tr c ti p làm tăngệ ề ệ ở ự ổ ấ ự ế
thêm hay gi m b t l ng ti n trong l u thông, mà có th làm kích thíchả ớ ượ ề ư ể
hay kìm hãm s n xu t. Nó là 1 công c r t l i h i. C ch đi u hành lãiả ấ ụ ấ ợ ạ ơ ế ề
su t đ c hi u là t ng th nh ng ch tr ng chính sách và gi i pháp cấ ượ ể ổ ể ữ ủ ươ ả ụ
th c a Ngân hàng Trung ng nh m đi u ti t lãi su t trên th tr ngể ủ ươ ằ ề ế ấ ị ườ
ti n t , tín d ng trong t ng th i kỳ nh t đ nh.ề ệ ụ ừ ờ ấ ị
Công c h n m c tín d ng: là 1 công c can thi p tr c ti p mang tínhụ ạ ứ ụ ụ ệ ự ế
hành chính c a Ngân hàng Trung ng đ kh ng ch m c tăng kh iủ ươ ể ố ế ứ ố
l ng tín d ng c a các t ch c tín d ng. H n m c tín d ng là m c d nượ ụ ủ ổ ứ ụ ạ ứ ụ ứ ư ợ
t i đa mà Ngân hàng Trung ng bu c các Ngân hàng th ng m i ph iố ươ ộ ươ ạ ả
ch p hành khi c p tín d ng cho n n kinh t .ấ ấ ụ ề ế
T giá h i đoái:T giá h i đoái là t ng quan s c mua gi a đ ng n i tỷ ố ỷ ố ươ ứ ữ ồ ộ ệ
và đ ng ngo i t . Nó v a ph n ánh s c mua c a đ ng n i t , v a là bi uồ ạ ệ ừ ả ứ ủ ồ ộ ệ ừ ể
hiên quan h cung c u ngo i h i. T giá h i đoái là công c , là đòn b yệ ầ ạ ố ỷ ố ụ ẩ
đi u ti t cung c u ngo i t , tác đ ng m nh đ n xu t nh p kh u và ho tề ế ầ ạ ệ ộ ạ ế ấ ậ ẩ ạ
đ ng s n xu t kinh doanh trong n c. Chính sách t giá tác đ ng m tộ ả ấ ướ ỷ ộ ộ
cách nh y bén đ n tình hình s n xu t, xu t nh p kh u hàng hóa, tìnhạ ế ả ấ ấ ậ ẩ
tr ng tài chính, ti n t , cán cân thanh toán qu c t , thu hút v n đ u t , dạ ệ ệ ố ế ố ầ ư ự
tr c a đ t n c. V th c ch t t giá không ph i là công c c a chínhữ ủ ấ ướ ề ự ấ ỷ ả ụ ủ
sách ti n t vì t giá không làm thay đ i l ng ti n t trong l u thông.ề ệ ỷ ổ ượ ề ệ ư
Tuy nhiên nhi u n c, đ c bi t là các n c có n n kinh t đang chuy nở ề ướ ặ ệ ướ ề ế ể
đ i coi t giá là công c h tr quan tr ng cho chính sách ti n t .ổ ỷ ụ ỗ ợ ọ ề ệ
* Chính sách ti n t c a chính ph Vi t Nam hi n nayề ệ ủ ủ ệ ệ .
- Nh n m nh chính sách t giá và ngo i h i, Th ng đ c NHNN – ôngấ ạ ỉ ạ ố ố ố
Nguy n Văn Giàu - cho hay, t giá và qu n lý ngo i h i trong năm 2011 sễ ỉ ả ạ ố ẽ
linh ho t h n theo tín hi u th tr ng, phù h p v i di n bi n lãi su t, cânạ ơ ệ ị ườ ợ ớ ễ ế ấ
đ i hài hòa cung – c u ngo i t . S đi u hành này nh m tăng tính thanhố ầ ạ ệ ự ề ằ
kho n cho th tr ng và thúc đ y xu t kh u, h n ch nh p siêu, gi mả ị ườ ẩ ấ ẩ ạ ế ậ ả
d n tình tr ng đôla hoá trong n n kinh t , th c hi n đa d ng hóa ngo i tầ ạ ề ế ự ệ ạ ạ ệ
trong thanh toán. Th tr ng vàng và th tr ng ngo i t cũng s đ cị ườ ị ườ ạ ệ ẽ ượ
theo dõi và qu n lý ch t ch h nả ặ ẽ ơ
- Chính sách ti n t s ti p t c đ c th t ch t’ề ệ ẽ ế ụ ượ ắ ặ
+ Chính ph kh ng đ nh ch tr ng “ n đ nh vĩ mô, tăng tr ng h p lý”ủ ẳ ị ủ ươ ổ ị ưở ợ
s là m c tiêu nh t quán trong đi u hành năm nay cũng nh cẽ ụ ấ ề ư ả
nhi m kỳ 2011-2015. Chính sách ti n t , do đó, s ti p t c đ c th tệ ề ệ ẽ ế ụ ượ ắ
ch tặ
+ Quan đi m này v a đ c B tr ng - Ch nhi m Văn phòng Chính phể ừ ượ ộ ưở ủ ệ ủ
Vũ Đ c Đam thông báo t i phiên h p báo th ng kỳ, di n ra chi u 26/9.ứ ạ ọ ườ ễ ề
+ Theo B tr ng Đam, sau 2 ngày làm vi c (25-26/9), Chính ph đã dànhộ ưở ệ ủ
nhi u th i gian đánh giá v tình hình kinh t - xã h i 9 tháng, xác đ nhề ờ ề ế ộ ị
ph ng h ng đi u hành trong th i gian còn l i c a năm 2011 cũng nhươ ướ ề ờ ạ ủ ư
c nhi m kỳ 2011-2015ả ệ
+ Qua nh ngữ k t qu kinh t xã h iế ả ế ộ đ c đánh giá là “có nhi u kh i s c”ượ ề ở ắ
trong 9 tháng, Chính ph nh n đ nh m c tiêuủ ậ ị ụ tăng tr ngưở 6% c a c nămủ ả
2011 là có th đ t đ c. Tuy v y, tr c tình hình th gi i còn nhi u bi nể ạ ượ ậ ướ ế ớ ề ế
đ ng ph c t p, c quan đi u hành cho r ng kinh t Vi t Nam v n ph iộ ứ ạ ơ ề ằ ế ệ ẫ ả
đ i m t v i nhi u khó khăn.ố ặ ớ ề
- “Ngh quy t 11, do đó, s ti p t c đ c th c hi n không nh ng trongị ế ẽ ế ụ ượ ự ệ ữ
năm nay mà còn vài năm t i. n đ nh vĩ mô, tăng tr ng h p lý s là m cớ Ổ ị ưở ợ ẽ ụ
tiêu tr ng tâm c a c nhi m kỳ”, ng i phát ngôn c a Chính ph kh ngọ ủ ả ệ ườ ủ ủ ẳ
đ nh.ị
- Đ làm c s cho ch tr ng nói trên, Th ng tr c Chính ph đã giao 3ể ơ ở ủ ươ ườ ự ủ
B là Tài chính, K ho ch & Đ u t , Ngân hàng Nhà n c và y banộ ế ạ ầ ư ướ Ủ
Giám sát tài chính qu c gia ti n hành nghiên c u đ c l p v nguyên nhânố ế ứ ộ ậ ề
l m phát t i Vi t Nam.ạ ạ ệ
+ K t qu cho th y tình tr ng tr t giá kéo dài b t ngu n t nhi u lý do,ế ả ấ ạ ượ ắ ồ ừ ề
trong đó có vi c đ u t nhi u h n so v i ti t ki m (tăng tr ng tín d ngệ ầ ư ề ơ ớ ế ệ ưở ụ
th ng xuyên trên 30% m t năm, trong khi kh năng qu n lý v n còn y uườ ộ ả ả ố ế
kém), đ m l n khi n n n kinh t d ch u tác đ ng t bên ngoài, đ cộ ở ớ ế ề ế ễ ị ộ ừ ặ
bi t là khi x y ra l m phát giá l ng th c…ệ ả ạ ươ ự
+ Tuy nhiên, Chính ph kh ng đ nh nguyên nhân quan tr ng nh t gây l mủ ẳ ị ọ ấ ạ
phát Vi t Nam là v n đ ti n t .ở ệ ấ ề ề ệ Chính nh ng b t n kéo dài này đã đèữ ấ ổ
n ng lên tâm lý ng i dân, khi n ni m tin vào ti n đ ng ngày m t suyặ ườ ế ề ề ồ ộ
gi m: “Nghiên c u cho th y l m phát tâm lý tăng 1% thì l m phát th cả ứ ấ ạ ạ ự
tăng 0,64%. Trong khi tăng lãi su t 1% thì ch ph n ánh vào CPI 0,03%”,ấ ỉ ả
B tr ng Vũ Đ c Đam chia s .ộ ưở ứ ẻ
- Xác đ nh đ c nh ng nguyên nhân nêu trên, Chính ph kh ng đinh sị ượ ữ ủ ẳ ẽ
ti p t c th c hi n chính sách ti n t th t ch t trong th i gian t i. M c dùế ụ ự ệ ề ệ ắ ặ ờ ớ ặ
d đ a đ tăng tr ng tín d ng v n còn nhi u (k t thúc tháng 8 m i tăngư ị ể ưở ụ ẫ ề ế ớ
8,15% so v i cu i năm 2010) nh ng Ngân hàng Nhà n c s không sớ ố ư ướ ẽ ử
d ng h t h n m c 20%. Tăng cung ti n cũng s không ch m ng ngụ ế ạ ứ ề ẽ ạ ưỡ
16%. “Tôi có th kh ng đ nh tăng tr ng tín d ng và ti n t c nămể ẳ ị ưở ụ ề ệ ả
sẽ th p h n nh ng con s này kho ng 3%ấ ơ ữ ố ả ”, ông Đam cho bi t.ế
- Th a nh n vi c th t ch t ti n t s nh h ng đ n ho t đ ng c aừ ậ ệ ắ ặ ề ệ ẽ ả ưở ế ạ ộ ủ
doanh nghi p cũng nh k t qu thu hút v n đ u t , Chính ph cho bi t sệ ư ế ả ố ầ ư ủ ế ẽ
th c hi n đ ng th i nhi u gi i pháp đ tháo g khó khăn nh kiên trì chự ệ ồ ờ ề ả ể ỡ ư ủ
tr ng gi m lãi su t, kh c ph c nh ng v ng m c t i các d án FDI…ươ ả ấ ắ ụ ữ ướ ắ ạ ự
- Nhà n c lâu nay v n ph i bù l cho doanh nghi p đ các s n ph mướ ẫ ả ỗ ệ ể ả ẩ
nh đi n, xăng d u đ c bán ra v i giá th p h n th tr ng. Đây là m tư ệ ầ ượ ớ ấ ơ ị ườ ộ
trong nh ng căn nguyên sâu xa d n đ n l m phát.ữ ẫ ế ạ
- “Ch tr ng đi u hành hi n nay là m t m t v n ph i tính toán l trình,ủ ươ ề ệ ộ ặ ẫ ả ộ
m t m t s đ a giá các m t hàng theo h ng ti n g n t i thộ ặ ẽ ư ặ ướ ế ầ ớ ị
tr ng.ườ Không th vì l m phát mà ti p t c bao c pể ạ ế ụ ấ ”, đ i di n Chính phạ ệ ủ
kh ng đ nh.ẳ ị
- Cũng t i bu i h p báo, đ i di n Ngân hàng Nhà n c và B Tài chínhạ ổ ọ ạ ệ ướ ộ
cũng có phát bi u đ gi i đáp m t s v n đ đang đ c d lu n quanể ể ả ộ ố ấ ề ượ ư ậ
tâm.
+ V nh ng bi n đ ng trong nh ng ngày qua trênề ữ ế ộ ữ th tr ng vàngị ườ , Phó
th ng đ c Ngân hàng Nhà n c Nguy n Đ ng Ti n m t l n n a đ nghố ố ướ ễ ồ ế ộ ầ ữ ề ị
ng i dân bình tĩnh, tránh ch y theo các th đo n th i giá c a t th ng.ườ ạ ủ ạ ổ ủ ư ươ