noi giam noi tranh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1010.06 KB, 31 trang )
Thế nào là nói quá ? Cho biết tác dụng
Thế nào là nói quá ? Cho biết tác dụng
của nói quá ?
của nói quá ?
- Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại
- Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại
mức độ, quy mô, tính chất của sự vật,
mức độ, quy mô, tính chất của sự vật,
hiện tượng được miêu tả.
hiện tượng được miêu tả.
-
-
ể nhấn mạnh , gây ấn tượng,
ể nhấn mạnh , gây ấn tượng,
tăng sức biểu cảm.
tăng sức biểu cảm.
- Thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao.
- Thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao.
- Trong v¨n th¬.
- Trong v¨n th¬.
- Trong ®êi sèng thêng ngµy.
- Trong ®êi sèng thêng ngµy.
N
N
êu phạm vi sử dụng của nói quá.
êu phạm vi sử dụng của nói quá.
Ng÷ v¨n 8 - TiÕt 40
Ng÷ v¨n 8 - TiÕt 40
Bµi 10
Khinh từ - Uyển ngữ - Nhã ngữ
Khinh từ - Uyển ngữ - Nhã ngữ
Tiết 40: Nói giảm nói tránh
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng của
nói giảm nói tránh
nói giảm nói tránh
1.
1.
Tìm hiểu ví dụ:
Tìm hiểu ví dụ:
a. Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi
a. Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi
tôi sẽ
tôi sẽ
đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các
đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các
vị cách mạng đàn anh khác
vị cách mạng đàn anh khác
,
,
thì đồng bào
thì đồng bào
cả nước, đồng chí trong đảng và bầu bạn
cả nước, đồng chí trong đảng và bầu bạn
khắp nơi điều khỏi cảm thấy đột ngột.
khắp nơi điều khỏi cảm thấy đột ngột.
(Hồ Chí Minh,
(Hồ Chí Minh,
Di ch
Di ch
úc
úc
)
)
b. Bác đã
b. Bác đã
đi
đi
rồi sao, Bác ơi !
rồi sao, Bác ơi !
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.
Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.
(Tố Hữu,
(Tố Hữu,
Bác ơi
Bác ơi
)
)
c. Lượng con ông Độ đây mà....Rõ tội
c. Lượng con ông Độ đây mà....Rõ tội
nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ
nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ
chẳng còn
chẳng còn
.
.
(Hồ Phương,
(Hồ Phương,
Thư nhà
Thư nhà
)
)
a) đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin
a) đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin
và các vị cách mạng đàn anh
và các vị cách mạng đàn anh
khác
khác
b) đi
b) đi
c) chẳng còn
c) chẳng còn
CHẾT
CHẾT
* Nhận xét 1:
* Nhận xét 1:
VD 1(a,b,c)
VD 1(a,b,c)
d
d
ïn
ïn
g cách nói tránh đi
g cách nói tránh đi
bằng những từ ngữ có nghĩa tương
bằng những từ ngữ có nghĩa tương
đương với nghĩa từ “ chết”
đương với nghĩa từ “ chết”
VD2: Phải bé lại lăn vào lòng một người mẹ,
VD2: Phải bé lại lăn vào lòng một người mẹ,
áp mặt vào
áp mặt vào
bầu sữa
bầu sữa
nóng của người mẹ, để
nóng của người mẹ, để
bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống
bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống
cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy
cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy
người mẹ có một dịu êm vô cùng.
người mẹ có một dịu êm vô cùng.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
* Nhận xét 2:
* Nhận xét 2:
-> VD2
-> VD2
dïng
dïng
cách diễn đạt tế nhị để
cách diễn đạt tế nhị để
tránh sự thô tục, thiếu lịch sự
tránh sự thô tục, thiếu lịch sự
vµ gîi c¶m
vµ gîi c¶m
xóc th©n th¬ng, tr×u mÕn khi nãi vÒ mÑ.
xóc th©n th¬ng, tr×u mÕn khi nãi vÒ mÑ.
VD3:
VD3:
a. Con dạo này
a. Con dạo này
lười lắm
lười lắm
.
.
b.Con dạo này
b.Con dạo này
không được chăm chỉ
không được chăm chỉ
cho lắm.
cho lắm.
* Nhận xét 3:
* Nhận xét 3:
-> VD 3(
-> VD 3(
b
b
)
)
d
d
ïn
ïn
g
g
cách nói tế nhị,nhẹ
cách nói tế nhị,nhẹ
nhàng
nhàng
để người nghe dễ tiếp thu.
để người nghe dễ tiếp thu.
Ti
Ti
ết 40:
ết 40:
Nói giảm nói tránh
Nói giảm nói tránh
- VD1(a,b,c) d
- VD1(a,b,c) d
ïn
ïn
g cách nói bằng những
g cách nói bằng những
từ ngữ có ý nghĩa giảm nhẹ mức độ
từ ngữ có ý nghĩa giảm nhẹ mức độ
của sự việc để tránh đau buồn.
của sự việc để tránh đau buồn.
- VD2
- VD2
d
d
ùng cách
ùng cách
diễn đạt tế nhị để tránh
diễn đạt tế nhị để tránh
sự thô tục, thiếu lịch sự
sự thô tục, thiếu lịch sự
- VD 3(
- VD 3(
b
b
)
)
d
d
ïn
ïn
g
g
cách nói tế nhị,nhẹ nhàng
cách nói tế nhị,nhẹ nhàng
để người nghe dễ tiếp thu.
để người nghe dễ tiếp thu.
Nhận xét chung :
Nhận xét chung :
Nói giảm nói tránh là m
Nói giảm nói tránh là m
ột
ột
biện pháp tu từ
biện pháp tu từ
dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển,
dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển,
tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê
tránh gây cảm giác quá đau buồn, ghê
sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.
sợ, nặng nề; tránh thô tục, thiếu lịch sự.
2. Ghi nhớ
2. Ghi nhớ
(SGK/108)
(SGK/108)
Bài tập:1(sgk/108):
A /
A /
Khuya rồi, mời bà
Khuya rồi, mời bà
..........................
..........................
B / Cha mẹ em..........................từ ngày em
B / Cha mẹ em..........................từ ngày em
còn rất bé, em về ở với bà ngoại.
còn rất bé, em về ở với bà ngoại.
C / Đây là lớp học cho trẻ em.....................
C / Đây là lớp học cho trẻ em.....................
D / Mẹ đã ..................rồi, nên chú ý giữ
D / Mẹ đã ..................rồi, nên chú ý giữ
gìn sức khoẻ.
gìn sức khoẻ.
E / Cha nó mất, mẹ nó......................, nên
E / Cha nó mất, mẹ nó......................, nên
chú nó rất thương nó.
chú nó rất thương nó.
đi nghỉ
đi nghỉ
chia tay nhau
chia tay nhau
khiếm thị
khiếm thị
có tuổi
có tuổi
đi bước nữa
đi bước nữa
Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh cho sau
Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh cho sau
đây vào chỗ trống:
đây vào chỗ trống:
đi nghỉ, khiếm thị, chia tay
đi nghỉ, khiếm thị, chia tay
nhau, có tuổi, đi bước nữa
nhau, có tuổi, đi bước nữa
.
.
