Tuần 7
Tiết 13 SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄ
I. MỤC TIÊU
- Trình bày được vai trò của lơng hút, cơ chế hút nước và muối khống
- RÌn kü n¨ng thao t¸c, tiÕn hµnh thÝ nghiƯm. BiÕt vËn dơng kiÕn thøc ®· häc ®Ĩ bíc
®Çu gi¶i thÝch mét sè hiƯn tỵng trong thiªn nhiªn.
- Yªu thÝch m«n häc
II. CHUẨN BỊ
_ Tranh phãng to h×nh 11.1; 11.2 ( Sgk)
_ Chn bÞ thÝ nghiƯm tríc ë nhµ vµ cho biÕt kÕt qu¶.
III. PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, vấn đáp, thảo luận nhóm
VI.TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1. ỉn ®Þnh líp:
2. KiĨm tra:
Câu hỏi Đáp án
Nêu vai trò nước và
muối khoáng đối với cây ?
Vì sao bón đủ phân,
đúng loại, đúng lúc sẽ cho
nâng suất cao ?
_ RƠ c©y chØ hÊp thơ níc vµ mi kho¸ng hoµ tan trong níc.
Để đảm bảo cho sự sống và phát triển cây khơng chỉ cần nước
mà còn cần các loại muối khống như: muối đạm, muối lân,
kali.
Nhu cầu muối khống cũng khác nhau đối với mỗi loại cây
Giúp cây có đủ chất để ni cây, cây phát triển tốt, sinh
trưởng tốt
3. Nội dung bài mới
Cây rất cần nước và muối khoáng. Vậy cây hút nước và muối khoáng bằng con đương
này ? những điều kiện bên ngoài ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây
nào ?
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HỌC SINH
NỘI DUNG
Treo tranh H 11.2 SGK.
Gọi học sinh lên dán chú
thích tranh
GV treo bài tập điền từ
lên bảng. Yêu cầu 1 HS
lên chỉ tranh vẽ con đường
hút nước và muối khoáng
hòa tan từ đất vào cây. 1
HS lên điền từ vào bài tập
Bộ phận nào chủ yếu
của rễ làm nhiệm vụ hút
nước và muối khoáng hòa
Nước và muối khống hòa
tan trong đất,
được…………….hấp thụ,
chuyển qua…….......tới……
Rễ mang các………….có
chức năng hút nước và muối
khống hòa tan trong đất
II/ SỰ HÚT NƯỚC VÀ
MUỐI KHỐNG CỦA
RỄ
1. Rễ cây hút nước và
muối khống
- Rễ mang các lông hút có
chức năng hút và muối
khoáng hòa tan trong đất.
- Nước và muối hòa tan
trong đất được lông hút hấp
thụ, chuyển qua võ tới
mạch gỗ đi lên các bộ phận
của cây.
tan ?
Tại sao sự hút nước và
muối khoáng của rễ không
thể tách rời nhau?
GV treo bảng phụ với nội
dung sau, u cầu HS thảo
luận để điền vào bảng
Lo¹i ®Êt
ĐỈc ®iĨm
¶nh
hưëng
§Êt ®åi
nói
§Êt ®á
bazan
Phï sa,
®ång
b»ng
Đất trồng đã ảnh hưởng
tới sự hút nước và muối
khoáng như thế nào? Cho
ví dụ
Ở đòa phương chúng ta,
đất trồng thuộc loại nào ?
GV treo bảng phụ với nội
dung sau, u cầu HS thảo
luận để điền vào bảng
C¸c u tè
Sù ¶nh hưëng
NhiƯt ®é thÊp
NhiƯt ®é cao
Mưa nhiỊu
Thời tiết, khí hậu ảnh
hưởng như thế nào đến sự
hút nước và muối khoáng
của cây
Lo¹i
®Êt
ĐỈc ®iĨm ¶nh hưëng
§Êt
®åi
nói
§Þa h×nh dèc
Gi÷ nưíc
kÐm
Xãi mßn, rưa
tr«i
MÊt nưíc vµ
chÊt dinh
dưìng.
C©y khã hót
®ưỵc
§Êt
®á
baza
n
Mµu n©u ®á,
®á vµng
Níc vµ chÊt
dinh dưìng
kh¸
Hót ®ỵc níc
vµ chÊt dinh
dưìng
C©y c«ng
nghiƯp
Phï
sa,
®ång
b»ng
Do phï sa
s«ng båi ®¾p
NhiỊu níc vµ
chÊt dinh
dưìng
Thn lỵi
C©y cho
n¨ng st
cao
C¸c
u tè
Sù ¶nh hưëng
NhiƯt
®é
thÊp
Sù hót nưíc vµ chÊt
dinh dưìng cđa c©y bÞ
ngưng trƯ
NhiƯt
®é
cao
C©y tho¸t nưíc nhiỊu,
ph¶i hót nhiỊu nưíc.
NÕu kh«ng ®đ c©y sÏ
kh« hÐo.
Mưa
nhiỊu
§Êt ngËp nưíc, rƠ c©y
chÕt, kh«ng thĨ hót
nưíc vµ chÊt dinh
dưìng.
2. Những điều kiện bên
ngoài ảnh hưởng đến sự hút
nước và muối khoáng của
cây .
a) Các loại đất trồng khác
nhau
b) Thời tiết khí hậu
- Các yếu tố bên ngồi như
thời tiết, khí hậu, các loại đất
khác nhau…..có ảnh hưởng
tới sự hút nước và muối
khống của cây.
- Cần cung cấp đủ nước và
muối khống thì cây trồng
mới sinh trưởng và phát
triển tốt.
4. Cũng cố: dùng tranh câm H 11.2, cho HS điền mũi tên và chú thích hình.
Đọc phần tổng kết mục “Em có biết”
5. Dặn dò : trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/39. giải ổ chữ / 39. chuan bò : củ khoaimì, cà rốt, cành
trầu không, tầm gửi, dây tơ hồng.
Tiết 14 BIẾN DẠNG CỦA RỄ
I. MỤC TIÊU
- Phân biệt được các loại rễ biến dạng và nêu chức năng của chúng
- Quan sát, so sánh, phân tích
- Bảo vệ cây xanh
II/ CHU ẨN BỊ :
1. Giáo viên : Tranh, mẫu một số loại rễ biến dạng
2. Học sinh : : củ cà rốt, củ cải, củ mì, cây tầm gửi, cành trầu không
- sưu tầm các tranh, ảnh về các loại rễ biến dạng
III. PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, vấn đáp, thảo luận nhóm
VI.TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1. ỉn ®Þnh líp:
2. KiĨm tra:
Câu hỏi Đáp án
Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu
hấp thụ nước và muối khoáng ?
Chỉ trên tranh vẽ con đường hấp thụ nước
và muối khoáng hòa tan từ đất vào cây ?
Vì sao bộ rễ cây thường ăn sâu, lan rộng,
số lượng rễ cây nhiều?
Rễ mang các lông hút có chức năng hút và
muối khoáng hòa tan trong đất.
- Nước và muối hòa tan trong đất được lông
hút hấp thụ, chuyển qua võ tới mạch gỗ đi lên
các bộ phận của cây.
3. Nội dung bài mới :
Trong thực tế, rễ khơng chỉ có chức năng hút nước và muối khống hòa tan, mà ở một số cây, rễ
còn có chức năng khác nữa nên hình dạng, cấu tạo của rễ , thay đổi làm biến dạng. Vậy có những
loại rễ biến dạng nào? Chúng có chức năng gì?
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HỌC SINH NỘI DUNG
Mét sè lo¹i
c©y cã rƠ
biÕn d¹ng
©
y
s
¾
n
y
t
Ç
m
g
ư
i
C
©y
trÇ
u
kh
«n
g
C
©
y
b
ơ
t
m
ä
c
GV kiểm tra mẫu vật của
HS đã chuẩn bị từ trước.
GV yêu cầu cả nhóm đặt
mẫu vật lại với nhau .
- Quan sát mẫu vật, tranh
=> hãy phân loại chúng
thành các nhóm riêng dựa
vào các đặc điieemr sau:
- Rễ trên mặt đất
- Rễ trên thân cây
- Rễ trên cây chủ
- Hình dạng, màu sắc, cấu
tạo của các loại rễ biến dạng
-Chức năng của từng loại
rễ biến dạng
Sau đó Gv treo bảng phụ để
HS hồn thành vào bảng
Quan sát hình và làm bài
tập trong sgk
Tại sao phải thu hoạch
cây có rễ củ trước khi
chúng ra hoa ?
Vậy có mấy loại rễ biến
dạng? Đó là những loại nào?
Các nhóm quan sát mẫu
vật => trao đổi, thảo luận 3
phút để phân loại (dựa vào
hinh thái, màu sắc, cách
mọc,…)
Tên
biến
dạng
Tên
cây
Đặc điểm Chức
năng
Rễ
củ
Cây
cải củ
Cây
cà rốt
Rễ phình
to
Dự trữ
cho
cây khi
ra hoa
tạo quả
Rễ
móc
Rễ phụ
mọc từ
thân và
cành trên
mặt đất
Rễ
thở
Sống
trong điều
kiện thiếu
Kk, rễ
mọc
ngược lên
Giác
mút
Rễ biến
đổi thành
giác mút
đâm vào
thân hoặc
cành khác
Tên
biến
dạng
Tên cây Đặc
điểm
Chức
năng
Rễ thở
Bơt
mäc,
m¾m,
bÇn…
Sống
teong
điều
kiện
thiếu
Kk, rễ
mọc
ngược
lên
LÊy
«xi
cung
cÊp
cho
c¸c
phÇn
rƠ díi
®Êt
Rễ
móc
TrÇu
kh«ng,
hå tiªu,
v¹n
niªn
thanh…
Rễ phụ
mọc từ
thân và
cành
trên
mặt
đất
Gióp
c©y leo
lªn
Rễ củ
Cây cải
củ
Cây cà
rốt
Rễ
phình
to
Dự trữ
cho
cây khi
ra hoa
tạo quả
Giác
mút
T¬
hång,
tÇm
gưi…
Rễ
biến
đổi
thành
giác
mút
đâm
vào
thân
hoặc
cành
khác
LÊy
thøc
¨n tõ
c©y
chđ
-
Mét sè lo¹i
c©y cã rƠ
biÕn d¹ng
y
t
Ç
m
g
ư
i
C
©y
trÇ
u
kh
«n
g
C
©
y
b
ơ
t
m
ä
c
4 . Củng cốù
+ Hãy đánh dấu (X ) vào ô vuông những câu đúng
a) Rễ cây trầu không, cây hồ tiêu là rễ móc
b) Rễ cây khoai tây, khoai mì, cây su hào là rễ củ
c) Rễ cây bàng, cây mắm, cây bụi mọc là rễ thở
d) Cây tầm gửi, dây tơ hồng có giác mút
Đáp án : Câu a, b, c
5. Dặn dò
Trả lời câu 1,2 SGK/42
- Làm bài tập SGK / 42
- Chuẩn bò mẫu vật cho bài sau : Kí duyệt, ngày tháng năm
Cành dâm bụt, cành hoa hồng, PHT
ngọn bí đỏ, cây bìm bìm, cây cỏ mầm trầu,
cây rau má, cây mồng tơi, mướp,….
- Sưu tầm tranh ảnh về các loài thân