Nêu rõ các đặc điểm cấu tạo và chức năng của đại
não người, chứng tỏ sự tiến hoá của người so với
các động vật khác trong lớp thú.
- Khối lượng não so với cơ thể ở người lớn hơn các
động vật thuộc lớp thú.
- Vỏ não có nhiều khe và rãnh làm tăng bề mặt
chứa các nơron (khối lượng chất xám lớn)
- Ở người, có các trung khu vận động và cảm giác
như các động vật thuộc lớp thú, còn có các trung
khu cảm giác và vận động ngôn ngữ (Nói, viết,
hiểu tiếng nói, hiểu chữ viết.
CHÖÔNG
IX
Chúng ta đã biết nếu xét về chức năng thì hệ
thần kinh được phân thành : Hệ thần kinh vận
động, diều khiển hoạt động của các cơ vân (cơ
xương) và hệ thần kinh sinh dưỡng điều khiển
hoạt động của các nội quan.
Hệ thần kinh sinh dưỡng lại bao gồm: phân hệ
thần kinh giao cảm và phân hệ thần kinh đối
giao cảm.
CÂU HỎI
TRẢ LỜI
KẾT LUẬN CẦN GHI NHỚ
TRAO ĐỔI NHÓM
QUAN SÁT HÌNH, NGHIÊN CỨU THÔNG TIN SGK
Lập bảng so sánh cung phản xạ sinh dưỡng
với cung phản xạ vận động.
Cung phản xạ sinh dưỡng với cung phản xạ
vận động giống và khác nhau như thế nào?
Thụ quan
áp lực
Sợi cảm
giác
Sợi trước
hạch
Dây phế vò
Hạch đối giao cảm
Sợi sau hạch
Cung phản xạ
Cung phản xa
vận độngï
Cung phản xạ sinh
dưỡng do bộ phận
thần kinh giao cảm
phụ trách làm giảm
nhu động ruột
Cung phản xạđiều hoà hoạt động tim
do bộ phận thần kinh đối giao cảm
phụ trách làm giảm nhòp tim
Đặc điểm Cung phản xạ vân động Cung phản xạ sinh dưỡng
C
ấ
u
t
ạ
o
Chức năng
- Trung ương
- Hạch thần
kinh
- Đường
hướng tâm
- Đường li
tâm
Đại não
- Chất xám
Tuỷ sống
Trụ não
- Chất xám
Sừng bên
tuỷ sống
- Không có - Có
- Từ cơ quan thụ cảm
TW - Từ cơ quan thụ cảm
TW
- Đến thẳng cơ quan phản ứng
- Qua sợi trước hạch, sợi sau
hạch.Chuyển dao ở hạch
thần kinh
Điều khiển hoạt động cơ vân
(có ý thức)
Điều khiển hoạt động nội
quan (không có ý thức)
Hệ thần kinh sinh dưỡng cấu tạo như thế nào?
* Cấu tạo hệ thần kinh sinh dưỡng gồm:
+ Phần trung ương thần kinh nằm trong não, tuỷ sống.
+ Phần ngoại biên là các dây thần kinh và hạch thần
kinh.
Trình bày rõ sự khác nhau giữa hai phân hệ
giao cảm và đối giao cảm?
Cấu tạo Phân hệ giao cảm Phân hệ đối giao cảm
Trung ương
Ngoại biên gồm:
Các nhân xám ở sừng
bên tuỷ sống (từ đốt
tuỷ I đến đốt tuỷ thắt
lưng III)
Hạch nằm gần cơ
quan phụ trách
- Hạch thần kinh
(nơi chuyển tiếp
nơron
- Nơron trước hạch
(sợi trục có bao
miêlin)
- Nơron sau hạch
(không có bao
miêlin)
Chuỗi hạch nằm
gần cột sống (chuỗi
hạch giao cảm) xa
cơ quan phụ trách
- Sợi trục dài
- Sợi trục ngắn
- Sợi trục dài
- Sợi trục ngắn
Các nhân xám ở trụ
não và đoạn cùng
tuỷ sống
Bảng 48-1. So sánh cấu tạo của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
Sợi
trước
hạch
Chuỗi hạch
giao cảm
Sợi sau
hạch
Trung ương
đối giao cảm
Sợi sau
hạch
Sợi trước
hạch
Phân hệ giao cảm
Phân hệ đối giao cảm
Căn cứ vào hình 48.3 và bảng 48.2, em có nhận xét
chức năng của phân hệ giao cảm và đối giao cảm?
Hai phân hệ giao cảm và đối giao cảm có tác
dụng đối lập đối với hoạt động của các cơ
quan sinh dưỡng.
Hệ thần kinh sinh dưỡng có vai trò như thế
nào trong đời sống?
Nhờ tác dụng đối lập đó mà hệ thần kinh sinh dưỡng
điều hoà được hoạt động của các cơ quan nội tạng.
Các phân hệ
Tác động lên
Giao cảm Đối giao cảm
Tim
Phổi
Ruột
Mạch máu ruột
Mạch máu đến cơ
Mạch máu da
Tuyến nước bọt
Đồng tử
Cơ bóng đái
Tăng lực và nhòp cơ
Dãn phế quản nhỏ
Giảm nhu động
Co
Dãn
Co
Gảm tiết
Co
Dãn
Giảm lực và nhòp cơ
Dãn phế quản nhỏ
Tăng nhu động
Dãn
Co
Dãn
Tăng tiết
Dãn
Co
Bảng 48-2. So sánh chức năng của phân hệ giao cảm và phân hệ đối giao cảm
Trình bày sự giống nhau và khác nhau về
mạt cấu trúc và chức năng giữa hai phân hệ
giao cảm và đối giao cảm trong hệ thần kinh
sinh dưỡng?
Hc bi
Lm bi tp 1, 2. /trang 144 sgk
c mc Em cú bit?
ẹoùc trửụực baứi 49.
(Cụ quan phaõn tớch thũ giaực)
Kính chào tạm biệt
Hẹn gặp lại
Giáo viên biên soạn :
TRẦN CÔNG
THẢO
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ
THẦY CÔ VÀ HỌC SINH ĐÃ
QUAN TÂM THEO DÕI BÀI DẠY .
TRƯỜNG : THCS 719
NĂM HỌC : 2008 -2009
Kính chào tạm
biệt
Hẹn gặp lại
Giáo viên biên soạn :
TRẦN CÔNG
THẢO
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ
THẦY CÔ VÀ HỌC SINH ĐÃ QUAN
TÂM THEO DÕI BÀI DẠY .
TRƯỜNG : THCS 719
NĂM HỌC : 2008 -2009