TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XàHỘI (CƠ SỞ II)

   KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

KINH TẾ QUỐC TẾ

INTERNATIONAL ECONOMICS

GV: ThS. Nguyễn Thị Thanh Ngân
1

KTQT-C3


KINH TẾ QUỐC TẾ
CHƯƠNG 4

2

CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ 
THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ 
QUỐC TẾ
KTQT-C3


NỘI DUNG

3

KTQT-C3

I. Cán cân thanh toán quốc tế
1. Khái niệm và nguyên tắc hạch toán
a. Khái niệm:

 Cán cân thanh toán quốc tế là một bản tổng 
hợp ghi chép một cách có hệ thống tất cả 
các giao dịch quốc tế của dân cư một quốc 
gia với dân cư của một quốc gia khác trong 
một thời kỳ nhất định, thường là 1 năm.

4

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
Cán cân thanh toán phản ánh luồng ngoại tệ 

ra vào của 1 quốc gia.

Vd:
Luồng ngoại tệ đi vào LỚN HƠN luồng 
ngoại tệ đi ra­> Cán cân thanh toán thặng dư.
Luồng ngoại tệ đi vào NHỎ HƠN luồng 
ngoại tệ đi ra ­> Cán cân thanh toán thâm hụt. 

5

Khi thâm hụt, quốc gia có thể xuất vàng trả 

nợ, mượn nợ hoặc gia hạn nợ để giải quyết 
KTQT-C3
thâm hụt


I. Cán cân thanh toán quốc tế
b. Nguyên tắc hạch toán
1. Nợ và có:

Giao dịch của 1 quốc gia này với 1 quốc gia 
khác được ghi là Có hoặc Nợ trong CCTT.
Vd1: Người Thái mua cổ phần của Nguyễn 
Kim, tài sản nước ngoài của VN tăng lên ­> 
khoản vốn này sẽ được ghi CÓ trong CCTT.

6

Vd2: Bầu Đức mua cổ phần Arsenal, khoản 
giao dịch này làm tăng tài sản của ng Việt ở 
KTQT-C3
nước ngoài ­> được ghi NỢ trong CCTT.


I. Cán cân thanh toán quốc tế
b. Nguyên tắc hạch toán
2.  Ghi sổ kép:
Mỗi khoản giao dịch được ghi chép 2 lần, 1 
lần ghi có & 1 lần ghi nợ với số lượng như 
nhau.
Vd: Công ty A xuất khẩu 500 USD hàng hóa.

                                            Có (+)         Nợ (­) 
      Xuất khẩu hàng hóa      500 USD
7

KTQT-C3

       Vốn ra ngoài ngắn hạn                     500 


I. Cán cân thanh toán quốc tế
Những khoản mục của CCTTQT
1. Tài khoản vãng lai
2. Tài khoản vốn
3. Sự khác nhau về thống kê (lỗi thống kê)
4. Kết toán chính thức

8

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
TÀI KHOẢN VÃNG LAI

Ghi lại luồng hàng hóa và dịch vụ quốc tế 
(cán cân thương mại),  những khoản thu nhập 
và chuyển tiền thuần
Cán cân thanh toán vãng lai = cán cân thương 
mại + thu nhập ròng (lãi tín dụng, lãi cổ phần, 
lãi đầu tư) + viện trợ nước ngoài (không hoàn 

lại)…..
9

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
TÀI KHOẢN VỐN

Là những khoản vốn của tư nhân hoặc chính 
phủ cho vay hoặc vay của tư nhân hoặc chính 
phủ nước ngoài. 
Nguyên tắc hạch toán: Vào=> có, ra=> nợ
Vd: Khi FDI chảy vào phản ánh Có. Khi FDI 
chảy ra phản ánh Nợ. 

10

Khi đi vay phản ánh bên Có. Khi cho vay 
phản ánh bên Nợ. 
KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
SAI SÓT THỐNG KÊ

Là do sự sai lệch về thống kê do nhầm lẫn, 
bỏ sót hoặc không thu thập được số liệu. 
Nguyên nhân: Những ghi chép của những 
khoản thanh toán hoặc hoá đơn quốc tế được 

thực hiện vào những thời gian khác nhau, địa 
điểm khác nhau và có thể bằng những phương 
pháp khác nhau. 
11

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
KẾT TOÁN CHÍNH THỨC

Biểu thị những giao dịch quốc tế mà chính 
phủ tiến hành để điều chỉnh tất cả những giao 
dịch khác được ghi trong các hạng mục của cán 
cân thanh toán.
Như vậy, tổng các hạng mục trong cán cân 
thanh toán phải bằng 0

12

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
KẾT TOÁN CHÍNH THỨC
Vd: Cán cân tổng thể =Cán cân vãng lai +Cán 
cân vốn +Lỗi và sai sót.
   Nếu cán cân tổng thể >0, luồng ngoại tệ 
thặng dư ­> chuyển vào dự trữ ngoại hối để 
kết toán chính thứ =0

Nếu cán cân tổng thể <0, luồng ngoại tệ 
thiếu hụt ­> xuất dữ trữ ngoại hối, mượn tiền 
IMF….. Để kết toán chính thức  = 0
13

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CCTTQT
v Tỉ giá hối đoái và cán cân thanh toán

Khi đồng nội tệ giảm giá ­> tăng tổng giá trị 
xuất khẩu tính bằng nội tệ, giảm tổng giá trị 
nhập khẩu tính bằng nội tệ ­> cải thiện cán cân 
thanh toán.

14

KTQT-C3


I. Cán cân thanh toán quốc tế
YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CCTTQT
v Cán cân thương mại

Sự thay đổi về xuất khẩu và nhập khẩu 
ảnh hưởng đến cán cân thương mại, từ đó 
tác động đến CCTTQT
v Thu nhập quốc dân (Y)


  Y = C + I + G + ( X­M)
óY ­ ( C + I + G) = X –M
15

KTQT-C3

Nếu X­M < 0 => Chính phủ chi tiêu nhiều 


I. Cán cân thanh toán quốc tế
YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CCTTQT
v Chính sách đối ngoại, sự ổn định chính 

trị.

vKhả năng và trình độ quản lý của chính 

phủ.

16

=> Việt Nam trở thành 1 môi trường thuận 
lợi để thu hút đầu tư, tăng lượng ngoại tệ 
đổ vào trong nước => cải thiện cán cân 
KTQT-C3
thanh toán


II. Thị trường tiền tệ quốc tế

1.
2.

3.

17

THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI
Bất cứ đâu diễn ra việc mua và bán các đồng 
tiền khác nhau
Thị trường ngoại hối là thị trường tiền tệ quốc 
tế trong đó đồng tiền của các quốc gia khác 
nhau có thể trao đổi cho nhau.

KTQT-C3


II. Thị trường tiền tệ quốc tế
1. THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI

18

KTQT-C3


II. Thị trường tiền tệ quốc tế
1. THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI

19


KTQT-C3


II. Thị trường tiền tệ quốc tế
2. TỈ GIÁ HỐI ĐOÁI

Là mức giá mà ở đó các đồng tiền của nước khác 
nhau có thể trao đổi được cho nhau.
Vd: 1 USD = 21320 VND
Tỉ g
iá h
ối 
đoái
 đượ
xác 
c
định  
thế 
 
nào?
 

KTQT-C3

t 
yế
  qu  
Ai h tỉ
địn  hối 
giá ái

đo

20


TỈ GIÁ HỐI ĐOÁI
Giá

21000

S 
nt

Xuất khẩu
­
Nhận đầu tư nước 
ngoài
­
Việt  kiều gửi tiền về 
nước
­
etc,
­

D’ nt

Nhập khẩu
­
Trả nợ vay
­

Người VN đi du lịch  
D nt
nước ngoài
Lượng tiền ­ etc,
­

21

KTQT-C3


TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
Biểu thị tỷ giá:

Biểu thị trực tiếp: 1 USD = 21320 VNĐ
Biểu thị gián tiếp: 1 VNĐ =  0,0000469 USD
Phân loại:

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa: là mức giá thị 
trường của 1 đồng tiền tính bằng đồng tiền 
khác ở 1 thời điểm nhất định.
22

Tỷ giá hối đoái thực tế: là tỷ giá phản ánh 
KTQT-C3
tương quan sức mua giữa 2 đồng tiền, là tỉ giá 


TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
2. Các yếu tố tác động đến tỷ giá hối 

đoái
v Lạm phát:

Lạm phát tăng ­> cung nội tệ tăng ­> đồng 
tiền nội tệ mất giá ­> tỷ giá hối đoái tăng.
v  Thu nhập quốc dân

23

Thu nhập quốc dân của VN tăng ­> nhu cầu 
hàng nhập khẩu tăng ­> nhu cầu ngoại tệ 
tăng ­> tỷ giá hối đoái tăng
KTQT-C3


TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
2. Các yếu tố tác động đến tỷ giá hối 
đoái
v Lãi suất 

VN tăng lãi suất ­> vốn nước ngoài đầu tư 
vào VN tăng  ­> cung ngoại tệ tăng ­> tỷ giá 
hối đoái VNĐ/ USD giảm.
Và ngược lại cung ngoại tệ giảm ­> tỷ giá 
hối đoái tăng.
24

v
Kỳ vọng về TGHĐ
KTQT-C3



TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
2. Các yếu tố tác động đến tỷ giá hối 
đoái
v  Sự can thiệp của chính phủ

Chính  phủ  có  3  hình  thức  can  thiệp  vào  tỷ 
giá  hối  đoái  :  can  thiệp  vào  thương  mại 
quốc tế, can thiệp vào đầu tư quốc tế và 
can thiệp vào thị trường ngoại hối

25

KTQT-C3