Một nỗ lực của bác sĩ trẻ tị nạn: tạo cơ hội ngừa ung thư ngực
cho nữ giới với kỹ thuật tân tiến
Saturday, April 25, 2009





Bác Sĩ Trần Khải.



Phòng xem hình chụp.

Bài và hình cung cấp: Julie Phạm

SEATTLE - Trong khi nhiều bậc phụ huynh
mong muốn và “ép” con cái lớn lên sẽ trở
thành bác sĩ, luật sư, cha mẹ của anh Trần
Khải lại có ước nguyện khác. Nhưng rốt
cuộc anh cũng trở thành một y sĩ.
Bác Sĩ Khải hiện là giám đốc y khoa của
Trung Tâm Khám Ngực Carol Milgard mới
khai trương tại Tacoma, tiểu bang
Washington.
Sau mấy năm trao đổi với nhau, ba tổ chức
Franciscan Health System (thuộc St. Joseph
Medical Center), Multicare (thuộc Tacoma
General Hospital), và TRA Medical Imaging
đã hợp tác tổ chức thành lập “Trung Tâm
Ngực Carol Milgard” vào ngày 20 Tháng Hai

năm nay.
Quỹ
Quỹ Gary E. Milgard đã bảo trợ việc phối
hợp ba tổ chức này. Trung tâm mang danh
bà Carol Milgard, một phụ nữ trú ngụ tại
Tacoma rất lâu, từng tặng nhiều tiền, và
cũng là người vượt qua bạo bệnh ung thư
ngực.
Ba tổ chức lớn kể trên có khả năng thực
hiện “imaging breast,” một dịch vụ mới tại
vùng Seattle-Tacoma, và sẽ đóng góp tài
chánh cùng nguồn tiếp liệu để xây dựng
một địa điểm kỹ thuật tân tiến cho toàn
vùng. Họ muốn đầu tư vào cộng đồng dành
cho các thế hệ con gái, cháu gái, con của
cháu gái mai sau.

“Ðây là một trong những trung tâm khám
ngực lớn nhất trong vùng, đầy đủ nhất mà tôi
từng đến thăm. Trung tâm sẽ mang đến
những kỹ thuật mới nhất để truy tìm và tập
trung khám ung thư ngực vào chung trong
một trung tâm. Họ thực hiện bằng cách tập
trung vào việc phục vụ bệnh nhân: chăm sóc,
tạo tiện nghi, và tôn trọng thân chủ,” theo lời
phát biểu của ông Jack Cumming, giám đốc
của công ty Hologic, Inc. tại Massachusetts.
Bác Sĩ Khải đóng góp vai trò lãnh đạo xây
dựng trung tâm ngực MRI. (MRI viết tắt từ
Magnetic Resonance Imaging và có nghĩa là

chụp hình bằng phương pháp sóng từ trường,
được xem an toàn hơn chụp hình cơ thể bằng
quang tuyến X.)
“Tôi rất vui vì thấy ước vọng của chúng tôi đã
được thực hiện,” Bác Sĩ Khải cho biết. “Nhiều
người và các tổ chức đã đóng góp vào việc xây
dựng trung tâm cung cấp dịch vụ sức khỏe
phụ khoa ngực tân tiến nhất, với kiến thức và
kỹ thuật tốt nhất. Các bác sĩ radiologist của
chúng tôi cùng với cả nhân viên chuyên
nghiệp và y khoa sẽ hướng dẫn tất cả quý bà,
quý cô mỗi khi bước chân vào phòng khám
này.”
Mê văn chương, nhưng theo học y khoa
“Tôi thuộc loại mê văn nghệ,” Bác Sĩ Khải nói.
“Vào năm thứ ba ở đại học, tôi công nhận dù
tôi đọc và nói tiếng Anh đã trôi chảy, nhưng
luôn có những điều nhắc nhở tiếng Anh đối với
tôi là ngoại ngữ. Ðể thành công vào lĩnh vực
triết học và nhân văn, người ta phải thấu hiểu
tiếng Anh. Cho nên tôi quyết định chuyển qua
một môn học thực tế hơn.”
Anh tốt nghiệp Ðại Học Reed năm 1988. Bác sĩ
trẻ này sang Mỹ từ khi 8 tuổi cùng với cha mẹ
và em trai vào năm 1975. Cha là cựu trung tá
trong Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Sau khi
tạm trú trong trại Pendleton “một quãng thời
gian đầu,” gia đình được một nhà thờ Lutheran ở Redlands, California bảo trợ. Thời đó, thân
phụ kiếm sống bằng nghề cắt cỏ và rửa chén bát.
Cuối cùng, gia đình dọn nhà đến Camas, tiểu bang Washington gần Vancouver để được gần

bạn bè, đồng hương.
“Tôi nhớ lại thời đó có nhiều kỷ niệm rất hay vì lớn lên trong một phố nhỏ. Tôi đã hòa nhập
giỏi, tham gia nhiều sinh hoạt, chơi thể thao và cũng như học hành,” Bác Sĩ Khải nói. “Tôi
không bao giờ thấy lạc lõng.”



Máy chụp hình sóng từ trường MRI.



Bà Mân Xuân.
Ở đó, người cha làm việc tại một nhà máy sản xuất giấy cho đến khi ông qua đời vào năm
2001. Về công việc của thân phụ, bác sĩ đã cảm kích cách sống dành dụm để có đủ khả
năng giúp cho gia đình với đồng lương của một công nhân nhà máy.
“Ðể hiểu trọn ý nghĩa của việc hy sinh là điều không dễ,” anh Khải nhớ lại công lao của thân
phụ.
Sau khi tốt nghiệp trung học, anh theo học tại trường Reed ở Portland, tiểu bang Oregon.
Hai năm đầu, sinh viên Khải học môn nhân văn và triết học. Anh cũng gõ trống với các bạn
trong một ban nhạc và còn gảy đàn guitar cổ điển.
Cha mẹ có hài lòng khi con cái học nhân văn và triết học không?
“Bố mẹ muốn tôi kiếm việc làm ăn ổn định,” anh kể. “Họ muốn tôi suy nghĩ kỹ và quyết
định đúng. Ngoài mong ước ấy, song thân chỉ muốn tôi có được tiếp thụ giáo dục tốt thôi.”

Vượt qua những trở ngại, khiếm khuyết để trở thành bác sĩ
Khi ở Ðại Học Reed, anh Khải thích môn neuro-immunology và quyết định học y khoa tại
trường Dartmouth. Giữa năm thứ ba và thứ tư, anh chọn theo học trong giai đoạn đầu luân
phiên qua ngành radiology và nhận ra một tiếng gọi dứt khoát đưa anh hướng đến sự
nghiệp ngày nay.
Ðối với đa số người, bị bệnh loạn sắc (color blind) là bất lợi cho môn học quang tuyến. Thế

nhưng ngược lại, như có phép lạ, anh Khải thích ứng với công việc chuyên môn này. Ðối với
một radiologist, điều “khiếm khuyết” của anh lại là một... thuận lợi.
“Tôi có thể thấy những gì từ phía sau phòng mà người ta không nhìn thấy khi đứng gần vì
đôi mắt tôi nhận ra những màu xám khác nhau,” bác sĩ kể.
X-ray là phương pháp nhận ra sự khác biệt giữa các sắc xám và sắp xếp trong hình sinh học
cũng như tâm học đặc biệt.
“Radiology là lĩnh vực rất đặc sắc vì nó liên quan nhiều đến công nghệ. Mình được xem thử
với nhiều đồ dùng rất hay, được tiếp xúc với nhiều bác sĩ, và được học về các chứng bệnh
khác nhau qua radiology,” Bác Sĩ Khải nói thêm.
Ðến khi bắt đầu tập radiology tại Ðại Học Washington, Bác Sĩ Khải quyết định chuyên về
mammography. Mammography là “đọc” X-ray của ngực (vú) xem thử có ung thư vú hay
không.
“Mammography là loại y khoa phòng bệnh, sử dùng X-rays,” Bác Sĩ Khải nói. “Người có cơ
hội phát hiện ra một bệnh trong giai đoạn còn sớm. Mammography cho mình đứng ở phía
trước, khi vẫn có thể can thiệp được, cùng với tiếp xúc với bệnh nhân. Tôi gặp và làm quen
với nhiều bệnh nhân thay vì chỉ ngồi ở phía sau một phòng tối suốt ngày đọc X-ray như các
chuyên viên khác và không bao giờ tiếp xúc với ai. Tôi thấy việc này rất hữu ích vì tôi có khả
năng cứu một người bằng cách phát hiện ung thư khi mà họ còn có thể được chữa trị.”
“Tôi nhớ nỗi lo lắng của những phụ nữ sắp bắt đầu vào tiến trình chữa bệnh,” Bác Sĩ Khải
nói. “Tôi thấy điều đó tạo ấn tượng rằng tôi có thể rút ngắn quãng thời gian đó bằng cách
truy bệnh sớm hơn.”
Trung Tâm Ngực Carol Milgard được thành lập với ngân khoản đóng góp chung khoảng $15
triệu đô-la với mục tiêu tạo sự thoải mái với dụng cụ tân tiến và rút ngắn thời gian nhanh
gấp bảy lần.

Và không chỉ có phụ nữ bị ung thư ngực. Bác Sĩ Khải cho biết cứu 1 trong số 1,000 người bị
ung thư ngực là đàn ông.

Phục vụ cho cộng đồng người Việt
Trung Tâm Ngực Carol Milgard mong được trở thành cơ sở khám ngực tốt nhất tại South

Sound và một trong những trung tâm lớn, bận rộn nhất trên toàn quốc.
Bác Sĩ Khải có nhiều bệnh nhân đến văn phòng cùng với thông dịch viên, trong đó cũng có
người Việt.
Với bệnh nhân người Việt, Bác Sĩ Khải thỉnh thoảng bắt đầu nói chuyện trực tiếp bằng tiếng
Việt, nhất là khi anh cảm thấy thông dịch viên không dịch chính xác hoặc không dùng đúng
các thuật ngữ y khoa.
“Bệnh nhân người Việt của tôi hoàn toàn thích tôi, thân thiện vì tôi là người Việt và luôn nói
lời cảm ơn,” Bác Sĩ Khải nói.
Về người Việt bị bệnh ung thư ngực, bác sĩ cho biết, “Tôi không thấy có nhiều người bị ung
thư trong dân số đó. Họ vào, chụp một mammogram và thường không quay lại. Họ cần có
mammogram hàng năm sau khi bước qua tuổi 40. Chúng tôi không chữa tốt được đến mức
lý tưởng nếu, nếu chúng tôi không phát hiện ra sớm.”
Bác sĩ muốn có cơ hội phục vụ cho nhiều người Việt hơn trong tương lai.
Anh cảm thấy ung thư ngực là một điều người Việt ít khi muốn nói tới một cách thoải mái.
Dù bác sĩ chuyên về ung thư ngực, những thân hữu quen biết người Việt của mẹ anh từng bị
ung thư ngực vẫn không liên lạc với anh để tham khảo ý kiến hay giúp đỡ.
Một phụ nữ Việt thoát hiểm nghèo, nhờ phát hiện ung thư từ sớm chia sẻ kinh nghiệm về
mammogram:
Chị Worrall Liên khám phá có ung thư ngực năm 29 tuổi. Hiện giờ chị đã khỏi bệnh. Nhằm
tạo tiếng nói với các bạn gái người Việt, cô Liên chia sẻ một vài ý kiến về vấn đề người Việt
ít khi đi khám mammogram.
“Tôi nghĩ có nhiều cộng đồng di dân không nhận thấy tầm quan trọng về mammogram, vì
có một phần do trở ngại ngôn ngữ. Hơn nữa, người Việt không có truyền thống lưu ý về 'lý
lịch y khoa gia đình.' Khi viết trong đơn rằng bệnh ung thư ngực của tôi là do ảnh hưởng của
gene (di truyền), thì tôi phải ghi ra ai trong gia đình có ung thư. Bên mẹ, có nhiều thiếu sót
và những nghi vấn,” chị Liên nói.
“Tôi cho rằng đó là lý do có nhiều người phụ nữ gốc Á không kiểm tra gene được. Hơn nữa,
có nhiều phụ nữ thấy xấu hổ về việc khám nghiệm cơ thể của mình, về các phương pháp
kiểm tra, vân vân. Lời khuyên của tôi dành cho họ là 'Phụ nữ phải bỏ qua nỗi lo lắng đó và
làm mammogram.'”

Cô Mân Xuân làm việc cho chương trình ung thư ngực và ung thư cổ tử cung (Breast and
Cervical Cancer Program - BCCP), thuộc Sở Y Tế, Tacoma và quận Pierce nói chị có thấy Bác
Sĩ Khải trong một buổi khám sức khỏe của một người bà con. Chị rất mừng vì có bác sĩ
người Việt có thể giúp bệnh nhân người Việt về vấn đề chụp mammogram đề phòng bệnh
ung thư ngực.
Chương trình BCCP đã có hợp đồng làm việc với trung tâm này, là nơi Bác Sĩ Khải làm việc.
Chị Xuân nói Trung Tâm Carol Milgard có kỹ thuật mới nhất và phụ nữ có thể đi chụp
mammogram ngay, nhanh chóng, không phải đợi lâu. Trước kia có khi phải chờ đợi tới bốn
tuần, nay nhanh chóng hơn chỉ còn ba hoặc bốn ngày là hoàn tất.

Chương trình khám ung thư ngực cho người Việt
Chị Xuân làm việc cho Sở Y Tế từ hơn 14 năm qua, từng có nhiều kinh nghiệm giúp người
Việt cùng với nhiều giới khác trong cộng đồng qua những chương trình sức khỏe. Cô Xuân
nói có nhiều người dưới 40 tuổi không hội đủ điều kiện của BCCP, nhưng Sở Y Tế có thể giúp
bằng cách khác.
Ví dụ, có một phụ nữ trong khoảng 32 tuổi cảm nhận có bướu trong ngực và không có bảo
hiểm sức khỏe. Sau đó, chị Xuân nói chuyện với người quản lý chương trình BCCP và từ đó
đã xin được ngân khoản, một khoản tiền khác để giúp người thiếu nữ này.
Theo chị Xuân cho biết: năm ngoái, chỉ có ba người Việt trong số 107 người gốc Á Ðông
tham gia vào BCCP. Tiêu chuẩn của chương trình này là phục vụ những phụ nữ từ 40 tuổi
đến 64 tuổi, lợi tức thấp, không có bảo hiểm y tế. Chính quyền tiểu bang Washington bảo
trợ việc chăm sóc y tế của chương trình này.
Theo Thống Kê Dân Số Hoa Kỳ 2000, người Việt rất cao, chỉ thua khít khao người Ðại Hàn
và người Phi Luật Tân trong khối người Á Ðông tại quận hạt Pierce. Câu hỏi được đặt ra: Vì
sao lại có rất ít người Việt tham gia vào chương trình Y Tế BCCP?
Chị Xuân cho rằng, “Có lẽ có nhiều người đã có bảo hiểm sức khỏe rồi hay quá bận rộn với
đời sống không quan tâm đến sức khỏe của mình cho đến khi muộn quá. Nhưng vấn đề
quan trọng hơn là có lẽ có nhiều người vẫn không được biết đến chương trình sức khỏe về
ung thư ngực và ung thư tử cung này.”
Chị Xuân hy vọng rằng Sở Y Tế sẽ bắt đầu một chiến dịch quảng bá thông tin rộng hơn về

chương trình này, để “tập trung vào những người mới tới cần có nhu cầu khám sức khỏe”
bằng cách đi tiếp cận tại những chỗ đông phụ nữ Việt, chẳng hạn như tiệm móng tay, tóc.
“Kinh tế khó khăn. Ðồng bào mình nên tận dụng vào quyền lợi của chương trình này,” chị
Xuân nói tiếp: “Chúng tôi có thể giúp phụ nữ người Việt ghi danh khám phụ khoa và khám
ngực miễn phí, nếu họ hội đủ các điều kiện nêu trên.”
Chị Xuân nói về trường hợp có một người Việt thông qua một phòng khám có hợp đồng với
chương trình BCCP. Cô ta đã được chụp quang tuyến và phát hiện có bướu trong ngực.
Vì phát hiện ra có bướu từ sớm, cô vẫn có thể chữa trị được bệnh ung thư vú của mình. Dù
BCCP không có ngân khoản chữa trị cho cô ta, chị Xuân phối hợp cùng với chương trình
BCCP để giúp cô ta nộp đơn xin bảo hiểm y tế. Một năm sau, may mắn cô ta được khỏi
bệnh.
(Trích từ bài viết của Julie Phạm trên báo Người Việt Tây Bắc)