Bài giảngTiếp thị địa phươngChương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Niên khoá 2006-2007
1
Phát triển các cụm ngành kinh tế
Marketing Địa phương
Nguyễn Xuân Thành
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
Cụm ngành (industrial cluster) là gì?
Cụm ngành là một nhóm các doanh nghiệp và định
chế hỗ trợ cùng tập trung gần nhau tại một vùng địa
lý, được kết nối với nhau bởi các giá trị chung và sự
tương hỗ.
Cấu thành của cụm ngành:
9 Các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm cuối cùng
9 Các ngành khâu trước – khâu sau
9 Các doanh nghiệp cung ứng chuyên biệt
9 Các đơn vị cung cấp dịch vụ
9 Các ngành khác có chia sẻ về hoạt động sản xuất, công
nghệ và quan hệ khách hàng
9 Các định chế tài chính, giáo dục, nghiên cứu và cơ sở hạ
tầng
Bài giảngTiếp thị địa phươngChương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Niên khố 2006-2007
1
Các trung tâm dệt may ở Quảng Đơng
Xuất khẩu hàng may mặc: 11,8 tỷ USD,
Tỷ trọng 20% so với cả nước
Tốc độ tăng 17%
Ví dụ: Cụm ngành may mặc ở Quảng Đơng
Mạng lưới phụ kiện
(dệt, nhuộm)
Mạng lưới nguyên liệu
(bông, len, lụa)
Hiệp hội dệt may
Tài chính:
Vốn trong nước + FDI
Trường đào tạo
công nhân kỹ thuật
Cụm ngành
vận tải
Cơ quan QLNN
Trường quản trò
kinh doanh
Doanh nghiệp
may mặc
Mạng lưới xuất khẩu
(Công ty có thương hiệu,
DN XNK, phân phối)
Cụm ngành máy
móc thiết bò
năng
Cụm ngành
hóa chất
Cụm ngành
da giày
Cụm ngành
thương mại
XNK
Mạng lưới bán lẻ
Thiết bò may
Trường thiết kế
thời trang
Bài giảngTiếp thị địa phươngChương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Niên khoá 2006-2007
1
Cụm ngành công nghiệp và tính cạnh tranh
Thúc đẩy năng suất và hiệu quả
9 Tăng khả năng tiếp cận với thông tin, dịch vụ và nguyên
liệu chuyên biệt
9 Tăng tốc độ và giảm chi phí điều phối cũng như giao dịch
giữa các doanh nghiệp trong cụm ngành
9 Tăng khả năng truyền bá các thông lệ và kinh nghiệm có
kinh doanh hiệu quả
9 Tăng cạnh tranh trong đó tập trung vào việc cải thiện chất
lượng trên cơ sở so sánh với các đối thủ trong cụm ngành
Thúc đẩy đổi mới
9 Tăng khả năng nhận diện cơ hội đổi mới công nghệ với sự
có mặt của nhiều luồng thông tin
9 Giảm chi phí và rủi ro thử nghiệm công nghệ mới trước sự
sẵn có của nguồn lực tài chính và kỹ năng, dịch vụ hỗ trợ
và các doanh nghiệp khâu trước – khâu sau.
Cụm ngành công nghiệp và tính cạnh tranh
Thúc đẩy thương mại hóa
9 Mở rộng cơ hội phát triển sản phẩm mới và/hoặc thành lập
doanh nghiệp mới
9 Giảm chi phí thương mại hóa khi có sẵn nguồn lực về tài
chính và kỹ năng.
Tóm lại, lợi ích then chốt của cụm ngành công nghiệp
là đồng thời tăng cạnh tranh, tăng hợp tác, và tạo tác
động lan tỏa.
Bài giảngTiếp thị địa phươngChương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Niên khoá 2006-2007
1
Quá trình hình thành và phát triển của cụm ngành
công nghiệp
Cụm ngành công nghiệp thường hình thành trên cơ
sở của những thuận lợi về nhân tố sản xuất, điều
kiện về nhu cầu, năng lực đột phá của doanh nhân và
đầu tư trọng điểm của nhà nước.
Sự phát triển năng động của cụm công nghiệp phụ
thuộc vào sự trỗi dậy của một vài doanh nghiệp, từ
đó thu hút các doanh nghiệp cạnh tranh khác, các
doanh nghiệp ở khâu trước, khâu sau, và các dịch vụ
hỗ trợ.
Khi quy mô hiệu quả đã đạt được, các tác động
tương hỗ sẽ giúp duy trì sự phát triển của cụm
ngành.
Nhận diện cụm ngành
ở Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung
Nguồn
: Tính toán của tác giả dựa vào số liệu của Tổng cục Thống kê
Dược phẩm
Tài chính
Viễn thông
Y tế
Dịch vụ kinh do anh
Điện
Thiết bị điện
Sản xuất giấy
Khoán phi k im
May mặc
Đồ gỗ nội thất
Da giày
Nhựa
Sản phẩm nông nghiệp
Vận tải
Dệt
Chế biến thực phẩm
Dịch vụ công nghệ thông tin
Thép, c ơ khi chế tạo
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0.0% 2.0% 4.0% 6.0% 8.0% 10.0% 12.0% 14.0%
% GTSX so với cả nước, 1997-2005
Tốc độ tăng trưởng GTSX, 1997-2005
Du lịch
% s o v ới cả
nước: 18
,5%
Bài giảngTiếp thị địa phươngChương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Niên khố 2006-2007
1
Cụm ngành ở miền Trung
Điều kiện tự nhiên:
9 Du lịch
9 Cơng nghiệp chế biến: chế biến thực phẩm, chế biến đồ
nội thất
Đầu tư trọng điểm của nhà nước:
9 Cơng nghiệp nặng (hóa dầu, thép, cơ khí)
Năng lực đột phá của doanh nhân:
9 Cơng nghệ thơng tin
Cụm ngành du lịch
Khách sạn,
khu nghỉ dưỡng
Nhà hàng
Đại lý lữ
hành
Vận chuyển
hành khách
nội đòa
Hiệp hội du lòch, tổ chức
văn hóa
Dòch vụ nghiên cứu
thò trường
Dòch vụ cung ứng
thực phẩm
Cơ quan QLNN: UBND
tỉnh, Tổng cục du lòch
Tổ chức giáo
dục đào tạo
Công ty tổ
chức “tour”
Dòch vụ
bất động sản
Điểm thu hút:
Danh lam
thắng cảnh
Hàng không
Tàu du lòch
Đồ lưu niệm,
Hàng miễn thuế
Ngân hàng:
Hoán đổi ngoại
tệ, ATM
Dòch vụ
bảo trì