Vitamin B12 cần cho những người nào?
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (140.28 KB, 5 trang )
Vitamin B12 cần cho những người nào?
Vitamin B12 (viết tắt là B12) đã được biết đến từ lâu. Năm
1948, nhà khoa học Rickes và cộng sự đã phân lập được từ gan
một chất kết tinh màu đỏ đặt tên là B12. Những năm sau đó,
các công trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học đã phát hiện
ra lượng B12 mà cơ thể cần tới hàng ngày, nó có ở những
nguồn thức ăn nào và khi cơ thể thiếu B12 thì có những triệu
chứng gì... Mấy năm gần đây lại có thêm những nghiên cứu
mới bổ sung cho B12.
Động vật và thực vật không tổng
hợp được B12, mà nó do vi khuẩn
tổng hợp. Trong cơ thể các động
vật ăn cỏ, B12 được tổng hợp bởi
hệ vi khuẩn đường ruột, sau đó
được hấp thu. Hàm lượng B12 tính
theo microgam (mcg) có trong 100
gam thực phẩm tươi như sau: thịt
bò 2 -8, thận bò 20 -50, gan bò 30 -
130, sữa bò 0,2 - 0,6, thịt lợn 0,1 - 5, lòng đỏ trứng 1,2... Các thực
phẩm thực vật, rau quả hầu như không có B12. Trong thực phẩm,
B12 đều ở dạng phức hợp với protein. B12 khá bền vững với nhiệt
độ trong nấu ăn, trừ khi trong môi trường kiềm và nhiệt độ quá
Vitamin B12 có trong hoa
quả.
100oC. Sữa đun sôi 2 -5 phút mất 30% B12, thịt luộc 45 phút mất
khoảng 30% B12...
Thiếu B12 và triệu chứng bệnh
Nhu cầu B12 hàng ngày theo RDA (khẩu phần dinh dưỡng khuyến
khích) là 2mcg cho nam và nữ trưởng thành. Phụ nữ có thai và cho
con bú thì 2,2mcg.
B12 được hấp thu qua thức ăn nhờ một yếu tố nội tại chống thiếu
máu của dịch vị là gastromucoprotein, nếu thiếu yếu tố này B12 sẽ
bị đào thải, do đó trong điều trị người ta thường dùng B12 dạng
thuốc tiêm.
Nhân dân thường gọi vitamin là thuốc bổ, vì cơ thể cần có chúng
mới duy trì được sức khỏe, nếu thiếu một vitamin nào đó dễ phát
sinh bệnh tật. Với B12 cũng vậy, hầu hết thiếu B12 ở người là do
kém hấp thu B12, do thiếu yếu tố nội tại, hay giảm hoặc mất chức
năng hấp thu đặc hiệu của đoạn cuối ruột non. Những người dễ bị
thiếu B12 gồm: những người ăn chay trường diễn hoàn toàn không
ăn thực phẩm nguồn gốc động vật. Những người bệnh viêm teo
niêm mạc dạ dày, hoặc đã phẫu thuật cắt bỏ một phần hay toàn bộ
dạ dày. Người có bệnh ở ruột non, phần ruột bệnh bao gồm cả
phần cuối ruột non như bệnh Sprue, bệnh viêm ruột vùng, đã cắt
đoạn ruột hoặc nối tắc ruột.
Nếu thiếu B12 sẽ rối loạn sản xuất máu ở tuỷ xương, dẫn đến
thiếu máu nguyên bào khổng lồ do hồng cầu không trưởng thành
được. Người bệnh xanh xao, dễ mệt yếu, ăn mất ngon, hay hồi hộp
"đánh trống ngực", đau đầu, khó thở... Ngoài ra, còn có các biểu
hiện về thần kinh như dị cảm (cảm giác tê dần, buồn buồn như kiến
bò), giảm cảm giác vị thế (chứng thất điều, đi đứng xiêu vẹo), khả
năng trí óc giảm, hạ huyết áp tư thế đứng...
B12 với người bệnh ung thư
B12 đặc biệt có tác dụng tốt với nhiều người bệnh, vì nó giúp cho
sự phân chia và tái tạo của tổ chức, giúp tổng hợp mạnh protein và
chuyển hoá lipid do đó giúp cho sự trưởng thành của cơ thể. B12
tham gia phản ứng tổng hợp thymidylate - một thành phần trong
phân tử ADN, cung cấp nguyên liệu để tổng hợp ADN, góp phần
vào quá trình phân chia tế bào và trưởng thành tế bào trong cơ thể.
Nhưng với bệnh nhân ung thư thì ngược lại. Bởi người ta nhận
thấy: khối u ác tính có những biểu hiện sinh hóa của một tổ chức
đang phát triển mạnh, tăng những chất protein có trọng lượng phân
tử nhỏ, tăng loại acid amin đồng phân D (bình thường phần lớn là
đồng phân L), tăng AND và ARN do tăng phân bào và tăng tổng
hợp protein. Ngoài ra, còn tăng các acid béo không bão hoà, tăng
phospho lipid, lecithine và cholesterol, tăng giáng hóa glucid theo
con đường yếm khí...
Với những lý do nói trên của khối u ác tính, người ta không muốn
"đổ thêm dầu vào lửa", mà khuyên không nên dùng B12 cho
người bệnh ung thư, vì nó có thể làm tăng tốc độ phát triển của tế
bào ung thư làm cho ung thư phát triển nhanh.
Ngoài ra, B12 còn không được dùng cho người bệnh trứng cá,
người có tiền sử dị ứng thuốc, người bệnh thiếu máu chưa rõ
nguyên nhân.
Một vài nghiên cứu gần đây
Thiếu B12 và dị tật ở thai nhi
Phụ nữ mang thai nếu cơ thể thiếu acid folic (còn gọi là vitamin
B9) sinh ra con hay bị dị tật nứt đốt sống thần kinh, nhiều người đã
biết. Nhưng công trình nghiên cứu công bố năm 2004 của các nhà
khoa học thuộc Trường đại học Y khoa Nijmegen, Hà Lan cho biết
thêm nếu chỉ riêng acid folic thôi thì chưa đủ, mà phụ nữ mang thai
còn cần thêm cả B12. Nghiên cứu được thực hiện trên 45 bà mẹ có
con bị nứt đốt sống, so với 83 bà mẹ khác có con không bị dị tật.
Kết quả định lượng B12 trong máu đã cho thấy: các bà mẹ có con
bị dị tật nứt đốt sống, có hàm lượng B12 trong máu thấp hơn 21%
so với các bà mẹ kia. Họ cũng cho biết, nếu thiếu B12 trầm trọng,
tỉ lệ mắc dị tật này có thể tăng lên gấp 3 lần.
B12 và não người cao tuổi
Các nhà nghiên cứu thuộc Trường đại học Oxford, Anh mới đây đã
thông báo một kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của B12 đến não
người cao tuổi. Họ đã nghiên cứu định lượng B12 trong máu của
1.000 người có độ tuổi từ 61 - 87, chụp cắt lớp não, kiểm tra trí
nhớ. Những người này được theo dõi trong 5 năm. Kết quả thấy
rằng những người được bổ sung B12, hoặc có hàm lượng B12
trong máu cao thì khối lượng não bị teo (kích thước não nhỏ dần
theo tuổi ở người già) chỉ bằng 1/6 những người già có hàm lượng
B12 trong máu thấp hơn. Theo các nhà nghiên cứu công trình này
thì có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động và chức năng của
não mà ta không thể kiểm soát được. Họ khuyên chỉ cần thay đổi
trong chế độ ăn bao gồm việc tăng cường các loại thực phẩm giàu
B12 có thể giúp hạn chế teo não ở người cao tuổi và cải thiện trí
nhớ môt cách rất đáng khích lệ.
