Nhu cầu về tâm lý & Xã hội của
người nhiễm HIV/AIDS tại Việt Nam
by Phi Huynh Do, MD, MPH
VCHAP
Vietnam CDC Harvard Medical School AIDS Partnership
05/2006
2
Nội dung trình bày
•
Xem xét một vài khía cạnh tâm lý xã hội
của HIV/AIDS.
•
Tại sao việc đảm bảo chắc chắn bệnh nhân
được chăm sóc điều trị và chăm sóc tâm lý
là quan trọng
•
Bằng cách nào OPC có thể cải thiên hỗ trợ
tâm lý xã hội cho khách hàng
•
Xác định cách quan tâm chăm sóc người có
HIV/AIDS tác động đối với nhân viên y tế.
3
Ai là người có
HIV ở Việt Nam
4
Ở Việt Nam người có HIV
dễ bị gây tổn thương
•
Phần đông người có HIV/AIDS (NCHA) là
ngoài rìa xã hội, khó khăn về tài chính, đối
mặt với khó khăn
•
Điều kiện sống và việc làm không ổn định
•
NCHA có gia đình, vợ/chồng, con
•
Cùng mắc bệnh đồng thời sử dụng matuý và
hậu quả là những vẫn đế phức tạp về tâm lý
xã hội
•
Khó khăn = ít tiếp cận thông tin, dự phòng
và dịch vụ chăm sóc và điều trị
5
Kỳ thị và phân biệt đối xử
•
Sử dụng matuý và gái mại dâm thường bị gọi là “tệ nạn xã
hội trên các thông tin đại chúng. HIV/AIDS cũng thường
qui ngang hàng
•
Kỳ thị & sự ruồng bỏ của cộng đồng thường tạo ra những
thành kiến và sự thiếu hiểu biết (HIV lây truyền như thế
nào)
•
Thông tin đại chúng đóng vai trò trung tâm nhìn nhận về
NCHA
•
Kỳ thị và phân biệt đối xử nguy cơ ngăn mọi người đi xét
nghiệm HIV/AIDS và ngăn họ bộc lộ tình trạng nhiễm HIV
của họ với bạn tình
•
Cũng ngăn các cách tiếp cận dịch vụ dự phòng, chăm sóc và
điều trị
6
Hãy nghĩ về cảm nhận của bạn
•
Bạn cảm thấy không khoẻ
•
Bị gia đình và cộng đồng
chối bỏ
•
Bị phân biệt trên truyền
thông, xã hội, và tự kỳ thị
•
Cảm giác tội lỗi và sợ
truyền cho người khác
•
Sợ chết
•
Xấu hổ
•
Cảm giác là gánh nặng
•
Mất phẩm cách
•
Đau khổ vì mất tất cả
(sức khoẻ, tài chính,
việc làm, bạn bè, và hỗ
trợ của gia đình)
7
Nhân viên y tế đóng vai trò gì
và tại sao lại là quan trọng?
Xem xét vấn đề tâm lý xã hội là cơ sở của
chăm sóc HIV/AIDS
Tất cả nhân viên y tế cần xem xét khách hàng
theo cách chính thể trong bối cảnh môi
trường xã hội của họ
Khi những khía cạnh tâm lý xã hội được hỗ
trợ NCHA có cải thiện về sức khoẻ - đặc
biệt đối với điều trị ARV
8
Các giai đọan biến chuyển tâm lý sau chẩn
đóan HIV
1. Khủng hỏang ban đầu (shock, chối bỏ, giận dữ)
2. Thóai lui (cảm giác tội lỗi, & biệt lập với XH)
3. Giai đọan chuyển tiếp hay thương lượng (BN có thể thông tin về
chẩn đóan của mình cho 1 số người chọn lọc)
4. Chấp nhận
–
NVYT chăm sóc & điều trị NCHA cần nhận diện các giai đọan biến
chuyển này và dành thời gian với BN
–
NVYT cần theo dõi và hỗ trợ NCHA qua các giai đoạn tâm lý này.