nam my
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.85 MB, 42 trang )
A. LỊCH MAYA
A. LỊCH MAYA
Một kim tự tháp của
người Maya
Danh từ Mayas dùng gọi nhóm
sắc tộc thổ dân bản địa châu Mỹ
quần cư tại Guatémala, miền tây
Honduras (Trung Mỹ) và Mễ
Tây Cơ (quốc gia Chiapas và
bán đảo Yucatan)
Nền văn minh Maya đạt tuyệt
đỉnh vinh quang với sự phát
minh một thứ chữ viết tượng
hình; một thứ dương lịch với
năm có 365 ngày, nền kiến trúc
với những kim tự tháp độc đáo
Bảng ký âm
Nét chạm khắc Maya
(chữ viết) ở trên tường
ở Palenque, Mexico
Hình ảnh từ "The Mayan
Calendar" của Sandy Huff
Bức tường sân bóng khổng lồ ở Chichen Itza
1. Lịch tôn giáo Tzonlkin
1. Lịch tôn giáo Tzonlkin
- Để dùng cho tôn giáo, người Maya
sáng chế một thứ lịch căn cứ vào hai
chu kỳ, một là theo 13 và một theo 20.
Sự phối hợp hai chu kỳ này cho ra
một năm tôn giáo có 260 ngày (gồm 13
tháng, mỗi tháng 20 ngày)
- Chu kỳ 20 được thể hiện bằng 20 danh xưng
chỉ ngày như sau, xuất phát từ đền chư thần
Maya mang xu hướng tượng trưng phức tạp.
20 ngày trong lịch tôn giáo Tzokin của Maya
- Còn về chu kỳ theo 13, nó được thể hiện bằng
những số nguyên từ 1 đến 13, mà chúng ta sẽ
đếm ở dạng hệ số. Số 13 mang tính chất thiên
liêng bởi lẽ trong thần thoại Maya có 13 vị thần
linh
Giả sử:
+ X là một trong 20 danh xưng của
ngày
+ α là một phần tử của chu kỳ 13
Tất cả năm tôn giáo được viết dưới dạng
αX
Ví dụ:
Hệ số đặt ở vị trí hàng đầu (bên trái) trong một nhật kỳ
thay đổi từ 1 đến 13, và nó được kế tiếp bằng một trong
20 danh xưng của ngày trong tháng
2. Lịch Haab
2. Lịch Haab
- Được xây dựng trên cơ sở năm Mặt trời với 365
ngày, do người Maya kế thừa các nền văn minh cổ
Zapotecs (ở Mont Alban) và Olmecs (ở La venta và
Tres Zapotes).
- Lịch được tổ chức thành 18 tháng chỉ có 20
ngày, toàn bộ được bổ túc bằng 5 ngày, vị chi cả thảy
có 365 ngày
- Ngày trong tháng được đánh số từ 0 đến 19 ( từ
0 đến 4 cho 5 ngày bổ túc).
- Mỗi tháng có một ý nghĩa rất chính xác; về 5
ngày bổ túc của Uayeb, là những ngày “ma quái, xúi
quẩy” nên không được thể hiện bằng biểu tượng
