Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
Ch¬ng 1
Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n
vÒ s¶n xuÊt c¬ khÝ
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
I. Một số khái niệm cơ bản trong sản
xuất cơ khí
1. Sản phẩm:
Sản phẩm là danh từ quy ước chỉ
vật phẩm được tạo ra ở giai đoạn
cuối cùng của một cơ sở sản xuất.
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
2. Chi tiết máy:
Khái niêm.:
Chi tiết máy là đơn vị nhỏ nhất và
hoàn chỉnh của máy. Đặc trưng của chi
tiết là không thể tách ra được và đã đạt
được mọi yêu cầu kỹ thuật cần thiết
mà trong quá trình làm việc nó cần.
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
Phân loại:
Chi tiết máy được phân làm 2 nhóm:
- Chi tiết có công dụng dùng chung là
những chi tiết dùng được trong nhiều
máy khác nhau. Ví dụ: Bu lông, đai ốc,
bánh răng …
- Chi tiết máy dùng riêng là những chi
tiết máy chỉ có trong một số máy nhất
định Ví dụ: trục khuỷu, cam, …
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
3. Bộ phận máy
Bộ phận máy là là một phần của
máy, gồm hai hay nhiều chi tiết máy
liên kết với nhau theo những nguyên lý
máy nhất định. Một máy, một thiết bị
đều được cấu tạo bởi nhiều bộ phận
máy
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
4. Cơ cấu máy
Khái niệm:
Cơ cấu máy là một phần của máy
hoặc bộ phận máy có nhiệm vụ nhất
định trong máy.
Ví du:
- Bộ truyền xích, có nhiệm vụ:...
- Bộ truyền đai, có nhiệm vụ:...
- Bộ truyền bánh răng, có nhiệm vụ:...
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
5. Phôi
Khái niệm.:
Phôi là danh từ kỹ thuật quy ước
chỉ vật phẩm được tạo ra của một quá
trình công nghệ rồi chuyển sang một
quá trình công nghệ khác.
Ch¬ng 1. kh¸i niÖm chung
Các loại phôi:
Trong sản xuất cơ khí có các loại phôi
sau:
- Phôi đúc (Sản phẩm của sản xuất đúc).
- Phôi rèn (Sản phẩm của sản xuất rèn).
- Phôi dập (Sản phẩm của sản xuất dập).
- Phôi cán (Sản phẩm của sản xuất cán).
- Phôi hàn (Sản phẩm của sản xuất hàn).
Chương 1. khái niệm chung
II. Các thành phần của quy trình công nghệ.
Quá trình công nghệ là một phần của quá
trình sản xuất trực tiếp làm thay đổi trạng thái
và tính chất của đối tượng sản xuất.
- Quá trình công nghệ gia công cơ là quá trình
cắt gọt phôi để thay đổi hình dáng, kích thước
của nó.
- Quá trình công nghệ nhiệt luyện là quá
trình làm thay đổi tính chất vật lý, hoá học của
vật liệu chi tiết.
- Quá trình công nghệ lắp ráp là quá trình
tạo thành những quan hệ tương quan giữa các
chi tiết thông qua các loại liên kết mối lắp
ghép.
Chương 1. khái niệm chung
1. Nguyên công.
Nguyên công là 1 phần của quá trình công
nghệ được hoàn thành liên tục tại 1 chỗ làm
do 1 hay 1 nhóm công nhân thực hiện, nếu
thay đổi 1 trong các điều kiện: Tính làm việc
liên tục hoặc chỗ làm việc thì ta đã chuyển
sang 1 nguyên công khác.
Chương 1. khái niệm chung
2. Bước.
Bước là 1 phần của nguyên công tiến hành
gia công 1 bề mặt (hoặc tập hợp 1 số bề
mặt) sử dụng 1 dao (hoặc 1 bộ dao) đồng
thời chế độ làm việc của máy duy trì không
đổi.
3. Động tác.
Động tác là 1 hành động của công nhân để
điều khiển máy thực hiện việc gia công hay
lắp ráp.
VD. Bấm nút, quay ụ dao, đẩy ụ động,
Chương 1. khái niệm chung
III. Các dạng sản xuất.
Dạng sản xuất là 1 khái niệm đặc trưng có
tính chất tổng hợp giúp cho việc xác định
hợp lý đường lối, biện pháp công nghệ và tổ
chức sản xuất để chế tạo ra sản phẩm đạt các
chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật. Các yếu tố đặc trư
ng của dạng sản xuất là:
- Sản lượng
- Tính ổn định của sản phẩm
- Tính lặp lại của quá trình sản xuất
Chương 1. khái niệm chung
1. Dạng sản xuất đơn chiếc
Đặc điểm của dạng sản xuất này là sản lư
ợng hàng năm ít thường từ 1 vài đến vài chục
chiếc, sản phẩm không ổn định chủng loại
nhiều, chu kỳ chế tạo lại không xác định do
vậy trong dạng sản xuất này thường chỉ sử
dụng các trang thiết bị dụng cụ công nghệ vạn
năng. Máy móc được bố trí theo loại máy,
thành từng bộ phận khác nhau, tài liệu công
nghệ sơ lược thường là dưới dạng phiếu tiến
trình công nghệ, yêu cầu bậc thợ phải cao.
Chương 1. khái niệm chung
2. Dạng sản xuất hàng loạt
Đặc điểm có sản lượng hàng năm không
quá ít sản phẩm được chế tạo thành từng loạt
theo chu kỳ xác định, sản phẩm tương đổi
ổn định.
Tuỳ theo sản lượng và mức độ ổn định
của sản phẩm mà người ta còn chia ra các
dạng sản xuất:
* Loạt nhỏ,
* Loạt vừa,
* Loạt lớn.
Chương 1. khái niệm chung
3. Dạng sản xuất hàng khối.
Đặc điểm có sản lượng lớn, sản phẩm ổn
định trình độ chuyên môn hoá sản xuất cao,
trang thiết bị dụng cụ công nghệ thường là
chuyên dùng, quá trình công nghệ được thiết
kế và tính toán chính xác và được ghi thành
các tài liệu công nghệ có nội dung cụ thể và
tỷ mỷ, trình độ thợ đứng máy không cần cao
nhưng cần có thợ điều chỉnh máy giỏi.