Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
Mục lục
Mục Trang
Phần I mở bài
2
Phần II Nội dung
3
1 Mục tiêu ý nghĩa của vấn đề
3
2 Phân tích thực trạng
3
2.1. Đặc điểm chung của trờng, lớp
3
2.2. Ưu điểm
3
2.3. Bất cập
4
3 Một số giải pháp
4
a) Tạo môi trờng giao tiếp thoải mái, tự tin, vỗ về trẻ.
4
b) Thông qua hoạt động có chủ đích.
5
c) Thông qua các bài đồng dao, trò chơi dân gian, trò chơi vận
động.
8
d) Kết hợp với cha mẹ trẻ.
11
4 - Kết quả đạt đợc
12
Phần III - Kết luận và khuyến nghị
13
Tài liệu tham khảo
14
Phần i Mở bài
rong cuộc sống của chúng ta luôn luôn có sự phát triển không ngừng của khoa
học công nghệ, văn hóa nghệ thuật. Đòi hỏi con ngời phải đa năng tức là có
khả năng sử lý các vấn đề phát sinh trong cuộc sống một cách có hiệu quả. Muốn
vậy chúng ta phải nhờ đến ngôn ngữ. Chúng ta sử dụng ngôn ngữ để nhận thức thế
giới xung quanh giao tiếp với mọi ngời và t duy. Còn đối với trẻ mầm non Ngôn ngữ
T
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 1
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
có vai trò trò quan trọng đối với việc giáo dục trẻ. Nó giúp trẻ phát triển trí tuệ, tức
là giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh mình, các sự vật hiện tợng một cách có
khoa học và chính xác. Ngôn ngữ còn giúp trẻ biết đợc những chuẩn mực đạo đức:
ngoan, tốt, thật thà. Thông qua giao tiếp, ngời lớn còn sử dụng ngôn ngữ để giúp trẻ
yêu cái đẹp, trân trọng cái đẹp và ý thức tạo ra cái đẹp.
Đối với tôi, năm nay đợc Ban Giám hiệu phân công chủ nhiệm lớp 3 4
tuổi. ở lứa tuổi này đa số trẻ mới bắt đầu ra lớp nên những ngày đầu trẻ còn khóc
mếu nhớ bố mẹ, cha quen cô. Nhng rồi dần dần trẻ cũng quen cô và có cảm giác an
toàn kho ở bên cô. Hàng ngày tôi dạy dỗ trẻ, trò chuyện cùng trẻ và tôi nhận ra rằng
trẻ lớp tôi rất nhiều cháu nhút nhát, ít nói, phát âm cha chính xác. Việc nhút nhát, ít
nói hay phát âm cha chính xác nh vậy sẽ ảnh hởng đến quá trình giao tiếp và kết quả
học tập của trẻ. Do đó cũng làm ảnh hởng đến chất lợng khảo sát theo tiêu chí giáo
dục cần đạt ở trẻ cuối độ tuổi. Chính vì thế mà tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài:
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi .
Phần ii nội dung
1. Mục tiêu ý nghĩa của vấn đề:
Ai cũng biết, hàng ngày chúng ta phải sử dụng ngôn ngữ để nhận thức thế
giới, giao tiếp với mọi ngời và t duy.
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 2
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
Hiện nay, phát triển ngôn ngữ cho trẻ em là một trong những nhiệm vụ quan
trọng trong công tác chăm sóc giáo dục và nuôi dạy trẻ của các trờng mầm non. Hầu
hết mọi ngời đều đồng ý rằng những năm đầu đời của đứa trẻ là những năm quan
trọng nhất cho sự phát triển toàn diện của đứa trẻ và ngôn ngữ cũng là một quá trình
tâm lý diễn ra rất mạnh ở trẻ. ở giai đoạn này trẻ đợc học và nắm bắt đợc tiếng mẹ
đẻ của mình. Vì thế ngôn ngữ rất quan trọng với trẻ, nó sẽ ảnh hởng đến t duy và quá
trình học sau này. Vậy phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non có nghĩa nh thế nào?
Nghĩa là phát hiện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Trẻ mầm non bắt đầu học ngôn
ngữ mà chủ yếu là hình thành và phát triển kỹ năng nghe hiểu, nói và làm quen với
chữ viết. Còn đối với trẻ 3 4 tuổi thì việc phát triển ngôn ngữ là trẻ phải phát âm
rõ ràng, chính xác để ngời khác hiểu, trả lời đợc một số câu hỏi của ngời khác. và kể
lại đợc chuyện dựa theo câu hỏi.
2. Phân tích thực trạng.
2.1. Đặc điểm chung của trờng, lớp.
Trờng tôi nằm ở vùng nông thôn đa số bố mẹ các cháu ít quan tâm đến việc
dạy trẻ ở nhà và không nghĩ rằng cần phải sửa sai cho trẻ khi trẻ phát âm sai và
nhiều ngời còn đùa cợt khi trẻ phát âm sai
Đối với lớp tôi chủ nhiệm, là lớp 3 4 tuổi ở lứa tuổi này đang dần dần
muốn khẳng định mình và thích làm tất cả mọi việc nh ngời lớn. Nhng khả năng
của trẻ còn non yếu, không thể làm nổi những việc đó. Chính vì thế ngời lớn
không thể dùng biện pháp cấm đoán vì nh vậy là ngăn chặn bớc đờng phát triển
của trẻ. Tình trạng trẻ em thì luôn luôn đòi hỏi để con tự làm lấy mà ngời lớn
thì luôn luôn đáp lại cấm không đợc làm dần dần dẫn đến tình trạng khủng
hoảng, trẻ sẽ trở nên ít nói và thu mình lại không giao tiếp với mọi ngời xung
quanh.
2.2. Ưu điểm:
- Bản thân là giáo viên trẻ, yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình trong chuyên
môn
- Đợc sự quan tâm của Ban Giám hiệu nhà trờng.
2.3. Bất cập
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 3
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
- Đa số trẻ là năm đầu tiên bắt đầu ra lớp (không đi nhà trẻ)
- Nhiều gia đình bố mẹ cha quan tâm đến sửa phát âm cho trẻ.
- Cơ quan phát âm của trẻ cha hoàn thiện, cha linh hoạt và cha nhạy
cảm.
- Một số trẻ còn non tháng (ở cuối độ tuổi 24 36 tháng).
Trong thực tế lớp tôi rất nhiều cháu nhút nhát, ít nói, cha mạnh dạn và phát
âm còn ngọng nhiều. Nh vậy sẽ ảnh hởng đến việc học tập và yêu cầu cần đạt ở
độ tuổi. Chính vì thế mà tôi đã lựa chọn đề tài Một số biện pháp luyện phát
âm cho trẻ 3 4 tuổi
Qua khảo sát chất lơng đầu năm nh sau:
Tổng số trẻ Trẻ phát âm
ngọng
Trẻ nhút nhát,
ít nói
Trẻ mạnh dạn tự tin
và phát âm chuẩn
20 10( 50%) 5(25%) 5 (25%)
3. Một số giải pháp.
a) Tạo môi trờng giao tiếp thoải mái, tự tin, vỗ về trẻ.
Giao tiếp là vấn đề quan trọng và cần thiết đối với trẻ lứa tuổi mầm non đặc biệt
đối với trẻ 3 4 tuổi và trẻ nhỏ thì vấn đề giao tiếp có ảnh hởng trực tiếp tới quá
trình phát triển tình cảm, nhận thức của trẻ. Chính vì vậy trong mọi hoạt động tôi
luôn tạo không khí thoải mái, vui vẻ nh vậy trẻ sẽ thấy tự tin hơn.
Chẳng hạn:
Giờ đón trả trẻ, cô luôn tơi cời niềm nở với trẻ, nhắc trẻ chào cô, chào ông bà, bố
mẹ. Có những trẻ còn nhỏ nên bộ máy phát âm cha hoàn thiện, trẻ còn phát âm
ngọng câu tớ đi về thành tớ đi dề hay con chào cô thành ton chào cô, lúc
này tôi phải nói mẫu để trẻ nhắc lại nh con chào cô, tớ chào các bạn ! tớ đi về.
Ngày nào cũng nhắc lại nh vậy, trẻ sẽ khắc sâu và ghi nhớ dần dần trẻ sẽ phát âm
chuẩn, lu loát hơn.
Ngôn ngữ là cái riêng của mỗi ngời và nó đợc phát triển rất tự nhiên, do đó mà trẻ
khi giao tiếp sẽ có lúc nói sai, nhng tôi không trực tiếp mắng trẻ vì nh vậy sẽ tạo cho
trẻ cảm giác không tự tin, sợ nói. Tôi thông qua trò chơi đóng vai để dạy trẻ cái
chuẩn mực, cái nói đúng. Qua đó sẽ giúp trẻ nói theo mẫu của cô và của bạn chuẩn.
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 4
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
Chẳng hạn: Qua trò chơi Bán hàng, Bác sĩ, Gia đình .Muốn trẻ có thái độ niềm nở,
biết cảm ơn xin lỗi, hay quan tâm đến ngời thân trong gia đình, thì tôi phải tạo tình
huống để giao tiếp với trẻ, khi đó buộc trẻ phải giao tiếp với cô .Nếu trẻ nói trống
không hay nói cha lễ phép với ngời trên thì tôi đóng vai ngời mua hàng để sửa ngay
cho trẻ, nh vậy trẻ sẽ rất vui vẻ và sửa ngay .
Để trẻ có cảm giác thoải mái tự nhiên, chúng ta cũng không nên dùng ngôn ngữ sai
khiến sẽ làm cho trẻ có cảm giác bị bắt buộc, chính vì thế mà tôi chỉ dùng ngôn ngữ
vỗ về, đề nghị
Chẳng hạn:
Cô muốn lớp mình cất hết đồ chơi lên giá nào hoặc bằng một câu hát: Bạn ơi
hết giờ rồi, nhanh tay cất đồ chơi
Không nên dùng câu Cất hết đồ chơi đi
Qua thực tế tôi thấy việc tạo một không khí thoải mái, đầm ấm, vỗ về động viên , tạo
các các tình huống nh vậy sẽ giúp trẻ giao tiếp mạnh dạn, tự tin, thích giao tiếp và
ngôn ngữ mạnh lạc hơn.
b) Thông qua hoạt động có chủ đích.
Hoạt động có chủ đích là hoạt động giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách chính xác
và có khoa học. Cụ thể là thông qua các môn học, môn học nào cũng giúp trẻ phát
triển ngôn ngữ và luyện phát âm rất tốt, nhng đặc biệt là thông qua môn làm quen
môi trờng xung quanh và môn văn học.
Khám phá môi trờng xung quanh thực chất là giúp trẻ tìm hiểu Môi trờng xung
quanh một cách tích cực, Trẻ sử dụng các giác quan để thu nhận kiến thức, đồng
thời phát triển kỹ năng t duyvà ngôn ngữ.
Khi cung cấp những từ mới, từ khó, tôi phải phát âm chuẩn để trẻ lắng nghe sau đó
yêu cầu trẻ phát âm lại ( tôi không nhắc lại từ ngọng của trẻ).
Chẳng hạn: Khi dạy bài Một số loại hoa.Tôi cho trẻ quan sát một vờn hoa đẹp,
và hỏi trẻ : đây là cái gì? Có trẻ trả lời vờn ha Lúc này tôi phải chính xác lại : à
đây là vờn hoa Sau đó cho trẻ nhắc lại, cũng có trẻ nhắc lại đợc nhng cũng có trẻ
không nhắc đợc, đối với những trẻ đó tôi vẫn động viên, khen ngợi, nhng tôi sẽ lu ý
sửa phát âm cho trẻ vào các hoạt động khác.
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 5
Một số biện pháp luyện phát âm cho trẻ 3 4 tuổi ở Tr ờng Mầm non Xuân Canh
Hay khi dạy bài : Một số vật nuôi trong gia đình ( con gà, con vịt, con chó)
Tôi cho trẻ xem một đoạn phim quay cảnh các con vật đang chạy nhảy rất sinh
động. Khi vừa xuất hiện đã thu hút và gây hứng thú, trẻ rất thích và rất chú ý, lúc
đó tôi cho cả lớp cùng nói tên các con vật, tôi chú ý những trẻ nói ngọng, yêu cầu
trẻ nhắc lại 1-2 lần.
Qua việc tìm hiểu, khám phá môi trờng xung quanh mình, trẻ không những đợc
cung cấp các kiến thức mới, các từ mới mà còn đợc luyện tập để phát âm chuẩn từ
đó ngôn ngữ của trẻ càng ngày càng phát triển và hoàn thiện dần.
Bên cạnh đó môn làm quen văn học cũng không kém phần quan trọng nó cũng có
tác động rất lớn đến ngôn ngữ của trẻ.Văn học là môn học rất quan trọng đối với trẻ
mầm non, là phơng tiện phát triển ngôn ngữ, giúp trẻ có đủ vốn từ để nói năng lu
loát, diễn đạt gãy gọn, biết sử dụng từ đúng lúc, đúng chỗ. Đối với trẻ 3-4 (tuổi)
môn văn học có một sự lôi cuốn kỳ lạ, đặc biệt là trong các tiết học có sử dụng các
phơng tiện hiện đại, với những hình ảnh sinh động hấp dẫn thu hút trẻ, kích thích trẻ
phát triển ngôn ngữ và luyện phát âm rất tốt.Trẻ sẽ không thấy nhàm chán khi phải
nhắc đi nhắc lại tên các nhân vật đang nhảy nhót trên màn hình.
Chẳng hạn:Sau khi dạy xong câu chuyện: Bác gấu đen và hai chú thỏ Lớp tôi rất
nhiều trẻ đã kể đợc câu chuyện này và khi dạy đến tiết 2-3 trẻ vẫn rất hứng thú
muốn cô kể tiếp bởi câu chuyển này đợc kể diễn cảm, thể hiện giọng của các nhân
vật khác nhau lại kết hợp với những hình ảnh sinh động hấp dẫn giúp trẻ càng ngày
càng khắc sâu, thấm đợc ngôn ngữ nhân vật trong truyện, nói nh thế nào? hành
động ra sao? trẻ sẽ bắt chớc, bởi trẻ 3 tuổi bắt chớc rất nhanh, tôi còn cho trẻ nhắc
lại nhiều lần tên các nhân vật trong truyện, đặc biệt với những trẻ ít nói. Nh vậy qua
việc sử dụng phơng tiện hiện đại kết hợp với giọng kể truyền cảm, nhẹ nhàng, hấp
dẫn đã giúp trẻ biết kể lại đợc chuyện rất nhanh và làm cho ngôn ngữ của trẻ phong
phú và la loát hơn.
Trẻ không những biết kể chuyện mà còn đọc thơ rất diễn cảm, mỗi bài thơ lại đem
đến cho trẻ nhiều từ ngữ mới lạ, càng ngày càng giúp trẻ tích luỹ đợc nhiều vốn từ
để giao tiếp lu loát .
Khi dạy bài thơ: Cây dây leo Xuân Tửu có một số từ mới đối với trẻ 3-4( tuổi)
nh: nghển tí teo lúc này tôi không chỉ giảng nội dung cho trẻ hiểu mà còn phải
Nguyễn Thị Hà - Trờng mầm non Xuân Canh
Trang 6