Hệ thống dẫn nước
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (147.78 KB, 6 trang )
Hệ thống kênh mương dẫn nước.
4.2.2.1. Hệ thống tưới.
- Các cấp kênh mương trong hệ thống tưới.
Hệ thống tưới bao gồm nhiều cấp kênh mương to nhỏ
khác nhau làm thành
một mạng lưới dẫn nước từ công trình đầu mối đến
từng cánh đồng được tưới. Tuỳ
theo mỗi hệ thống phụ trách diện tích rộng hay hẹp
mà có từ 3;4 đến 6 cấp kênh
mương nhưng thường phân chia làm 5 cấp.
+ Kênh cấp 1: Thường gọi là kênh chính lấy nước từ
công trình đầu mối
phân phối cho toàn bộ hệ thống dẫn nước trong khu
tưới.
+ Kênh cấp 2: Còn gọi là kênh nhánh, lấy nước từ
kênh chính để phục vụ cho
đất đai một huyện hoặc liên huyện.
+ Kênh cấp 3: Thường gọi là mương cái, lấy nước từ
kênh nhánh phục vụ
nước cho diện tích đất đai một xã hoặc một liên xã.
+ Kênh cấp 4: Thường gọi là mương nhánh, lấy nước
từ mương cái để tưới
cho đất đai một hợp tác xã.
+ Kênh cấp 5: Thường gọi là mương chân rết hoặc là
mương phân phối nước
cho từng cánh đồng.
- Nguyên tắc bố trí các cấp kênh mương trong hệ
thống tưới:
+ Các cấp kênh mương phải bố trí theo các dải đất
cao để có thể khống chế
toàn bộ khu tưới, tưới tự chảy vào mặt ruộng và tốt
nhất là có thể tưới được diện ở
cả hai phía của kênh mương.
+ Bố trí các cấp kênh trên phải tạo điều kiện thuận lợi
cho việc bố trí các cấp
kênh dưới và nên bố trí nơi có địa chất tốt để lòng
kênh ổn định, giảm bớt được tổn
thất nước do rò rỉ và thẩm lậu.
+ Khi bố trí cần nghiên cứu kết hợp với việc quy
hoạch đất đai, quy vùng
trồng trọt để đảm bảo kênh cung cấp nước tốt nhất
cho các loại cây trồng. Mặt khác,
cũng nên bố trí theo địa giới các khu vực luân canh
khác nhau, theo địa giới các khu
vực hành chính huyện, xã, hợp tác xã để tiện cho
công tác quản lý về sau.
+ Bố trí hệ thống còn phải chú ý đến mặt tổng hợp lợi
dụng nguồn nước phục
vụ dân sinh, nuôi trồng thuỷ sản hoặc kết hợp trồng
cây chắn gió và giao thông thuỷ
bộ.
+ Bố trí sao cho hệ thống dễ thi công, giảm bớt được
khối lượng đào đắp, tốn
ít vật tư xây dựng, hạ thấp giá thành.
- Các kiểu bố trí
+ Vùng núi: Kênh chính có thể bố trí xiên một gốc
nào đó so với đường đồng
mức, đoạn phân phối nước của kênh chính bố trí theo
hướng độ dốc bé. Các kênh
nhánh bố trí vuông gốc với đường đồng nước, nếu độ
dốc lớn, thường có thể xây
dựng các bậc nước, dốc nước để giảm tốc độ dòng
chảy tránh xói mòn đất.
+ Vùng trung du: Kênh chính bố trí theo đường đồng
mức và đi vào rẻo đất
cao. Kênh nhánh bố trí vuông gốc với kênh chính.
Các vùng đất cao có thể xây
dựng các trạm bơm để tưới. Trên các kênh nhánh
cũng cần có thể phải xây dựng các
công trình để giảm tốc độ dòng chảy, chống xói mòn
lòng kênh.
+ Vùng đồng bằng: Có nhiều sông ngòi cắt thành
nhiều khu vực nhỏ.
Thường khó khăn khi tiêu nước về mùa mưa và tưới
nước về mùa khô. Do đó khi
tưới phải dùng trạm bơm bơm nước trực tiếp để tưới,
hoặc xây dựng cống lấy nước
từ sông chính vào sông ngòi nội địa sẵn có rồi dùng
trạm bơm bơm nước lên đồng
ruộng. Kênh tưới bố trí trên rẻo đất cao và không bố
trí được thẳng vì địa hình phức
tạp.
+ Vùng duyên hải: Giống địa hình đồng bằng nhưng
dốc nghiêng về phía
