CHUYÊN
CHUYÊN
ĐỀ
ĐỀ
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC
MÔN KHOA HỌC
MÔN KHOA HỌC
THÁNG 12/2007
THÁNG 12/2007
HOẠT ĐỘNG HÒM THƯ
HOẠT ĐỘNG HÒM THƯ
Câu hỏi thảo luận nhom
Câu hỏi thảo luận nhom


1. Học sinh của bạn thường gặp khó khăn gì khi học môn khoa học
1. Học sinh của bạn thường gặp khó khăn gì khi học môn khoa học
?
?




2. Khi dạy môn khoa học , bạn thường gặp những khó khăn gì ?
2. Khi dạy môn khoa học , bạn thường gặp những khó khăn gì ?




3. Bạn sử dụng những phương pháp gì để khuyến khích học sinh

3. Bạn sử dụng những phương pháp gì để khuyến khích học sinh
học tốt môn khoa học ?
học tốt môn khoa học ?


4. Phương pháp đánh giá học sinh mà bạn đang sử dụng trong giờ
4. Phương pháp đánh giá học sinh mà bạn đang sử dụng trong giờ
dạy môn khoa học là gì ?
dạy môn khoa học là gì ?


5. Bạn hi vọng đạt được gì qua đợt học tập chuyên đề này ?
5. Bạn hi vọng đạt được gì qua đợt học tập chuyên đề này ?
HOẠT ĐỘNG HÒM THƯ
HOẠT ĐỘNG HÒM THƯ


1. Khó khăn về trang thiết bị; cơ sở vật chất; ít được tham quan học tập
1. Khó khăn về trang thiết bị; cơ sở vật chất; ít được tham quan học tập
trong môi trường thực tế; tâm lí còn nặng về bài học lí thuyết; chưa
trong môi trường thực tế; tâm lí còn nặng về bài học lí thuyết; chưa
hứng thú trong giờ học . . .
hứng thú trong giờ học . . .




2. Thiếu thốn dụng cụ thực hành thí nghiệm – tranh ảnh; phòng học chật
2. Thiếu thốn dụng cụ thực hành thí nghiệm – tranh ảnh; phòng học chật
chội; sĩ số lớp đông khó có thể tổ chức các hoạt động dạy học; chưa có

chội; sĩ số lớp đông khó có thể tổ chức các hoạt động dạy học; chưa có
điều kiện tổ chức cho học sinh học tập thực tế, tiếp cận bài học trên lí
điều kiện tổ chức cho học sinh học tập thực tế, tiếp cận bài học trên lí
thuyết . . .
thuyết . . .




3. Tổ chức thảo luận nhóm – phỏng vấn – sắm vai – mô phỏng – chơi
3. Tổ chức thảo luận nhóm – phỏng vấn – sắm vai – mô phỏng – chơi
các trò chơi vận động (ngoài trời) – đóng kịch . . .
các trò chơi vận động (ngoài trời) – đóng kịch . . .


4.
4.
Đánh giá thông qua các hoạt động mà học sinh tham gia trong suốt
Đánh giá thông qua các hoạt động mà học sinh tham gia trong suốt
quá trình học tập như: hoạt động nhóm – các hình thức thi đua – thực
quá trình học tập như: hoạt động nhóm – các hình thức thi đua – thực
hành quan sát – mô tả - kĩ năng trình bày một vấn đề cụ thể . . .
hành quan sát – mô tả - kĩ năng trình bày một vấn đề cụ thể . . .


5. Các hình thức tổ chức học tập; các phương pháp đa dạng nhằm tích
5. Các hình thức tổ chức học tập; các phương pháp đa dạng nhằm tích
cực hoá hoạt động dạy và học trong một giờ cụ thể; các phương pháp
cực hoá hoạt động dạy và học trong một giờ cụ thể; các phương pháp
đánh giá; những biện pháp rèn kĩ năng học tập cho học sinh. . .

đánh giá; những biện pháp rèn kĩ năng học tập cho học sinh. . .
DẠY TÍCH CỰC
DẠY TÍCH CỰC


- Giáo viên cảm thấy phải có trách nhiệm sao cho học sinh
- Giáo viên cảm thấy phải có trách nhiệm sao cho học sinh
cần tham gia vào quá trình hoạt động tích cực trong giờ học.
cần tham gia vào quá trình hoạt động tích cực trong giờ học.


- Làm sao cho học sinh không chỉ học mà cần phải tư duy .
- Làm sao cho học sinh không chỉ học mà cần phải tư duy .


- Luôn tổ chức các hoạt động học tập đa dạng .
- Luôn tổ chức các hoạt động học tập đa dạng .
HỌC TÍCH CỰC
HỌC TÍCH CỰC


- Là sự học không bị áp đặt, hoàn toàn do ham muốn. Học do
- Là sự học không bị áp đặt, hoàn toàn do ham muốn. Học do
say mê, cảm thấy ham thích hơn trong học tập.
say mê, cảm thấy ham thích hơn trong học tập.


- Học sinh khi học cần phải biết mình cần gì , từ đó tìm kiếm giải
- Học sinh khi học cần phải biết mình cần gì , từ đó tìm kiếm giải
pháp sao cho hợp lí nhất.

pháp sao cho hợp lí nhất.


- Cần có sự tham gia của nhiều người.
- Cần có sự tham gia của nhiều người.


- Người học cảm thấy thoải mái.
- Người học cảm thấy thoải mái.


- Học sinh tham gia hoạt động một cách hứng thú, tích cực –
- Học sinh tham gia hoạt động một cách hứng thú, tích cực –
hoạt động nhiều.
hoạt động nhiều.


- Bản thân tự chịu trách nhiệm về việc mình đã nói – đã làm.
- Bản thân tự chịu trách nhiệm về việc mình đã nói – đã làm.


- Học sinh có thể diễn tả - tái tạo lại các thông tin được nắm bắt.
- Học sinh có thể diễn tả - tái tạo lại các thông tin được nắm bắt.
HOẠT ĐỘNG CHƯỚNG NGẠI VẬT
HOẠT ĐỘNG CHƯỚNG NGẠI VẬT
NHỮNG QUẢ TÊN LỬA FIZZ POP
NHỮNG QUẢ TÊN LỬA FIZZ POP
THỨC ĂN CHÚNG TA ĂN VÀO SẼ ĐI ĐÂU
THỨC ĂN CHÚNG TA ĂN VÀO SẼ ĐI ĐÂU
Dụng cụ: một chiếc bánh ga tô và một cóc nước cho mỗi người

Dụng cụ: một chiếc bánh ga tô và một cóc nước cho mỗi người
Yêu cầu: ăn bánh ga tô và uống nước.
Yêu cầu: ăn bánh ga tô và uống nước.
*Làm việc theo nhóm:
*Làm việc theo nhóm:
- Cố gắng cảm nhận nơi thức ăn đến bên trong cơ thể.
- Cố gắng cảm nhận nơi thức ăn đến bên trong cơ thể.
- Viết vào vở những gì bạn cảm nhận được trong cơ thể mình.
- Viết vào vở những gì bạn cảm nhận được trong cơ thể mình.
*Làm việc cá nhân:
*Làm việc cá nhân:
- Vẽ đường đi của bánh ga tô và nước lên hình vẽ đơn giản (của
- Vẽ đường đi của bánh ga tô và nước lên hình vẽ đơn giản (của
cơ thể) đã cho.
cơ thể) đã cho.
- Ghi lại những câu hỏi bạn đặt ra.
- Ghi lại những câu hỏi bạn đặt ra.
*Làm việc theo nhóm (viết lên giấy A
*Làm việc theo nhóm (viết lên giấy A
0
0
cho toàn nhóm):
cho toàn nhóm):
- So sánh hình vẽ của các bạn và đưa ra một danh sách những
- So sánh hình vẽ của các bạn và đưa ra một danh sách những
điểm mà các bạn không thống nhất.
điểm mà các bạn không thống nhất.
- Các bạn có đề xuất gì để tìm ra câu trả lời? Viết ra những đề
- Các bạn có đề xuất gì để tìm ra câu trả lời? Viết ra những đề
xuất, dự định của nhóm.

xuất, dự định của nhóm.
KĨ NĂNG KHOA HỌC
KĨ NĂNG KHOA HỌC
Hoạt động nhóm:
Hoạt động nhóm:
Những kĩ năng nào học sinh cần có để tiến hành các thí nghiệm
Những kĩ năng nào học sinh cần có để tiến hành các thí nghiệm
khoa học?
khoa học?


* QUAN SÁT - DỰ ĐOÁN -
* QUAN SÁT - DỰ ĐOÁN -
PHÂN TÍCH - TỔNG
PHÂN TÍCH - TỔNG
HỢP - ĐÁNH GIÁ - THỰC HÀNH
HỢP - ĐÁNH GIÁ - THỰC HÀNH


* Là những kĩ năng khoa học (được sử dụng trong quá
* Là những kĩ năng khoa học (được sử dụng trong quá
trình nghiên cứu khoa học sau này của học sinh) như:
trình nghiên cứu khoa học sau này của học sinh) như:
- Kĩ năng xử lí khoa học (TƯ DUY)
- Kĩ năng xử lí khoa học (TƯ DUY)


- Kĩ năng thao tác (DÙNG TAY ĐỂ THỰC HÀNH)
- Kĩ năng thao tác (DÙNG TAY ĐỂ THỰC HÀNH)





PHƯƠNG PHÁP TỔNG QUÁT ( POE)
PHƯƠNG PHÁP TỔNG QUÁT ( POE)


* PREDICT : dự đoán
* PREDICT : dự đoán


* OBSERVE : quan sát
* OBSERVE : quan sát


* EXPLAIN : giải thích
* EXPLAIN : giải thích
KĨ NĂNG XỬ LÍ KHOA HỌC
KĨ NĂNG XỬ LÍ KHOA HỌC
I. Những kĩ năng xử lí khoa học cơ bản
I. Những kĩ năng xử lí khoa học cơ bản

Quan sát:
Quan sát:
dùng thính giác, khứu giác, vị giác và thị giác để tìm
dùng thính giác, khứu giác, vị giác và thị giác để tìm
hiểu về các vật hoặc sự kiện.
hiểu về các vật hoặc sự kiện.

Giao tiếp:

Giao tiếp:
dùng từ hay biểu tượng hình như bảng biểu, đồ thị,
dùng từ hay biểu tượng hình như bảng biểu, đồ thị,
con số hoặc mẫu để mô tả một hành động, sự vật hay sự kiện.
con số hoặc mẫu để mô tả một hành động, sự vật hay sự kiện.

Phân loại:
Phân loại:
dùng những gì quan sát được để nhóm các sự vật hay
dùng những gì quan sát được để nhóm các sự vật hay
sự kiện theo những nét chung hay nét riêng.
sự kiện theo những nét chung hay nét riêng.

Đo đạc:
Đo đạc:
quan sát về lượng bằng cách so sánh với tiêu chuẩn
quan sát về lượng bằng cách so sánh với tiêu chuẩn
theo thông lệ hay không theo thông lệ.
theo thông lệ hay không theo thông lệ.

Suy luận:
Suy luận:
dùng những kinh nghiệm đã có hay những dữ liệu đã
dùng những kinh nghiệm đã có hay những dữ liệu đã
thu thập được từ trước để rút ra những kết luận và giải thích
thu thập được từ trước để rút ra những kết luận và giải thích
những sự kiện.
những sự kiện.

Dự đoán:

Dự đoán:
dự đoán về một sự kiện tương lai dựa trên những kiến
dự đoán về một sự kiện tương lai dựa trên những kiến
thức có được từ những kinh nghiệm và dữ liệu đã thu thập
thức có được từ những kinh nghiệm và dữ liệu đã thu thập
được.
được.
II. Những kĩ năng xử lí khoa học tổng hợp
II. Những kĩ năng xử lí khoa học tổng hợp

Xác định về mặt thực hiện:
Xác định về mặt thực hiện:
xác định tất cả các biến số khi chúng
xác định tất cả các biến số khi chúng
được sử dụng trong một thí nghiệm bằng cách mô tả những gì phải
được sử dụng trong một thí nghiệm bằng cách mô tả những gì phải
làm và những gì cần được quan sát.
làm và những gì cần được quan sát.

Nhận diện các biến số:
Nhận diện các biến số:
nhận diện các biến tự do, các biến phụ
nhận diện các biến tự do, các biến phụ
thuộc, và các biến được kiểm soát trong một thí nghiệm.
thuộc, và các biến được kiểm soát trong một thí nghiệm.

Xây dựng các giả thuyết:
Xây dựng các giả thuyết:
đưa ra một tuyên bố chung về mối quan
đưa ra một tuyên bố chung về mối quan

hệ giữa một biến tự do và một biến phụ thuộc để giải thích một
hệ giữa một biến tự do và một biến phụ thuộc để giải thích một
quan sát hay một sự kiện. Tuyên bố có thể được kiểm tra để xác
quan sát hay một sự kiện. Tuyên bố có thể được kiểm tra để xác
định tính đúng đắn.
định tính đúng đắn.

Lập bảng và minh hoạ bằng đồ thị:
Lập bảng và minh hoạ bằng đồ thị:
tổ chức các số liệu thu thập
tổ chức các số liệu thu thập
được từ một điều tra thành các bảng biểu và đồ thị.
được từ một điều tra thành các bảng biểu và đồ thị.

Thử nghiệm:
Thử nghiệm:
lập kế hoạch và tiến hành các hoạt động để kiểm tra
lập kế hoạch và tiến hành các hoạt động để kiểm tra
một giả thuyết. Những hoạt động này bao gồm thu thập, phân tích -
một giả thuyết. Những hoạt động này bao gồm thu thập, phân tích -
lí giải các dữ liệu và đưa ra kết luận.
lí giải các dữ liệu và đưa ra kết luận.

Sử dụng mối quan hệ không gian – thời gian:
Sử dụng mối quan hệ không gian – thời gian:
mô tả những thay đổi
mô tả những thay đổi
của những thông số theo thời gian. Những ví dụ về thông số là địa
của những thông số theo thời gian. Những ví dụ về thông số là địa
điểm, hướng, hình dạng, kích cỡ, âm lượng, khối lượng và trọng

điểm, hướng, hình dạng, kích cỡ, âm lượng, khối lượng và trọng
lượng.
lượng.
KĨ NĂNG X LÍ KHOA H C Ử Ọ
KĨ NĂNG X LÍ KHOA H C Ử Ọ
TRÒ CHƠI KHOA HỌC
TRÒ CHƠI KHOA HỌC
Quân bài những hệ thống hạnh phúc
Quân bài những hệ thống hạnh phúc
SỰ ĐÔNG ĐẶC CỦA NƯỚC
SỰ ĐÔNG ĐẶC CỦA NƯỚC
Nghiên cứu quá trình đông đặc của nước (thể lỏng).
Nghiên cứu quá trình đông đặc của nước (thể lỏng).
Chúng ta cần đặt nước trong môi trường ở nhiệt độ ?
Chúng ta cần đặt nước trong môi trường ở nhiệt độ ?
0
0
C.
C.






Hãy chế tạo một tủ lạnh mini với vật liệu có sẵn (liệt
Hãy chế tạo một tủ lạnh mini với vật liệu có sẵn (liệt
kê những
kê những
vật liệu

vật liệu
cần có).
cần có).






Vẽ chính xác đường cong thực nghiệm biểu diễn sự
Vẽ chính xác đường cong thực nghiệm biểu diễn sự
lạnh đi theo thời gian của một mẫu nước từ nhiệt độ tới
lạnh đi theo thời gian của một mẫu nước từ nhiệt độ tới
-10
-10
0
0
C. Bạn giải thích như thế nào những diễn biến khác
C. Bạn giải thích như thế nào những diễn biến khác
nhau của đường công nhận được.
nhau của đường công nhận được.




Lượng muối thêm vào có phải là một tham số quan
Lượng muối thêm vào có phải là một tham số quan
trọng không?
trọng không?
V T LI U C N CÓẬ Ệ Ầ

V T LI U C N CÓẬ Ệ Ầ
Bình và các phụ kiện
Bình và các phụ kiện
Thành phần
Thành phần
- Bình nhỏ bằng thủy tinh
- Bình nhỏ bằng thủy tinh
- Muối hột
- Muối hột
- Nhiệt kế
- Nhiệt kế
- Nước đá
- Nước đá
- Chai nhựa
- Chai nhựa
- Nước
- Nước
- Thìa nhựa
- Thìa nhựa
- Bình lớn
- Bình lớn
- Giấy chùi
- Giấy chùi
- Búa
- Búa
- Khăn lau
- Khăn lau
- Cân
- Cân
- Đồng hồ

- Đồng hồ
TỔNG KẾT CHUYÊN ĐỀ
TỔNG KẾT CHUYÊN ĐỀ
HOẠT ĐỘNG NHÓM
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Sự hô hấp ở người diễn ra như thế nào?
Sự hô hấp ở người diễn ra như thế nào?
- Không khí được hít vào có khác không khí được thở ra
- Không khí được hít vào có khác không khí được thở ra
hay không?
hay không?
- Không khí vào phổi chúng ta bằng cách nào?
- Không khí vào phổi chúng ta bằng cách nào?