TRUYỀN THỐNG ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC
CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
Tiết: 4 tiết
Họ và tên giáo sinh: NguyÔn §×nh T©m
Lớp: K32- ngành TDTT-GDQP.
Họ và tên giảng viên hướng dẫn:
Ngày 06 tháng 08 năm 2008.
I. Ý ĐỊNH GIẢNG DẠY
1. Mục đích yêu cầu.
- Giúp học sinh hiểu được những kiến thức cơ bản về lịch sử dựng nước và giữ
nước của dân tộc và tinh thần yêu nước, ý chí quật cường, tài thao lược đánh giặc
của tổ tiên.
- Có ý thức trách nhiệm trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống vẻ vang của
dân tộc,có thái độ học tập và rèn luyện tốt, sẵn sµng tham gia vào sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ tổ quốc.
2. Nội dung và trọng tâm.
- Nội dung : kết cấu của bài gôm hai phần lớn :
∙ Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
∙ Truyền thống vẻ vang của dân tộc ta trong sự nghiệp đánh giặc giữ nước.
- Trọng tâm : phần 2.
3.Tổ chức, phương pháp và phương tiện giảng dạy.
-Lấy đơn vị lớp (trung đội) để giới thiệu.
-Phương pháp : phương pháp thuyết trình kết hợp với thao tác nghiệp vụ sư
phạm.
-Phương tiện, công cụ : sơ đồ,bản đồ,số liệu thống kê.
4. Thời gian: 4 tiết
5. Địa điểm: lớp học
II. NỘI DUNG BÀI GIẢNG
Nôi dung bài giảng
thời
gian
hoạt động
của GV
hoạt động
của HS
I. LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC
GIỮ NƯỜC CỦA DÂN TỘC
1. Những cuộc chiến tranh giữ
nước đầu tiên.
- Các vua Hùng dựng nước Văn Lang cách đây
hàng nghìn năm, lịch sử dân tộc Việt Nam bước
vào thời kì dựng nước và giữ nước.
- Nhà nước Văn Lang là nhà nước đầu tiên của
dân tộc ta, có vị trí địa lý quan trọng, có nhiều
đầu mối giao thông quan trọng trên bán đảo
Đông Dương và vung Đông Nam Á. Từ buổi
đầu, ông cha ta đã xây dựng nền văn minh sông
Hồng đỉnh cao là văn hóa Đông Sơn rực rỡ.
- Do vị trí địa lý và điều kiện kinh tế, nước ta
luôn bị các thế lực ngoại xâm nhòm ngó, nhất là
thế lực bành trướng phương Bắc. Người Việt
muốn tồn tại, bảo vệ cuộc sống và nền văn hóa
của mình phải đứng lên chống giặc ngoại xâm.
- Năm 214 trước Công Nguyên nhà Tần mang
quân sang xâm lược nước ta. Vua Hùng và Thục
Phán lãnh đạo dân ta đứng lên kháng chiến. Thục
Phán đã thống nhất 2 bộ lạc Âu và Lạc Việt lập
ra nhà nước Âu Lạc, và rời đô từ Lâm Thao về
Cổ Loa ( Hà Nội ). Tiếp sau đó An Dương
Vương lãnh đạo nhân dân chống quân xâm lược
60 phút - Giảng dạy
nội dung
theo từng
phần mục
bằng
phương
pháp diễn
giải, phân
tích chứng
minh, kết
hợp với
tranh vẽ.
- Tập trung
nghe, hiểu
và ghi
chép.
- Suy nghĩ
trả lời hoặc
phát biểu
trả lời.
2
của Triệu Đà từ 184 đến 179 trCN. Cuộc kháng
chiến thất bại và dân tộc ta rơi vào thảm họa một
nghìn năm phong kiến Trung Hoa đô hộ.
2. Cuộc đấu tranh giành độc lập (từ thế kỉ I
đến thế kỉ X )
- Qua nhiều triều đại, phong kiến phương Bắc
luôn tìm cách vơ vét của cải, áp bức và đồng hóa
dân ta, biến nước ta thành quận huyện của
chúng.
- Dân ta không chịu khuất phục, đã nêu cao tinh
thần bất khuất, kiên cường và bền bỉ chống áp
bức, bóc lột, chống giặc ngoại xâm, giành độc
lập tự do cho dân tộc. Tiêu biểu là 8 cuộc khởi
nghĩa:
Khởi nghĩa 2 Bà Trưng (năm 40)
Bà Triệu (năm 248)
Lí Bí (năm 542)
Triệu Quang Phục (năm 548)
Mai Thúc Loan (năm 722)
Phùng Hưng (năm 766)
Khúc Thừa Dụ (năm 905)
Tiếp đó là Dương Đình Nghệ (năm 931) và
Ngô Quyền (năm 938) đã giành được độc lập tự
do cho Tổ quốc.
3. Các cuộc chiến tranh giữ nước (từ thế kỉ X
đến thế kỉ XIX )
- Sauk hi Ngô Quyền lên ngôi vua dân tộc ta đã
trải qua nhiều triầu đại như Đinh, Tiền Lê, Lý,
Trần, Hồ và Lê Sơ. Quốc gia thống nhất ngày
3
càng được củng cố và thịnh vượng. Nước Đại
Việt ở thời kì Lý, Trần và Lê Sơ với kinh đô
Thăng Long (Hà Nội ) là một quốc gia cường
thịnh ở Châu Á, là một trong những thời kì phát
triển rực rỡ nhất, thời kì văn minh Đại Việt.
- Tuy nhiên, trong giai đoạn này dân tộc ta vẫn
phải đứnglên đấu tranh chống xâm lược. Năm
981 dưới sự lãnh đạo của Lê Hoàn, nhân dân ta
đánh tan cuộc xâm lược lần thứ nhất của quân
Tống. Thế kỉ XI dưới triều Lý, dân tộc ta một lần
nữa lại giành thắng lợi vẻ vang trong cuộc kháng
chiến chống quân Tống (1075 – 1077). Thế kỉ
XIII, trong 30 năm (1258 – 1288) dân tộc ta đã
chiến thắng oanh liệt quân Nguyên Mông.
- Đầu thế kỉ XV, nước ta bị quân Minh xâm
lược, nhà Hồ lãnh đạo kháng chiến không thành
công. Tuy vậy phong trào yêu nước vẫn phát
triển rộng khắp. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê
Lợi và Nguyễn Trãi lãnh đạo sau 10 năm chiến
đấu kiên trì đã thắng lợi oanh liệt ở Chi Lăng –
Xương Giang năm 1427.
- Cuối thế kỉ XVIII, năm 1785 quân Tây Sơn
dưới sự chỉ huy của Nguyễn Huệ đã lập nên
chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút, đánh tan 5
vạn quân Xiêm. Đầu năm Kỉ Dậu (1789) quân
dân ta dưới sự lãnh đạo của Nguyễn Huệ lại
đánh bại 29 vạn quân Mãn Thanh cùng bè lũ Lê
Chiêu Thống bán nước.
- Trong những cuộc chiến tranh giữ nước từ thế
4
kỉ X đến thế kỉ XIX nhân dân ta dưới sự chỉ huy
của những vị tướng tài giỏi đã thực hiện toàn dân
đánh giặc. Nét đặc sắc nghệ thuật quân sự của
ông cha ta trong các cuộc chiến tranh là tích cực,
chủ động tiến công địch. Điển hình như Lý
Thường Kiệt (1075) đã dung biện pháp không
ngồi chờ giặc đến mà chủ động đánh trước vào
hậu phương địch rồi rút lui để phá vỡ kế hoạch
của chúng “tiến phát chế nhân”. Lấy đoản binh
thắng trường trận….
4. Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ
chế độ thực dân nửa phong kiến (thế kỉ XIX
đến 1945)
- Tháng 9/1858 thực dân Pháp nổ sung tấn công
Đà Nẵng, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược
nước ta, triều Nguyễn từng bước đầu hàng giặc.
Năm 1884 thì hoàn taòn công nhận quyền đô hộ
của Pháp trên toàn nước ta. Nhưng thực dân
Pháp đã vấp phải phong trào kháng chiến sôi nổi
và bền bỉ của nhân dân ta. Tiêu biểu là cuộc khởi
nghĩa do Trương Công Định, Nguyễn Trung
Trực, Đinh Công Tráng, Phan Điình Phùng,
Hoàng HJoa Thám lãnh đạo… tất cả các phong
trào đều thất bại do thiếu sự lãnh đạo của một
giai cấp tiên tiến và chưa có đường lối đúng đắn,
phù hợp với điều kiện mới của thời đại.
- Năm 1930 Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời do
lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập đánh dấu bước
ngoặt vĩ đại của lịch sử cách mạng Việt Nam,
5