Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Tiết :47 Đọc văn:
Ngày soạn:9.12.2009
( 秋 兴) (Đỗ Phủ)
I .M ụ c tiêu : Giúp học sinh:
1.Kiến thức: -Cảm thông với tấm lòng Đỗ Phủ: Nỗi lo âu
cho đất nước, nỗi buồn nhớ quê hương và nỗøi ngậm ngùi cho thân
phận của Đỗ Phủ.
-Nắm được đặc điểm của thơ Đường ở bài thơ này:Đối cảnh, sinh
tình, các mối quan hệ… Cảnh thu = thu tâm.
2. Kó năng : -Có kỹ năng đọc phân tích thơ Đường .
3.Thái độ: -Bồi dưỡng tình cảm đối với quê hương đất nước.
II.Chuẩn bò:
1. Chuẩn bò của giáo viên:
-Giáo viên thiết kế giáo án, làm một số sơ đồ biểu bảng. (tranh Đỗ Phủ , …)
2. Chuẩn bò của học sinh:
-Học sinh đọc bài, soạn bài.
III. Hoạt động d ạ y h ọ c:
1 . n đònh tình hình lớp : (1phút) Kiểm tra só số, vệ sinh phòng học, bảng tên.
2. Ki ể m tra bài c ũ : (5phút)
Theo em, những ý ở ngoài lời trong bài thơ: “ Hoàng Hạc Lâu tống Mạnh Hạo
Nhiên chi Quảng Lăng” là những ý nào?
_ Đọc bài thơ Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng lăng – Lý bạch. Nêu
chủ đề bài thơ.
_ Phân tích biện pháp nghệ thuật của thơ Đường: lấy cái không để nói cái có và ngược
lại trong bài thơ.
3. Giảng bài m ớ i :
* Giới thiệu bài : (1phút)
Chúng ta đã học một bài thơ tiêu biểu cho nét lãng mạn của thơ Đường. Nếu Lí
Bạch được vinh danh là Thi tiên thì Đỗ Phủ – người bạn lớn vong niên của Thi tiên lại
được xưng tụng là Thi sử – Thi Thánh. ng thánh làm thơ. Thu hứng là một trong
những bài thơ đặc sắc của ông, được viết trong thời gian lưu lạc xa quê .Tiết học hôm
nay chúng ta sẽ tìm hiểu hiện thực cuộc sống và tâm tình của Đỗ Phủ.
-Tiến trình bài dạy:
Giáo án 10 cơ bản - 1 - – Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
Giáo án 10 cơ bản - 2 - – Nguyễn Văn Mạnh
Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
10’
15’
Hoạt động 1 :
Giáo viên hướng dẫn
học sinh tìm hiểu
chung:
Cho học sinh đọc phần
Tiểu dẫn, xác đònh nội
dung của phần này và
trình bày cụ thể:Đặc
điểm nỗi bật về cuộc
đời của Đỗ Phủ? Nội
dung tác phẩm? Phong
cách thơ ? Số lụơng
tác phẩm? Đỗ Phủ
được mệnh danh là gì?
Giáo viên chủ động
cung cấp những kiến
thức và hoàn cảnh
sáng tác .
Bài thơ có thể chia
làm mấy phần ? Vì sao
lại chia như vậy? Xác
đònh nội dung của mỗi
phần.
Hoạt động 2:
Bổ sung:
_ Đỗ Phủ là nhà thơ
được Hội đồng hòa
bình thế giới kỉ niệm
như 1 danh nhân văn
hóa.
_ Đỗ Phủ là nhà thơ
được chủ tòch Hồ Chí
Minh nhắc tới trong di
Hoạt động 1 :
Học sinh tìm hiểu
chung:
Học sinh đọc phần
Tiểu dẫn, xác đònh nội
dung của phần này .
TÁC GIẢ:( 712-770)
_ Tự Tử Mỹ, hiệu
Thiếu Lăng.
_ Người huyện Củng,
tỉnh Hà Nam.
_ Là nhà thơ hiện thực
lớn nhất của đời
Đường và cả lòch sử
thơ ca Trung Quốc.
_ Từng giữ chức quan
nhỏ trong thời gian
ngắn. Trong 11 năm
cuối đời ĐỗPhủ đưa
gia đình đi lánh nạn
khắp nơi. Năm 770
mất ở Lỗi Dương trên
dòng sông Tương trong
đói rét và bệnh tật..
_ Ông có Đỗ Lăng tập,
thơ ông có tính nhân
đạo, tính hiện thực cao,
rất chú ý trau dồi ngôn
ngữ, dày công lao
động sáng tạo.
_ Thơ ông được gọi là
thi sử, bản thân ông
được tôn là thi thánh.
Hoạt động 2:
- Học sinh đọc bằng
giọng trầm buồn, bi
thương.
1/ Cảnh mùa thu:
*Hai câu đề:(liên đầu)
+ Sương móc: tượng
trưng cho mùa thu, cho
sự lạnh lẽo.
+ Cây phong : tượng
A. Tìm hiểu chung:
1.Tác giả: Đỗ Phủ ( 712-
770)
- Xuất thân trong gia đình
nho học và thơ ca lâu đời.
Sống trong nghèo khổ, chết
trong bệnh tật, tha hương.
-Nội dung tác phẩm:
+ Phản ánh hiện thực sinh
động.
+ Niềm đồng cảm với nhân
dân
+ Chứa chan tình yêu nước.
+ Thể hiện tình cảm nhân
đạo
-Phong cách thơ: trầm uất,
nghẹn ngào. Tả thực
- Số lượng tác phẩm: gồm
1500 bài thơ.
* Được tôn vinh là bậc “ Thi
thánh”.
2. Bài thơ:
- Hoàn cảnh sáng tác :
Năm 766 ông đưa gia đình
phiêu bạt đến Quỳ Châu
( Tứ Xuyên)
Bài đầu tiên trong chùm
thơ Thu hứng ( 8 bài)
- Thể loại : Thể thất ngôn ,
bát cú Đường luật
- Bố cục : Chia 2 ý
+ 4 cầu đầu : cảnh mùa thu
+ 4 câu sau: tâm trạng tác
giả trước cảnh mùa thu trên
đất khách.
B.Đọc- hiểu:
I.Đọc 秋 兴
玉 露 凋 伤 枫 树 林
巫 山 巫 夹 气 萧 森
江 间 波 浪 兼 天 涌
塞 上 风 云 接 地 荫
丛 菊 两 开 他 日 泪
孤 舟 一 系 姑 园 心
寒 依 处 处 崔 刀 尺
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
4/ Củng cố: _ Thu hứng 1 được coi là cương lónh của cả chùm thơ thu của Đỗ Phủ .
_ Bài thơ tái hiện \ cảnh thu buồn hiu hắt, xao động, mang những nét đặc trưng của
núi rừng, sông nước, cây cối, cuộc sống ở Quỳ Châu dưới cặp mắt của khách tha
hương Đỗ Phủ.
_ Qua cảnh sắc thu đó --> cảnh ngộ đau buồn của nhà thơ và hình bóng tang thương
của xh đương thời --> ý nghóa hiện thực rộng lớn.
Dặn dò học sinh chuẩn bò cho tiết học tiếp theo: ( 3 phút)
- Ra bài tập về nhà : Đặc điểm của thơ Đường được thể hiện như thế nào trong bài?
-Chuẩn bò bài :
a/- Đọc 3 bài thơ: Lầu Hoàng Hạc, Nỗi oán của người phòng khuê, Khe chim kêu
và cảm nhận chung của em về nội dung và thi pháp từng bài.
b/- Tự trả lời theo cách hiểu của em những câu hướng dẫn đọc thêm trong Sách
giáo khoa.
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung :
Câu 1: Cảm hứng của bài thơ “Xúc cảm mùa thu” là gì?
A. Tình u thiên nhiên.
B. Nỗi nhớ q hương.
C. Tình u đất nước và nhân dân.
D. Hai ý A và B.
E. Hai ý B và C.
Câu 2: 4 câu đầu và 4 câu sau có quan hệ với nhau như thế nào?
A. 4 câu đầu tả cảnh thu, 4 câu sau tả tình thu.
B. 4 câu đầu tả cảnh, 4 câu sau tả người.
C. 4 câu đầu tả cảnh trên cao, 4 câu sau tả cảnh dưới thấp.
D. 4 câu đầu tả xa, 4 câu sau tả gần
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 3 - – Nguyễn Văn Mạnh
Trường THPT Tam Quan Năm học 2008 - 2009
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Giáo án 10 cơ bản - 4 - – Nguyễn Văn Mạnh