Lèo Văn Anh Lớp 10B4 – Trường THPT Mai Sơn
TRƯỜNG THPT MAI SƠN
Bài dự thi
Tìm hiểu sức khỏe sinh sản
HIV/AISD năm 2008
Họ và tên : Lèo Thò Bích Hiền
Ngày sinh : 1/11/1992
Dân tộc : Thái
Lớp : 10B4
Đòa chỉ : Trường THPT Mai Sơn
Mai Sơn, ngày 22 tháng 11 năm 2008
Lèo Văn Anh Lớp 10B4 – Trường THPT Mai Sơn
Câu 1: Bạn hãy nêu khái niệm vò thành niên? Những hành trang cơ
bản mà lứa tuổi vò thành niên cần có?
Trả lời:
* Khái niệm vò thành niên:
- Theo quy đònh của tổ chức y tế thế giới Vò thành niên (VTN) là
những người ở độ tuổi 10-19 nghóa là trong lứa tuổi thiếu niên và trước
tuổi trưởng thành.
- Tuổi VTN được phân chia thành các giai đọạn như sau:
+ Giai đoạn đầu VTN từ 10 – 13
+ Giai đoạn giữa VTN từ 14 – 16
+ Giai đoạn cuối VTN từ 17 – 19
* Những hành trang cơ bản mà lứa tuổi vò thành niên cần có:
- Kiến thức
- Giá trò
- Kỹ năng sống
Câu 2: Bạn hãy cho biết sự phát triển tâm lý và sinh lý ở tuổi vò
thành niên?
Trả lời:
* Sự phát triển tâm lý ở tuổi VTN
- ở giai đoạn này VTN thường có những xúc cảm về giới tính do các
hóc môn trong cơ thể tăng.
- Có những kích thích đơn giản về giới tính: Thích quan sát, thích gần
guiõ bạn khác giới (Cảm xúc tình dục ban đầu).
- Tuổi VTN là thời kỳ có nhiều những thay đổi về tính khí: Hay sinh
bực bội, lo lắng về những thay đổi trong cơ thể nhất là khi các bạn gái
hành kinh lần đầu, hoặc bạn trai xuất tinh lần ban đêm (Hiện tượng mộng
tinh), cương dương vật.
- Do đó sự thay đổi nhanh chóng về cơ thể nên các bạn thường xuyên
có sự trao đổi về vấn đề này, đây là chuyện bình thường không có gì xấu
hổ, nó sẽ giúp các bạn chia sẻ được nỗi lo lắng.
- Sự tăng cảm xúc làm các bạn thay đổi không những trong tính tình
mà còn trong cách cư sử : Thái độ trẻ con sang chín chắn, đôi khi trong
mối quan hệ với cha mẹ các bạn cũng thích sự độc lập.
Ở tuổi Vò thành niên thường có những xuy nghó , thay đổi trong 5 lónh
vực chính:
- Tính độc lập: Các em càng ngày càng trở nên ít hoặc không muốn
phụ thuộc vào cha mẹ và chuyển sang bạn bè để đạt được sự độc lập.
- Tính tự khẳng đònh: Các bạn thường cố gắng để khẳng đònh chính
mình và đạt được những gì mà mình muốn. Những câu hỏi: “Tôi là ai? Tôi
có thể làm gì?” và giai đoạn này nhân cách giới cũng phát triển.
Lèo Văn Anh Lớp 10B4 – Trường THPT Mai Sơn
- Tình cảm: Các bạn chuẩn bò bước vào mối quan hệ yêu đương, các
bạn học cách biểu lộ tình cảm và được yêu, tỏ ra thân mật trong quan hệ
với bạn khác giới.
- Tính thích hợp: Cơ sở để tạo ra các giá trò là cha mẹ và xã hội,
những động lực khác là bạn bè, những người trung gian.
- Trí tuệ: trí tuệ được liên tục phát triển, đây là độ tuổi các bạn học
được nhiều điều từ nhà trường và ngoài xã hội.tuy nhiên điều đó cũng phụ
thuộc vào sự nỗ lực cố gắng và tập chungcho việc họp tập của các bạn.
* Sự phát triển sinh lý ở tuổi VTN:
- Đối với nữ VTN:
+ Kinh nguyệt là dấu hiệu mở đầu thời kỳ sinh sản của các bạn gái
+ Các bạn nữ bắt đầu tăng nhanh về chiều cao, cân nặng, vú phát
triển, xuất hiện dòch tiết đường âm đạo, mọc lông mu, lông nách, giọng
nói trong trẻo, nhẹ nhàng, tăng tiết mồ hôi và chất nhờn, hông phát triển,
đùi trở nên thon thả, bộ phân sinh dục phát triển …
+ Các bạn thường có kinh nguyệt ở độ tuổi 13, 14 tuổi. Ngày nay xu
hướng có kinh nguyệt sớm hơn có khi 11, 12 tuổi.
+ Các bạn cần hiểu rõ 4 yếu tố đặc trưng của kinh nguyệt. Chu kỳ:
khoảng 28 – 30 mgày (Tuy nhiên trong những năm đầu chu kỳ kinh
nguyệt có thể không đều – vì điều này là hoàn toàn bình thường), số ngày
ra kinh từ 3 – 8 ngày, số lượng: 50 – 60 ml, màu sắc: đỏ không có máu
cục.
- Đối với nam vò thành niên:
+ Các bạn nam thường dạy thì sau các bạn nữ từ 2-3 năm.
+ Hiện tượng cương dương vật và xuất tinh ban đêm cho thấy khả năng
sinh sản của nam giới bắt đầu.
+ Các bạn bắt đầu phát triển chiều cao cân nặng, vú ít phát triển, chỉ
quanh núm vú, phát triển lông mu, giọng nói trầm, tăng tiết mồ hôi và
chất nhờn, ngực và hai vai phát triển, cơ cánh tay phát triển hơn, các cơ
của cơ thể rắn chắc, lông trên cơ thể và mặt phát triển, dương vật và tinh
hoàn phát triển.
- Tuổi VTN ngừng phát triển bộ xương sau khi cơ thể đã hoàn thiện.
Câu 3: Bạn hiểu sức khỏe sinh sản là gì? Sức khỏe sinh sản VTN là
gì?
* Trả lời:
* Khái niệm sức khỏe sinh sản (SKSS):
SKSS là trạng thái khỏe mạnh về thể chất, tinh thần và xã hội của tất
cả những gì liên quan đến hoạt động và chức năng của bộ máy sinh sản
chứ không phải chỉ là có bệnh hay không có bệnh hay khuyết tật của bộ
máy đó.
Như vậy thực chất SKSS là sự hoàn hảo về bộ máy sinh sản đi đôi với
sự hài hòa giữa sinh học và tinh thần, xã hội.
Lèo Văn Anh Lớp 10B4 – Trường THPT Mai Sơn
* Sức khỏe sinh sản vò thành niên:
SKSS VTN là những nội dung về SKSS liên quan, tương ứng với lứa
tuổi VTN của các bạn.
Câu 4: Bạn hiểu thế nào là tình dục? Tình dục an toàn là gì ? Cơ chế
thụ thai? Bạn hãy cho biết những hậu quả và cách khắc phục quan hệ
tình dục trước hôn nhân?
* Trả lời:
* Tình dục là gì:
- Tình dục là một nhu cầu tự nhiên của con người bắt đầu xuất hiện ở
tuổi dậy thì và là một bản năng duy trì nòi giống.
- Ở tuổi dậy thì sự phát dục không chỉ kích thích các bạn trẻ quan tâm
đến người khác giới mà làm cho mỗi bạn luôn sống trong sự khao khát,
mong đợi muốn biết những điều mới lạ, kì diệu của người bạn khác giới.
- Tình dục là một hoạt động sống mạnh mẽ, đam mê, đem lại những
khoái cảm mãnh liệt nhất nhờ đó mà có sự sinh sản và duy trì nòi giống.
- Tình dục có sự quan hệ mật thiết với tình yêu. Tình dục là biểu hiện
cụ thể, mãnh liệt của sự hòa nhập không thể thiếu được trong một tình yêu
trọn vẹn. Quan hệ tình dục và tình yêu là mối quan hệ không thể tách rời
nhau. Trên nền tình yêu, tình dục không thuần tuý là một bản năng mà
được nâng lên được sử sự một cách có văn hóa và tình người.
* Tình dục an toàn:
- Tình dục an toàn là quan hệ tình dục không để cho máu và tinh dòch
hoặc dòch tiết âm đạo của bạn tình xâm nhập vào cơ thể hoặc tiếp xúc trực
tiếp với da và niêm mạc của bạn mà vẫn đạt được khoái cảm.
* Cơ chế thụ thai:
- Thụ thai là sự kết hợp giữa tế bào đực (Tinh trùng) và một tế bào cái
(trứng) để hình thành một tế bào có khả năng phát triển thành bào thai
(trứng đã thụ thai).
- Tinh trùng được sản xuất ở tuyến sinh dục nam (tinh hoàn) và lưu trữ
trong tinh dòch ở túi tinh. Khi giao hợp, tinh trùng được phóng ra theo
đường niệu đạo trong dương vật. Thời gian tinh trùng sống trong đường
sinh dục nữ khoảng 2 – 3 ngày. Vàothời gian này nếu có trứng rụng thì tại
1/3 ngoài vòi trứng các tinh trùng đến bao quanh và một tinh trùng lọt
được vào vòi trứng thụ tinh. Sau khi thụ tinh trứng di chuyển về buồng tử
cung và làm tổ.
* Những hậu quả và cách khắc phục quan hệ tình dục trước hôn
nhân:
- Hâụ quả
+ Rất rễ có thai ngoài ý muốn nếu không được bảo vệ, phá thai ảnh
hưởng đến sức khỏe, hạnh phúc và tương lai của các bạn rất nhiều.
+ Các bạn gái rất rễ mặc cảm tội lỗi, rễ chán đời, rễ bò người yêu
ruồng bỏ, gia đình không chấp nhận và bò dư luận tiêu cực của xã hội.
Lèo Văn Anh Lớp 10B4 – Trường THPT Mai Sơn
+ Nếu trong lần đầu quan hệ tình dục mà bạn gái bò đau đớn khi màng
trinh bò rách có thể gây cho bạn gái nỗi sợ hãi ảnh hưởng đến cuộc sống
vợ chồng sau này.
+ Nếu lỡ có thai, kết hôn với nhau và nuôi con cũng là một giải pháp,
tuy nhiên do cuộc sống gượng ép có thể dễ dàng xảy ra va chạm, xung
đột.
-Để chủ động không quan hệ trước hôn nhân:
+ Nếu các bạn không muốn quan hệ tình dục thì đừng để người yêu
làm lung lay sự kiên điònh của mình.
+ Yêu nhau thường có những lúc ở riêng bên nhau để tâm tình, âu yếm
… lúc đấy hai người dễ bò kích thích nên cần phải có ý thức được vấn đề đó
để tránh ngay từ đầu.
+ Không nên dẫn nhau vào những chỗ vắng người, không nên đến nhà
nhau khi không có ai ở nhà.
+ Cần dừng lại ở các cử chỉ âu yếm, khi cả hai không kiềm chế được
việc quan hệ tình dục thì nên trao đổi thẳng với người yêu về những xuy
nghó và tình dục lành mạnh.
+ Không nên chỉ có hai người ngồi xem phim, đọc chuyện có chất kích
dục.
+ Các bạn gái tránh ăn mặc hở hang, khêu gợi hoặc có cử chỉ suồng
sã. Các bạn trai không nên dùng các chất kích thích như rượu bia.
Câu 5: Bạn hãy cho biết các đường lây chuyền qua đường tình dục,
tác hại, các đường lâây nhiễm, các dẫu hiệu của bệnh lây truyền qua
đường tình dục? Cần làm gì khi nghi ngờ bò mắc các bệnh lây truyền qua
đường tình dục? Biện pháp phòng ngừa bệnh lây qua đường tình dục.
* Trả lời:
* Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (BLTQĐTD):
- Là những bệnh viêm nhiễm có thể lay truyền từ người này sang
người khác chủ yếu qua tiếp xúc tình dục. BLTQĐTD có thể do vi khuẩn,
vi rút gây ra. Một số BLTQĐTD:
+ Các bệnh do vi khuẩn gây ra hay gặp nhất như: Chlamydia, lậu,
viêm niệu đạo không do lậu và giang mai, hiếm gặp hơn như bệnh hạ
cam, bệnh hạch bẹn.
+ Các bệnh do vi rút gay ra : Bệnh sùi mào gà, bệnh hespes sinh dục,
HIV và viêm gan B
+ Bệnh do đơn bào gây ra: Bệnh Trichononas (bệnh trùng roi).
+ Các bệnh do ký sinh trùng gây ra như: Bệnh rận mu, bệnh ghẻ.
* Tác hại của BLTQĐTD:
- BLTQĐTD có thể gay ra các tổn thương đối với các bộ phận trên cơ
thể. Nếu không được chữa trò kòp thời, bệnh chuyển sang giai đoạn mãn
tính kéo dài làm hủy hoại một số bộ phận trong cơ thể gây vô sinh, làm
tăng nguy cơ ung thư ở các cơ quan sinh dục và thậm chí gây tử vong.