Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
Bài 16 gia công biến dạng nguội - gò guội
Ti t 52 - 54
Ngày soạn: / / Ngày giảng: / /
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- Học sinh hiểu đợc bản chất của gia công biến dạng nguội
- Khái niệm đợc về gò thành hình và gò biến dạng
2) Kỹ năng
- Tạo kĩ năng phân biệt các gia công gò
3) Thái độ
- Học tập đúng đắn, tích cực hứng thú
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Chuẩn bị bài soạn, tranh vật mẫu
2) Học sinh
- Đọc kĩ bài 16 (SGK)
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
3) Bài mới
Hoạt động Thầy và Trò Nội dung
Hoạt động 1:
- GV thuyết trình khái quát về bản chất gia
công biến dạng nguội
? Bản chất gò nguội là gì
- HS trả lời
- GV bổ sung
- GV thao tác một vài ví dụ dùng ngoại lực tác
dụng vào vật liệu nh thanh thép, tấm thép, lò
xo...
- HS quan sát GV thao tác làm ví dụ sau đó trả
lời câu hỏi GV đa ra
? Thế nào là biến dạng dẻo
? Thế nào là biến dạng đàn hồi
- Giới thiệu ví dụ biến dạng cục bộ và biến
dạng toàn bộ cho HS quan sát
- Giải thích so sánh sự biến dạng theo hớng
kính và theo phơng
- So sánh gò thành hình và gò biến dạng
- GV kết luận về bản chất biến dạng nguội
Hoạt động 2:
- GV gọi HS nhắc lại tính chất của các vật liệu
trong ngành cơ khí
? Với bản chất của gò nguội nh vậy ta cần
những kim loại có tính chất nh thế nào
- HS trả lời
I/ Bản chất của gò nguội:
- Dùng ngoại lực đủ lớn tác động làm
biến dạng phôi liệu theo hình dạng
mong muốn
- Phôi vẫn giữ nguyên hình dạng bị
biến dạng sau khi bỏ lực tác dụng gọi
biến dạng dẻo. Ngợc lại gọi biến dạng
đàn hồi
- Biến dạng của phôi liệu có thể theo
một phơng hoặc nhiều phơng
- Có thể biến dạng cục bộ hoặc toàn
bộ:
(hình 16.1 và 16.2 SGK)
-5Gò thành hình
-6Gò biến dạng
II/ Phôi liệu gò nguội:
- Với bản chất của gò nguội nh đã nêu
ở trên thì kim loại gò nguội đợc phải
có tính dẻo để không bị nứt vỡ khi bị
biến dạng.
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
37
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
- GV bổ sung
? HS nêu một số vật liệu sử dụng tốt trong gò
nguội
? HS trình bày một số vật liệu không gò nguội
đợc giải thích vì sao
- GV tổng hợp ý kiến bổ sung thêm
- Vật liệu giòn không gò đợc: gang
xám...
- Với vật liệu phi kim loại nh: gỗ, tre,
chất dẻo, thủy tinh... không thể gò
nguội phải dùng nhiệt hỗ trợ
4) Củng cố
- Gọi học sinh nêu lại bản chất gia công biến dạng nguội
- Hiểu đợc gò biến dạng và gò thành hình
5) Dặn dò
- Đọc trớc bài 17 (SGK)
Bài 17 Kĩ THUậT Gò THàNH HìNH
Ti t 55 - 57
Ngày soạn: / / Ngày giảng: / /
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- Học sinh biết đợc các thao tác cơ bản trong gò thành hình
- Biết cách tính toán triễn khai hình gò
2) Kỹ năng
- Tạo kĩ năng gò uốn gấp mép và ghép nối
3) Thái độ
- Học tập đúng đắn, tích cực hứng thú ham thích trong việc tạo hình sản phẩm mới
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Chuẩn bị bài soạn, nghiên cứu thêm về lĩnh vực nghề gò
2) Học sinh
- Đọc kĩ bài 16 (SGK)
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
- Em hãy trình bày bản chất của gò nguội là gì
3) Bài mới
Hoạt động Thầy và Trò Nội dung
Hoạt động 1:
? Kim loại khi uốn có những biến dạng gì
- HS trả lời
- GV bổ sung giải thích thêm sự biến
dạng của vật liệu trong gò uốn
- GV lấy ví dụ ở SGK hình 17.1 để giải
thích thêm cho HS quan sát
GV giải thích thêm các trị số tăng thêm
trong quá trình gò uốn góc 90
o
của một số
kim loại
I/ Biến dạng trong gò uốn thành hình:
- Kim loại uốn phải có tính dẻo, nhng sau
khi uốn vẫn có độ biến dạng đàn hồi trở lại.
- Vì vậy trong quá trình uốn chúng ta phải
tính toán tăng thêm độ đàn hồi của kim loại
- Độ tăng thêm phụ thuộc vào từng kim loại
khác nhau, chiều dày, bán kính uốn ...
Xem hình 17.1(SGK)
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
38
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
- GV kết luận về bản chất biến dạng nguội
Hoạt động 2:
? Khai triển chiều dài phôi uốn góc dùng
để làm gì
- HS trả lời
? Khai triển hình gò dùng để làm gì
- HS trả lời
- GV bổ sung và giới thiệu cho học sinh
cách khai triển hình gò uốn góc
- GV giới thiệu công thức khai triển theo
chiều dài cạnh góc với L: chiều dài toàn
bộ của phôi L = l1 + l2 - Z
Z : Chiều dài của góc cần uốn
Z = 0,43r + 1,48t
r : bán kính cung tròn
t : chiều dày phôi
- GV giới thiệu cách tính chiều dài cung
tròn cần
Hoạt động 3:
? Để gò uốn góc hoặc cung tròn ta cần
những dụng cụ gì
- HS trả lời
- GV bổ sung
? HS nêu một sốậcchs gò mà em biết
- GV tổng hợp ý kiến bổ sung thêm
- GV sử dụng tranh vẽ 17.2 và 17.3 để
minh họa cách gò uốn góc dùng lực tác
dụng bên ngoài và lực tác dụng bên trong
cho học sinh quan sát
- HS nhận xét
- GV tổng hợp bổ sung
Hoạt động 4:
? Gấp mép để làm gì
- HS trả lời
- GV bổ sung thêm
? Có những cách gấp mép nào
- HS trả lời
II/ Khai triễn hình gò uốn:
1) Tính chiều dài phôi uốn góc:
- Từ chiều dài các cạnh góc, bán kính góc
uốn ta tính toàn bộ chiều dài ban đầu gọi
khai triển chiều dài góc uốn
- Từ hình dạng cần gò ta giản phẳng ra để
đợc hình dạng phôi ban đầu gọi khai triển
hình gò
- Khai triển chính xác theo chiều dại cạnh
góc
Xem hình 17.5(SGK)
2) Khai triển chiều dài uốn cung tròn
hay hình tròn:
- Trớc hết phải xác định chiều dài cung, chu
vi hình trụ cần gò
+ Chiều dài cung tròn cần gò:
L =
)(. mmr
: góc chứa cung tính theo rađian
r : bán kính trong của cung (mm)
+ Chu vi ống trụ cần gò:
L = 2
r =
d (mm)
r : bán kính ngoài
d : đờng kính ngoài của trụ tròn(mm)
III/ Kĩ thuật gò thành hình:
- Gò uốn góc hoặc gò cung tròn là hai phần
cơ bản để tạo ra các hình gò khác nhau
- Gò tự do hoặc gò theo dỡng
+ Gò uốn góc dùng lực tác dụng bên ngoài
Xem hình 17.2(SGK)
+ Gò uốn góc dùng lực tác dụng bên trong
Xem hình 17.3(SGK)
+ Gò cung tròn dùng lực tác dụng bên ngoài
Xem hình 17.8(SGK)
+ Gò cung tròn dùng lực tác dụng bên trong
Xem hình 17.9(SGK)
IV/ Kĩ thuật gấp mép và nối ghép:
1) Kĩ thuật gấp mép:
- Gấp đơn:(gấp 1 lần)
Xem hình 17.11a(SGK)
- Gấp kép:(gấp 2 lần)
Xem hình 17.11b(SGK)
- Gấp có lõi: Dùng cho sản phẩm có kích
thớc lớn, chủ yếu tăng độ cứng vững
Xem hình 17.11c(SGK)
- Gấp mép có thể gấp ra ngoài hoặc gấp vào
trong
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
39
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
- GV bổ sung thêm
? Có những cách ghép nối nào
- HS trả lời trình bài lại các cách ghép nối
đã học
- GV bổ sung thêm
- GV trình bày cách ghép nối bằng gấp
mép và đinh tán cho học sinh quan sát
- Có thể gấp mép xong rồi gò uốn hoặc gò
uốn xong rồi gấp mép hoặc kết hợp
2) Kĩ thuật ghép nối:
* Trong công nghệ gò có nhiều cách ghép
nối: bằng gấp mép, đinh tán, hàn, dán keo
a. Ghép nối bằng gấp mép:
- Đơn giản nhất gấp mép đơn. Tại vị trí gấp
nối, mỗi tấm có chiều dài gấp ngợc nhau,
gấp riêng từng đầu rồi lồng vào nhau dùng
búa đập khít miệng gấp Xem hình
17.14(SGK)
b. Ghép nối bằng đinh tán:
- Khả năng chịu lực cao, ghép các tấm kim
loại có độ dẻo thấp
4) Củng cố
- Cách khai triển hình gò
- Kĩ thuật gò thành hình uốn góc, hình trụ tròn, kĩ thuật ghép nối bằng gấp mép và đinh
tán
5) Dặn dò
- Đọc trớc bài 18 (SGK)
Bài 18 Thực hành
GấP MéP Và NốI GHéP
Ti t 58 - 60
Ngày soạn: / /2009 Ngày giảng: / /2009
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- Khai triển hình, lấy dấu
2) Kỹ năng
- Kĩ thuật gấp mép, nối ghép bằng gấp mép và đinh tán
3) Thái độ
- Tạo cho học sinh ý thức thận trọng khi làm việc chính xác
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Tìm hiểu lĩnh vực liên quan đến gấp nối ghép
- Dụng cụ: Thớc lá, thớc vuông, vạch dấu, đục dũa...
2) Học sinh
- Đọc bài 18 SGK
- Vật liệu: Tôn, dây nhôm hoặc thép ỵ2
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
- Hãy trình bày các phơng pháp đo?
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
40
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
3) Bài mới
Hoạt động Thầy và Trò Nội dung
Hoạt động 1:
- Giáo viên hớng dẫn cách đọc khai
triển hình vẽ cho học sinh quan sát
- Học sinh chú ý quan sát cách khai
triển hình
- Giáo viên hớng dẫn cho học sinh
phác thảo quy trình công nghệ việc
gấp mép nối ghép, ghép nối động,
nối ghép bằng đinh tán
- Học sinh phác thảo qui trình công
nghệ
- Giáo viên bổ sung thêm và hớng
dẫn thứ tự các bớc
Hoạt động 2:
- Phân nhóm thực hành
- Học sinh thực hành theo nhóm
- Giáo viên qun sát hớng dẫn thêm
các nhóm về kĩ thuật gấp mép, nối
ghép, tán đinh, uốn cung tròn, khoan
lỗ...
Hoạt động 3:
- GV nhận xét tinh thần ý thức thực
hành của học sinh
- Rút kinh nghiệm
I/ H ớng dẫn ban đầu :
1) Gấp mép, nối gấp mép:
b1: Nghiên cứu bản vẽ tính toán khai triển hình
lấy dấu
b2: Cắt tôn theo dấu
b3: Nối gấp mép
b4: Gấp mép
b5: Đo kiểm tra kích thớc sản phẩm
2) Nối ghép động:
b1: Nghiên cứu bản vẽ tính toán khai triển hình
lấy dấu
b2: Cắt tôn theo dấu
b3: Khoan lỗ
b4: Dùng đục đục cắt theo dấu, dùng dũa sửa lại
ba via các cạnh
b5: Uốn cung tròn cho mối ghép
b6: Lắp ghép
3) Nối ghép bằng đinh tán:
b1: Nghiên cứu bản vẽ tính toán khai triển hình
lấy dấu
b2: Cắt tôn theo dấu, dùng dũa sửa lai ba via
b3: Khoan lỗ
b4: Gia công đinh tán
II/ H ớng dẫn th ờng xuyên :
- Cách khai triển lấy dấu
- Cách cắt tôn theo dấu bằng kéo hoặc đục
- Kĩ thuật gấp mép
- Kĩ thuật nối ghép
- Kĩ thuật tán đinh
- Cách uốn cung tròn
- Kĩ thuật dũa
- Kĩ thuật khoa lỗ hoặc đột lỗ
- Cách đo kiểm tra kích thớc
III/ H ớng dẫn kết thúc :
- Kết thức buổi thực hành
- Học sinh thu dọn dụng cụ, nộp phiếu kết quả
- Đánh giá kết quả
4) Tổng kết đánh giá kết quả
5) Dặn dò
- Về nhà chuẩn bị vật liệu thực hành cho bài 19 (SGK)
Bài 19 Thực hành
Gò HìNH TRụ
Ti t 61 - 63
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
41
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
Ngày soạn: / /2009 Ngày giảng: / /2009
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- Hình thành kĩ thuật lấy dấu, gấp mép
- Gấp mép và nối ghép bằng gấp, công nghệ gò uốn hình trụ
2) Kỹ năng
- Thành thạo kĩ năng gấp mép nối ghép thành hình
3) Thái độ
- Tạo cho học sinh ý thức thận trọng khi làm việc chính xác
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Tìm hiểu bài 19 (SGK)
- Dụng cụ: Ê ke, vạch dấu, Thớc lá, thớc cặp búa ê tô, đục dũa, đe...
2) Học sinh
- Đọc bài 19 SGK
- Vật liệu: Tôn dày 0,2mm, kích thớc 360x130mm
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
- Hãy trình bày kỹ thuật ghép nối bằng đinh tán?
3) Bài mới
Hoạt động 1:Phân tích sản phẩm
- Giáo viên vẽ hình vẽ nêu yêu cầu kĩ thuật
- Học sinh nghiên cứu bản vẽ
+ Độ không tròn của ỵ100 là 1,5 mm
+ Độ côn trên suốt chiều dài <1:30
+ Ghép nối bằng gấp, gấp mép một đầu hình trụ
Hoạt động 2: Hớng dẫn học sinh cách tính hình khai triển
- Chọn kiểu gấp
- Tính chiều dài khai triễn bằng chu vi + chiều dài gấp
L = . 100 + 5 + 4 + 5 = 328
- Chiều cao : H = 125
0,1
mm
Hoạt động 3: Quy trình công nghệ
Bớc 1:
- Dựng hình cạch dấu trên tấm tôn hình 19.2 (SGK)
Bớc 2:
- Dùng kéo cắt theo kích thớc 328 x 129 mm và phần cắt bỏ
Bớc 3:
- Uốn đờng gấp mép
Bớc 4:
- Lồng mối nối gấp và gò tròn
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
42
R
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
Hoạt động 4: Tổng kết đánh giá bài học
- Giáo viên kiểm tra kích thớc đánh giá kết quả bài thực hành
- Nhận xét buổi thực hành về ý thức, tinh thần, kết quả sản phẩm
- Về nhà chuẩn bị vật liệu thực hành cho bài 20 (SGK)
Bài 20 Thực hành
Gò HìNH NóN
Ti t 64 - 66
Ngày soạn: / /2009 Ngày giảng: / /2009
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- Tính đợc hình khai triển gò hình nón
- Lấy dấu khoan hoặc đột lỗ
- Kĩ thuật gò hình nón nối ghép bằng đinh tán
2) Kỹ năng
- Biết ứng dụng nối ghép cố định bằng đinh tán
3) Thái độ
- Tạo cho học sinh ý thức thận trọng khi làm việc chính xác
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Tìm hiểu bài 20 (SGK)
- Dụng cụ: Ê ke, vạch dấu, Thớc lá, thớc cặp búa ê tô, đục dũa, đe, com pa đột...
2) Học sinh
- Đọc bài 20 SGK
- Vật liệu:
+ Tôn dày 0,2mm, kích thớc 200x110mm
+ Đinh tán nhôm ỵ2 3cái
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
- Hãy trình bày kỹ thuật ghép nối bằng đinh tán?
3) Bài mới
Hoạt động 1: Phân tích sản phẩm
- Giáo viên vẽ hình vẽ nêu yêu cầu kĩ thuật
- Học sinh nghiên cứu bản vẽ
+ Độ không tròn của ỵ100 là 2 mm
+ Góc ở đỉnh = 60
0
+ Ghép nối bằng đinh tán
Hoạt động 2: Hớng dẫn học sinh cách tính hình khai triển
- Chu vi đáy của hình nón là:
L
1
= d Chu vi này bằng chiều dài cung khai triển của cung tròn có góc ở đỉnh là: .
Tâm là đỉnh hình nón và bán kính bằng đờng sinh hình nón R
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
43
Trung tỏm KTTH-HN Thở xaợ Quaớng Trở
L
1
= d = R =
Hoạt động 3: Quy trình công nghệ gò hình nón
Bớc 1:
- Dựng hình lấy dấu vạch dấu trên tấm tôn hình 20.1b (SGK)
Bớc 2:
- Dùng kéo cắt đờng biên
Bớc 3:
- Khoan hoặc đột 6 lỗ
Bớc 4:
- Gò lắp ráp: Uốn cong phôi dùng búa gõ nhẹ đến khi lắp lồng đợc 3 đinh tán vào các lỗ
tiến hành tán đều, sửa lại độ tròn của đáy
Hoạt động 4: Tổng kết đánh giá bài học
- Giáo viên kiểm tra kích thớc đánh giá kết quả bài thực hành
- Nhận xét buổi thực hành về ý thức, tinh thần, kết quả sản phẩm
- Về nhà chuẩn bị vật liệu thực hành cho bài 21 (SGK)
Bài 21 Thực hành
Gò UốN HìNH HộP
Ti t 67 - 72
Ngày soạn: / /2009 Ngày giảng: / /2009
I/ Mục tiêu
1) Kiến thức
- So sánh, chọn phơng án thiết kế, khai triển gò
- Thành thạo kĩ thuật lấy dấu, vạch dấu
2) Kỹ năng
- Tạo kĩ năng thành thạo trong gò uốn
3) Thái độ
- Tạo cho học sinh ý thức thận trọng khi làm việc chính xác, tiết kiệm vật liệu
II/ Chuẩn bị
1) Giáo viên
- Tìm hiểu bài 21 (SGK)
- Dụng cụ: Ê ke, vạch dấu, Thớc lá, com pa, bút chì...
2) Học sinh
- Đọc bài 21 SGK
- Vật liệu:
+ Bìa các tông cứng, keo dán 502
III/ Tiến trình lên lớp
1) ổ n định lớp
- Điểm diện sĩ số
2) Kiểm tra bài cũ
3) Bài mới
Hoạt động 1: Phân tích sản phẩm
- Giáo viên vẽ hình vẽ nêu yêu cầu kĩ thuật
+ Sản phẩm là hình hộp chữ nhật không nắp
Giaùo aùn goỡ 11 Giaùo vión: aỡo
V n Cỏu
44