TR
NG
I H C C N TH
KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG

PH M THANH HI U

NH H
NG C A CÁC NHÓM GI NG VÀ
PHÁI TÍNH TRÊN N NG SU T C A HEO
GIAI
N 60-90 NGÀY TU I

Lu n v n t t nghi p
Ngành: CH N NUÔI - THÚ Y

n Th , 2012


TR
NG
I H C C N TH
KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG

Lu n v n t t nghi p
Ngành: CH N NUÔI - THÚ Y

Tên

tài:

NH H
NG C A CÁC NHÓM GI NG VÀ
PHÁI TÍNH TRÊN N NG SU T C A HEO
GIAI
N 60-90 NGÀY TU I

Giáo viên h ng d n:
Th.s Tr ng Chí S n

Sinh viên th c hi n:
Ph m Thanh Hi u
MSSV: 3092533
p: CN k35

n Th , 2012


TR
NG
I H C C N TH
KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C NG D NG

Lu n v n t t nghi p
Ngành: CH N NUÔI - THÚ Y

Tên

tài:

NH H

NG C A CÁC NHÓM GI NG VÀ
PHÁI TÍNH TRÊN N NG SU T C A HEO
GIAI
N 60-90 NGÀY TU I

C n Th , Ngày…Tháng…N m 2013
GIÁO VIÊN H
NG D N

Th.s Tr

C n Th , Ngày…Tháng…N m 2013
DUY T B MÔN

ng Chí S n

C n Th , Ngày…Tháng…N m 2013
DUY T C A KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C

NG D NG:


I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân. Các s li u, k t qu
trình bày trong lu n v n là trung th c và ch a t ng
c ai công b trong b t kì
công trình nghiên c u nào tr c ây.
Tác gi

Ph m Thanh Hi u


i


IC MT
Trong su t quá trình h c t p và nghiên c u t i B môn ch n nuôi, Khoa Nông
Nghi p & SH D, Tr ng i h c C n Th , tôi ã nh n
c s quan tâm giúp
r t nhi u t gia ình, th y cô và b n bè. Tôi xin g i l i c m n chân thành n:
Con xin c m n cha, m ã sinh thành và t o m i u ki n
con có th tham gia,
theo u i và hoành thành khóa h c v i ni m tâm huy t l n lao c a cha m .
Xin chân thành c m n th y Tr ng Chí S n, th y không ch truy n t tri th c
chuyên môn quý giá mà còn giúp
em hoàn thi n h n v nhân cách, giúp em có
s chu n b t t nh t cho nh ng b c i ti p theo trong cu c s ng. C m n th y luôn
bên c nh, ng viên, giúp
em trong su t quá trình th c hi n tài t t nghi p.
Xin c m n th y Ph m T n Nhã, c v n h c t p l p ch n nuôi A khóa 35, th y ã
ân c n quan tâm giúp
em r t nhi u trong su t b n n m theo h c t i tr ng, th y
ã t o m i u ki n thu n l i nh t em có th hoàn thành khóa h c.
C m n Quý th y cô B môn Ch n nuôi và B môn Thú y ã truy n t cho em
nh ng ki n th c và kinh nghi m s ng quý giá. ây s là hành trang giúp em v ng
c trên con
ng s p t i.
Xin c m n t p th l p Ch n nuôi A1, A2 khóa 35, các b n ã giúp
tôi r t nhi u
trong quá trình h c t p và rèn luy n.
Xin c m n Ban lãnh o và cán b , nhân viên c a công ty c ph n th y s n nông

tr ng Sông H u, ã t o
u ki n thu n l i và giúp
tôi hoàn thành công trình
nghiên c u này.
Xin chân thành c m n.
Ph m Thanh Hi u

ii


CL C
i cam oan ..................................................................................................................... i
i c m t ......................................................................................................................... ii

M cl c
Danh m
Danh m
Danh m
Tóm l

Ch

...............................................................................................................iii
c b ng ......................................................................................................vi
cs
, bi u
và hình...........................................................................vii
c ch vi t t t...........................................................................................viii

c.......................................................................................................................... ix


ng 1:

tv n

......................................................................................…………1

Ch ng 2: L c kh o tài li u ..................................................................................2
2.1 Gi ng heo ......................................................................................................2
2.1.1 Gi ng heo nh p n i .................................................................................2
2.1.2 Gi ng heo n i..........................................................................................4
2.1.3 Heo th t....................................................................................................5
2.1.3.1 Heo thu n..........................................................................................5
2.1.3.2 Các nhóm heo lai ..............................................................................5
2.2 c m sinh lí, sinh tr ng c a heo trong giai
n t ng tr ng .................7
2.2.1 c m sinh lý......................................................................................7
2.2.1.1 Sinh lý tiêu hóa c a heo ....................................................................7
2.2.1.2 Sinh lý v s t o th xác và t o m c a heo ......................................8
2.2.2 c m sinh tr ng c a heo ang t ng tr ng:.....................................8
2.2.3 Các y u t nh h ng n n ng su t heo th t ...........................................9
2.2.3.1 Y u t gi ng .....................................................................................9
2.2.3.2 Y u t dinh d ng ............................................................................9
2.2.3.3Ph ng th c nuôi d ng..................................................................10
2.2.3.4 S t ng tác gi a ki u gen v i môi tr ng......................................10
2.2.3.5 Tính bi t và thi n ............................................................................11
2.3 Nhu c u dinh d ng.....................................................................................11
2.3.1 Nhu c u n ng l ng...............................................................................11
2.3.3 Nhu c u vit ............................................................................................14
2.3.4 Nhu c u khoáng.....................................................................................14

2.3.4.1 Khoáng a l ng.............................................................................14
2.3.4.2 Khoáng vi l ng .............................................................................14
2.3.5 Nhu c u lipid .....................................................................................15
2.3.6 Nhu c u v x ....................................................................................15
2.3.7 Nhu c u n c.....................................................................................15
2.4 Th c n s d ng trong ch n nuôi heo ang t ng tr ng ...............................16
2.4.1 Th c n n ng l ng...............................................................................16
2.4.1.1B p ..................................................................................................16
2.4.1.2 T m g o ..........................................................................................16
2.4.1.3 Cám m n ........................................................................................16
2.4.1.4 Khoai mì .........................................................................................16
2.4.2 Th c n b sung protein ........................................................................17
2.4.2.1 B t cá..............................................................................................17
2.4.2.2 u nành và bánh d u u nành .....................................................17
iii


2.4.3 Th c n b sung khoáng:.......................................................................17
2.4.4 Th c n ch bi n công nghi p ...............................................................17
2.4.4.1 nh ngh a ......................................................................................17
2.4.4.2 T HH hoàn ch nh...........................................................................18
2.4.4.3 Th c n m c............................................................................18
2.5 Chu ng tr i nuôi heo và môi tr ng.............................................................18
2.5.1 H ng chu ng.......................................................................................18
2.5.2 Môi tr ng xung quanh .........................................................................19
2.5.2.1 Nhi t và m ...........................................................................19
2.5.2.2 Ánh sáng.........................................................................................19
2.5.2.3 S thông thoáng ..............................................................................19
2.5.2.4 nh h ng c a stress n heo .........................................................19
2.6 Các ch tiêu kinh t k thu t:........................................................................20

2.6.1 Các ch tiêu v t ng tr ng (TT) ..............................................................20
2.6.1.1 Sinh tr ng tích lu (TTTL)............................................................20
2.6.1.2 Sinh tr ng tuy t i (TTT ) .........................................................20
2.6.1.3 Sinh tr ng t ng i (TTTg )......................................................21
2.6.2 S phát tri n c th ................................................................................21
2.6.3 TTT ....................................................................................................21
2.6.4 M c n và d ng ch t tiêu th ...............................................................21
2.6.5 HSCHT ...............................................................................................21
Ch ng 3: Ph ng ti n và ph ng pháp thí nghi m ..............................................22
3.1 Ph ng ti n thí nghi m ................................................................................22
3.1.1 Th i gian và a m ............................................................................22
3.1.2 Chu ng tr i thí nghi m ..........................................................................22
3.1.3 i t ng thí nghi m.............................................................................23
3.1.4 Th c n dùng trong thí nghi m ..............................................................23
3.1.5 Ph ng ti n - d ng c ............................................................................24
3.1.6 N c u ng trong thí nghi m ..................................................................24
3.1.7 Thu c thú y dùng trong thí nghi m ........................................................24
3.2 Ph ng pháp thí nghi m ..............................................................................24
3.2.1 B trí thí nghi m....................................................................................24
3.2.2 Các ch tiêu theo dõi ..............................................................................25
3.2.2.1 TL c a heo thí nghi m ...................................................................25
3.2.2.2 L ng th c n và d ng ch t tiêu th hàng ngày ............................25
3.2.2.3 TTT (kg) và HSCHT .................................................................25
3.2.22.4 Hi u qu kinh t v m t th c n c a thí nghi m ............................26
3.2.3 Ph ng pháp ti n hành thí nghi m.........................................................26
3.3 X LÝ S LI U .........................................................................................26
Ch ng 4: K t qu và th o lu n ............................................................................27
4.1 Ghi nh n t ng quát.......................................................................................27
4.2 K t qu các ch tiêu theo dõi c a heo thí nghi m theo gi ng ........................27
4.2.1 K t qu v TL và TT c a heo thí nghi m theo gi ng .............................27

4.2.2 K t qu v TTT và HSCHT c a heo thí nghi m theo gi ng..............30
4.3 K t qu các ch tiêu theo dõi c a heo thí nghi m theo phái tính....................31
4.3.1 K t qu v TL và TT c a heo thí nghi m theo phái................................31
iv


4.3.2 K t qu v TTT và HSCHT c a heo thí nghi m theo phái tính.........33
4.4 K t qu các ch tiêu theo dõi c a heo thí nghi m theo gi ng và phái tính .....34
Ch ng 5: K t lu n và ngh ..............................................................................35
5.1 K t lu n .......................................................................................................35
5.2
ngh ........................................................................................................35
Tài li u tham kh o.................................................................................................36
Ph l c

v


DANH M C B NG
B ng 2.1: nh h ng c a ph ng th c nuôi d ng n n ng su t
và ph m ch t th t...................................................................................10
B ng 2.2: nh h ng c a tr ng thái gi i tính n t c t ng tr ng, hi u qu
chuy n hóa th c n và thành ph n c th heo. .......................................11
B ng 2.3: Nhu c u n ng l ng c a heo trong giai
n t ng tr ng ......................12
B ng 2.4: Nhu c u protein và axit amin c a heo trong giai o n t ng tr ng.........13
B ng 2.5: Nhu c u Vit c a heo trong giai
n t ng tr ng...................................13
B ng 2.6: Nhu c u khoáng ch t c a heo trong giai
n t ng tr ng.....................14

B ng 3.1: TPHH và giá tr n ng l ng c a T HH dùng trong thí nghi m(C15B) .22
B ng 4.1 K t qu v TL và TT c a heo thí nghi m theo gi ng ..............................25
B ng 4.2 K t qu v TTT c a heo thí nghi m theo gi ng ...................................26
B ng 4.3 K t qu v TTTg c a heo thí nghi m theo gi ng..................................27
B ng 4.4 K t qu v TTT và HSCHT c a heo thí nghi m theo gi ng ..............28
B ng 4.5 K t qu v TL và TT c a heo thí nghi m theo gi ng ..............................29
B ng 4.6 K t qu v TTT c a heo thí nghi m theo phái tính...............................30
B ng 4.7 K t qu v TTTg c a heo thí nghi m theo phái tính.............................31
B ng 4.8 K t qu v TTT và HSCHT c a heo thí nghi m theo phái tính..........32
B ng 4.9 K t qu v TTT và HSCHT c a heo thí nghi m theo gi ng
và phái tính ............................................................................................33

vi


DANH M C S

, BI U

VÀ HÌNH

Hình 2.1: Heo Yorkshire..........................................................................................2
Hình 2.2: Heo Landrace...........................................................................................3
Hình 2.3: Heo Duroc ...............................................................................................3
Hình 2.4: Heo Pietrain .............................................................................................4
HÌnh 2.5: Heo Hampshire........................................................................................4
2.1 Chuy n hóa n ng l ng c a heo ............................................................12
2.2 Mô hình t ng th v stress .....................................................................19
Hình 3.1: B n
hành chính T.P C n Th ............................................................22

Hình 3.2: S
tr i ch n nuôi heo th t ..................................................................23
3.1 S
b trí thí nghi m ..........................................................................24
Bi u
4.1 TTTL c a heo thí nghi m theo gi ng..................................................27
Bi u
4.2 TTT c a heo thí nghi m theo gi ng .................................................28
Bi u
4.3 TTTg c a heo thí nghi m theo gi ng ...............................................29
Bi u
4.4 HSCHT c a heo thí nghi m theo gi ng............................................30
Bi u
4.5 TL c a heo thí nghi m theo phái tính..................................................31
Bi u
4.6 TTT c a heo thí nghi m theo phái ...................................................32
Bi u
4.7 HSCHT c a heo thí nghi m theo phái..............................................33

vii


DANH M C CH
AA
Arg
Ash
CF
CP
BSCL
BSH

HCT
VT
Et al.
EE
HCl
HCN
His
HSCHT
Ile
Leu
Lys
Met
NRC
NT
NXB
Phe
HH
Thr
TL
TK
TT
TTT
TTTg
TTTL
TTT
Val
VCK
Vit

VI T T T


Acid amin
Arginine
Khoáng t ng s
thô
Protein thô
ng b ng Sông C u Long
ng b ng Sông H ng
i h c C n Th
n v th c n
ng s
Béo thô
Giai
n
Acid Chlohydric
Acid Cianic
Histidine
s chuy n hoá th c n
Isoleucine
Leucine
Lysine
Methionine
Nation Research Council
Nghi m th c
Nhà xu t b n
Phenylalanine
Th c n
Th c n h n h p
Threonine
Tr ng l ng

Toàn k
ng tr ng
ng tr ng tuy t i
ng tr ng t ng i
ng tr ng tích lu
Tiêu t n th c n
Valine
t ch t khô
Vitamin

viii


TÓM L

C

Thí nghi m
c ti n hành t i trang tr i ch n nuôi heo c a công ty c ph n th y
s n Sông H u thu c huy n C
, thành ph C n Th . Th i gian TN t tháng 09
n tháng 11 n m 2012. TN
c ti n hành trên 67 heo con sau cai s a trong giai
o n t ng tr ng v i 31 heo c và 36 heo cái,
c chia thành 12 ô. TN
cb
trí theo th th c nhân t , hoàn toàn ng u nhiên. Nhân t (1) gi ng heo bao g m 3
nhóm gi ng heo lai (L x LYL), (PD x LLY) và (P x LLY, nhân t (2) phái tính là c
và cái.
K t qu TN

c ghi nh n theo nhân t gi ng heo nh sau: STTL (kg/con) c a
heo
NT1 (L x LYL) (15,03b), NT2 (PD x LLY) (15,99a) và NT3 (P x LLY)
(15,10ab), STTL NT2 cao h n có ý ngh a v m t th ng kê so v i NT1 (P<0,05) và
cao h n không có ý ngh a v m t th ng kê so v i NT3 (P>0,05), s khác nhau gi a
NT1 và NT3 không có ý ngh a v m t th ng kê (P>0,05). STT (g/con/ngày) c a
NT1 (L x LYL) (501b), NT2 (PD x LLY) (533a) và NT3 (P x LLY) (503b), STT c a
heo NT2 cao h n có ý ngh a v m t th ng kê so v i NT1 và NT3 (P<0,05), NT1
và NT3 khác nhau không có ý ngh a v m t th ng kê (P>0,05). HSCHT c a heo
thí nghi m NT1 (L x LYL) (2,37), NT2 (PD x LLY) (2,29) và NT3 (P x LLY) (2,35),
s khác nhau gi a các NT không có ý ngh a th ng kê.
K t qu TN
c ghi nh n theo phái tính nh sau: STTL (kg/con) c a heo c
(15,62) và heo cái (15,26) (P>0,05). STT (g/con/ngày) heo c (521) và heo cái
(509) (P>0,05). STTg (%) c a heo c G 1(30,05) và G 2 (31,22) th p h n heo
cái G 1 (30,82) và G 2 (32,18). HSCHT heo
c (2,36) và heo cái (2,31)
(P>0,05).
K t qu TN
c ghi nh n theo nhân t gi ng và phái tính nh sau: STT heo
NT2 (PD x LLY) x [heo c] cao nh t là 538 (g/con/ngày). HSCHT c a heo thí
nghi m th p nh t là nhóm gi ng (PD x LLY) x [heo cái] v i 2,26. S khác nhau v i
các nhóm heo còn l i không có ý ngh a th ng kê (P>0,05).

ix


CH

NG 1:


TV N

c ta là m t n c nông nghi p và ch n nuôi là m t b ph n vô cùng quan tr ng.
Trong ó không th không nói n ch n nuôi heo. Trong th i gian qua, ngành ch n
nuôi heo trong n c ã có nh ng thành t u áng k v con gi ng, chu ng tr i,
thu c thú y, k thu t ch m sóc, nuôi d ng,… ã góp ph n áng k cho s phát tri n
c a ngành. Tuy nhiên bên c nh ó c ng v p ph i không ít khó kh n v d ch b nh,
chi phí th c n ngày càng t ng cao. i u ó òi h i th i gian nuôi heo th t ph i
c rút ng n, tiêu t n ít th c n và t ng tr ng nhanh. Ch n nuôi heo th t là m c
xích cu i cùng trong quy trình s n xu t th t heo. Do ó ây c ng là giai o n quan
tr ng nh t quy t nh thành qu c a ng i ch n nuôi.
nuôi heo th t t hi u qu
thì giai o n heo choai ph i phát tri n t t, t ng tr ng nhanh, ít b nh. Và
t
c
i u ó thì ng i ch n nuôi ph i có gi ng heo t t b ng cách s d ng u th lai c a
các gi ng heo hi n có mang l i hi u qu kinh t cao.
c s phân công c a B môn Ch n nuôi, Khoa Nông nghi p & SH D, Tr ng
i h c C n Th , tôi th c hi n
tài “ nh h ng c a các nhóm gi ng và phái
tính trên n ng su t c a heo giai
n 60 – 90 ngày tu i”.
M c tiêu: Kh o sát và so sánh các gi ng heo hi n có t i tr i trong giai o n ang
ng tr ng .
ng th i kh o sát s nh h ng c a phái tính lên s t ng tr ng c a
các nhóm heo này. Qua ó s tìm ra gi ng heo t ng tr ng nhanh, tiêu t n th c n ít
mang l i hi u qu kinh t cao cho ng i ch n nuôi.

1



CH

NG 2: L

C KH O TÀI LI U

2.1 GI NG HEO
2.1.1 Gi ng heo nh p n i
Heo Yorkshire
Theo Nguy n Ng c Tuân và Tr n Th Dân (2002), heo Yorkshire
c hình thành
t i vùng Yorkshire, m t vùng lãnh th thu c mi n Nam n c Anh t n m 1900, là
gi ng kiêm d ng h ng n c - m . Ngày nay, heo Yorkshire tr thành gi ng heo
mang tính qu c t b i vì s hi n di n c a chúng kh p n i trên th gi i. Heo
Yorkshire có 3 lo i hình: kích th c l n g i là i b ch (Large White Yorkshire),
Trung b ch (Middle White Yorkshire) và Ti u B ch (Little White Yorkshire). Heo
i b ch (Large White Yorkshire): Là gi ng heo có t m vóc l n, dáng i ch c kh e
và linh ho t; s c lông tr ng có ánh vàng; tai ng, h i ngã v tr c; ng c r ng và
sâu; ùi to và dài, b n chân dài và kh e. Heo cái, heo c s d ng làm gi ng vào
lúc 6 - 8 tháng tu i, lúc này heo t TL trên 100 kg. Heo nái
sai và t t s a. Heo
nuôi th t 6 tháng tu i t 90 - 100kg, TTT cho 1kg t ng tr ng kho ng 3 - 4kg, t l
th t n c chi m t 51- 54%. Heo Trung b ch (Middle White Yorkshire) có hình dáng
trung bình, u to, mõm ng n và qu t lên, tai nh d ng ng, òn ng n, l ng th ng,
ùi nh , x ng to. Heo nái Trung b ch
sai, nhi u s a. Lo i heo này n u nuôi
ng n ngày thì th t nhi u n c, nh ng khi nuôi n kho ng 100kg thì th t nhi u m .


Ngu n: greenfeed.com.vn
Hình 2.1: Heo Yorkshire

Heo Landrace
Theo Nguy n Ng c Tuân và Tr n Th Dân (2002) gi ng heo Landrace có ngu n
g ct
an M ch. Heo Landrace
c nuôi ph bi n kh p n i trên th gi i và
c xem nh là m t gi ng heo h ng n c. ây là gi ng heo có s c lông tr ng (có
th có vài m lông en hi n di n), t m vóc l n, c dài, u thon nh , mõm dài nh
và th ng; tai to dài che ph hai m t (các dòng Landrace c i ti n hi n nay thì tai
ng i nh , h i c p, ch che ph m t ph n con m t mà thôi); dài òn, l ng
th ng, b ng g n, ph n sau n nang, ùi n nang. B n chân nh , nh ng nay ã có
dòng Landrace c i ti n v i 4 chân to và kh e nh Landrace M , Canada,… Heo nái,
heo n c s d ng làm gi ng lúc 7 - 8 tháng tu i, n ng trung bình t 100 - 110kg.
Heo nái
10 - 12 con còn s ng/l a, nuôi con t t. Heo Landrace nuôi th t t ng
tr ng nhanh, 5 - 6 tháng tu i t 100kg, t l th t n c chi m 56 - 57%, HSCHT
cho 1 kg t ng tr ng là 2,9 - 3,5kg.

2


Ngu n: ttgiongvatnuoipy.cpm
Hình 2.2: Heo Landrace

Heo Duroc
Heo Duroc có ngu n g c M . Vi t Nam heo Duroc
c nh p vào mi n Nam
tr c n m 1975 và

c g i là “heo bò”. Ngo i hình: màu s c lông da t màu
d t n nâu , móng nâu, en, u to tai nh và c p, c ng n, vai ôi to, b ng g n,
ng cong, ùi to và r t phát tri n dài thân trung bình, c bi t là chân to ch c ch n
(Tr ng L ng, 2003).
ây là lo i heo h ng n c, ph m ch t th t t t (th t có màu
t i, bóng m n, không
tái màu không r d ch và không có mùi chua). Cho nên, trong vi c lai t o heo con
nuôi th t ng i ta thích s d ng c Duroc ph i v i heo nái lai hai máu Yorkshire
và Landrace, ho c lai v i các dòng heo khác t o con lai, nuôi mau l n, ch u ng
stress, heo cho nhi u th t n c, ph m ch t th t t t (Nguy n Ng c Tuân và Tr n Th
Dân, 2002).

Ngu n: ias.cnsh.org
Hình 2.3: Heo Duroc

Heo Pietrain
Theo Võ V n Ninh và H M ng H i (2006) heo Pietrain có ngu n g c t B , heo có
s c lông en, bông tr ng, ít m , các b p c l rõ d i da, nh t là ph n mông, ùi,
ng vai. ây là heo n i ti ng v cho n c, nh ng nhu c u dinh d ng r t cao. 150
ngày tu i heo Pietrain t tr ng l ng trung bình 80kg,
dày m l ng d i
10mm, t l n c trên quày th t chi m h n 65%, nh ng s n c thô, dai, ít có vân m ,
ng v không th m ngon. Heo thích nghi kém v i
u ki n khí h u quá nóng,
quá l nh, quá m, và d m c các b nh v dinh d ng, sinh s n, hô h p, tiêu hóa.
Heo tr ng thành có th
t 200 - 250kg, heo nái m i n m 1,8 l a, m i l a 8 - 9
con s sinh s ng. Hi n nay heo nuôi thu n r t khó qui mô gia ình và trang tr i
nh , các tr i l n th ng nuôi
s n xu t c cu i t o dòng heo con nuôi th t ho c

3


s n xu t n c lai 2 máu
d nuôi trong nhân dân, ho c
và t l n c trên m t s gi ng heo khác.

c i thi n ph m ch t th t

Ngu n: tulieu.violet.vn
Hình 2.4: Heo Pietrain

Hampshire
Ngu n g c t n c Anh, T i M heo Hampshire
c lai t o hoàn thi n h n v 2
m t: thân xác l n h n, cho nhi u n c h n. Heo Hampshire có nh ng c
m: da
lông toàn thân màu en, tr 1 khoang tr ng nh cái kh n vàng v t t trên vai xu ng
chân tr c. òn dài, mõm ng n, tai ng vóc dáng nh heo Duroc.
nhi u, nhi u
s a và nuôi con khéo, nh ng không
c ng i nông dân a chu ng (Vi t Ch ng
và Nguy n Vi t Thái, 2005).

Ngu n: vifacobd.com.vn
Hình 2.5: Heo Hampshire

2.1.2 Gi ng heo n i
Theo Võ V n Ninh (2006) nhóm heo lai ngo i Yorkshire Landrace, Landrace
Yorkshire ang

c các nhà ch n nuôi xem nh nhóm heo có kh n ng sinh s n t t
nh t hi n nay. Heo n i
c s d ng ph bi n
BSCL hi n nay là heo Ba Xuyên
và heo Thu c Nhiêu
Heo Ba Xuyên
Theo Võ V n Ninh (2007) heo Ba Xuyên th ng th y vùng ven bi n c a BSCL
nh các t nh B c Liêu, Sóc Tr ng, Kiên Giang, Trà Vinh. Heo Ba Xuyên có s c

4


kháng b nh cao, d nuôi, th c n không òi h i c u k nh heo ngo i nh p. Tuy
nhiên ph m ch t th t không cao, nhi u m , khó c nh tranh trên th tr ng xu t kh u
Heo Ba Xuyên vóc dáng c ng cao to, m t và c có n ng, tai to, m i ng n. Gi ng
heo này nuôi n 10 tháng tu i, tr ng l ng
c 80kg xu t chu ng bán
c giá vì
cho nhi u n c. N u nuôi ti p cho n ng cân h n chút n a thì l i bán không
c
nhi u ti n vì t l m r t cao (Vi t Ch ng, 2005).

Ngu n: viarural.com.bo
Hình 2.6: Heo Ba Xuyên

Heo Thu c Nhiêu
Gi ng heo Thu c Nhiêu
c hình thành t lâu i thu c xã Thu c Nhiêu huy n
ng
n t nh Ti n Giang, vùng BSCL và ông Nam B . Ngo i hình c a

gi ng heo Thu c Nhiêu: u to v a ph i, mõm h i cong, m i th ng thon, tai nh ,
dài và m ng h i nghiêng v phía tr c. Thân hình vuông, th p, l ng th ng, mông
vai n . Chân nh , th p nh ng khá kh e m nh, i ngón, móng xòe, uôi ng n. l ng
th ng và dài mình, màu lông và da tr ng tuy n và có th có m t s
m en quanh
m t và có th trên toàn thân Heo có s c
kháng b nh cao, d nuôi, da h ng lông
tr ng nên nông dân thích nuôi (Nguy n Thi n, 2008).
2.1.3 Heo th t
Theo Võ V n Ninh (2006) heo nuôi th t là nhóm gi ng heo sinh tr
gi ng heo sau:

ng thu c các

2.1.3.1 Heo thu n
Các heo gi ng thu n Yorkshire, Landrace, Duroc, Pietrain nh ng không
làm gi ng nên chuy n sang nuôi th t (c
c l n cái)

c tuy n

2.1.3.2 Các nhóm heo lai
Theo Ph m H u Doanh và L u K (1999), “ u th lai”
c th hi n qua các m t
sau: S con ra trên l a t ng 8-10%, v kh i l ng toàn b cai s a t ng h n 10%.
V s n xu t th t thì phù h p v i di truy n c a cha và m , có th b ng trung bình c a
cha và m , còn ch tiêu tiêu t n th c n kg cho t ng tr ng ph i b ng ho c th p h n
con m . Khi s d ng con cái lai F1 (con lai có 3 gi ng tham gia) làm gi ng sinh
s n thì “ u th lai” th hi n trên cá th nh sau: S con s sinh n cai s a t ng 36%, kh i l ng cai s a t ng 10-12%. Heo lai
l i nuôi th t t ng tr ng t t, ít tiêu

t n th c n, gi m giá thành s n xu t.

5


Heo lai 2 máu
S d ng nái lai nâng cao n ng su t sinh s n trong s n xu t heo th t th ng ph m
ã
c s d ng r ng rãi trên th gi i, sau k t qu nghiên c u t n m 1930 và 1940
(Nguy n Th Vi n, 2005). Các con lai i con c a các nhóm thu n t t h n h n cha
m chúng vì t n d ng t i a u th lai con m , t 100% u th lai dàn con.
Theo Georgiev (1972) và Eftov (1973), t h p lai nâng cao
c s con s sinh
s ng, t l nuôi s ng n cai s a và kh i l ng lúc cai s a. Công th c lai nh sau:
Công th c lai:
( ) Landrace x
( ) Yorkshire
Heo lai Yorkshire và Landrace có ngo i hình v i s c lông ng n, b ng thon, chân và
u thanh. Con lai n u là c s d nuôi th t: n c ngon m m có vân m , h ng v
th m ngon, giá thành h . Con lai nuôi th t l n nhanh, 6-7 tháng t 100kg. Tiêu t n
3,8-4,2 n v th c n ( ) cho 1kg t ng tr ng (TT). T l n c là 52-57%. Con lai
n u nuôi d ng t t và úng k thu t có th
t yêu c u ch t l ng s n ph m áp
ng th hi u tiêu dùng và xu t kh u (Ph m H u Doanh et al.,2011).
Heo lai 3 máu
Heo lai nuôi th t 3 máu l n nhanh t 90-100kg 180 ngày tu i, t l n c trên 65%,
dày m l ng 10-12 mm, s n c m m ngon, vân m trung bình, T òi h i dinh
ng cao, cân b ng axit amin, TTT kho ng 3,0-3,2kg cho m i kg t ng tr ng (Võ
n Ninh và H M ng H i, 2006). Theo Lê H ng M n (2007), heo lai 3 máu t o ra
con lai h ng th t th ng s d ng theo hai công th c:

Công th c 1:

Landrace x

Yorkshire

Duroc x F1(Landrace-Yorkshire)

F2: Duroc x Landrace-Yorkshire
(con lai 3 máu)
Công th c 2:

Yorkshire

x

Landrace

Duroc x F1 (Yorkshire – Landrace)

F2: Duroc x Yorkshire-Landrace
(Con lai 3 máu)
Heo lai 4 máu (PD x LY)
Theo H i ch n nuôi Vi t Nam (2004), heo con cai s a 27 ngày tu i t 6,3-6,5kg,
nuôi n 60 ngày t 20kg. Heo th t nuôi chóng l n t 95kg 165-170 ngày tu i,
ng tr ng bình quân t 645-650g/ngày, tiêu t n 2,8-3,0kg T cho m t kg t ng
tr ng, t l n c/thân th t x
t 58% v i công th c lai:
F1 (Landrace x Yorkshire) x F1 (Duroc x Pietrain)


6


Gi ng heo lai SP
Theo Nguy n Thi n et al. (2004) gi ng heo SP thu c dòng c cu i cùng c a công
ty France Hybird. Gi ng SP
c hình thành t các gi ng Yorkshire, Landrace,
Pietrain và Hampshire có nhi u d ng màu (toàn thân màu tr ng ho c m en tr ng
ho c nâu en…) tai to òn dài, mông n , thân v ng ch c. Gi ng SP
c s d ng
làm dòng c cu i cùng cho lai t o v i heo cái thu n t o heo th ng ph m cho
ng su t t t.
Theo Tr n V n Hoà et al. (2002) hi n nay m t s công ty bán heo gi ng trên th
gi i s n xu t nh ng con gi ng b m mang t h p gen c a nhi u gi ng heo, h s
d ng nh ng c
m u vi t c a t ng gi ng và t h p l i. N u ch m sóc nuôi
ng t t, th c n t t, con gi ng s phát tri n
c h t kh n ng di truy n, dù giá
heo con gi ng có cao h n nh ng do n ng su t t t v n mang l i hi u qu v kinh t .
2.2

C
NG TR

2.2.1

M SINH LÝ, SINH TR
NG

c


NG C A HEO TRONG GIAI

O N

m sinh lý

2.2.1.1 Sinh lý tiêu hóa c a heo
Heo là ng v t d dày n, ru t non dài 18 - 25m, g p 10 - 14 l n so v i chi u dài
thân mình. Nh v y heo có kh n ng h p thu th c n r t t t, h s chuy n hóa
nh ng ch t dinh d ng trong th c n cao. Ru t già dài nh t là o n k t tràng dài
kho ng 5 - 6m, t i ây h vi sinh v t - nguyên sinh v t ti n hành phân gi i m t ph n
ch t x không tiêu hóa ru t non thành ch t dinh d ng, c bi t là các acid béo
cung c p n ng l ng và vit cho heo (Nguy n Ng c Tuân và Tr n Th Dân, 2000).
S tiêu hóa

mi ng

Heo dùng m i ng i th c n
phân bi t mùi, l i phân bi t v th c n. Heo dùng
ng và mi ng y thúc n có ích vào mi ng, nu t qua th c qu n vào d dày, ng
th i y th c n không thích h p ra ngoài. Bao g m c tiêu hóa c h c và hóa h c,
tiêu hóa c h c là ch y u: Tiêu hóa c h c là quá trình nhai nh nhuy n th c n
ng th i t m n c b t
d nu t và tiêu hóa; Tiêu hóa hóa h c: n c b t có hai
men amilose và mantose th y phân tinh b t thành
ng glucose (Lê H ng M n,
2004)
Tiêu hóa


d dày

D dày heo g m 5 vùng: Vùng th c qu n nh , vùng mang nang, vùng th ng v ,
vùng thân v , vùng h v . Trong 5 vùng d dày thì vùng h v và thân v là n i ti t
d ch tiêu hóa ch y u c a d dày. Thành ph n d ch tiêu hóa d dày bao g m:
99,5% là n c, pepsinogen, các mu i vô c , ch t nh y, acid lactic, creatinin, ATP
và c bi t là s hi n di n c a HCl. HCl làm cân b ng pH trong d dày, làm tr ng
n protein
làm t ng b m t ti p xúc v i enzyme pepsin (Lê H ng M n và Bùi
c L ng, 2002).

7


Tiêu hóa

ru t

H u h t các d ng ch t
c tiêu hóa và h p th
ru t non,
ây quá trình tiêu
hóa hóa h c là ch y u. Do
n cu i ru t non n i v i cu ng h v c a d dày, ti p
nh n hàng lo t men tiêu hóa protein, tinh b t, m th c n t d ch t y và d ch m t
c a túi m t. S n ph m cu i cùng phân gi i protein ru t non là AA, các AA này
c h p thu qua màng ru t vào máu r i n các mô bào c th . mô bào các AA
c t ng h p thành protein c a các b ph n c th . M th c n
c tiêu hóa
thành các acid béo và glyceryl nh enzyme Lipase và d ch m t. Còn các lo i tinh

b t và
ng a d i tác ng th y phân c a h th ng các enzyme Amylose,
Maltose, Lactose, Suctose c a tuy n t y phân gi i thành
ng n glucose và
c h p thu qua màng ru t, vào máu, i n gan và t bào c a các b ph n và cung
c p n ng l ng cho c th ho t ng (Lê H ng M n, 2004).
Tiêu hóa

ru t già

ru t già quá trình tiêu hóa, h p th và t ng h p v n
c ti p t c nh ng không
áng k .
ây, s phân gi i do vi sinh v t là ch y u nh ng so v i gia súc nhai l i
thì kh n ng tiêu hóa ch t x c a heo còn m c khiêm t n. Bên c nh ó ru t già
ng i ta còn phát hi n m t s vit nhóm B và vit K
c t ng h p nh ng vì hàm
ng quá th p nên không
cung c p nhu c u h ng ngày c a heo vì v y c n ph i
b sung thêm các lo i vit này t th c n (Nguy n Thi n, 2004).
2.2.1.2 Sinh lý v s t o th xác và t o m c a heo
Theo Lê Th M n (2010) thì sinh lý v s t o th xác và t o m c a heo có nh ng
c m nh sau:
Sinh lý v s t o th xác
N u em phân tích thân th t c a heo thì bao g m các thành ph n hóa h c nh sau:
c, m , m, khoáng,
ng, vit. N c là thành ph n quan tr ng c a t bào, máu
và s a. M là thành ph n quan tr ng c a m l ng, b ng. m là thành ph n quan
tr ng c a th t, s a. Khoáng có nhi u x ng.
ng hi n di n trong c th d i

d ng glucose gan, b p th t. N c, m , m, khoáng chi m m t t l cao trong c
th heo,
ng và vit hi n di n m t s r t ít. S hi n di n các thành ph n trên thay
i tùy theo tu i và th c n nuôi heo.
Sinh lý v s t o m
M c a t bào có tính ch t không thay i theo th c n nh ng có th khác nhau tùy
theo t ng b ph n. Khi th c n
c a n b máy tiêu hóa, m t ph n m
c
tiêu hóa h p thu ru t. Ph n khác c a m không
c tiêu hóa nh ng
c nh
ng hóa do m t. M phân hóa thành nh ng h t to và
c h p th nguyên d ng
không thay i tính ch t.M g m có m l ng, m b ng. Tính ch t c a m này thay
i tùy theo tính ch t c a th c n. M bi n th do
ng, m u chuy n thành
m d tr . Th c n có ch a ch t béo d ng l ng nh : B p, cám, bánh d u th c v t
làm m heo m m, th c n ch a nhi u ch t béo d ng c ng nh th c n ng v t,
d u d a làm m heo ch c.

8


2.2.2

c

m sinh tr


ng c a heo ang t ng tr

ng:

Theo Võ V n Ninh (2001) giai o n 20 – 50kg là th i kì c th phát tri n khung
ng, h c , h th n kinh do ó heo c n nhi u protein, khoáng ch t, vit. Trong
tr ng h p thi u d ng ch t khung x ng kém phát tri n và h c c ng kém phát
tri n theo, heo ng n òn, ít th t, b p
nh . Ng c l i, d d ng ch t d n n t ng
chi phí, tích l y m s m, d khoáng s gây ng
c.
Theo Nguy n Ng c Tuân và Tr n Th Dân (2000) trong giai o n nuôi này (20 –
70kg) c n cho heo n t do v i kh u ph n có m c protein và n ng l ng cao heo
t ng tr ng t i a. L ng th c n n vào c a heo thay i b i nhi u y u t : c bi t
là tr ng l ng c th và thành ph n d ng ch t c a th c n, gi ng, phái tính,
u
ki n chu ng nuôi, nhi t
2.2.3 Các y u t

nh h

ng

n n ng su t heo th t

2.2.3.1 Y u t gi ng
Các gi ng heo khác nhau cho n ng su t th t khác nhau.
Theo Egana. S; Duana. D, Cuosta. P (1997) xác nh n t l móc hàm các gi ng
khác nhau là khác nhau. Vì v y gi ng là y u t r t quan tr ng nh h ng n n ng
su t và ph m ch t th t.

- nh h ng n n ng su t: Các gi ng khác nhau cho n ng su t r t khác nhau.
Thông th ng các gi ng heo n i cho n ng su t th p h n các gi ng heo ngo i nh p
n i. Heo , Móng Cái nuôi 10 tháng trung bình t 60kg. Trong khi ó heo ngo i
(Landrace, Yorkshire,…) nuôi t i Vi t Nam có th
t 90 d n 100kg lúc 6 tháng
tu i. Ngoài t c d t ng tr ng cao thì hi u qu s d ng th c n c ng khác nhau r t
l n. Heo n i có m c tiêu t n th c n th ng cao t 5,0-5,5 n v th c n cho 1kg
ng tr ng. Trong khi ó heo ngo i nh p n i (Landrace, Yorkshire) ch c n 3,23,5kg th c n cho 1kg t ng tr ng. Tuy nhiên
ây ch t l ng th c n khác nhau
gi a các gi ng. Song rõ ràng kh n ng chuy n hóa th c n c a nh ng gi ng heo
ngo i c i ti n ã cao h n nhi u so v i heo n i.
2.2.3.2 Y u t dinh d

ng

Là y u t quan tr ng nh t trong các y u t ngo i c nh chi ph i n sinh tr ng và
kh n ng cho th t c a heo.
Theo MC. Meekan (1941); M c n cao s làm t ng t c
sinh tr ng và ch t
ng th t x khi heo t tr ng l ng 90kg.
Vi n nghiên c u nông nghi p ARC (1981); Fowler (1985), ch ra r ng các y u t
kh u ph n, g m s thi u h t hay d th a dinh d ng, m t
n ng l ng, kháng
sinh, mùi th m, ch bi n th c n, s s n có và l ng n c nh h ng n l ng
th c n n vào.
Khi heo choai n xu t chu ng tr ng l ng c th t 15-110kg
c n ch
t
do hàng ngày, m t
n ng l ng trong kh u ph n s

u ch nh th c n tiêu th
(Vi n nghiên c u nông nghi p ARC (1981); Cole (1984); Chiba và CS (1991). Heo
s t bù cho vi c t ng hay gi m m t
n ng l ng c a kh u ph n b ng cách t ng
hay gi m th c n n vào, Owen và Ridgemen (1967) (1968); Cole và CS (1983).
M c dinh d ng này bao g m nhi u v n c v n ng l ng, protein hay x thô n
vào vv… u nh h ng n n ng su t th t. Theo Robinson (1930) cho bi t: hàm
9


ng x thô t ng t 2,4% lên 11% thì t ng tr ng m i ngày c a heo gi m t 556g
xu ng 408g và th c n c n cho 1kg t ng tr ng lên thêm 62%.
Andad (1970), nghiên c u v nh h ng c a m c n ng l ng và m c protein n
vào khác nhau u nh h ng t c t ng tr ng và s tích l y m
heo.
2.2.3.3Ph

ng th c nuôi d

ng

Vi c nuôi d ng heo theo các cách khác nhau nh là cho n t do hay h n ch s
làm nh h ng n c n ng su t và ph m ch t th t. M c
nh h ng này l i
không gi ng nhau gi a heo c thi n và heo cái.
Cho n t do s làm t ng tr ng c a c heo c thi n và heo cái so v i n h n ch .
M c
tiêu t n th c n có ph n th p h n nh ng con c thi n, nh ng l i không
th y có s khác nhau i v i các con cái. V
dày m l ng cao h n h n nh ng

con
c cho n t do và t l n c l i th p h n.
ng 2.1: nh h

ng c a ph

ng th c nuôi d

ng

n n ng su t và ph m ch t th t

c thi n
Ch tiêu
do

Cái

2,5kg/
ngày

2,2kg/
ngày

do

2,8kg/
ngày

2,5kg/

ngày

Thu nh n hàng ngày
(kg)

2,65

2,12

1,99

2,52

2,16

2,11

ng tr ng
(gam/ngày)

863

687

643

834

719


709

T.t n th c n
(kgt. n/kg)

3,09

3,12

3,11

3,04

3,03

3,09

dày m l ng
(mm)

28,5

23,9

21,9

24,5

21,6


3,00

45,9

48,4

49,3

49,3

51,1

51,2

33

56

61

64

83

87

l n c (%)
Phân lo i th ng
ph m (% lo i I và II)


Ngu n: Institut Technique du Porc, 1975

Theo Meekan thì ch nên cho n t do n khi heo t kh i l ng 50kg còn sau ó
áp d ng ch
cho n h n ch , nh v y v a phát huy
c kh n ng t ng tr ng c a
heo v a gi m
c nh ng h n ch c a ch
cho n t do (Henry và Etienne,
1978). Tuy nhiên tùy theo lo i heo mà có ch
nuôi d ng khác nhau:
-V i heo cái: cho n kho ng 90% l ng th c n t do s c i thi n rõ r t ch t l ng
th t x mà không làm thay i m c
tiêu th th c n.
-V i heo c: vào giai o n v béo ch nên cho n b ng 70% l ng th c n t do.
-V i nh ng gi ng heo h ng m : nên cho n h n ch ngay t
u.
-V i nh ng gi ng heo h ng n c:cho n t do s có
c n ng su t và ph m ch t
th t t t nh t (Institut Technique du Porc).

10


2.2.3.4 S t

ng tác gi a ki u gen v i môi tr

ng


M t thí nghi m Tây Ban Nha ti n hành trên hai gi ng heo Iberian ( a ph ng) và
heo Yorkshire Large White. Lô thí nghi m b sung 18% b t cá vào kh u ph n c s
và lô i ch ng không b sung lo i protein nào khác. K t qu thí nghi m cho th y:
Heo Yorkshire nh ng con b sung b t cá t ng 45,5kg và nh ng con không b sung
ch t ng 31,6kg trong th i k thí nghi m. Trong khi ó heo Iberian không có s
khác nhau gi a hai lo i kh u ph n này: Nh ng con
c n kh u ph n có b sung
ng 53,0kg còn nh ng con không
c b sung t ng 52,6kg.
Nh v y heo thu c các h ng s n xu t khác nhau thì m c dinh d ng có nh h ng
khác nhau. Heo h ng n c ph n ng t t v i th c n giàu m và ng c l i heo
ng m ít có ph n ng v i n ng protein kh u ph n.
2.2.3.5 Tính bi t và thi n
Có s khác nhau gi a các ch tiêu n ng su t c ng nh ph m ch t th t gi a nh ng
con c, c thi n và con cái. Nh ng con c ngo i th ng có t c
t ng tr ng
cao, hi u qu chuy n hóa th c n c ng nh
dày m l ng th p h n nh ng con
c thi n và con cái. Tuy nhiên heo c n i thì ng c l i do th i gian thành th c v
tính c a heo n i s m. Ví d nh heo Móng Cái nuôi 8 tháng t kho ng 60kg. V i
con c không thi n ch
t 25kg và con cái t kho ng 35kg. S d nh v y vì con
c th ng xuyên có ph n x gi i tính còn con cái thì theo chu k .
ng 2.2: nh h ng c a tr ng thái gi i tính
th c n và thành ph n c th heo.

nt c

t ng tr ng, hi u qu chuy n hóa


Tr ng thái gi i tính
Ch tiêu
c

c thi n

Cái

727

668

668

Thu nh n th c n (kg/ngày)

2,31

2,43

2,31

T.t n th c n (kg/kg t.tr ng)

3,17

3,64

6,47


24

35

28

ng tr ng (gam/ngày)

dày m l ng (mm)
Ngu n: Perez, Desmoulin, 1975 (Institut Technique du Porc)

2.3 NHU C U DINH D

NG

Theo Nguy n Thi n và Võ Tr ng H t (2007) giai o n heo choai (nuôi t 30 n
kho ng 60kg) c th ang phát tri n m nh, nh t là h c , cu i giai an này thì b t
u tích l y m . C quan tiêu hóa ã phát tri n hoàn ch nh có kh n ng s d ng
c t t c các lo i th c n.
2.3.1 Nhu c u n ng l
M i ho t
luôn trao

ng

ng c a c th heo n u ng, i l i, hô h p tu n hoàn…k c lúc ng luôn
i và tiêu hao n ng l ng. N ng l ng do th c n cung c p tr c h t tiêu
11



hao trong m i ho t ng c a c th heo, s d ra chuy n chuy n hóa thành m , th t
heo sinh tr ng, sinh s n và v béo (Lê H ng M n, 2004)

ng l

ng l

ng thô (GE)

ng phân (FE)

ng l

ng l

ng trong n

ng l

c ti u (UE)

ng s n xu t (NEp)

ng 2.3: Nhu c u n ng l

Nhu c u n ng l

ng l

ng trao


ng l

ng thu n (NE)

ng l

2.1 Chuy n hóa n ng l

(Tr

ng tiêu hóa (DE)

i (ME)

ng duy trì (NEm)

ng c a heo

ng L ng và Nguy n V n Hi n ,2000)
ng c a heo trong giai

n t ng tr

ng

TL c th
20-50(kg)
3400
3265

6305
6050
1855

ng

ng DE trong kh u ph n (kcal/kg)
ng ME trong kh u ph n (kcal/kg)
DE n vào c tính (kcal/ngày)
ME n vào c tính (kcal/ngày)
Th c n n vào c tính (g/ngày)
(NRC, 1998)

12


2.3.2 Nhu c u protein
Theo Tr ng L ng (2003), protein là nguyên li u c u t o t bào. C ch a n 30 35 % protein. Protein do th c n a vào. Ph i tính protein tiêu hóa c a t ng lo i
th c n trên n v th c n tiêu chu n hàng ngày. Heo nái có thai c n 80 - 90g
protein tiêu hóa/ VT . Heo nái nuôi con 100 - 110g, heo con t p n t 120 - 130g
protein tiêu hóa/ VT . Trong protein có nhi u AA. Có 2 lo i AA: lo i thay th và
lo i không thay th
c. Lo i không thay th
c, c th heo không t ng h p
c ph i l y t th c n vào là: Lys, Trp, Thr, Phe, Met, Leu, Ile, Arg, His, Val.
Thi u m t trong nh ng AA này là protein giá tr không hoàn toàn. Thi u Trp heo
con ng ng sinh tr ng, th tr ng gi m, hi u qu s d ng th c n kém. Nh t là thi u
Lys, Lys là acid amin gi i h n s m t c a heo, giúp t ng h p th t n c. Ph i cân
b ng
t o ra “protein lý t ng” v i hàm l ng t i a Lys và các acid amin khác

t ng n ng su t gia súc.
i v i heo nhi u n c nhu c u protein ph i th a mãn
s l ng và cân b ng các
acid amin thi t y u thì chúng m i t t l cao nh t, s c sinh s n t i a (Võ V n
Ninh, 2001).
Trong ch n nuôi heo ng i ta th ng dùng ch s protein thô (CP)
ánh giá ch t
ng th c n. Protein là nguyên li u quan tr ng trong c u t o c th heo, protein
trong kh u ph n ph i m b o cung c p cho c th
y
các AA thi t y u và
không thi t y u c th t ng h p ra protein cho chính mình. Trong protein th t n c
heo có kho ng 21 AA khác nhau, trong ó có 10 AA c n
c cung c p trong kh u
ph n c a heo hay còn g i là AA thi t y u: Phe, Val, Trp, Met, Arg, Thr, His, Ile,
Leu, Lys (Nguy n Thi n et al., 2004).
ng 2.4: Nhu c u protein và axit amin c a heo trong giai

n t ng tr

ng

Giai
Sinh
tr ng
3200
17
0,80
0,50
0,50

0,15
0,50
0,60
0,25
0,20
0,80
0,55

ng
n ng l ng th c n (Kcal DE/kg)
Protein thô (%)
Axit amin
Lyzin
Methionin + Cystin
Threonin
Tryptophan
Izol xin
xin
Arginin
Histidin
Phenylalanin + Tyrosin
Ngu n: INRA, 1984 (Perez, Mornet, Rerat, 1986)

13

n
béo
3200
15
0,70

0,42
0,42
0,13
0,42
0,50
0,20
0,18
0,70
0,50