I. MỞ ĐẦU
Trong những năm qua, việc tăng cường đầu tư xây dựng cơ bản đã góp phần
phát triển nhanh kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Kết
cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội ngày càng được phát triển, hoàn thiện,
thay đổi diện mạo cả nước nói chung và của tỉnh nhà nói riêng. Tốc độ và quy mô
tăng đầu tư XDCB đã góp phần quan trọng vào tốc độ tăng GDP hàng năm, tăng
cường tiềm lực nền kinh tế, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
của nhân dân, đã góp phần quan trọng chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng đáng kể năng lực nhiều ngành sản xuất, kinh
doanh... góp phần tạo thêm sức cạnh tranh của nền kinh tế trong xu hướng hội
nhập.
Tuy nhiên, nhìn nhận, đánh giá về lĩnh vực đầu tư XDCB trong những năm
qua vẫn còn những “mảng tối” là tình trạng thất thoát, lãng phí, tiêu cực, đầu tư
dàn trải, hiệu quả đồng vốn đầu tư đạt thấp đã trở nên khá phổ biến. Có thể khẳng
định việc thất thoát, lãng phí thể hiện ở tất cả các giai đoạn, các khâu trong lĩnh
vực đầu tư. Trong đó thất thoát qua đấu thầu, chỉ định thầu các dự án, cũng làm
mất đi không ít những đồng vốn của Nhà nước đang phải “thắt lưng buộc bụng”
dành cho đầu tư; tạo dư luận không tốt trong nhân dân về các cơ quản lý Nhà
nước.
Đấu thầu được coi là một phương tiện bảo đảm việc chi tiêu bằng các
nguồn tiền của nhà nước có hiệu quả. Tuy nhiên, hiệu quả thông qua một cuộc đấu
thầu phải dựa trên nguyên tắc đảm bảo sự công bằng trong cách xem xét, đánh giá
các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu tham gia đấu thầu. Khái niệm công bằng trong
đấu thầu là khá rộng, liên quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng chắc chắn
không thể bỏ qua chất lượng của hồ sơ mời thầu. Hồ sơ mời thầu luôn được coi là
đầu bài thi mà mọi nhà thầu có nhiệm vụ phải coi trọng và tuân thủ. Nó cũng là cơ
sở để lựa chọn nhà thầu trúng thầu. Việc lựa chọn này tưởng chừng như đơn giản,
song thực tế thường không như vậy. Nếu cho phép lựa chọn theo ý chủ quan, theo
ý thích thì có lẽ dễ, song lựa chọn trên cơ sở hồ sơ mời thầu cùng với tiêu chuẩn
đánh giá tương ứng để đảm bảo sự công bằng thì thường có những tình huống
phức tạp, đáng suy ngẫm, đòi hỏi người thẩm định và cơ quan thẩm định phải có

sự vận dụng một cách linh hoạt, khôn khéo và áp dụng chính xác các qui phạm
pháp luật của nhà nước về đấu thầu, có kiến thức chuyên sâu về công tác đấu thầu
để đảm bảo tính trung thực, khách quan, công bằng trong công tác thẩm định đấu
thầu.
Từ những lý do nêu trên, với sự hướng dẫn nhiệt tình của thầy Lê Nhị cùng
những kiến thức đã học ở lớp Quản lý Nhà nước ngạch chuyên viên khoá 22 tại
1


Trường Chính trị Phú Yên, kết hợp với lý luận thực tiễn, tôi chọn đề tài “Xử lý tình
huống trong công tác thẩm định đấu thầu”.
Thông qua đề tài “Xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu thầu” bản
tôi muốn nghiên cứu tìm hiểu thêm về nội dung này vì đây là một lĩnh vực nhạy
cảm hiện nay và là nổi bức xúc của các cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu,
các cơ quan chủ đầu tư, các doanh nghiệp và của toàn xã hội.
Trong thời gian theo học lớp Bồi dưỡng kiến thức Quản lý Nhà nước tại
Trường Chính trị Phú Yên, tuy thời gian có hạn nhưng với tấm lòng nhiệt huyết và
sự tận tình của các thầy, cô đã truyền đạt những kiến thức quý báu của mình cho
lớp học. Với những kiến thức quý báu đã tiếp thu được từ các thầy, cô giáo sẽ giúp
tôi rất nhiều trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của mình, nhất là trong
việc xử lý công việc một cách hiệu quả nhất, đúng pháp luật và các quy định của
Nhà nước để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, qua đó bản thân tôi ngày
càng được hoàn thiện hơn.
Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Chính trị Phú
Yên, giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên giảng dạy đã tận tình giúp đỡ tôi trong
việc hoàn thành Tiểu luận cuối khóa. Với đề tài “Xử lý tình huống trong công tác
thẩm định đấu thầu”, tôi đã học hỏi thêm được nhiều điều bổ ích và tích lũy thêm
nhiều kinh nghiệm, có cách nhìn nhận đánh giá sự việc trong lĩnh vực này một
cách chính xác, hiệu quả và qua đó nâng cao hơn kiến thức chuyên môn phục vụ
cho công tác ở cơ quan, đơn vị mình.

Trong quá trình thực hiện đề tài, do thời gian nghiên cứu có hạn và với kinh
nghiệm, kiến thức còn hạn chế nên chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu
sót, kính mong nhận được sự quan tâm và góp ý của các thầy, cô giáo để đề tài
tiểu luận này được hoàn chỉnh hơn.

II. Mô tả tình huống.
2


Ngày 25 tháng 10 năm 2017, Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp Phát triển nông thôn (chủ đầu tư) có tờ trình xin phê duyệt kết quả đấu thầu gói
thầu “Xây lắp số 10” đến phòng Quản lý xây dựng công trình với giá trị gói thầu là
4.669.557.000 đồng, bằng nguồn vốn hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách Trung ương,
thời gian thực hiện 50 ngày, trong đó đơn vị được đề nghị trúng thầu là Công ty Cổ
phần xây dựng thủy lợi C với giá đề nghị trúng thầu là 4.623.842.000 đồng; thấp
hơn giá gói thầu được duyệt là 45.715.000 đồng. Trong khi đó có 02 nhà thầu khác
có giá dự thầu thấp hơn giá dự thầu của Công ty Cổ phần xây dựng thủy lợi C bị
loại.
Sau khi xem xét các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu và hồ sơ trình duyệt kết
quả đấu thầu, nảy sinh tình huống như sau:
Sau khi được Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát triển nông
thôn thông báo mời thầu rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng trong
toàn quốc để mời các nhà thầu có đủ tư cách pháp nhân và năng lực tham gia đấu
thầu gói thầu nêu trên, có tất cả 05 nhà thầu tham gia mua hồ sơ dự thầu, đến thời
điểm đóng thầu có 04 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu tham gia đấu thầu.
Nội dung hồ sơ mời thầu của gói thầu trên đã được Ban Quản lý Dự án công
trình Nông nghiệp - Phát triển nông thôn ra quyết định phê duyệt, xin trích một số
nội dung chủ yếu liên quan đến việc xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu
thầu để xét chọn thầu của gói thầu này như sau:
- Về tư cách pháp lý nhà thầu:
+ Nhà thầu phải có đủ năng lực, có ngành nghề kinh doanh xây dựng thủy

lợi.
- Về tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu (phương
pháp đánh giá đạt hay không đạt):
+ Chỉ huy công trình phải có trình độ đại học hoặc trên đại học thuộc
chuyên ngành xây dựng thủy lợi (có bản sao bằng tốt nghiệp được công chứng); có
thời gian công tác ít nhất là 5 năm; đã chỉ huy trưởng thi công của 01 công trình
cùng loại, có tính chất tương tự gói thầu này.
Trong báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của các nhà thầu có những
vấn đề cần phải xem xét lại, nhất là phần đánh giá năng lực và kinh nghiệm
của các hồ sơ dự thầu, cụ thể như sau:
1. Đánh giá sơ bộ hồ sơ dự thầu.
- Hồ sơ dự thầu của 04 nhà thầu sau tham gia dự thầu đạt yêu cầu đánh giá sơ
bộ theo quy định của hồ sơ mời thầu, có giá dự thầu như sau:

3


STT

GI D THU
()

TấN NH THU

01

Cụng ty TNHH xõy dng thy li A

4.589.568.000


02

Cụng ty TNHH xõy dng thy li B

4.782.663.000

03

Cụng ty c phn XD thy li C

4.623.842.000

04

Cụng ty TNHH u t v xõy dng D

4.663.842.000

2. ỏnh giỏ chi tit h s d thu.
a. ỏnh giỏ v mt k thut v ti chớnh: H s d thu ca cỏc nh thu nờu
trờn u ỏp ng yờu cu v mt k thut v ti chớnh, c quy nh trong h s
mi thu.
b . ỏnh giỏ v nng lc v kinh nghim ca nh thu:
Cn c vo cỏc yờu cu v tiờu chun ỏnh giỏ c qui nh trong h s mi
thu, T chm thu (do Ban Qun lý D ỏn cụng trỡnh Nụng nghip - Phỏt trin
nụng thụn thnh lp) ỏnh giỏ nng lc v kinh nghim ca Cụng ty c phn XD
thy li C v Cụng ty TNHH u t v xõy dng D u t. Riờng Cụng ty TNHH
xõy dng thy li A v Cụng ty TNHH xõy dng thy li B khụng t nờn b loi,
khụng c a vo danh sỏch ngn xỏc nh giỏ ỏnh giỏ, c th:
* Cụng ty TNHH xõy dng thy li A.

Trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu Cụng ty TNHH xõy dng thy li A:
Chức danh
Chỉ huy trởng thi công công
trình

Họ và tên ngời đợc
chỉ định
Phan Xuân E

Ghi chú
Thạc sỹ kỹ thuật, chuyên
ngành giao thông

Ngời thay thế khi Chỉ huy trPhan Thế F
ởng đi vắng

Kỹ s thủy lợi

Phan Thế F

Kỹ s thủy lợi

Dơng Đức K

Kỹ s thủy lợi

Phụ trách kỹ thuật thi công

Qua bng nờu trờn, T chm thu ỏnh giỏ: ụng Phan Xuõn E ó tng lm
ch huy trng thi cụng cụng trỡnh tng t m nh thu ó thc hin hon thnh

(cú xỏc nhn ca Ch u t); cú thi gian cụng tỏc trờn 5 nm, nhng cú trỡnh
chuyờn ngnh khụng phi l ngnh thy li. Nh vy, theo yờu cu ca h s mi
thu thỡ ụng Phan Xuõn E cha t yờu cu m nhn chc danh ch huy trng
4


thi công công trình, nên bị loại. Điều đáng quan tâm ở đây là Tổ chấm thầu chưa
xem xét đến khả năng của ông Phan Thế F có đủ điều kiện thay thế ông Phan Xuân
E làm chỉ huy trưởng công trình hay không và vẫn đảm bảo có ông Dương Đức K
làm phụ trách kỹ thuật thi công.
* Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B.
Tổ chấm thầu đánh giá Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B không đủ năng
lực và kinh nghiệm, nên bị loại là do Tổ chấm thầu được biết Công ty này đã bị Ủy
ban Nhân dân Thành phố ra quyết định xử phạt vi phạm về hoạt động xây dựng ở
một công trình do Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp - Phát triển nông
thôn n làm chủ đầu tư, với số tiền là 10 triệu đồng. Ngoài ra Công ty này còn thi
công một số công trình khác (do Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư) không đạt tiến độ, làm cho các công trình này
chậm phát huy hiệu quả. Điều đáng lưu ý là sự việc này không thể hiện trong hồ sơ
dự thầu của nhà thầu.
Theo đó, Tổ chấm thầu đánh giá có hai nhà thầu: Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi A, Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B không đạt yêu cầu về năng lực và
kinh nghiệm, nên bị loại; còn lại 02 nhà thầu: Công ty cổ phần XD thủy lợi C,
Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng D được đưa vào danh sách ngắn để xác định
giá đánh giá.
STT

TÊN NHÀ THẦU

Giá đánh giá


Xếp hạng

01

Công ty cổ phần XD thủy lợi C

4.623.842.000

1

02

Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng D

4.663.842.000

2

Theo kết quả đánh giá trong bảng nêu trên của Tổ chấm thầu, thì Công ty cổ
phần XD thủy lợi C là đơn vị được đề nghị trúng thầu với giá đề nghị trúng thầu là
4.623.842.000 đồng; thấp hơn giá gói thầu được duyệt là 45.715.000 đồng.
Qua thẩm định kết quả xét chọn thầu nêu trên của Tổ chấm thầu, chuyên
viên thẩm định xét thấy có thể đề nghị đơn vị trúng thầu là:
- Hoặc Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A có giá dự thầu thấp nhất, bằng
cách đưa ông Phan Thế F từ phụ trách kỹ thuật thi công có đủ điều kiện làm Chỉ
huy trưởng thi công công trình thay thế ông Phan Xuân E như đã được nhà thầu
đề xuất trong hồ sơ dự thầu, mà vẫn đảm bảo có người làm phụ trách kỹ thuật thi
công, đó là ông Dương Đức K;
- Hoặc Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B có giá dự thầu thấp thứ hai nếu
Tổ chấm thầu bỏ qua yếu tố Công ty này bị Trưởng ban - Ban Quản lý Khu kinh tế

Phú Yên xử phạt vi phạm về hoạt động xây dựng ở một công trình do Ban Quản lý
Khu kinh tế Phú Yên làm chủ đầu tư; thi công một số công trình khác (cũng do
5


Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên làm chủ đầu tư) không đạt tiến độ, vì sự việc này
không được thể hiện trong hồ sơ dự thầu, nghĩa là đánh giá trên hồ sơ dự thầu của
nhà thầu này thì phần năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu đáp ứng được yêu
cầu hồ sơ mời thầu;
- Hoặc có thể chọn Công ty cổ phần XD thủy lợi C có giá dự thầu thấp thứ
ba là nhà thầu trúng thầu theo báo cáo kết quả xét chọn thầu nêu trên của Tổ
chấm thầu.
III. Xác định mục tiêu xử lý.
Để đảm bảo tính cạnh tranh công bằng trong đấu thầu và hướng xử lý tình
huống này theo hướng có lợi nhất cho bên mời thầu nhưng vẫn đảm bảo đúng quy
định nhằm đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, yêu cầu chuyên viên thẩm định kết
quả lựa chọn nhà thầu làm cơ sở trình Lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên
phê duyệt phải đảm bảo các mục tiêu sau đây:
- Tính khách quan: Đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong
quá trình thẩm định để lựa chọn nhà thầu có giá dự thầu hợp lý và mang lại hiệu
quả cao nhất cho dự án, bảo đảm đáp ứng được yêu cầu của Hồ sơ mời thầu;
- Tuân thủ các quy định theo Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/06/2015
của Chính phủ về Quản lý dự án đầu tư và xây dựng công trình; Nghị định số
30/2015/NĐ-CP ngày 17/03/2015 của Chính phủ về Hướng dẫn thi hành Luật đấu
thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng, nhất là đánh giá hồ sơ dự
thầu của các nhà thầu theo đúng hồ sơ mời thầu và tiêu chuẩn đánh giá trong hồ sơ
mời thầu. Yêu cầu thực hiện xét chọn thầu đúng qui trình, thủ tục và đảm bảo cơ sở
pháp lý; tiến hành các bước phải đúng thẩm quyền đã được nhà nước qui định.
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của các nhà thầu, ưu tiên cho các nhà thầu có giá
dự thầu thấp; có đủ năng lực, kinh nghiệm cùng với các giải pháp kỹ thuật cũng

như biện pháp tổ chức thi công một cách khoa học; cung ứng vật tư thiết bị, lắp đặt
hợp lý và hiệu quả; thời gian thi công hoàn thành công trình vượt kế hoạch, nhưng
vẫn đảm bảo tính khách quan và cạnh tranh công bằng trong đấu thầu.
- Bảo đảm sự hài hòa giữa tính pháp lý, hiệu quả đem lại cho dự án và tiết
kiệm ngân sách Nhà nước có hiệu quả cao nhất trong đấu thầu.
IV. Phân tích nguyên nhân và hậu quả.
1. Nguyên nhân.
Qua phân tích sơ bộ các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu nhận thấy cả 04 nhà
thầu tham dự đều đáp ứng được yêu cầu của gói thầu nhưng khi phân tích cụ thể
từng hồ sơ thì xuất hiện một số vấn đề như đã nêu ở cuối phần mô tả tình huống.
Chuyên viên thẩm định đã đề xuất lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên mời
Tổ chấm thầu của Ban Quản lý đầu tư hạ tầng Khu kinh tế Phú Yên và các phòng
chuyên môn có liên quan để xử lý và chọn đơn vị trúng thầu sao cho hợp tình, hợp
6


lý nhằm lại hiệu quả cao nhất cho dự án, nhưng phải đúng quy định và đảm bảo sự
công bằng trong đấu thầu.
Trong quá trình họp lấy ý kiến, có những ý kiến khác nhau và đã có 03
phương án đề xuất cho cả 03 nhà thầu được trúng thầu với những lý do chính đáng
có thể chấp nhận được. Nguyên nhân dẫn đến những ý kiến trái ngược nêu trên là
do nhiều nguyên nhân cả về khách quan lẫn chủ quan là Tổ chấm thầu chưa nghiên
cứu kỹ hồ sơ dự thầu của các nhà thầu, đồng thời chính nhà thầu có những chủ
quan và chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ mời thầu,…. cụ thể những nguyên nhân chính
như sau:
- Đối với bên mời thầu:
+ Tổ chấm thầu chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ dự thầu của nhà thầu là Công ty
TNHH xây dựng thủy lợi A, để có hướng xử lý linh hoạt, đó là chưa xét đến trường
hợp đưa ông Phan thế F có đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm làm chỉ huy
trưởng công trình thay thế ông Phan Xuân E không đủ năng lực do ông E có bằng

Thạc sỹ kỹ thuật chuyên ngành thủy lợi chứ không phải là chuyên ngành thủy lợi
theo như hồ sơ mời thầu .
+ Tổ chấm thầu có thành kiến đối với Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B,
đó là mặc dù Công ty này có một số sai phạm như đã nêu trên, nhưng không được
thể hiện trong hồ sơ dự thầu, tức là chấm trên hồ sơ dự thầu thì năng lực và kinh
nghiệm của nhà thầu nêu trong hồ sơ dự thầu đáp ứng được yêu cầu hồ sơ mời
thầu. Hơn nữa, bên mời thầu chưa phân tích các sai phạm trên phát xuất từ những
nguyên nhân nào để có đánh giá xác đáng. Sau khi tìm hiểu kỹ thì được biết, nhà
thầu này khi thi công một công trình có thay thế chủng loại vật tư có giá trị và chất
lượng tương đương được đơn vị tư vấn giám sát chấp nhận, do vật tư này không
còn sản xuất bán trên thị trường, nhưng chưa báo cáo xin ý kiến và được sự chấp
thuận của Ban Quản lý Công trình Nông nghiệp – Phát triển nông thôn nên đã có
quyết định xử phạt vi phạm về hoạt động xây dựng. Còn việc nhà thầu này thi công
một số công trình khác chậm tiến độ là do có công trình công tác đền bù giải phóng
mặt bằng của bên mời thầu chậm, có công trình nhà thầu thi công trúng vào mùa
mưa làm ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Như vậy, việc sai phạm của nhà thầu này
không có gì nghiêm trọng, có thể chấp nhận được.
- Đối với các nhà thầu tham dự đấu thấu thầu: Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi A chưa nghiên cứu kỹ các nội dung quy định của hồ sơ mời thầu, đó là
trong hồ sơ mời thầu yêu cầu người chỉ huy trưởng công trình phải có bằng đại học
chuyên ngành xây dựng thủy lợi, nhưng trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu này lại
bố trí ông Phan Xuân E có bằng thạc sỹ chuyên ngành thủy lợi làm chỉ huy trưởng
không trình nên không đáp ứng được trình độ chuyên môn theo yêu cầu của hồ sơ
mời thầu. Tuy nhiên, trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu có đề xuất ông Phan Thế F
là người thay thế khi chỉ huy trưởng công trình (ông Phan Xuân E) đi vắng. Khi
xem xét trình độ chuyên môn, năng lực và kinh nghiệm của chỉ huy trưởng công
trình đối với ông F thì đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Như vậy, ông
Phan Thế F có đủ điều kiện về trình độ chuyên môn, năng lực công tác và kinh
7



nghiệm thay thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trưởng công trình mà vẫn đảm bảo
có người phụ trách kỹ thuật thi công là ông Dương Đức K.
2. Hậu quả.
Nếu không thận trọng trong việc xử lý tình huống này, có thể xảy ra những
hậu quả sau:
* Trường hợp để Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B trúng thầu, sẽ gây tổn
thất cho ngân sách Nhà nước là 193.095.000 đồng (giá dự thầu của Công ty TNHH
xây dựng thủy lợi B so với giá dự thầu của Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A);
* Trường hợp để Công ty cổ phần XD thủy lợi C trúng thầu sẽ gây tổn thất
cho ngân sách Nhà nước là 34.274.000 đồng (giá dự thầu của Công ty cổ phần xây
dựng thủy lợi C so với giá dự thầu của Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A); Công
ty TNHH xây dựng thủy lợi B có thể khiếu kiện vì bị loại do không đủ năng lực và
kinh nghiệm như đã nêu ở phần mô tả tình huống, nhưng phần năng lực và kinh
nghiệm trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu
như đã nêu ở phần mô tả tình huống (đánh giá phần năng lực và kinh nghiệm).
Để tránh tình trạng mắc phải những sai sót không đáng có trong quá trình tổ
chức đấu thầu cũng như các khiếu kiện không đáng có, gây dư luận không tốt. Vì
vậy khi có tình huống khó xử xảy ra đòi hỏi cơ quan quản lý Nhà nước về công tác
đấu thầu cần tìm giải pháp hữu hiệu, giải quyết cho hợp tình hợp lý, đảm bảo tính
công bằng, đúng pháp luật. Vì vậy, trong tình huống này Ban Quản lý Công trình
Nông nghiệp – Phát triển nông thôn phối hợp với Phòng quản lý xây dựng công
trình phải tổ chức nhiều cuộc họp để bàn bạc và tìm hướng giải quyết.
V. Xây dựng các phương án xử lý và phân tích phương án.
Trong cuộc họp có đủ các thành phần tham gia gồm bên mời thầu và các
phòng chuyên môn có liên quan, đã có nhiều ý kiến được đưa ra bàn bạc nhưng tập
trung vào 3 phương án chính:
*Phương án 1: Công ty cổ phần XD thủy lợi C được đề nghị trúng thầu.
* Ưu điểm:
- Về năng lực, kinh nghiệm: Nhiều năm hoạt động chuyên ngành xây dựng,

thủy lợi và đã thi công một số công trình tương tự, đảm bảo chất lượng và đúng
tiến độ. Số lượng, trình độ cán bộ, công nhân kỹ thuật bố trí cho công trình này đáp
ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu của gói thầu này, nhưng không có nhiều kinh
nghiệm bằng đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật của Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi A.
- Về năng lực tài chính: có văn bản cam kết ứng vốn thi công hoàn thành
công trình đúng tiến độ. Chấp nhận thanh toán theo kế hoạch cấp vốn cho dự án và
không tính lãi nếu thanh toán chậm.
- Về tiến độ thi công: Thời gian thi công hoàn thành công trình không quá
thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được yêu cầu.
8


* Nhc im:
Phng tin, mỏy múc thi cụng, trỡnh cỏn b v cụng nhõn k thut
iu kin nng lc v kinh nghim thi cụng gúi thu ny, nhng phng tin mỏy
múc thi cụng khụng hin i bng phng tin mỏy múc thi cụng ca Cụng ty
TNHH xõy dng thy li A, ng thi i ng cỏn b v cụng nhõn k thut khụng
cú nhiu kinh nghim bng cỏc nh thu khỏc.
* Phng ỏn 2: Cụng ty TNHH xõy dng thy li A trỳng thu.
- Trong iu kin kinh t tnh nh cũn nhiu khú khn, Ngõn sỏch nh nc
dnh cho u t phỏt trin c s h tng cũn nhiu hn hp. Vic la chn nh
thu cú giỏ d thu thp nht thc hin cụng trỡnh l vn cn c quan tõm
nht. Nhng cn xem xột v nng lc kinh nghim ca Cụng ty nờu trong h s d
thu, thỡ ông Phan Xuân E đã từng làm chỉ huy trởng thi công công trình tơng tự
gói thầu này mà nhà thầu đã thực hiện hoàn thành; có thời gian công tác trờn 5
năm, nhng trỡnh chuyờn mụn khụng phi chuyên ngành giao thông. Nh vậy,
theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu thì ông Phan Xuân E cha đạt yêu cầu về chức
danh chỉ huy trởng thi công công trình. Tuy nhiên, đối chiếu trong hồ sơ dự thầu
thì ông Phan Thế F đã từng làm chỉ huy trởng thi công công trình tơng tự gói

thầu này, có thời gian công tác >5 năm, có bằng tốt nghiệp đại học chuyên ngành
giao thông, đủ điều kiện thay thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trởng thi
công công trình (đã đợc nhà thầu đề xuất trong hồ sơ dự thầu), m vn bo
m cú ngi lm ph trỏch k thut thi cụng, ú l ụng Dng c K. Xột v gúc
ny thỡ nh thu Cụng ty TNHH xõy dng thy li A cú nng lc v kinh
nghim theo quy nh trong h s mi thu. Vỡ vy cú th ngh Cụng ty TNHH
xõy dng thy li A trỳng thu m khụng trỏi vi quy nh.
* u im:
- V giỏ d thu: Cú giỏ d thu thp nht, tit kim c ngõn sỏch nh
nc mc cao nht.
- V nng lc ti chớnh: cú vn bn cam kt chp nhn t ng 100% vn
thi cụng hon thnh cụng trỡnh ỳng tin .
- V nng lc, kinh nghim v k thut: l nh thu cú uy tớn, cú nhiu nm
hot ng chuyờn ngnh thy li, xõy dng v ó thc hin nhiu hp ng xõy
dng cụng trỡnh tng t, m bo cht lng tt v ỳng tin . S lng, trỡnh
, kinh nghim ca cỏn b, cụng nhõn k thut cng nh phng tin, mỏy múc
thi cụng hin i, c b trớ cho cụng trỡnh ny vt tri hn cỏc nh thu khỏc.
- V tin thi cụng: Thi gian thi cụng hon thnh cụng trỡnh sm hn thi
gian quy nh trong h s mi thu. Nh thu cú tin thi cụng phự hp, cú cỏc
gii phỏp k thut, bin phỏp t chc thi cụng khoa hc, cng nh cung ng vt t
thit b, lp t hp lý v hiu qu nht so vi cỏc nh thu khỏc.
- V mt xó hi: õy l doanh nghip Nh nc, ó nhn phng dng
nhiu B m Vit Nam anh hựng, cú nhiu úng gúp trong vic ng h bóo lt, qu
vỡ ngi nghốo, qu khuyn hc, tng nhiu nh tỡnh ngha cho cỏc i tng
9


chính sách và có nhiều hoạt động xã hội khác, đã được các Bộ, ngành Trung ương
và Tỉnh tặng nhiều bằng khen.
* Nhược điểm:

Chấp nhận thanh toán vốn theo kế hoạch cấp vốn cho dự án và tính lãi theo
lãi suất ngân hàng nếu thanh toán vốn chậm.
*Phương án 3: Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B được đề xuất trúng
thầu.
Tuy nhà thầu này bị Trưởng ban - ra quyết định xử phạt vi phạm về hoạt
động xây dựng tại một công trình (do Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp
– Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư), với số tiền là 10 triệu đồng; thi công một số
công trình khác (cũng do Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát triển
nông thôn làm chủ đầu tư) chậm tiến độ, làm cho các công trình này chậm phát
huy hiệu quả. Nhưng trong hồ sơ dự thầu, nhà thầu không liệt kê những công trình
này mà chỉ liệt kê những công trình tương tự gói thầu này đã được nhà thầu thi
công đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình (có xác nhận của các chủ đầu tư). Xét
về góc độ này thì nhà thầu Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B có đủ năng lực và
kinh nghiệm theo hồ sơ mời thầu. Vì vậy có thể đề xuất Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi B trúng thầu mà không trái với quy định.
* Ưu điểm:
- Về năng lực tài chính: Khi mở thầu, hồ sơ dự thầu tuy không có văn bản
cam kết chấp nhận tự ứng 100% vốn để thi công hoàn thành công trình đúng tiến
độ, nhưng có văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho Công ty
TNHH xây dựng thủy lợi B thi công hoàn thành công trình đúng tiến độ.
- Về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật: Nhiều năm hoạt động chuyên ngành
thủy lợi và thực hiện nhiều hợp đồng xây dựng công trình tương tự, phần lớn đảm
bảo chất lượng và đúng tiến độ. Số lượng, trình độ cán bộ, công nhân kỹ thuật bố
trí cho công trình này đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu của gói thầu này.
- Về tiến độ thi công: Thời gian thi công hoàn thành công trình không quá
thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được yêu cầu.
* Nhược điểm:
- Giá dự thầu không phải là thấp nhất trong số 04 nhà thầu tham dự.
- Văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho Công ty TNHH
xây dựng thủy lợi B không đủ cơ sở để đảm bảo Công ty TNHH xây dựng thủy lợi

B có thể tự ứng 100% vốn để thi công hoàn thành công trình đúng tiến độ. Văn bản
này chỉ có giá trị giữa Ngân hàng với Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B và hoàn
toàn không có giá trị gì đối với cơ quan quản lý dự án. Như vậy năng lực tài chính
không bằng các nhà thầu khác, phải dựa quá nhiều vào khả năng vay vốn của Ngân
hàng để thi công gói thầu này.

10


- Bên mời thầu có đủ cơ sở pháp lý chứng minh Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi B chưa đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi công gói thầu này. Hơn
nữa sự chênh lệch giá dự thầu giữa Công ty cổ phần XD thủy lợi C và Công ty
TNHH xây dựng thủy lợi B là rất thấp, không đáng kể.
Lựa chọn phương án tối ưu:
Qua phân tích các ưu nhược điểm của 03 phương án nêu trên, có thể đưa ra
kết quả cho từng phương án như sau:
* Phương án 1.
Công ty cổ phần XD thủy lợi C là nhà thầu có giá dự thầu xếp thứ 3, có thể
xem xét trúng thầu khi hai nhà thầu kia bị loại vì lý do không đáp ứng được năng
lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, như đã nêu ở phần mô tả tình
huống. Đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật cũng như phương tiện, máy móc thi
công tuy đáp ứng được điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi công gói thầu này,
nhưng có phần hạn chế hơn so với các nhà thầu khác.
* Phương án 2.
Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A có giá dự thầu thấp nhất, là nhà thầu có
uy tín, có nhiều đóng góp tích cực cho các hoạt động xã hội, có nhiều kinh nghiệm
trong hoạt động chuyên ngành thủy lợi, xây dựng; có đội ngũ cán bộ, công nhân kỹ
thuật lành nghề, dày dạn kinh nghiệm cũng như phương tiện, máy móc thi công
hiện đại được bố trí cho công trình này vượt trội hơn các nhà thầu khác; có tiến độ
thi công phù hợp cũng như các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công khoa

học; cung ứng vật tư thiết bị, biện pháp tổ chức thi công, lắp đặt hợp lý và đem lại
hiệu quả cao nhất cho dự án.
* Phương án 3.
Công ty TNHH xây dựng thủy lợi B, là nhà thầu có giá dự thầu thấp thứ hai,
có kinh nghiệm trong hoạt động chuyên ngành thủy lợi, phần lớn đảm bảo chất
lượng và đúng tiến độ, nhưng ở một số công trình được nhà thầu thi công chưa đáp
ứng được yêu cầu như đã cam kết trong các hợp đồng thi công xây lắp ký với Ban
Quản lý Khu kinh tế Phú Yên. Tuy đội ngũ cán bộ, công nhân kỹ thuật bố trí cho
công trình này đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu của gói thầu này, nhưng
còn hạn chế so với nhà thầu Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A.
Tóm lại: Với những lý do nêu trên, phương án 2: Công ty TNHH xây dựng
thủy lợi A là phương án được đề nghị trúng thầu là phương án tối ưu nhất, vừa hợp
tình, hợp lý, có giá dự thầu thấp nhất và mang lại hiệu quả cao nhất cho dự án.
VI. Lập kế hoạch và tổ chức thực hiện.
Để lập kế hoạch và tổ chức thực hiện phương án được chọn chúng ta cần căn
cứ vào các văn bản sau:
- Luật xây dựng số 50/2014/QH13, ngày 18/06/2014;
- Luật đấu thầu số 43/2013/QH13, ngày 26/11/2013;
11


- Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/06/2015 của Chính phủ về Quản lý
dự án đầu tư xây dựng công trình;
- Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/06/2014 của Chính phủ về hướng
dẫn thi hành Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu;
- Quyết định số 1797/QĐ-UBND ngày 26/10/2010 của UBND thành phố
Hải Phòng về việc ban hành quy định về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình
sử dụng vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố;
* Các bước tiến hành:
- Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát triển nông thôn làm đầu

mối, chủ trì tổ chức cuộc họp gồm có bên mời thầu và các cơ quan chức năng liên
quan để thảo luận nhằm xử lý những sai sót trong quá trình tổ chức đấu thầu và
thống nhất phương án đề nghị Công ty TNHH xây dựng thủy lợi A là nhà thầu
được trúng thầu. Trên cơ sở đó Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát
triển nông thôn tham mưu trình Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ra quyết
định phê duyệt kết quả đấu thầu.
- Sau khi kết quả đấu thầu đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
phê duyệt, Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát triển nông thôn tiến
hành công bố kết quả đấu thầu bằng việc thông báo bằng văn bản cho các nhà thầu
tham dự thầu biết.
- Đối với nhà thầu trúng thầu, bên mời thầu gửi thông báo trúng thầu bằng
văn bản tới nhà thầu trúng thầu kèm theo hợp đồng dự thảo trên cơ sở các tài liệu
nêu trong hồ sơ mời thầu và biên bản xét thầu kèm theo lưu ý những điểm cần trao
đổi khi thương thảo hoàn thiện hợp đồng. Đồng thời thông báo lịch biểu nêu rõ
thời gian thương thảo hoàn thiện hợp đồng.
- Chủ đầu tư (Ban Quản lý Dự án công trình Nông nghiệp – Phát triển nông
thôn) ký kợp đồng với nhà thầu trúng thầu gồm các nội dung chi tiết, đòi hỏi nhà
thầu cung cấp tiến độ thi công cụ thể và chi tiết. Tăng cường kiểm tra chức năng
các phương tiện thi công theo hợp đồng trước khi đưa vào công trường. Tổ chức
nghiệm thu công trình theo từng đợt, từng giai đoạn, hoàn thành công trình.
- Tăng cường công tác giám sát của Ban quản lý Dự án công trình Nông
nghiệp – Phát triển nông thôn đối với công trình, đôn đốc tiến độ thi công, thúc đẩy
công tác tư vấn giám sát. Công trình phải có cán bộ kỹ thuật của Ban theo dõi.
- Tham gia đánh giá chất lượng vật liệu xây dựng trước khi đưa vào công
trường.
- Tăng cường công tác kiểm tra chất lượng vật liệu, cấu kiện các bộ phận
công trình trước khi tiến hành nghiệm thu từng giai đoạn.
- Công tác kết thúc xây dựng và đưa công trình vào sử dụng.
+ Nghiệm thu, bàn giao và đưa công trình vào sử dụng.
+ Bảo hành công trình.

12


+ Quyết toán vốn đầu tư.
+ Phê duyệt quyết toán.
- Sở Kế hoạch & Đầu tư, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài
chính, Kho Bạc Nhà nước và các cơ quan chức năng có liên quan có nhiệm vụ
kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện dự án và thanh quyết toán công trình bảo
đảm đúng quy định về quản lý đầu tư và xây dựng theo trách nhiệm và quyền hạn
của mình đã được giao.
VII. Kết luận và kiến nghị.
1. Kết luận.
Thực hiện đường lối phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội
chủ nghĩa trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, việc đẩy mạnh đầu tư
phát triển và nâng cao hiệu quả đầu tư là một yếu tố quyết định tốc độ tăng trưởng.
Trong các lĩnh vực liên quan về việc đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là đối với lĩnh
vực đấu thầu thường xảy ra những tình huống mà ở đó đòi hỏi cơ quan thẩm định
đấu thầu phải có những biện pháp xử lý đúng đắn, khôn khéo, linh hoạt nhưng vẫn
bảo đảm đúng quy định, nhất là đối với những trường hợp phức tạp trong quá trình
thẩm định xét chọn thầu. Để giải quyết một vấn đề đặt ra thường có những ý kiến
và nhiều quan điểm khác nhau, nhưng với ý kiến chủ quan và kinh nghiệm bản
thân tôi cho rằng phương án đã lựa chọn trong tiểu luận mang tính khả thi cao nhất,
bởi vì:
- Về giá dự thầu: Nhà thầu trúng thầu có giá dự thầu thấp nhất, tiết kiệm
được ngân sách Nhà nước nhiều hơn các nhà thầu khác.
- Về năng lực tài chính: Nhà thầu có năng thực tài chính lành mạnh, đảm bảo
thực hiện công trình một cách tốt nhất.
- Về năng lực và kinh nghiệm: Nhà thầu đã có nhiều kinh nghiệm thi công
những công trình lớn, có đặc tính kỹ thuật phức tạp so với công trình này, thỏa mãn
cao yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

- Về nhân lực và biện pháp tổ chức thi công: Có đội ngũ cán bộ, công nhân
lành nghề, có nhiều kinh nghiệm, có phương tiện và máy móc thi công hiện đại, có
biện pháp tổ chức thi công khoa học để thực hiện công trình.
- Về thời gian thi công: Đảm bảo thời gian thi công hoàn thành công trình
sớm hơn tiến độ quy định nhằm sớm đưa công trình vào sử dụng vượt kế hoạch đề
ra.
2. Kiến nghị.
Trong mọi tình huống xử lý, yếu tố cạnh tranh, công bằng và minh bạch
trong quá trình đấu thầu để lựa chọn nhà thầu phù hợp, bảo đảm hiệu quả kinh tế
13


của dự án luôn có ý nghĩa quyết định. Để thực hiện có hiệu quả công tác tổ chức
đấu thầu, cần triển khai và thực hiện tốt một số công tác sau:
- Tăng cường kiến thức và năng lực quản lý của cán bộ lãnh đạo. Thường
xuyên tổ chức bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước về lĩnh vực đấu thầu, tăng
cường năng lực chuyên môn đối với đội ngũ cán bộ công chức trong lĩnh vực này
nhằm nâng cao chất lượng công tác thẩm định kế hoạch đấu thầu, hồ sơ mời thầu
và kết quả lựa chọn nhà thầu của cơ quan thẩm định.
- Công tác thẩm định thầu phải chú trọng vào các vấn đề: giá thầu, tiêu
chuẩn đánh giá, sự tuân thủ các thủ tục, các điều kiện của hợp đồng cũng như tính
công khai, khách quan và bình đẳng trong quá trình đấu thầu và xét thầu.
- Các đơn vị tổ chức đấu thầu cần nghiên cứu và đánh giá kỹ hồ sơ dự thầu
của các nhà thầu, sớm chấm dứt những thiếu sót không đáng có như trong tình
huống đã nêu trên.
- Giải quyết tình huống quản lý Nhà nước trong lĩnh vực xây dựng cơ bản,
nhất là trong khâu đấu thầu, là hết sức phức tạp và thường xuyên xảy ra. Các cơ
quan chức năng phải có quan điểm đúng đắn, khách quan vì mục đích và lợi ích
chung là xây dựng dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh.
- Qua tình huống nêu trên, UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường kiểm tra, thanh

tra công tác đấu thầu để kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý các sai phạm (nếu
có) nhằm tránh gây hậu quả nghiêm trọng.

VIII. Tài liệu tham khảo
Luật xây dựng số 50/2014/QH13, ngày 18/06/2014;
Luật đấu thầu số 43/2013/QH13, ngày 26/11/2013;
14


Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/06/2015 của Chính phủ về Quản lý
dự án đầu tư xây dựng công trình;
Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/06/2014 của Chính phủ về hướng dẫn
thi hành Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu;
Quyết định số 1797/QĐ-UBND ngày 26/10/2010 của UBND thành phố Hải
Phòng về việc ban hành quy định về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình sử
dụng vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố;
Tài liệu Bồi dưỡng về quản lý hành chính Nhà nước (Chương trình chuyên
viên) phần I, II, III.

15