Giáo án ngữ văn 12 Năm học 2008-2009
Ngày soạn: 28/1/2009 Tiết 80
Đọc văn
Số phận con ngời(t2)
Sô- Lô- Khốp
A . M C tiêu
1. Kiến thức: - Hiểu rõ tính cách Nga kiên cờng, nhân hậu.
2. Kỹ năng: - Nắm đợc nghệ thuật kể chuyện, khắc hoạ tính cách và sử dụng chi tiết của
Sô-lô-khốp.
3. Thái độ: - Cùng suy ngẫm về số phận con ngời: Số phận mỗi ngời thờng không phẳng
phiu mà đầy éo le, trắc trở. Con ngời phải có đủ bản lĩnh và lòng nhân hậu để làm chủ số
phận của mình, vợt lên sự cô đơn, mất mát, đau thơng.
B/ chuẩn bị của giáo viên và học sinh
- GV:SGK, SGV, T liệu,
- HS: SGK, SBT, Vở soạn, vở ghi.
C/ ph ơng pháp
Giáo viên tổ chức giờ dạy học theo cách nêu vấn đề, gợi ý, phát vấn, thuyết trình,
thảo luận, tích hợp
D/ Tiến trình dạy học
1.ổn định lớp: Sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ :
- Tóm tắt tác phẩm Số phận con ngời ?
3. Bài mới
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt
An-đrây đã nhận bé Va-ri-a làm
con nh thế nào? Điều gì đã khiến
anh có quyết định nhanh chóng
nh vậy?
II. Đọc- hiểu
1. Nhân vật An-đrây Xô-cô-lốp
b) An-đrây gặp bé Va-ri-a
- Giữa lúc đang lâm vào tâm trạng buồn đau, bế tắc,
An-đrây đã gặp bé Va-ri-a, cũng là một nạn đáng thơng
của chiến tranh.
- Khi nhìn thấy Va-ri-a từ xa: Thằng bé rách bơn xơ
mớp.... cặp mắt thì cứ nh nhiều ngôi sao sáng sau trận
ma đêm rồi thích đến nỗi bắt đầu thấy nhớ nó. Và
khi hiểu rõ tình trạng của Va-ri-a hiện tại, tình phụ tử
thiêng liêng và tinh thần trách nhiệm đã thức tỉnh trông
Xô-cô-lốp. Lòng thơng xót dâng lên thành những giọt
nớc mắt nóng hổi. Anh quyết định nhận Va-ri-a làm
con.
- Xô-cô-lốp tuyên bố anh là bố thì lập tức Va-ni-a
1
Giáo án ngữ văn 12 Năm học 2008-2009
An-đrây Xô-cô-lốp đã vợt lên nỗi
đau và sự cô đơn nh thế nào?
Nhận xét chất trữ tình và giọng
điệu của đoạn trích.
Thái độ của ngời kể chuyện, ý
nghĩa lời trữ tình ngoại đề ở cuối
truyện ?
chồm lên ôm hôn anh, ríu rít líu lo vang cả buồng lái...
Còn Xô-cô-lốp mắt mờ đi, hai bàn tay lẩy bẩy- sức
mạnh cảu tình yêu thơng sởi ẩm trái tim cô đơn, đem lại
niềm vui sống.
- Với lòng nhân hậu, Xô-cô-lốp tìm mọi cách bù đắp
tình cảm cho Va-ri-a, chăm sóc nó. ở toàn bộ đoạn
này, điểm nhìn của tác giả hoàn toàn phù hợp với điểm
nhìn của nhân vật và vì vậy gây đợc niềm xúc động trực
tiếp
c) Tinh thần trách nhiệm cao cả và nghị lực phi th-
ờng của Xô-cô-lốp
- Khó khăn của Xô-cô-lốp khi nhận bé Va-ri-a làm
con trong cuộc sống thờng nhật: việc nuôi dỡng, chăm
sóc..., những rủi ro bất cứ lúc nào cũng có thể xảy ra,
đặc biệt là việc không thể làm tổn thơng trái tim bé
bỏng của Va-ri-a. Bên cạnh đó là nỗi khổ tâm, dằn vặt
của anh về những kí ức... vết thơng tâm hồn vẫn đau
đớn.
- Xô-cô-lốp không ngừng vơn lên trong ý thức nhng
nỗi đau, vết thơng lòng không thể nào hàn gắn. Đó
chính là bi kịch sâu sắc trong số phận của Xô-cô-lốp.
Đó cũng là tính chân thật của số phận con ngời sau
chiến tranh.
2. Chất trữ tình của tác phẩm
Số phận con ngời có sức rung cảm vô hạn của chất
trữ tình sâu lắng. Nhà văn đã sáng tạo ra hình thức tự sự
độc đáo, sự xen kẽ nhịp nhàng giọng điệu của ngời kể
chuyện (tác giả và nhân vật chính). Sự hoà quyện chặt
chẽ chất trữ tình của tác giả và chất trữ tình của nhân
vật đã mở rộng, tăng cờng đến tối đa cảm xúc nghĩ suy
và những liên tởng phong phú cho ngời đọc.
3. Thái độ của ng ời kể chuyện
- Thái độ của ngời trần thuật là đồng cảnh và tin tởng
- Đoạn kết tác phẩm là lời nhắc nhở, kêu gọi sự quan
tâm, trách nhiệm của toàn xã hội đối với mỗi số phận
cá nhân(Hình ảnh những giọt nớc mắt đàn ông hiếm
hoi nóng bỏng, giọt nớc mắt trong chiêm bao)
III. Tổng kết
1. Xô-cô-lốp là biểu tợng của tính cách Nga, tâm hồn
Nga, biểu tợng của con ngời thế kỷ XX: kiên cờng,
2
Giáo án ngữ văn 12 Năm học 2008-2009
GV hớng dẫn HS tổng kết
dũng cảm, giàu lòng nhân ái, nhân vật mang tầm sử thi.
- Sô-lô-khốp suy nghĩ sâu sắc về số phận con ngời-
tin tởng vào nghị lực phi thờng của con ngời cách mạng
có thể vợt qua số phận.
2. Nghệ thuật tự sự:
- Kiểu truyện lồng truyện, hai ngời kể chuyện (tác
giả và nhân vật). Nhờ đó, đảm bảo tính chân thực, tạo
ra một phơng thức miêu tả lịch sử mới: lịch sử trong
mối quan hệ mật thiết với số phận cá nhân.
- Sáng tạo nhiều tình huống nghệ thuật, nhiều chi tiết
tình tiết để khám phá chiều sâu tính cách nhân vật.
4. Củng cố:
- Nắm đợc nội dung bài học.
5. Dặn dò
- Học bài.
- Soan bài: Ông già và biển cả.
E. Rút kinh nghiệm:
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
&...
3
Giáo án ngữ văn 12 Năm học 2008-2009
Ngày soạn: 3/2/2009 Tiết 81
Làm văn
Trả Bài viết số 6
A . MC TIấU:
1. Kiến thức: - Củng cố những kiến thức văn học và kĩ năng làm văn có liên quan đến
bài học.
2. Kỹ năng: - Nhận ra những u điểm, thiếu sót, nguyên nhân sinh ra những u điểm,
thiếu sót trong bài làm của mình.
3. Thái độ : - Có định hớng và quyết tâm phấn đấu để phát huy u điểm và khắc phục
thiếu sót trong các bài làm sắp tới.
B/ chuẩn bị của giáo viên và học sinh
- GV:SGK, SGV, T liệu
- HS: SGK, SBT, Vở soạn, vở ghi.
C/ ph ơng pháp
Giáo viên tổ chức giờ dạy học theo cách gợi ý trả lời câu hỏi, phát vấn , tích hợp,
thảo luận
D/ Tiến trình dạy học
1.ổn định lớp : Sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ :
- Đề bài ?
3. Bài mới
Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt
- Yêu cầu học sinh đọc lại đề
bài
- Yêu cầu học sinh thực hiện
I. Đề bài
Trong truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của
Nguyễn Thi có nêu lên quan niệm: Chuyện gia đình cũng
dài nh sông, mỗi thế hệ phải ghi vào một khúc. Rồi trăm
con sông của gia đình lại cùng đổ về một biển, "mà biển
thì rộng lắm [], rộng bằng cả nớc ta và ra ngoài cả n-
ớc ta".
Chứng minh rằng, trong thiên truyện của Nguyễn Thi,
quả đã có một dòng sông truyền thống gia đình liên tục
chảy từ những lớp ngời đi trớc: tổ tiên, ông cha, cho đến
đời chị em Chiến, Việt.
II. Phân tích đề, lập dàn ý
1. Phân tích đề
- Nội dung vấn đề: Quan niệm của Nguyễn Thi ()
- Thể loại: Nghị luận văn học.
- Thao tác chính: chứng minh.
4
Giáo án ngữ văn 12 Năm học 2008-2009
GV kiểm tra phần lập dàn ý của
học sinh đã làm theo hớng dẫn
của GV ở giờ học trớc sau đó
nhận xét.
- GV công bố kết quả
- Đọc mẫu những bài kết quả
cao
- GV vừa trả bài vừa sửa lỗi
mắc trong bài.
- Phạm vi t liệu: Tác phẩm Những đứa con trong gia
đình của Nguyễn Thi.
2. Lập dàn ý
- Mở bài
- Thân bài: cần xây dựng hệ thống luận điểm. Mỗi luận
điểm cần có các luận cứ, luận chứng.
- Kết bài
III. Nhận xét, đánh giá
1. Ưu điểm: (ở một số bài)
- Bố cục đủ, chính xác, rõ ý
- Diễn đạt mạch lạc, có cảm xúc
- Có nhiều quan điểm, suy nghĩ sâu sắc.
2. Nhợc điểm
- Nội dung sơ sài
- Bố cục thiếu, cha đủ
- Diễn đạt dài dòng, vụng, không ngắt câu
- Mắc nhiều lỗi sai: chính tả, viết tắt, viết hoa.
IV. Kết quả cụ thể
KQ
Lớp
Giỏi Khá TB Yếu kém
12A5
12A6
V. Sửa lỗi
4. Củng cố:
- Nắm vững phơng pháp làm bài.
5. Dặn dò
- Học bài.
- Hoàn thành dàn ý chi tiết
- Chuẩn bị bài sau: Ông già và biển cả.
E. Rút kinh nghiệm:
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
&...
Ngày soạn: 10/2/2009 Tiết 82
5