Ngày 27/9/2006.
Tiết 19+20.
Truyện an dơng vơng và mị châu trọng thuỷ.
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp HS học xong tác phẩm thấy đợc:
1. Bi kịch nớc mất, nhà tan vaf ý thức lịch sử của nhân dân đợc phản ánh
trong truyền thuyết.
2. Hiểu một số nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của truyền thuyết đợc
thể hiện sinh động qua tác phẩm.
II. Phơng tiện thực hiện:
1. SGK Ngữ văn 10 NXB GD.
2. Một số t liệu lịch sử.
3. Giáo án bài soạn.
III. Cách thức tiến hành:
A. ổn định tổ chức.
B. Kiểm tra bài cũ: anh( chị) có nhận xét gì về cách xây dựng nhân vật trong
sử thi qua trích đoạn Ra- ma buộc tội
C. Bài mới:

Hoạt động của GV& HS TG Yêu cầu cần đạt
* Hoạt động 1:
- GV gọi 1- 2 HS đọc
bài và yêu cầu trả lời câu
hỏi:
+ Truyện có thể chia làm
mấy phần? Có điểm gì
chung cho các phần đó?
+ Hãy tóm tắt tác phẩm
trongkhoảng 10 dòng?
I. Bố cục và tóm tắt tác phẩm;
1. Bố cục:

Truyện có thể chia làm 2 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến không dám đối chiến
bèn xin hoà: Kể chuyện An Dơng Vơng
xây thành, chế nỏ giữ nớc.
- Phần 2:( còn lại): Kể về bi kịch tình yêu
của Mị Châu- Trọng Thuỷgắn với sự thất bại
của nớc Âu Lạc.
Cả hai phần đều thể hiện nhận thức và thái
độ của nhân dân đối với vai trò, trách nhiệm
của ADV, sau đó là của mỗi công dân đối
với lịch sử.
3. Tóm tắt:
- ADV nối tiếp sự nghiệp của Vua Hùng
dời đô về kẻ chủ.
- Vua xây thành nhng xây lại đổ sau nhờ
Rùa vàng giúp mới xây xong.
- Rùa vàng còn tặng nhà vua cái móng để
làm nẫy nỏ chống giặc.
- Triệu Đà xâm lợc Âu Lạc nhờ nỏ thần
* Hoạt động 2:
+ An Dơng Vơng có vai
trò gì trong sự nghiệp
giữ nớc?
nhà vua giữ đợc nớc.
- Triệu Đà cầu hôn Mị Châu cho Trọng
Thuỷ vua vô tình gả con gái choTT.
- Trọng Thuỷ đánh cắp bí mật nỏ thần,
Triệu Đà cử binh sang đánh Âu Lạc.
- ADV thua trận cùng con gái rời kỏi Loa
Thành.

- Rùa vàng kết tội Mị Châu là giặc, nhà vua
chém chết con rồi đi xuống biển.
- Trọng thuỷ thơng tiếc Mị Châu nhảy
xuống giếng tự tử.
- Máu Mị Châu thành NGọc Trai đem rửa
nớc giếng đó thì sáng vô cùng.
II. Phân tích tác phẩm:
1. Vai trò của An Dơng Vơng trong sự
nghiệp giữ nớc:
- Dời đô từ núi Nghĩa Lĩnh về đồng bằng
để phát triển sản xuất và mở rộng lu thông.
Đó là quyết sách sáng suốt và bản lĩnh vững
vàng của ADV.
- Vua cho xây 9 vòng thành ốc, đào hào
sâu, tìm ngời chế tạo vũ khí tốt....Đó là tinh
thần cảnh giác, sẵn sàng bảo vệ đất nớc,
quyết tâm chống giặc cuae vau tôi Âu Lạc.
- Có một số yếu tố kì ảo : Nhân vật cụ
già xuất hiện, Rùa vàng từ phơng đông lại
giúp vua xây thàn, chế nỏ... Những chi tiết
đó khẳng định ciệc làm của vua là đợc lòng
trời, hợp lòng dânvà tnhs chất chính nghĩa
của công cuộc dựng nớc, giữ nớc của ADV.
Kết thúc phần một là cảnh quân Triệu Đà
thua to, không dám đối chiến bèn xin hoà.
Điều đó nêu cao bài học cảnh giác giữ nớc,
khẳng định vai trò của ADV và thái độ ca
ngợi của nhân dân đối với hành động có ý
nghĩalịch sử đó.
2. Bi kịch nớc mất và bi kịch tình yêu.

a. Bi kịch mất nớc:
- Triệu Đà lập mu cầu hoà, rồi cầu hôn cho
con trai. Hôn nhân Mị Châu Trọng Thuỷ
thực chất là một cuộc hôn nhân nhằm mục
* Hoạt động 3:
+ Phân tích các tình tiết
truyện dẫn đến bi kịch
mất nớc và lí giải nguyên
nhân của nó?
+ Nhữnh chi tiết nào
phản ánh bi kịch mất n-
ớc?
đích xâm lợc. Triệu Đà đã có sẵn âm mu đen
tối còn ADV thì mất cảnh giác đã nhận lời.
- ADV cho Trọng Thuỷ làm rể Âu Lạc
chính là nuôi ong tay áo. Đó là sự mất cảnh
giác trầm trọng, tạo cho kẻ thù cơ hội tự do
đi vào lãnh thổ Việt Nam.
- Mị Châu cho Trọng Thuỷ xem nỏ thần
chính là vô tình tiếp tay cho cha con TĐcó
điều kiện thực hiện âm mu.
- Hay tin TĐ phát binh đánh Âu Lạc, ADV
ỷ vào sức mạnh nỏ thần nên vẫn điềm nhiên
đánh cờ. Đó là sự chủ quan khinh địch tệ hại
nhất dẫn ADV nhanh chóng đến thất bại
không tránh khỏi.
Hai cha con ADV vì chủ quan mất cảnh
giác đã trực tiếp làm tiêu vong sự nghiệp và
đa Âu Lạc tới diệt vong. Đó là bài học cay
đắng về thái độ mất cảnh giác đối với kẻ thù.

* Các chi tiết phản ánh bi kịch mất nớc:
- Câu nói của Rùa vàng: giặc sau lng nhà
ngơi đó.... Đó là lời kết tội đanh thép của
công lí, của nhân dânvề hành động vô tình
phản quốc của mị Châu. lời tuyên án đó
khiến ADV tỉnh ngộ à nhận ra bi kịch của
mình. Đó là bài học đắt giá về mối quan hệ
cá nhân- công dân.
- Hành động rút gơm chém Mị Châu là
hành động quyết liệt dứt khoát của ADV
đứng về công lí và quyền lợi của dân tộc để
xử án, cũng là hành động thể hiện sự tỉnh
ngộ muộn mằn của nhà vua.
Hành động đó cũng gợi cảm nghĩ về một
hoàn cảnh quyết liệt, thảm khốc của chiến
tranh, khi trớc mặt cha con ADV là biển
rộng sau lng giặc sắp đuổi đến, cha không
còn cách nào khác phải giết con rồi đi vào
lòng biển.
b. Bi kịch tình yêu:
Mối tình Mị Châu- Trọng Thuỷ là mối tình
éo le bởi mối tình của 2 ngời luôn đan cài
với sự nghiệp giữu nớc Âu Lạc.
Tiết 20:
A. ổn định lớp:
B. Kiểm tra bài cũ:
ADV có vai trò gì trong
sự nghiệp dựng nớc và
giữ nớc?
C.Bài học tiếp:

- Hoạt động 4:
+ Tại sao TT lại tự vẫn
sau khi giúp TĐ chiếm
đợc Âu Lạc?
+ cái chết đó nói lên
điều gì ở con ngời TT?
+ Có thuyết kể rằng oan
hồn MC dìm chết TT,
theo em kết thúc nào hay
hơn?
- Bi kịch tình yêu MC- TT đã tập trung thể
hiện thái độ của nhân dân trong việc giải
quyết mối quan hệ giữa cá nhân với cộng
đồng. Đó là bài học cho những ai đặt tình
cảm cá nhân lên trên vận mệnh quốc gia,
dân tộc, tách mình khỏi mối quan tâm
chung.
- Trong khi MC ngây thơ hết lòng tin yêu
chồng thì TT đã có âm mu chiếm bí mật nỏ
thần. Nhng những ngày ở Âu Lạc bên cạnh
ngời vợ đẹp ngời, ngoan nết, TT đã nảy sinh
tình cảm chân thành với MC cũng nảy sinh
tham vọng lớn trong cùng một con ngời, vừa
có tham vọng chiếm Âu Lạc vừa có tham
vọng có ngời đẹp.
Hai tham vọng đó không thể dung hoà. Vì
vậy sau khi chiến thắng TT không vui mừng
hởng vinh quang mà nhảy xuống giếng mà
chết.
- TT tự tử vì nhận ra mâu thuẫn không thể

giải quyết nổi trong con ngời anh ta. Cái
chết đó gợi nỗi xót xa trong lòng ngời
- Mối tình MC- TT éo le vì luôn có âm mu
gây chiến của TĐ len lỏi. Bi kịch tình yêu có
ý nghĩa tố cáo chiến tranh rất rõ.
- Có thuyết kể rằng oan hồn của MC kéo TT
xuống giếng và dìm chết thể hiện lòng căm
thù của MC và ngời dân Cổ Loa, nhng để TT
nhảy xuống giếng do giày vò, cách tự trừng
phạt ấy có ý nghĩa hơn.
3 ý nghĩa của yếu tố kì ảo:
Trong truyyèn thuyết có một số yếu tố kì ảo:
- Cụ già từ phơng đông lại báo tin có sứ
Thanh Giang , Rùa Vàng giúp ADV xây
thành ốc là yếu tố kì ảo thể hiện tính đúng
đắn trong việc xây thành đắp luỹ của ADV.
- Nỏ thần là bằng móng rùa, bắn một phát
chết hành vạn tên giặc chính là yếu tố kì ảo
nhằm thần thánh hoá sức mạnh sức mạnh vũ
khí trong tay ngời Âu Lạc và khẳng định
tinh thần cảnh giác, chống giặc ngoại xâm.
* Hoạt động 5:
- Có yếu tố nào là kì ảo
trong truyện? ý nghĩa?
HS tự kết luận.
- Máu MC chảy xuống biển thành ngọc trai
là yếu tố kì ảo, minh chững cho tấm lòng
trong trắng của MC mà bị lừa dối. Hình ảnh
đó phàn nào minh chứng cho sự vô tình gây
tội của MC và thể hiện thái độ cảm thông,

thơng xót, bao dung của nhân dân đối với
nàng.
- ADV cắm sừng tê theo Rùa Vàng xuống
biển thể hiện thái độ và tình cảm của nhân
dân đối với ADV. Nhân dân thơng cho vị
vua anh dũng của mình nên không muốn
ông chết. Chi tiết lòng biển bao dung ôm ng-
ời anh hùng trở về thể hiện sự ngỡng mộ và
thơng tiếc của họ.
4. Hớng dẫn HS làm bài tập nghiên cứu:
D. Củng cố:
- Truyền thuyết thể hiện ý thức lichj sử của
nhân dân.
- Đặc trng phản ánh lịch sử trong tác
phẩm.
E. Hớng dẫn HS về nhà:
- Học bài cũ và soạn bài mới Tấm cám.