Nam Cao-cuộc đời và sự nghiệp
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.49 MB, 54 trang )
Nam Cao tên thật là Trần Hữu Tri, sinh ngày 29/10/1917 trong một gia
đình trung nông, tại làng Đại Hoàng thuộc Tổng Cao Đà, huyện Nam
Sang, phủ Lý Nhân, tỉnh Hà Nam (nay là xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân,
tỉnh Hà Nam).
Cha ông là ông Trần Hữu Huệ, sinh năm 1895, làm nghề chạm trổ và bốc
thuốc bắc. Sau cha ông trở thành chủ một hiệu đồ gỗ ở Hàng Đàn, thành
phố Nam Định. Mẹ ông là bà Trần Thị Minh, sinh năm 1897 làm vườn, làm
ruộng, dệt vải.
Nam Cao viết văn từ năm 1936, lúc đầu không chỉ viết truyện mà còn làm
thơ,soạn kịch.
Từ năm 1941,với Chí Phèo, nhà văn mới thật sự chứng tỏ tài năng độc
đáo và xác định chắc chắn con đường nghệ thuật của mình. Sau cách
mạng tháng Tám, Nam Cao hăng hái đem ngòi bút phục vụ cách mạng và
kháng chiến, chân thành đặt lợi ích của cách mạng và kháng chiến lên
trên hết. Rất tiếc ông đã sớm hi sinh khi sức sáng tạo đang đầy hứa hẹn.
Năm 1943: Nam Cao tham gia nhóm Văn hóa cứu quốc ở
Hà Nội. Bị khủng bố, ông phải tránh về quê và tham gia
tổng khởi nghĩa (tháng 8-1945) ở đây.
1946: Ông có mặt trong đoàn quân Nam tiến vào đến nam
Trung Bộ
1950: Nam Cao tham gia chiến dịch Biên Giới.
11-1951: Trên đường vào công tác vùng địch hậu Liên khu
III, Nam Cao bị giặc Pháp phục kích và sát hại.
Nam Cao được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí
Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
Bề ngoài Nam Cao vụng về, ít nói, có vẻ lạng
lùng, nhưng đời sống nội tâm thì luôn sôi sục,
có khi căng thẳng: Nam Cao thường lấy làm
xấu hổ về những tư tưởng mà ông tự cảm thấy
tầm thường, hèn kém của mình. Nam Cao muốn
khắc phục những tư tưởng ấy để sống xứng
đáng với danh hiệu CON NG IƯỜ . Hầu như
ông không bao giờ có được cuộc sống bên trong
thanh thản. Trong tâm hồn nóng bỏng ấy,
thường xuyên diễn ra cuộc xung đột âm thầm
mà gay gắt giữa lòng nhân đạo và thói ích kỉ,
giữa tinh thần dũng cảm và thái độ hèn nhát,
giữa tính chân thực và sự giả dối, giữa những
khát vọng tinh thần cao cả và những dục vọng
phàm tục.
Nam Cao rất giàu ân tình đối với người nghèo khổ bị
áp bức và bị khinh miệt trong xã hội cũ. Theo ông ,
không có tình thương đối với đồng loại thì không
đáng gọi là NG IƯỜ (Đời thừa).Mỗi tác phẩm của
Nam Cao viết về người nghèo, mà chủ yếu là nông
dân, là một thiên trữ tình đầy xót thương đối với
những kiếp sống lầm than.
Ông luôn suy tư về bản thân, cuộc sống,
đồng loại, từ kinh nghiệm thực tế mà đề
lên những khái quát triết lí sâu sắc và
đầy tâm huyết.
Nhà văn hiện thực
Các tác phẩm của ông đã phản ánh hiện thực bộ mặt xã hội
Việt Nam trước Cách mạng tháng 8, một xã hội mà ở đó số
phận của những người nông dân chất phác hồn hậu đã bị
bần cùng trong đói khổ, quằn quại trong sự chèn ép.
Thông qua việc sử dụng ngôn ngữ tài tình, tinh tế với
những tình huống điển hình Nam Cao đã làm được một
việc lớn lao hơn hẳn một số nhà văn hiện thực phê phán
tiêu biểu cùng thời là “sự tổng hợp của nhiều tiếng nói,
nhiều giọng điệu, nhiều lớp ý nghĩa, nhiều màu sắc thẩm
mỹ, gợi sự suy ngẫm, liên tưởng” của người đọc khi đọc
tác phẩm của ông và qua tác phẩm của ông thấy yêu quý,
trân trọng ông – một nhà văn đầy nhân ái, đầy tình người.
Các tác phẩm của ông đã phản ánh hiện thực bộ mặt xã hội
Việt Nam trước Cách mạng tháng 8, một xã hội mà ở đó số
phận của những người nông dân chất phác hồn hậu đã bị
bần cùng trong đói khổ, quằn quại trong sự chèn ép.
Thông qua việc sử dụng ngôn ngữ tài tình, tinh tế với
những tình huống điển hình Nam Cao đã làm được một
việc lớn lao hơn hẳn một số nhà văn hiện thực phê phán
tiêu biểu cùng thời là “sự tổng hợp của nhiều tiếng nói,
nhiều giọng điệu, nhiều lớp ý nghĩa, nhiều màu sắc thẩm
mỹ, gợi sự suy ngẫm, liên tưởng” của người đọc khi đọc
tác phẩm của ông và qua tác phẩm của ông thấy yêu quý,
trân trọng ông – một nhà văn đầy nhân ái, đầy tình người.
Nam Cao là nhà văn tâm lý hiện thực. Nếu như Nguyễn
Công Hoan tả được những khoảnh khắc tâm lý đơn giản
thì Nam Cao đi vào những vấn đề tâm lý phức tạp.
Nam Cao đi vào những vùng tâm lý tinh vi nhưng chưa
rạch ròi, chưa hẳn ở phía bên này mà chưa hẳn ở phía
bên kia, nửa cười nửa khóc, nửa tỉnh nửa say ........
Nam Cao rất ít diễn tả hành vi (hành động) bên ngoài mà
chủ yếu đi vào thế giới nội tâm. Có khi tả diện mạo thì
toàn tả những khuôn mặt dị dạng, khác thường, gớm
ghiếc,......
Nam Cao là nhà văn tâm lý hiện thực. Nếu như Nguyễn
Công Hoan tả được những khoảnh khắc tâm lý đơn giản
thì Nam Cao đi vào những vấn đề tâm lý phức tạp.
Nam Cao đi vào những vùng tâm lý tinh vi nhưng chưa
rạch ròi, chưa hẳn ở phía bên này mà chưa hẳn ở phía
bên kia, nửa cười nửa khóc, nửa tỉnh nửa say ........
Nam Cao rất ít diễn tả hành vi (hành động) bên ngoài mà
chủ yếu đi vào thế giới nội tâm. Có khi tả diện mạo thì
toàn tả những khuôn mặt dị dạng, khác thường, gớm
ghiếc,......
NAM CAO
Nhà văn giàu lòng nhân ái
Có lẽ bất cứ một con người nào, dù ở các cương vị xã
hội khác nhau cũng đều cần nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách
của mình bằng cách này hay cách khác mà trong đó, các tác
phẩm văn học là một loại hình rất có ý nghĩa trong quá trình
này.
Nam Cao, nhà văn đã sống cách chúng ta hàng nửa
thế kỷ, người đã từng luôn tự giày vò khổ sở vì lẽ sống thế
nào cho phải, viết thế nào cho hay...để cho ra đời những tác
phẩm mà cho đến bây giờ và cả mãi mãi sau này vẫn còn
nguyên giá trị.
Đọc tác phẩm của Nam Cao, cảm nhận được rất
nhiều điều trong đó nổi bật lên tình người, lòng nhân ái, bao
dung thấm đậm chất nhân văn
Giá trị nhân đạo của các tác phẩm của Nam Cao thể
hiện sâu sắc ở tấm lòng yêu thương trân trọng của tác
giả với những người nghèo khổ.
Nói như văn hào Nga Eptusenco:
“Chẳng có ai tẻ nhạt ở trên đời
Mỗi số phận chứa một điều cao cả”
Nam Cao đã tìm thấy những hạt trân châu lóng lánh
trong sâu thẳm những thân phận con người - Nam Cao tỏ ra
rất nhạy bén trong việc miêu tả tâm lý nhân vật, ông đi vào
từng ngóc ngách tâm hồn của con người để tìm ra được
những cái hay, cái dở trong mỗi nhân vật và bao trùm lên tất
cả là một tấm lòng nhân ái, tình người thấm đậm trong từng
trang viết và trong cuộc sống thời đại nào và lúc nào cũng cần
lòng nhân ái, cái nhìn thiện chí – nó giúp con người sống
vươn tới “chân, thiện, mỹ” hơn, xây dựng cuộc sống tốt đẹp
hơn
