MỤC LỤC
Nội dung
1. Mở đầu

Trang
1

1.1 Lý do chọn đề tài

1

1.2 Mục đích nghiên cứu

2

1.3 Đối tượng nghiên cứu

2

1.4 Phương pháp nghiên cứu

2

2. Nội dung sánh kiến kinh nghiệm

2

2.1 Cơ sở lý luận

2

2.2 Thực trạng vấn đề

3

2.3 Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề

5

Giải pháp 1: Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ

5

Giải pháp 2. Chuẩn bị về mặt phát triển trí tuệ cho trẻ

8

Giải pháp 3. Chuẩn bị về mặt ngôn ngữ cho trẻ

11

Giải pháp 4. Rèn luyện cho Trẻ một số kỹ năng cần thiết

14

Giải pháp 5 Cho trẻ làm quen với trường tiểu học

16

Giải pháp 6: Phối kết hợp cùng phụ huynh


17

2.4 Hiệu quả của sáng kiến
3. Kết luận, kiến nghị

19
20

3.1 Kết luận

20

3.2 Kiến nghị

20

1


1.MỞ ĐẦU:
1.1/ Lý do chọn đề tài
Như chúng ta đã biết “Lớp 1 là móng, cấp 1 là nền”, bởi vậy, việc chuẩn
bị mọi mặt cho một trẻ vào lớp 1 được coi là hết sức quan trọng. Trong những
năm gần đây, khi điều kiện kinh tế phát triển, sự quan tâm, đầu tư của nhiều bậc
phụ huynh chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 lại càng mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn. Đó
là một biểu hiện thực sự đáng mừng. Tuy nhiên, chuẩn bị những gì cho trẻ, đầu
tư như thế nào cho đúng cái trẻ cần khi bước vào lớp 1 lại là vấn đề đang rất cần
trao đổi, định hướng. Thực tế cho thấy rất nhiều vị phụ huynh vì quá lo lắng, quá
nóng vội nên đã “sắm sửa” cho trẻ những “hành trang” không cần thiết, thậm chí
rất sai lệch. Có thể kể ra một số sai lầm các bậc phụ huynh thường mắc phải

như: Cho trẻ vào lớp 1 chưa đúng tuổi: Có thể nói việc cho trẻ vào lớp 1 khi
chưa tròn 6 tuổi là điều hết sức tai hại. Bởi lẽ khi chưa tròn 6 tuổi thì chắc chắn
các yếu tố về thể lực, kĩ năng, tâm lí, ngôn ngữ…chưa đáp ứng với các yêu cầu
vận động, sinh hoạt, học tập, giao tiếp của học sinh lớp 1. Trẻ hơn nhau một vài
tháng là khác hẳn nhau về khả năng tiếp thu, vốn ngôn ngữ và khả năng giao
tiếp. Chính vì vậy kết quả học tập không cao. Hay dạy trước cho trẻ những bài
trong chương trình, sách giáo khoa lớp 1. Nhiều phụ huynh vì quá nôn nóng, lo
lắng đã bắt con học trước cả mấy tháng hè, kể cả đánh vần, tập viết, làm toán, kể
chuyện… theo sách giáo khoa lớp 1, thậm chí cả các tài liệu tham khảo, nâng
cao! Chính vì vậy khi bước vào lớp 1 trẻ sẽ rất nhàm chán, mất hứng thú, chủ
quan, không tập trung ngay khi các con phải học những bài học đầu tiên mà
không có gì mới mẻ, thích thú. Đó là chưa kể nhiều vị phụ huynh chưa nắm
được kĩ thuật tập viết đã cho con cầm bút bi, bút mực viết quá sớm. Cầm bút sai
(kĩ thuật và khoảng cách) từ đầu sẽ trở thành cố tật hết sức khó khắc phục, chắc
chắn sẽ dẫn đến viết chậm, viết xấu và ngại viết.
Ở lứa tuổi mẫu giáo, vui chơi là hoạt động chủ đạo. Thông qua hoạt động
vui chơi, trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội, thẩm mĩ…qua
đó nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Nhưng lên lớp 1 học tập lại là
hoạt động chủ đạo. Vậy làm thế nào để trẻ có một kiến thức, một hành trang
vững vàng để trẻ mạnh dạn tự tin, sẵn sàng bước vào một môi trường mới không
hụt hẫng về tâm lý cũng như có những tố chất sẵn sàng cho việc học lớp 1? Đó
là một câu hỏi không chỉ khiến tôi và các bạn đồng nghiệp trăn trở mà đó là câu
hỏi cho cả gia đình, nhà trường và toàn xã hội .
Thấy được tầm quan trọng trong việc tạo tiền đề, cơ sở vững chắc cho trẻ
mầm non chuyển sang giai đoạn mới đầy hào hứng, mong chờ không bở ngỡ
trước sự mới lạ xung quanh cũng như nhận thức rõ nhu cầu của phụ huynh và
đặc niềm tin vào trường mầm non, mong muốn nơi đây trang bị cho con em
mình về kiến thức lẫn tinh thần để Trẻ tự tin bước vào lớp 1.Bản thân tôi luôn
trăn trở và bằng những kiến thức đã học cũng như qua nhiều năm kinh nghiệm
đứng lớp 5 tuổi tôi đã tìm tòi va nghiên cứu đề tài “Chuẩn bị tâm thế cho trẻ 5-6

tuổi bước vào lớp 1”

2


Năm học 2015- 2016 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5
tuổi, chính từ những vấn đề trên đòi hỏi tôi phải tìm giải pháp phù hợp để giải
quyết các vấn đề một cách hợp lý. Do đó tôi đã nghiên cứu đề tài sáng kiến kinh
nghiệm về “Một số biện pháp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ 5-6 tuổi trường mầm
non Nga Yên bước vào lớp 1”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
+ Đánh giá thực trạng sự phát triển của trẻ về các mặt như: Thể chất, tâm
lý, trí tuệ, các kỹ năng cơ bản cần thiết cho việc học tập.
+ Tìm ra các biện pháp giúp trẻ lớp mẫu giáo lớn chuẩn bị tâm thế sẵn sàng
bước vào lớp 1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại trường Mằm Non Nga Yên
1.4.Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lí luận
Phương pháp trực quan
Phương pháp quan sát sư phạm
Phương pháp đàm thoại
Phương pháp thực hành
Phương pháp tuyên truyền
Phương pháp thống kê
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
2.1. Cơ sở lý luận:
Việc chuẩn bị cho trẻ đến trường là một công việc quan trọng vì thực tế
hiện nay trên phạm vi huyện Nga Sơn nói chung, trên địa bàn xã Nga Yên nói
riêng vẫn còn một số trẻ chưa được chuẩn bị tốt về mặt tâm thế, trí tuệ, khả năng

thích ứng với hoạt động chủ đạo mới …, Lý do nêu trên vẫn còn là do một số
phụ huynh học sinh coi nhẹ vấn đề này, một số gia đình còn khó khăn nên việc
đưa con đến trường mầm non còn hạn chế. Hiện thực trên ảnh hưởng không nhỏ
đến kết quả học tập, giáo dục và rèn luyện của học sinh khi các cháu bước chân
đến trường tiểu học.
Sự chuyển tiếp khoa học giữa giáo dục mầm non với chương trình dạy học
và giáo dục ở tiểu học đặt ra cho chúng ta những vấn đề cần quan tâm: Trong
mỗi giai đoạn phát triển ở trẻ, việc chuyển giai đoạn này, hoạt động chu đạo này
sang giai đoạn khác hoạt động chủ đạo khác là sự chuyển biến mang tính chất
nhảy vọt có sự biến đổi về lượng và chất. Sự phát triển ở một giai đoạn mới vừa
là kết quả của giai đoạn trước đó vừa là tiền đề cho sự phát triển tiếp theo. Đó
cũng chính là quan điểm chỉ đạo của bậc học mầm non nhằm đảm bảo sự
chuyển giai đoan giữa giáo dục mầm non nói chung, giáo dục trẻ em 5 tuổi nói
riêng với lớp 1 của trường tiểu học trong giai đoạn hiện nay
Như chúng ta đã biết lớp 1 là lớp đầu tiên trong cuộc đời đi học đây là một
bước ngoặt rất quan trọng trong cuộc đời của trẻ, có nhiều nhà khoa học đã nói
3


đến sự cần thiết và vai trò của trường mầm non trong việc phát triển cũng như
chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Để vào lớp 1 trẻ cần được chuẩn bị tâm lý
sẵn sàng đi học hay còn gọi là “độ chín muồi” vì thế một trong những yêu cầu
quan trọng để giúp trẻ vào học tốt chương trình tiểu học là cần chuẩn bị cho trẻ:
+ Về mặt thể lực.
+ Về mặt trí tuệ.
+ Về mặt tình cảm - xã hội
+ Về mặt ngôn ngữ.
+ Một số kỹ năng sống và kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập, vui
chơi của trẻ.
Để đáp ứng yêu cầu trên đòi hỏi khi chuyển tiếp giữa mầm non và tiểu học

phải đảm bảo sự kế thừa, tính khoa học, những kiến thức đã được hình thành ở
lứa tuổi mầm non cần phải được củng cố và mở rộng, hoàn thiện ở mức độ cao
hơn giúp trẻ không bị những thay đổi đột ngột khi chuyển từ hoạt động chủ đạo
là vui chơi sang hoạt động học tập ở trường tiểu học. Những năm gần đây nền
kinh tế xã hội của đất nước ta có sự phát triển không ngừng làm cho bậc học
mầm non cũng được từng bước củng cố và phát triển, để chuẩn bị cho thế hệ trẻ
bước vào thời đại của nền văn minh trí tuệ, thời đại công nghiệp hóa- hiện đại
hóa đất nước vì mục tiêu chung của giáo dục mầm non là đào tạo cho thế hệ trẻ
phát triển một cách toàn diện.
2.2. Thực trạng :
* Thuận lợi:
- Đối với nhà trường và Cơ sở vật chất của lớp:
Trường mầm non Nga Yên là một trong những địa bàn gần trung tâm
huyện,trường đã được công nhận là trường chuẩn quốc gia giai đoạn I nên luôn
nhận được sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng giáo dục và sự quan tâm
tạo điều kiện về cơ sở vật chất của các cấp lãnh đạo địa phương và Ban giám
hiệu nhà trường.
Lớp đã được Sở giáo dục và đào tạo cấp đầy đủ các trang thiết bị theo đúng
với danh mục tại thông tư 02 của Bộ giáo dục và đào tạo.
- Đối với Giáo viên:
Lớp tôi được nhà trường phân công 2 giáo viên nhiệt tình, yêu trẻ. 2/2 giáo
viên có trình độ đại học, có nghiệm cụ sư phạm và kinh nghiệm chăm sóc, giáo
dục trẻ vững vàng.
Bản thân đã được trải qua nhiều năm kinh nghiệm thực tế đứng lớp 5 tuổi
nên cũng đã tìm được ra một số biện pháp chuẩn bị tâm lý tốt cho trẻ bước vào
lớp 1.
- Trẻ 5-6 tuổi được phổ cập giáo dục ra lớp 100% nên mức độ nhận thức
tương đối đồng đều , chính vì vậy việc truyền đạt đến trẻ cũng gặp nhiều thuận
lợi.
*Khó khăn:

Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi tôi có được thì tôi còn gặp không ít
khó khăn trong quá trình giảng dạy của mình như sau:
4


- Đối với phụ huynh:
Xã Nga Yên là một xã trải dài trên quốc lộ 10,phần lớn la người dan làm
nghề kinh doanh, buôn bán và chiếm tới 45% các phụ huynh có con em trong độ
tuổi mầm non đi làm công ty chính vì thế mà việc phối kết hợp và quan tâm đến
việc học của con em mình còn chưa kịp thời, dây cũng là một trong những khó
khăn trong quá trình chăm sóc - giáo dục trẻ
- Đối với Trẻ:
Một số trẻ do điều kiện bố mẹ đi làm ăn xa ở với ông bà nên điều kiện sinh
hoạt chưa đảm bảo dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng rất nhiều và còn nhút nhát
chưa mạnh dạn trong mọi hoạt động.
* Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm (tháng 9/ 2015)
Đầu năm học 2015- 2016 khi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp
Mẫu giáo 5 tuổi Hoa Hồng. Tôi đã tiến hành khảo sát số trẻ trên lớp của mình
như sau:
Nội dung khảo sát
- Trẻ có sức khoẻ đạt kênh bình
thường về cân nặng và chiều cao; bền
bỉ, dẻo dai, chống lại sự mệt mỏi của
thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của bàn
tay, tính nhạy cảm của các giác quan.
- Về mặt trí tuệ: Có sự hiểu biết về bản
thân, gia đình, môi trường xung quanh,
các biểu tượng về thời gian, không
gian, có năng lực thể hiện hoạt động
trí óc như biết so sánh, phân tích, tổng

hợp….
- Trẻ có ý thức, thái độ, quan hệ tình
cảm xã hội.
- Trẻ nhận biết, phát đúng âm các chữ
cái, nghe và hiểu nghĩa của từ, trẻ biết
thể hiện cử chỉ, điệu bộ, nét mặt phù
hợp với yêu cầu giao tiếp, nhận dạng,
phát âm các chữ cái, tô chữ cái, xem
và nghe đọc các loại sách, biết hướng
đọc, viết từ trái sang phải, từ dòng trên
xuống dòng dưới.
- Trẻ có một số kỹ năng sống cần thiết
phù hợp với độ 5 - 6 tuổi.

Đạt
Tổng số
Số
trẻ
trẻ

Chưa đạt
Tỷ lệ
Tỷ
Số trẻ
%
%

37

27


73

10

27

37

26

70

11

30

37

28

75

9

25

37

30


81

7

19

37

30

81

7

19

lệ

5


2.3. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề:
Từ thực trạng và khảo sát trên Tôi đã trăn trở và tìm ra các giải pháp áp
dụng thực hiện việc chuẩn bị tâm thế cho trẻ để trẻ tự tin, vững vàng bước vào
lớp 1 như sau:
Như chúng ta đã biết đến 6 tuổi bất kỳ một em bé nào phát triển bình
thường đều có thể đi học. Đối với trẻ em việc đến trường tiểu học được coi như
một bước ngoặt quan trọng của cuộc đời. đó là việc trẻ được chuyển qua một lối
sống mới, đồng thời trẻ cũng được chuyển qua một vị trí xã hội mới với những

mối quan hệ mới của một người học sinh thực thụ.
Đối với trẻ 5 tuổi hoạt động vui chơi đang giữ vai trò chủ đạo, chơi là hoạt
động mang tính chất thoải mái, không bắt buộc. Vào lớp 1 trẻ phải làm nhiệm vụ
một người học sinh, hoạt động chủ yếu bây giờ là hoạt động học tập lại mang
tính chất bắt buộc, có tổ chức chặt chẽ, có mục đích, có kế hoạch. Bản thân học
sinh phải nỗ lực, cố gắng mới có thể đạt kết quả học tập tốt đẹp.
Đến trường tiểu học trẻ phải hoà nhập vào những mối quan hệ mới với
những người xung quanh với thầy cô, bạn bè. Khi ở trường mầm non trẻ sống
trong cuộc sống, sinh hoạt như gia đình, hơn nữa ở mỗi giai đoạn phát triển đều
có những yêu cầu về tâm sinh lý, xã hội , đòi hỏi học sinh phải thích ứng với
hoạt động học tập. Nếu không chuẩn bị cho trẻ thích ứng được, không những
học tập không đạt kết quả cao mà cuộc sống của trẻ trở nên nặng nề. Vì vậy phải
chuẩn bị một cách toàn diện cho trẻ đến trường
Qua kết quả khảo sát trên cho thấy chất lượng trên trẻ còn rất thấp nên tôi đã
bạo dạn đưa ra các biện pháp thực hiện của mình nhằm nâng cao thực trạng trên.
Giải pháp 1: Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ:
Trẻ ở lứa tuổi mầm non phát triển rất nhanh về thể lực và trí lực, nếu được
nuôi dưỡng đầy đủ khoa học trẻ sẽ phát triển tốt về 5 mặt ( Đức- trí- thể mỹ, lao
động, thể lực). Ở lứa tuổi này dinh dưỡng của trẻ tính theo trọng lượng cơ thể
hơn người lớn. Mặt khác, do sức ăn của trẻ còn hạn chế, bộ máy tiêu hóa, chức
năng tiêu hóa hấp thụ chưa hoàn chỉnh, khả năng miến dịch của trẻ còn hạn chế.
Lúc sinh thời Bác Hồ của chúng ta đã từng nói “ Một tâm hồn minh mẫn
trong một cơ thể cường tráng” thật vậy một điều kiện quan trọng ảnh
hưởng trực
tiếp đến quá trình học tập của học sinh là thể lực.
Ngay từ những ngày đầu lên lớp mẫu giáo lớn chúng tôi đã cùng với nhà
trường kết hợp với nhà trường và trạm y tế xã Nga yên cân đo khám sức khoẻ
định kỳ cho trẻ để chấm biểu đồ tăng trưởng về cân nặng, chiều cao, phân loại
bệnh tật, tôi theo dõi ghi kết quả lên góc tuyên truyền để phụ huynh tiện theo
dõi. Trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập, chế độ sinh hoạt, ăn uống nghỉ

ngơi, đặc biệt là tình hình sức khỏe…Những trẻ ăn chậm, biếng ăn, ít ngủ , ít
vận động…Để cô giáo và phụ huynh phối kết hợp chăm sóc trẻ.
Ví dụ : Trong lần cân đo, khám sức khỏe định kỳ vào tháng 9/2014. Lớp tôi
có 4/37 = 10,8 % cháu bị suy dinh dưỡng. Ngoài việc thông báo kết quả trên góc
tuyên truyền với phụ huynh, trong giờ đón trả Trẻ, Tôi đã trao đổi với phụ huynh
6


có con bị suy dinh dưỡng phối hợp cùng với cô giáo nuôi dưỡng chăm sóc cháu
đúng khoa học, bổ sung thêm chế độ ăn cho cháu như gửi sữa, đồ ăn cho Trẻ đến
trường để cô động viên trẻ ăn thêm ngoài bữa chính và bữa phụ ở trường.
Trẻ càng nhỏ thì nhu cầu dinh dưỡng càng cao, trong những năm đầu của
cuộc sống nhu cầu phát triển cả về thể chất và tinh thần đặc biệt trong giai đoạn
trẻ từ 0 - 6 tuổi là thời gian trẻ phát triển đầy đủ các yếu tố về thể chất và tinh
thần nên nhu cầu dinh dưỡng là rất quan trọng.
Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là chuẩn bị về chiều cao
và trọng lượng cơ thể mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ,
dẻo dai có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của
bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan….
Xác định được điều đó Tôi đã thực hiện một chế độ sinh hoạt ăn uống, nghỉ
ngơi , luyện tập, dạy trẻ rèn luyện một cách khoa học và hợp lý về thời gian và
đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ.
Bên cạnh đó, tôi tham mưu với ban giám hiệu nhà trường phân phối chế độ
sinh hoạt hợp lý cho trẻ theo mùa để trẻ được đảm bảo ăn đủ lượng ( ăn đủ suất,
ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng như: Chất đạm, chất béo, chất bột dường, chất vi
ta min và muối khoáng), ngủ đủ giấc.
Ví dụ 1: Bữa chính cho trẻ ăn từ 10h30p đến 11h, trẻ ngủ trưa dậy, vận
động nhẹ nhàng sau đó ăn bữa phụ từ 14h30 đến 15h, khoảng cách các bữa ăn
cách nhau 4 tiếng đến 4.5 tiếng lúc đó lượng thức ăn của các bữa trước đã hấp
thụ gần hết cả bữa chính và bữa phụ cần phải cho trẻ ăn hết xuất mới đảm bảo

lượng kalo cần thiết trong ngày theo quy định.
Ví dụ 2: Trong giờ ăn tôi phân công trực nhật đếm số bạn ở tổ mình và xếp
bát, thìa cho bạn, thông qua hoạt động này trẻ còn được học một số quy luật
trong phép đếm 1-1, một bạn 1 bát, 1 thìa, 1 khăn.
Hoạt động lao động tập thể cũng góp phần cho trẻ làm quen đến những ảnh
hưởng của cá nhân với tập thể điều này rất quan trọng khi trẻ lên lớp 1.
Ví dụ: Ở lớp, Tôi luôn chú ý rèn luyện cho trẻ có thói quen vệ sinh, khả
năng tự phục vụ của bản thân như:
+ Vào thời điểm học và chơi: Trẻ tự cất đồ dùng sau khi tham gia vào các
hoạt động học có chủ định, đồ chơi sau khi chơi xong, cất sách vở tập tô vào túi
đựng riêng của mình.
+ Vào giờ ăn: Trẻ tự sắp xếp bàn ăn, Trẻ tự xúc cơm ăn, tự rửa tay, rửa mặt
trước và sau khi ăn, tự xếp bát vào chậu gọn gàng sau khi ăn xong.
+ Giờ ngủ: Trước khi ngủ Trẻ tự lấy chăm gối. Sau giờ ngủ tự gấp và cất
chăm gối, tự chải đầu, mặc quần áo...
Các thói quen này rất có ích đối với trẻ. Từ những thói quen này sẽ hình
thành ở trẻ sự đoàn kết cùng nhau làm việc, tính độc lập, không phụ thuộc, ỷ lại
vào người khác.

7


Hình ảnh: Giờ ăn trưa của trẻ lớp 5 tuổi Hoa Hồng
Hay qua các giờ phát triển vận động của lứa tuổi như: đi chạy trèo leo, bò
bằng bàn tay cẳng chân tôi hướng dẫn trẻ cách bò cách phối hợp tay nọ chân kia
rèn cho trẻ sự khéo léo của đôi bàn tay của các giác quan như trẻ tự xỏ quai dày,
tự cài cúc áo…
Việc cho trẻ luyện tập những vận động cơ bản như vậy sẽ giúp trẻ tăng
cường sức đề kháng cho cơ thể. Giúp cơ thể khoẻ mạnh.
Ngoài những giờ luyện vận động cơ bản cho trẻ, Tôi còn đẩy mạnh việc

luyện tập thể dục sáng cho Trẻ dưới nhiều hình thức để Trẻ hứng thú tham gia
như tập với vòng gậy thể dục, tập theo băng đĩa nhạc…. Ngoài ra Tôi còn luyện
cho Trẻ các bài tập Aerobic với các động tác vừa sức. Đây là một trong những
biện pháp phát triển thể lực tốt nhất cho trẻ vì trẻ được luyện tập đều đặn, giúp
các cơ phát triển săn chắc và bền bỉ.

Hình ảnh: Giờ tập thể dục sáng của trẻ lớp 5 tuổi Hoa Hồng
8


* Kết quả: Thể lực của trẻ lớp tôi có nhiều tiến bộ rõ rệt:
- Trẻ ăn ngon miệng hết xuất, hấp thu tốt, 100% trẻ tăng cân qua các kỳ
cân. Hình thành ý thức văn minh, lịch sự trong ăn uống.
- Trẻ ngủ sâu, ngon giấc, đảm bảo thời gian. Sau khi ngủ dậy trẻ tỉnh táo,
nhanh nhẹn.
- Trẻ nhanh nhẹn, khéo léo, tích cực tham gia các hoạt động của trường của lớp.
- 100% trẻ đạt các chỉ số về phát triển thể chất theo bộ chuẩn phát triển trẻ
em 5 tuổi.
- Tham gia hội khỏe bé mầm non cấp trường đạt giải nhất, có 5/6 bạn được
chọn tham gia thi hội khỏe bé mầm non cấp Huyện.
- 100% trẻ đạt kênh bình thường
Giải pháp 2. Chuẩn bị về mặt phát triển trí tuệ cho trẻ:
Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm thế
sẵn sàng đi học cũng như việc làm quen với những sinh hoạt gần gũi với hoạt
động học tập. Vì vậy trẻ cần phải rèn luyện về các thao tác trí tuệ, có sự hiểu biết
về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, các biểu tượng định hướng về
không gian, thời gian đồng thời có kỹ năng thực hiện hoạt động trí óc như: So
sánh, phân tích, tổng hợp…
Trí tuệ ở đây là những hiểu biết nhất định của trẻ về các sự vật hiện tượng
xung quanh như nắng mưa, nóng lạnh, thứ bậc trong gia đình được thực hiện

thông qua các hoạt động như: hoạt động học tập, hoạt động vui chơi…Trẻ cần
đạt được những yêu cầu của các môn học, hoạt động đó chính là hành trang và là
vốn hiểu biết cần thiết để trẻ bước vào lớp 1 một cách tự tin vững vàng.
Kỹ năng hoạt động trí óc là những hành động trí óc đơn giản như so sánh
sự giống nhau hay khác nhau của 2 hay nhiều sự vật hiện tượng, đối chiếu về
kích thước, đưa ra các câu hỏi và câu trả lời ở mức độ khó hơn và lôgic hơn.
LQCC: Có thể nói hoạt động làm quen với chữ viết ở lớp mẫu giáo lớn có
vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Nó là hành trang giúp
trẻ tiếp cận với việc học đọc, đánh vần học viết ở trường tiểu học được thuận lợi
hơn. Chính vì vậy tôi luôn chú ý nâng cao chất lượng dạy môn làm quen chữ
viết như:
- Tôi luôn chú tâm dạy trẻ thật tốt hoạt động cho trẻ làm quen với chữ viết:
Chuẩn bị giáo án thật cẩn thận, lồng ghép các hình thức dạy trẻ để thu hút và tạo
hứng thú cho trẻ. Đặc biệt tôi luôn sử dụng các giáo án điện tử để kích thích
hứng thú học tập của trẻ. Các trò chơi với chữ cái tôi cũng thiết kế trên máy vi
tính có lồng ghép âm thanh và hình ảnh nên rất thu hút được trẻ.
- Tạo môi trường học tập giúp trẻ làm quen với chữ cái một cách tự nhiên:
Việc tạo môi trường trong trường mầm non rất quan trọng đòi hỏi giáo viên cần
phải tổ chức môi trường chữ viết trong lớp phong phú để trẻ được “tắm mình
trong chữ viết” và giúp trẻ làm quen chữ với chữ cái một cách tự nhiên. Đó là
các góc chơi trong lớp như góc sách, góc thư viện tại nhà hay tại trường. Ở
những góc chơi này tôi bày các loại sách báo và vật liệu như sau: Tranh ảnh về
thế giới xung quanh như: con người, nghề nghiệp, thế giới động vật, thế giới
9


thực vật,… dưới các tranh ảnh có chữ viết to. Sách, tranh truyện với các lại giấy
bìa, tốt, bền, ít trang, nội dung đơn giản, màu sắc đẹp, chữ to,…các bài thơ ngắn,
các câu chuyện có nội dung lặp đi lặp lại để trẻ dễ nhớ, dễ thuộc. Có các dụng cụ
để trẻ có thể làm sách như kéo, hồ, giấy, bấm giấy, kim bấm, băng keo, bìa …

Khi dạy trẻ theo các chủ đề tôi dán các bài hát, bài thơ, câu chuyện, câu đố, ca
dao lên tường cho trẻ đọc. Một số kệ, đồ dùng đồ chơi trong lớp, các biểu bảng
ở lớp tôi cũng đề các típ chữ giúp cho trẻ làm quen với chữ cái.
Hoạt động cho trẻ làm quen với toán
Cùng với hoạt động làm quen chữ viết, hoạt động cho trẻ làm quen với
toán ở trường mầm non là một trong những hoạt động phát triển ở trẻ năng lực
nhận thức, khả năng so sánh, tư duy lôgic, ghi nhớ, khái quát, tổng hợp….Là
những yếu tố quan trọng phát triển trí tuệ làm tiền đề, tạo tâm thế tự tin bước
vào lớ 1. Song bản chất của toán là khô cứng, đòi hỏi tính chính xác cao mà đặc
điểm tâm lý trẻ mầm non là “Học mà chơi, chơi mà học” thì việc truyền thụ kiến
thức đến với trẻ là rất khó. Chính vì vậy tôi đã lồng ghép yếu tố chơi vào trong
mỗi giờ dạy để đem lại hiệu quả học tập tốt nhất:
- Tôi nghiên cứu thật kỹ các tài liệu, chương trình cho trẻ làm quen với
toán để có được những kiến thức cơ bản nhất, chính xác nhất cung cấp cho trẻ.
-Trong mỗi giờ học tôi luôn nghiên cứu tìm tòi những hình thức hấp dẫn
thu hút trẻ. Tổ chức các trò chơi theo chủ đề nhằm củng cố ôn luyện các kiến
thức toán mà trẻ vừa học. Vừa được học, vừa được chơi trẻ rất thích thú và giúp
trẻ nhớ lâu hơn
-Tôi xây dựng môi trường làm quen với toán quanh lớp học. Động viên trẻ
tham gia trang trí lớp cùng cô, trang trí phù hợp chủ đề và lồng ghép nội dung
làm quen với toán vào các góc nhóm.
- Trong góc “Bé vui học toán’’ tôi trang trí góc mở cho trẻ hoạt động. Học
đến số nào tôi cho trẻ gắn số, vẽ, xé, cắt, dán các hình ảnh mà trẻ yêu thích theo
nội dung chủ đề và gài vào bảng theo đúng số lượng, theo các yêu cầu mà cô
đưa ra. Trẻ cũng được rèn kĩ năng phân chia, thêm bớt ngay tại bảng. Điều này
không những giúp khắc sâu kiến thức toán đã học mà còn củng cố kĩ năng tạo
hình cho trẻ.
- Ngoài ra tôi cũng chú ý đến việc làm đồ dùng sáng tạo để kích thích trẻ
học tập.
Hoạt động góc

Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non, vì vậy các giáo viên mầm
non cần sắp xếp và tổ chức hoạt động góc một cách khoa học để lôi cuốn trẻ
tham gia chơi. Hoạt động góc được phát triển và mở rộng dần theo sự phong phú
và mở rộng các mối quan hệ qua lại của trẻ với môi trường xung quanh. Bản
chất hoạt động góc là một hoạt động phản ánh sáng tạo, độc đáo sự tác động qua
lại giữa trẻ với môi trường xung quanh. Khi trẻ hoạt động góc có nghĩa là đang

10


sống cuộc sống thực. Có thể nói trẻ thực sự là một chủ thể tích cực, hành động
một cách tự lực, tự nguyện và tự tin.
Chính vì vậy mà ngay từ đầu năm học tôi cùng các giáo viên ở lớp đã
nghiên cứu, phân chia các mảng tường trong và ngoài lớp học để bố trí, xây
dựng các góc chơi cho phù hợp với không gian của lớp học đảm bảo tính thẩm
mỹ, khoa học tạo được sự thuận lợi nhất cho trẻ trong quá trình chơi và giao lưu
giữa các nhóm chơi với nhau.
Ví dụ:
+ Góc thiên nhiên: Tôi bố trí ở ngoài hành lang phía sau lớp học, đảm bảo
không gian rộng, thoáng, đủ ánh sáng cho cây cối phát triển.
+ Góc vận động: Đặc điểm ở góc chơi này đòi hỏi không gian rộng, thoáng,
trẻ có thể thoải mái vận động. Nên tôi bố trí ở hành lang phía trước lớp học, dãy
hành lang rộng, dài đủ diện tích cho trẻ tổ chức và tham gia các trò chơi vận
động mà không ảnh hưởng đến các góc chơi khác.
- Tôi tham khảo hình ảnh trên mạng, sách báo để lựa chọn các hình ảnh
đẹp, phù hợp với chủ đề, lứa tuổi, trang trí cho các mảng tường cung cấp kiến
thức trong mỗi góc chơi, đảm bảo tính thẩm mỹ. Tạo các mảng tường mở dưới
hình thức các trò chơi để cho trẻ hát huy tính chủ động, sáng tạo và ôn luyện các
kiến thức trẻ đã học.
- Phối kết hợp cùng nhà trường và phụ huynh mua sắm và bổ sung đồ dùng,

đồ chơi cho các góc chơi. Ngoài ra tôi còn sử dụng các phế liệu như vỏ lọ, vỏ
hộp, bìa, thìa sữa chua… để làm các đồ dùng, đồ chơi sáng tạo bổ sung cho các
góc chơi.
- Hàng ngày khi tổ chức cho trẻ chơi tôi luôn chú ý hướng dẫn trẻ cách chơi
ở những buổi chơi đầu, những buổi chơi sau khi trẻ đã chơi thành thạo tôi gợi
mở cho trẻ những ý tưởng chơi mới để trẻ tự phát huy khả năng sáng tạo của
mình. Tôi luôn động viên và khen ngợi trẻ kịp thời, khuyến khích trẻ chủ động
giao lưu giữa các nhóm chơi với nhau, giữa các thành viên trong nhóm chơi của
mình.
- Đầu năm tôi lựa chọn số lượng các góc chơi phân vai và học tập đều
nhau. Dần về cuối năm tôi tăng số lượng các góc chơi học tập nhiều hơn để cho
trẻ tích cực được ôn luyện các kiến thức đã học để chuẩn bị bước vào lớp một.
* Kết quả:
- Trẻ nắm được các chữ cái trong bảng chữ cái, nhận biết và phát âm chuẩn
các chữ cái. Biết tìm ra các chữ cái trong từ, trong bài hát, bài thơ, câu chuyện.
Trẻ được học chữ cái mọi lúc, mọi nơi.
- Trẻ nắm chắc các kiến thức toán đã được học. Tích cực, chủ động, hứng
thú khi tham gia các hoạt động cho trẻ làm quen với toán
- Lớp tôi được Ban giám hiệu nhà trường xếp giải nhất trong hội thi “Xây
dựng môi trường lớp học”. Lớp được trang trí đẹp, phù hợp tạo hứng thú cho trẻ
đến lớp. Trẻ tích cực tham gia vào các góc chơi thể hiện được tính chủ động,
sáng tạo, phát triển ngôn ngữ mạch lạc và tự tin hơn trong giao tiếp.

11


Giải pháp 3. Chuẩn bị về mặt ngôn ngữ cho trẻ:
Tất cả những nội dung, kiến thức nói cho đến cùng đều phải thông qua
tiếng mẹ đẻ. Vì vậy việc chuẩn bị cho trẻ sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ trong
sinh hoạt hàng ngày là việc quan trọng nhất để chuẩn bị cho trẻ vào lớp một. Trẻ

có ngôn ngữ mạch lạc phát triển tốt, thì đồng thời các quá trình tâm lý như tư
duy, tưởng tượng, trí nhớ, tri giác,…. của trẻ cũng phát triển tốt. Khả năng giao
tiếp với mọi người xung quanh cũng rất quan trọng. Nhiều trẻ có kiến thức, có
năng lực nhưng lại không nói lên được suy nghĩ của mình, hay diễn đạt để cho
mọi người xung quanh hiểu. Vì vậy việc phát triển ở trẻ khả năng sử dụng ngôn
ngữ trong cuộc sống hàng ngày một cách phong phú; hình thành một số kỹ năng
chuẩn bị cho việc đọc, viết, thông qua các hoạt động sinh hoạt, học tập, lao
động, các buổi tham quan, dạo chơi … cần khuyến khích trẻ sử dụng tiếng mẹ
đẻ, mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, tập cho trẻ biết diễn đạt một cách rõ
ràng, mạch lạc, không nói ngọng, nói lắp, nói lí nhí.
- Trong mọi hoạt động học tập, vui chơi tôi luôn tạo mọi điều kiện, khuyến
khích trẻ lớp mình phát biểu ý kiến của bản thân trẻ. Khuyến khích trẻ trao đổi,
giao tiếp với các bạn cùng lớp, cùng nhóm. Tạo các tình huống để trẻ được thảo
luận với nhau. Luôn động viên trẻ mạnh dạn, tự tin.
- Thông qua hoạt động làm quen văn học tôi luôn chú trọng việc cung cấp
từ mới, giải thích các từ khó cho trẻ trong các bài thơ, câu chuyện giúp trẻ hiểu
sâu hơn về nội dung của những bài thơ, câu chuyện đó. Ngoài ra, tôi còn tổ chức
các hoạt động cho trẻ đóng vai các nhân vật trong chuyện, thể hiện các lời thoại
của nhân vật từ đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc, phong phú, thể hiện
cảm xúc, tình cảm trong lời nói giúp trẻ giao tiếp tự tin hơn trong cuộc sống.
- Thông qua hoạt động làm quen chữ cái tôi luôn luôn chú ý cách rèn cho
trẻ phát âm chuẩn, chính xác, dạy trẻ cách ghi nhớ, miêu tả đặc điểm, cấu tạo
của các chữ cái. Do đặc điểm phát âm của địa phương trẻ hay phát âm ngọng
một số từ (l - n; ă - â) nên tôi chú trọng việc sửa ngọng cho trẻ. Tôi hướng dẫn
trẻ cách đặt lưỡi và mở miệng đúng cách để phát âm cho chuẩn.
VD: Khi phát âm chữ n: Hơi mở miệng và ấn lưỡi xuống
Khi phát âm chữ l: Mở miệng đặt lưỡi trên vòm họng và đẩy hơi ra ngoài.
- Thông qua các giờ chơi hoạt động góc tôi luôn rèn cho trẻ có kỹ năng tự
thỏa thuận, phân vai chơi với nhau. Dạy trẻ giao tiếp giữa các vai chơi với nhau
và giữa các góc chơi với nhau.

- Dạy trẻ cách giao tiếp văn minh lịch sự với bạn bè, với người lớn, người
thân trong gia đình.
- Chú ý nghe trẻ nói và diễn đạt. Từ đó phát hiện ra những câu, từ trẻ sai để
sửa cho trẻ kịp thời.
- Uốn nắn, sửa sai cho những trẻ nói ngọng, nói giọng địa phương: Phát âm
sai giữa l và n
Việc làm quen với chữ viết được được tôi bố trí và tạo cơ hội để được diễn
ra ở mọi lúc mọi nơi tự nhiên và hứng thú cho trẻ.

12


Ví dụ 1: Khi cho trẻ vui chơi tôi cũng chuẩn bị giấy bút ở mỗi góc chơi,
góc bác sĩ trẻ dùng bút ghi tên bệnh nhân, góc bán hàng ghi tên các mặt hàng,
góc khoa học ghi lại các kết quả nghiên cứu.
Ví dụ 2: In tên trẻ lên khăn mặt, viết tên các đồ chơi trong góc phân vai,
viết tên tiêu đề bức tranh, viết tên lên sản phẩm vẽ, nặn, đồ chơi… của trẻ.
Tôi đã xây dựng môi trường chữ cái mọi lúc mọi nơi tạo cơ hội cho trẻ
được tham gia tiếp cận đọc, viết 29 chữ cái một cách tự nguyện tích cực và thích
thú bởi trẻ rất thích làm người lớn nhất là thích được giống cô giáo vì thế mà
góc chơi tạo hình bao giờ cũng thu hút sự tham gia đáng kể của trẻ. Đặc biệt rất
thích được cùng Tôi trang trí lớp học, làm đồ dùng, làm thiệp chúc mừng…
Tôi tận dụng môi trường hoạt động mọi lúc mọi nơi hay những hoạt động
mà trẻ thích như vui chơi, dạo chơi, hay các hoạt động học có chủ đích: Khám
phá khoa học, hoạt động tạo hình, âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học...
Tác động để trẻ thích ứng với hoạt động mới qua 100 câu đố đó là hoạt
động học tập - Hoạt động chủ đạo ở tiểu học sau này.
Phân chia tổ nhóm để trẻ nhận ra vị trí của mình ở tổ nào để sau này trẻ
quen với hoạt động của “ Sao nhi đồng, đội thiếu niên” sau này.
Tôi giao trách nhiệm tự quản cho lớp trưởng, tổ trưởng (báo cáo sĩ số hàng

ngày). Tích hợp phát triển ngôn ngữ với hoạt động làm quen với tác phẩm văn học.
Ví dụ1: Hàng ngày tôi có thể hỏi trẻ về sĩ số lớp để trẻ có thể biết được
hôm nay văng bạn nào,đồng thời cũng qua đó các tổ trưởng nắm được sĩ số của
tổ mình
Ví dụ 2: Các con có thích tập tô chữ p, q không? Vậy tô thế nào thì đẹp
(trùng khít nét mờ), làm thế nào để tô chữ đẹp (ngồi, cầm bút đúng tư thế). Đối
với những bài đầu như o, ô, ơ hay a, ă â, thì cô dùng lời ngắn gọn và hình ảnh
trực quan (trường tiểu học) để hướng sự mong muốn của trẻ vào việc tập tô, viết,
ngồi đúng tư thế.

Hình ảnh: Giờ tập tô chữ cái a, ă, â
13


Ví dụ: Khi dạy trẻ đến chủ đề: “Thế giới động vật” Tôi treo kế hoạch hoạt
động của chủ đề, đánh máy in các bài thơ, bài đồng dao….và găm vào góc tuyên
truyền với phụ huynh để giúp các phụ huynh biết được bé đang học ở chủ đề nào
và yêu cầu phụ huynh hưỡng dẫn cho trẻ gạch chân chữ cái đang học ở trong
tuần. Chằng hạn khi làm quen chữ cái “a, ă, â” tôi đánh và in bài thơ “Bé thổi
cơm”
Và ngược lại với hoạt động làm quen văn học bao giờ tôi cũng lồng ghép
tích hợp cho trẻ tiếp xúc với chữ cái nhiều trong hoạt động này. Tuy trẻ chưa thể
đọc được những dòng chữ đó nhưng bước đầu qua cách dạy này nó tăng sự thích
thú cho trẻ, qua nhiều lần tiếp xúc trẻ cũng dần hiểu được rằng các chữ cái khi
được xếp cạnh nhau thì tạo thành thành tiếng. Nhất là khi cô cho trẻ chơi điền
chữ cái còn thiếu trong tiếng chỉ từ nhân vật, sự vật trong các tác phẩm văn học
- Ví dụ: Khi cô cho trẻ làm quen với truyện “Tích Chu” cô cho trẻ quan sát
tranh nhân vật Tích Chu và đọc từ dưới tranh. Sau đó cô bớt đi các từ dưới tranh
“Tích Ch…” và cho trẻ thi đua phát hiện ra chữ còn thiếu và tìm chữ cái đó để
gắn thêm vào hoặc đến cuối năm học cô có thể cho trẻ cầm bút viết chữ còn

thiếu trong tiếng.
Hiện nay việc sử dụng phương pháp dạy học tích cực trong các bậc học đã
giúp trẻ chuyển hoạt động chủ đạo từ hoạt đông vui chơi sang hoạt động học tập
một cách thuận lợi.
Để đạt được những hiệu quả trên cần tạo điều kiện cho trẻ rèn luyện một
số kỹ năng cơ bản của hoạt động học tập như việc sắp xếp bàn ghế, cách cầm
bút, mở sách, tư thế ngồi đúng…giúp trẻ thích ứng với hoạt động mới. Thông
qua chủ đề “Trường tiểu học” giáo viên cần hướng dẫn trẻ làm quen với các đồ
dùng học tập ở trường tiểu học, thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với sách, bút,
thước kẻ... Hay khi cho trẻ đi tham quan dã ngoại là nơi cho trẻ hiểu được thế
giới xung quanh và cũng là nơi tôi gợi cho trẻ lòng ham muốn đọc chữ.
Ví dụ 1: Như đến công viên tôi đọc cho trẻ nghe những cái bảng quy định
cho mọi người vào công viên như: Không dẫm chân lên cỏ, hoặc khu vực cấm
tới gần ở những nơi có điện tôi giúp trẻ đọc được chữ là rất bổ ích. Hoặc khi tới
các chuồng động vật tôi đọc tên cho trẻ nghe tên các con vật, môi trường sống,
thức ăn, sinh sản của các con vật trẻ lớp tôi đã phát biểu “Sao cô giỏi quá con
vật nào cô cũng biết tên” tôi chưa trả lời thì trẻ khác nói chen vào “Vì cô biết
đọc chữ treo ở bảng”...........
Ví dụ 2: Hướng dẫn trẻ làm quen cách đọc các từ, câu đơn giản như hướng
dẫn trẻ đọc tên trẻ trong bảng danh sách lớp, gọi tên một số đồ vật được ghi trên
những đồ dùng cá nhân, bảng chữ ghi tên đồ vật thường dùng (như bút chì, giấy,
góc Sách…) nhận biết và viết tên của bản thân.
Tôi thường xuyên đọc sách cho trẻ nghe, khi đọc cho trẻ nghe, cô cho trẻ
ngồi cùng hướng với cô, khi trẻ nghe và nhìn cách cô đọc sách trẻ có thể học
được những kiến thức từ nội dung sách, cách sử dụng sách và nguyên tắc đọc,
hướng dẫn Trẻ ý thức giữ gìn và bảo vệ sách.

14



Thông qua việc đọc sách trẻ khám phá các ký hiệu và mẫu chữ khác nhau,
kích Thích sự tò mò tìm hiểu các từ và chữ cho Trẻ.
Tôi thường tổ chức các hoạt động tập tô, tập vẽ giúp trẻ làm quen với các
nét cơ bản của chữ viết tiếng Việt và biết cách đưa nét tạo thành chữ viết.
Ví dụ: Tổ chức cho trẻ các trò chơi luyện ngón tay nhằm rèn luyện vận
động của các cơ nhỏ và sự khéo léo của các ngón tay, sự phối hợp tay mắt như
chơi buộc dây, cài cúc, xếp hột hạt, chơi lăn bóng, chuyền bóng, ném trúng đích,
… Hoặc Tôi tổ chức các hoạt động tạo hình như vẽ tranh, nặn, xé dán, đồ, in
hình, vò giấy,… đặc biệt các hoạt động có sử dụng bút, giấy như làm sách, hoàn
thiện bức tranh.
Ngay trong sinh hoạt ăn ngủ, đi vệ sinh, học tập tôi cũng hình thành thói
quen đúng giờ giấc, có nề nếp nhằm hình thành ở trẻ khả năng tự kìm chế, thói
quen tốt.
Những trẻ thiếu tập trung Tôi luôn nhắc nhở khéo các bé như ngồi học phải
ngồi ngay ngắn, muốn nói gì phải giơ tay xin phép cô, khi phát biểu phải đứng
ngay ngắn, nói đủ câu, diễn đạt mạch lạc. Tập nhiều lần như vậy trẻ sẽ có thói
quen, nề nếp tốt, khi sang tiểu học trẻ sẽ không bỡ ngỡ, sợ sệt, lo lắng.
Khi nhà trường tổ chức đi thăm quan trường tiểu học thì tôi tạo bầu không
khí hứng thú cho trẻ, khi vào trường giải thích cho trẻ biết các phòng, ban, bàn
ghế đồ dùng, sân chơi, các bảng biểu của trường tiểu học.
Hay khi cho trẻ đi thăm quan dã ngoại là nơi cho trẻ hiểu được thế giới
xung quanh và cũng là nơi tôi gợi cho trẻ lòng ham muốn đọc chữ.
VD: Khi cho trẻ đi thăm quan sân trường tôi đọc cho trẻ nghe biển chỉ dẫn
từng khu vực như: Vườn cổ tích, vườn rau xanh, vườn cây thuốc nam…hoặc tôi
đọc tên các loại cây trong sân trường cho trẻ nghe. Có trẻ lớp tôi đã hỏi sao cây
nào cô cũng biết tên ? Tôi chưa kịp trả lời thì trẻ khác nói xen vào “ Vì cô biết
đọc chữ treo ở cây”…Trong giờ chơi, giờ ăn, ngủ giáo viên tập cho trẻ biết sử
dụng những đồ dùng sinh hoạt một cách gọn gàng, khéo léo, có thói quen đúng
giờ,có nề nếp. Các nhà khoa học đã khẳng định “ Những vận động của trẻ bằng
bàn tay càng khéo léo, càng phong phú bao nhiêu càng dễ hình thành các thao

tác trí tuệ bấy nhiêu”.
* Kết quả:
Ngôn ngữ của trẻ tiến triển rõ rệt, Trẻ đã nhận biết được ký hiệu chữ cái
mang tên mình trên các đồ dùng cá nhân
Rất nhiều trẻ đã sửa được cách phát âm giữa l và n. Vốn từ của trẻ phong
phú. Trẻ rất mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp. Trẻ biết diễn đạt một cách rõ ràng,
mạch lạc, không nói ngọng, nói lắp, nói lí nhí.
Giải pháp 4. Rèn luyện cho Trẻ một số kỹ năng cần thiết:
Bên cạnh chuẩn bị cho trẻ kỹ năng hoạt động học tập, Tôi còn rèn luyện
cho trẻ một số kỹ năng cần thiết để Trẻ tự tin, vững vàng bước vào lớp 1 đó là:
+ Kỹ năng sống tự tin: Tôi luôn chú ý giúp Trẻ phát triển sự tự tin, lòng tự
trọng của trẻ. Nghĩa là giúp trẻ cảm nhận được mình là ai, cả về cá nhân cũng
15


như trong mối quan hệ với những người khác. Kỹ năng sống này giúp trẻ luôn
cảm thấy tự tin trong mọi tình huống ở mọi nơi.
Ví dụ: Khi trò chuyện ở mọi lúc mọi nơi, Tôi đặt ra những câu hỏi giúp Trẻ
tự tin xử lý được các tình huống xảy ra như: Nếu bị lạc đường Con sẽ Tìm đến
ai để hỏi? Nếu bị ai đó bắt nạt con sẽ làm gì?.....
+ Kỹ năng giao tiếp: Tôi cần dạy trẻ biết thể hiện bản thân và diễn đạt ý
tưởng của mình cho người khác hiểu, trẻ cần cảm nhận được vị trí, kiến thức của
mình trong thế giới xung quanh. Đây là một kỹ năng cơ bản và khá quan trọng
đối với trẻ. Nó có vị trí chính yếu khi so với tất cả các kỹ năng khác như đọc,
viết, làm toán và khám phá khoa học. Nếu trẻ cảm thấy thoải mái khi nói về một
ý tưởng hay chính kiến nào đó, trẻ sẽ trở nên dễ dàng học và sẽ sẵn sàng tiếp
nhận những suy nghĩ mới. Đây chính là yếu tố cần thiết để giúp trẻ sẵn sàng học
mọi thứ.
Ví dụ: Trẻ biết giới thiệu về bản thân và gia đình mình trước đám đông,
Biết mình đang học ở lớp, trường nào và địa chỉ nhà mình ở đâu? Biết cách ứng

xử với mọi người xung quanh. Học cách lắng nghe mọi người và đối đáp.
+ Kỹ năng sống hợp tác: Bằng các trò chơi, câu chuyện, bài hát Tôi giúp
trẻ học cách cùng làm việc với bạn, đây là một công việc không nhỏ đối với trẻ
lứa tuổi này. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và cùng làm việc với
các bạn.
Ví dụ: Trong hội thi “Bé khỏe - Bé khéo tay có phần thi “Chung sức” Tôi
luôn động viên khuyến khích Trẻ cùng hợp tác, thi đua cùng các bạn trong đội
hoàn thành thành công việc, tạo ra sản phẩm. Nếu bạn nào hoàn thành xong việc
trước thì hỗ trợ cho Bạn chưa xong…
+ Kỹ năng thích tò mò, ham học hỏi, khả năng thấu hiểu: Đây là một
trong những kỹ năng quan trọng nhất cần có ở trẻ vào giai đoạn này là sự khát
khao được học. Giáo viên cần sử dụng nhiều tư liệu và ý tưởng khác nhau để
khêu gợi tính tò mò tự nhiên của trẻ. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các câu
chuyện hoặc các hoạt động và tư liệu mang tính chất khác lạ thường khêu gợi trí
não nhiều hơn là những thứ có thể đoán trước được.
Ví dụ: Khi kể chuyện cho trẻ nghe tôi đặt ra những câu hỏi gợi mở để trẻ tự
trả lời
+ Ngoài ra, Tôi còn dạy trẻ nghi thức văn hóa trong ăn uống qua đó dạy trẻ
kỹ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập:
Ví dụ: Dạy cho trẻ về tinh thần trách nhiệm có thể là một nhiệm vụ không
dễ dàng như Biết mời mọi người trước khi ăn, không được bốc bải, không làm
rơi vãi, không vừa ăn vừa nói nhồm nhoàm.v.v.hoặc khi thời tiết thay đổi trẻ biết
tự mình mặc áo vào và cởi áo ra….
* Kết quả
- Trẻ lớp tôi rất mạnh dạn tự tin. Tích cực, chủ động tham gia các hoạt
động. Có ý thức trong mọi hoạt động của trường của lớp:
+ Trẻ biết tự cất, lấy các đồ dùng cá nhân đúng nơi qui định.

16



+ Trẻ mạnh dạn, tự tin, hay trò chuyện cùng cô và các bạn, nói được suy
nghĩ của mình.
+ Trẻ chủ động hơn khi tham gia các hoạt động, trò chơi, biết rủ nhau cùng
chơi, phân vai chơi trong nhóm, sáng tạo các hình thức chơi theo cá tính của trẻ.
+ Trẻ có ý thức tự phục vụ bản thân cũng như chấp hành tốt các nội qui,
qui định của lớp.
Giải pháp 5 Cho trẻ làm quen với trường tiểu học
Để chuẩn bị tâm lý sẵn sàng bước vào lớp 1 cho trẻ thì việc cho trẻ làm
quen với Trường Tiểu Học là việc làm rất quan trọng không thể thiếu. Nơi đây
sẽ là nơi trẻ học tập khi bước vào lớp 1.
VD - Thông qua chủ đề “Trường tiểu học” cô cho trẻ làm quen với đồ
dùng, sách vở, bàn ghế, các hoạt động ở tiểu học: như chào cờ đầu tuần, sinh
hoạt lớp, các môn học… Qua đó cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về
nơi mà trẻ sẽ học tập sắp tới.
+ Ví dụ: Tạo hình: tôi cho trẻ vẽ các đồ dùng học tập ở lớp 1 như vở, sách,
bút, thước kẻ, tẩy, hộp bút…Cho trẻ sưu tầm tranh ảnh về trường tiểu học để
cùng cô trang trí lớp và dán vào vở thủ công.
HĐKP tôi cung cấp cho trẻ một số kiến thức về trường tiểu học như khi
học tiểu học các con sẽ được học các môn học như Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội,
….các môn học đó không giống như ở trường mầm non, các con sẽ được biết
thêm nhiều điều bổ ích, các con sẽ được học cùng trường với các anh các chị lớp
trên, sẽ có nhiều bạn hơn, bạn nào giỏi sẽ được quàng khăn đỏ ,…
Hay qua hoạt động LQVH - Hoạt động giáo dục âm nhạc tôi cho trẻ làm
quen với trường tiểu học qua các câu truyện các bài thơ, bài hát như “Bé vào lớp
1”, “Chào lớp 1”, “Lớp chúng mình”, “Em yêu trường em”. Qua đó giúp trẻ hiểu
và gần gũi hơn với trường tiểu học và lớp 1.
- Ngoài ra tôi vun đắp tình yêu, niềm vui thích đi học lớp 1 cho trẻ giúp trẻ
nhận thấy sự cần thiết của việc học ở lớp 1 qua các hoạt động hàng ngày.
+ Ví dụ: Nếu con ngoan sẽ được lên lớp 1. Muốn trở thành những người tài

giỏi như bố mẹ thì các con cần đi học. Khi trẻ làm được việc tốt, trả lời đúng câu
hỏi thì cô động viên trẻ bằng cách nói: “Đúng là bạn Tuấn chuẩn bị lên lớp 1
nên bạn rất người lớn, học cũng giỏi hơn.”
- Hay trong các giờ học như giờ tạo hình, làm quen chữ viết ….tôi thường
sử dụng các bài đẹp của các anh chị khoá trước hoặc của các anh chị lớp 1 làm
bài mẫu để hướng trẻ cũng cố gắng làm được như các anh chị đó.
- Tôi tổ chức cho trẻ đi tham quan trường tiểu học: Giới thiệu cho trẻ các
phòng ban, lớp học, đồ dùng, các thầy cô giáo, bác bảo vệ……
* Kết quả:
Trẻ không còn cảm thấy sợ sệt khi cô nói về trường tiểu học nơi mà trẻ sẽ
học tập và vui chơi khi rời xa trường mầm non
Trẻ rất hào hứng và hứng thú khi được đi tham quan trường tiểu học. Trẻ
luôn cố gắng để học giỏi hơn, chăm ngoan hơn.
17


Giải pháp 6: Phối kết hợp cùng phụ huynh:
Hầu hết các bậc phụ huynh cũng nhận thấy tầm quan trọng của việc chuẩn
bị cho bé trước khi vào lớp 1, bởi trường tiểu học là một thế giới rất lạ lẫm đối
với bé. Ở đó, bé buộc phải trở nên độc lập hơn so với ở trường mẫu giáo hay ở
nhà. Không chỉ phải “biết ăn biết ngủ” như trước đó, nay bé còn phải “biết học
hành”. Áp lực học tập, tuân thủ kỷ luật ở trường tiểu học có thể khiến nhiều bé
có tâm lý sợ đi học, ngay cả với những bé vốn dạn dĩ trong giao tiếp.
Nhiều phụ huynh tìm cách giải quyết bài toán này bằng cách cho bé học
đọc học viết sớm. Vì vậy, khi các bé mầm non vừa được nghỉ hè, cha mẹ đã tìm
chỗ gửi con đến nhà giáo viên dạy tiểu học để nhờ các cô rèn chữ, tập đọc, làm
toán. Thực ra, việc lo trước tưởng có lợi, nhưng đôi khi lại phản tác dụng. Vì khi
biết trước, đến trường học lại, các bé sẽ thấy nhàm chán, không chú ý, dẫn đến
sự thiếu tập trung. Mặt khác, khi học ở nhà, giáo viên chỉ chú ý đến việc dạy sao
để học sinh đọc được, viết được mà không chú ý rèn cho các cháu kỹ năng học

tập, kỹ năng làm việc trong tập thể, nhóm, dẫn đến sự thiếu thống nhất trong
phương pháp dạy học, làm trẻ thiếu tự tin
Làm thế nào để chuẩn bị cho bé vào lớp 1 một cách tự tin và vững vàng
nhất? Để có được tâm thế đó, bé phải biết được cách làm chủ bản thân mình và
làm chủ việc học, chứ không phải là biết đọc biết viết. Và quan trọng hơn, cần
có một môi trường giúp bé chuyển tiếp giữa gia đình/trường mẫu giáo và trường
tiểu học. Đó là một môi trường mà bé vẫn được chơi đùa, được tận hưởng tuổi
thơ nhưng cũng được làm quen dần với những kỹ năng học tập cũng như những
kỹ năng sống thiết yếu để tự tin giao tiếp, hòa nhập với những người xung
quanh.
Mặc khác không ít những phụ huynh lại phó mặc con mình cho trường
mầm non dẫn đến việc không tạo ra được sự thống nhất trong công tác chăm sóc
giáo dục trẻ, dẫn đến hiệu quả chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 không cao. Chính vì
vậy việc tuyên truyền và phối kết hợp với phụ huynh trong việc chuẩn bị cho trẻ
vào lớp 1 là rất quan trọng.
Chính vì vậy với vai trò là người chuẩn bị tâm thế cho trẻ vững tin bước
vào lớp 1trong các giờ đón trả trẻ tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh về
tình hình học tập của trẻ trên lớp nhất là hai môn toán và chữ cái. Qua đó cũng
nắm bắt được nhu cầu, nguyện vọng của phụ huynh trong công tác chuẩn bị cho
con em mình vào lớp 1.Từ đó tôi tư vấn giúp phụ huynh trong việc lựa chọn
trường, lớp, thời điểm chuẩn bị cho trẻ vào trường tiểu học.
- Tôi đã tuyên truyền và tư vấn cho phụ huynh của lớp mình những nội
dung sau:
+ Chuẩn bị thể lực cho trẻ là một việc làm quan trọng đòi hỏi chúng ta phải
có sự quan tâm sâu sắc. Một cơ thể khoẻ mạnh là tiền đề vật chất giúp cho trẻ
phát triển năng lực hoạt động trí tuệ ở trường phổ thông. Người lớn cần phải
hiểu điều đó để tránh cho trẻ suốt ngày phải ngồi tập đọc, tập viết, tập tô, tập vẽ
…. như một học sinh phổ thông thật sự.

18



+ Dạy trẻ biết cách ứng xử với mọi người xung quanh, lễ phép, kính trọng
người lớn nhằm chuẩn bị dần cho trẻ thích ứng với những quan hệ xã hội ở
trường phổ thông.
+ Giúp trẻ diễn đạt điều mình muốn một cách mạch lạc, rõ ràng.
+ Phụ huynh cần kết hợp với giáo viên để biết cách dạy trẻ phát âm 29 chữ
cái trong chương trình mẫu giáo, cách làm quen với các mẫu chữ in thường, viết
thường, in hoa.
+ Xây dựng cho trẻ một góc học tập gọn gàng, đẹp mắt, phù hợp với điều
kiện sẵn có của mình nhằm giúp trẻ thích thú đối với việc ngồi vào bàn học.
+ Giúp trẻ chọn lựa sách, đọc sách cho trẻ nghe và trẻ có thể “đọc vẹt” sách
nhưng việc đọc như thế có một ý nghĩa quan trọng và rất cần thiết cho việc học
đọc sau này. Ngoài ra cần chọn đồ chơi phù hợp với lứa tuổi trẻ đặc biệt là đồ
chơi chữ cái, số.
+ Phụ huynh cần tạo cho trẻ thói quen tự lập bằng cách khuyến khích trẻ
thực hiện trọn vẹn một vài công việc nhà đơn giản, tự tạo một thời gian biểu học
tập - vui chơi và nghiêm túc thực hiện thời gian biểu ấy.
+ Có thể dẫn trẻ đến thăm trường Tiểu học và chỉ cho trẻ biết các phòng,
lớp học, sân chơi…

Hình ảnh: Cô cùng cháu tham quan trường tiểu học
* Kết quả:
Phụ huynh của lớp đã phối hợp với giáo viên của lớp rất tốt trong việc
chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.

19


Phụ huynh rất tin tưởng giáo viên. Và đã có nhứng biện pháp và kế hoạch

để giáo dục và chuẩn bị tâm thế cho con sẵn sàng bước vào lớp 1.
2.4 Hiệu quả của sáng kiến
Sau quá trình sử dụng các biện pháp nêu trên để chuẩn bị tâm thế cho trẻ
vào lớp 1, thì tôi đã thu được kết quả như sau:
* Đối với trẻ
Trẻ đã có sự tiến bộ rất nhiều, mức độ đạt tốt, khá tăng lên rõ rệt, mức độ
chưa đạt giảm hẳn , điều đó phần nào chứng minh các biện pháp tôi đưa ra có
tính khả thi trong thực tiễn, nó góp phần làm phong phú thêm nội dung chuẩn bị
tốt tâm thế cho trẻ 5 - 6 tuổi bước vào lớp 1.
Bảng khảo sát Trẻ cuối năm học: (Tháng 3 năm 2016)
Nội dung khảo sát
- Trẻ có sức khoẻ đạt kênh bình thường
về cân nặng và chiều cao; bền bỉ, dẻo dai,
chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ
bắp, độ khéo léo của bàn tay, tính nhạy
cảm của các giác quan.
- Về mặt trí tuệ: Có sự hiểu biết về bản
thân, gia đình, môi trường xung quanh,
các biểu tượng về thời gian, không gian,
có năng lực thể hiện hoạt động trí óc như
biết so sánh, phân tích, tổng hợp….
- Trẻ có ý thức, thái độ, quan hệ tình cảm
xã hội.
- Trẻ nhận biết, phát đúng âm các chữ
cái, nghe và hiểu nghĩa của từ, trẻ biết thể
hiện cử chỉ, điệu bộ, nét mặt phù hợp với
yêu cầu giao tiếp, nhận dạng, phát âm các
chữ cái, tô chữ cái, xem và nghe đọc các
loại sách, biết Hướng đọc, viết từ trái
sang phải, từ dòng trên xuống dòng dưới.

- Trẻ có một số kỹ năng sống cần thiết
phù hợp với độ 5 - 6 tuổi.

Số trẻ
đạt

Tỷ
lệ %

Số trẻ
không
đạt

37

35

94

2

6

37

36

97

1


3

37

36

97

1

3

37

37

100

0

0

37

37

100

0


0

Tổng
số trẻ

Tỷ lệ
%

* Đối với phụ huynh:
Qua việc việc áp dụng các giải pháp chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1,
nhờ đó mà trẻ đã có một tâm thế tốt hơn trước rất nhiều làm cho phụ huynh trẻ
an tâm hơn. Con mình không sợ phải đi học lớp 1 nữa, các bậc phụ huynh phấn
khởi luôn dặt niềm tin ở trường mầm non.

20


3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
- Kết luận:
Từ những kết quả trên tôi rút ra được kinh nghiệm cho bản thân trong việc
chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ 5- 6 tuổi bước vào lớp 1 như sau:
- Giáo viên phải nắm được đặc điểm tấm sinh lý của trẻ 5- 6 tuổi. Quan tâm
đến từng cá thể và hiểu được một số tâm tư nguyện vọng của trẻ, luôn tôn trọng
trẻ , từ đó cuốn hút trẻ vào các hoạt động một cách tự nguyện.
- Giáo viên năng động, linh hoạt trong giảng dạy, tìm hiểu tài liệu tự học tự
nâng cao trình độ bằng nhiều hình thức.
- Giáo viên phải có kiến thức về lớp 1 để giới thiệu trước cho trẻ, biện pháp
hình thức đúng đắn trong quá trình giáo dục trẻ, đảm bảo giáo viên khôngchỉ là
là cô giáo mà còn là người bạn gần gũi thân thiết với trẻ.

- Phải bám sát kế hoạch lớp từ đầu năm và thực hiện đúng vào các chỉ số
của bộ chuẩn trẻ 5 tuổi
- Cần có ý kiến báo cáo đề xuất kịp thời cho Ban giám hiệu trong quá trình
chăm sóc giáo dục trẻ để đảm bảo sao cho trẻ được chăm sóc tốt nhất cả về thể
chất và tinh thần.
- Phải biết lắng nghe, tham khảo, học hỏi kinh nghiệm, góp ý của Ban giám
hiệu cùng đồng nghiệp để chọn lọc tiếp thu ý kiến hay.
- Làm tốt công tác phối kết hợp gia đình, nhà trường, xã hội. Muốn làm
được những điều trên đòi hỏi người giáo viên phải luôn trao dồi đạo đức nghề
nghiệp, tác phong nhà giáo, nhất là lòng yêu mến trẻ thơ, luôn mong muốn trẻ
phát triển hài hoà hoàn thiện.
Trên đây là những giải pháp, kinh nghiệm mà tôi đã học hỏi và vận dụng
vào tổ chức các hoạt động cho trẻ năm học vừa qua, vẫn còn nhiều thiếu sót và
vụng về rất mong được sự tham khảo góp ý của cấp trên cũng như bạn bè đồng
nghiệp để tôi có thể vận dụng tốt hơn trong sự nghiệp trồng người của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Nga Yên, ngày 15 tháng 04 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết. Không sao chép của người khác.
Người viết sáng kiến

Mai Thị Lệ

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Nguyễn Ánh Tuyết - “Giáo trình tâm lý trẻ em lứa tuổi mầm non” NXB
Đại học sư phạm.
2. Đổi mới hình thức tổ các hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo theo hướng
tích hợp chủ đề - NXB Bộ giáo dục.
3. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo
lớn ( 5 - 6 tuổi). NXB giáo dục Việt Nam.
4. Dự án tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho trẻ mầm non - NXB BGD
& ĐT Hà Nội, 2013.
5. Tạp chí giáo dục mầm non số 273.
6. Giáo trình: Giáo dục học mầm non - Đào Thanh Âm - Trường Đại học
Quốc gia Hà Nội.
7. Chương trình giáo dục mầm non ( Ban hành kèm theo thông tư số
17/2009/TT- BGDĐT ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng bộ giáo dục và đào
tạo) Tái bản lần thứ 5.

22