MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 3
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 3
2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................... 4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................... 4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................... 4
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 4
6. Bố cục tiểu luận .............................................................................................. 5
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ HIẾU ÂM NHẠC VÀ KHÁI QUÁT
VỀ TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI ............................................... 6
1.1. Một số vấn đề lý luận.............................................................................. 6
1.1.1. Thị hiếu .............................................................................................. 6
1.1.2. Thị hiếu âm nhạc ................................................................................ 6
1.1.3. Nhu cầu thưởng thức âm nhạc của con người hiện nay ...................... 7
1.1.4. Ảnh hưởng của âm nhạc đối với thị hiếu con người ............................ 8
1.2. Khái quát về trƣờng Đại học Văn hóa Hà Nội .................................... 11
1.2.1. Quá trình hình thành và phát triển..................................................... 11
1.2.2. Đôi nét về các hoạt động của sinh viên nhà trường ........................... 12
Chƣơng 2: NHỮNG THAY ĐỔI TRONG THỊ HIẾU ÂM NHẠC CỦA
SINH VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI HIỆN NAY .......... 15
2.1. Đôi nét về một số trào lƣu âm nhạc cũ ................................................ 15
2.2. Những trào lƣu âm nhạc mới ............................................................... 20
2.2.1. Nhạc thị trường................................................................................. 20
2.2.2. Nhạc điện tử ..................................................................................... 20
2.3. Khảo sát về thể loại âm nhạc đối với sinh viên trƣờng Đại học Văn
hóa Hà Nội ................................................................................................... 22
2.4. Sở thích âm nhạc của sinh viên Đại học Văn hóa Hà Nội hiện nay ... 26
2.4.1. Theo khu vực .................................................................................... 26
2.4.2. Theo giới tính ................................................................................... 26
1

2.5. Tác động của những xu hƣớng âm nhạc mới tới sinh viên ................ 27
2.6. Nguyên nhân sự thay đổi thị hiếu âm nhạc của sinh viên .................. 28
Chƣơng 3: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO THỊ HIẾU ÂM
NHẠC CHO SINH VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI ........ 32
3.1. Giải pháp chung ................................................................................... 32
3.2 Một số giải pháp cụ thể ......................................................................... 35
3.2.1. Tăng cường hoạt động truyền thông, thông tin của nhà trường ......... 35
3.2.2. Tăng cường vai trò của thư viện trường ............................................ 36
3.2.3. Nâng cao vai trò và trình độ âm nhạc của cán bộ Đoàn học .............. 37
3.3.4. Tăng cường cho sinh viên xem biểu diễn ca nhạc ............................. 37
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 39
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................. 40
PHỤ LỤC........................................................................................................ 41

2


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Âm nhạc là một bộ phận không thể thiếu trong cuộc sống của con người.
Âm nhạc có thể chia sẻ với chúng ta rất nhiều điều: Giải quyết những khó khăn
trong cuộc sống, vơi đi những hờn giận vu vơ, đưa người về dĩ vãng, tìm lại tuổi
thơ yêu dấu, nghe lòng bồi hồi, xao xuyến với tình yêu quê mẹ, với nắng ấm quê
cha, sống dậy lòng tự hào dân tộc, khát vọng tìm về chân lý… Ngay từ thời
thượng cổ, âm nhạc đã được ra đời cùng với đời sống sinh hoạt và lao động sản
xuất của các cộng đồng người nguyên thuỷ. Kể từ đấy, âm nhạc đã không ngừng
được phát triển và hoàn thiện cùng năm tháng. Âm nhạc có một ví trí rất quan
trọng trong đời sống con người nói chung và trong giới trẻ nói riêng.Theo Sôxta-cô-vits: “Âm nhạc nâng con người lên, làm con người cao quí hơn, củng cố
phẩm chất, củng cố niềm tin vào sức mạnh bên trong của bản thân, vào sứ mệnh

lớn lao của mình”.
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội được thành lập với bề dày truyền thống
lâu đời. Hàng năm, số lượng sinh viên theo học các ngành đào tạo của nhà
trường có số lượng tương đối lớn và không ngừng tăng cao. Hiện nay, các bạn
sinh viên được tiếp xúc với nhiều trào lưu văn hóa mới, nhiều xu hướng văn hóa
từ bên ngoài du nhập và được các bạn sinh viên tiếp cận một cách nhanh chóng
thông qua những phương tiện khác nhau như báo chí, truyền hình, internet…
trong đó có âm nhạc. Điều này phần nào đã dẫn tới sự thay đổi trong thị hiếu âm
nhạc của giới trẻ nói chung và các bạn sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội
nói riêng. Xuất phát từ lý do trên nên em quyết định chọn đề tài : “Sự thay đổi
thị hiếu âm nhạc của sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội hiện nay”.
Qua đề tài có thể giúp em biết được thị hiếu âm nhạc của giới trẻ hiện nay đang
diễn ra như thế nào đặc biệt là các bạn sinh viên nơi em đang theo học để từ đó
đề xuất một phương pháp quản lí, định hướng âm nhạc một cách hiệu quả nhất,
khả quan nhất.

3


2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích quan trọng và cốt lõi nhất của đề tài này là tìm hiểu rõ hơn về
thực trạng thị hiếu âm nhạc của sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội hiện
nay. Từ đó để mọi người đặc biệt là những nhà quản lý văn hóa nghệ thuật, các
thầy cô giáo có cái nhìn tổng quát hơn, khách quan hơn, chính xác hơn về tình
hình nghe nhạc, thị hiếu âm nhạc của sinh viên hiện nay. Qua đó không ngừng
nghiên cứu, cập nhật thông tin để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, tích cực đổi
mới phương thức quản lý, giảng dạy, luôn sáng tạo tìm tòi để nâng cao thị hiếu
âm nhạc cho sinh viên nhà trường.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu

Thị hiếu âm nhạc tại của sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Không gian: Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
Thời gian: Từ Năm 2010 đến nay
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài là nghiên cứu thực trạng thị hiếu âm nhạc tại
thị hiếu âm nhạc của sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội trong những năm
gần đây và sự biến chuyển của nó theo từng giai đoạn khác nhau Qua mỗi thể
loại âm nhạc, theo từng lứa tuổi từ đó giúp cho sinh viên có một thị hiếu âm
nhạc đúng đắn, lành mạnh, dần dần hình thành phong cách cảm thụ âm nhạc,
phù hợp với lứa tuổi và công việc.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài này em đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp khảo sát điều tra.
- Phương pháp phỏng vấn.
- Phương pháp tổng hợp khái quát.

4


6. Bố cục tiểu luận
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, đề tài chia làm
3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về thị hiếu âm nhạc và khái quát về trường Đại
học Văn hóa Hà Nội
Chương 2: Những thay đổi trong thị hiếu âm nhạc của sinh viên trường
Đại học Văn hóa Hà Nội hiện nay
Chương 3: Một số đề xuất nhằm nâng cao thị hiếu âm nhạc cho sinh
viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội


5


Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ HIẾU ÂM NHẠC VÀ KHÁI QUÁT
VỀ TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI
1.1. Một số vấn đề lý luận
1.1.1. Thị hiếu
Thị hiếu là xu thế, xu hướng yêu thích một hiện tượng sự vật, sự việc nào
đó có ảnh hưởng tới đời sống của con người, qua đó con người có những đánh
giá, suy ngẫm, tưởng tưởng theo hướng tích cực hay tiêu cực về hiện tượng sự
vật, sự việc đó.
1.1.2. Thị hiếu âm nhạc
Thị hiếu âm nhạc là xu hướng yêu thích một thể loại, một hình thức, một
phong cách âm nhạc hoặc biểu diễn nào đó đối với người thưởng thức âm nhạc.
Vì lẽ âm nhạc là loại hình nghệ thuật dùng âm thanh để phản ánh cuộc sống hiện
thực và thế giới nội tâm cho nên thưởng thức là cả một quá trình cảm thụ âm
nhạc tiếp nhận. Sự kích thích của âm nhạc thông qua tai nghe, mắt thấy không
phải thụ động một chiều, không phải chỉ bó hẹp trong thời gian nghe nhìn, mà
ngay sau đó người thưởng thức còn tiếp tục dung động, suy ngẫm, tưởng tượng
khi hòa mình trong thế giới âm thanh của nhạc phẩm. Thị hiếu âm nhạc hình
thành từ trong bối cảnh xã hội, mức sống vật chất, mặt bằng trí tuệ, đặc điểm
dân tộc địa phương.
Thị hiếu thẩm mỹ âm nhạc của công chúng nước ta từ xưa cho đến nay, chủ
yếu là ham thích, cảm thụ nhạc hát. Người ta gọi tên một số dòng nhạc hát ở
nước ta là dòng nhạc dân gian, dòng nhạc bác học. Người ta cũng còn gọi tên
một số những bài hát với tính chất đặc trưng của giai điệu và lời ca thành các
loại ca khúc: Nhạc vàng, nhạc xanh, nhạc đỏ.
Thị hiếu âm nhạc trong quần chúng hiện nay rất đa dạng và phức tạp. Ngay

trong một gia đình giữa cha mẹ và con cái, giữa ông bà và con cháu, thậm chí
giữa anh em ruột thịt, thị hiếu âm nhạc không giống nhau, có cự ly nhất định,
nhiều khi đối lập. Nhìn rộng hơn giữa các tầng lớp xã hội với những ngành
6


nghề khác nhau, giữa câc đia phương trên đất nước, đô thị và ngoại thành, đồng
bằng và miền núi,thị hiếu âm nhạc cũng rất khác biệt.Đương nhiên không thể có
sự đồng nhất về thj hiếu âm nhạc trong một số cộng đồng rộng lớn. Nhưng điều
cần làm là phải xây dựng thị hiếu âm nhạc trong sáng, lành mạnh để góp phần
thúc đẩy sự tiến bộ về tinh thần và tình cảm của mọi thành viên trong cộng
đồng, làm nền tảng văn hóa của một dân tộc.
Thị hiếu âm nhạc tồn tại trong quá trình thưởng thức âm nhạc, nhưng
không phải là thực thể di bất di bất dịch, bất khả xâm phạm. Vì lẽ , khi thưởng
thức âm nhạc trong từng trường hợp cụ thể bên cạnh mặt tích cực, thị hiếu cũng
cios mặt tiêu cực hạn chế của nó. Một khi thị hiếu giúp ta thưởng thức âm nhạc
tốt hơn mặt khác có lúc nó thành vật cản làm ta trở ên bảo thủ, trì trệ hay vong
bản. Không thể yêu thích dần ca nhạc cố đến mức xem đây là toàn bộ nền âm
nhạc của dân tộc, cũng không thể ngưỡng mộ giao hưởng của khí nhạc đến mức
chê bai ca khúc trong thanh nhạc. Thái độ kỳ thị đàn bầu, đàn tranh sau khi nghe
độc tấu piano, organ cũng chính là mặt hạn chế của một danh thij hiếu âm nhạc.
1.1.3. Nhu cầu thưởng thức âm nhạc của con người hiện nay
Từ xưa đến nay bất cứ một xã hội nào âm nhạc cũng khẳng định vai trò vị
trí củ nó không thể thiếu được trong đời sống của cộng đồng, từ trong lao động,
lao động sản xuất, trong mọi sinh hoạt hàng ngày, từ những hình thức đơn giản
nhất đén các cấp độ quy mô hoành tráng…nó luôn hiện hữu và đồng hành với
đời sống tinh thần của con người tất nhiên luôn phản ánh tâm tư nguyện vọng
của con người. Đồng thời phản ánh tích cực bộ mặt các xã hôi giai cấp khác
nhau,các tầng lớp xã hội khác nhau như: âm nhạc bác học, âm nhạc giao hưởng
thính phòng, âm nhạc chuyên nghiệp, âm nhạc nghiệp dư, âm nhạc giải trí,âm

nhạc dân gian,âm nhạc hiện dân gian,âm nhạc hiện đại,âm nhạc bình dân,âm
nhạc dùng cho người sống,âm nhạc cho người chết…Nói tóm lại âm nhạc có thể
đến với mọi đối tượng, mục dích khác nhau.
Những năm gần đây cùng với sự phát triển mạnh mẽ của mọi lĩnh vực đời
sống xã hội âm nhạc đã góp vai trò không nhỏ trong việc nâng cao đời sống tinh
7


thần của nhân dân làm cho cuộc sống không ngừng cải thiện. Bên cạnh những
tích cực vốn có của dòng âm nhạc chính thống, thì trong đời sống hiện nay, một
số hoạt động âm nhạc còn bộc lộ tính yếu kém xa rời bản sắc thuần phong mỹ
tục, làm cho cái đẹp trong âm nhạc, méo mó, biến dạng. Cũng có không ít người
cho rằng, đó là tính tất yếu trong những thời điểm lịch sử nhất định, để âm nhạc
nghệ thuật vượt lên, tìm tòi đi đến một chuẩn mực mới, hay do cơ chế kinh tế thị
trường tác động vào các hoạt động âm nhạc nghệ thuật đã làm cho thị hiếu của
công chúng bị lẫn lộn, chao đảo.
Nhu cầu thưởng thức của con người hiện nay cungc có sự thay đổi cùng với
xã hội. Người nội thành thì sống luôn chuyển động, nên họ được tiếp thu ngay
với nhiều thể loại âm nhạc mới nên thị hiếu thưởng thức của họ có sự thay đổi
xáo trộn. Người ở các địa phương ngoại thành thì họ hầu như vẫn giữ được nét
mộc mạc bình yên trong nhạc dân ca, âm nhạc mang tính giai điệu dễ đi vò long
người. Hiện nay nhu cầu thưởng thức âm nhạc của thanh niên chúng ta từ vùng
thành thị đến ngoại thành hầu như là giống nhau. Họ rất chuông âm nhạc thị
trường, không đẻ ý đếm âm nhạc dân ca cổ truyền, vài năm trở lại đây có loại
âm nhạc DJ, nhạc nhảy làm cho giới trẻ của chúng ta đa phần thích loại âm nhạc
này. Sự phát triển của âm nhạc thị trường làm cho các bạn thanh niên xáo trộn
về thị hiếu âm nhạc, họ chủ yếu là nghe ca từ gần với cuộc sống của họ, các bài
hát thị trường thì thường hay noisveef tình yêu rất dễ đi vào lòng cácbạn trẻ. Từ
đó nhu cầu nghe nhạc của các bạn trẻ luôn thay đổi chuyển động mỗi bài hát chỉ
nghe vài lần là chán. Nhu cầu thưởng thức âm nhạc của những người trung tuổi

trở lên họ vẫn nghe những bài hát Cách mạng, dân ca mang tính mộc mạc không
thay đổi nhiều.
1.1.4. Ảnh hưởng của âm nhạc đối với thị hiếu con người
Âm nhạc là một bộ phận không thể thiếu trong cuộc sống của con người.
Âm nhạc có thể chia sẻ với chúng ta rất nhiều điều: Giair quyết những khó khăn
trong cuộc sống, vơi đi những hờn giận vu vơ, đưa người về dĩ vãng, tìm lại tuổi
thơ yêu dấu, nghe lòng bồi hồi, xao xuyến với tình yêu quê mẹ, với nắng ấm quê
8


cha, sống dây lòng tự hào dân tộc, khát vọng tìm về chân lý…Ngay từ thời
thượng cổ, âm nhạc đã được ra đời cùng với đời sống sinh hoạt và lao động sản
xuất của các cộng đồng người nguyên thủy. Kể từ đấy, âm nhạc đã không ngừng
được phát triển và hoàn thiện cùng năm tháng. Âm nhạc có sức ảnh hưởng lớn
đến con người, đến sự hình thành và phát triển nhân cách nơi mỗi người.
Như các loại hình nghệ thuật khác, nội dung âm nhạc cũng phản ánh hiên
thực của cuộc sống. Bằng nét đặc thù riêng của mình, âm nhạc đã phản ánh hiện
thực của cuộc sống môt cách ước lệ và trừu tượng. Âm nhạc mô tả các sự vật,
hiện tượng trong cuộc sống. Âm nhạc còn có thể thể hiện quan điểm sống,
chuyển tải tư tưởng. Còn một phần rất quan trọng trong nội dung của âm nhạc là
sự đánh giá thực tại trên quan điểm của Mỹ hoc, có nghĩa là đánh giá các sự vật,
hiện tượng không phụ thuộc vào các nhìn nhận thực tiễn, thực dụng về đối tượng
ấy. Ví dụ khi ngắm nhìn cảnh mặt trời mọc, chúng ta thích ngắm nhìn nó vì nó
đẹp chứ hoàn toàn không có ý nghĩa là mặt trời sẽ cung cấ năng lượng cho
chúng ta, mặt trời sẽ sưởi ấm cho ta,… Có thể nói rằng, cách đánh giá trên quan
điểm mỹ học là một cách đánh giá “vô tư”.
Sự phối hợp nhuần nhuyễn, hài hòa giữa ca từ, nhịp điệu, tiết tấu bản nhạc,
âm nhạc đã tác động lớn đến người nghe. Dù tằng sự cảm thụ âm nhạc ở mỗi
người là khác nhau và có thể rất đa dạng. Nhưng chúng vẫn nằm trong một ranh
giới nhất định và vẫn có những điểm chung nhất định. Điểm chung ấy dựa vào

sức tác động của âm nhạc đối với con người.
Trước hết, âm nhạc tác động lên phươn diện sinh lý của con người. Sự tác
động này hầu như ai cũng nhận thấy được. Bằng công trình nghiên cứu của
mình, hau nhà sinh học người Nga, I.M.Đô ghen và I.R.Tackhanốp đã chứng
mình rằng, âm nhạc có ảnh hưởng đến hệ hô hấp, hệ tuần hoàn và đến những
khía cạnh khác trong cơ thể con người. Âm nhạc có thể khiến cho người nghe
cảm thấy dễ chịu, cảm thấy nhẹ nhàng, thư thái. Và âm nhạc cũng có thể làm
cho người nghe cảm thấy mệ mỏi, rã rời hay căng thẳng, khó chịu. Chính vì thế
mà âm nhạc có ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất lao động. Ngày trước, nhờ
9


những câu hò ý vị, vui tươi trong khi gặt hái, trong khi giã gạo, trong khi cấy
cày, tát nước,… người lao động dã quên đi sự mệt nhọc, vất vả và hăng say hơn
trong công việc. Ngày nay, trong các nhà máy, xí nghiệp, nếu biết sử dụng âm
nhạc một cách khoa học thì năng suất lao động sẽ được nâng cao.
Không chỉ vậy, âm nhạc còn tác động đến cảm xúc và tư tưởng của con
người. Âm nhạc, nếu được cảm thụ một cách sâu sắc và thông minh thì sẽ tác
động đến thế giới quan, đến toàn bộ ý thức của con người. Tác động trực tiếp,
mạnh mẽ nahats của âm nhạc đối với con người là trong lĩnh vực tình cảm và
tâm trạng của con người. Không một loại hình nghệ thuật nào khác ngoài âm
nhạc lại có thể tác động với một uy lực như thế vào thế giới cảm xúc của con
người.
Âm nhạc có được sức ảnh hưởng lớn bởi vì âm nhạc là một loại hình nghệ
thuật có tính biểu hiện. Ngôn ngữ của nó giống với ngữ điệu của tiếng nói và
giống với cử chỉ, nghĩa là giống với phương tiện biểu hiện của cảm xúc. Chính
sự khái quát hóa và tăng lên gấp nhiều lần những khả năng biểu hiện của ngữ
điệu và tiết tấu, âm nhạc đã có được một sức mạnh tác động vào cảm xúc thật
lớn lao. Hơn nữa, trong tác phẩm âm nhạc còn miêu tả những điều mà chúng ta
thích thú và quan tâm trong thực tiễn. Âm nhạc có sự tái hiện những âm thanh

đầy sức hấp dẫn của thiên nhiên, thể hiện những cảm xúc dễ chịu và đáp ứng
nhu cầu tìm hiểu của chúng ta.
Âm nhạc tác động lên mặt xúc cảm và tư tưởng nên âm nhạc đóng vai trò
không kém phần quan trọng trong việc giáo dục con người, nhất là thế hệ trẻ. Có
thể thông qua âm nhạc để giáo dục tư tưởng, đạo đức cho người nghe. Những
nhân vật tích cực, những tấm gương đạo đức cao cả và cả hình tượng những con
người bị dày vò bởi sự đấu tranh nội tâm khổ sở, những con người sống dằn vặt
và không thỏa mãn được đề cập đến trong bản nhạc đã ảnh hưởng đến tình cảm,
đạo đức của người nghe, nâng người nghe lên một tầm cao bao la về đạo đức.
Những tác phẩm âm nhạc diễn tả những tư tưởng, tình cảm đạo đức cao đẹp như
tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc, tình bạn, tình yêu, tình huynh
10


đệ, tình phụ tử, tình mẫu tử,… luôn đóng một vai trò giáo dục đặc biệt có ý
nghĩa. Âm nhạc đã đánh thức lương tâm, thức tỉnh một sự bồn chồn cao quý,
một nỗi niềm lo lắng thiêng liêng: Mình đã làm được điều tốt đó chưa? Mình đã
sống tốt chưa? Mình có xứng với cái đẹp ấy không?... Nhưng điều ấy tạo nên nội
lực thúc đẩy người nghe vươn tới sự toàn thiện, toàn mỹ.
Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực, có những loại âm nhạc có thể tác
động tiêu cực đến con người. Những ca khúc trữ tình chứa đựng những tình cảm
khoogn lành mạnh, sướt mướt hay suồng sã, nó có thể tác hại lớn đến đạo đức
con người. Nó là kẻ đưa đường nhẹ nhàng nhất cho sự băng hoại đạo đức, suy
sụp tinh thần. Có những bản nhạc mà khi nghe nó thì người nghe cảm thấy buồn
rã rượi, chán nản, yếu đuối, nhu nhược,… Và cũng có những bản nhạc làm cho
người nghe phấn khích quá độ, trở nên cuồng nhiệt, không làm chủ được hành vi
của mình, dẫn đến những hành động sai trái.
Vì âm nhạc có sức ảnh hưởng lớn như thế cho nên các bậc phụ huynh,
những người làm công tác giáo dục cần phải lưu tâm nhiều hơn nữa về vấn đề
này. Trong nhà trường, trong các sinh hoạt tập thể nên lựa chọn những loại âm

nhạc có nội dung lành mạnh, phù hợp với lứa tuổi của sinh viên để dạy cho sinh
viên, để cho sinh viên nghe. Trong gia đình, các bậc phụ huynh nên khuyên nhủ
và định hướng cho con em mình lựa chọn âm nhạc để nghe, hướng dẫn cho sinh
viên biết cách cảm thụ âm nhạc. Cần tìm hiểu sở thích âm nhạc của sinh viên
trong giáo dục. Qua sở thích về âm nhạc của sinh viên, chúng ta có thể biết được
phần nào tính khú và phẩm chất đạo đức của sinh viên.
1.2. Khái quát về trƣờng Đại học Văn hóa Hà Nội
1.2.1. Quá trình hình thành và phát triển
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội được thành lập ngày 26/3/1959, theo
Quyết định số 134/VH-QĐ của Bộ Văn hoá (Nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch). Trong quá trình phát triển của mình, trường đã trải qua những giai
đoạn lịch sử như sau:
Giai đoạn 1: Từ 1959 đến 1960
11


Trường mang tên “Trường Cán bộ văn hoá”. Nhiệm vụ của trường khi đó
là bồi dưỡng kiến thức, chính trị và nghiệp vụ cho cán bộ văn hoá.
Giai đoạn 2: Từ tháng 8/1960 đến 1977
Trường được đổi tên thành trường “Lý luận nghiệp vụ văn hoá” theo quyết
định số 127/VHQĐ của Bộ Văn hoá.
Giai đoạn 3: Từ 5/9/1977 đến 1982
Trường được nâng cấp thành Trường Cao đẳng nghiệp vụ văn hoá theo
quyết định số 246/CP của Thủ tướng Chính phủ với chức năng đào tạo cao đẳng
các ngành nghiệp vụ văn hoá.
Giai đoạn 4: Từ 4/9/1982 đến nay
Trường một lần nữa được nâng cấp thành Trường Đại học Văn hoá Hà Nội
theo quyết định số 228/TC-QĐ của Thủ tướng Chính phủ. Chức năng của
trường là đào tạo các cán bộ thư viện, cán bộ bảo tồn bảo tàng, phát hành sách,
văn hoá du lịch và những người tổ chức hoạt động văn hoá.

1.2.2. Đôi nét về các hoạt động của sinh viên nhà trường
Thanh niên, sinh viên là lực lượng đông đảo, chiếm 1/3 dân số và trên ½
lực lượng lao động xã hội. Hơn nữa, trong suốt lịch sử hơn 4000 năm lịch sử
dựng nước và giữ nước của dân tộc ta có thể thấy được trong mỗi sự kiện của
lịch sử đều có sự đóng góp to lớn của các thế hệ thanh niên. Nổi trội hơn cả là
những chiến công do lớp lớp thế hệ thanh niên lập nên góp phần cùng với toàn
dân tọc ta tạo nên thành công của hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc đánh
tan bè lũ cướp nước thực dân, đế quốc giành lại được độc lập, tự do để xây dựng
nên nước Việt Nam hòa bình, độc lập, ấm no, hạnh phúc như ngày hôm nay.
Bác Hồ đã từng nói: “Thanh niên là chủ tương lai của nước nhà, Thật vậy
nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần là do các thanh niên” . Sau nay
trước lúc đi xa, trong Di chúc để lại Bác còn căn dặn : Đảng cần phải chăm lo
giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên để đào tạo thanh niên trở thành
những người kế thừa xứng đáng sự nghiệp cách mạng xây dựng xã hội chủ

12


nghĩa, Người cho rằng “ Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho dời sau là một việc rất
quan trọng và cần thiết”.
Hiện nay, nước ta đã trở thành thành viên của tổ chức Thương mại thế giới
(WTO).Nền kinh tế nước ta ngày càng hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế
giới.Cơ cấu xã hôi cũng đang có trong quá trình biến đổi.Phân hóa giàu nghèo,
phân tầng xã hội diễn ra phức tạp.Trong giai đoạn này thì vai trò của thanh niên
sinh viên lại càng quan trọng hơn.
Chúng ta đã biết sinh viên là một bộ phận tiên tiến trong thanh niên, đó là
những người có trình độ học vấn cao về một lĩnh vực chuyên môn nhất định, có
năng lực tư duy độc lập. Do đó, sinh viên cũng có vị trí, vai trò của thanh niên.
Nhưng với những đặc điểm riêng của mình, sinh viên sẽ là những người chủ
tương lai của đất nước, là thuyền trưởng trèo lái con tàu cách mạng Việt Nam

vượt qua những con sóng dữ của thời đại. Do đó sinh viên phải không ngừng
nâng cao năng lực chính trị và không ngừng rèn luyện để có được tư tưởng
chính trị vững vàng.
Tại trường Đại học Văn hóa Hà Nội, ngày càng có nhiều sinh viên được kết
nạp vào Đảng đã thổi vào Đảng một luông sinh khí mới.Từ đó nâng cao ý thức,
trách nhiệm, niềm tin vào Đảng và vào vận mệnh của đất nước. Với vai trò là
một Đảng viên trẻ với sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm sẽ có nhiều
đóng góp để đưa đất nước đi lên. Sinh viên còn là lực lượng đại diện cho sự tiến
bộ của đất nước. Sinh viên với sức trẻ và sự say mê tìm tòi không những tiếp thu
các kiến thức trên giảng đường mà họ còn nhnanh chóng cập nhật không ngừng
những tiến bộ khoa học kĩ thuật của thế giới. Họ còn đem tất cả những gì học
được vận dụng một cách linh hoạt vào cuộc sống và công việc làm cho đất nước
ngày càng phát triển.Với kiến thức sâu rộng cùng với sự nhanh nhạy, sáng tạo
sinh viên sẽ là nguồn lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của
cả nước trên các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống như văn hóa, kinh tế,chính
trị, an ninh – quốc phòng…

13


Trên lĩnh vực kinh tế,sinh viên đóng vai trò quan trọng trong việc xây
dựng, điều hành những dự án. Khi đó chúng ta vừa đảm bảo cả về an ninh kinh
tế vừa đảm bảo an ninh quốc phòng , giảm bớt sự lệ thuộc và ảnh hưởng của
nước ngoài.
Trên lĩnh vực văn hóa, với việc tham gia vào các chương trình giao lưu văn
hóa, du học sinh viên sẽ là những đại sứ văn hóa đem những tinh hoa văn hóa
dân tộc đến với bạn bè quốc tế. Họ sẽ giới thiệu cho bạn bè quốc tế biết về con
người, đất nước, phong tục, tập quán, các di sản văn hóa cũng như các danh lam
thắng cảnh của đất nước.Từ đó,thu hút về cho đất nước một lượng lớn du khách
du lịch và làm cho nền du lịch nước nhà phát triển hơn. Bên cạnh đó, sinh viên

sẽ tiếp thu tinh hoa văn hóa, tiến bộ của các nền văn hóa trên thế giới giúp thay
đổi những thói quen không đẹp của nhân dân ta như văn hóa giao thông, văn hóa
xếp hàng, văn hóa nơi công cộng…Tuy nhiên, sinh viên cũng cần phải tỉnh táo,
tiếp thu một cách chọn lọc kỹ càng những tinh hoa văn hóa phù hợp với bản sắc
văn hóa của dân tộc, chúng ta phải nhớ rằng hòa nhập chứ không hòa tan.
Ngoài ra, sinh viên còn tham gia vào việc giữ gìn an ninh trật tự xã hội và
bảo vệ biên giới, biển, hải đảo, đóng góp vào nền quốc phòng toàn dân.Nhiều
sinh viên đã hăng hái tham gia vào công cuộc bảo vệ biển đảo, góp phần xây
dựng nước ta thành một quốc gia giàu mạnh về biển như: tham gia tích cực vào
việc thi tìm hiểu biển đảo do các cấp tổ chức để thông qua đó tuyên truyền, nâng
cao nhận thức cho bản thân và xã hội về vị trí, vai trò và khẳng định chủ quyền
Việt Nam với biển.
Như vậy, nói về vị trí, vai trò của sinh viên ta thấy rằng sinh viên có một
vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của đất nước, văn hóa, xã hội…
trong đó có sinh viên trường Đại học Văn hóa Hà Nội.

14


Chƣơng 2
NHỮNG THAY ĐỔI TRONG THỊ HIẾU ÂM NHẠC CỦA SINH VIÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI HIỆN NAY
2.1. Đôi nét về một số trào lƣu âm nhạc cũ
Nhạc pop và pop-rock được giới trẻ ưa chuộng. Do tiết tấu của nhạc pop
phù hợp với ngôn ngữ, tâm tình và sự biểu hiện tình cảm của người Việt Nam
hơn nhạc rock nên người trẻ thuộc tầng lớp nào cũng yêu thích. Họ không cần
hiểu nghĩa của lời. Âm nhạc đã có tác dụng mạnh mẽ và có hiệu quả. Từ khi ra
đời vào những năm 1950 đến nay, nhạc rock đã có nhiều dạng thức khác nhau
như: rock and roll, jazz – rock, Latin rock, punk rock, funk rock, classic rock,
hard rock,….Nhưng tại Việt Nam, chỉ có 3 dạng thức được ưa chuộng, đó là:

rock and roll, classic rock và Latin rock. Giới trẻ trong đó có sinh viên vẫn thờ ơ
với các thể loại rock “nặng” như hard rock, punk rock,…. do không mang tâm
trạng như giới trẻ phương Tây.
Thể loại pop-rock là một dạng thức kết hợp giữa hai thể loại nói trên, và
được giới trẻ ưa chuộng hơn. Số lượng đông đảo những bạn trẻ tham dự ngày kỷ
niệm cái chết do bị ám sát của nhạc sĩ John Lennon (cựu thành viên của The
Beatles) là một bằng chứng cụ thể cho thị hiếu này. Đặc biệt, giới trẻ nội thành
vẫn yêu thích những ban pop-rock đã từng vang bóng một thời như The Beatles,
Bee Gees,…
Nhạc teen pop (nhạc pop dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên, teen - age =
lứa tuổi từ 13 đến 19 tuổi). Đây là loại ca khúc được biểu diễn bởi các nhóm ca
sĩ trẻ (khác với “ban nhạc trẻ” vì họ không chơi nhạc cụ nào) ở lứa tuổi vị thành
niên hoặc thành công từ lúc còn trong lứa tuổi đó.
Các nhóm teen pop này thường gồm 5 đến 7 thành viên, được đào tạo theo
kiểu công nghiệp bởi những ông bầu thương mại đứng phía sau. Các ca sĩ teen
pop chuyên hát những ca khúc có giai điệu mùi mẫn, nét nhạc hao hao giống
nhau, có khi giống đến gần cả một đoạn phiên khúc, phối hợp nhiều với các
động tác múa. Ở các nhóm này, ngoại hình được xem là yếu tố quan trọng hàng
15


đầu chứ không phải âm nhạc, vì hầu hết các ca sĩ này không biết sáng tác và
thậm chí không chơi được nhạc cụ. Đó là những thanh niên đẹp trai, mang chất
nữ tính, được gọi là các “boysbands” (ban nhạc con trai). Thuộc dòng nhạc teen
pop này còn có một số nữ ca sĩ hoạt động độc lập, rất được lứa tuổi học trò nội
thành ưa chuộng như Britney Spears, Christina Aguilera,… Họ chính thật là
những “người mẫu thời trang” trên sân khấu ca nhạc hơn là ca sĩ thực thụ.
Về mặt công nghiệp biểu diễn, các boysbands và girlsbands đã đạt những
thành công đáng nể, doanh thu rất cao do sự hợp tác chặt chẽ giữa các ông bầu,
hãng băng đĩa và công ty quảng cáo, truyền thanh, truyền hình. Vì vậy, cũng dễ

hiểu khi teen pop trở thành “mốt” thời thượng của giới trẻ, đặc biệt của lứa tuổi
học sinh cấp II, III phổ thông. Nhưng, teen pop chỉ là một hiện tượng, một
phong trào mang tính xu hướng nhất thời, càng không phải là một thể loại âm
nhạc đúng nghĩa và không được giới chuyên môn đánh giá cao.
Bên cạnh dòng nhạc pop, pop-rock, teen pop trên đây, còn có một vài thể
loại khác cũng được khá đông đảo thính giả trẻ ưa thích, đó là: rap, hip-hop và
country music. Trong đó, rap, hip-hop được thịnh hành chủ yếu trong giới
“choai choai”.
Nếu rock đã có được 55 tuổi đời, thì hip-hop đã tồn tại và phát triển từ 21
năm nay. Khi mới ra đời, rap, hip-hop bị giới ghi âm Mỹ cười nhạo. Họ quả
quyết rằng chúng sẽ chỉ tồn tại được trong vài tuần lễ. Nhưng họ đã lầm. Suốt
thập niên 1980, ở Mỹ, loại nhạc “hát như nói, nói như hát” này mang nội dung
chính trị, chống bất công xã hội, kỳ thị chủng tộc, đã nhanh chóng lan tràn khắp
nơi. .
Ngoài những loại âm nhạc (mà đa số là ca khúc) trên đây, giới trẻ còn thích
nghe các ca khúc Trung Hoa, Hàn Quốc, Nhật Bản, thường là những bài hát
được trích từ các bộ phim được trình chiếu trên màn ảnh truyền hình nội thành.
Có thể nói đây là kết quả của sự tuyên truyền (vô tình) của các phương tiện
truyền thông hơn là do giá trị nghệ thuật.
Ca khúc ngoại quốc, lời Việt:
16


Thuộc nhóm này có thể chia ra làm hai loại: những ca khúc ngoại quốc
được dịch lời Việt và những ca khúc có lời Việt viết cho phần nhạc ngoại quốc
có sẵn. Các tác giả Việt Nam khi viết lời Việt cho những ca khúc ngoại quốc
thường lầm lẫn một cách vô tình hay cố ý về điều này, và chỉ ghi đơn giản.
Ca khúc ngoại quốc được dịch lời Việt :
Trong một ca khúc ngoại quốc, người viết lời và nhạc thường khác nhau.
Nhạc sĩ sáng tác viết giai điệu cho ca từ của một tác giả khác. Khi đó, nhạc sĩ

phải chú trọng và tuân thủ những quy luật về ngôn ngữ của thứ tiếng đó, như:
cách phát âm, dấu nhấn giọng,v.v… Đến khi, ca khúc được viết lời bằng một
ngôn ngữ khác, người viết lời mới vừa phải bám sát nội dung lời ca gốc, vừa
phải tuân theo những quy luật của ngôn ngữ mà mình muốn dịch. Do đó, khi
nghe một bài hát ở các thứ tiếng khác nhau, người ta vẫn có thể hiểu và đồng
cảm được với những nội dung, tình cảm mà nhạc sĩ sáng tác và người viết lời
gởi gắm ở tác phẩm.
Số ca khúc ngoại quốc có lời Việt được dịch giữ nguyên nội dung nguyên
bản không nhiều lắm. Đây là một điều đáng tiếc. Do nhiều giới hạn nhất định về
ngôn ngữ, các nhạc sĩ Việt Nam dễ dàng bỏ đi nội dung chính thức của một ca
khúc ngoại quốc để thay bằng phần lời Việt nhiều khi hoàn toàn khác với
nguyên bản. Đôi khi, ca sĩ trình bày một ca khúc bằng cả hai thứ tiếng nhưng có
lời ngoại quốc hoàn toàn khác, đôi khi mâu thuẫn với lời Việt.
Ca khúc ngoại quốc có lời Việt được viết phỏng theo nhạc: Đa số các ca
khúc ngoại quốc đều được các nhạc sĩ Việt Nam mặc cho một chiếc áo mới
(nhưng chưa hẳn đẹp, thích hợp) bằng tiếng Việt. Phần lời Việt này được viết
hoàn toàn theo cảm hứng chủ quan của nhạc sĩ khiến cho các thính giả trẻ dễ
hiểu sai lạc nội dung, không nắm rõ nguồn gốc, xuất xứ của ca khúc ngoại quốc
đó. Trong số các ca khúc ngoại quốc có lời Việt thuộc loại này, những ca khúc
“nhạc Hoa, Hàn - lời Việt” chiếm gần như đa số. Khi xem nội dung lời Việt của
một tập “nhạc Hoa, Hàn”, chúng ta thấy gần như chỉ một nội dung: “tình yêu xa

17


cách, nỗi buồn chia ly, nhớ thương vì tình yêu chia cắt, đau khổ vì kẻ nơi này,
người chốn nọ, vì tình yêu phụ bạc,….”.
Ca khúc là một tác phẩm nghệ thuật tổng hợp giữa âm nhạc và văn chương.
Như vậy, người viết lời Việt hay dịch lời Việt cho ca khúc cần phải có lương
tâm nghề nghiệp hơn là chạy theo thị hiếu nhất thời, rẻ tiền của một số khán

thính giả. Bên cạnh đó, cần phải có cách gọi chính xác cho phần lời Việt của các
ca khúc ngoại quốc để tránh gây ra ngộ nhận và những hậu quả không tốt cho
giới trẻ ưa thích thể loại này.
Ca khúc là sáng tác của các tác giả Việt Nam: Trong bối cảnh kinh tế thị
trường hiện nay, hiện tượng âm nhạc thương mại đang lấn át âm nhạc đích thực.
Nói một cách khác, sự thành công của một số người trong công việc kinh doanh
âm nhạc đã làm sai lạc thị hiếu của thính giả, đem tới giá trị nghệ thuật “giả”
cho nhiều ca khúc Việt Nam, đặc biệt trong loại âm nhạc nhắm vào giới trẻ.
Trên sân khấu, trong các cuộc hội diễn, trên màn ảnh truyền hình, chúng ta
ít gặp loại nhạc thương mại đó. Nhưng trong thị trường băng. đĩa CD, trong các
quán cà-phê, hàng ăn, tư gia, loại nhạc này đang hoành hành như một bệnh dịch.
Chúng cùng mang những đặc tính như: âm điệu não nề, tỉ tê hoặc gào thét, kích
động một cách vô lối.
Loại nhạc não nề, tỉ tê, thường mang một phong cách được gọi là “nhạc
sến” với những nội dung về tình yêu lẻ loi, bội bạc, thất vọng, buồn chán và
mang những cái tên thật “kêu” nhưng trống rỗng.
Nếu là giai điệu kích động, thì thường đó là loại kích động “giả hiệu”, được
tô bóng bề ngoài vì mục đích thương mại, lôi cuốn sự tò mò của khán thính giả.
Trong một bài hát có tựa đề Rock con diều (Võ Thiện Thanh), chúng tôi đã
cố tìm những đảo phách, hoặc những nhóm liên ba đặc trưng của loại nhạc rock
nhưng không thấy. Giai điệu của bài hát là giai điệu mang âm hưởng pop pha
lẫn loại nhạc “sến”.
Nếu có thời gian điểm qua các ca khúc Việt Nam đang được phổ biến,
chúng ta sẽ thấy hai điểm rất nổi bật: Ca khúc thúc mang nhiều lời nhưng ít ý.
18


Các tác giả (không chỉ ở những người trẻ như một số nhạc sĩ nhận định) dùng từ
sáo mòn, lắp ráp vô hồn. Một số ca khúc tuy có lúc gây được xao động, chú ý
cho người nghe, nhưng tiếc là chúng chỉ lướt qua và không đọng lại gì nhiều

trong tâm hồn thính giả. Họ dễ dàng quên ngay. Ngược lại, có những ca khúc
mang nội dung không những vô bổ mà còn tai hại, gây ảnh hưởng xấu đến cho
lớp thính giả trẻ. Chúng ta dễ dàng tìm thấy trong nhiều ca khúc mới những kiểu
nói về tình yêu được bày tỏ thẳng thắn đến dễ dãi, mau thay đổi, như ngọn lửa
rơm vừa bùng cháy đã sớm lụi tàn.
Các thể loại âm nhạc khác: Không phải chỉ có ca khúc là thị hiếu duy nhất
của giới trẻ hiện nay. Những bạn trẻ, nhất là giới sinh viên học sinh còn dành
nhiều cảm tình cho nhạc hòa tấu (chúng tôi không gọi là “nhạc nhẹ”). Họ say mê
đi tìm những CD của Yanni, Paul Mauriat, Richard Clayderman, Kitaro và cả
những album với chủ đề như; Romantic guitar, Romantic saxophone,v.v… Cả
đến những CD hòa tấu của các nghệ sĩ biểu diễn nhạc cụ và nhạc sĩ sáng tác Việt
Nam trong nước như tiếng kèn saxophone của Trần Mạnh Tuấn với những ca
khúc Trịnh Công Sơn hay tiếng guitar thùng của Vô Thường (người Việt ở hải
ngoại) với những ca khúc Việt Nam trước 1975, album “Tự Tình Khúc” gồm
những ca khúc của Ns. Trịnh Công Sơn được dàn nhạc Jack Freeman và nhạc
công dàn nhạc giao hưởng Hollywoods biểu diễn,v.v…
Bên cạnh nhạc hòa tấu, giới trẻ nội thành còn dành nhiều tình cảm với loại
nhạc bán cổ điển (demi-classique) như của các dàn nhạc Mantovani, Yanni, Paul
Mauriat, James Last. Xét qua mãi lực bán băng đĩa ở một vài điểm kinh doan
lớn trong nội thành, chúng ta dễ dàng nhận thấy thị hiếu tốt đẹp đó đang ngày
càng gia tăng. Điều đáng phàn nàn là các phương tiện truyền thông như Đài phát
thanh (ở sóng AM, FM), truyền hình dành quá ít đến hầu như không đáng kể số
lượng buổi phát thanh nhạc hòa tấu và bán cổ điển. Nếu không có thị trường
băng đĩa, có lẽ giới trẻ sẽ cho rằng nói đến âm nhạc tức là nói đến ca khúc.
Nhạc hòa tấu được xem như là trung gian giữa các loại nhạc pop, poprock,… với âm nhạc cổ điển, bác học. Trong khi âm nhạc bác học còn là một
19


thực thể xa lạ với thị hiếu của số đông giới trẻ, thì nhạc hòa tấu trở thành bạn
đường với họ, giúp họ thoát ra ngoài vòng lẩn quẩn của những ca khúc não nượt,

ủy mị, sáo rỗng.
2.2.Những trào lƣu âm nhạc mới
2.2.1. Nhạc thị trường
Nhạc trẻ là một trong những loại hình âm nhạc đang rất phổ biến hiện nay
ở nước ta. Nhạc trẻ hấp dẫn người nghe bởi tính sôi động, phù hợp với xã hội
hiện đại và phát triển ở nhiều thể loại như Pop, Ballad, R&B, Hiphop… Tuy
nhiên, vì mải chạy theo “thị trường” mà nhiều ca khúc mất đi tính nghệ thuật và
gây ảnh hưởng xấu tới thị hiếu âm nhạc của một bộ phận giới trẻ ngày nay trong
đó có sinh viên.
Bên cạnh đó, từ khi thị trường âm nhạc Việt Nam xuất hiện dòng nhạc teen
– chính là con đẻ của dòng nhạc mạng, thì thể loại này thường xuyên ngự trị
trên các kênh internet, rồi nhanh chóng lên sàn diễn. Với những ca từ dễ dãi, kết
hợp với việc ăn mặc hở hang, “uốn éo” trên sân khấu, các ca sĩ ở thể loại này thi
nhau lũng đoạn nghệ thuật bằng các vụ lùm xùm lẫn “scandal” như: hát nhép, ăn
mặc hở hang để câu khán giả hay tung ra những sản phẩm mà nhiều người cho
là “thảm họa” âm nhạc... Nhưng hầu như sau những vụ scandal, khán giả “thì
nóng mặt” trong khi hình ảnh của họ nghiễm nhiên xuất hiện với tốc độ chóng
mặt ở khắp nơi, kèm theo đó là giá “cát sê” tăng vù vù.
2.2.2. Nhạc điện tử
Dòng nhạc Electronic Dance Music (EDM) gọi tắt là nhạc điện tử không
mới trên thế giới. Tuy nhiên, từ khi làn sóng Kpop lan rộng thì nhạc điện tử ở
Việt Nam cũng bắt đầu phát triển theo. EDM dễ “gây nghiện” bởi tiết tấu mạnh
và sôi động, được tạo ra bằng các nhạc cụ điện tử và được chia thành nhiều loại
nhỏ khác nhau: Electronic, Dance, Dubstep…
Trước đây, nhiều ca sĩ Việt đã thử nghiệm dòng nhạc này như Lương Bằng
Quang, Thu Minh… nhưng không gây nhiều hiệu ứng lớn. Nhưng một năm trở
lại đây, nhạc điện tử mới bùng nổ tại Vpop với các bản hit như: Badboy (Đông
20



Nhi), Em của ngày hôm qua (Sơn Tùng - MTP), album Khởi hành (Nguyễn Trần
Trung Quân)… Hai ca khúc đang “gây sốt” nhất hiện tại là Em đi tìm anh (Hồ
Ngọc Hà ft Noo Phước Thịnh) và Vũ điệu cồng chiêng (Tóc Tiên).
Bên cạnh thành công của các ca khúc nhạc điện tử, thể nhạc này còn “bành
trướng” sang cả chương trình truyền hình thực tế. The Remix - Hòa âm ánh sáng
được coi là “lãnh địa” của nhạc điện tử đã thu hút sự chú ý của đông đảo khán
giả và vô cùng thành công. Chương trình quy tụ những DJ và những nhà sản
xuất âm nhạc trẻ tài năng nhất của dòng nhạc Electronic tại Việt Nam, đã mang
lại những ca khúc tuyệt vời, sáng tạo và đầy sôi động. Có thể nói, nhạc điện tử
đã thăng hoa ngoạn mục trong lòng khán giả qua chương trình này.
Nhiều người nhận xét rằng, nhạc điện tử là loại nhạc để giải trí, để xả năng
lượng nên nó phù hợp với những “bữa tiệc” âm nhạc, nơi người ta đến không chỉ
để nghe nhạc mà còn để uống bia, vui vẻ cùng âm nhạc. Vì thế, ở bất cứ nơi nào,
chương trình nào đông người, nơi đó đều có sự hiện diện của nhạc điện tử.
Dù được đánh giá là dòng nhạc thời thượng và các ca sĩ đang đua nhau
chạy theo nhưng nhạc điện tử vẫn được coi là “khó thấm” và khiến nhiều người
hoài nghi về khả năng của những ca sĩ hát loại nhạc này. Bởi lẽ, trong các bản
nhạc điện tử, lời bài hát khá ít mà chủ yếu thiên về phần nhạc nên ca sĩ có thể
“lấm liếm” giọng hát yếu và kỹ năng thanh nhạc kém của mình, thậm chí có thể
hát nhép mà khó bị phát hiện. Bên cạnh đó, dù mang lại nhiều ưu thế cho ca sĩ
nhưng ở Việt Nam, rất ít ca sĩ định hướng theo đuổi dòng nhạc này lâu dài.
Nhiều ý kiến cho rằng, ca sĩ Việt chỉ chạy theo trào lưu chứ chưa đủ “năng
lượng” theo đuổi “hành trình dài hơi” với dòng nhạc sôi động này và cho rằng
trào lưu này sẽ sớm thoái trào. Vì lẽ đó, dù thịnh hành nhưng EDM vẫn chưa
hoàn toàn làm hài lòng khán giả.
“Rất khó để phán xét rằng một dòng nhạc sẽ sớm thoái trào, bởi định
hướng nghe nhạc của khán giả rất đa dạng. Nhiều người thích những bản nhạc
sôi động, tiết tấu nhanh, cũng có người cũng nghe nhạc theo cảm xúc… Bởi vậy

21



bất cứ dòng nhạc nào cũng đều có chỗ đứng của riêng nó”, nhạc sĩ Bảo Thạch
chia sẻ.
Nhạc Việt luôn luôn thay đổi theo theo sở thích của khán giả. Trước đây,
họ thích nhạc ballad nhẹ nhàng, sâu lắng. Năm 2014, nhạc acoustic lại chiếm thế
thượng phong, năm nay đến nhạc điện tử lên ngôi. Ca sĩ hát phục vụ khán giả,
sở thích của khán giả thay đổi thì nhạc của ca sĩ cũng cần đổi mới.
2.3. Khảo sát về thể loại âm nhạc đối với sinh viên trƣờng Đại học Văn
hóa Hà Nội
Ký

Thích nghe

Thể loại âm nhạc

hiệu

Thường

Không biết

nghe

SV

%

SV


%

SV

%

1

Các bài dân ca Việt Nam

85

21.5

122

30.8 115

29.0

2

Chèo, tuồng, cải lương

27

6.8

55


13.9 185

46.7

3

Ca trù (hát ả đào)

8

2.0

18

4.5

245

61.9

4

Đờn ca tài tử Nam Bộ

25

6.3

53


13.4 199

50.3

5

Hòa tấu nhạc cụ dân tộc

31

7.8

55

13.9 182

46.0

6

Hòa tấu nhạc nhẹ

58

14.6

73

18.4 173


43.7

Hòa tấu thính phòng, giao 40

10.1

46

11.6 190

48.0

7

hưởng

8

Opera (nhạc kịch phương tây)

40

10.1

45

11.4 194

49.0


9

Nhạc kịch Broadway

30

7.6

31

7.8

227

57.3

16.2

109

27.5 136

34.3

10

Ca khúc tiền chiến, lãng mạn 64
(nhạc xưa)

11


Ca khúc “nhạc sến”

45

11.4

94

23.7 143

36.1

12

Ca khúc cách mạng Việt Nam

61

15.4

122

30.8 112

28.3

5.1

39


9.8

210

53.0

18.9

131

33.1 102

25.8

13
14

Ca khúc phong cách thính 20
phòng
Ca khúc âm hưởng dân ca

75
22


15
16

Ca khúc Việt Nam đương đại


162

40.9

151

38.1 85

21.5

Ca khúc “teen”, nhạc trẻ Việt 337

85.1

375

94.7 0

0.0

0.0

Nam

17

Ca khúc nhạc trẻ nước ngoài

339


85.6

346

87.4 0

18

Thể loại khác

30

7.6

30

7.6

Trong 17 thể loại âm nhạc trên nếu chỉ xét vị trí thể loại được các bạn sinh
viên đại học Văn hóa Hà Nội thích nghe và thường nghe nhất là thể loại nhạc có
lời (ca khúc). Thể loại nhạc không lời có lượng sinh viên nghe rất thấp. Nhiều
nhất là hòa tấu nhạc nhẹ nhưng chỉ chiếm vỏn vẹn có 14.6% thích nghe và
18.4% thường nghe.
Hầu hết tỉ lệ thường nghe luôn cao hơn tỉ lệ thích nghe. Bởi vì như chúng ta
đã biết, tai nghe con người có 2 cách để tiếp nhận âm thanh. Một là nghe có chủ
định, tức mang ý nghĩa tích cực, thích mà nghe. Hai là nghe không chủ định, tức
mang ý nghĩa không tích cực như “bị nghe” hay vô tình nghe được. Do ca khúc
Việt Nam đương đại có chất lượng nghệ thuật khá cao nhưng thường rất kén tai
nghe và rất khó hát. Do đó mức độ phủ sóng của những ca khúc này trong cộng

đồng cũng như trên các phương tiện truyền thông đại chúng là ít hơn nhiều các
thể loại “nhạc trẻ” ở phân khúc bình dân hiện nay dễ hát, dễ ư a theo giai điệu
hơn. Trong khi những kênh nghe nhạc được các bạn sinh viên lựa chọn nhiều
nhất là từ truyền hình và internet với cùng tỉ lệ 91,2%. Do đó, dù một số em thấy
hay nhưng không thường xuyên nghe mà chủ yếu là nghe khi có ở các cuộc thi
âm nhạc. Trong khi nhạc trẻ được các bạn sinh viên tìm nghe nhiều, thì các thể
loại nhạc khác chủ yếu chỉ được nghe ở các cuộc thi hay hội diễn văn nghệ là
chính.
Những kênh và chương trình truyền hình mà sinh viên thường xem nhiều
nhất đó là: YanTV, Yeah1TV, ITV, Chanel V, VTV3, VTV6, HTV7, KBS
World, MTV, chương trình Bài hát yêu thích, Giọng hát Việt, The voice, Việt
Nam Idol, Vpop 20, Today playlist, We10, M countdown, Billboard hot 100,
23


Kpop star… Ba trang web trực tuyến được sinh viên lựa chọn nghe nhiều nhất là
Zing Mp3, Nhạc của tui, Nhạc.vui.vn.
Các thể loại nhạc hàn lâm như giao hưởng thính phòng và nhạc kịch (7,8,9)
chiếm tỉ lệ rất thấp, chỉ khoảng dưới 12% trong tỉ lệ lựa chọn của các bạn sinh
viên. Trong đó có đến xấp xỉ 50% các bạn sinh viên không biết đến thể loại âm
nhạc bác học này. Còn riêng với các thể loại âm nhạc truyền thống dân tộc thì tỉ
lệ có sự cách biệt giữa ca khúc dân ca và các thể loại truyền thống dân tộc khác.
Ca khúc dân ca được các bạn sinh viên yêu thích và nghe nhiều hơn do ca khúc
dân ca có mức độ phổ biến hơn, dễ hát, dễ thuộc. Tuy nhiên vẫn chiếm tỉ lệ thấp
khi chỉ đạt 30.8% thường nghe và con số này còn thấp hơn ở cột thích nghe khi
chỉ chiếm 21.5%. Các thể loại liệt vào di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO
công nhận như ca trù thì tỉ lệ thích nghe cực thấp: chỉ chiếm 2% ở ca trù.
Nếu chỉ xét 3 vị trí được các các bạn sinh viên lựa chọn nhiều nhất là ca
khúc Việt Nam đương đại; nhạc teen, nhạc trẻ Việt Nam và nhạc trẻ nước ngoài
thì chúng ta thấy rõ ràng là ca khúc nhạc nhẹ đang thống lĩnh trong đời sống

nghe nhạc của các bạn sinh viên đại học Văn hóa Hà Nội hiện nay. Tại 2 vị trí
(16, 17) là thể loại nhạc teen, nhạc trẻ Việt Nam và nhạc trẻ nước ngoài có tỉ lệ
tăng vọt (Trên mức 80%) so với các thể loại trước đó, trong khi tất cả các thể
loại khác chỉ xấp xỉ hoặc không vượt qua mức 40%. Thích nghe nhất là thể loại
nhạc trẻ nước ngoài với 85.6%. Tuy nhiên, thể loại các bạn sinh viên thường
nghe nhất lại là thể loại nhạc teen, nhạc trẻ Việt Nam với tỉ lệ rất cao là 94.7%.
Ở đây, chúng ta thấy có một sự thay đổi nhẹ tại vị trí đứng đầu ở cột thích nghe
và thường nghe. Nhạc trẻ Việt Nam rõ ràng được các bạn sinh viên yêu thích ít
hơn nhạc trẻ nước ngoài khi chiếm 85.1% nhưng lại tăng cao ở cột thường nghe
là do mức độ phủ sóng của các ca khúc này quá cao. Dù không thích nhưng các
bạn sinh viên vẫn phải nghe hằng ngày như thế vì bất đắc dĩ “bị nghe” hay là
nghe để giải trí, vui tai, hoặc thôi thì có gì thì nghe đó…
Những cái tên ca sỹ, nhóm nhạc được sinh viên yêu thích nhiều nhất như:
đứng đầu là Sơn Tùng MTP, rồi đến Đông Nhi, Khởi My, Trịnh Thăng Bình,
24


Bích Phương, Justatee, nhóm 365, Miu Lê, Bảo Thy… là những cái tên được
nhắc đến nhiều nhất trong cuộc khảo sát bên cạnh một danh sách dài hàng trăm
các ca sỹ nhóm nhạc trẻ ở trong và ngoài nước.
Những ca khúc được các bạn sinh viên thích nhiều nhất như: Em của ngày
hôm qua, Nắng ấm xa dần, Cơn mưa ngang qua, Mình yêu nhau đi, Bâng
Khuâng, Giận lòng, Nắm lấy tay anh, Bốn chữ lắm, Anh nhớ em người yêu cũ,
Người yêu cũ, Trót yêu, dấu mưa…. Dễ nhận thấy các ca khúc được các bạn
sinh viên yêu thích trên đa phần nặng tính giải trí nhiều hơn là một ca khúc nghệ
thuật. Thậm chí có nhiều ca khúc nhạc trẻ Việt Nam có lời lẽ hết sức ngô nghê,
dài dòng kiểu kể chuyện, một số bài thỉnh thoảng còn chèn vài câu tiếng anh,
nhiều câu rất vô nghĩa. Hay có những bài có lời ca thất tình sướt mướt, giai điệu
nghe một màu, na ná giống nhau.
Đặc biệt một số bạn sinh viên thể hiện rõ rất yêu thích và quan tâm tới các

ca khúc sôi động, có tiết tấu mạnh như: nhiều nhất là phong cách nhạc rap, rồi
đến hip hop, electronic, pop dance, R&B, nhạc nonstop, remix... Có tới 41.9%
số sinh viên thích nhạc sôi động, kích động hơn là nhạc nhẹ nhàng, êm dịu. Một
số bạn còn rất hay nghe các thể loại âm nhạc của giới underground và các thể
loại, phong cách âm nhạc hiện đại như world music, new age.
Về ca từ trong những ca khúc thì đa phần các bạn sinh viên cũng khá quan
tâm. Chỉ có 23% các sinh viên cho rằng lời ca không quan trọng, chỉ cần nghe
vui tai và thích là được. Trong khi có tới 41.2% là không hoàn toàn đồng ý và
35.8% là không đồng ý với ý kiến trên. Tỉ lệ các bạn sinh viên chọn nghe ca
khúc có giai điệu và lời ca đơn giản, ngôn ngữ đời thường, gần gũi, dễ dàng hiểu
và hát được là 71.7%, cao hơn tỉ lệ ở lựa chọn nghe ca khúc có giai điệu đẹp, lời
ca trong sáng, giàu chất thơ văn và có nội dung ý nghĩa sâu sắc với 60.9%. Tuy
nhiên trên thực tế thì đa phần các bạn sinh viên lại thích nghe những ca khúc có
lời ca chưa được hay và khá hời hợt, chưa mang tính nghệ thuật như một số ca
khúc đã liệt kê ở trên

25