M C L CỤ Ụ
Ch ng 1: T ng Quan V M ng Vi n Thôngươ ổ ề ạ ễ .................... 4
1.1, Các khái ni m c b n trong lĩnh v c vi n thôngệ ơ ả ự ễ ................................................................ 4
1.2,Các thành ph n c b n c a m ng vi n thôngầ ơ ả ủ ạ ễ ....................................................................... 7
1.3, Mô hình các d ch v vi n thôngị ụ ễ ............................................................................................. 8
d) D ch v truy n thông đa ph ng ti n ị ụ ề ươ ệ ............................................................................... 12
Ch ng 2, M ng L i Truy n Thông Công C ngươ ạ ướ ề ộ .......... 14
2.1. Khái ni n, phân lo i và đi u ki n k t c uệ ạ ề ệ ế ấ ......................................................................... 14
2.1.1, Khái ni mệ ....................................................................................................................... 14
2.1.2, Phân lo i m ng l i truy n thông và đi u ki n k t c uạ ạ ướ ề ề ệ ế ấ ........................................... 14
2.2, M ng chuy n m ch và đi n tho iạ ể ạ ệ ạ ....................................................................................... 15
Ch ng 3ươ .................................................................................. 18
Các k ho ch c b n xây d ng m ng vi n thôngế ạ ơ ả ự ạ ễ ............ 18
3.1, Gi i thi u chungớ ệ .................................................................................................................... 18
3.2, Trình t th c hi n quá trình l p k ho chự ự ệ ậ ế ạ ......................................................................... 19
3.2.1, Xác đ nh m c tiêu xây d ng m ngị ụ ự ạ ............................................................................... 20
3.2.2. L p k ho ch dài h nậ ế ạ ạ .................................................................................................. 22
3.2.3. K ho ch trung h nế ạ ạ ...................................................................................................... 22
3.2.4. D báo nhu c uự ầ ............................................................................................................. 23
3.3. D báo nhu c uự ầ ..................................................................................................................... 24
3.3.1. Khái ni mệ ...................................................................................................................... 24
3.3.2. Tăng tr ng nhu c uưở ầ ..................................................................................................... 25
3.3.3. Các b c xác đ nh nhu c uướ ị ầ .......................................................................................... 26
3.3.4. Các ph ng pháp xác đ nh nhu c uươ ị ầ ............................................................................. 28
3.4. D báo l u l ngự ư ượ .................................................................................................................. 30
3.4.1. Khái ni mệ ...................................................................................................................... 30
3.4.2. Các b c xác đ nh l u l ngướ ị ư ượ ...................................................................................... 30
3.4.3. Các ph ng pháp xác đ nh d báo l u l ngươ ị ự ư ượ ............................................................. 31
3.5. K HO CH ĐÁNH SẾ Ạ Ố ........................................................................................................ 35
3.5.1. Gi i thi uớ ệ ....................................................................................................................... 35
3.5.2. Các h th ng đánh s ệ ố ố ................................................................................................... 35
3.5.3. C u t o s ấ ạ ố ..................................................................................................................... 36
3.5.4. Các th t c cho vi c l p k ho ch đánh s ủ ụ ệ ậ ế ạ ố ............................................................... 37
3.6. K HO CH Đ NH TUY NẾ Ạ Ị Ế .............................................................................................. 40
3.6.1. Gi i thi u ớ ệ ...................................................................................................................... 40
3.6.2. Các ph ng pháp đ nh tuy nươ ị ế ......................................................................................... 40
3.7. K HO CH TÍNH C C Ế Ạ ƯỚ .................................................................................................. 41
3.7.1. Gi i thi u chungớ ệ ............................................................................................................. 41
3.7.2. Các tiêu chí cho vi c tính c c ệ ướ .................................................................................... 42
3.7.3. Các h th ng tính c c ệ ố ướ ................................................................................................ 43
3.8. K HO CH BÁO HI UẾ Ạ Ệ ....................................................................................................... 46
1
3.8.1. Gi i thi u ớ ệ ...................................................................................................................... 46
3.8.2. Phân lo i báo hi uạ ệ ......................................................................................................... 46
3.9. K HO CH Đ NG BẾ Ạ Ồ Ộ ...................................................................................................... 48
3.9.1.Gi i thi u chungớ ệ .............................................................................................................. 48
3.9.2. Các ph ng th c đ ng b m ng ươ ứ ồ ộ ạ ................................................................................. 48
3.9.4. M ng đ ng b Vi t Namạ ồ ộ ệ .............................................................................................. 52
3.10. K ho ch ch t l ng thông tinế ạ ấ ượ .......................................................................................... 53
3.10.1. Ch t l ng chuy n m chấ ượ ể ạ .......................................................................................... 53
3.10.2. Ch t l ng truy n d nấ ượ ề ẫ ............................................................................................... 53
3.10.3. Đ n đ nhộ ổ ị .................................................................................................................... 54
Ch ng 4, Quy ho ch m ng vi n thông ươ ạ ạ ễ ............................ 55
4.1. Quy ho ch v trí t ng đàiạ ị ổ ...................................................................................................... 55
4.1.1.Gi i thi uớ ệ ......................................................................................................................... 55
4.1.2. Ph ng pháp qui ho ch v trí t ng đàiươ ạ ị ổ ......................................................................... 55
4.1.3. Chi phí thi t bế ị ................................................................................................................ 57
4.2. Quy ho ch m ng truy n d nạ ạ ề ẫ ............................................................................................... 58
4.2.1. Gi i thi uớ ệ ....................................................................................................................... 58
4.2.2. C u hình m ng truy n d nấ ạ ề ẫ ........................................................................................... 59
4.2.3. Các d ng c b n c a truy n d nạ ơ ả ủ ề ẫ ................................................................................. 61
4.2.5. Ví d c u hình m ng truy n d nụ ấ ạ ề ẫ ................................................................................. 62
4.2.6. Đ NH TUY NỊ Ế .................................................................................................................... 62
4.2.6. T O NHÓM KÊNHẠ ....................................................................................................... 64
4.3. Quy ho ch m ng l i thuê baoạ ạ ướ ............................................................................................ 64
CH NG 5, QU N LÝ M NG VI N THÔNG ƯƠ Ả Ạ Ễ ............... 65
5.1. T m quan tr ng c a công tác qu n lý m ng vi n thôngầ ọ ủ ả ạ ễ .................................................... 65
5.2. M ng qu n lý m ng vi n thông TMNạ ả ạ ễ ................................................................................ 65
5.2.1. Gi i thi u v TMNớ ệ ề ....................................................................................................... 65
5.2.2. Các ch c năng qu n lý c a TMNứ ả ủ ................................................................................ 66
CH NG 6, M NG ĐA D CH V TÍCH H P S ISDNƯƠ Ạ Ị Ụ Ợ Ố
.......................................................................................................... 73
6.1. Đ c đi m c a m ng vi n thông khi ch a có ISDNặ ể ủ ạ ễ ư ........................................................... 73
6.2. Khái ni m v ISDNệ ề .............................................................................................................. 73
6.2.1. ISDN ................................................................................................................................ 73
6.2.2. M c đích c a ISDNụ ủ ....................................................................................................... 73
CH NG 7, M NG TH H M I NGNƯƠ Ạ Ế Ệ Ớ ..................... 77
7.1. S ra đ i c a NGNự ờ ủ ............................................................................................................... 77
7.2. C u trúc m ngấ ạ ....................................................................................................................... 80
7.2.1. Mô hình phân l p ch c năng c a m ng NGNớ ứ ủ ạ ........................................................ 81
7.2.2. Phân tích ..................................................................................................................... 82
7.3. D ch v tri n khai trong NGNị ụ ể .......................................................................................... 89
7.3.2. Nhu c u NGN đ i v i các nhà cung c p d ch vầ ố ớ ấ ị ụ ........................................................ 90
2
7.3.3. Yêu c u c a khách hàngầ ủ ................................................................................................ 92
7.3.4. D ch v NGNị ụ .................................................................................................................. 92
3
Ch ng 1: T ng Quan V M ng Vi n Thôngươ ổ ề ạ ễ
1.1, Các khái ni m c b n trong lĩnh v c vi n thôngệ ơ ả ự ễ
G n đây, máy tính phát tri n nhanh, kh năng làm vi c nhanh và giá thành gi mầ ể ả ệ ả
đ n n i chúng ng d ng kh p m i n i trên th gi i và xâm nh p vào m i lĩnh v c.ế ỗ ứ ụ ắ ọ ơ ế ớ ậ ọ ự
Do s đa d ng và tinh vi c a máy tính và s phát tri n nhanh c a các tr m làm vi c,ự ạ ủ ự ể ủ ạ ệ
nhu c u v m ng vi n thông truy n t i thông tin không ng ng phát tri n. Các m ngầ ề ạ ễ ề ả ừ ể ạ
này kh năng cung c p các đ ng truy n thông đ chuy n các s li u trong lĩnh v cả ấ ườ ề ể ể ố ệ ự
công ngh , khoa h c k thu t và đ m b o đáp ng các lo i ng d ng phong phúệ ọ ỹ ậ ả ả ứ ạ ứ ụ
khác nhau t gi i trí cho t i các công vi c ph c t p. Các m ng này còn có kh năngừ ả ớ ệ ứ ạ ạ ả
truy n t i thông tin v i t c đ khác nhau t vài ký t trong m t giây t i hàng Gbit/s.ề ả ớ ố ộ ừ ự ộ ớ
Theo m t nghĩa r ng h n, các m ng này cung c p ch c năng truy n t i thông tin m tộ ộ ơ ạ ấ ứ ề ả ộ
cách linh ho t. Thông tin truy n t i v i t c đ khác nhau, đ an toàn và đ tin c yạ ề ả ớ ố ộ ộ ộ ậ
cao. Đi m này khác xa so v i kh năng c a m ng đi n tho i đ c hình thành để ớ ả ủ ạ ệ ạ ượ ể
truy n t i tín hi u ti ng nói v i t c đ c đ nh 64Kbit/s, đ an toàn và tin c y khôngề ả ệ ế ớ ố ộ ố ị ộ ậ
đ ng b . Đi m quan tr ng đây là các thi t b trên m ng vi n thông cùng có s thoồ ộ ể ọ ở ế ị ạ ễ ự ả
thu n v vi c trình bày thông tin d i d ng s và các th t c trên các đ ng truy n.ậ ề ệ ướ ạ ố ủ ụ ườ ề
T t c các quy c, tho thu n và các quy t c nh m xác đ nh thông tin s trao đ iấ ả ướ ả ậ ắ ằ ị ố ổ
v i nhau g i là các giao th c thông tin ớ ọ ứ (communication protocol). S k t h pự ế ợ
(marriage) gi a hai công ngh hàng đ u vi n thông và máy tính là m t thách th c m iữ ệ ầ ễ ộ ứ ớ
cho các nhà khoa h c, k s và các nhà thi t k . ọ ỹ ư ế ế
Truy n thông là vi c truy n thông tin t m t đi m t i m t đi m khác, g m cóề ệ ề ừ ộ ể ớ ộ ể ồ
truy n thông c h c (b u chính) và truy n thông đi n (vi n thông) b i vì nó phátề ơ ọ ư ề ệ ễ ở
tri n t ể ừ
d ng c h c (máy móc) sang d ng đi n/quang và ngày càng s d ngạ ơ ọ ạ ệ ử ụ
nh ng h th ng ữ ệ ố
đi n/quang ph c t p h n.ệ ứ ạ ơ
4
Hình 1.1: Vi n thôngễ
T l ph n truy n thông c h c (th t , báo chí) đang có xu h ng gi m trongỷ ệ ầ ề ơ ọ ư ừ ướ ả
khi t l ph n truy n thông đi n/quang, đ c bi t là truy n song h ng, l i gia tăngỷ ệ ầ ề ệ ặ ệ ề ướ ạ
và s chi m th ẽ ế ị ph n ch đ o trong t ng lai. Vì v y, ngày nay nh ng t p đoàn báoầ ủ ạ ươ ậ ữ ậ
chí cũng đang t p trung ậ và h ng t i truy n thông đi n/quang, coi đó là c h i kinhướ ớ ề ệ ơ ộ
doanh t ng lai c a mình. ươ ủ
Vi n thông chi m ph n ch đ o trong ễ ế ầ ủ ạ
truy n thông.ề
Vi n thông (ễ Telecommunication) là quá trình trao đ i các thông tin các d ngổ ở ạ
khác nhau (ti ng nói, hình nh, d li u...) v i c ly xa nh vào các h th ng truy nế ả ữ ệ ớ ự ờ ệ ố ề
d n đi n t (truy n d n cáp kim lo i, cáp quang, vi ba, v tinh). ẫ ệ ừ ề ẫ ạ ệ
M ng vi n thông ạ ễ (Telecommunications Network) là t p h p các thi t bậ ợ ế ị
(Devices), các k thu t (Mechanisms) và các th t c (Procedures) đ các thi t b k tỹ ậ ủ ụ ể ế ị ế
cu i c a khách hàng có th truy nh p vào m ng và trao đ i thông tin h u ích. Các yêuố ủ ể ậ ạ ổ ữ
c u đ t ra cho m ng vi n thông là ph i có kh năng cung c p các đ ng truy n t cầ ặ ạ ễ ả ả ấ ườ ề ố
đ khác nhau, linh ho t, có đ tin c y cao đáp ng các lo i hình d ch v khác nhau.ộ ạ ộ ậ ứ ạ ị ụ
M ng v t lý & M ng logic (ạ ậ ạ physical and logical networks)
M ng v t lýạ ậ bao g m các h th ng truy n d n, chuy n m ch nh : m ng cáp n iồ ệ ố ề ẫ ể ạ ư ạ ộ
h t, m ng vi ba s , m ng SDH, m ng thông tin v tinh, m ng l i các t ng đài. Cácạ ạ ố ạ ạ ệ ạ ướ ổ
h th ng đ c thi t l p nh m t o ra các đ ng d n tín hi u gi a các đ a ch thôngệ ố ượ ế ậ ằ ạ ườ ẫ ệ ữ ị ỉ
qua các nút m ng. M ng v t lý đóng vai trò là c s h t ng c a vi n thông, nó ph cạ ạ ậ ơ ở ạ ầ ủ ễ ụ
v chung cho liên l c đi n tho i, truy n thông d li u và các d ch v băng r ng khác.ụ ạ ệ ạ ề ữ ệ ị ụ ộ
5
Các
m ng ạ
riêng
VI N Ễ
THÔNG
Hai h ngướ
Truy n thông đ nề ơ
h ngướ
CƠ
KHÍ
ĐI NỆ
Đi n tho iệ ạ
Các
m ng ạ
s li uố ệ
Telex
Đi nệ
Báo
B u chínhư
Báo chí
Phát thanh
TV
Truy n ề
hình
cáp
Trên c s h t ng đó các ơ ở ạ ầ m ng logicạ đ c t o ra nh m cung c p các d ch vượ ạ ằ ấ ị ụ
vi n thông tho mãn nhu c u c a xã h i. M ng đi n tho i, m ng TELEX, m ngễ ả ầ ủ ộ ạ ệ ạ ạ ạ
Radio truy n thanh là các m ng logic truy n th ng. Ngày nay, ngoài các m ng trênề ạ ề ố ạ
còn có có thêm các m ng khác có th cùng t n t i trong m t khu v c, nh là m ngạ ể ồ ạ ộ ự ư ạ
đi n tho i công c ng (PSTN), m ng d li u chuy n gói công c ng (PSPDN), m ngệ ạ ộ ạ ữ ệ ể ộ ạ
nh n tin (Paging network), m ng đi n tho i di đ ng, m ng máy tính toàn c uắ ạ ệ ạ ộ ạ ầ
(INTERNET), m ng s đa d ch v tích h p (ISDN) vv...Các m ng trên đã cung c pạ ố ị ụ ợ ạ ấ
hàng lo t d ch v vi n thông tho mãn nhu c u c a khách hàng.ạ ị ụ ễ ả ầ ủ
H th ng truy n thông (ệ ố ề Communication System): là các h th ng làm nhi m vệ ố ệ ụ
x lý và phân ph i thông tin t m t v trí này đ n m t v trí khác và còn g i là hử ố ừ ộ ị ế ộ ị ọ ệ
th ng thông tin. M t h th ng thông tin bao g m các thành ph n sau: b mã hoá, bố ộ ệ ố ồ ầ ộ ộ
phát, môi tr ng truy n d n, b thu, b gi i mã.ườ ề ẫ ộ ộ ả
Hình 1.2: Mô hình h th ng truy n th ngệ ố ề ố
Trong h th ng truy n thông chúng ta c n quan tâm: khuôn d ng thông tin, t c đệ ố ề ầ ạ ố ộ
truy n d n, c ly truy n d n, môi tr ng truy n d n, k thu t đi u ch , th t cề ẫ ự ề ẫ ườ ề ẫ ỹ ậ ề ế ủ ụ
phát hi n và s a l i. ệ ử ỗ
Các ph ng th c truy n tín hi u trong h th ng truy n thông:ươ ứ ề ệ ệ ố ề
- Đ n công (ơ Simplex): Thông tin ch truy n trên m t h ng, b thu không th traoỉ ề ộ ướ ộ ể
đ i thông tin v i phía phát. ổ ớ
- Bán song công (Half- Duplex): Thông tin truy n trên hai h ng nh ng khôngề ướ ư
cùng th i đi m.ờ ể
- Song công (Full-Duplex): Thông tin truy n trên hai h ng đ ng th i .ề ướ ồ ờ
6
B mã hóaộ
Bộ
phát
Môi tr ngườ
truy n d nề ẫ
Bộ
thu
B gi iộ ả
mã
Thông tin Thông tin
1.2,Các thành ph n c b n c a m ng vi n thôngầ ơ ả ủ ạ ễ
Mô hình t ng quát c a các h th ng vi n thônổ ủ ệ ố ễ g
a. Gi i thi u chung v m ng vi n thông .ớ ệ ề ạ ễ
Khi xét trên quan đi m ph n c ng, m ng vi n thông bao g m các thi t b đ uể ầ ứ ạ ễ ồ ế ị ầ
cu i, thi t b chuy n m ch và thi t b truy n d n.ố ế ị ể ạ ế ị ề ẫ
b. Thi t b đ u cu i ế ị ầ ố
Thi t b đ u cu i là các trang thi t b c a ng i s d ng đ giao ti p v iế ị ầ ố ế ị ủ ườ ử ụ ể ế ớ
m ng cung c p d ch v . Hi n nay có nhi u ch ng lo i thi t b đ u cu i c a nhi uạ ấ ị ụ ệ ề ủ ạ ế ị ầ ố ủ ề
hãng khác nhau tùy thu c vào t ng d ch v (ví d nh máy đi n tho i, máy fax, máyộ ừ ị ụ ụ ư ệ ạ
tính cá nhân...). Thi t b đ u cu i th c hi n ch c năng chuy n đ i thông tin c n traoế ị ầ ố ự ệ ứ ể ổ ầ
đ i thành các tín hi u đi n và ng c l i.ổ ệ ệ ượ ạ
c. Thi t b chuy n m ch ế ị ể ạ
Thi t b chuy n m ch là các nút c a m ng vi n thông có ch c năng thi t l pế ị ể ạ ủ ạ ễ ứ ế ậ
đ ng truy n gi a các các thuê bao (đ u cu i). Trong m ng đi n tho i, thi t bườ ề ữ ầ ố ạ ệ ạ ế ị
chuy n m ch là các t ng đài đi n tho i. ể ạ ổ ệ ạ
Tuỳ theo v trí c a t ng đài trên m ng, ng i ta chia thành t ng đài chuy nị ủ ổ ạ ườ ổ ể
ti p qu c t , t ng đài chuy n ti p liên vùng và t ng đài n i h t.ế ố ế ổ ể ế ổ ộ ạ
7
Máy Fax
Thi t b ế ị
chuy n m chể ạ
Đ u cu i ầ ố
d li uữ ệ
Đi n tho iệ ạ
V tinh truy n ệ ề
thông
Thi t b ế ị
đ u cu iầ ố
Đi n tho iệ ạ
Đ ng ườ
truy n d nề ẫ
Thi t b ế ị
chuy n m chể ạ
Thi t b ế ị
đ u cu iầ ố
Máy Fax
Máy tính
Hình 1.3: Các thành ph n c a m ng vi n thôngầ ủ ạ ễ
: Nút chuy n m ch ể ạ
Hình 1.4: C u trúc m ng đi n tho i có và không có thi t b chuy nấ ạ ệ ạ ế ị ể
m chạ
: Thuê bao
d. Thi t b truy n d nế ị ề ẫ
Thi t b truy n d n đ c s d ng đ n i các thi t b đ u cu i hay gi a các t ngế ị ề ẫ ượ ử ụ ể ố ế ị ầ ố ữ ổ
đài v i nhau và truy n các tín hi u m t cách nhanh chóng và chính xác. ớ ề ệ ộ
Thi t b truy n d n phân lo i thành thi t b truy n d n thuê bao, n i thi t b đ uế ị ề ẫ ạ ế ị ề ẫ ố ế ị ầ
cu i v i t ng đài n i h t, và thi t b truy n d n chuy n ti p, n i gi a các t ng đài.ố ớ ổ ộ ạ ế ị ề ẫ ể ế ố ữ ổ
D a vào môi tr ng truy n d n, thi t b truy n d n có th phân lo i s l c thànhự ườ ề ẫ ế ị ề ẫ ể ạ ơ ượ
thi t b truy n d n h u tuy n s d ng cáp kim lo i, cáp s i quang và thi t b truy nế ị ề ẫ ữ ế ử ụ ạ ợ ế ị ề
d n vô tuy n s d ng không gian làm môi tr ng truy n d n. Thi t b truy n d nẫ ế ử ụ ườ ề ẫ ế ị ề ẫ
thuê bao có th s d ng cáp kim lo i ho c sóng vô tuy n (radio). Cáp s i quang sể ử ụ ạ ặ ế ợ ử
d ng cho các đ ng thuê riêng và m ng s liên k t đa d ch v , yêu c u dung l ngụ ườ ạ ố ế ị ụ ầ ượ
truy n d n l n.ề ẫ ớ
1.3, Mô hình các d ch v vi n thôngị ụ ễ
Khái ni m d ch v vi n thôngệ ị ụ ễ
Khái ni n d ch v vi n thông luôn g n li n v i các khái ni m m ng vi n thông.ệ ị ụ ễ ắ ề ớ ệ ạ ễ
M i m ng vi n thông s cung c p m t vài lo i d ch v c b n đ c tr ng cho m ngỗ ạ ễ ẽ ấ ộ ạ ị ụ ơ ả ặ ư ạ
vi n thông đó và m ng này có th cùng h tr v i m ng khác đ cung c p đ c m tễ ạ ể ỗ ợ ớ ạ ể ấ ượ ộ
d ch v vi n thông c th .ị ụ ễ ụ ể
“D ch v vi n thông” là d ch v truy n ký hi u, tín hi u, s li u, ch vi t, âmị ụ ễ ị ụ ề ệ ệ ố ệ ữ ế
thanh, hình nh ho c các d ng khác c a thông tin gi a các đi m k t cu i thông quaả ặ ạ ủ ữ ể ế ố
m ng vi n thông.ạ ễ
Hình 1.5. D ch v vi n thôngị ụ ễ
8
Nói m t cách khác, đó chính là d ch v cung c p cho khách hàng kh năng traoộ ị ụ ấ ả
đ i thông tin v i nhau ho c thu nh n thông tin qua m ng vi n thông (th ng là m ngổ ớ ặ ậ ạ ễ ườ ạ
công c ng nh m ng đi n tho i chuy n m ch công c ng, m ng đi n tho i di đ ng,ộ ư ạ ệ ạ ể ạ ộ ạ ệ ạ ộ
m ng internet, m ng truy n hình cáp,…) c a các nhà cung c p d ch v và nhà cungạ ạ ề ủ ấ ị ụ
c p h t ng m ng.ấ ạ ầ ạ
Hình 1.6. Mô hình các d ch v vi n thôngị ụ ễ
Các lo i hình d ch v c b n và yêu c u c a chúng v ch t l ngạ ị ụ ơ ả ầ ủ ề ấ ượ
d ch vị ụ
Các d ch v vi n thông c b n th ng đ c đ c p là d ch v tho i, d ch v s li u,ị ụ ễ ơ ả ườ ượ ề ậ ị ụ ạ ị ụ ố ệ
d ch v thuê kênh vi n thông và d ch v truy n thông đa ph ng ti n. Ngoài ra, có r t nhi uị ụ ễ ị ụ ề ươ ệ ấ ề
d ch v vi n thông c b n khác đã và v n còn t n t i t i ngày nay, tuy nhiên không đ c phị ụ ễ ơ ả ẫ ồ ạ ớ ượ ổ
c p r ng rãi nh 4 d ch v này. ậ ộ ư ị ụ
a) D ch v tho i/telex/Fax/nh n tin ị ụ ạ ắ
D ch v tho i ị ụ ạ
Đi n tho i là d ch v vi n thông đ c phát tri n r ng rãi nh t, là d ch v cung c pệ ạ ị ụ ễ ượ ể ộ ấ ị ụ ấ
kh năng truy n đ a thông tin d i d ng ti ng nói ho c ti ng nói cùng hình nh (nhả ề ư ướ ạ ế ặ ế ả ư
tr ng h p đi n tho i th y hình - videophone) t m t thuê bao t i m t ho c nhóm thuê bao.ườ ợ ệ ạ ấ ừ ộ ớ ộ ặ
D ch v tho i c b n nh t là d ch v đi n tho i c đ nh do m ng PSTN (m ng đi nị ụ ạ ơ ả ấ ị ụ ệ ạ ố ị ạ ạ ệ
tho i chuy n m ch công c ng) cung c p. D ch v này c p cho khách hàng đ ng truy nạ ể ạ ộ ấ ị ụ ấ ườ ề
t i ớ t n nhà riêng, k t n i t i t ng đài đi n tho i c đ nh, cho phép khách hàng th c hi nậ ế ố ớ ổ ệ ạ ố ị ự ệ
đ c ượ cu c g i tho i đi t i các khách hàng khác.ộ ọ ạ ớ
9
Hình 1.7. D ch v tho iị ụ ạ
Ngoài d ch v đi n tho i truy n th ng, còn có nhi u d ch v tho i khác nh d ch vị ụ ệ ạ ề ố ề ị ụ ạ ư ị ụ
đi n tho i dùng th (cardphone), đi n tho i di đ ng t c đ th p (đi n tho i di đ ng n i vùngệ ạ ẻ ệ ạ ộ ố ộ ấ ệ ạ ộ ộ
- cityphone), đi n tho i đi đ ng, đi n tho i v tinh và hàng h i v.v. ệ ạ ộ ệ ạ ệ ả
Đ s d ng d ch v đi n tho i dùng th , khách hàng mua tr c m t t m th v i m t ể ử ụ ị ụ ệ ạ ẻ ướ ộ ấ ẻ ớ ộ
giá ti n xác đ nh tr c t i các đ i lý b u đi n. Khi s d ng th này, khách hàng có th g iề ị ướ ạ ạ ư ệ ử ụ ẻ ể ọ
đi n n i h t, liên t nh ho c qu c t . Khi c n g i, khách hàng đ a th vào các máy đi n dùngệ ộ ạ ỉ ặ ố ế ầ ọ ư ẻ ệ
th công c ng đ t trên đ ng ph . C c phí đàm tho i s đ c tr và ghi nh n vào t m thẻ ộ ặ ườ ố ướ ạ ẽ ượ ừ ậ ấ ẻ
tùy theo th i gian đàm tho i và lo i hình d ch v c a cu c g i. Có th dùng nhi u th cho ờ ạ ạ ị ụ ủ ộ ọ ể ề ẻ
m t cu c g i ho c m t th cho nhi u cu c khác nhau. D ch v này có u đi m l n nh t làộ ộ ọ ặ ộ ẻ ề ộ ị ụ ư ể ớ ấ
thu n ti n cho vi c qu n lý l ng s d ng c a khách hàng. Tuy nhiên m t đ máy đi nậ ệ ệ ả ượ ử ụ ủ ậ ộ ệ
tho i ạ
dùng th công c ng ph i cao, phù h p v i các khu dân c đông, kinh t phát tri n, du l ch, ẻ ộ ả ợ ớ ư ế ể ị
ngh mát. ỉ
D ch v đi n tho i di đ ng là d ch v thông tin vô tuy n đ c thi t l p nh m đ m b o ị ụ ệ ạ ộ ị ụ ế ượ ế ậ ằ ả ả
liên l c v i các máy đi n tho i đ u cu i di đ ng. M t thuê bao đi n tho i c đ nh có th g iạ ớ ệ ạ ầ ố ộ ộ ệ ạ ố ị ể ọ
cho m t thuê bao di đ ng ho c ng c l i ho c c hai đ u là thuê bao di đ ng. Bên c nh vi cộ ộ ặ ượ ạ ặ ả ề ộ ạ ệ
cung c p kh năng trao đ i thông tin d i d ng ti ng nói, các thuê bao đi n tho i di đ ngấ ả ổ ướ ạ ế ệ ạ ộ
còn có th s d ng các d ch v khác nh d ch v b n tin ng n, h p th tho i, FAX ho cể ử ụ ị ụ ư ị ụ ả ắ ộ ư ạ ặ
truy n s li u.... T i Vi t nam, hi n nay có sáu nhà khai thác d ch v vi n thông đ c chínhề ố ệ ạ ệ ệ ị ụ ễ ượ
ph c p gi y phép cung c p d ch v đi n tho i di đ ng: VINAPHONE (tr c đây là VPC),ủ ấ ấ ấ ị ụ ệ ạ ộ ướ
VMS, VIETTEL, SPT, EVN và HANOITELECOM. Đ n cu i năm 2004, t ng s l ng thuêế ố ổ ố ượ
bao đi n tho i c đ nh và di đ ng Vi t Nam là kho ng 10 tri u, đ n gi a năm 2006 con sệ ạ ố ị ộ ở ệ ả ệ ế ữ ố
này đã lên đ n kho ng 17 tri u. ế ả ệ
10
D ch v Telex ị ụ
D ch v Telex là d ch v cho phép ị ụ ị ụ thuê bao trao đ i thông tin v i nhau d i ổ ớ ướ d ng chạ ữ
b ng cách gõ vào t bàn phím và nh n thông tin trên màn hình ho c in ằ ừ ậ ặ
ra băng gi y. D chấ ị
v này s d ng các ụ ử ụ
đ ng truy n t c đ th p, d a trên m t ườ ề ố ộ ấ ự ộ
m ng k t n i riêng, có cáchạ ế ố
đánh s thuê bao khác v i các thuê bao đi n tho i thông th ng.ố ớ ệ ạ ườ
Hình 1.8. Máy Telex
D ch v Fax ị ụ
D ch v Fax là d ch v cho phép truy n nguyên b n các thông tin có s n trên gi y nh ị ụ ị ụ ề ả ẵ ấ ư chữ
vi t, hình v , bi u b ng, s đ ... g i chung là b n fax t n i này đ n n i khác thông qua ế ẽ ể ả ơ ồ ọ ả ừ ơ ế ơ hệ
th ng vi n thông. ố ễ
Hình 1.9. D ch v Faxị ụ
D ch v fax bao g m fax công c ng và fax thuê bao. D ch v fax công c ng là d ch ị ụ ồ ộ ị ụ ộ ị
v m t i các c s B u đi n đ ch p nh n, thu, truy n đ a, giao phát các b c fax theo nhu ụ ở ạ ơ ở ư ệ ể ấ ậ ề ư ứ
c u c a khách hàng. D ch v fax thuê bao cung c p cho các t ch c ho c cá nhân có nhu c u ầ ủ ị ụ ấ ổ ứ ặ ầ
liên l c v i các thi t b đ u cu i khác qua m ng vi n thông. Thi t b fax thuê bao đ c đ u ạ ớ ế ị ầ ố ạ ễ ế ị ượ ấ
n i v i t ng đài đi n tho i công c ng b ng đ ng cáp riêng ho c chung v i thi t b đi nố ớ ổ ệ ạ ộ ằ ườ ặ ớ ế ị ệ
tho i. ạ
D ch v nh n tin ị ụ ắ
Nh n tin là d ch v cho phép ng i s d ng ti p nh n các tin nh n. Mu n s d ng ắ ị ụ ườ ử ụ ế ậ ắ ố ử ụ
d ch v này, khách hàng c n mua ho c thuê m t máy nh n tin c a B u đi n. Máy nh n tin ị ụ ầ ặ ộ ắ ủ ư ệ ắ
có kích th c nh g n, có th cho vào túi hay đ t g n trong lòng bàn tay. Ng i c n nh n ướ ỏ ọ ể ặ ọ ườ ầ ắ
11
g i đi n t i trung tâm d ch v c a b u đi n yêu c u chuy n tin nh n t i ng i nh n là thuêọ ệ ớ ị ụ ủ ư ệ ầ ể ắ ớ ườ ậ
bao nh n tin. D ch v này r t ti n l i cho nh ng ng i th ng xuyên di chuy n mà v n nh nắ ị ụ ấ ệ ợ ữ ườ ườ ể ẫ ậ
đ c thông tin v i chi phí không l n. Tr c đây t i m t s thành ph l n nh Hà n i, Thànhượ ớ ớ ướ ạ ộ ố ố ớ ư ộ
ph H Chí Minh, Đà n ng đ u có các trung tâm cung c p d ch v nh n tin. Ngoài ra d ch vố ồ ẵ ề ấ ị ụ ắ ị ụ
nh n tin Vi t nam 107 cho phép ng i dùng có th nh n đ c tin nh n trong ph m vi toànắ ệ ườ ể ậ ượ ắ ạ
qu c song đ n nay d ch v này đã ng ng ho t đ ng. Hi n nay, d ch v nh n tin th ng đ cố ế ị ụ ừ ạ ộ ệ ị ụ ắ ườ ượ
th c hi n thông qua đi n tho i di đ ng và c đ nh. ự ệ ệ ạ ộ ố ị
b) D ch v thuê kênh vi n thông (leased line) ị ụ ễ
D ch v thuê kênh riêng là d ch v cho thuê kênh truy n d n v t lý dùng riêng đ k t n iị ụ ị ụ ề ẫ ậ ể ế ố
và truy n thông tin gi a các thi t b đ u cu i, m ng n i b , m ng vi n thông dùng riêng ề ữ ế ị ầ ố ạ ộ ộ ạ ễ c aủ
khách hàng t i hai đ a đi m c đ nh khác nhau. ạ ị ể ố ị
D ch v này đáp ng đ c các nhu c u k t n i tr c ti p theo ph ng th c đi m n iị ụ ứ ượ ầ ế ố ự ế ươ ứ ể ố
đi m gi a hai đ u cu i c a khách hàng. Vi t Nam các đ i lý B u đi n đ i di n phía nhàể ữ ầ ố ủ Ở ệ ạ ư ệ ạ ệ
cung c p d ch v (đ i v i VNPT), cung c p các d ch v thuê kênh sau: ấ ị ụ ố ớ ấ ị ụ
+ Kênh tho i đ ng dài ạ ườ
+ Kênh đi n báo ệ
+ Kênh phát thanh và truy n hình ề
+ Kênh truy n s li u ề ố ệ
c) D ch v s li u ị ụ ố ệ
D ch v truy n s li u là d ch v truy n t i ho c các ng d ng đ truy n t i thông tin ị ụ ề ố ệ ị ụ ề ả ặ ứ ụ ể ề ả
d i d ng s li u trong m ng vi n thông. D ch v truy n s li u thích h p v i các kho thôngướ ạ ố ệ ạ ễ ị ụ ề ố ệ ợ ớ
tin d li u l n nh ngân hàng, th vi n, th ng kê, đi u khi n t xa thông qua thi t b đ u ữ ệ ớ ư ư ệ ố ề ể ừ ế ị ầ
cu i... ố
Hi n nay trên m ng vi n thông Vi t Nam, Công ty VDC đ c coi nhà cung c p d ch ệ ạ ễ ệ ượ ấ ị
v truy n s li u l n nh t v i các s n ph m d ch v nh : truy n s li u X25, Frame relay... ụ ề ố ệ ớ ấ ớ ả ẩ ị ụ ư ề ố ệ
d) D ch v truy n thông đa ph ng ti n ị ụ ề ươ ệ
D ch v vi n thông băng r ng cung c p cho khách hàng kh năng truy n t i thông tin ị ụ ễ ộ ấ ả ề ả
v i đ r ng băng t n l n lên t i vài ch c Mbit trên giây (Mbit/s) (trên n n m ng ISDNớ ộ ộ ầ ớ ớ ụ ề ạ
-
M ng ạ
s đa d ch v tích h p). Băng t n này cho phép truy n t i đ ng th i nhi u d ng thông tin ố ị ụ ợ ầ ề ả ồ ờ ề ạ
khác nhau v i các yêu c u v băng t n cũng r t khác nhau trên cùng m t kênh liên l c. Máy ớ ầ ề ầ ấ ộ ạ
tính, máy fax, đi n tho i và k c đi n tho i th y hình đ u có th đ c ph c v thông quaệ ạ ể ả ệ ạ ấ ề ể ượ ụ ụ
m t kênh liên l c duy nh t. Băng t n này đ c s d ng và phân b gi a các d ch v khác ộ ạ ấ ầ ượ ử ụ ổ ữ ị ụ
nhau m t cách m m d o, t i u và đáp ng t i đa yêu c u v ch t l ng d ch v c a kháchộ ề ẻ ố ư ứ ố ầ ề ấ ượ ị ụ ủ
hàng. T i thi t b thuê bao, khi các d ch v vi n thông khác nhau, s d ng nhi u môi tr ng ạ ế ị ị ụ ễ ử ụ ề ườ
thông tin khác nhau nh ti ng nói, hình nh, âm thanh hay s li u đ u đ c tích h p vào m t ư ế ả ố ệ ề ượ ợ ộ
12
thi t b duy nh t, khi đó ta có đ c d ch v thông tin đa ph ng ti n (multimedia). Lúc đó ế ị ấ ượ ị ụ ươ ệ
liên l c s đ c th c hi n thông qua nhi u môi tr ng thông tin trong cùng m t th i đi m và ạ ẽ ượ ự ệ ề ườ ộ ờ ể
cũng đ n gi n nh th c hi n m t cu c g i đi n tho i thông th ng. ơ ả ư ự ệ ộ ộ ọ ệ ạ ườ
Hình 2.9 là m t ví d đi n hình c a d ch v đa ph ng ti n: D ch v Truy n hình h iộ ụ ể ủ ị ụ ươ ệ ị ụ ề ộ
ngh (Video conference). ị
Hình 1.10. D ch v truy n hình h i nghị ụ ề ộ ị
13
Ch ng 2, M ng L i Truy n Thông Côngươ ạ ướ ề
C ngộ
2.1. Khái ni n, phân lo i và đi u ki n k t c uệ ạ ề ệ ế ấ
2.1.1, Khái ni mệ
M ng l i truy n thông công c ng là t p h p các thi t b vi n thông, chúngạ ướ ề ộ ậ ợ ế ị ễ
đ c n i ghép v i nhau thành m t h th ng dùng đ truy n thông tin gi a các ng iượ ố ớ ộ ệ ố ể ề ữ ườ
s d ng và th c hi n các d ch v vi n thông t ng ng.ử ụ ự ệ ị ụ ễ ươ ứ
2.1.2, Phân lo i m ng l i truy n thông và đi u ki n k t c uạ ạ ướ ề ề ệ ế ấ
M ng l i truy n thông có th đ c đ nh nghĩa là m t h th ng chuy n thôngạ ướ ề ể ượ ị ộ ệ ố ể
tin. Các m ng l i truy n thông đi n hi n nay đang đ c s d ng đ x lý các lo iạ ướ ề ệ ệ ượ ử ụ ể ử ạ
thông tin khác nhau bao g m m ng l i đi n tho i, m ng l i đi n tín, và m ngồ ạ ướ ệ ạ ạ ướ ệ ạ
l i truy n s li u. Ngoài ra, ISDN là m t m ng l i có kh năng x lý tích h p cácướ ề ố ệ ộ ạ ướ ả ử ợ
lo i thông tin trên. V khía c nh lo i cu c g i và các d ch v , các m ng l i truy nạ ề ạ ạ ộ ọ ị ụ ạ ướ ề
thông có th đ c phân chia thành m ng truy n thông công c ng, m ng truy n thôngể ượ ạ ề ộ ạ ề
chuyên d ng và m ng truy n thông di đ ng. D a vào ph m vi các d ch v truy nụ ạ ề ộ ự ạ ị ụ ề
thông đ c đ a vào ho t đ ng, các m ng truy n thông có th đ c phân lo i ti pượ ư ạ ộ ạ ề ể ượ ạ ế
thành m ng truy n thông n i b , m ng truy n thông n i h t, m ng truy n thông liênạ ề ộ ộ ạ ề ộ ạ ạ ề
t nh, m ng truy n thông qu c t . N u chúng ta phân lo i chúng v x lý chuy nỉ ạ ề ố ế ế ạ ề ử ể
m ch, ta có th có m ng truy n thông t c th i và m ng truy n thông nhanh. Nh đãạ ể ạ ề ứ ờ ạ ề ư
nói trên, các m ng truy n thông có th đ c phân ra nhi u h n n a tùy theo nhu c uạ ề ể ượ ề ơ ữ ầ
và đòi h i c a ng i s d ng. V căn b n, m ng truy n thông bao g m m t hỏ ủ ườ ử ụ ề ả ạ ề ồ ộ ệ
th ng chuy n m ch đ đ nh rõ đ ng n i cu c g i theo yêu c u c a thuê bao và m tố ể ạ ể ị ườ ố ộ ọ ầ ủ ộ
h th ng truy n d n đ truy n thông tin g i đ n ng i nh n. V căn b n, nó ph iệ ố ề ẫ ể ề ọ ế ườ ậ ề ả ả
đáp ng nh ng đi u ki n sau:ứ ữ ề ệ
1, Có kh năng k t n i các cu c g i đ c g i t t t c các thuê bao ch g i cóả ế ố ộ ọ ượ ọ ừ ấ ả ủ ọ
đăng ký trong h th ng đ n thuê bao b g i vào b t c lúc nào ho c vào th i gian đãệ ố ế ị ọ ấ ứ ặ ờ
đ nh tr c.ị ướ
2, Có kh năng đáp ng các yêu c u và nh ng đ c tính c a truy n d n.ả ứ ầ ữ ặ ủ ề ẫ
3, S c a thuê bao b g i ph i đ c tiêu chu n hóa.ố ủ ị ọ ả ượ ẩ
4, Có kh năng th c hi n vi c truy n tin m t cách c n th n và đ tin c y cao.ả ự ệ ệ ề ộ ẩ ậ ộ ậ
5, C n có m t h th ng ghi hóa đ n h p lý.ầ ộ ệ ố ơ ợ
6, Ho t đ ng c a nó c n ph i v a ti t ki m v a linh ho t.ạ ộ ủ ầ ả ừ ế ệ ừ ạ
Đ th c hi n đ c nh ng đi u trên, m ng t ng đài ph i đ c thi t k , sau đóể ự ệ ượ ữ ề ạ ổ ả ượ ế ế
đ a vào ho t đ ng m t cách đúng đ n b ng cách xem xét ch t l ng cu c g i, khư ạ ộ ộ ắ ằ ấ ượ ộ ọ ả
năng x lý cu c g i, chi phí l p đ t và chi phí v n hành, m i liên h gi a h th ngử ộ ọ ắ ặ ậ ố ệ ữ ệ ố
truy n d n và h th ng chuy n m ch. Các m c đ c nêu ra trên đây có th đ cề ẫ ệ ố ể ạ ụ ượ ể ượ
14
t ng h p thành s k t n i cu c g i và tiêu chu n truy n d n, k ho c đánh s , đổ ợ ự ế ố ộ ọ ẩ ề ẫ ế ặ ố ộ
tin c y và h th ng ghi hóa đ n.ậ ệ ố ơ
2.2, M ng chuy n m ch và đi n tho iạ ể ạ ệ ạ
Vì các thuê bao đã đăng ký trong h th ng r i rác, nên v căn b n mà nói thì hệ ố ở ả ề ả ệ
th ng này ph i có kh năng x lý t t c cu c g i c a h m t cách ti t ki m, tin c yố ả ả ử ấ ả ộ ọ ủ ọ ộ ế ệ ậ
và nhanh chóng. Đ đ t đ c m c đích này, các đ c tính và nh ng yêu c u đòi h iể ạ ượ ụ ặ ữ ầ ỏ
c a thuê bao ph i đ c xem xét đ đ m b o các d ch v tho i ch t l ng cao. M tủ ả ượ ể ả ả ị ụ ạ ấ ượ ộ
m ng n i h t v i m t ho c hai h th ng chuy n m ch có th đ c thi t l p n uạ ộ ạ ớ ộ ặ ệ ố ể ạ ể ượ ế ậ ế
c n thi t. Đ i v i các thuê bao s ng trong m t vùng riêng bi t có th ch c n m t hầ ế ố ớ ố ộ ệ ể ỉ ầ ộ ệ
th ng t ng đài. Nh ng n u s thuê bao trong m t vùng riêng bi t v t quá m t gi iố ổ ư ế ố ộ ệ ượ ộ ớ
h n nào đó, có th l p đ t nhi u t ng đài. Nói chung, các m ng l i đ ng dây cóạ ể ắ ặ ề ổ ạ ướ ườ
th đ c l p ra nh minh h a hình 2.1. M ng l i m c n i ti p trong hình (a) đ cể ượ ậ ư ọ ạ ướ ắ ố ế ượ
l p ra b ng cách n i t t c các m ng l i dây c a t t c các vùng theo ki u n iậ ằ ố ấ ả ạ ướ ủ ấ ả ể ố
ti p. Trái l i, m ng l i vòng trong hình (b) đ c thi t l p theo ki u tròn. Nh đ cế ạ ạ ướ ượ ế ậ ể ư ượ
nô t trong hình (c), m ng hình sao đ c t p trung vào m t đi m chuy n m ch.ả ạ ượ ậ ộ ể ể ạ
Trong hình (d) tr ng h p m ng đ c m c theo ki u l i các đ ng n i các phíaườ ợ ạ ượ ắ ể ướ ườ ố
v i nhau đ c th c hi n. Cũng v y, n u đ c yêu c u, m ng l i ghép có th đ cớ ượ ự ệ ậ ế ượ ầ ạ ướ ể ượ
l p đ t nh hình (e).ắ ặ ư
Hình 2.1, Các ki u m ng l i đ ng dâyể ạ ướ ườ
15
Hình 2.2, Thi t l p t ng đàiế ậ ổ
B t c m ng l i nào đ c đ c p tr c đây có th đ c l p đ t đ đáp ngấ ứ ạ ướ ượ ề ậ ướ ể ượ ắ ặ ể ứ
nh ng nhu c u và yêu c u c a thuê bao. Trong tr ng h p có m t vùng r ng l n c nữ ầ ầ ủ ườ ợ ộ ộ ớ ầ
nhi u h th ng chuy n m ch, thông th ng thì m ng m c theo hình l i đ c thi tề ệ ố ể ạ ườ ạ ắ ướ ượ ế
l p. Đ i v i nh ng vùng nông thôn ho c nh ng vùng xa xôi nh nông tr i ho c cácậ ố ớ ữ ặ ữ ư ạ ặ
làng chài có m t đ g i th p, ng i ta s d ng m ng hình sao. Các ph ng pháp n iậ ộ ọ ấ ườ ử ụ ạ ươ ố
m ng có th dung cho các m ng l i đ ng dây có ph n nào ph c t p h n. Thôngạ ể ạ ướ ườ ầ ứ ạ ơ
th ng vi c n i m ng đ c th c hi n theo 4 m c nh minh h a trong hình 2.2; trungườ ệ ố ạ ượ ự ệ ứ ư ọ
tâm n i h t, trung tâm liên t nh, trung tâm khu v c, trung tâm vùng. Trong m ng l iộ ạ ỉ ự ạ ướ
phân c p có các m c nh trên, vi c t o h ng thay th bao g m các h ng có m cấ ứ ư ệ ạ ướ ế ồ ướ ứ
s d ng cao và các h ng thay th đ c s d ng. N u m t cu c g i đ c phát sinh,ử ụ ướ ế ượ ử ụ ế ộ ộ ọ ượ
h ng có m c s d ng cao s đ c tìm đ u tiên. Cu c g i này đ c n i v i bên bướ ứ ử ụ ẽ ượ ầ ộ ọ ượ ố ớ ị
g i thông qua h ng thay th c a t ng đài m c cao k ti p.ọ ướ ế ủ ổ ở ứ ế ế
M ng đi n tho i ạ ệ ạ
• Khái ni m:ệ
- M ng đi n tho i là t p h p các thi t b , t ng đài, h th ng truy n d n,ạ ệ ạ ậ ợ ế ị ổ ệ ố ề ẫ
h th ng thuê bao và các thi t b ph tr khác, chúng đ c k t n i ch t chệ ố ế ị ụ ợ ượ ế ố ặ ẽ
v i nhau đ đ m b o thông tin tho i gi a các thuê bao và các d ch v tho i ớ ể ả ả ạ ữ ị ụ ạ
- PSTN (Public Switching Telephone Network): m ng chuy n m ch tho iạ ể ạ ạ
công c ng: ộ Là m ng có quy mô qu c gia đ c t ch c, qu n lý, phân đ nh rõạ ố ượ ổ ứ ả ị
ràng t trên xu ng d i. Là m t b ph n c s h t ng qu c gia đáp ngừ ố ướ ộ ộ ậ ơ ở ạ ầ ố ứ
nhu c u trao đ i thông tin th ng xuyên c a ng i dân, ph c v phát tri nầ ổ ườ ủ ườ ụ ụ ể
kinh t và an ninh qu c phòng ế ố
- PA(B)X (Private Automatic (Branch) Exchange: m ng đi n tho i riêng ạ ệ ạ
16
S d ng t ng đài riêng đ l p đ t m t m ng đi n tho i cho n i bử ụ ổ ể ắ ặ ộ ạ ệ ạ ộ ộ
m t c quan, ho c m t khu v c nào đó. Có các đ ng trung k đ k t n i v iộ ơ ặ ộ ự ườ ế ể ế ố ớ
m ng đi n tho i công c ng.ạ ệ ạ ộ
• H th ng truy n d n trong m ng đi n tho i ệ ố ề ẫ ạ ệ ạ
Là môi tr ng truy n d n tín hi u trong m ng đi n tho i đ m b o đườ ề ẫ ệ ạ ệ ạ ả ả ộ
suy hao cho phép và tho mãn các yêu c u v :ả ầ ề
Dung l ng thuê bao và t c đ phát tri n thuê bao ượ ố ộ ể
- Đi u ki n đ a lý, khí h u th i ti t ề ệ ị ậ ờ ế
- Các y u t v quy ho ch đô th ế ố ề ạ ị
- Thu n ti n cho b o d ng, s a ch a ậ ệ ả ưỡ ử ữ
- Ti t ki m chi phí ế ệ
Tuỳ theo s l ng thuê bao hay t c đ phát tri n thuê bao chiaố ượ ố ộ ể
thành:
- M ng đi n tho i không phân vùng ạ ệ ạ
- M ng đi n tho i phân vùng ạ ệ ạ
17
Ch ng 3ươ
Các k ho ch c b n xây d ng m ng vi n thôngế ạ ơ ả ự ạ ễ
3.1, Gi i thi u chungớ ệ
Vi c l p k ho ch trong m ng vi n thông nói chung và trong m ng đi n tho iệ ậ ế ạ ạ ễ ạ ệ ạ
nói riêng đ c nhà qu n lý vi n thông đ a ra ph i r t rõ ràng và mang tính ch t t ngượ ả ễ ư ả ấ ấ ổ
th . T t c m i v n đ đ c xem xét k càng, c th nh vi c s d ng các thi t bể ấ ả ọ ấ ề ượ ỹ ụ ể ư ệ ử ụ ế ị
đang t n t i, s phát tri n dân s trong các khu v c và s phát tri n c a n n kinh tồ ạ ự ể ố ự ự ể ủ ề ế
nói chung hay s chuy n hoá sang các công ngh m i. Trong v n đ l p k ho ch thìự ể ệ ớ ấ ề ậ ế ạ
y u t th i gian đ phù h p v i các k ho ch này là r t quan tr ng, phù h p v i vi cế ố ờ ể ợ ớ ế ạ ấ ọ ợ ớ ệ
đ u t hay d báo dài h n. Trong m ng vi n thông, các thành ph n trên m ng (thi tầ ư ự ạ ạ ễ ầ ạ ế
b chuy n m ch , thi t b truy n d n, thi t b ngo i vi) đ m nhi m nh ng ch c năngị ể ạ ế ị ề ẫ ế ị ạ ả ệ ữ ứ
riêng c a nó nh ng đ đ m nhi m ch c năng c a m t m ng thì c n ph i có s k tủ ư ể ả ệ ứ ủ ộ ạ ầ ả ự ế
h p hài hoà gi a chúng. Các k ho ch c b n nh m ph i h p các thi t b trên đ mợ ữ ế ạ ơ ả ằ ố ợ ế ị ả
b o th c hi n ch c năng m ng.ả ự ệ ứ ạ
Hình 1.3. Các thành ph n trong m ng vi n thôngầ ạ ễ
Các k ho ch c b n (các quy t c c b n cho thi t k m ng) sau đ c coiế ạ ơ ả ắ ơ ả ế ế ạ ượ
là n n t ng cho vi c xây d ng m ng vi n thông.ề ả ệ ự ạ ễ
+ C u hình m ng dùng đ t ch c m ng vi n thông.ấ ạ ể ổ ứ ạ ễ
+ K ho ch đánh s qui đ nh vi c hình thành các s (qu c gia và qu c t ) và cácế ạ ố ị ệ ố ố ố ế
ch c năng c a t ng thành ph n.ứ ủ ừ ầ
18
+ K ho ch t o tuy n quy đ nh vi c ch n tuy n gi a các nút m ng cho truy nế ạ ạ ế ị ệ ọ ế ữ ạ ề
t i l u l ng thông tin đ m b o hi u qu v kinh t cũng nh k thu t.ả ư ượ ả ả ệ ả ề ế ư ỹ ậ
+ K ho ch báo hi u quy đ nh các th t c truy n các thông tin đi u khi n gi aế ạ ệ ị ủ ụ ề ề ể ữ
các nút m ng đ thi t l p, duy trì và gi i to cu c thông tin.ạ ể ế ậ ả ả ộ
+ K ho ch đ ng b quy đ nh th t c phân ph i tín hi u đ ng h gi a các nútế ạ ồ ộ ị ủ ụ ố ệ ồ ồ ữ
m ng sao cho chúng ho t đ ng đ ng b v i nhau.ạ ạ ộ ồ ộ ớ
+ K ho ch tính c c xây d ng c s tính c c cho các cu c thông tin. ế ạ ướ ự ơ ở ướ ộ
+ K ho ch truy n d n quy đ nh các ch tiêu và các tham s k thu t cho quáế ạ ề ẫ ị ỉ ố ỹ ậ
trình truy n d n tín hi u trên m ng.ề ẫ ệ ạ
+ K ho ch ch t l ng thông tin ch ra m c đích cho vi c t ch c khai thác vàế ạ ấ ượ ỉ ụ ệ ổ ứ
b o d ng trên m ng. ả ưỡ ạ
3.2, Trình t th c hi n quá trình l p k ho chự ự ệ ậ ế ạ
Khi ti n hành l p k ho ch, ph ng h ng c b n đ c quy t đ nh b i các m cế ậ ế ạ ươ ướ ơ ả ượ ế ị ở ụ
tiêu qu n lý c a chính ph mà chúng s tr thành đ i t ng đ xây d ng m ng l i.ả ủ ủ ẽ ở ố ượ ể ự ạ ướ
Thông qua xác đ nh các nhu c u khách hàng d a trên các m c tiêu qu n lý và các đánhị ầ ự ụ ả
giá v nhu c u và l u l ng, xác đ nh đ c các m c tiêu l p k ho ch và thi t l pề ầ ư ượ ị ượ ụ ậ ế ạ ế ậ
đ c chi n l c chung. T ng ng v i m c tiêu đó, m t khung công vi c v m ngượ ế ượ ươ ứ ớ ụ ộ ệ ề ạ
l i c b n v dài h n đ c thi t l p. Sau đó m t k ho ch thi t b rõ ràng đ cướ ơ ả ề ạ ượ ế ậ ộ ế ạ ế ị ượ
d tính t ng ng v i các thi t b .ự ươ ứ ớ ế ị
S đ chu i công vi c c a quá trình l p k ho ch m ngơ ồ ỗ ệ ủ ậ ế ạ ạ
Hình 3.1. S đ chu i công vi c c a quá trình l p k ho ch m ngơ ồ ỗ ệ ủ ậ ế ạ ạ
19
Xác đ nh nhu c uị ầ
L p k ho ch m ng t i uậ ế ạ ạ ố ư
L p k ho ch ng n h nậ ế ạ ắ ạ
L p k ho ch trung h nậ ế ạ ạ
L p k ho ch dài h nậ ế ạ ạ
Xác đ nh m c tiêuị ụ
M c tiêu qu n lýụ ả
3.2.1, Xác đ nh m c tiêu xây d ng m ngị ụ ự ạ
Khi l p k ho ch m ng l i, chi n l c chung nh là c p c a d ch v đ c đ aậ ế ạ ạ ướ ế ượ ư ấ ủ ị ụ ượ ư
ra, khi đó các d ch v b t đ u v i đ u t là bao nhiêu, và cân b ng l i nhu n v i chiị ụ ắ ầ ớ ầ ư ằ ợ ậ ớ
phí nh th nào c n ph i đ c xem xét phù h p v i chính sách c a chính ph .ư ế ầ ả ượ ợ ớ ủ ủ
Nh ng v n đ này c n ph i đ c xác đ nh m t cách rõ ràng nh là m c tiêu c a kữ ấ ề ầ ả ượ ị ộ ư ụ ủ ế
ho ch.ạ
3.2.1.1, Các đi u ki n ban đ uề ệ ầ
Đ xác đ nh m c tiêu, yêu c u các nhân t sau đây:ể ị ụ ầ ố
- M c tiêu qu n lý: đ thi t l p k ho ch v d ch v đ c đ a ra m t cách rõụ ả ể ế ậ ế ạ ề ị ụ ượ ư ộ
ràng.
- Chính sách qu c gia: b i vì m ng l i có m t nhân t công c ng quan tr ng,ố ở ạ ướ ộ ố ộ ọ
nên nó có quan h ch t ch v i chính sách qu c gia.ệ ặ ẽ ớ ố
- D báo nhu c u và s phân b c a nó.ự ầ ự ố ủ
- D báo l u l ng.ự ư ượ
Đây là các nhân t chính quy t đ nh c u hình c b n c a m ng l i, và cũng làố ế ị ấ ơ ả ủ ạ ướ
không th thi u đ c cho đ u t thi t b hi u qu .ể ế ượ ầ ư ế ị ệ ả
Xu h ng công ngh và đi u ki n c a m ng l i hi n t i còn nh h ng đ nướ ệ ề ệ ủ ạ ướ ệ ạ ả ưở ế
vi c xác đ nh các m c tiêu.ệ ị ụ
3.2.1.2, Nh ng y u t c n đ c xem xét trong khi xác đ nh m c tiêuữ ế ố ầ ượ ị ụ
Các m c tiêu sau c n đ c xác đ nh:ụ ầ ượ ị
(1) Các y u c u v d ch vế ầ ề ị ụ
Đ i v i vi c xác đ nh các yêu c u v d ch v , vi c xem xét c n t p trung vàoố ớ ệ ị ầ ề ị ụ ệ ầ ậ
lo i d ch v , c u trúc c a m ng l i cho vi c m d ch v , và m c đích c a d ch v .ạ ị ụ ấ ủ ạ ướ ệ ở ị ụ ụ ủ ị ụ
(a) Lo i d ch vạ ị ụ
Các yêu c u đ i v i các d ch v vi n thông đang ngày càng tăng lên bao g m tínhầ ố ớ ị ụ ễ ồ
đa d ng, các ch c năng tiên ti n, các vùng ph c v r ng h n, và đ tin c y cao h n.ạ ứ ế ụ ụ ộ ơ ộ ậ ơ
H n n a, s ti n b c a công ngh g n đây cho phép đ a ra đ c các d ch v nhơ ữ ự ế ộ ủ ệ ầ ư ượ ị ụ ư
v y. Tuy nhiên, lo i d ch v đ c đ a ra là r t khác nhau trong t ng n c và tùyậ ạ ị ụ ượ ư ấ ừ ướ
theo c p đ phát tri n vi n thông hi n t i. Vì th , đ i v i vi c xác đ nh m c tiêu kấ ộ ể ễ ệ ạ ế ố ớ ệ ị ụ ế
ho ch, có th c n đ n m t cu c ki m tra đ y đ đ xác đ nh d ch v đ c đ a ra.ạ ể ầ ế ộ ộ ể ầ ủ ể ị ị ụ ượ ư
(b) C u trúc m ng cho vi c m d ch vấ ạ ệ ở ị ụ
Vi c xác đ nh c u trúc m ng l i cho vi c m ra các d ch v là c n thi t. Thôngệ ị ấ ạ ướ ệ ở ị ụ ầ ế
th ng có các kh năng sau:ườ ả
- Th c hi n s d ng m ng hi n t i.ự ệ ử ụ ạ ệ ạ
- Th c hi n s d ng m ng hi n t i và m ng l i.ự ệ ử ụ ạ ệ ạ ạ ướ
- Th c hi n s d ng m ng l i.ự ệ ử ụ ạ ướ
- Th c hi n b ng cách cung c p các đ u cu i v i các ch c năng hi n đ i h n.ự ệ ằ ấ ầ ố ớ ứ ệ ạ ơ
20
Hi n nay, m ng đã đ a ra các ch c năng l u tr thông tin và các ch c năngệ ạ ư ứ ư ữ ứ
chuy n đ i ph ng ti n, ngoài các ch c năng k t n i c b n. Tuy nhiên, s phátể ổ ươ ệ ứ ế ố ơ ả ự
tri n g n đây trong thi t b bán d n đã nâng c p các ch c năng và gi m chi phí choể ầ ế ị ẫ ấ ứ ả
các thi t b đ u cu i. Vì th , các đ u cu i này có th x lý m t s ch c năng mà đãế ị ầ ố ế ầ ố ể ử ộ ố ứ
t ng đ c đ a ra b i m ng l i.ừ ượ ư ở ạ ướ
[S chuy n giao ch c năng gi a đ u cu i và m ng l i]ự ể ứ ữ ầ ố ạ ướ
- Kinh t : n u nhu c u l n, m ng l i nên có các ch c năng trên. Trong tr ngế ế ầ ớ ạ ướ ứ ườ
h p này, vi c đ a ra các ch c năng b i các thi t b m ng l i s kinh t h n.ợ ệ ư ứ ở ế ị ạ ướ ẽ ế ơ
N u nhu c u nh , vi c đ a ra các ch c năng b i các đ u cu i là kinh t h n.ế ầ ỏ ệ ư ứ ở ầ ố ế ơ
- C p d ch v : n u m ng l i đ a ra các ch c năng, các d ch v đ a ra có thấ ị ụ ế ạ ướ ư ứ ị ụ ư ể
đ c s d ng d ng chung vì th s r t d dàng cung c p cho các nhu c uượ ử ụ ở ạ ế ẽ ấ ễ ấ ầ
đang tăng. Nh ng đ đáp ng nhanh chóng cho các nhu c u m i và đ th aư ể ứ ầ ớ ể ỏ
mãn các yêu c u cao c p riêng l , t t nh t là cài đ t các ch c năng này choầ ấ ẻ ố ấ ặ ứ
đ u cu i.ầ ố
- V n hành: n u các ch c năng đ c cài đ t cho m ng l i, các h th ng báoậ ế ứ ượ ặ ạ ướ ệ ố
hi u đ đi u khi n k t n i tr nên ph c t p. N u các ch c năng đ c càiệ ể ề ể ế ố ở ứ ạ ế ứ ượ
đ t cho đ u cu i, m i đ u cu i có các ch c năng đi u khi n riêng c a nó, sặ ầ ố ỗ ầ ố ứ ề ể ủ ẽ
cho phép v n hành t t h n.ậ ố ơ
- B o d ng: n u các m ng l i có nhi u ch c năng, nó có th nhanh chóngả ưỡ ế ạ ướ ề ứ ể
qu n lý các l i. Tuy nhiên, n u các ch c năng có t n t i các đ u cu i, có thả ỗ ế ứ ồ ạ ầ ố ể
b o d ng ngay l p t c. Tuy nhiên, các tác đ ng c a l i th ng đ c gi iả ưỡ ậ ứ ộ ủ ỗ ườ ượ ớ
h n trong đ u cu i.ạ ầ ố
(2)Xác đ nh các m c tiêu vùng d ch vị ụ ị ụ
Các m c tiêu đ c đ nh nghĩa cho m t vùng d ch v bao g m toàn b các quụ ượ ị ộ ị ụ ồ ộ ỹ
c a chính ph cho l p k ho ch m ng l i, các yêu c u xã h i đ i v i d ch v , phíủ ủ ậ ế ạ ạ ướ ầ ộ ố ớ ị ụ
t n và l i nhu n đánh giá đ i v i vi c đ a ra các d ch v , và ph m vi c a vùng hànhổ ợ ậ ố ớ ệ ư ị ụ ạ ủ
chính. V c b n, m t vùng d ch v đ c xác đ nh d a vào vi c xem xét l i nhu nề ơ ả ộ ị ụ ượ ị ự ệ ợ ậ
và chi phí đ c đánh giá t nhu c u c a vùng, song song v i các m c tiêu dài h n.ượ ừ ầ ủ ớ ụ ạ
Th m chí ngay c khi doanh thu d tính r t nh so v i chi phí, nó v n có th đ cậ ả ự ấ ỏ ớ ẫ ể ượ
xác đ nh là m t vùng d ch v trong tr ng h p có m t các nhân t quan tr ng nh làị ộ ị ụ ườ ợ ặ ố ọ ư
tính xã h i đ i v i d ch v , s h n ch b i vùng hành chính, s phù h p v i cácộ ố ớ ị ụ ự ạ ế ở ự ợ ớ
chính sách qu c gia và kinh t đ a ph ng.ố ế ị ươ
(3) Xác đ nh các m c tiêu cho ch t l ng thông tinị ụ ấ ượ
Khi xác đ nh các m c tiêu ch t l ng thông tin, chúng ta ph i xem xét Khuy nị ụ ấ ượ ả ế
ngh ITU-T, các lu t và quy đ nh liên quan trong qu c gia, m c th a mãn ng i sị ậ ị ố ứ ỏ ườ ử
d ng, các tác đ ng xã h i, tính kh thi v m t k thu t, và chi phí. N u có các m ngụ ộ ộ ả ề ặ ỹ ậ ế ạ
hi n t i, ph i ch p nh n s đi u ch nh gi a các m ng hi n t i và m i. V i các giệ ạ ả ấ ậ ự ề ỉ ữ ạ ệ ạ ớ ớ ả
21
thi t này, chúng ta có th xác đ nh ch t l ng chuy n m ch, ch t l ng truy n d n,ế ể ị ấ ượ ể ạ ấ ượ ề ẫ
và ch t l ng n đ nh.ấ ượ ổ ị
M i m c tiêu ch t l ng đ c xác đ nh s d ng các t l giá tr sau:ỗ ụ ấ ượ ượ ị ử ụ ỷ ệ ị
- Ch t l ng chuy n m ch: m t k t n i và tr k t n i.ấ ượ ể ạ ấ ế ố ễ ế ố
- Ch t l ng truy n d n: LR(t l t p âm)ấ ượ ề ẫ ỷ ệ ạ
- Ch t l ng n đ nh: t l l i.ấ ượ ổ ị ỷ ệ ỗ
3.2.2. L p k ho ch dài h nậ ế ạ ạ
K ho ch dài h n là khung công vi c c b n c a l p k ho ch m ng l i. Kế ạ ạ ệ ơ ả ủ ậ ế ạ ạ ướ ế
ho ch dài h n có th bao trùm m t giai đo n là 20 ho c 30 năm. K ho ch này baoạ ạ ể ộ ạ ặ ế ạ
hàm các ph n mà r t khó thay đ i nh là c u hình m ng l i, v trí t ng đài, và kầ ấ ổ ư ấ ạ ướ ị ổ ế
ho ch đánh s . Các ph n này đ c lên k ho ch theo các m c tiêu đ c xác đ nhạ ố ầ ượ ế ạ ụ ượ ị
trong ph n trên.ầ
(1) C u hình m ng l iấ ạ ướ
Đ u tiên, thi t k s l c các tr m chuy n m ch n i hatj và các tr m chuy nầ ế ế ơ ượ ạ ể ạ ộ ạ ể
m ch toll cho nhu c u, l u l ng, và vùng d ch v c a chúng, và xác đ nh c p m ngạ ầ ư ượ ị ụ ủ ị ấ ạ
l i. Sau đó xác đ nh các tuy n t i u, l u tâm đ n c u hình m ng l i.ướ ị ế ố ư ư ế ấ ạ ướ
(2) K ho ch đánh sế ạ ố
Cân đ i nhu c u và c u hình m ng l i, xác đ nh dung l ng, vùng, và c c uố ầ ấ ạ ướ ị ượ ơ ấ
đánh s t i u nh t.ố ố ư ấ
(3) K ho ch báo hi uế ạ ệ
Xem xét lo i d ch v và c u trúc m ng l i, xác đ nh nhân t yêu c u cho hạ ị ụ ấ ạ ướ ị ố ầ ệ
th ng báo hi u.ố ệ
(4) K ho ch c cế ạ ướ
Xem xét lo i d ch v , h th ng giá c c, c u trúc m ng l i, và k ho ch đánhạ ị ụ ệ ố ướ ấ ạ ướ ế ạ
s , xác đ nh h th ng c c t i u.ố ị ệ ố ướ ố ư
(5) K ho ch v trí t ng đàiế ạ ị ổ
Xem xét nhu c u, l u l ng, c u trúc m ng l i, và h th ng giá c c, xác đ nhầ ư ượ ấ ạ ướ ệ ố ướ ị
v trí c a m i t ng đài và vùng d ch v c a nó đ cho chi phí thi t b là th p.ị ủ ỗ ổ ị ụ ủ ể ế ị ấ
3.2.3. K ho ch trung h nế ạ ạ
K ho ch trung h n th ng bao trùm t i đa là 10 năm.ế ạ ạ ườ ố Th m chí nó còn bao hàmậ
c k ho ch thi t b cho các giai đo n ng n h n. K ho ch trung h n đ c d a trênả ế ạ ế ị ạ ắ ạ ế ạ ạ ượ ự
các k t qu c a k ho ch dài h n. So v i k ho ch dài h n, k ho ch trung h n yêuế ả ủ ế ạ ạ ớ ế ạ ạ ế ạ ạ
c u đ chính xác cao h n khi t i u hóa đ u t , và đánh giá v quy mô và dungầ ộ ơ ố ư ầ ư ề
l ng c a thi t b .ượ ủ ế ị
(1) Tính toán các m chạ
22
Xem xét các v trí t ng đài, l u l ng, vùng d ch v , và s n đ nh v ch t l ngị ổ ư ượ ị ụ ự ấ ị ề ấ ượ
d ch v , xác đ nh sị ụ ị m ch t i u.ố ạ ố ư
(2) K ho ch m ng đ ng truy n d nế ạ ạ ườ ề ẫ
Xem xét s m ch gi a các t ng đài, và c u hình m ng, xác đ nh h th ng truy nố ạ ữ ổ ấ ạ ị ệ ố ề
d n t i u mà đ a ra m c th o mãn c v kinh t và đ tin c y.ẫ ố ư ư ứ ả ả ề ế ộ ậ
(3) K ho ch m ng đ ng dây thuê baoế ạ ạ ườ
Xem xét nhu c u, v trí t ng đài, vùng d ch vầ ị ổ ị ụ, và m c n đ nh ch t l ng d chứ ấ ị ấ ượ ị
v , chia m ng đ ng dây thuê bao thành m t vài vùng phân b . Khi chia, t o raụ ạ ườ ộ ố ạ
s k t h p t i u c a các vùng phân b vì v y m i vùng có th ph c v hi uự ế ợ ố ư ủ ổ ậ ỗ ể ụ ụ ệ
qu nh t các thuê bao c a nó.ả ấ ủ
3.2.4. D báo nhu c uự ầ
D báo nhu c u là đánh giá s l ng thuê bao k t n i đ n m i đi m c a m ngự ầ ố ượ ế ố ế ỗ ể ủ ạ
l i, và xu h ng phát tri n trong t ng lai.ướ ướ ể ươ
Các nhân t sau s có nh h ng đ n d báo nhu c u:ố ẽ ả ưở ế ự ầ
- Các nhân t kinh t : t c đ phát tri n kinh t , tiêu th cá nhân, khai thác vàố ế ố ộ ể ế ụ
s n xu t các s n ph m công nghi p.ả ấ ả ẩ ệ
- Các nhân t xã h i: dân s , s h gia đình, s dân làm vi c.ố ộ ố ố ộ ố ệ
- Giá c c: giá thi t b , c c c b n, c c k t n i, c c ph tr i.ướ ế ị ướ ơ ả ướ ế ố ướ ụ ộ
- Chi n l c marketing: chi n l c v s n ph m và qu ng cáo.ế ượ ế ượ ề ả ẩ ả
Các s li u trên ph i đ c thu th p đ d báo nhu c u và phân b . Th c hi nố ệ ả ượ ậ ể ự ầ ổ ự ệ
m t d báo đ n gi n ch b ng vi c nhìn vào xu h ng t ng lai g n là cách ti pộ ự ơ ả ỉ ằ ệ ướ ươ ầ ế
c n th đ ng, là không th ch p nh n đ c. L p k ho ch nên bao g m các lo iậ ụ ộ ể ấ ậ ượ ậ ế ạ ồ ạ
ti p c n tích c c, ví d , th a nh n s gia tăng trong nhu c u đ c ch d n b iế ậ ự ụ ừ ậ ự ầ ượ ỉ ẫ ở
chi n l c kinh doanh.ế ượ
D báo nhu c u th c t , ph ng pháp thích h p nh t nên đ c l a ch n trongự ầ ự ế ươ ợ ấ ượ ự ọ
m t vài ph ng pháp tùy theo đi u ki n c a m i qu c gia và m i vùng, và tùyộ ươ ề ệ ủ ỗ ố ỗ
theo s ph c p c a vi n thông.ự ổ ậ ủ ễ
23
3.3. D báo nhu c uự ầ
D báo là khâu quan tr ng không th thi u đ c trong công vi c ra quy t đ nh. Nó dự ọ ể ế ượ ệ ế ị ự
báo các xu h ng t ng lai và tr thành đi u căn b n đ l p k ho ch kinh doanh đ cướ ươ ở ề ả ể ậ ế ạ ượ
kinh t và có hi u qu .ế ệ ả
- Lĩnh v c d ch v Vi n thông có nh h ng l n đ n cu c s ng con ng i và các ho tự ị ụ ễ ả ưở ớ ế ộ ố ườ ạ
đ ng kinh t và nó là m t ngành có quy mô l n v i các thi t b đòi h i liên t c đ u t r tộ ế ộ ớ ớ ế ị ỏ ụ ầ ư ấ
nhi u. B i v y, đi u đ c bi t quan tr ng v i ngành này đ m r ng kinh doanh n đ nh vàề ở ậ ề ặ ệ ọ ớ ể ở ộ ổ ị
đ u t thi t b có hi u qu ph i d a vào d báo nhu c u dài h n. Trong ph n này s trìnhầ ư ế ị ệ ả ả ự ự ầ ạ ầ ẽ
bày các b c và ph ng pháp d báo nhu c u.ướ ươ ự ầ
3.3.1. Khái ni mệ
Theo nghĩa r ng, d báo nhu c u không ch bao g m vi c d báo mà là c vi cộ ự ầ ỉ ồ ệ ự ả ệ
thu th p và x lý s li u, và vi c đi u ch nh d báo nh hình 3.1 sau đây. Ba b cậ ử ố ệ ệ ề ỉ ự ư ướ
này có liên quan ch t ch v i nhau. Thu th p và x lý s li u cung c p nh ng s li uặ ẽ ớ ậ ử ố ệ ấ ữ ố ệ
c b n cho hai b c kia. Đi u ch nh d báo ph n h i nh ng phân tích đ có đ cơ ả ướ ề ỉ ự ả ồ ữ ể ượ
k t qu d báo nhu c u. Nói chung, ba b c này đ c đ nh nghĩa nh sau:ế ả ự ầ ướ ượ ị ư
(a) Thu th p và x lý s li uậ ử ố ệ
Chu i s li u v nhu c u đi n tho i (yêu t n i sinh) và th ng kê v dân s , sỗ ố ệ ề ầ ệ ạ ố ộ ố ề ố ố
h gia đình, các ch s kinh t ... (y u t ngo i sinh) đ c thu th p và x lý theo yêuộ ỉ ố ế ế ố ạ ượ ậ ử
c u.ầ
(b) Đi u ch nh nhu c uề ỉ ầ
Nh ng khác bi t gi a giá tr d báo và giá tr th c ph i đ c phân tích và giá trữ ệ ữ ị ự ị ự ả ượ ị
d báo s đ c đi u ch nh theo k t qu c a s phân tích này.ự ẽ ượ ề ỉ ế ả ủ ự
(c) D báo nhu c uự ầ
Nhu c u t ng lai đ c d báo ho c đ c tính toán. Đây là công vi c d báoầ ươ ượ ự ặ ượ ệ ự
chính và đ c g i là d báo theo nghĩa h p. Ngoài các ph ng pháp truy n thông, cácượ ọ ự ẹ ươ ề
s li u nh n đ c t hai b c kia ph i t n d ng đ xác đ nh và đánh giá các giá trố ệ ậ ượ ừ ướ ả ậ ụ ể ị ị
d báo.ự
24
Hình 3.1, Khái ni m v công vi c d báoệ ề ệ ự
3.3.2. Tăng tr ng nhu c uưở ầ
M ng đi n tho i th ng phân chia thành 3 pha nh trong hình 5.2 sau đây:ạ ệ ạ ườ ư
- Pha b t đ u: t c đ tăng tr ng ch m.ấ ầ ố ộ ưở ậ
- Pha tăng tr ng nhanh: t c đ tăng tr ng r t nhanh hay g i là giai đo n tăngưở ố ộ ưở ấ ọ ạ
t c.ố
- Pha bão hòa: t c đ tăng tr ng gi m.ố ộ ưở ả
m i pha, các đi u ki n v kinh t và xã h i là khác nhau. Khi ch n l a m tỞ ỗ ề ệ ề ế ộ ọ ự ộ
ph ng pháp d báo, đi u quan tr ng đ phân tích l a ch n là ph i xác đ nh đ cươ ự ề ọ ể ự ọ ả ị ượ
m ng hi n t i đang n m pha nào.ạ ệ ạ ằ ở
(1) Pha b t đ uắ ầ
Pha b t đ u liên quan đ n giai đo n tăng tr ng ch m c a m ng, v i m t đắ ầ ế ạ ưở ậ ủ ạ ớ ậ ộ
đi n tho i m c th p.ệ ạ ở ứ ấ
Trong pha này, nhu c u đi n tho i ch y u là dành cho nhu c u s n xu t kinhầ ệ ạ ủ ế ầ ả ấ
doanh. Nhu c u này ph thu c vào các ngành công nghi p và các ngành công c ng.ầ ụ ộ ệ ộ
B i v y, m t m ng c b n đ c l p đ t cùng v i s phát tri n công nghi p. Khôngở ậ ộ ạ ơ ả ượ ắ ặ ớ ự ể ệ
có m ng c b n này phát tri n công nghi p s b c n tr .ạ ơ ả ể ệ ẽ ị ả ở
25
D báo theo nghĩa r ngự ộ
D báo theo nghĩa h pự ẹ
D báo nhu c uự ầ
Đi u ch nh nhu c uề ỉ ầ
Thu th p và x lý s li uậ ử ố ệ
D li u phân tíchữ ệ
K t qu dế ả ự
báo
S li u c b nố ệ ơ ả
S li uố ệ