TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2
======
LÊ THỊ DUNG
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HOẠT ĐỘNGVĂN NGHỆ QUẦN
CHÚNG Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC
QUỐC PHỊNG HÀ NỘI 2
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chun ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh
HÀ NỘI- 2016
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2
======
LÊ THỊ DUNG
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HOẠT ĐỘNGVĂN NGHỆ QUẦN
CHÚNG Ở TRUNG TÂMGIÁO DỤC
QUỐC PHỊNG HÀ NỘI 2
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chun ngành: Giáo dục quốc phòng và an ninh
Người hướng dẫn khoa học
Thượng tá. ThS Nguyễn Văn Phong
HÀ NỘI - 2016
HÀ NỘI -2016
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài này, bên cạnh sự cố gắng của bản thân, tơi cịn
nhận được sự giúp đỡ, chỉ bảo nhiệt tình của thầy Thượng tá. ThS Nguyễn
Văn Phong – Trưởng khoa Đường lối Quân sự Trung tâm Giáo dục quốc
phịng Hà Nội 2
Đồng thời, tơi nhận được sự giúp đỡ, động viên, khích lệ của gia đình
và những người thân trong suốt quá trình tìm hiểu và nghiên cứu.
Với lịng biết ơn sâu sắc, tơi xin chân thành cảm ơn những giúp đỡ quý
báu đó.
Do điều kiện thời gian nghiên cứu có hạn, bài nghiên cứu khơng tránh
khỏi những thiếu sót. Rất mong sự góp ý phê bình của q thầy cơ để đề tài
hồn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 28 tháng 4 năm 2016
Tác giả đề tài
Lê Thị Dung
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan khố luận tốt nghiệp được hoàn thành là kết quả
nghiên cứu và do sự cố gắng nỗ lực của bản than. Các giải pháp trên chưa
từng được cơng bố trong các cơng trình nghiên cứu nào khác.
Bài khố luận tốt nghiệp này khơng trùng với các kết quả nghiên cứu
của các tác giả khác. Nếu sai, tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, ngày 28 tháng 4 năm 2016
Tác giả đề tài
Lê Thị Dung
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
1
1. Lý do chọn đề tài
1
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
3
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
4
6.
Ý nghĩa của đề tài
7. Kết cấu của đề tài
4
4
Chương 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
HOẠT ĐỘNG VĂN NGHỆ QUẦN CHÚNG Ở
TRUNG TÂM GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG HÀ
NỘI 2
5
1.1. Văn nghệ quần chúng và hoạt động văn nghệ quần
chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
1.2.
5
Thực trạng và một số kinh nghiệm hoạt động văn
nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2
13
Chương 2. BIỆN PHÁP CƠ BẢN NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG VĂN NGHỆ
QUẦN CHÚNG Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC
QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2
27
2.1. Nâng cao nhận thức đúng về vị trí, vai trị, tầm
quan trọng của hoạt động văn nghệ quần chúng cho
cán bộ, giáo viên, sinh viên, viên chức trong toàn
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
2.2. Thường xuyên đổi mới về nội dung hình thức, nắm
27
28
vững quy trình tổ chức hoạt động văn nghệ quần
chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
2.3. Xây dựng, bồi dưỡng và phát huy lực lượng hạt
nhân văn nghệ trong tổ chức, tiến hành hoạt động
văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2
30
2.4. Kết hợp chặt chẽ giữa hoạt động văn nghệ quần
chúng với các hoạt động khác trong đơn vị góp
phần xây dựng Trung tâm văn minh tồn diện. Phát
huy có hiệu quả các phương tiện vật chất của trung
tâm trong quá trình tổ chức, chỉ đạo hoạt động văn
nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2
31
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
34
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
35
DANH MỤC VIẾT TẮT
Chữ viết đầy đủ
Chữ viết tắt
Văn nghệ quần chúng
VNQC
Giáo dục quốc phịng
GDQP
Cơng tác Đảng, cơng tác chính trị
CTĐ-CTCT
Vững mạnh tồn diện
VMTD
Nhà xuất bản
Nxb
Chính trị quốc gia
CTQG
Giáo dục quốc phòng và an ninh
GDQP&AN
Viên chức
VC
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Bảng 1: Nhận thức của các Thầy giáo về hoạt động văn nghệ quần
chúng đối với cán bộ giảng viên, sinh viên, viên chức tại
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
18
Bảng 2: Bảng đánh giá về hoạt động văn nghệ quần chúng ở
Trung tâm GDQP Hà Nội 2 của các Thầy giáo
19
Bảng 3: Thực trạng về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung
tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 qua việc khảo sát 112
sinh viên lớp K39 và K40C
20
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động VNQC ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 là một
nội dung hoạt động của công tác tư tưởng - văn hố trong hệ thống cơng tác
đảng, cơng tác chính trị. Hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo
dục quốc phòng Hà Nội 2 là hoạt động sáng tạo của cán bộ, sinh viên trong
sáng tác, biểu diễn và hưởng thụ nghệ thuật nhằm xây dựng các giá trị văn hoá
theo chuẩn mực chân, thiện, mỹ. Trong hệ thống các hoạt động cơng tác Đảng,
cơng tác chính trị, văn nghệ quần chúng là một hoạt động thường xuyên, được
nảy sinh và phát triển do nhu cầu hình thành, phát triển nhân cách sinh viên.
Hoạt động văn nghệ quần chúng là một trong những hoạt động của công tác tư
tưởng có hiệu quả cao nhất, làm cho văn hố thấm sâu vào đời sống sinh viên,
góp phần xây dựng đời sống tinh thần của Trung tâm thêm phong phú, xây
dựng mơi trường văn hố trong sạch, lành mạnh.
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 giảng dạy Giáo viên Giáo
dục quốc phịng và an ninh, ngồi ra Trung tâm còn nghiên cứu khoa học xã
hội và nhân văn quân sự hàng đầu của các Trung tâm trên toàn quốc. Với
nhiệm vụ trọng tâm là đào tạo đội ngũ Giáo viên Giáo dục quốc phòng và an
ninh ở Trung tâm Giáo dục quốc phịng Hà Nội 2, hướng đích của hoạt động
văn nghệ quần chúng là mục tiêu, yêu cầu đào tạo, nó vừa trực tiếp, vừa gián
tiếp góp phần tích cực vào việc đào tạo ra đội ngũ Giáo viên Giáo dục quốc
phòng và an ninh phát triển tồn diện, có đạo đức, có trí tuệ, thẩm mỹ và nghề
nghiệp Giáo dục quốc phịng và an ninh, có đủ phẩm chất và năng lực đáp
ứng với yêu cầu, nhiêm vụ sau khi ra trường có đầy đủ khả năng, biết vận
dụng linh hoạt, biết chỉ đạo và tổ chức hoạt động văn nghệ quần chúng ở các
nhà trường.
1
Nhận thức rõ vị trí, vai trị và tầm quan trọng của hoạt động văn nghệ
quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2. Cấp uỷ, chỉ huy
Trung tâm đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thường xuyên đổi mới nội dung,
hình thức, phương pháp, cách thức hoạt động văn nghệ quần chúng, đáp ứng
nhu cầu nguyện vọng của sinh viên, góp phần xây dựng Trung tâm hoàn
thành tốt nhiệm vụ.
Tuy nhiên việc tổ chức, tiến hành hoạt động văn nghệ quần chúng ở
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 trong những năm qua còn nhiều
hạn chế, bất cập. Văn nghệ quần chúng mới chỉ được nhận thức là hoạt động
phong trào, thiếu sự quan tâm; việc tổ chức ở đại đội cịn mang tính hình thức,
giản đơn, đối phó; nội dung, hình thức cịn nghèo nàn, chưa thường xuyên đáp
ứng nhu cầu ngày càng cao của cán bộ, giáo viên, sinh viên. Trước sự xâm
nhập của lối sống thực dụng, của những phản giá trị- hệ quả từ mặt trái của
nền kinh tế thị trường và âm mưu của các thế lực thù địch đang chống phá
nước ta trên mọi bình diện của đời sống xã hội trong đó có lĩnh vực tư tưởng
văn hoá. Văn nghệ quần chúng chưa thực sự tỏ rõ là một “trận địa” có hiệu
quả trong việc ngăn ngừa, phịng chống những nếp nghĩ, hành vi văn hố xấu
độc tràn vào sinh viên.
Vì vậy, em đã chọn đề tài “Biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động
văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2” là yêu
cầu cấp thiết góp phần nâng cao chất lượng cơng tác tư tưởng văn hố ở Trung
tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 làm đề tài nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Hoạt động văn hố tinh thần nói chung, và hoạt động văn nghệ quần
chúng nói riêng đã được các cấp, các ngành; nhiều nhà khoa học nghiên cứu
tương đối toàn diện.
2
Dưới góc độ khác nhau đã nghiên cứu, lý giải về văn hoá, nâng cao chất
lượng văn hoá quần chúng, song đến nay chưa có cơng trình nào đi sâu nghiên
cứu một cách có hệ thống. Vì vậy, em tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung
tâm Giáo dục quốc phịng Hà Nội 2”.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3.1. Mục đích
Nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn về
văn nghệ quần chúng; đề xuất nhóm giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động
văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ
- Làm rõ những vấn đề cơ bản về hoạt động văn nghệ quần chúng ở
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
- Đánh giá đúng thực trạng, tìm rõ nguyên nhân, rút ra những bài học
kinh nghiệm trong quá trình chỉ đạo, tổ chức hoạt động văn nghệ quần chúng
ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
- Đề xuất biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động văn nghệ quần
chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Nâng cao chất lượng hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo
dục quốc phòng Hà Nội 2.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Những nội dung cơ bản về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung
tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2. Phạm vi khảo sát các số liệu, tư liệu từ
năm 2010 đến nay.
3
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Trên cơ sở nghiên cứu chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
đường lối quan điểm của Đảng về văn hoá văn nghệ. Chỉ thị, hướng dẫn của
cấp trên và kế hoạch của phòng hành chính tổng hợp Trung tâm Giáo dục
quốc phịng Hà Nội 2.
5.2. Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2 trong thời gian qua, báo cáo tổng kết năm của Trung tâm
Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 trong những năm từ 2010 đến nay và kinh
nghiệm hoạt động văn nghệ quần chúng của bản thân.
5.3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, sử
dụng phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên ngành và khoa học liên
ngành, chú trọng phương pháp thống kê, so sánh, phân tích tổng hơp, kết hợp
lôgic với lịch sử, tọa đàm điều tra xã hội học, kết hợp kinh nghiệm của bản
thân trong hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng
Hà Nội 2.
6. Ý nghĩa của đề tài
Kết quả nghiên cứu chuyên đề góp thêm cơ sở lý luận, thực tiễn về hoạt
động văn nghệ quần chúng, giúp cho cấp ủy, chỉ huy Trung tâm nghiên cứu, ứng
dụng trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức hoạt động văn nghệ quần chúng ở
Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
7. Kết cấu của đề tài
Đề tài gồm: Phần mở đầu, 2 chương, kết luận, danh mục tài liệu tham
khảo.
4
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG
VĂN NGHỆ QUẦN CHÚNG Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC
QUỐC PHÒNG HÀ NỘI 2
1.1. Văn nghệ quần chúng và hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung
tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
1.1.1. Văn nghệ quần chúng
* Quan niệm về văn nghệ quần chúng
Văn nghệ quần chúng là hoạt động phổ biến thường xuyên, thu hút
đông đảo mọi người, ở mọi lứa tuổi tham gia. Nhằm giúp cho quần chúng
thỏa mãn về mặt tinh thần, tìm thấy những cái hay, cái đẹp trong cuộc sống từ
đó tự hào với truyền thống của quê hương đất nước, dân tộc, đơn vị thêm gắn
bó với đơn vị, với nhiệm vụ hơn.
Thuật ngữ “Văn nghệ quần chúng” được hiểu là hoạt động ca hát, nhảy
múa, âm nhạc, sân khấu với đủ thể loại. Các sinh hoạt văn nghệ này diễn ra
thường xuyên, ở mọi thời gian (nhất là trong thời gian rỗi, mọi lúc, mọi nơi do
đông đảo quần chúng tham gia). Kể cả trong lúc đang lao động đến khi biểu diễn
trong lễ hội... do quần chúng tham gia. Vì vậy mới gọi là văn nghệ quần chúng.
Hình ảnh kỉ niệm 15 năm thành lập Trung tâm Giáo dục quốc phòng
Hà Nội (12/2014).
5
Hình ảnh kỉ niệm 15 năm thành lập Trung tâm Giáo dục quốc phòng
Hà Nội 2 của sinh viên chuyên ngành Giáo dục quốc phịng và
an ninh (12/2014)
Vậy, có thể khẳng định rằng: “VNQC là những hoạt động sáng tạo,
thưởng thức và biểu diễn nghệ thuật của những cá nhân và tập thể trong các
tầng lớp dân cư, các tổ chức, các đơn vị, trên tất cả các lĩnh vực xã hội nhằm
thỏa mãn nhu cầu thưởng thức và sáng tạo nghệ thuật- một nhu cầu tất yếu,
mang tính nhân văn sâu sắc.
Về đối tượng: khác với hoạt động của các đồn văn cơng chun
nghiệp, văn nghệ quần chúng khơng đồng đều về lứa tuổi, về trình độ học vấn
và trình độ thẩm mĩ của con người. Do vậy, khi tiến hành hoạt động văn nghệ
quần chúng phải luôn nắm vững về mặt tâm lý và những đặc điểm khác nhau
của từng đối tượng để tiến hành lựa chọn nội dung, biện pháp, hình thức sao
cho phù hợp.
Văn nghệ quần chúng ln mang tính sáng tạo và linh hoạt được thể
hiện trên tất cả các khâu, các bước từ sáng tác, biểu diễn và thưởng thức; có
thể coi đây là đặc điểm quan trọng của hoạt động văn nghệ quần chúng.
6
Về tính chất: là một nội dung của cơng tác tư tưởng văn hố, văn nghệ
quần chúng có những tính chất cơ bản: Tính Đảng, tính quần chúng, tính nghệ
thuật, tính dân tộc và tính thời đại.
Trước hết tính Đảng: chính là tính tư tưởng của một tác phẩm, một bài
hát hay, một tiểu phẩm có chất lượng, một hình tượng nghệ thuật khi có giá trị
trước hết phải có tính Đảng, tính tư tưởng cao, phục vụ nhiệm vụ chính trị của
Trung tâm. Trong hoạt động văn nghệ quần chúng thì mọi chương trình, nội
dung, hình thức phải theo định hướng lãnh đạo của cấp uỷ Đảng.
Tính quần chúng: được thể hiện rõ nét nhất vì văn nghệ quần chúng
trước hết phải do chính quần chúng làm chủ, mọi người đều có quyền và trách
nhiệm tham gia trên tất cả các khâu, các bước (sáng tác, biểu diễn và thưởng
thức, đánh giá sản phẩm của chính mình).
Hình ảnh kỷ niệm 15 năm thành lập trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
của sinh viên chuyên ngành Giáo dục quốc phịng và an ninh (12/2014).
Tính nghệ thuật: Đây là yếu tố rất quan trọng của văn nghệ quần chúng
luôn được phản ánh hiện thực khách quan một cách trung thực, dựa vào hiện
thực khách quan để xây dựng nên một tác phẩm nghệ thuật, khái quát thành
7
những hình tượng nghệ thuật có sức truyền cảm, sức lơi cuốn và hấp dẫn tác
động trực tiếp vào tình cảm, vào trái tim của con người.
Tính dân tộc và tính thời đại: là yếu tố khơng thể thiếu trong hoạt động
văn nghệ quần chúng, chính yếu tố trên góp phần cổ vũ, định hướng, phát
triển cho hoạt động văn nghệ quần chúng đi đúng hướng.
*Vai trò của văn nghệ quần chúng: Với vai trò là một mặt hoạt động
của cơng tác tư tưởng- văn hố, VNQC có vai trị định hướng, cổ vũ động
viên mọi người hăng hái tích cực trong thực hiện nhiệm vụ giáo dục đào tạo,
nghiên cứu khoa học, là vũ khí sắc bén để tiến hành cơng tác giáo dục, chính
trị, tư tưởng đạt hiệu quả cao.
Văn nghệ quần chúng có vai trị rất quan trọng trong việc bồi dưỡng tư
tưởng tình cảm, đạo đức. Góp phần xây dựng hồn thiện nhân cách sinh viên,
bồi dưỡng cho cán bộ, giáo viên, sinh viên thế giới quan khoa học cách mạng,
nhân sinh quan Cộng sản chủ nghĩa, giúp họ kiên định chủ nghĩa Mác- Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh. Nêu cao tinh thần ham học hỏi, cầu tiến bộ.
Thơng qua hoạt động VNQC góp phần nâng cao đời sống tinh thần
sinh viên, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, xây dựng Trung tâm
VMTD. Đề cao ý thức tự giác tinh thần trách nhiệm. Xây dựng củng cố mối
quan hệ giữa lãnh đạo chỉ huy và phục tùng, quan hệ đồng chí, đồng đội, giáo
viên, sinh viên vững chắc trên nguyên tắc dân chủ, bình đẳng, tôn trọng và
yêu thương giúp đỡ lẫn nhau. Liên kết các sinh viên thành một khối thống
nhất, tạo nên sức mạnh tổng hợp và phát huy truyền thống đoàn kết quý báu
của Trung tâm GDQP Hà Nội 2.
Đảng ta khẳng định: Trong sự nghiệp xây dựng một nền văn hóa mới,
việc phát động một phong trào rộng rãi quần chúng làm văn nghệ có ý nghĩa
rất quan trọng. Từ phong trào này sẽ nảy nở những tài năng mới làm cho đội
ngũ những người làm công tác văn nghệ đông đảo hơn lên, sáng tác và biểu
8
diễn văn nghệ được dồi dào thêm, sinh hoạt văn nghệ trở lên phong phú hơn.
Do vậy, đẩy mạnh phong trào văn hóa văn nghệ quần chúng, khơng ngừng
nâng cao trình độ, phương thức và năng lực sáng tạo nghệ thuật quần chúng,
lấy đó làm nền tảng xây dựng nền văn hóa mới.
Hoạt động văn nghệ quần chúng trong quân đội nói chung và Trung
tâm GDQP Hà Nội 2 nói riêng cũng khơng ngồi cái chung đó. Tuy nhiên, ở
Trung tâm GDQP Hà Nội 2 thì văn nghệ quần chúng là hoạt động thuộc lĩnh
vực công tác đảng, công tác chính trị, nằm trong chương trình, kế hoạch tổng
thể của Trung tâm, có sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất nhằm thực hiện mục
tiêu, yêu cầu đào tạo của Trung tâm GDQP Hà Nội 2.
1.1.2. Hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2.
* Quan niệm về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục
quốc phòng Hà Nội 2.
“Hoạt động VNQC ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 là hoạt
động sáng tạo của cán bộ, giáo viên, sinh viên, viên chức toàn Trung tâm trong
sáng tác, biểu diễn và hưởng thụ nghệ thuật, nhằm tạo ra các giá trị văn nghệ
theo chuẩn mực chân, thiện,mĩ; đồng thời chuyển tải những giá trị văn nghệ đó
đến với cán bộ, giáo viên, sinh viên, viên chức trong trung tâm, nhằm xây dựng
tư tưởng tình cảm cách mạng, góp phần cổ vũ động viên tinh thần say mê học
tập, rèn luỵên sáng tạo khoa học, xây dựng con người và các tổ chức trong
Trung tâm vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao”.
Từ quan niệm trên thấy rõ một số vấn đề cơ bản sau:
Chủ thể hoạt động văn nghệ quần chúng bao gồm: Cấp uỷ, tổ chức
Đảng, chỉ huy, đội ngũ cán bộ (trực tiếp là đội ngũ viên) các cấp và toàn bộ
cán bộ, sinh viên, viên chức trong Trung tâm
9
Nội dung, hoạt động văn nghệ quần chúng đó là: Phải bám sát vào
quan điểm, đường lối văn hoá văn nghệ của Đảng. Nâng cao chất lượng giáo
dục chính trị, xây dựng phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng,
tình u q hương đất nước, lịng tự hào đối với Đảng, Bác Hồ kính yêu, về
truyền thống dân tộc, Quân đội, đơn vị. Tuyên truyền, phổ biến những kiến
thức, những sáng kiến và kinh nghiệm trong học tập, công tác, nghiên cứu
khoa học ... động viên cổ vũ khích lệ mọi cán bộ, học viên phấn đấu giành kết
quả cao trong thực hiện nhiệm vụ. Đó là nội dung rất cơ bản định hướng sự
phát triển của cán bộ, sinh viên, góp phần xây dựng và hồn thiện nhân cách
của sinh viên đào tạo Giáo viên Giáo dục quốc phòng và an ninh.
*Đặc điểm của hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo dục
quốc phòng Hà Nội 2
Hoạt động VNQC ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 mang tính tổng hợp
gắn bó chặt chẽ, thống nhất với hoạt động học tập và rèn luyện, xây dựng
Trung tâm có mơi trường văn hóa sư phạm lành mạnh, đồng thời chịu sự quy
định trực tiếp của nhiệm vụ CTĐ, CTCT của Trung tâm. Tính tổng hợp được
thể hiện đó là sự đa dạng về các thể loại, loại hình biểu diễn; bao gồm cả
những sáng tác tự biên, tự biểu diễn, tự thưởng thức tạo nên sự phong phú có
tính chất độc đáo riêng, ln thu hút sự quan tâm, hưởng ứng nhiệt tình của
cán bộ, giáo viên, sinh viên, VC trong toàn Trung tâm. Hoạt động này ln
gắn bó chặt chẽ, thống nhất với hoạt động học tập, rèn luyện, nghiên cứu khoa
học của Trung tâm. Hướng đích của hoạt động VNQC là mục tiêu, yêu cầu
đào tạo, vừa trực tiếp vừa gián tiếp góp phần tích cực vào việc giáo dục rèn
luyện hình thành phẩm chất, nhân cách sinh viên đào tạo Giáo viên
GDQP&AN có đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ và nghề nghiệp đáp ứng với yêu cầu
nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
10
Nội dung, hình thức, phương pháp, cách thức tổ chức hoạt động VNQC
ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 vừa mang những nét chung vừa mang những nét
riêng phù hợp với u cầu nhiệm vụ, mơ hình, mục tiêu đào tạo. Hoạt động văn
nghệ quần chúng phải hướng vào nhiệm vụ trung tâm là học tập và rèn luyện.
Đồng thời với việc từng bước trang bị cho sinh viên những kiến thức, tay nghề,
làm cơ sở sau khi ra trường có khả năng, năng lực thực hành cơng tác Đảng,
cơng tác chính trị.
Đối tượng tham gia hoạt động văn nghệ ở Trung tâm là toàn thể cán bộ
giáo viên, giảng viên cùng hơn 500 sinh viên học chuyên ngành GDQP&AN.
Các đối tượng này tham gia hoạt động văn nghệ không chỉ khác nhau về
cương vị, tuổi tác kinh nghiệm sống, mà cịn chênh lệch nhau về học vấn. Vì
vậy, khi tham gia hoạt động văn nghệ họ lại có những sở trường, năng khiếu
khác nhau và mức độ cảm thụ (tiếp nhận) hoặc đóng góp (sáng tạo) cũng khác
nhau nên ai cũng có mức độ “thu hoạch” qua mỗi lần hoạt động văn nghệ.
Tuy nhiên, mức độ “thu hoạch” không thể như nhau. Điều đó nói lên tính
quần chúng và sự phong phú, đa dạng của hoạt động văn nghệ ở Trung tâm.
Hoạt động văn nghệ ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 chủ yếu diễn ra
trong thời gian rỗi. Hoạt động văn nghệ ở Trung tâm có thể tiến hành vào bất
cứ thời điểm nào trong ngày, kể cả khi đang học tập, huấn luyện và lao
động,… Hoạt động văn nghệ song hành với các hoạt động khác, thường do
cán bộ giảng viên cùng sinh viên thực hiện nhằm động viên sinh viên vượt
qua cái khó khăn, mệt mỏi trong học tập, hồn thành tốt nhiệm vụ. Cịn lại
hầu hết các hoạt động văn nghệ chủ yếu diễn ra trong thời gian rỗi tức ngoài
giờ học tập, huấn luyện và lao động,…nhưng vẫn trong khuôn khổ quản lý
của Trung tâm.
Hoạt động văn nghệ ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 luôn luôn sáng tạo
và linh hoạt. Trung tâm là nơi trực tiếp tổ chức thực hiện mọi chỉ thị, nghị
11
quyết và mệnh lệnh của cấp trên (Bộ Giáo dục, Bộ Quốc phịng, và nhà
trường). Ngồi nhiệm vụ thường xun theo kế hoạch, Trung tâm còn thực
hiện các nhiệm vụ đột xuất khác. Vì thế, muốn hoạt động văn nghệ ở Trung
tâm tốt buộc người làm công tác văn nghệ quần chúng, và toàn thể cán bộ
giảng viên cùng sinh viên phải phát huy tinh thần sáng tạo và linh hoạt
*Vai trò của hoạt động văn nghệ quần chúng ở trung tâm Giáo dục
quốc phòng Hà Nội 2
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp uỷ, chỉ huy trung tâm, hoạt
động văn nghệ quần chúng có vai trị to lớn trong việc cổ vũ, động viên cán
bộ, giáo viên, sinh viên, viên chức toàn Trung tâm hăng hái tích cực trong học
tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện, công tác và phục vụ tốt. Thông qua
những tác phẩm nghệ thuật do cán bộ, giáo viên, sinh viên tự sáng tác, tự biểu
diễn, tự thưởng thức đã tác động trực tiếp bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm, đạo
đức, lối sống, góp phần xây dựng và hồn thiện nhân cách của sinh viên đào
tạo Giáo viên GDQP&AN; đồng thời góp phần nâng cao đời sống tinh thần,
xây dựng môi trường văn hoá sư phạm lành mạnh, xây dựng Trung tâm vững
mạnh tồn diện.
Để thực hiện tốt vai trị to lớn của hoạt động văn nghệ quần chúng,
trong quá trình tiến hành hoạt động văn nghệ quần chúng phải thực hiện tốt
những u cầu có tính ngun tắc sau đây:
Hoạt động văn nghệ quần chúng phải luôn đặt dưới sự lãnh đạo của cấp
uỷ, tổ chức Đảng các cấp.
Hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 phải có
tính thẩm mĩ cao, phù hợp với nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của cán bộ,
giáo viên, sinh viên, viên chức trong Trung tâm.Tính thẩm mĩ trong hoạt động
văn nghệ quần chúng là yêu cầu không thể thiếu khi xây dựng một chương
trình văn nghệ. Tính thẩm mĩ được thể hiện trên tất cả các khâu, các bước,
12
nhất là trong sáng tác, biên đạo và biểu diễn nhằm đáp ứng ngày càng cao về
nhu cầu thưởng thức của sinh viên. Đặc biệt hiện nay xã hội phát triển, đời
sống vật chất, tinh thần được cải thiện, do vậy, chất lượng hoạt động văn hố
văn nghệ nói chung và văn nghệ quần chúng ở Trung tâm nói riêng phải được
nâng cao một cách tồn diện trong đó có tính thẩm mĩ.
Là hoạt động của quần chúng, do vậy, văn nghệ quần chúng phải được
tổ chức thường xuyên, sôi nổi, rộng khắp phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng
của cán bộ, giáo viên, sinh viên. Mặt khác, đây cũng là hoạt động ngoại khố
nhằm giúp cho sinh viên có những kiến thức, khả năng thực hành tiến hành hoạt
động VNQC ở đơn vị sau khi ra trường.
1.2. Thực trạng và một số kinh nghiệm hoạt động văn nghệ quần
chúng ở Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
1.2.1. Khái quát về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
Trung tâm GDQP Hà Nội 2 thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2
được thành lập theo quyết định số 2630/QĐ-BGD&ĐT-TCCB ngày 27 tháng
7 năm 1999 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, là đơn vị vì sự nghiệp lấy
thu bù chi ( Quy chế chi tiêu của Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2
xây dựng dựa trên nguyên tắc dân chủ, công khai tuân thủ theo quy định hiện
hành của pháp luật, bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao).
Trung tâm GDQP Hà Nội 2 có đội ngũ sĩ quan biệt phái, có bản lĩnh
chính trị vững vàng, được đào tạo cơ bản chính quy tại các học viện nhà
trường quân đội. Đội ngũ cán bộ Trung tâm không chỉ giàu kinh nghiệm trong
quản lý, giáo dục- đào tạo mà cịn có kinh nghiệm trong việc tổ chức các hoạt
động văn nghệ ở Trung tâm. Dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện
của cán bộ giảng viên, hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm GDQP
Hà Nội 2 diễn ra sôi nổi, phong phú, thu hút được sinh viên tham gia. Hoạt
13
động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm GDQP Hà Nội 2 đã khơi dậy và phát
triển được nhiều tiềm năng và tinh thần vốn có của sinh viên, giúp sinh viên
có tính tự giác cao, linh hoạt và sáng tạo trong các hoạt động hơn.
Tuy nhiên, hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm GDQP Hà Nội
2 cũng gặp khơng ít khó khăn khiến nhiều hoạt động bị trì trệ như: tổ chức,
chỉ đạo các hoạt động văn nghệ còn lúng túng, nội dung; phương thức hoạt
động còn quá đơn điệu, nghèo nàn, thiếu hấp dẫn; cơ sở vật chất kỹ thuật
phục vụ cho hoạt động văn nghệ còn hạn chế; hiệu quả hoạt động chưa cao;…
Nguyên nhân cơ bản do cán bộ tham gia ít, cịn nhiều sinh viên chưa có
tính tự giác cao, cịn đợi đơn đốc mới tham gia, nội dung và phương thức hoạt
động chưa được đổi mới thường xuyên,…
1.2.2. Thực trạng hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm Giáo
dục quốc phòng Hà Nội 2..
Để tìm hiểu về thực trạng hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm
GDQP Hà Nội 2 và do thời gian có hạn nên tơi đã tiến hành phát phiếu hỏi,
điều tra và lấy ý kiến đối với các Thầy giáo trong Trung tâm và một số lớp ở
2/6 lớp tại Trung tâm GDQP Hà Nội 2 là lớp K39 (65 sinh viên), K40C (47
sinh viên), và kết quả như sau:
Bảng 1: Ý kiến của các Thầy giáo về hoạt động văn nghệ quần chúng đối
với cán bộ giảng viên, viên chức, sinh viên tại Trung tâm Giáo dục quốc
phòng Hà Nội 2 (qua việc khảo sát lấy ý kiến thông qua 12 thầy).
14
Rất
Nội dung câu hỏi
quan
trọng
Quan
Bình
trọng
thường
Khơng
quan
trọng
Theo các Thầy, hoạt động văn nghệ
(10)
(1)
(1)
(0)
quần chúng ở Trung tâm Giáo dục
83.3%
8.3%
8.3%
0%
Theo các thầy, việc thường xuyên bồi
(11)
91)
(0)
(0)
dưỡng và phát huy lực lượng hạt nhân
91.7%
8.3%
0%
0%
quốc phòng Hà Nội 2 có vai trị như
thế nào đối với cán bộ giảng viên,
sinh viên, viên chức tại Trung tâm?
văn nghệ ở Trung tâm GDQP Hà Nội
2 có quan trọng không?
Bảng 2: Bảng đánh giá về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 của các Thầy giáo ( qua việc khảo sát lấy
ý kiến thông qua 12 thầy).
MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ
NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ
Tốt
Khá
Trung
Yếu
bình
Số lượng sinh viên tham gia hoạt
động văn nghệ.
(8)
(3)
(1)
(0)
66.7%
25%
8.3%
0%
(10)
(2)
(0)
(0)
Nội dung, hình thức các hoạt động
15
văn nghệ quần chúng.
83.3%
16.7%
0%
0%
Các tiết mục văn nghệ.
(7)
(5)
(0)
(0)
58.3%
41.7%
0%
0%
(6)
(6)
(0)
(0)
50%
50%
0%
0%
Cơ sở vật chất- kỹ thuật phục vụ
cho hoạt động văn nghệ có đáp ứng
đủ không?
Qua phiếu điều tra lấy ý kiến của các Thầy giáo tại Trung tâm giáo
dục quốc phòng Hà Nội 2 cho thấy, 100% các Thầy đều khẳng định được vai
trò hoạt động văn nghệ quần chúng tại Trung tâm giáo dục quốc phòng Hà Nội
2 đối với cán bộ giảng viên, sinh viên, viên chức. Từ đó, cũng thấy được vị trí
đặc biệt quan trọng của hoạt động văn nghệ quần chúng giúp cho việc thường
xuyên bồi dưỡng và phát huy lực lượng hạt nhân văn nghệ ở Trung tâm GDQP
Hà Nội 2.
Dựa vào bảng 2 đánh giá lấy ý kiến thông qua các Thầy giáo, chúng ta
thấy được số lượng sinh viên tham gia hoạt động văn nghệ cũng tương đối
cao, nội dung, hình thức hoạt động văn nghệ cũng tương đối tốt bởi có nhiều
hoạt động văn nghệ diễn ra. Tuy nhiên cơ sở vật chất- kỹ thuật phục vụ cho
hoạt động văn nghê còn hạn chế, chưa đáp ứng đủ cho hoạt động văn nghệ
quần chúng tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2.
Bảng 3: Thực trạng về hoạt động văn nghệ quần chúng ở Trung tâm
Giáo dục quốc phòng Hà Nội 2 qua việc khảo sát 112 sinh viên lớp K39
và K40C như sau:
16
Nội dung câu hỏi
Bạn có tích cực tham gia hoạt động văn
nghệ ở Trung tâm khơng?
K39
K40C
(65 sinh viên)
(47 sinh viên)
Có
Khơng
Có
Khơng
(30 )
(35)
(30)
(17)
63.8%
36.2%
(18)
(29)
38.3%
61.7%
46.2% 53.8%
Bạn thấy cơ sở vật chất- kỹ thuậtphương tiện phục vụ cho hoạt động văn
nghệ quần chúng ở Trung tâm có đáp
(28)
(37)
43.1% 56.9%
ứng đủ khơng?
Cán bộ giảng viên có tích cực phát động
các phong trào hoạt động văn nghệ quần
chúng không?
Bạn thấy nội dung phương thức tổ chức
hoạt động văn nghệ ở Trung tâm có cần
đổi mới khơng?
Bạn có ủng hộ các hoạt động văn nghệ
quần chúng ở Trung tâm khơng?
(60)
(5)
(45)
(2)
92.3%
7.7%
95.7%
4.3%
(64)
(1)
(43)
(2)
98.5%
1.5%
91.5%
8.5%
(62)
(3)
(46)
(1)
95.4%
4.6%
97.9%
2.1%
Nhìn vào bảng 3 điều tra qua sinh viên về thực trạng hoạt động văn
nghệ quần chúng tại Trung tâm GDQP Hà Nội 2, ta thấy rõ mức độ sinh viên
tham gia hoạt động văn nghệ quần chúng cũng tương đối ổn định nhưng chưa
được cao, cán bộ giảng viên cũng tích cực phát động phong trào hoạt động
văn nghệ để thu hút sinh viên tham gia vào các hoạt động. Tuy nhiên, do cơ
sở vật chất- kỹ thuật của Trung tâm còn hạn chế chưa đáp ứng đủ cho các
17