DỰ ÁN SẢN XUẤT GIẤM ĂN THEP PHƯƠNG PHÁP TRUYỀN THỐNG; TÌM HIỂU TÁC DỤNG THỰC
TIỄN CỦA MỘT SỐ LOẠI GIẤM
Bước 1: Đặt vấn đề, xác định mục tiêu dự án
Trong quá trình dạy học chương 2 - Cacbohidrat (hóa học 12 cơ bản), giáo viên đề xuất một số đề tài:
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất đường từ mía và củ cải đường
- Các phương pháp nấu rượu truyền thống; những tác hại cơ bản của rượu
- Các phương pháp sản xuất giấm bằng phương pháp lên men truyền thống
- Một số ứng dụng của giấm
- Tìm hiểu về vấn đề an ninh lương thực
- Gỗ và hiện trạng sử dụng rừng hiện nay
Tuy nhiên qua vấn đề thực tiễn của địa phương, điều kiện của nhà trường, học sinh có thể dễ dàng tiếp cận các mẫu
vật thật, tìm hiểu thông tin, tìm kiếm nguồn nguyên liệu, ... quyết định chọn đề dự án: "Sản xuất giấm ăn theo phương
pháp truyền thống, tìm hiểu tác dụng thực tiễn của một số loại giấm."
Qua đó HS nắm được nguyên tắc chung trong sản xuất giấm là sử dụng lên phương pháp lên men vi sinh
Từ tinh bột, hoặc đường saccarozo (có trong cơm gạo, nước mía ...) - chuyển thành Glucozo - sau đó chuyển hóa thành
rượu etylic - cuối cùng là chuyển hóa thành giấm ăn (CH3COOH)
Bước 2: Phác họa về project
1
Đối tượng thực hiện là học sinh lớp 12A1 trường THPT Yên Dũng số 2
Mục tiêu project: HS thông qua tìm hiểu về các phương pháp sản xuất giấm ăn bằng phương pháp truyền thống và
tác dụng của giấm ăn sẽ nắm được kiến thức, tăng cường sự hiểu biết về kiến thức, khả năng làm việc và hợp tác theo
nhóm ...
HS sẽ tìm hiểu về nguyên tắc sản xuất giấm ăn bằng phương pháp lên men truyền thống; một số loại giấm ăn
thường sản xuất và hay sử dụng. Từ đó tìm các nguồn nguyên liệu thích hợp (cơm gạo, rượu nhạt, rượu vang; đường; bia;
hoa quả; men bia; cái giấm); tìm một số dụng cụ làm và chai lọ để chứa sản phẩm. Tìm hiểu một số tác dụng trong đời
sống thực tiễn của giấm, giấm hoa quả. Cao hơn nữa sẽ là thiết kế giới thiệu và bán sản phẩm tới các thầy cô giáo và học
sinh toàn trường.
Địa điểm thực hiện: tại phòng thí nghiệm hóa học và sinh học của nhà trường.
Kinh phí thực hiện: xin tài trợ từ kinh phí hỗ trợ hoạt động ngoại khóa của tổ Hóa sinh.
Bước 3: Lập kế hoạch thực hiện Project
- Dự án được thực hiện trong thời gian 4 tuần
- Phân công nhóm
Stt
1
Tên
Nội dung phụ trách
Thành viên, nhiệm
nhóm
Khám
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất giấm
vụ
Anh - Nhóm trưởng
phá
- Thẩm định, quyết định các loại giấm sẽ làm.
Cảnh; Chi- thư kí
2
Ghi
chú
2
Hậu cần
- Trợ giúp về mặt kiến thức chuyên môn cho các nhóm
Hằng; Hân; Uyên;Mai
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất giấm
Mai
Hiếu
- Chuẩn bị các điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất
Hòa - NT
Hùng - TK
Ngân; Ngọc; Vân
3
4
5
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất giấm
Vân; Nam
Phương - TN
- Tìm hiểu tác dụng của một số loại giấm ăn với sức khỏe và cuộc
Quỳnh; Quỳnh
sống
Thảo; Thảo
Người
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất giấm
Thắm - TK
Thiện - TK
bán hàng
- Tìm các phương pháp giới thiệu sản phẩm
Tùng; Sơn
Da vinci
vĩ đại
Sơn - NT
Hành
- Tìm hiểu các phương pháp sản xuất giấm - Tiến hành làm các thí
Sỹ; Lan; Lan; Long
Trang; Trang
động
nghiệm
Trang - NT
Trung - TK
Huy; Kiên; Lộc; Sinh
3
Stt
Tuầ
Nhóm
Nhiệm vụ
Phương tiện
n
1
Cả 5
Nghiên cứu pp sản xuất
nhóm
1
Thời gian
Sản phẩm Kinh phí
- Tài liệu giáo viên
hoàn thành
dự kiến
3 ngày sau khi Bài viết về Không
cung cấp
bắt đầu
các
- SGK, TLTK
phương
- máy tính, Mạng
pháp sản
internet
xuất giấm
- Tìm hiểu kinh
truyền
nghiệm của những
thống
người xung quanh
Mua sắm các nguyên
Khám
- Giúp việc nhóm hậu cần trong chuẩn
phá
Hậu
bị các nguyên liệu cần thiết
- Tiếp tục cung cấp mượn các dụng cụ
cần
thiết bị cần thiết: bình, hộp, lọ, phễu,
Da
thìa, ...
Tiếp tục tìm hiểu tác dụng với sức
- Máy tính nối mạng
vinci
khỏe, với thực tiễn cuộc sống của một
- Các bài báo, công
số loại giấm gạo và giấm hoa quả
Người Tiếp tục lên các phương án giới thiệu
trình
Máy tính nối mạng
Báo cáo,
bán
Tờ rơi
danh sách
dự án và sản phẩm của dự án
230,000
liệu cần thiết
100,000
4
Báo cáo
15,000
hàng
vĩ đại
Hành
2
ủng hộ
Làm các thí nghiệm cần thiết
Thí nghiệm
động
Khám
Trợ giúp các nhóm
phá
Hậu
Tiếp tục chuẩn bị các điều kiện, vệ sinh
Chổi, giẻ lau nhà
cần
Da
phòng thí nghiệm
Tiếp tục tìm hiểu tác dụng với sức
Bài báo
vinci
khỏe, với thực tiễn cuộc sống của một
Kết quả
thí nghiệm
số loại giấm gạo và giấm hoa quả
Người Lên các phương án giới thiệu dự án và
Máy tính
bán
Tờ rơi
sản phẩm của dự án trên mạng
Báo cáo
hàng
vĩ đại
Hành
Tiếp tục làm các thí nghiệm
Báo cáo
động
tiến độ,
kết quả
3
Khám
Trợ giúp nhóm hành động
phá
Hậu
- Chuẩn bị các hồ sơ thu chi, chuẩn bị
Hồ sơ thu
cần
các chai, lọ, dụng cụ chứa
chi
5
Da
Báo cáo kết quả tìm kiếm ứng dụng của
Báo cáo
vinci
giấm
Người Báo cáo kết quả triển khai
Báo cáo
bán
hàng
4
vĩ đại
Hành
Hoàn thiện các thí nghiệm, kiểm tra độ
động
thành công các thí nghiệm, dự đoán và
Khám
báo cáo giáo viên hướng dẫn
- Kiểm tra kết quả thí nghiệm
phá
Hậu
- thu thập báo cáo tiến độ, lập kế hoạch
cần
báo cáo dự án trước tổ chuyên môn
Kiểm tra thực tiễn,
thử kết quả
Báo cáo
Hóa học,
- cùng GV hoàn thiện báo cáo và đánh
Da
giá dự án, công bố sản phẩm
Trình bày báo cáo dạng
Dạng
vinci
Người Trình bày kết quả tiếp thị sản phẩm,
poster
Hệ thống
bán
tờ rơi,
danh sách khách hàng
hàng
danh sách
6
100,000
vĩ đại
khách
hàng cam
kết ủng hộ
Hành
Thu hoạch bàn giao sản phẩm và chuẩn
động
bị cho đợt làm tiếp theo
dự án
Sản phẩm
Bước 4: Thực hiện project
- HS hoạt động cá nhân, nhóm theo kế hoạch và báo cáo định kì với GV kết quả từng giai đoạn. GV thường xuyên
theo dõi tiến độ công việc của nhóm và điều chỉnh nếu cần. GV kiểm tra và đánh giá tính khả thi của các phương án đề
xuất trước khi HS thực hiện nhiệm vụ.
Mẫu cáo cáo các nhóm
Stt
Thời gian
Nội dung thảo luận
1
2
3
4
- Các nhóm tập trung vào các phương pháp sản xuất một số loại giấm sau:
1. Làm giấm chuối, dứa, mít công thức 1
a) Nguyên vật liệu
7
Kết quả thống nhất
- Lọ thủy tinh có nắp đậy, thể tích khoảng 10 lít
- Nước lọc nấu sôi để nguội.
- 1 lít nước dừa tươi
- 100 ml rượu trắng trên 30 độ.
- 5 hay 6 trái chuối sứ, chuối tiêu chín - khoảng 500 - 700 gram. Lột vỏ, tước chỉ bao quanh thân trái chuối.
b) Cách làm
- Cho nước dừa tươi + chuối (đặt lên thớt ép cho dẹt ra) + rượu vào hũ thủy tinh, châm nước lọc vào khoảng 8/10 thể tích hũ, đậy
nắp, để chỗ thoáng mát, không có ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp và không xê dịch. Để trong khoảng 3-5 ngày (có thể lâu tới 45 60 ngày, tùy thời tiết) trên mặt hỗn hợp sẽ kết một lớp men vi sinh nhìn như một lớp váng trắng đục, đó là "con giấm". Càng để lâu,
con giấm càng dày lên và trở thành trong đục như một con sứa lớn. Khi có con giấm là nước trong hũ bắt đầu trở thành giấm chua,
để càng lâu càng chua, canh chừng thời gian, nếm thử thấy độ chua vừa ý, nhẹ tay chiết giấm ra, đừng để con giấm trôi theo bể ra.
- Sau khi chiết giấm ra, vẫn để xác chuối và con giấm trong hũ, pha nước đường với công thức: 1 chén đường cát trắng + 6 chén
nước lọc, khuấy cho tan đường, châm vào hũ giấm và cũng chỉ châm 8/10 hũ. Thời gian nước đường thành giấm sẽ nhanh hơn lần
đầu tiên và sẽ kết thành một lớp con giấm khác. Khi giấm đã chua, lại chiết ra rồi thêm nước đường vào theo công thức trên.
- Cứ mỗi lần lấy giấm ra và châm nứơc đường vào, sẽ có thêm một lớp con giấm mới, mỏng hơn và lớp con giấm đầu tiên sẽ rất
dày.
- Phải gây hũ giấm khác khi trong hũ đã phải có kết vài lớp "con giấm" vì những lớp con giấm sẽ dày lên làm choáng hết thể tích
hũ. Dùng một hũ thủy tinh khác, nhẹ tay sớt một lớp con giấm sang hũ mới rồi châm nước đường theo công thức trên, thời gian sau
nước đường trong hũ mới sẽ trở chua thành giấm.
8
- Giấm sau khi chiết ra lọc lược cho trong bằng túi vải thưa, có thể dùng được ngay, muốn để dành, nấu sôi giấm lại, để nguội, cho
vào chai đậy kín. Nếu để lâu mà chưa dùng đến, giấm trong chai sẽ tiếp tục kết màng thành con giấm, hiện tượng này bình thường,
giấm sẽ chua hơn và vẫn dùng được.
- Sau khi gây được hũ giấm thứ ba, vớt bỏ xác chuối ở hũ làm lần đầu.
- Lưu ý trong khi làm giấm cũng như giấm đã làm xong, luôn để hũ, chai giấm chỗ thoáng mát, bóng râm không để ra nắng.
- Giấm làm bằng chuối có màu trắng trong, hơi đục. Có thể thay chuối chín bằng dứa thật chín, cắt lát nhưng giấm làm bằng dứa
thường có màu vàng.
2. Làm giấm chuối, dứa, mít công thức 2:
a) Nguyên vật liệu
- Nước lọc: 1 lít
- Rượu trắng ngon: 0,5 lít
- Đường trắng: 200 gram
- Hoa quả (1 trong các loại trên): 1 ít
b) Cách làm
Hoà tan đường trong nước lọc, sau đó đổ rượu vào (đựng trong bình thuỷ tinh miệng rộng). Để ở nơi thoáng mát, sau 1 tuần
thì phải vớt hoa quả ra, ko nó sẽ bị đục và mùi ko được thơm. Dấm được lọc bằng vải hoặc bông
c) Yêu cầu thành phẩm: dấm nuôi phải trong, vị chua nhẹ chứ không gắt như dấm CN.
3. Làm từ rượu vang nhẹ tạo dấm hồng có màu bắt mắt.
Đối với những loại rượu vang có độ cồn dưới 20% ta có thể làm dấm bằng cách thái hành tây miếng lớn, ngâm vào cùng với
rượu vang, để trong bình thủy tinh 20 ngày, có thể làm thành dấm hồng rất ngon.
4. Làm giấm táo đặc biệt
9
a) Nguyên liệu: Táo mèo là tốt nhất (không thì bạn có thể dùng táo xanh hoặc táo đỏ)
b) Cách làm: Ngâm trong nước muối loãng 15 phút, rửa sạch chúng trong nước lạnh và tráng qua với nước sôi rồi để ráo cho hết
nước.
Tiếp đó, lấy dao thái lát mỏng táo, đổ thêm nước sôi để nguội vào ngập hỗn hợp thịt, vỏ táo khoảng 1cm.
Sau đó, hãy bao phủ chiếc tô bằng một chiếc khăn trắng mỏng sạch, ngâm trong vòng 1 tháng.
Cuối cùng, bạn hãy đổ nước giấm táo từ tô vào một chiếc lọ thủy tinh xinh xắn, sạch sẽ là xong rồi nha! Giấm táo bạn có thể
dùng trong 1 năm đó nhé!
* Hoặc cũng có thể lấy1kg táo, lấy riêng hạt ra cho vào sau bỏ hạt, xay nhuyễn cùng 2,5 lít nước. Cho vào bình thủy
tinh, để khoảng 15 ngày là có giấm táo.
5. Làm giấm táo nhanh
a) Nguyên liệu
- 3 quả táo
- 500ml giấm gạo
- 300g đường phèn - Lọ thủy tinh dung tích 1 lít
b) Cách làm
Bước 1:
Ngâm táo vào chậu nước. Chà xát vỏ táo với một chút muối cho sạch bụi bẩn và lớp vỏ rám bên ngoài. Do thực phẩm bây giờ có
nhiều chất bảo quản, đặc biệt là táo và lê nên việc rửa sạch táo bằng muối rất quan trọng.
10
Sau đó, cho táo ra rổ, tráng qua một lần nước sôi rồi để ráo cho hết nước, để lớp vỏ táo khô tự nhiên. Trong lúc chờ táo khô, bạn
rửa sạch lọ thủy tinh và tráng qua nước sôi, sau đó cũng để lọ khô tự nhiên ngoài nắng. Nếu chờ lâu thì bạn có thể dùng máy sấy
sấy khô bên trong cũng được, sau đó cắt lát mỏng
Bước 2:
Xếp táo vào trong lọ thủy tinh theo từng lớp. Kế đến là một lớp đường. Lần lượt cho đến khi hết táo và kết thúc bằng một lớp
đường ở trên cùng. Nhớ để cách miệng lọ khoảng 2cm chứ không xếp đầy bạn nhé!
Bước 3:
Đổ giấm gạo ngập táo. (Giấm trắng trong các cửa hàng bán rất nhiều, giá lại rẻ nhưng hầu hết có chứa axit acetic, khi dùng lâu sẽ
không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là ruột gan và dạ dày)
Bước 4:
Sau đó bọc kín lọ, để vào nơi ấm áp khoảng 3 tháng trở lên là dùng được (nhưng để càng lâu giấm càng ngon). Khi đó táo sẽ ngả
màu nâu, quắt lại gần như trôi nổi ở trong giấm, còn giấm cũng đổi màu vàng nâu.
Để sử dụng cần phải lọc bỏ táo khoảng 2 lần để tách bỏ bã còn lại trong giấm trước khi uống. Đổ phần giấm táo vào lọ thủy tinh
sạch khác, và đặt một miếng vải hình vuông mỏng trên miệng rồi đậy lại. Điều này cho phép giấm thông thoáng hơn cũng như giữ
nó không có cơ hội tiếp xúc với kim loại trên nắp hộp. Hãy tiếp tục để lọ giấm táo đã đậy kín này ở nơi ấm áp trong nhà khoảng 6
tuần, sau đó sẽ có 1 chai giấm táo .
6. Làm giấm từ gạo
a) Nguyên vật liệu:
+ Gạo đã nấu thành cơm
+ Miếng vải mịn để bọc
11
+ Đường trắng
+ Lòng trắng trứng
+ Men bia
+ Nồi nấu
+ Lọ thủy tinh
b) Cách làm
+ Ngâm cơm trong nước sạch ít nhất 4 giờ. Tuy nhiên, cách tốt nhất là để cơm ngâm này qua đêm trong tủ lạnh.
+ Sau khi ngâm đủ thời gian, dùng miếng vải mịn bọc hỗn hợp cơm này, lọc bỏ xác và chỉ lấy phần nước.
+ Tính theo tỷ lệ, pha mỗi chén nước cơm này với ¾ chén đường thành hỗn hợp đến khi tan.
+ Cho hỗn hợp này vào nồi và bắt lên bếp nấu trong khoảng 20 phút với mức lửa vừa. Sau đó nhắc xuống để nguội.
+ Bước tiếp theo là cho hỗn hợp đã nguội trên với men bia theo tỷ lệ 1: 1. Hỗn hợp lên men trong vòng từ 4 đến 7 ngày và dậy
hương thơm sau 4 tuần.
+ Bước cuối cùng trước khi lấy ra sử dụng, bạn nên đun sôi hỗn hợp này với lòng trắng trứng với tỷ lệ 40 cốc hỗn hợp: 2 lòng trắng
trứng.
7. Làm giấm từ bia
a) Nguyên liệu :
- Bia hơi: 1 lít
- Bình thuỷ tinh để chứa dấm
- Đường trắng
b) Cách làm :
- Rửa sạch bình thuỷ tinh, đổ bia hơi vào, cho vào bình 3 thìa đường quấy đều cho tan đường, sau đó đậy kín bình. Để trong thời
gian từ 10 – 15 ngày tuỳ theo thời tiết. Khi bia đã lên men và thành dấm, lấy chuối, dứa chín cắt vát cho vào bình dấm.
Để từ 1 -2 ngày sau chúng ta đã được bình dấm bia có hương thơm của chuối hoặc dứa quện với mùi dấm bia rất tuyệt.
12
Khi lượng dấm ăn vơi, ta có thể tiếp tục chế thêm bia hơi vào và có thể cho thêm chuối hoặc dứa, giai đoạn này gọi là nuôi
dấm. Muốn có bình dấm khác, chỉ việc lấy ít dấm cũ cho sang bình mới và cho thêm bia hơi vào, chế thêm chút đường là được.
c) Yêu cầu
Dấm được làm từ bia có hương vị rất quyến rũ, dấm bia có hương thơm của bia, vị chua thanh nhẹ nhàng không gắt, có vị thơm của
chuối, dứa hòa lẫn với bia
Bước 5: Trình bày kết quả
- Thời gian: 3h (nghỉ giải lao giữa giờ 20 phút)
- Thành phần tham gia:
+ GV tổ Hóa Sinh;
+ Cán bộ quản lí phòng thí nghiệm
+ BGH; Đoàn TN
+ Đại diện một số lớp
+ Toàn bộ HS tham gia dự án
+ Mời nhóm tư vấn: đại diện BGH, ĐTN, GV hóa, sinh, 1 HS lớp 12A2 đóng vai trò như những phản biện
- Chuẩn bị: phòng máy chiếu; âm thanh; nước uống; nhóm hậu cần chịu trách nhiệm chuẩn bị báo cáo tổng hợp; các
nhóm phụ trách trình bày ngắn gọn và kết quả nghiên cứu của mình.
- Đại diện nhóm tư vấn trao đổi; các nhóm trả lời
- Nhóm 1 phải chỉ được tác dụng, tính khả thi của dự án.
13
- GV hướng dẫn kết luận, xin ý kiến chỉ đạo cấp trên và đề xuất hướng hoạt động tiếp theo của dự án.
+ Ý thức học sinh tham gia
+ Dự án thành công vì những lí do sau: đơn giản; dễ tiến hành; chi phí thấp; học sinh hào hứng tham gia và được
phát triển nhiều kĩ năng hoạt động nhóm, kĩ năng thí nghiệm; có được sự ủng hộ cao từ nhiều phía; tận dụng được nhiều
nguồn nguyên liệu sẵn có, rẻ tiền; giải quyết được đầu ra; là 1 điển hình cần phát triển; Sản phẩm thu được có nhiều ý
nghĩa, có thể sử dụng được ngay, dễ tiêu thụ ...
+ Một số khóa khăn của dự án: Cần tính kế hoạch, kỉ luật, độc lập làm việc cao; bước đầu chỉ áp dụng được ở lớp
chọn; Tốn khá nhiều thời gian và công sức; Các phương tiện phục vụ còn hạn chế
14
KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG
I. Người thực hiện : Mai Đình Nhường – Lớp cao học lí luận và phương pháp dạy học Hóa học (K8 lớp 3)
II. Thời gian thực hiện: 1 tiết học (45 phút)
III. Chủ đề: Bài 40; Ancol (tiết 1; hóa học 11 cơ bản)
IV. Đặc điểm đối tượng người học: HS lớp 11 ban cơ bản, lực học trung bình
IV. Các mục tiêu cần đạt
Biết được :
− Định nghĩa, phân loại ancol.
− Công thức chung, đặc điểm cấu tạo phân tử, đồng phân, danh pháp (gốc − chức và thay thế).
− Tính chất vật lí : Nhiệt độ sôi, độ tan trong nước; Liên kết hiđro.
Kĩ năng
− Viết được công thức cấu tạo các đồng phân ancol.
− Đọc được tên khi biết công thức cấu tạo của các ancol (có 4C − 5C).
− Xác định công thức phân tử, công thức cấu tạo của ancol.
Trọng tâm:
− Đặc điểm cấu tạo của ancol
15
− Quan hệ giữa đặc điểm cấu tao với tính chất vật lí (nhiệt độ sôi, tính tan)
V. Chuẩn bị
Giáo viên: - Soạn kế hoạch bài giảng trên Word và bản trình chiếu Powerpoind, xây dựng hệ thống câu hỏi khoa
học, phát huy tính tích cực của động của học sinh.
- Chuẩn bị dụng cụ và hóa chât: Ống nghiệm, cồn khan; máy chiếu đa vật thể, hoặc máy chiếu hắt
Học sinh: Nghiên cứu bài học trước ở nhà
VI. Phương pháp dạy học chủ đạo:
Một số phương pháp điển hình: Vấn đáp gợi mở, thuyết trình, trực quan, hoạt động nhóm, công não, xây
dựng sơ đồ tư duy...
VII. Kế hoạch bài giảng
Mục tiêu
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
MT1: Kiểm tra bài GV chiếu slide bài tập dãy chuyển hóa; - HS làm bài
cũ
Thời gian
5p
gọi HS lên bảng
- Sau khi gọi 1 HS lên bảng làm, GV sử
dụng pp vấn đáp để kiểm tra sự đúng sai; - HS trả lời và nhận xét
nêu các phương pháp viết PT khác
- HS đề xuất các PT khác
MT2: Tìm hiểu định - pp thuyết trình và đàm thoại tái
nghĩa và
ancol
cấu tạo hiện: Đưa ra một số 1 ancol khác (những - HS đưa ra các ancol mà mình biết
ancol khác HS đã học ở lớp dưới):
16
5
C3H5(OH)3; CH2=CH-CH2-OH .. và yêu
cầu HS đưa thêm một số ancol mà HS
biết
- GV sử dụng đàm thoại nêu vấn đề: - HS trả lời
nêu sự giống nhau và khác nhau về cấu
tạo các ancol trên
- GV sử dụng cách công não và yêu cầu HS tiếp tục đưa ra ý kiến của mình.
các HS phải chỉ được các điểm giống và
khác nhau.
- GV kết luận về cấu tạo ancol
MT3: Biết cách phân - GV sử dụng pp công não tiếp tục yêu - HS đưa ra các ví dụ
loại ancol
cầu mỗi HS phải lấy ít nhất 1 ví dụ về
ancol trong vòng 1 phút
- GV yêu cầu sắp xếp các ancol trên vào - HS phải xếp các ancol trên vào
những loại nhất định
nhóm no; không no; đơn chức; đa
- pp thuyết trình: GV tổng kết và yêu chức
17
8
cầu HS ghi công thức tổng quát của
ancol no đơn chức mạch hở
- HS nêu CT tổng quát
- Đặt câu hỏi nêu vấn đề: GV yêu cầu
HS nghiên cứu SGK và cho biết cách
phân loại bậc C và bậc ancol
- HS nghiên cứu SGK và trả lời.
- GV kết luận về điểm chung: bậc ancol
là bậc của C gắn với nhóm OH.
* GV lưu ý về các ancol không no dạng
enol.
MT4: Cách viết đồng GV yêu cầu HS viết đồng phân ancol - HS viết 3 cấu tạo và nhận xét về 3
phân ancol
C3H8O và nhận xét về: loại đồng phân
đp: cấu tạo, vị trí nhóm chức, đp
khác chức
MT5: Cách đọc tên - Trên cơ sở các kiến thức đã học và tìm - HS nêu cách đọc tên
ancol
6
hiểu SGK, GV yêu cầu HS nêu cách đọc
tên ancol
- GV yêu cầu bổ sung và kết luận
- GV lấy 2 ví dụ về mỗi loại và phân tích
MT6: Giới thiệu một PP trực quan: GV cho HS xem chai HS kết hợp nhìn và đọc SGK
số tính chất vật lí của cồn, lấy 1 ít ra ống nghiệm, sau đó chiếu
18
3
ancol
MT6: Liên kết hidro
bảng tính chất vật lí của ancol
- Nêu vấn đề: GV đặt vấn đề tại sao - HS tư duy, nghiên cứu tài liệu, trao 9
nhiệt độ sôi? Độ tan của các ancol khác đổi thầm để tìm lời giải đáp
nhau; so sánh với nước thấy có khác
nhau?
- Thuyết trình: GV giới thiệu sự phân
cực của phân tử nước và etanol. Và ảnh
hưởng của nó đến độ bền liên liên.
- GV chiếu bảng nhiệt độ sôi, nhiệt độ
nóng chảy và độ tan của một số chất hữu HS nhận xét: KL phân tử xấp xỉ như
cơ, đồng thời đặt vấn đề tại sao lại có sự nhau nhưng nhiệt độ sôi và nc lại
khác nhau trên?
chênh lệch nhiều?
- GV phân tích từ sự phân cực của liên
kết O-H hình thành liên kết hidro và lấy
ví dụ.
- GV chia lớp thành 5 nhóm (2 bàn - Theo dõi ví dụ để hiểu vấn đề
thành 1 nhóm, yêu cầu thảo luận):
Liên kết hidro ảnh hưởng thế nào đến
19
nhiệt độ sôi và tính tan trong nước
- Các nhóm trình bày nhanh kết quả
- GV kết luận vấn đề:
MT7: củng cố bài - GV sử dụng máy chiếu cho HS làm bài HS trả lời nhanh
học, dặn dò bài về tập 1, gọi nhanh từng HS trả lời
nhà
- GV cho yêu cầu bài tập 2, giới hạn 2
phút HS phải làm xong
- HS làm ra giấy hoặc bóng kính
- GV thu bài của 1 vài HS, chiếu lên
bảng đồng thời chiếu đáp án để nhận xét.
- GV đưa yêu cầu bài tập 3, cho HS
đứng tại chỗ trả lời.
- Dặn dò HS chuẩn bị phần tiếp theo
- HS tập phản xạ, khả năng trình bày
vấn đề nhanh
20
6