ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
CHU THỊ QUỲNH
VAI TRÒ NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI DẤU HIỆU QUY ĐỊNH TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
CHU THỊ QUỲNH
VAI TRÒ NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI DẤU HIỆU QUY ĐỊNH TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự
Mã số: 60 38 01 04
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN NGỌC CHÍ
HÀ NỘI - 2015
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của riêng
tôi. Các kết quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ
công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn
đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất
cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo
qui định của Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Chu Thị Quỳnh
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NHÂN THÂN NGƢỜI
PHẠM TỘI ................................................Error! Bookmark not defined.
1.1.
Khái niệm .......................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Khái niệm nhân thân con người ......... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Khái niệm nhân thân người phạm tội . Error! Bookmark not defined.
1.2.
Trách nhiệm hình sự và ý nghĩa của việc nghiên cứu nhân
thân ngƣời phạm tội đến việc quy định trách nhiệm hình sựError! Bookmar
1.2.1. Trách nhiệm hình sự ........................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Ý nghĩa của việc nghiên cứu nhân thân người phạm tội đến việc
quy định trách nhiệm hình sự ............. Error! Bookmark not defined.
1.3.
Đặc điểm và các dấu hiệu nhân thân ngƣời phạm tội ảnh
hƣởng đến việc quy định trách nhiệm hình sựError! Bookmark not defined.
1.3.1. Đặc điểm và các dấu hiệu nhân thân người phạm tộiError! Bookmark not defin
1.3.2.
Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính chất sinh họcError! Bookmark
1.3.3. Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính chất xã hộiError! Bookmark
1.3.4. Các đặc điểm nhân thân người phạm tội mang tính pháp lý hình sựError! Bookmar
Chƣơng 2: NHÂN THÂN NGƢỜI PHẠM TỘI VỚI VIỆC QUY
ĐỊNH TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ TRONG LUẬT HÌNH
SỰ VIỆT NAM ................................. Error! Bookmark not defined.
2.1.
Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm là tình tiết
định tội ............................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.
Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm là tình tiết
định khung......................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.
Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm tội là tình tiết
giảm nhẹ trách nhiệm hình sự......... Error! Bookmark not defined.
2.4.
Một số đặc điểm thuộc nhân thân ngƣời phạm tội là tình tiết
tăng nặng trách nhiệm hình sự ....... Error! Bookmark not defined.
2.5.
Nhân thân ngƣời phạm tội với việc quyết định hình phạtError! Bookmark n
2.6.
Nhân thân ngƣời phạm tội với việc qui định án treo:Error! Bookmark not d
Chƣơng 3: THỰC TIỄN VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU
QUẢ ÁP DỤNG DẤU HIỆU NHÂN THÂN TRONG XỬ LÝ
TỘI PHẠM CỦA CÁC CƠ QUAN TIẾN HÀNH TỐ TỤNGError! Bookmark
3.1.
Thực tiễn áp dụng dấu hiệu nhân thân trong việc xử lý tội
phạm của các cơ quan tiến hành tố tụngError! Bookmark not defined.
3.2.
Một số giải pháp liên quan đến nhân thân ngƣời phạm tội
nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạmError! Bookmark
3.2.1. Các giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng dấu hiệu nhân thân
trong xử lý tội phạm ........................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Các giải pháp khác nâng cao hiệu quả áp dụng dấu hiệu nhân
thân người phạm tội trong xử lý tội phạmError! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BLHS:
Bộ luật hình sự
BLTTHS:
Bộ luật tố tụng hình sự
TNHS:
Trách nhiệm hình sự
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Nhân thân là một trong những đề tài được nhiều ngành khoa học quan
tâm nghiên cứu như: y học; tâm lý học; sinh học, luật học... Trong lĩnh vực
pháp luật việc nghiên cứu nhân thân không chỉ có ý nghĩa trong việc đề ra
biện pháp phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm có hiệu quả mà còn làm căn
cứ cho việc qui định mức độ trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội.
Trong luật hình sự Việt Nam, nhân thân người phạm tội là một trong
những căn cứ của việc quy định về việc chịu trách nhiệm hình sự (qui định
chung về trách nhiệm hình sự, qui định về giảm nhẹ hoặc tăng nặng trách
nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự...). Thực tiễn giải quyết vụ án cho
thấy, việc áp dụng các qui định pháp luật hình sự liên quan đến nhân thân
người phạm tội có ý nghĩa xác định hành vi nguy hiểm cho xã hội có hay
không phải chịu trách nhiệm hình sự, chịu trách nhiệm hình sự ở mức độ nào
trên cơ sở đó tòa án áp dụng loại, mức hình phạt tương xứng với tính chất,
mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội. Đồng thời, dấu hiệu nhân
thân người phạm tội còn là căn cứ để các cơ quan tiến hành tố tụng đưa ra các
biện pháp phòng ngừa đối với bản thân người phạm tội và đối với xã hội.
Bộ luật hình sự năm 1999, qui định dấu hiệu nhân thân người phạm tội
ở những cấp độ khác nhau: có thể là một dấu hiệu trong cấu thành tội phạm;
hoặc có thể là dấu hiệu định khung tăng nặng, giảm nhẹ; hay là dấu hiệu xác
định mức độ tăng năng nặng giảm nhẹ TNHS của người phạm tội. Những qui
định này đã tạo ra cơ sở pháp lý để xác định trách nhiệm hình sự cho các cơ
quan tiến tố tụng giải quyết vấn đề TNHS đối với người phạm tội trong quá
trình giải quyết vụ án. Vì vậy, nó đã góp phần tích cực trong việc đấu tranh,
xử lý tội phạm những năm qua. Tuy nhiên, thực tiễn cũng chỉ ra những bất
1
cập khi áp dụng dấu hiệu nhân thân đối với người phạm tội của các cơ quan
tiến hành tố tụng, thể hiện hiện ở những khía cạnh sau: a. Do nhận thức chưa
đúng về nội dung, vị trí pháp lý của các dấu hiệu nhân thân người phạm tội
nên đã áp dụng sai theo hai chiều hướng, hoặc làm giảm nhẹ mức độ trách
nhiệm hoặc làm tăng nặng mức độ trách nhiệm hình sự cho người phạm tội.
Cả hai xu hướng này đều dẫn đến những hậu quả đáng tiếc trong việc xử lý
tội phạm; b. Do những qui định về dấu hiệu nhân thân người phạm tội trong
luật hình sự chưa phù hợp với thực tiễn đấu tranh, xử lý tội phạm nên ảnh
hưởng đến nguyên tắc công bằng và các nguyên tắc cơ bản khác của luật hình
sự, do đó dẫn đến làm sai lệch những định hướng tốt đẹp của chính sách hình
sự của nhà nước ta; c. Những qui định về dấu hiệu nhân thân người phạm tội
còn bị lạm dụng trong quá trình xử lý tội phạm của các cơ quan tiến hành tố
tụng dẫn đến việc xử lý, áp dụng hình phạt không phù hợp với tính chất, mức
độ nguy hiểm của tội phạm. Vì vậy, nghiên cứu nhân thân người phạm tội là
cần thiết không những góp phần làm sáng tỏ lý luận về nhân thân người phạm
tội, mà còn góp phần xây dựng chính sách hình sự, hoàn thiện pháp luật hình
sự cũng như áp dụng đúng đắn quy định của pháp luật hình sự về nhân thân
người phạm tội trong quá trình giải quyết vụ án. Do đó, tôi chọn đề tài: Vai
trò nhân thân người phạm tội - dấu hiệu quy định trách nhiệm hình sự làm
luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Ở Việt Nam, nghiên cứu nhân thân người phạm tội đã được một số nhà
khoa học quan tâm hoặc đã được đề cập đến trong một số sách, báo, tài liệu:
GS.TSKH Đào Trí Úc – Nghiên cứu và phòng ngừa tội phạm ở những người
chưa thành niên ở Việt Nam, luận án Phó tiến sỹ (Tiến sỹ) M.1981: Tội phạm
học Việt Nam (phần 1), Nhà xuất bản Công an nhân dân năm 2000; Luật hình
sự Việt Nam, Giáo trình Tội phạm học (chương VI) - Trường Đại học Luật
2
năm 1994, GS.TS Đỗ Ngọc Quang; Giáo trình Tội phạm học (chương V) Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1995; Tội phạm học; Luật hình sự và Luật tố
tụng hình sự (chương IX) - Viện Nhà nước và pháp luật..., ngoài ra vấn đề
nhân thân người phạm tội còn được nhiều tác giả nghiên cứu trong một số bài
viết, chuyên khảo chung về tội phạm học, luật hình sự đăng trong các tạp chí
chuyên ngành như: GS.TSKH Lê Cảm, Nhân thân người phạm tội một số vần
đề cơ bản; BLHS 1999 với việc qui định đặc điểm về nhân thân là dấu hiệu
định tội của tác giả Nguyễn Ngọc Hòa, tạp chí Luật học số 06/2001… Ngoài
ra vấn đề nhân thân người phạm tội còn được nhiều tác giả nghiên cứu trong
một số bài viết, chuyên khảo chung về tội phạm học, luật hình sự đăng trong
các tạp chí chuyên ngành.
Nhìn chung các công trình, chuyên khảo đề cập đến vấn đề nhân thân
người phạm tội mới chỉ dừng lại ở việc giới thiệu khái quát nội dung của vấn
đề xem xét nhân thân người phạm tội (ở các cấp độ khác nhau) trong tội phạm
học và trong luật hình sự nói chung hoặc các khía cạnh khác nhau trong một
nhóm chủ thể nhất định như người chưa thành niên phạm tội, người phạm tội
là nữ giới… Tuy nhiên, trong khoa học luật hình sự Việt Nam, vấn đề nhân
thân người phạm tội vẫn chưa được quan tâm, nghiên cứu một cách sâu sắc,
đầy đủ, toàn diện và có hệ thống. Vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu sâu sắc hơn
nữa những vấn đề lý luận về "vai trò nhân thân người phạm tội - dấu hiệu quy
định trách nhiệm hình sự" và sự thể hiện chúng trong các quy định của Bộ
luật Hình sự năm 1999, đồng thời đánh giá việc áp dụng vấn đề "nhân thân
người phạm tội" trong thực tiễn để đưa ra kiến nghị và các giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả áp dụng các quy phạm về vấn đề này trong việc xử lý tội
phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng.
3. Mục đích, nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
3
- Mục đích của luận văn là nhằm nghiên cứu và giải quyết có hệ thống
lý luận chung về nhân thân người phạm tội, nhân thân người phạm tội với
việc xem xét trách nhiệm hình sự, phân tích thực tiễn áp dụng các qui định
pháp luật liên quan đến nhân thân người phạm tội trong luật hình sự Việt
Nam, để từ đó có những kiến nghị làm cơ sở lý luận và thực tiễn trong xây
dựng pháp luật, hướng dẫn áp dụng pháp luật, góp phần hiệu quả trong đấu
tranh phòng, chống tội phạm.
- Nhiệm vụ của luận văn:
Thứ nhất, nghiên cứu những vấn đề chung về nhân thân người phạm tội
như: nghiên cứu để làm rõ khái niệm nhân thân người phạm tội, các đặc điểm
nhân thân người phạm tội, các vần đề xem xét trách nhiệm hình sự căn cứ vào
nhân thân người phạm tội.
Thứ hai, làm rõ tầm quan trọng của nhân thân người phạm tội trong
việc quy định trách nhiệm hình sự.
Thứ ba, từ kết quả nghiên cứu trên đây đưa ra một số giải pháp liên
quan đến nhân thân người phạm tội nhằm đấu tranh phòng, chống tội phạm.
- Phạm vi nghiên cứu: luận văn chỉ giới hạn trong việc nghiên cứu nhân
thân người phạm tội trong quy định trách nhiệm hình sự (đi từ việc giải quyết
về mặt lý luận chung để tập trung trọng tâm vào việc nghiên cứu các đặc điểm
của nhân thân người phạm tội trong việc quy định trách nhiệm hình sự), bởi vì
nhân thân người phạm tội là một vấn đề lớn, phức tạp và còn chưa được quan
tâm nghiên cứu đúng mức, nhiều khía cạnh của vấn đề còn đang đòi hỏi phải
có sự tranh luận và phải có sự đào sâu nghiên cứu một cách toàn diện và triệt
để cả trong lý luận và thực tiễn mà trong một luận văn thạc sĩ luật học chưa
thể đáp ứng được một cách đầy đủ. Vì vậy, phạm vi nghiên cứu của luận văn
là việc nghiên cứu nhân thân người phạm tội trong việc quy định trách nhiệm
hình sự và thực tiễn truy cứu trách nhiệm hình sự, những bất cập trong các
4
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
Bộ Tư pháp (1999), Từ điển Luật học, Nxb Tư pháp, Nxb Từ điển Bách
khoa, Hà Nội.
2.
Bộ Tư pháp (2000), “Số chuyên đề về Bộ luật hình sự”, Tạp chí Dân chủ
và pháp luật, Hà Nội.
3.
Lê Cảm (2002), “Nhân thân người phạm tội: một số vấn đề lý luận cơ
bản”, Tạp chí Tòa án nhân dân, (01), Hà Nội.
4.
Lê Cảm (Chủ biên) (2003), Giáo trình luật hình sự Việt Nam (phần
chung), Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
5.
Lê Cảm (chủ biên) (2005), Trách nhiệm hình sự và miễn trách nhiệm
hình sự, Nxb Tư Pháp, Hà Nội.
6.
Lê Cảm, Trịnh Tiến Việt (2002), “Nhân Thân người phạm tội: Một số
vấn đề lý luận cơ bản”, Tòa án nhân dân, (1).
7.
Đại học Quốc gia Hà Nội (2002), Chính sách hình sự trong giai đoạn nhà
nước pháp quyền, tài liệu Hội thảo khoa học của Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội.
8.
Đảng cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại biểu đại hội toàn quốc
lần thứ VIII, Nxb Chính trị Quốc Gia, Hà Nội.
9.
Đảng cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết số 08- NQ/TW ngày
02/01/2002 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư
pháp trong thời gian tới, Hà Nội.
10. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 49- NQ/TW ngày 02/6/2005
của Bộ Chính trị về Chiến lược cải tư pháp đến năm 2020, Hà Nội.
11. Vũ Thế Đoàn (1992), “Khi nào áp dụng tình tiết phạm tội lần đầu”, Tạp
chí Tòa án nhân dân, (2), Hà Nội.
12. Phạm Hồng Hải (2001), “Một vài ý kiến về chế định tái phạm và tái
phạm nguy hiểm theo quy định của Bộ luật hình sự năm 1999”, Tạp chí
Tòa án nhân dân, (04), Hà Nội.
5
13. Phạm Hồng Hải (2001), Tội phạm học Việt Nam, một số vấn đề lý luận
và thực tiễn, Hà Nội.
14. Nguyễn Ngọc Hòa (1995), Quyết định hình phạt trong Luật hình sự Việt
Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
15. Nguyễn Ngọc Hòa (chủ biên) (2000), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam,
Trường Đại học Luật, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.
16. Nguyễn Ngọc Hòa (Chủ biên) (2001), Trách nhiệm hình sự và hình phạt,
Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.
17. Nguyễn Ngọc Hòa, Lê Thị Sơn (2000), Từ điển giải thích thuật ngữ luật
học, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.
18. Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao (2000), Nghị quyết 01/2000HĐTP Tòa án nhân dân tối cao ngày 04/8/2000 hướng dẫn áp dụng một
số quy định trong phần Chung của Bộ luật hình sự năm 1999, Hà Nội.
19. Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao (2006), Nghị quyết 01/2006HĐTP Tòa án nhân dân tối cao ngày 12/5/2006 hướng dẫn áp dụng một
số quy định của Bộ luật hình sự, Hà Nội.
20. Phạm Mạnh Hùng (2004), Chế định trách nhiệm hình sự theo Luật hình sự
Việt Nam, Luận án tiến sỹ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội, Hà Nội.
21. Nguyễn Mạnh Kháng (2000), Nhân thân người phạm tội – đối tượng
nghiên cứu của Tội phạm học (Tội phạm học Việt Nam- một số vấn đề lý
luận và thực tiễn), Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.
22. Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2001), Giáo trình Luật hình sự
Việt Nam (phần chung), Hà Nội.
23. Đinh Văn Quế (2000), Các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm
hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
24. Đinh Văn Quế (2001), Tìm hiểu tội phạm trong Bộ luật hình sự Việt Nam
năm 1999, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh.
6
25. Đinh Văn Quế (2004), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm 1999
(phần chung), Nxb Thành phố Hồ Chí Minh.
26. Quốc hội (2001), Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
đã được sửa đổi, bổ sung năm 2001, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
27. Quốc hội (2003), Bộ luật tố tụng hình sự nước Cộng hòa xã chủ nghĩa
Việt Nam 1988, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
28. Quốc hội (2009), Bộ luật hình sự nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam 1985, 1999, sửa đổi bổ sung 2009, Nxb Chính trị Quốc Gia, Hà Nội.
29. Quốc hội (2012), Luật xử lý vi phạm hành chính, Nxb Chính trị Quốc gia,
Hà Nội.
30. Lê Thị Sơn (1996), “Trách nhiệm hình sự và miễn trách nhiệm hình sự”,
Tạp chí Luật học, (6).
31. Trần Thị Sơn (1990), “Thế nào là phạm tội lần đầu”, Tạp chí Tòa án
nhân dân, (11), Hà Nội.
32. TANDTC – VKSNDTC - BCA- BTP (2001), Thông tư liên tịch số
02/2001/TTLT- TANDTC- VKSNDTC- BCA- BTP ngày 25/12/2001
hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Chương XIV “Các tội xâm phạm
sở hữu” của Bộ luật hình sự năm 1999, Hà Nội.
33. TANDTC – VKSNDTC - BNV (1998), Thông tư liên tịch số 01/1998
ngày 02/01/1998 của TANDTC- VKSNDTC- BNV hướng dẫn áp dụng
dấu hiệu này trong BLHS năm 1985, Hà Nội.
34. Tập thể tác giả (1993), Triết học Mác - Lênin Chủ nghĩa duy vật biện
chứng, Nxb Sách giáo khoa, Hà Nội.
35. Tòa án nhân dân tối cao (2002), Các văn bản về hình sự, dân sự, kinh tế,
hành chính và tố tụng, Hà Nội.
36. Tòa án nhân dân tối cao (2003), Các văn bản về hình sự, dân sự, kinh tế,
hành chính và tố tụng, Hà Nội.
7
37. Tòa án nhân dân tối cao (2004), Báo cáo tổng kết của ngành Tòa án
nhân dân từ năm 1990 đến 2004, Hà Nội.
38. Tòa án nhân dân tối cao (2011), Tòa hình sự - Báo cáo tham luận số
01/2011/BC- HS ngày 05/01/2011 về công tác xét xử các vụ án hình sự
năm 2011 và một số kiến nghị, Hà Nội.
39. Kiều Đình Thụ (1994), Tìm hiểu luật hình sự Việt Nam, Nxb Đồng Nai.
40. Nguyễn Thị Thanh Thủy (2004), Nhân thân người phạm tội trong Luật
hình sự Việt Nam, Luận án tiến sỹ luật học, Viện nghiên cứu Nhà nước
và Pháp luật, Hà Nội.
41. Nguyễn Thị Thanh Thủy (2005), “Nhân thân người phạm tội với quy
định trách nhiệm hình sự”, Tạp chí Tòa án nhân dân tối cao, (8).
42. Trường Đại học Luật Hà Nội (1994), Giáo trình tội phạm học, Hà Nội.
43. Trường Đại học Luật Hà Nội (2000), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam
phần chung, Hà Nội.
44. Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1995), Giáo trình tội phạm học, Hà Nội.
45. Đào Trí Úc (2000), Những vấn đề lý luận cơ bản về pháp luật, Nxb Khoa
học xã hội, Hà Nội.
46. Đào Trí Úc (2000), Tội phạm học, luật hình sự, luật tố tụng hình sự Việt
Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
47. Đào Trí Úc và tập thể tác giả (1994), Những vấn đề lý luận của việc đổi
mới pháp luật hình sự trong giai đoạn hiện nay, Nxb Công an nhân dân,
Hà Nội.
48. Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2014), Báo cáo tổng kết công tác năm
2014 và phương hướng nhiệm vụ công tác năm 2015 của Viện kiểm sát
nhân dân, Hà Nội.
49. Viện nghiên cứu Nhà nước và pháp luật (1993), Mô hình lý luận về Bộ
luật hình sự Việt Nam, Nxb khoa học xã hội, Hà Nội.
8
50. Trần Thị Quang Vinh (2002), Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
trong luật hình sự Việt Nam, Luận án tiến sỹ luật học, Viện nghiên cứu
Nhà nước và Pháp luật, Hà Nội.
51. Võ Khánh Vinh (1990), “Nguyên tắc cá thể hóa việc quyết định hình
phạt”, Tạp chí Tòa án nhân dân, (08), Hà Nội.
52. Võ Khánh Vinh (2004), Bình luận Khoa học Bộ luật tố tụng hình sự,
Nxb Công an nhân dân, Hà Nội.
53. Võ Khánh Vinh, Trần Thị Quang Vinh (1996), “Về khái niệm, bản chất,
ý nghĩa của các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự trong
luật hình sự Việt Nam”, Tòa án nhân dân, (6).
9