B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C THĂNG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
ð TÀI:
HỒN THI N K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ
TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M XÂY L P T I CÔNG
TY C PH N ð U TƯ PHÁT TRI N TRƯ NG AN
SINH VIÊN TH C HI N : ðÀO TH HUY N THƯƠNG
MÃ SINH VIÊN
: A18687
CHUYÊN NGÀNH
: K TOÁN
HÀ N I - 2015
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C THĂNG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
ð TÀI:
HỒN THI N K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ
TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M XÂY L P T I CÔNG
TY C PH N ð U TƯ PHÁT TRI N TRƯ NG AN
GIÁO VIÊN HƯ NG D N : Th.S Nguy n Thanh Huy n
SINH VIÊN TH C HI N
: ðào Th Huy n Thương
MÃ SINH VIÊN
: A18687
CHUYÊN NGÀNH
: K toán
HÀ N I - 2015
Thang Long University Library
L I C M ƠN
Trong th i gian th c t p đ hồn thành khóa lu n t t nghi p v i đ tài “Hồn
thi n k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p”, em ñã nh n ñư c
s giúp ñ c a r t nhi u ngư i. ð u tiên, em xin chân thành c m ơn Th.S Nguy n
Thanh Huy n, gi ng viên đã b ra r t nhi u cơng s c, tr c ti p hư ng d n giúp em
hồn thành khóa lu n này.
Em cũng xin chân thành c m ơn các anh ch phịng k tốn nói riêng và trong
Cơng ty c ph n đ u tư phát tri n Trư ng An ñã h t s c giúp đ trong q trình th c
t p t i công ty. M i ngư i trong công ty ñã t o ñi u ki n thu n l i nh t đ em có cơ
h i tìm hi u, thu th p thông tin v công tác k tốn trong cơng ty, góp ph n cung c p
nh ng d n ch ng c th nh m ñáp ng yêu c u c a m t khóa lu n hồn ch nh.
B n thân em sau q trình th c t p cũng ñã thu ñư c r t nhi u ki n th c th c t
b ích tuy v y do th i gian th c t p c ng v i kh năng c a b n thân còn h n ch nên
báo cáo th c t p c a em khơng th tránh đư c nh ng thi u sót.
Và cu i cùng, em xin chân thành c m ơn gia đình, b n bè, nh ng ngư i ñã c
vũ, ñ ng viên, giúp đ em trong q trình làm khóa lu n. S giúp đ này ln là đ ng
l c tinh th n giúp em hồn thành khóa lu n.
Em xin chân thành c m ơn!
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên hư ng d n và không sao chép các cơng trình nghiên c u c a ngư i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đư c
trích d n rõ ràng.
Tơi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam ñoan này!
Sinh viên
ðào Th Huy n Thương
Thang Long University Library
M CL C
L IM
ð U
CHƯƠNG 1: LÝ LU N CHUNG V K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ
TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M TRONG CÁC DOANH NGHI P XÂY
L P ....................................................................................................................... 1
1.1. ð c ñi m ho t đ ng xây l p, chi phí s n xu t và giá thành s n ph m xây l p 1
1.1.1. ð c ñi m ho t ñ ng xây l p .................................................................................1
1.1.2. Chi phí s n xu t và phân lo i chi phí s n xu t trong doanh nghi p xây l p....2
1.1.3. Giá thành s n ph m xây l p và phân lo i giá thành s n ph m trong doanh
nghi p xây l p .................................................................................................................4
1.1.4. M i quan h gi a chi phí s n xu t và giá thành s n ph m xây l p ..................6
Như v y, gi a CPSX và giá thành s n ph m có m i quan h m t thi t v i nhau.
CPSX trong kỳ là căn c , là cơ s tính giá thành s n ph m hồn thành. ..................7
1.1.5. Yêu c u, s c n thi t và nhi m v k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành
s n ph m xây l p ............................................................................................................7
1.2. K tốn chi phí s n xu t.........................................................................................8
1.2.1. ð i tư ng và phương pháp t p h p chi phí s n xu t .........................................8
1.2.2. K tốn chi phí s n xu t.......................................................................................9
1.3. K tốn tính giá thành s n ph m xây l p...........................................................21
1.3.1. ðánh giá giá tr s n ph m d dang ..................................................................21
1.3.2. ð i tư ng tính giá thành s n ph m xây l p......................................................22
1.3.3. Phương pháp tính giá thành s n ph m xây l p................................................22
1.3.4. Th tính giá thành s n ph m .............................................................................24
1.4. N i dung phương th c khoán g n trong doanh nghi p xây l p ......................25
1.5. T ch c s k tốn CPSX và tính giá thành SP trong doanh nghi p xây l p.29
CHƯƠNG 2: TH C TR NG K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ TÍNH
GIÁ THÀNH S N PH M XÂY L P T I CÔNG TY CP ð U TƯ PHÁT
TRI N TRƯ NG AN....................................................................................... 32
2.1. T ng quan v cơng ty c ph n đ u tư phát tri n Trư ng An ..........................32
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n .......................................................................32
2.1.2. ð c ñi m ho t ñ ng kinh doanh........................................................................33
2.1.3. ð c ñi m t ch c b máy qu n lý t i công ty....................................................34
2.1.4. Quy trình cơng ngh s n ph m..........................................................................36
2.1.5. ð c đi m b máy k tốn và cơng tác k tốn...................................................36
2.2. Th c tr ng k tốn chi phí s n xu t t i Cơng ty c ph n ñ u tư phát tri n
Trư ng An....................................................................................................................39
2.2.1. K tốn chi phí ngun v t li u tr c ti p...........................................................41
2.2.2. K tốn chi phí nhân cơng tr c ti p ..................................................................51
2.2.3. K tốn chi phí s d ng máy thi cơng ...............................................................59
2.2.4. K tốn chi phí s n xu t chung .........................................................................67
2.3. Th c tr ng k tốn t ng h p chi phí và tính giá thành s n ph m xây l p t i
Cơng ty c ph n đ u tư phát tri n Trư ng An.........................................................89
2.4. T ch c s k toán t ng h p ................................................................................92
CHƯƠNG 3: HOÀN THI N K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ TÍNH
GIÁ THÀNH S N PH M XÂY L P T I CÔNG TY CP ð U TƯ PHÁT
TRI N TRƯ NG AN....................................................................................... 94
3.1. ðánh giá th c tr ng k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây
l p t i Công ty C ph n ñ u tư phát tri n Trư ng An............................................94
3.2. Ưu ñi m và như c ñi m trong k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n
ph m t i Công ty C ph n ñ u tư phát tri n Trư ng An .......................................94
3.2.1. Ưu ñi m..............................................................................................................94
3.3.2. Như c ñi m.........................................................................................................97
3.3. Gi i pháp hồn thi n k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây
l p t i công ty c ph n ñ u tư phát tri n Trư ng An..............................................97
3.3.1. Hoàn thi n vi c lưu chuy n ch ng t ...............................................................97
3.3.2. Hồn thi n k tốn chi phí NVL tr c ti p.........................................................98
3.3.3. Hồn thi n k tốn chi phí b o hành cơng trình xây l p.................................98
K T LU N ........................................................................................................ 99
2
Thang Long University Library
DANH M C VI T T T
KÝ HI U VI T T T
TÊN ð Y ð
BHXH
B o hi m xã h i
BHYT
B o hi m y t
BHTN
B o hi m th t nghi p
CCDC
Công c d ng c
CP NVL TT
Chi phí nguyên v t li u tr c ti p
CPNC TT
Chi phí nhân cơng tr c ti p
CP SDMTC
Chi phí s d ng máy thi cơng
CPSX
Chi phí s n xu t
CPSXC
Chi phí s n xu t chung
CT
Cơng trình
HMCT
H ng m c cơng trình
SPDD
S n ph m d dang
GTGT
Thu giá tr gia tăng
Hð
Hóa đơn
KHTSCð
Kh u hao tài s n c đ nh
KPCð
Kinh phí cơng đồn
SPXL
S n ph m xây l p
SXKD
S n xu t kinh doanh
TSCð
Tài s n c ñ nh
THCS
Trung h c cơ s
TT
Th Tr n
DANH M C SƠ ð , HÌNH V
Sơ đ 1.1. K tốn chi phí ngun v t li u tr c ti p .....................................................11
Sơ đ 1.2. K tốn chi phí nhân cơng tr c ti p .............................................................12
Sơ đ 1.3. K tốn chi phí s d ng máy thi cơng (Trư ng h p doanh nghi p thuê
ngoài ca máy thi cơng) ..................................................................................................14
Sơ đ 1.4. K tốn chi phí s d ng máy thi công (Trư ng h p doanh nghi p khơng
t ch c đ i máy thi cơng riêng nhưng khơng t ch c k tốn riêng cho đ i máy thi
cơng) ..............................................................................................................................15
Sơ đ 1.5. K tốn chi phí s d ng máy thi công (Trư ng h p doanh nghi p khơng t
ch c đ i máy thi cơng riêng nhưng có t ch c k tốn riêng cho đ i máy thi cơng) ..16
Sơ đ 1.6. K tốn chi phí s d ng máy thi cơng (Trư ng h p doanh nghi p khơng t
ch c đ i máy thi cơng riêng nhưng có t ch c k tốn riêng cho đ i máy thi cơng và
các b ph n trong doanh nghi p khơng tính k t qu riêng) ..........................................17
Sơ đ 1.7. K tốn chi phí s d ng máy thi công (Trư ng h p doanh nghi p khơng t
ch c đ i máy thi cơng riêng nhưng có t ch c k tốn riêng cho đ i máy thi cơng và
các b ph n trong doanh nghi p có tính k t qu riêng)................................................17
Sơ đ 1.8. K tốn chi phí s n xu t chung ....................................................................19
Sơ đ 1.9. K tốn t ng h p chi phí s n xu t................................................................20
Sơ đ 1.10. K tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m t i đơn v giao khốn
(trư ng h p đơn v nh n khốn n i b khơng t ch c b máy k tốn riêng) ..............26
Sơ đ 1.11. K tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m t i đơn v giao khốn
(trư ng h p đơn v nh n khốn có t ch c b máy k tốn riêng) ...............................27
Sơ đ 1.12. K tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p t i đơn v
nh n khốn (trư ng h p c p dư i có xác ñ nh k t qu kinh doanh riêng)....................28
Sơ ñ 1.13. K tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p t i đơn v
nh n khốn (trư ng h p đơn v c p dư i khơng xác đ nh k t qu kinh doanh riêng) .29
Sơ đ 1.14. Trình t ghi s k tốn theo hình th c Nh t ký chung ..............................31
Sơ ñ 2.1. Sơ ñ t ch c ho t đ ng kinh doanh c a Cơng ty c ph n ñ u tư phát tri n
Trư ng An .....................................................................................................................34
Sơ đ 2.2. Sơ đ quy trình cơng ngh s n xu t s n ph m.............................................36
Sơ ñ 2.3. Sơ đ b máy k tốn...................................................................................36
Sơ đ 2.4. Sơ đ t ch c s k toán trên h ph n m m k tốn c a Cơng ty ...............38
Hình 2.1. Màn hình quy trình nghi p v c a ph n m m MISA SME.NET 2012.........39
2
Thang Long University Library
DANH M C SƠ ð
B NG BI U
M u 2.1 H p đ ng giao khốn n i b cho ñ i xây l p .................................................40
M u 2.2 H p ñ ng mua bán nguyên v t li u ................................................................42
M u 2.3 Hố đơn giá tr gia tăng...................................................................................44
M u 2.4 Gi y ñ ngh t m ng ......................................................................................45
M u 2.5 Phi u nh p xu t th ng nguyên v t li u ...........................................................46
M u 2.6 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng chi phí NVL ................................47
M u 2.7 Gi y đ ngh thanh tốn t m ng ....................................................................48
M u 2.8 S chi ti t tài kho n 621..................................................................................49
M u 2.9 S cái tài kho n 621 ........................................................................................50
M u 2.10 H p đ ng giao khốn công vi c....................................................................52
M u 2.11 Biên b n nghi m thu kh i lư ng cơng trình hồn thành...............................53
M u 2.12 Gi y ñ ngh t m ng ti n lương nhân cơng th ngồi ...............................54
M u 2.13 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng CPNC th ngồi ......................55
M u 2.14 Gi y đ ngh thanh tốn t m ng lương cơng nhân th ngồi ....................55
M u 2.15 S chi ti t tài kho n 622................................................................................57
M u 2.16 S cái tài kho n 622 ......................................................................................58
M u 2.17 H p đ ng th máy thi cơng .........................................................................60
M u 2.18 Nh t trình s d ng máy thi cơng...................................................................61
M u 2.19 Hóa đơn giá tr gia tăng.................................................................................62
M u 2.20 Gi y đ ngh t m ng chi phí thuê máy thi công ..........................................63
M u 2.21 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng chi phí th máy thi cơng..........63
M u 2.22 Gi y đ ngh thanh tốn t m ng chi phí th máy thi công ........................64
M u 2.23 S chi ti t tài kho n 623................................................................................66
M u 2.24 S cái TK 623................................................................................................67
M u 2.25 B ng ch m công nhân viên qu n lý ñ i ........................................................69
M u 2.26 B ng thanh toán ti n lương ...........................................................................71
M u 2.27 B ng lương và các kho n trích theo lương cơng nhân qu n lý ñ i...............72
M u 2.28 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng chi phí lương nhân viên qu n lý
ñ i ..................................................................................................................................73
M u 2.29 S chi ti t tài kho n 6271..............................................................................75
M u 2.30 Biên b n bàn giao tài s n, trang thi t b ........................................................76
M u 2.31 B ng tính và phân b kh u hao Tài s n c ñ nh ...........................................78
M u 2.32 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng chi phí kh u hao tài s n c ñ nh....79
M u 2.33 S chi ti t tài kho n 6274..............................................................................80
M u 2.34 Hóa đơn giá tr gia tăng.................................................................................81
M u 2.35 Gi y ñ ngh t m ng chi phí d ch v mua ngoài, chi b ng ti n khác.........82
M u 2.36 B ng kê ch ng t thanh tốn và hồn ng chi phí d ch v mua ngồi, chi
b ng ti n khác................................................................................................................83
M u 2.37 Gi y ñ ngh thanh tốn t m ng chi phí d ch v mua ngoài, chi b ng ti n
khác................................................................................................................................84
M u 2.38 S chi ti t tài kho n 6277..............................................................................85
M u 2.39 B ng t ng h p chi phí s n xu t chung cơng trình Trư ng ti u h c H i Nam ...86
M u 2.40 S cái TK 627................................................................................................87
M u 2.41 S chi ti t TK 154 .........................................................................................89
M u 2.42 S cái TK 154................................................................................................90
M u 2.43 B ng tính giá thành s n ph m xây l p hoàn thành........................................91
M u 2.44 S Nh t ký chung ..........................................................................................92
2
Thang Long University Library
L IM
ð U
Trong h th ng ch tiêu k toán doanh nghi p, chi phí s n xu t giá thành s n
ph m là hai ch tiêu cơ b n, có m i quan h khăng khít v i nhau và có ý nghĩa vơ cùng
quan tr ng trong vi c xác ñ nh k t qu s n xu t kinh doanh, mà c th là l i nhu n thu
ñư c t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh đó. Hơn n a, ho t ñ ng s n xu kinh doanh
trong n n kinh t th trư ng ph i ñ ng trư c s c nh tranh h t s c gay g t, ch u s
ñi u ti t c a các quy lu t kinh t , c a n n kinh t th trư ng như: quy lu t giá tr , quy
lu t c nh tranh sao cho s n ph m v a có ch t lư ng t t, m u mã ph i ñ p, giá c ph i
phù h p v i ngư i tiêu dùng. ð ñ t ñư c ñi u này, doanh nghi p c n ph i th c hi n
t ng hoà nhi u bi n pháp qu n lý ch t ch quá trình s n xu t s n ph m, nh m gi m chi
phí và h giá thành. M t trong nh ng công c quan tr ng giúp cho công tác qu n lý
kinh t mang l i hi u qu nh t là: h ch tốn k tốn nói chung và cơng tác t p h p chi
phí và tính giá thành s n ph m nói riêng. Vi c t ch c k tốn đúng, h p lý, chính xác
chi phí s n xu t và tính đúng, tính đ giá thành s n ph m thì doanh nghi p m i có th
đ ng v ng trên thương trư ng.
Xu t phát t th c t đó và hi n nay các đơn v h ch tốn kinh t đ c l p t ch ,
trong m i ho t ñ ng s n xu t các doanh nghi p có th to h t ti n năng cũng như công
su t c a mình. Trong vi c qu n lý và s n xu t, m c đích là t o ra l i nhu n t i ña và
chi phí t i thi u. Chính vì th h quan tâm đ n cơng tác h ch tốn k tốn chi phí s n
xu t và tính giá thành s n ph m là l đương nhiên, nó cũng đư c coi là công tác tr ng
tâm c a doanh nghi p s n xu t kinh doanh. ð ng th i v i nh ng bi n pháp c th ph i
t ch c công tác t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành th c t c a các lo i s n
ph m s n xu t ra m t cách chính xác, k p th i, đúng đ i tư ng, ñúng ch ñ quy ñ nh
và ñúng theo phương pháp.
Nhìn m t cách t ng th các doanh nghi p nh n th c đư c đúng vai trị k tốn.
Xu t phát t đi m đó, các doanh nghi p t trang tr i trong s n xu t kinh doanh có lãi.
ð đ t đư c đi u này các doanh nghi p đã khơng ng ng c i ti n và hồn thi n cơng
tác kê tốn nói chung và tính giá thành s n ph m nói riêng.
Nh n th c đư c v n ñ này, cùng v i s hư ng d n t n tình c a Gi ng viên:
Th.S Nguy n Thanh Huy n em ñã t p trung vào nghiên c u đ tài “Hồn thi n k
tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p t i công ty c ph n ñ u tư
phát tri n Trư ng An” cho khóa lu n t t nghi p c a mình. Ngồi l i m đ u và k t
lu n, n i dung khóa lu n t t nghi p chia thành 3 ph n như sau:
Chương 1: Lý lu n chung v k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n
ph m trong các doanh nghi p xây l p.
Chương 2: Th c tr ng k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m
xây l p t i Công ty c ph n ñ u tư phát tri n Trư ng An
Chương 3: Hồn thi n k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m
xây l p t i Cơng ty c ph n đ u tư phát tri n Trư ng An
Qua th i gian th c t p t i Công ty c ph n ñ u tư phát tri n Trư ng An, ñư c s
hư ng d n t n tình c a cơ và các cơ chú, anh ch trong phịng k tốn c a cơng ty đã
giúp em hi u ñư c t m quan tr ng cũng như s c n thi t và ph c t p c a k tốn trong
doanh nghi p, đ c bi t là k tốn t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m
xây l p. Do th i gian th c t p ng n và nh n th c th c t c a em cịn có h n nên khơng
th tránh kh i nh ng thi u sót trong n i dung và hình th c th hi n. Kính mong s
đóng góp ý ki n c a các th y cơ giáo đ Khố lu n t t nghi p c a em đư c hồn thi n
hơn.
Em xin chân thành c m ơn!
2
Thang Long University Library
CHƯƠNG 1:
LÝ LU N CHUNG V K TỐN CHI PHÍ S N XU T VÀ TÍNH
GIÁ THÀNH S N PH M TRONG CÁC DOANH NGHI P XÂY L P
1.1. ð c ñi m ho t ñ ng xây l p, chi phí s n xu t và giá thành s n ph m xây l p
1.1.1. ð c ñi m ho t ñ ng xây l p
Xây d ng cơ b n là ngành s n xu t v t ch t quan tr ng mang tính ch t cơng
nghi p nh m t o ra cơ s v t ch t cho n n kinh t qu c dân, t o c s v t ch t cho
phát tri n kinh t xã h i, qu c phịng góp ph n th c đ y q trình cơng nghi p hóa,
hi n đ i hóa đ t nư c. Thơng thư ng, cơng tác XDCB do các đơn v xây l p nh n th u
ti n hành. Ngành xây l p có các đ c đi m sau:
- S n ph m xây l p là các công trình, v t ki n trúc… Có quy mơ l n, k t c u
ph c t p, mang tính ñơn chi c, th i gian s n xu t dài…. Do v y, vi c t ch c qu n lý
h ch toán nh t thi t ph i có các d tốn thi t k , thi cơng. Các chi phí d tốn và chi
phí phát sinh th c t trong thi cơng thư ng có s chênh l ch chính vì v y mà u c u
đ i v i k toán xây d ng ph i theo dõi chi ti t, n m ñư c chi phí phát sinh th c s g n
v i m i ho t ñ ng xây d ng.
- S n ph m xây l p ñư c tiêu th theo giá d toán ho c giá th a thu n v i ch
đ u tư t trư c, do đó tính ch t hàng hóa c a s n ph m th hi n không rõ.
- S n ph m xây l p c ñ nh t i nơi s n xu t, cịn các đi u ki n s n xu t ph i di
chuy n theo ñ a ñi m ñ t s n ph m.
- Giá thành cơng trình xây l p khơng bao g m giá tr b n thân thi t b do ch ñ u
tư ñưa vào ñ l p ñ t mà ch bao g m nh ng chi phí do doanh nghi p xây l p b ra có
liên quan đ n xây l p cơng trình. Giá thành xây d ng và l p ñ t k t c u bao g m giá tr
v t k t c u và giá tr thi t b kèm theo như các thi t b v sinh, thơng gió, thi t b sư i
m, đi u hồ nhi t đ , thi t b truy n d n...
- T ch c s n xu t trong các doanh nghi p xây l p
Vi t Nam hi n nay ph
bi n theo phương th c "khốn g n" các cơng trình, h ng m c cơng trình, kh i lư ng
ho c cơng vi c cho các ñơn v trong n i b doanh nghi p (đ i, xí nghi p…). Trong giá
khốn g n, khơng ch có ti n lương mà cịn có đ các chi phí v v t li u, cơng c ,
d ng c thi cơng, chi phí chung c a b ph n nh n khốn.
- M t đ c trưng khác c a ngành xây d ng là ch t lư ng s n ph m sau khi ñã bàn
giao ñưa vào s d ng ñ u phát sinh chi phí b o hành cơng trình. Kho n chi phí này
cũng c n ph i đư c k toán cân nh c và phân b h p lý trong giá d tốn c a cơng
trình.
1
Nh ng ñ c ñi m ho t ñ ng kinh doanh, ñ c ñi m s n ph m, ñ c ñi m t ch c
s n xu t và qu n lý ngành nói trên ph n nào chi ph i cơng tác k tốn trong các doanh
nghi p xây l p, d n ñ n nh ng khác bi t nh t ñ nh. Tuy nhiên v cơ b n, k toán các
ph n hành c th (TSCð, v t li u, cơng c , chi phí nhân công…) trong doanh nghi p
xây l p cũng tương t như doanh nghi p cơng nghi p.
1.1.2. Chi phí s n xu t và phân lo i chi phí s n xu t trong doanh nghi p xây l p
1.1.2.1. Khái ni m chi phí s n xu t
Chi phí s n xu t xây l p là bi u hi n b ng ti n c a toàn b hao phí v lao đ ng
s ng, lao đ ng v t hố và các chi phí c n thi t khác mà doanh nghi p xây l p b ra ñ
s n xu t s n ph m ñư c xác ñ nh trong m t th i kỳ nh t đ nh.
Nh ng hao phí này đư c th hi n dư i hình thái giá tr thì đó là chi phí s n
xu t. Chi phí s n xu t bao g m nhi u lo i khác nhau, cơng d ng và m c đích khác
nhau song chung quy g m có chi phí v lao đ ng s ng như chi phí v ti n lương và
các kho n trích theo lương; chi phí v lao đ ng v t hố như v t li u, kh u hao v
TSCð…
Chi phí s n xu t là h t s c quan tr ng vì nó nh hư ng tr c ti p t i l i nhu n,
do đó vi c qu n lý và giám sát ch t ch chi phí là h t s c c n thi t. ð có th giám sát
và qu n lý t t chi phí c n ph i phân lo i chi phí theo các tiêu th c thích h p.
1.1.2.2. Phân lo i chi phí s n xu t
Vi c phân lo i chi phí s n xu t khơng ch d a vào các s li u t ng h p v chi
phí s n xu t mà còn căn c vào s li u c th c a t ng lo i chi phí theo t ng cơng
trình, h ng m c cơng trình theo t ng th i đi m nh t ñ nh. Trong doanh nghi p xây l p
chi phí đư c phân lo i như sau:
- Phân lo i chi phí s n xu t theo n i dung, tính ch t kinh t : Theo cách phân
lo i này, các y u t có cùng n i dung kinh t ñư c s p x p chung vào m t y u t
không phân bi t chi phí s n xu t đư c phát sinh đâu hay dùng vào m c đích gì trong
s n xu t nh m t ng h p và cân ñ i m i ch tiêu kinh t và k ho ch c a doanh nghi p.
Tồn b chi phí s n xu t trong kỳ ñ i v i doanh nghi p xây l p ñư c chia thành các
y u t sau:
Chi phí nguyên li u, v t li u: G m tồn b chi phí v các lo i nguyên li u, v t
li u chính, v t li u ph , nhiên li u, ph tùng thay th , d ng c dùng cho s n xu t thi
công xây l p (lo i tr giá tr v t li u dùng không h t nh p l i kho và ph li u thu h i).
Chi phí nhân cơng: Bao g m các kho n chi v ti n lương, ti n thư ng, các
kho n ph c p, tr c p có tính ch t lương, các kho n trích theo lương c a cơng nhân
viên trong doanh nghi p xây l p và ti n cơng lao đ ng th ngồi.
2
Thang Long University Library
Chi phí kh u hao TSCð: Là tồn b s kh u hao TSCð c a t t c các TSCð s
d ng cho s n xu t kinh doanh trong kỳ.
Chi phí d ch v mua ngồi: Là s ti n tr cho các d ch v mua ngoài ph c v
cho ho t ñ ng s n xu t c a doanh nghi p như ti n ñi n, nư c, đi n tho i...
Chi phí khác b ng ti n: Là tồn b các chi phí khác dùng cho s n xu t ngoài các
y u t k trên như các kho n chi cho giao d ch, ti p khách, …
Phân lo i chi phí theo tiêu th c này s cung c p thông tin m t cách ñ y ñ , chi
ti t ph c v cho vi c l p, ki m tra và phân tích, d tốn chi phí. ðây là cơ s đ t p
h p chi phí s n xu t theo n i dung chi phí, giám sát tình hình th c hi n d tốn chi
phí, đáp ng nh ng thông tin c n thi t cho vi c tính tốn hi u qu các phương án s n
xu t t i ưu cho phép ti t ki m chi phí.
- Phân lo i chi phí s n xu t theo kho n m c chi phí trong giá thành s n
ph m. Vi c phân lo i chi phí theo kho n m c giá thành giúp cho doanh nghi p tính
đư c các lo i giá thành s n ph m, ñ ng th i căn c vào cơng d ng kinh t và đ a ñi m
phát sinh chi phí ñ giúp ta phân tích nguyên nhân tăng gi m giá thành s n ph m nh m
khai thác kh năng ti m tàng trong n i b doanh nghi p ñ h th p giá thành, chi phí
đư c phân theo kho n m c chi phí. Theo cách phân lo i này, chi phí s n xu t trong các
doanh nghi p xây l p ñư c chia làm b n kho n m c sau:
Chi phí nguyên v t li u tr c ti p: Là tồn b các chi phí ngun v t li u xu t
dùng tr c ti p cho s n xu t ñ c u thành nên th c th c a cơng trình xây d ng như
g ch, cát, vôi, xi măng, s t, thép, bê tơng...
Chi phí nhân cơng tr c ti p: Bao g m ti n lương chính, ti n lương ph , ph c p,
ti n thư ng … c a công nhân tr c ti p xây l p.
Chi phí s d ng máy thi công là các kho n chi phí mà đơn v xây l p b ra có
liên quan tr c ti p ñ n vi c s d ng máy thi công ph c v cho xây d ng, l p đ t các
cơng trình, h ng m c cơng trình (máy thi cơng khơng phân bi t c a đơn v hay th
ngồi) như chi phí NVL s d ng máy thi cơng, chi phí ti n lương cơng nhân tr c ti p
đi u khi n máy thi công, kh u hao máy thi công và chi phí b ng ti n khác.
Chi phí s n xu t chung là nh ng kho n chi phí phát sinh ph c v cho s n xu t
c a đ i và cơng trình xây d ng nhưng không tr c ti p c u thành th c th ….c a cơng
trình. Chi phí s n xu t chung bao g m ti n lương b ph n qu n lý ñ i xây d ng, các
kho n trích BHXH, BHYT, KPCð, BHTN theo t l quy ñ nh cho toàn b ñ i xây
d ng, chi phí kh u hao TSCð dùng cho qu n lý đ i, chi phí d ch v mua ngồi…
ð tính giá thành toàn b trong doanh nghi p xây l p, bên c nh chi phí s n xu t
cịn có chi phí ngồi s n xu t. Chi phí ngoài s n xu t bao g m hai lo i chi phí bán
hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p.
3
Phương pháp phân lo i chi phí theo kho n m c giúp qu n lý chi phí theo đ nh
m c, cung c p s li u cho công tác tính giá thành s n ph m, phân tích tình hình th c
hi n giá thành s n ph m, làm tài li u tham kh o ñ l p đ nh m c chi phí s n xu t và
l p k ho ch giá thành s n ph m cho kỳ sau. Xu t phát t ñ c ñi m c a s n ph m xây
l p là chi phí s n xu t đư c t p h p theo t ng ñ i tư ng xây l p nên phương pháp
phân lo i chi phí theo kho n m c chi phí tr thành phương pháp ñư c s d ng ph
bi n trong các doanh nghi p xây l p.
Ngồi ra cịn nhi u cách phân lo i khác nhưng hai cách phân lo i trên ñư c s
d ng ph bi n hơn c vì trong d tốn cơng trình xây l p thì chi phí s n xu t đư c
phân lo i theo n i dung tính ch t kinh t ho c theo t ng kho n m c.
1.1.3. Giá thành s n ph m xây l p và phân lo i giá thành s n ph m trong doanh
nghi p xây l p
1.1.3.1. Khái ni m giá thành s n ph m xây l p
Giá thành s n ph m xây l p là tồn b chi phí s n xu t bao g m chi phí nguyên
v t li u tr c ti p, chi phí nhân cơng tr c ti p, chi phí máy thi cơng và chi phí s n xu t
chung tính cho t ng cơng trình, h ng m c cơng trình hay kh i lư ng xây l p ñ n giai
ño n quy ư c đã hồn thành, nghi m thu, bàn giao và ñư c ch p nh n thanh tốn.
Nh ng chi phí này c u thành nên giá thành CT hay HMCT hồn thành.
Do đ c đi m c a ngành xây l p là xây d ng các cơng trình, h ng m c cơng trình
có quy mô l n, th i gian thi công kéo dài, k t câu ph c t p mang tính đơn chi c nên
giá thành s n ph m xây l p bao g m: giá thành cơng trình hồn thành và giá thành
kh i lư ng xây l p hoàn thành.
Giá thành cơng trình hồn thành là giá thành cơng trình, h ng m c cơng trình đã
hồn thành, đ m b o đúng quy trình, thi t k , ch t lư ng như h p ñ ng và ñư c ch
ñ u tư và ch p nh n thanh toán.
Giá thành kh i lư ng xây l p hoàn thành là giá thành cho kh i lư ng cơng vi c
xây l p đư c hồn thành t i m t ñi m d ng k thu t nh t ñ nh và ñ t ñư c nh ng tiêu
chí sau:
- ð t đư c đi m d ng k thu t h p lý
- N m trong b n v thi t k và ñ t giá tr s d ng.
- ðư c xây d ng c th và ñư c ch ñ u tư nghi m thu và ch p nh n thanh toán.
1.1.3.2. Phân lo i giá thành s n ph m xây l p
Trong doanh nghi p xây l p, giá thành ñư c chia thành nhi u lo i khác nhau
nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý. Theo ñ c thù c a ngành s n xu t nói chung
và ngành xây l p nói riêng, giá thành ñư c phân lo i như sau:
4
Thang Long University Library
- Căn c vào ngu n s li u và th i đi m tính tốn : ch tiêu giá thành ñư c
chia thành 3 lo i như sau:
Giá thành d tốn: Là t ng s các chi phí d tốn đ hồn thành m t kh i
lư ng xây l p. Giá thành d tốn đư c l p trư c khi ti n hành xây l p trên cơ s các
ñ nh m c thi t k ñư c duy t và ñơn giá xây d ng cơ b n hi n hành theo t ng vùng
lãnh th .
Giá thành d tốn
=
Chi phí tr c ti p
+
Chi phí chung
Căn c vào giá thành d tốn, ta có th xác đ nh đư c giá tr d tốn c a s n ph m
xây l p theo công th c:
Giá tr d toán s n ph m
=
xây l p
Giá thành d tốn s n
ph m xây l p
+
Lãi đ nh
m c
Trong đó: Lãi đ nh m c trong XDCB ñư c nhà nư c quy ñ nh trong t ng th i
kỳ. Giá tr d toán xây l p ñư c xác ñ nh d a vào ñ nh m c đánh giá c a các cơ quan
có th m quy n và d a trên m t b ng giá c th trư ng.
Giá thành k ho ch: Là giá thành ñư c xác ñ nh xu t phát t nh ng ñi u ki n c
th
m t doanh nghi p xây l p nh t ñ nh trên cơ s bi n pháp thi cơng, các đ nh m c
và ñơn giá áp d ng trong doanh nghi p, giá thành th c t kỳ trư c. Giá thành k ho ch
là cơ s ñ ph n ñ u h giá thành trong giai ño n thi cơng cơng trình. M c h giá
thành k ho ch th hi n trình đ và năng l c qu n lý s n xu t c a doanh nghi p. M i
liên h gi a giá thành k ho ch và giá thành d toán.
Giá thành k ho ch
=
Giá thành d toán
-
M c h giá thành d
toán
Giá thành th c t : ðư c xác ñ nh d a trên tồn b chi phí mà doanh nghi p b ra
đ hồn thành kh i lư ng xây l p nh t đ nh và đư c tính trên cơ s s li u k toán. Giá
thành th c t là tồn b chi phí th c t đ hồn thành, bàn giao kh i lư ng xây l p mà
ñơn v ñã nh n th u. Giá thành th c t ñư c xác ñ nh sau khi k t thúc q trình thi
cơng cơng trình.
Giá thành th c t cho phép đánh giá trình đ qu n lý và s d ng chi phí c a
doanh nghi p này so v i doanh nghi p khác. ð ng th i vi c so sánh giá thành th c t
v i giá thành k ho ch có th đánh giá hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
trong ñi u ki n c th v cơ s v t ch t và trình ñ qu n lý c a b n thân doanh nghi p.
Mu n ñánh giá ch t lư ng ho t đ ng s n xu t thi cơng địi h i doanh nghi p ph i so
sánh các lo i giá thành trên v i nhau.
So sánh các lo i giá thành này ph i ñ m b o s th ng nh t v th i ñi m và d a
trên cùng đ i tư ng tính giá thành (t ng cơng trình, h ng m c cơng trình ho c kh i
5
lư ng xây l p hoàn thành bàn giao). M c đích cu i cùng c a doanh nghi p là l i
nhu n và ñ ñ t ñư c m c đích đó thì các doanh nghi p xây l p ln ph i đ m b o:
Giá thành d toán ≥ Giá thành k ho ch ≥ Giá thành th c t
- Theo ph m vi phát sinh chi phí: giá thành s n ph m xây l p ñư c chia thành
2 lo i:
Giá thành s n xu t : ph n ánh toàn b các chi phí phát sinh liên quan đ n cơng
tác s n xu t SPXL trong ph m vi ñơn v thi cơng, bao g m chi phí ngun v t li u tr c
ti p, chi phí nhân cơng tr c ti p, chi phí s d ng máy thi cơng, chi phí s n xu t chung.
Giá thành tồn b SPXL : ph n ánh tồn b chi phí phát sinh liên quan ñ n vi c
s n xu t tiêu thi SPXL c ng them chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p đã
đư c phân b cho SPXL.
Giá thành toàn
b SPXL
=
Giá thành s n xu t
c a s n ph m
+
Chi phí bán
hàng
Chi phí qu n lý
doanh nghi p
+
Cách phân lo i này s giúp cho nhà qu n lý bi t ñư c k t qu kinh doanh (lãi, l )
c a t ng cơng trình, h ng m c cơng trình mà doanh nghi p thi công. Tuy nhiên, do
nh ng h n ch nh t ñ nh khi l a ch n tiêu th c phân b chi phí bán hàng và chi phí
qu n lý doanh nghi p cho t ng m t hàng, t ng lo i d ch v nên cách phân lo i này
chưa ñư c s d ng r ng rãi, cịn mang tính lý thuy t, nghiên c u.
1.1.4. M i quan h gi a chi phí s n xu t và giá thành s n ph m xây l p
Gi a CPSX và giá thành s n ph m có m i quan h ch t ch v i nhau trong quá
trình s n xu t t o ra s n ph m, lao v , d ch v , nó là hai m t th ng nh t c a cùng m t
q trình.
Chi phí bi u hi n m t hao phí, cịn giá thành bi u hi n m t k t qu c a quá trình
s n xu t. Chúng đ u bao g m các chi phí vè lao ñ ng s ng và lao ñ ng v t hóa mà
doanh nghi p ph i b ra trong q tình thi cơng xây l p. Tuy nhiên do b ph n CPSX
gi a các kỳ khác nhau là khác nhau nên CPSX và giá thành không gi ng nhau v
lư ng. CPSX trong kỳ khơng liên quan đ n kh i lư ng s n ph m hoàn thành trong kỳ
mà cịn liên quan đ n SPDD cu i kỳ và s n ph m h ng. Ngư c l i, giá thành s n ph m
cũng không ch bao g m CPSX phát sinh trong kỳ mà cịn bao g m c giá tr SPDD
đ u kỳ (t c là chi phí c a kỳ trư c).
M i liên h gi a CPSX và giá thành s n ph m trong m t kỳ tính giá đư c th
hi n b ng công th c:
Giá thành s n ph m
xây l p hồn thành
=
CPSX d
dang đ u kỳ
+
CPSX phát
sinh trong kỳ
6
Thang Long University Library
-
CPSX d
dang cu i kỳ
Như v y, gi a CPSX và giá thành s n ph m có m i quan h m t thi t v i nhau.
CPSX trong kỳ là căn c , là cơ s tính giá thành s n ph m hoàn thành.
1.1.5. Yêu c u, s c n thi t và nhi m v k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành
s n ph m xây l p
1.1.5.1. Yêu c u và s c n thi t c a k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n
ph m xây l p
Do ñ c ñi m c a ho t ñ ng xây l p có nh ng ñ c trưng riêng bi t nên vi c qu n
lý v n ñ u tư cũng như thi t k , thi cơng các cơng trình là m t q trình ph c t p,
trong đó vi c ti t ki m chi phí, h giá thành s n ph m là v n ñ quan tâm hàng ñ u c a
các doanh nghi p xây l p. Hi n nay trong lĩnh v c xây d ng cơ b n, ch y u áp d ng
cơ ch ñ u th u và giao nh n th u xây d ng. Do đó đ trúng th u thi cơng m t cơng
trình, doanh nghi p xây d ng ph i đư c giá th u h p lý trên cơ s các ñ nh m c và
ñơn giá xây d ng cơ b n do Nhà nư c quy ñ nh, giá c th trư ng và kh năng c a b n
thân chính doanh nghi p mà cịn ph i ñ m b o kinh doanh có lãi. ð th c hi n các u
c u trên, địi h i doanh nghi p ph i tăng cư ng công tác qu n lý kinh t nói chung,
qu n lý chi phí giá thành nói riêng, trong đó cơng tác qu n lý chi phí và giá thành gi
vai trị tr ng tâm.
Vi c h ch tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m ch u nh hư ng c a
r t nhi u y u t bi n ñ ng như giá c th trư ng, nhu c u xây d ng cơ b n…Thông
qua ch tiêu giá thành, các doanh nghi p xây l p khơng ch xác đ nh đư c k t qu c a
ho t ñ ng s n xu t kinh doanh mà cịn có cơ s đ phân tích tình hình th c hi n các k
ho ch s n xu t đ ra, t đó nh ng bi n pháp ñi u ch nh k p th i n u g p s c và có
phương hư ng cho vi c ti t ki m chi phí, h giá thành s n xu t s n ph m. M t khác
thơng qua ch tiêu đánh giá s n ph m, cũng có th đánh giá đư c trình đ k thu t thi
cơng, trình đ t ch c thi cơng, tình hình s d ng lao ñ ng, tình hình khai thác nguyên
v t li u, s d ng v n ñ u tư, s d ng máy móc thi t b và vi c ch p hành các ch đ ,
chính sách, quy đ nh c a Nhà nư c trong doanh nghi p.
Vì v y, vi c khơng ng ng nghiên c u đ hoàn thi n và nâng cao ch t lư ng,
hi u qu c a k toán h ch toán chi phí và tính giá thành s n ph m là cơng vi c có ý
nghĩa quan tr ng v i các doanh nghi p nói chung và các doanh nghi p ho t ñ ng trong
lĩnh v c xây l p nói riêng.
1.1.5.2. Nhi m v c a k tốn chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p
Xu t phát t nh ng yêu c u nói trên, nhi m v ch y u c a cơng tác h ch tốn
chi phí và tính giá thành s n ph m xây l p là xác ñ nh ñ i tư ng h ch tốn chi phí s n
xu t và tính giá thành phù h p b i ngành này mang tính đơn chi c và có giá tr l n,
th i gian s n xu t kéo dài trong nhi u kỳ. Do đó ph i xác đ nh phương pháp h ch toán
7
chi phí s n xu t và tính giá thành thích h p đ tính đúng, tính đ , k p th i và chính xác
giá thành c a t ng s n ph m xây l p. ð ng th i thư ng xuyên so sánh, ki m tra vi c
th c hi n d tốn chi phí, xem xét nguyên nhân vư t, h t d toán và ñánh giá hi u qu
kinh doanh.
K toán t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m xây l p có nh ng
nhi m v sau:
- Ph n ánh k p th i, đ y đ tồn b các kho n chi phí phát sinh
- Xác đ nh đúng đ i tư ng t p h p CPSX và tính giá thành s n ph m xây l p phù
h p v i đ c đi m quy trình cơng ngh và ñ c ñi m t ch c s n xu t c a doanh nghi p
- T ch c t p h p và phân b t ng lo i CPSX theo ñúng ñ i tư ng sao cho phù
h p v i ñ c ñi m c a doanh nghi p. Ki m tra tình hình th c hi n đ nh m c v t tư, chi
phí nhân cơng, chi phí s d ng máy thi cơng và các chi phí d tốn khác. Phát hi n k p
th i các kho n chênh l ch so v i đ nh m c, các chi phí ngồi k ho ch, các kho n thi t
h i, m t mát, hư h ng… trong s n xu t ñ ñ xu t các bi n pháp ngăn ch n k p th i.
- Xác đ nh chính xác chi phí c a s n ph m d dang cu i kỳ.
- Tính giá thành k p th i, chính xác theo đ i tư ng tính giá thành và phương
pháp tính giá thành h p lý. Ki m tra vi c th c hi n k ho ch giá thành c a doanh
nghi p theo t ng cơng trình, h ng m c cơng trình v ch ra kh năng và các bi n pháp
h giá thành m t cách h p lý và có hi u qu .
- Thư ng xuyên cung c p các báo cáo v cơng tác t p h p CPSX và tính giá
thành s n ph m xây l p cho ban lãnh ñ o ñ các nhà ñi u hành có th d a vào đó phân
tích tình hình th c hi n đ nh m c, d tốn CPSX, tình hình th c hi n k ho ch, giá
thành nh m ñưa ra các quy t ñ nh, chi n lư c thích h p cho s phát tri n c a DN.
1.2. K tốn chi phí s n xu t
1.2.1. ð i tư ng và phương pháp t p h p chi phí s n xu t
1.2.1.1. ð i tư ng t p h p chi phí s n xu t
Trong các doanh nghi p xây l p, v i tính ch t ph c t p c a cơng ngh và s n
ph m s n xu t mang tính đơn chi c, có c u t o v t ch t riêng, m i cơng trình, h ng
m c cơng trình có d tốn thi t k thi cơng riêng nên đ i tư ng t p h p chi phí s n
xu t có th là cơng trình, h ng m c cơng trình, ho c có th là đơn đ t hàng, b ph n
thi cơng hay t ng giai đo n cơng vi c. Tuy nhiên trên th c t các ñơn v xây l p
thư ng t p h p chi phí theo cơng trình, h ng m c cơng trình.
T p h p chi phí s n xu t xây l p theo ñúng ñ i tư ng có ý nghĩa ñ i v i vi c
h ch tốn chính xác, đ y ñ các kho n m c chi phí và ph c v cho cơng tác tính giá
thành s n ph m ñư c k p th i.
8
Thang Long University Library
1.2.1.2. Phương pháp t p h p chi phí s n xu t
Tuỳ theo t ng lo i chi phí và ñi u ki n v n d ng c th , k tốn có th t p h p
chi phí s n xu t thích h p. Có hai phương pháp t p h p chi phí s n xu t.
-Phương pháp t p h p tr c ti p: Phương pháp này áp d ng trong trư ng h p chi
phí s n xu t phát sinh có liên quan tr c ti p ñ n t ng đ i tư ng k tốn chi phí s n
xu t riêng bi t. Phương pháp này yêu c u k tốn ph i t ch c cơng tác k toán m t
cách c th , t m t khi l p ch ng t ban ñ u, t ch c h th ng tài kho n, h th ng s
k tốn theo đúng các đ i tư ng t p h p CPSX ñã xác ñ nh. CPSX liên quan đ n CT,
HMCT nào thì t p h p cho CT, HMCT đó.
-Phương pháp phân b gián ti p: Phương pháp này áp d ng trong trư ng h p chi
phí s n xu t phát sinh có liên quan ñ n nhi u ñ i tư ng t p h p chi phí, khơng t ch c
ghi chép riêng cho t ng ñ i tư ng ñư c. Như v y ph i t p trung cho nhi u đ i tư ng,
sau đó l a ch n tiêu chu n phân b cho t ng ñ i tư ng thích h p đ phân b chi phí
này cho t ng đ i tư ng k tốn chi phí. Vi c phan b đư c ti n hành theo trình t sau:
Bư c 1: Xác đ nh h s phân b
H = C/ T
Trong đó:
-
H là h s phân b chi phí
-
C là t ng chi phí c n phân b cho các ñ i tư ng
-
T là t ng ñ i lư ng tiêu chu n phân b c a các ñ i tư ng c n phân b chi
phí
Bư c 2: Xác đ nh chi phí c n phân b cho t ng ñ i tư ng t p h p c th
Ci = H x Ti
-
Ci là ph n chi phí phân b t ng ñ i tư ng i
-
Ti là ñ i lư ng tiêu chu n phân b c a t ng ñ i tư ng i c n phân b chi
phí
1.2.2. K tốn chi phí s n xu t
ð i v i doanh nghi p xây l p, do ho t ñ ng xây l p thư ng xuyên di n ra ngồi
tr i, ch u tác đ ng tr c ti p c a ñi u ki n th i ti t, l i thi công nhi u khu v c, ñ a
ñi m khác nhau nên NVL r t d b hư h ng, m t mát, ñ ng th i vi c giám sát, ki m tra
và b o qu n NVL g p r t nhi u khó khanw. Ngồi ra, máy móc, thi t b và ngun v t
li u ph i t p k t ngay t i chân cơng trình, khơng có kho c đ nh như các ngành s n
xu t khác nên các DNXL s d ng phương pháp kê khai thư ng xun đ h ch tốn
hàng t n kho, tránh x y ra m t mát l n v tài s n, ñ ng th i ñ m b o chi phí giá thành
đư c tính tốn m t cách chính xác, h p lý.
9
1.2.2.1. K tốn chi phí ngun v t li u tr c ti p
Chi phí nguyên v t li u tr c ti p bao g m toàn b giá tr nguyên v t li u chính,
ph , các c u kiên.. dùng tr c ti p cho vi c l p đ t, xây d ng t i cơng trình, h ng m c
cơng trình. Ngun li u s d ng cho cơng trình, h ng m c cơng trình nào thì tính tr c
ti p cho cơng trình, h ng m c cơng trình đó.
- Ch ng t s d ng: Hóa đơn bán hàng, hóa đơn giá tr gia tang, phi u nh p kho,
phi u xu t kho, gi y ñ ngh t m ng, phi u chi, hóa đơn mua bán….
- Tài kho n s d ng: ð ph n ánh chi phí nguyên v t li u tr c ti p s d ng cho xây
l p, s n ph m công nghi p, th c hi n d ch v , lao v , v t li u tr c ti p c a doanh
nghi p xây l p, k toán s d ng TK 621 “Chi phí nguyên li u, v t li u tr c ti p”.
Tài kho n này ñư c m chi ti t cho t ng h ng m c, cơng trình, t ng kh i lư ng
xây l p, các giai ño n ư c ñ t đi m d ng k thu t có d tốn riêng.
TK 621
T p h p chi phí nguyên v t li u dùng tr c - K t chuy n CPNVLTT vào TK 154
ti p cho xây d ng công trình
- K t chuy n chi phí ngun v t li u tr c
ti p vư t trên m c bình thư ng vào
TK632
10
Thang Long University Library
Sơ đ 1.1 K tốn chi phí ngun v t li u tr c ti p
TK 152, 153
TK 621
TK152
Xu t kho NVL dùng
Nh p l i kho NVL
tr c ti p cho s n xu t
s d ng không h t
TK 111,112,331,141
TK154
Mua NVL dùng ngay
cho SX không qua
nh p kho
K t chuy n chi phí
nguyên v t li u tr c ti p
TK133
Thu GTGT
TK632
TK 1413
K t chuy n CPNVLTT
Quy t tốn kh i lư ng XL
hồn thành thu c CPNVLTT
vư t m c bình thư ng
1.2.2.2. K tốn chi phí nhân cơng tr c ti p
Chi phí nhân cơng tr c ti p trong s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p xây
d ng bao g m:
- Ti n lương chính c a nhân cơng tr c ti p tham gia xây d ng cơng trình và l p đ t
máy móc thi t b .
- Ti n lương chính c a cơng nhân tr c ti p tham gia v n chuy n NVL trong thi
công.
- Ti n lương ph khác ph i tr cho công nhân tr c ti p s n xu t t i nơi thi công.
- Ch ng t s d ng: H p ñ ng lao ñ ng, h p ñ ng giao khốn, b ng ch m cơng,
b ng thanh toán ti n lương,….
- Tài kho n s d ng: ð ph n ánh chi phí lao đ ng tr c ti p tham gia vào quy trình
ho t đ ng xây l p, s n xu t s n ph m công nghi p, cung c p d ch v k tốn s d ng
TK 622 “Chi phí nhân cơng tr c ti p”. Chi phí nhân cơng tr c ti p bao g m c
kho n ph i tr cho lao ñ ng tr c ti p thu c doanh nghi p qu n lý và lao ñ ng th
ngồi theo t ng lo i cơng vi c.
11
TK 622
T p h p CPNCTT tham gia vào quá trình - K t chuy n CPNCTT vào bên n TK
s n xu t s n ph m thi công các cơng trình, 154
h ng m c cơng trình
- K t chuy n CPNCTT vư t trên m c
bình thư ng vào TK632
Sơ đ 1.2. K tốn chi phí nhân công tr c ti p
TK3341
TK 622
Ti n lương và các kho n ph i
tr chi ngư i tr c ti p XL
TK154
K/c chi phí nhân cơng
tr c ti p xây l p
TK 3348
Trư ng h p thuê ngoài
tr lương tr c ti p (n u có)
TK632
TK1413
Quy t tốn kh i lư ng xây l p
thu c CPNCTT
K/c CPNCTT
vư t m c bình thư ng
1.2.2.3. K tốn chi phí s d ng máy thi cơng
Chi phí s d ng máy thi cơng là tồn b các chi phí v v t li u nhân cơng và các
chi phí khác có liên quan đ n s d ng máy thi cơng và ñư c chia thành 2 lo i: Chi phí
thư ng xuyên, chi phí t m th i.
Chi phí s d ng máy thi công thư ng xuyên như ti n lương chính, ph c a cơng
nhân viên tr c ti p ñi u khi n máy, ph c v máy (khơng bao g m các kho n trích theo
lương BHYT, BHXH, BHTN, KPCð), chi phí v t li u, chi phí cơng c d ng c , chi
phí kh u hao máy thi cơng, chi phí ph c v mua ngồi, chi phí b ng ti n khác.
Chi phí t m th i v máy thi cơng: chi phí s a ch a l n máy thi cơng, chi phí l p
ñ t, tháo d v n chuy n máy thi công. Máy thi công ph c v cho công trình nào có th
h ch tốn riêng đư c thì h ch tốn tr c ti p cho cơng trình đó. N u máy thi cơng ph c
v cho nhi u cơng trình, h ng m c cơng trình ngay t đ u khơng th h ch tốn riêng
12
Thang Long University Library
đư c thì t p h p chung sau đó phân b theo tiêu th c h p lý (s gi máy ho t đ ng,
lương c a cơng nhân tr c ti p s n xu t…)
- Ch ng t s d ng: Th TSCð, biên b n giao nh n TSCð, h p đ ng kinh t ,
hóa ñơn GTGT, nh t trình s dung máy,…
-Tài kho n s d ng: ð t p h p và phân b chi phí s d ng máy thi cơng ph c
v tr c ti p cho ho t ñ ng xây l p, k toán s d ng TK 623 “Chi phí s d ng máy
thi cơng”. Tài kho n này ch s d ng đ h ch tốn chi phí s d ng máy thi cơng đ i
v i trư ng h p doanh nghi p th c hi n xây l p cơng trình thi cơng h n h p v a thi
công th công v a thi cơng b ng máy. Khơng h ch tốn tài kho n này vào các kho n
trích theo lương (BHXH, BHYT, KPCð, BHTN) c a công nhân s d ng máy thi
công.
K t c u c a TK 623 như sau:
TK 623
T p h p chi phí cho các MTC nh m th c - K t chuy n chi phí s d ng MTC sang
hi n kh i lư ng xây l p b ng máy
TK 154
- K t chuy n CP MTC vư t ñ nh m c
Tài kho n 623 có 6 tài kho n c p 2
+ TK 6231: chi phí nhân cơng
+ TK 6232: chi phí nguyên v t li u
+ TK 6233: chi phí d ng c s n xu t
+ TK 6234: chi phí kh u hao máy thi cơng
+ TK 6237: chi phí d ch v mua ngồi
+ TK 6238: chi phí b ng ti n khác.
13