Chương 3
Căn bản về Công nghệ
Trình bày

TS Nguyễn Đức Trí
Chủ nhiệm Bộ môn Du lịch
Khoa Thương mại – Du lịch
Đại học Kinh tế TP. HCM



Nội dung trình bày



2

Các loại mạng
Internet hoạt động như thế nào?

22/9/04

Technology Basics


1- Các loại mạng




3

Internet, Intranet, extranet và WWW chiếm
phần lớn nội dung các báo cáo về ngành viễn
thông hiện nay
Chính Internet là nhân tố giúp thực hiện
TMĐT thành hiện thực

22/9/04

Technology Basics


Internet




4

Internet là sự kết nối nhiều máy tính trên phạm vi
toàn cầu, trong đó các thông tin được trao đổi với
nhau thông qua các giao thức. Các kết nối phần cứng
được thực hiện qua cáp hay các hệ thống thông tin
khác (vệ tinh, tín hiệu vô tuyến)
Internet được dùng như công cụ hỗ trợ giao dịch kinh
doanh, quảng bá sản phẩm, phát hành tin tức...

22/9/04

Technology Basics



Minh họa cấu trúc mạng Internet
Intranet

Internet
5

22/9/04

Technology Basics


Cấu trúc phần cứng của Internet


Máy chủ (Server)




Là một máy bảo trú trên Internet để quản lý tài nguyên
mạng và thực hiện các yêu cầu từ khách hàng
Có nhiều loại server:








6

Web server
Email server
Database server
File server

Một server có thể thực hiện nhiều chức năng như vừa làm
web server vừa làm file server

22/9/04

Technology Basics


Server






7

Web server chứa các trang web và cung cấp chúng
theo yêu cầu của người sử dụng
Bộ trình duyệt dùng giao thức truyền siêu văn bản
(http) để yêu cầu và chuyển trang web từ server
Giao thức (protocol) xác định các bước cần thiết cho

máy tính thông đạt với nhau qua Internet

22/9/04

Technology Basics


Phương tiện truyền thông




Đó là phần cứng kết nối máy tính với các thiết
bị số khác với nhau
Tiêu chí quan trọng nhất để đánh giá phương
tiện truyền thông là ‘băng thông’ (bandwidth)
của chúng


8

Băng thông chỉ ra khả năng truyền tải dữ liệu trên
một đơn vị thời gian

22/9/04

Technology Basics


Phương tiện...






Từ lâu dây dẫn đồng đã được sử dụng cho mục đích
truyền thông nhờ 1 số tính ưu việt của chúng như
bền, dễ kiếm và dễ lắp đặt
Tuy nhiên chúng thường không có khả năng truyền
dữ liệu với tốc độ cao
Cáp quang (fiber optic) được sử dụng cho các truyền
dẫn với tốc độ cao




9

Dây dẫn đồng dẫn tín hiệu điện dưới dạng bits. Cáp dẫn tín
hiệu dưới dạng đoạn tia sáng.
Các modem tín hiệu quang học có nhiệm vụ diễn dịch các
đoạn tia sáng này thành tín hiệu điện
22/9/04

Technology Basics


Cáp quang





10

Cáp quang có khả năng truyền tín hiệu mạnh
hơn cáp đồng, vì vậy nó được dùng để truyền
dữ liệu ở khoảng cách xa mà không cần gắn
nhiều bộ khuyếch đại trên đường dẫn
Các thiết bị dùng với cáp quang thường đặt
tiền

22/9/04

Technology Basics


Các phương thức kết nối Internet
Phương pháp

Tốc độ
(Kbps)

Tốc độ truyền =
tốc độ nhận

Chi phí

Số người
sử dụng


Tính dễ tìm kiếm

Modem

33 – 56

Không

Rất thấp

1-2

Toàn cầu

Cable Modem

384 – 1500

Không

Trung bình

10-20

Rất hạn chế

ISDN

56 – 128


Có

Cao

5

Sử dụng rộng rãi

xDSL

384 – 55000

Không

Thấp

10-50

Hạn chế sử dụng

Frame Relay

64 – 1544 (T1)

Có

Rất cao

50+


Sử dụng rộng rãi

Vệ tinh

128 - 4000

Có

Rất cao

50 +

Hạn chế

DSL (Digital
Subscriber
Line)

2000

Có

Rất cao

5

Sử dụng rộng rãi

Wireless


720 - 1000

Có

Cao

50+

Sử dụng rộng rãi

11

22/9/04

Technology Basics


Cấu trúc của WWW

Server X

Database
Software
Commerce

TCP/IP

Người sử dụng
(Client)


Server Y
Server

Information
Commerce
Banking

Server Z

Information
Communication

12

Môi trường www
22/9/04

Technology Basics


ISP kết nối người sử dụng với Internet

Common
Gateway
Interface

Máy PC ở nhà

World Wide Web


Cổng
Giao diện
chung

Máy PC ở cơ quan

ISP

13

22/9/04

Technology Basics


Các nhà cung cấp dịch vụ Internet
(ISP) tại Việt Nam
ISP

URL

VDC

www.vnn.vn

FPT

www.fpt.vn

Saigonnet


www.saigonnet.vn

Netnam

www.netnam.vn

Tlnet

www.tlnet.com.vn

14

22/9/04

Technology Basics


Intranet




15

Intranet là mạng máy tính được phát triển và
vận hành trong phạm vi một tổ chức
Nó sử dụng tiêu chuẩn và giao thức của
Internet
Nó được bảo vệ bởi nhiều hình thức bảo mật

để tránh bị thâm nhập trái phép từ bên ngoài

22/9/04

Technology Basics


Extranet








16

Là một mạng phối hợp sử dụng công nghệ Internet để kết nối
với các nhà cung cấp, khách hàng và các doanh nghiệp khác
Thông thường đây là các kết nối Internet – Intranet (của khách
hàng..)
Nó cũng có thể là mạng riêng ảo, chạy trên 1 giao thức nào đó
tương tự như giao thức Internet hay 1 giao thức được phát
triển riêng cho mạng đó.
Không giống Internet (cho phép mọi người truy cập), Intranet
chỉ cho phép những người được cấp mật khẩu riêng
Các nhóm sử dụng intranet khác là: newsgroup

22/9/04


Technology Basics


Minh họa sự phối hợp các loại mạng
Internet (qui mô toàn cầu)

Công ty A

Intranet
(Qui mô Công ty)

Tường lửa

Extranet
(qui mô ngành công nghiệp)

•- Email
•- Hành chính
•- Thông tin
•- Huấn luyện
•- Cập nhật

Công ty B
Công ty C
-Đặt hàng
-Giao dịch mua bán
-Trao đổi dữ liệu

17


22/9/04

Technology Basics


2- Internet hoạt động như thế nào?






18

Internet hoạt động trong môi trường có hỗ trợ công nghệ
truyền thông, tiêu chuẩn và các giao thức
Internet hoạt động bằng cách lấy thông tin (email, tập tin, văn
bản, yêu cầu một tập tin), chia chúng ra thành nhiều gói nhỏ
(gọi là packet) và chuyển chúng đi theo (một hay nhiều) con
đường (ngắn nhất) đến máy tiếp nhận
Khi dữ liệu đã được gửi đến nơi, chúng sẽ được ‘lắp ghép’ trở
lại để thành thông tin hoàn chỉnh.
Các công việc phân chia và lắp ghép này cho giao thức truyền
thông gọi là TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet
Protocol)

22/9/04

Technology Basics



Các khối cấu trúc của TMĐT
-e-cash
-EDI
-Credit cards
-Email
-FAQs
-Security
-Web

Dịch vụ

19

-Wan
-Internet
-Telecommunication
networks
-Cable TV

Sản xuất

22/9/04

-Email
-Networked
database and
communities
-Online Catalogues

-Infrastructure
-Web

-Manufacturing
-Information
-Multimedia
-Databases

Mạng lưới

Phân phối

Technology Basics


Hạ tầng thông tin của Internet




Internet sử dụng tín hiệu số và có thể sử dụng
các hệ thống mạng thông tin như: cáp, vệ tinh,
đĩa vi sóng...
Giao thức là gì




20


Là một tập hợp các qui định về qui trình, lưu thông
và tiêu chuẩn được thiết kế để chuyển dữ liệu và
thông tin
Giao thức cho phép lưu thông 2 chiều của thông
tin (gọi là duplex mode)
22/9/04

Technology Basics


Giao thức..


Giao thức cơ bản nhất của Internet là TCP/IP. Nó cho
phép:







Gửi và nhận thông điệp (email)
Tìm thông tin, tương tác với các doanh nghiệp khác và mua
sản phẩm
Tìm thông tin của các cá nhân đã gửi tài liệu của mình lên
web (web cá nhân)
Tải phần mềm xuống máy giúp cho người sử dụng có thể
sử dụng nhiều trình ứng dụng trên Internet




21

22/9/04

Technology Basics


Giao thức...


Một số giao thức khác cũng đang trở nên phổ biến:


Point-to-point protocol (PPP)




Serial line Internet Protocol (SLIP)




Kết nối người sử dụng với Internet cho phép họ gửi và nhận tập tin
thông qua TCP/IP

Post office Protocol (POP)



22

Dùng quản lý địa chỉ IP ở server bảo trú của Internet giúp truy cập
vào máy trong mạng LAN từ xa để gửi, nhận email và truy cập web

Truy cập máy mail chủ để tải email xuống máy hay gửi email

22/9/04

Technology Basics


Tích hợp cơ sở dữ liệu


Tại sao cơ sở dữ liệu?







Tại sao phải tích hợp cơ sở dữ liệu






23

Tiền lương
Hóa đơn
Thông tin chi tiết về nhân viên
...
Bản thân trang web chỉ có thể chứa thông tin giới hạn
Nếu đưa nhiều thông tin, trang web có thể có dung lượng
rất lớn
Hơn nữa, trang web không thể cùng lúc trình bày mọi
thông tin mà cơ sở dữ liệu có thể có
22/9/04

Technology Basics


Tích hợp...


24

Tích hợp cơ sở dữ liệu cho phép trang web có
thể trình bày 1 cách chọn lọc các phần thông
tin khác nhau của cơ sở dữ liệu

22/9/04

Technology Basics



Minh họa sự tích hợp cơ sở dữ liệu
CGI
Kết quả là
các thông
tin dạng
HTML/XML

Web Server
Các lệnh yêu cầu HTML / XML

CGI

Database

Web Browser

25

22/9/04

Technology Basics