TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
_____________________________

CHUYÊN ĐỀ KINH TẾ

NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ DU LỊCH SINH
THÁI Ở THÀNH PHỐ CẦN THƠ GIAI ĐOẠN
2009 – 2012

Giáo viên hướng dẫn:
Nguyễn Quốc Nghi

Sinh viên thực hiện:
Trần Tấn Hiệp
Mã số SV: 4061592
Lớp: QTKD TH_K32

Cần Thơ – 2008


GVHD: Nguyễn Quốc Nghi

SVTH: Trần Tấn Hiệp

MỤC LỤC
Trang

Chuyên đề kinh tế

Trang 2

DANH MỤC BIỂU BẢNG
Trang

Bảng 1: Kết quả đạt được của toàn ngành du lịch Cần Thơ qua từng năm..........12
Bảng 2: Lượng điểm du lịch sinh thái Cần Thơ qua các năm...............................13
Bảng 3: Kết quả đạt được của toàn ngành du lịch Cần Thơ qua từng năm..........16

3


DANH MỤC HÌNH
Trang

Hình 1: Sông nước Cần Thơ...................................................................................8
Hình 2: Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2007............................................11
Hình 3: Bản đồ du lịch Thành Phố Cần Thơ năm 2008......................................17
Hình 4: Lễ khai mạc năm du lịch Quốc gia Mekong_Cần Thơ 2008.................18
Hình 5: Khu du lịch sinh thái Phù Sa...................................................................20
Hình 6: Vườn du lịch Mỹ Khánh.........................................................................21
Hình 7: Sơ đồ tổ chức kinh doanh du lịch đề xuất...............................................26

4


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
“Phi thương bất phú”
Đó là lời mà người ta vẫn thường nói với nhau trong giai đoạn hiện nay.

Tuy nhiên kinh tế không thể phát triển ổn định và vững mạnh nếu thương mại
thiếu hai người bạn là du lịch và dịch vụ. Với sự phát triển kinh tế hội nhập như
ngày nay thì du lịch là nhu cầu không thể thiếu đối với nhiều người không chỉ là
khách du lịch trong nước mà cả khách du lịch ngoài nước. Kinh tế phát triển→
giao lưu hợp tác quốc tế được mở rộng→ chính trị ổn định→ Việt Nam sẽ là
điểm đến của du khách →tiềm năng du lịch được nâng cao. Đặc biệt loại hình du
lịch sinh thái, du lịch vườn, du lịch sinh thái kết hợp vui chơi giải trí đang được
rất nhiều người quan tâm.
Năm 2008, thành phố Cần Thơ bước vào năm du lịch quốc gia với khẩu
hiệu “Miệt vườn sông nước Cửu Long” đã thực sự làm sống dậy ngành du lịch
của Thành phố sau nhiều năm ít nghe người ta nhắc đến. Thành phố Cần Thơ,
trung tâm kinh tế của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, sẽ phải định hướng
phát triển kinh tế của mình theo cách nào, trong đó du lịch sinh thái đang là cây
xanh hái ra tiền cho nền kinh tế. Chúng ta cần làm gì để cải thiện yếu kém của
ngành trong thời gian qua, tiếp tục đẩy mạnh kinh tế du lịch sinh thái phát triển
hiệu quả. Với thực trạng nguồn nhân lực yếu kém “…Ngay cả những người làm
du lịch chuyên nghiệp cũng chưa... chuyên nghiệp vì hơn 50% lực lượng chưa
qua trường lớp đào tạo…” (Ông Đinh Viết Khanh, Phó ban Tổ chức năm Du
lịch Quốc gia Mekong - Cần Thơ 2008, Giám đốc Sở Du lịch Cần Thơ, trả lời
phỏng vấn Thời báo Kinh tế Sài Gòn) thì khó có thể đứng vững trong thị trường
du lịch đòi hỏi ngày càng khắc khe được.
Ở Việt Nam, loại hình du lịch sinh thái đang trên đà phát triển. Đồng bằng
Sông Cửu Long được đánh giá là có tiềm lực nhất và khu vực trọng điểm có thể
phát triển tốt loại hình du lịch này trong giai đoạn này và ngay cả trong thời gian
sắp tới. Riêng Thành phố Cần Thơ, trung tâm kinh tế của khu vực Đồng bằng
Sông Cửu Long, đã làm gì và đạt được thành tích ra sao? Thực trạng kinh tế du
lịch của Thành phố 3 năm trước Festival Cần Thơ Mêkông 2008 như thế nào? Để
5



tiếp tục phát triển, nâng cao hiệu quả kinh tế du lịch đặc biệt là loại hình du lịch
sinh thái, du lịch vườn, du lịch sinh thái kết hợp vui chơi giải trí… Cơ quan và
người dân cần làm gì để Thành phố tiếp tục phát triển kinh tế du lịch vững mạnh
sau Festival? Cần có sự quan tâm đúng mức, nếu không nó chỉ như ngọn lửa
trong ảo ảnh chỉ bùng cháy lên rồi lịm tắt.
Thành phố Càn Thơ cần quan tâm nhiều hơn nữa loại hình du lịch sinh thái
này trong thời gian tới để nó xứng đáng với khẩu hiệu “Miệt vườn sông nước
Cửu Long”.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
2.1. Mục tiêu chung:
Phân tích thực trạng du lịch sinh thái Thành phố Cần Thơ, đề ra giải pháp
phát triển nhằm nâng cao hình ảnh du lịch sinh thái, loại hình du lịch đặc trưng
của khu vực sông nước Cửu Long, nâng cao hiệu quả kinh tế từ mô hình này,
thúc đẩy kinh tế du lịch của Thành phố phát triển bền vững.
2.2. Mục tiêu cụ thể:
- Phân tích thực trạng du lịch sinh thái Thành phố Cần Thơ trong những
năm qua.
- Phân tích kết quả hoạt động từ các mô hình du lịch sinh thái Cần Thơ.
- Những thuận lợi và khó khăn của du lịch sinh thái Thành phố Cần Thơ.
- Đề xuất giải pháp khắc phục yếu kém và giúp du lịch sinh thái Thành phố
Cần Thơ phát triển bền vững.
3. Phương pháp nghiên cứu:
3.1. Phương pháp thu thập số liệu:
Số liệu được thu thập thông qua báo cáo kinh doanh của các đơn vị kinh
doanh loại hình du lịch này trên địa bàn Thành phố Cần Thơ. Số liệu tổng quan
được lấy từ Sở du lịch Thành phố.

3.2. Phương pháp phân tích số liệu:
6



Số liệu được phân tích dựa trên đánh giá trực quan của bản thân kết hợp các
đánh giá của các vị lãnh đạo trong ngành nhằm thấy được thực tại và dự đoán
được hướng đi trong tương lai cho việc kinh doanh loại hình du lịch sinh thái trên
địa bàn Thành phố Cần Thơ.
4. Phạm vi nghiên cứu: do hạn chế về thời gian và tài chính nên phạm vi nghiên
cứu chỉ giới hạn ở mức:
4.1. Nội dung: các vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh loại hình du
lịch sinh thái tại Thành phố Cần Thơ trong thời gian qua (từ năm 2006 đến đầu
năm 2008), kế hoạch và hướng phát triển trong giai đoạn 2009 – 2012.
4.2. Không gian: tại Thành phố Cần Thơ, trọng tâm là các điểm du lịch
sinh thái hiện có trên địa bàn.

7


PHẦN NỘI DUNG
Chương I: THỰC TRẠNG DU LỊCH SINH THÁI CẦN THƠ
TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY
1.1. Tình hình phát triển:
1.1.1. Thắng cảnh du lịch Cần Thơ
Từ lâu, thành phố Cần Thơ được xem là thủ phủ miền Tây - nơi đô hội nhất
vùng châu thổ đồng bằng sông Cửu Long và trải dài 65km bên bờ sông MeKong
huyền thoại.

Hình 1: Sông nước Cần Thơ.
Ngày nay, Cần Thơ là đô thị trẻ, diện tích khoảng 139 ngàn hécta, 1.120
ngàn dân cư sinh sống mang đậm nét văn hóa phương Nam. Vị trí địa lý thuận
lợi, nhiều năm liền thành phố Cần Thơ là nơi níu chân khách phương xa trong
những chuyến tham quan vùng sông nước.

1.1.2. Điểm hẹn của vùng sông nước miền Tây
Ngoài đặc trưng về địa lý: đầu mối giao thông quan trọng giữa các tỉnh
trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, TP. Cần Thơ còn được ví như “đô thị
miền sông nước”. Hệ thống sông ngòi chằng chịt, vườn cây ăn trái bạt ngàn,
đồng ruộng mênh mông. Các cù lao như: Tân Lộc, cồn Sơn, cồn Khương, cồn
Ấu... bồng bềnh trên sông Hậu hết sức độc đáo để phát triển loại hình du lịch
sông nước. Trước tiên, du khách đến công viên Ninh Kiều với nhiều loại cây
kiểng quý, hoa đẹp kéo dài từ vàm rạch Cái Khế đến tận nhà lồng chợ cổ vừa
mới trùng tu. Bến Ninh Kiều là nơi giao thoa giữa sông Hậu và sông Cần Thơ.
8


Sau khi bồng bềnh trên sông uốn khúc, xuồng ghe tấp nập, du khách tham
quan chợ nổi Cái Răng - chợ mua bán trên sông, một nét sinh hoạt đặc trưng văn
hóa Nam bộ. Từ tờ mờ sáng, hàng trăm ghe hợp lại thành chợ trên một khúc
sông. Chợ bán đủ loại các sản phẩm miệt vườn được treo trên một cây sào cắm
trước mũi ghe gọi là “cây bẹo”. Người mua chỉ cần nhìn vào “cây bẹo” là biết
ngay ghe bán thứ gì. Ngoài việc tham quan, mua những sản phẩm xanh tươi, du
khách có dịp gần gũi tâm sự với những người gọi là “dân thương hồ” - quanh
năm, họ lấy sông nước làm bầu bạn. Tiếp đến, du khách len lỏi theo những kênh
rạch trong cù lao xanh ở Thành phố Cần Thơ như: cồn Khương, cồn Ấu... Sau
một ngày thư giãn cùng sông nước, du khách nghỉ chân ở nhà hàng, khách sạn
“hạng sao” như: Ninh Kiều, Golf, Quốc Tế, Victoria...
1.1.3. Nền du lịch xanh, văn hóa cổ
Sẽ là một thiếu sót nếu du khách đến thành phố Cần Thơ mà không tham
quan vườn cây ăn trái. Do được thiên nhiên ưu đãi, khí hậu và thổ nhưỡng thích
hợp hầu hết các loại cây ăn trái vùng nhiệt đới. Hiện nay, Cần Thơ có nhiều khu
sinh thái vườn và vô số vườn cây gia đình lúc nào cũng đón mời khách lạ. Đến
đây, du khách thực sự hít thở bầu không khí trong lành mặc tình thư thả dạo chơi
trong vườn cây bóng mát. Những lúc mỏi chân, du khách đong đưa trên chiếc

võng hoặc “nhào vô” tát đìa bắt cá nướng trui...
Du khách có thể ngủ đêm tại các khu nhà rong xinh xắn hoặc qua đêm tại
nhà những người dân mến khách. Hãy đến vườn cò Bằng Lăng, du khách có dịp
chứng kiến những buổi hoàng hôn từng đàn cò trắng chao nghiêng tìm về tổ cũ.
Vườn cò rộng hơn 2ha nhưng có hơn 250 ngàn con cò và nhiều loại chim quý
sinh sống. Tour sinh thái khám phá đất Cần Thơ để lại trong lòng du khách nhiều
ấn tượng. Ngoài ra, du khách được dịp biết 9 di tích trên địa bàn thành phố đã
được công nhận di tích lịch sử văn hóa truyền thống như: chùa, đình, chợ cổ Cần
Thơ, nhà cổ Bình Thủy, tuyến lộ vòng cung... Tìm hiểu các làng nghề truyền
thống và những nét sinh hoạt độc đáo của 3 dân tộc Việt - Hoa - Khmer. Du
khách cũng không quên loại hình đờn ca tài tử dặt dìu trên sông làm say lòng
người viễn xứ.

9


1.1.4. Du lịch Cần Thơ không ngừng phát triển
Với tiềm năng sẵn có, trong những năm qua, ngành du lịch thành phố Cần
Thơ luôn nỗ lực để níu chân khách tham quan, không xa nữa, thành phố Cần Thơ
sẽ là trung tâm du lịch. Hệ thống siêu thị, dịch vụ đã hoạt động rất hiệu quả như:
Metro, Maximark, Coopmart, Citimart... luôn cung cấp đủ hàng hóa và trò vui
chơi để phục vụ tốt khách du lịch.
Năm 2004, thành phố Cần Thơ được công nhận là thành phố trực thuộc
Trung ương. Vượt qua những khó khăn, thử thách của một thành phố trẻ, Ủy ban
nhân dân thành phố Cần Thơ đã ban hành chỉ thị về việc “Đẩy mạnh phát triển
du lịch trên địa bàn thành phố”. Để thực hiện chỉ thị trên, lãnh đạo Sở Du lịch
TP.Cần Thơ đã tiến hành rà soát lại tất cả dự án đầu tư đã được phê duyệt. Trên
cơ sở đó xúc tiến dự án cầu đường qua cồn Khương, nghiên cứu khả thi dự án
con đường bên kia cồn Khương. Tiếp xúc với các chủ đầu tư thực hiện dự án khu
du lịch cồn Ấu, cồn Khương với số vốn hàng trăm tỷ đồng. Bên cạnh đó, Sở Du

lịch cũng hợp đồng với Viện Nghiên cứu phát triển du lịch thuộc Tổng cục Du
lịch nhằm tiến hành điều chỉnh qui hoạch tổng thể du lịch trên địa bàn thành phố
đến năm 2010. Thường xuyên phát triển nguồn lực đang có tại địa phương; đó là
các tour du lịch vườn, du lịch sinh thái... đã thu hút đông đảo khách tham quan.
Nâng cấp, trang bị khuyến khích các nhà đầu tư xây dựng nhiều nhà hàng, khách
sạn hạng sao.
Cần Thơ cũng đang có kế hoạch xây dựng Khu văn hóa miền Tây rộng
khoảng 100ha tại khu Nam sông Hậu. Nơi đây sẽ xây dựng nhà hàng, khách sạn,
khu vui chơi tầm cỡ...
Đặc biệt các khu điểm vườn du lịch đang được nâng cấp mở rộng, sau khi
được UBND thành phố thống nhất chủ trương như:
Làng du lịch Mỹ Khánh dự kiến sẽ mở rộng thêm 20 ha
Vườn du lịch sinh thái Thủy Tiên dự kiến mở rộng thêm 10 ha
Vườn du lịch sinh thái Ba Láng (4ha) đang từng bước nâng cấp để phục vụ
du khách gần xa và đón đầu khi Cầu Cần Thơ đi vào hoạt động.

10


Đáng chú ý nhất là công ty Cataco đã đưa vào hoạt động nhân Quốc khánh
2/9/2006 này khu du lịch Phù Sa với diện tích 30ha toạ lạc ở Cồn Ấu.
Đây là khu vui chơi giải trí rất thích hợp cho mọi lứa tuổi đi thư giãn vào
cuối tuần sau những ngày làm việc và học tập căng thẳng. Với diện tích khoảng
trên 30 ha, nhiều dịch vụ lý thú như: Câu cá sấu, cano kéo, ẩm thực Nam bộ, tắm
sông, bơi xuồng, tổ chức cắm trại…, khu Du lịch Phù Sa sẽ là địa chỉ lý tưởng
cho du khách khi đến Cần Thơ.
Nhằm chuẩn bị phục vụ tốt Năm Du lịch quốc gia 2008, trong quí 2 năm
2007, Sở Du lịch đã phối hợp với Phòng Kinh tế quận, huyện tiến hành rà soát lại
toàn bộ các điểm, vườn du lịch trên địa bàn, chọn các điểm vườn để đưa vào khai
thác và quảng bá, giới thiệu trên trang Web cantho-tourism.com của Sở. Sáu

tháng đầu năm 2007, có thêm 7 điểm vườn đi vào hoạt động nâng tổng số điểm,
vườn du lịch đang hoạt động trên địa bàn thành phố lên 21.
Các cơ sở lưu trú trên địa bàn liên tục được bổ sung, trong nửa đầu năm
2007, có thêm 5 khách sạn đi vào hoạt động, nâng tổng số khách sạn hiện có trên
địa bàn lên 120 với 3.000 phòng, trong đó có 24 khách sạn từ 1 đến 4 sao với
1.031 phòng. Các khách sạn xây mới có qui mô khá hơn so với năm 2006 trở về
trước: đa số có qui mô từ 20 đến 30 phòng, có 2 khách sạn mới xây 60 phòng và
trên 100 phòng. Qua thẩm định và tái thẩm định 23 khách sạn trong 6 tháng đầu
năm cho thấy có hơn 90% cơ sở giữ vững được tiêu chuẩn loại, hạng đã cấp.

Nguồn: Sở du lịch Thành phố Cần Thơ.

Hình 2: Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2007.
11


Sáu tháng đầu năm 2007, tình hình kinh doanh du lịch trên địa bàn Thành
phố Cần Thơ có bước tăng trưởng khá, ước tính trong 6 tháng đầu năm, ngành
Du lịch Cần Thơ đón và phục vụ 835.765 lượt khách, trong đó có 324.958 lượt
khách lưu trú, tăng 30% so với cùng kỳ năm 2006, đạt 50% kế hoạch năm. Du
khách quốc tế đạt 76.280 lượt, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2006, đạt 51% kế
hoạch năm 2007. Doanh thu đạt 168 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ, đạt 51%
kế hoạch năm .
Bảng 1: Kết quả đạt được của toàn ngành du lịch Cần Thơ qua từng năm.
Năm

2008
2006

Chỉ tiêu


2007
(Dự kiến)

Tổng lượt khách (Triệu lượt)

1.28

1.70

2.50

Doanh thu (Tỉ đồng)

266

365

450

Nguồn: Báo cáo hằng năm Sở du lịch Thành phố Cần Thơ

1.2. Thực trạng du lịch Cần Thơ nói chung và du lịch sinh thái nói riêng:
Ngày 21/2/08, lễ công bố Năm Du lịch Quốc gia Mê kông-Cần Thơ được tổ
chức vào lúc 20h tại thành phố Cần Thơ. Được lựa chọn để tổ chức sự kiện lớn
này, không chỉ ngành du lịch có cơ hội tăng tốc phát triển cho xứng với tiềm
năng mà từ đó, mức tăng trưởng GDP của Cần Thơ cũng có thể đảm bảo 15,5 16% không chỉ cho năm nay mà còn cho đến năm 2010. Nhưng từ tham vọng
đến thực tế vẫn còn khoảng cách khá dài, không thể duy ý chí mà khỏa lấp được.
1.2.1. Vừa làm vừa chạy
Theo thống kê mới nhất, thành phố Cần Thơ có hệ thống cơ sở lưu trú khá

nhất vùng với 126 khách sạn, gồm khoảng 3.132 phòng, trong đó có 27 khách
sạn đạt tiêu chuẩn từ 1 - 4 sao. Hiện tại, Cần Thơ có 21 điểm du lịch đang hoạt
động, trong đó có một số khu du lịch sinh thái lớn như: làng du lịch Mỹ Khánh
(Phong Điền), vườn du lịch Thủy Tiên (Ô Môn), vườn cò Bằng Lăng (Thốt Nốt)
đang có kế hoạch nâng cấp mở rộng. Riêng khu du lịch Phù Sa (trên cồn Ấu, gần
cầu Cần Thơ) với diện tích 30 ha được xem là một khu du lịch sinh thái nước
12


ngọt lớn nhất vùng đang tiếp tục được đơn vị đầu tư mở rộng quy mô hoạt động
với các dịch vụ, sản phẩm du lịch mới để phục vụ du khách trong và ngoài nước.
Bảng 2: Lượng điểm du lịch sinh thái Cần Thơ qua các năm.
Năm

2008
2006

Chỉ tiêu

2007
(Dự kiến)

SL điểm du lịch sinh thái

14

21

25


Nguồn: Báo cáo hằng năm Sở du lịch Thành phố Cần Thơ.

Tuy nhiên, các số liệu kể trên cho thấy quy mô của hoạt động của ngành
công nghiệp không khói của thành phố được mệnh danh là thủ phủ vùng Đồng
bằng Sông Cửu Long vẫn còn khiêm tốn.
1.2.2. Vẫn ngổn ngang
Để đăng cai tổ chức một lễ hội du lịch yếu tố văn hóa không thể tách rời.
Có thể đơn giản là từ nếp sinh hoạt của người dân, nụ cười mến khách hay từ một
đội ngũ tình nguyện viên thành thạo nhiều ngôn ngữ giúp du khách mở cánh cửa
để hiểu hơn Văn hóa vùng đồng bằng sông nước. Con người của Đồng bằng sông
nước chính là trung tâm của sự kiện này tạo nên thành công cũng như có thể
khiến sự kiện mất đi ý nghĩa phải có.
Một điều không thể thiếu là việc chuẩn bị hạ tâng viễn thông, dịch vụ cho
tương xứng với tầm cỡ của “pháo hiệu” mở đầu cho năm du lịch quốc gia. Hãy
để cho du khách trong và ngoài nước nhớ đến và trở lại cùng Cần Thơ cho dù
năm du lịch có kết thúc!
1.2.3. Đã thiếu, lại không biết giữ!
Khi những chiếc tàu du lịch còn chưa kịp ghé chợ nổi Cái Răng, du khách
đã bị vây bởi một vài chiếc ghe nhỏ, thi nhau “đeo bám” chào mời. Nào là xoài,
đu đủ, dưa hấu... khách muốn mua thứ nào cũng được, nhưng giá thì chẳng rẻ
chút nào, thậm chí không thể chi trả được.

13


Thực ra, khi đến điểm du lịch này, không mấy du khách muốn mua hàng
kiểu như vậy mà họ muốn được tự do tha hồ nhìn ngắm những loại nông sản
được bày bán... Chừng thích món nào thì họ hỏi mua món ấy.
Đó chỉ là một dẫn chứng cho lời than phiền của rất nhiều du khách trong và
ngoài nước về tình trạng chèo kéo, đeo bám du khách tại nhiều điểm tham quan

du lịch ở Đồng bằng Sông Cửu Long.
Theo ông Đinh Viết Khanh, Giám đốc Sở Du lịch thành phố Cần Thơ,
Đồng bằng Sông Cửu Long vốn nghèo nàn về các sản phẩm du lịch, hầu như các
tour đều nhắm vào khai thác cảnh quan sông nước, vườn cây ăn trái và làng nghề
nên dễ tạo cảm giác trùng lắp, nhàm chán cho du khách. Kể cả phương tiện di
chuyển, ở nhiều nơi như Sa Đéc (Đồng Tháp), Châu Đốc, Long Xuyên (An
Giang)... chủ yếu cũng do dân địa phương cung cấp, không chuyên nghiệp và
thiếu an toàn, nói chi đến chuyện mua bảo hiểm cho phương tiện. Tuy nhiên,
đáng lo hơn là lãnh đạo các địa phương cũng tỏ ra thiếu tầm nhìn trong tổ chức
khai thác du lịch khiến cho chút lợi thế khác biệt nhỏ nhoi cũng dần mất đi.
Sản phẩm du lịch nghèo nàn nên lượng doanh nghiệp đứng ra khai thác
cũng lèo tèo. Ông Vũ Thế Bình, Vụ trưởng Vụ Lữ hành (Tổng cục Du lịch, thuộc
Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), cho biết đến nay cả vùng Đồng bằng Sông
Cửu Long mới có... 18 doanh nghiệp lữ hành quốc tế - chiếm 2,8% cả nước.
Trong đó, Tiền Giang có nhiều nhất với chín doanh nghiệp, còn Cần Thơ là thành
phố lớn nhất vùng nhưng chỉ có... một doanh nghiệp lữ hành quốc tế!
Ông Võ Hùng Dũng, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt
Nam, chi nhánh Cần Thơ, dẫn chứng các điều tra đã được tiến hành ở nhiều địa
phương cho thấy mức lưu trú bình quân của du khách ở Lâm Đồng đến 26 ngày,
Thành phố Hồ Chí Minh là 7,8 ngày, Lào Cai cũng đạt 2,6 ngày... Còn tại Cần
Thơ, tuy không có số liệu điều tra nhưng ước đoán chỉ ở mức dưới hai ngày! Các
con số tính toán hồi năm 2004 cho thấy, bình quân khách quốc tế lưu trú tại
Đồng bằng Sông Cửu Long chỉ vào khoảng 0,85 ngày và tại Cần Thơ là 1,2
ngày. Và lượng khách quốc tế đến Đồng bằng Sông Cửu Long chỉ chiếm 15% so
với cả nước.

14


“Rõ ràng chúng ta mới chỉ có một vài điểm như vẻ đẹp tự nhiên vùng sông

nước, các lễ hội và chùa miếu. Còn một loạt cái, chúng ta thiếu và rất thiếu. Chưa
nói ngay cả những điểm vừa nói thì cũng mới chỉ ở dạng sơ khai - giống như
trưng bày ra đó - còn để làm đẹp thêm thì vẫn chưa biết phải làm sao”, ông Võ
Hùng Dũng nhận định.
1.2.4. Cần những con người chuyên nghiệp
Theo ông Võ Anh Tài, Giám đốc Công ty Dịch vụ lữ hành Saigontourist,
với những lợi thế riêng - dù ít, Đồng bằng Sông Cửu Long vẫn có điều kiện để
sáng tạo và tổ chức các loại hình tour lưu trú dài ngày cho du khách trong và
ngoài nước khám phá những nét văn hóa sống động của mình. Đó có thể là loại
hình homestay kết hợp tham gia công việc đồng áng theo kiểu “một ngày làm
nông dân Nam bộ”. Du khách có thể cùng chăm sóc vườn, tham gia tát nước bắt
cá, bắt cua... như những nông dân thực thụ. Cũng có thể phát triển các tour du
thuyền có nghỉ đêm, kết hợp các sinh hoạt như đi thuyền chèo vào các kênh, rạch
hoặc thăm vườn trái cây, nhà dân, làng nghề... trên các cù lao.
Tuy nhiên, để làm được điều đó, ông Tài cho rằng một trong những việc
cần làm ngay là phải có chiến lược xây dựng và phát triển nguồn nhân sự chuyên
nghiệp. Mọi ý tưởng khai thác dịch vụ, đầu tư, marketing... để thu hút khách đều
xuất phát từ con người và để biến ý tưởng thành hiện thực cần phải có những
người thực hiện chuyên nghiệp. Như hiện nay, theo lời ông Khanh: “Lực lượng
làm du lịch chưa tới 50% học qua trường lớp”. Và điều quan trọng, theo ông
Dũng: “Cần lưu ý rằng, hình ảnh, lợi ích và sự dị biệt hóa phải là sự cảm nhận
của du khách, chứ không phải của các quan chức hay các nhà quảng bá du lịch”.
Mới đây, Bộ Nội vụ đã chính thức có quyết định cho phép thành lập Hiệp
hội Du lịch Đồng bằng Sông Cửu Long, nhằm đảm nhận các công việc như
quảng bá cho ngành du lịch và xây dựng hình ảnh chung của vùng Đồng bằng
Sông Cửu Long, đào tạo và huấn luyện cán bộ, phối hợp hoạt động giữa các địa
phương... Tuy vậy, vẫn khó đặt hết sự kỳ vọng vào ban chấp hành hiệp hội nếu
như đó vẫn là những con người thiếu chuyên nghiệp!

15



Chương II: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ DU LỊCH SINH
THÁI CẦN THƠ
2.1. Hiệu quả kinh tế mang lại từ mô hình:
Du lịch sinh thái là ngành mang lại hiệu quả kinh tế cao cho Thành phố Cần
Thơ nói chung cũng như hiệu quả kinh tế đối với từng điểm kinh doanh loại hình
du lịch này nói riêng.
Mang lại đời sống kinh tế khá cao và ổn định cho đội ngũ nhân lực phục vụ
trong ngành.
Giải quyết được nhiều công ăn việc làm cho cả đội ngũ chuyên môn cũng
như những người được hưởng từ các dịch vụ kèm theo… Có thể nói “Du lịch là
một cây xanh nhưng hái ra tiền thật”.
Doanh thu năm 2007 đạt 365 tỷ đồng, tăng 37% so với năm 2006, vượt kế
hoạch năm 11%.
Bảng 3: Kết quả đạt được của toàn ngành du lịch Cần Thơ qua từng năm.
Năm

2008
2006

Chỉ tiêu

2007
(Dự kiến)

Tổng lược khách (Triệu lượt)

1.28


1.70

2.50

Doanh thu (Tỉ đồng)

266

365

450

Nguồn: Báo cáo hằng năm Sở du lịch Thành phố Cần Thơ

Riêng doanh thu 6 tháng đầu năm 2007 đạt 168 tỷ đồng, tăng 16% so với
cùng kỳ, đạt 51% kế hoạch năm.
2.2. Những thuận lợi và khó khăn:
2.2.1. Thuận lợi:
Về vị trí: Thành phố Cần Thơ có địa thế hết sức thuận lợi để phát triển kinh
tế trong đó du lịch cũng có nhiều điều kiện hơn để phát triển. Nằm ở trung tâm
của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long, nơi có tiềm năng du lịch sinh thái được

16


đánh giá là lớn vào bậc nhất nước. Là đầu mối giao lưu kinh tế của vùng với các
bộ phận khác.

Hình 3: Bảng đồ du lịch Thành phố Cần Thơ năm 2008.
Cơ sở hạ tầng, vật chất: kể từ khi được công nhận là thành phố trực thuộc

Trung ương, việc trang bị cơ sở hạ tầng, vật chất được củng cố và phát triển khá
nhanh và thế mà Thành phố Cần Thơ cũng là nơi có tiện nghi thoải mái nhất
trong vùng, việc đi lại thuận tiện hơn, tạo điều kiện thu hút du khách hơn. Cũng
vì là Thành phố trực thuộc Trung ương nên thu hút nhiều sự quan tâm đầu tư hơn
trong đó đầu tư cho du lịch sinh thái là không nhỏ. Điển hình là chỉ trong mấy
năm gần đây số lượng các nơi tham gia kinh doanh loại hình du lịch sinh thái
tăng đáng kể. Đầu tư cho các điểm nghỉ ngơi, ăn uống như nhà hàng, khách sạn
cũng được chú trọng nhiều.
Cần Thơ nằm trong cây trái quanh năm, thời tiết mát mẽ, mưa thuận gió
hòa, sông nước chan hòa. Sự kết hợp các điều kiện ấy đã tạo nên những không
gian du lịch vô cùng hấp dẫn.
Du lịch sinh thái, còn là loại hình du lịch đặc trưng của Đồng bằng nói
chung và của Thành phố Cần Thơ nói riêng, được các cấp lãnh đạo chú ý phát

17


triển. Năm 2004, Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Cần Thơ ban hành Chỉ thị “Đẩy
mạnh phát triển du lịch trên địa bàn Thành phố”.
Cần Thơ nổi tiếng và đi vào long người với vẻ đẹp tự nhiên và năng động
của bến Ninh Kiều, mỗi khi nghĩ đến Cần Thơ trong lòng bỗng ngân lên câu hát:
“Cần Thơ gạo trắng nước trong
Ai đi đến đó lòng không muốn về”
Đặc biệt hơn, năm 2008 Thành phố Cần Thơ được chọn là điểm tổ chức
năm du lịch Quốc gia với chủ đề “Miệt vườn sông nước Cửu Long”, du lịch sinh
thái Cần Thơ lại một lần nữa như được chấp thêm đôi cánh để bay cao bay xa
hơn xứng đáng với những gi mà thiên nhiên ban tặng. Bởi lẽ chính khẩu hiệu
“Miệt vườn sông nước Cửu Long” đã nói lên đặc trưng đó.

Hình 4: Lễ khai mạc năm du lịch Quốc gia Mekong_Cần Thơ 2008.

2.2.2. Khó khăn:
Kinh tế: Nền kinh tế đi lên từ một tỉnh vốn có truyền thống nông nghiệp,
mặc dù là Thành phố thuộc Trung ương nhưng Cần Thơ vẫn còn nghèo, mức
sống người dân vẫn chưa cao.
Ý thức bảo vệ môi trường sống của người dân nhìn chung còn thấp. Đây là
yếu tố tác động trực tiếp đến việc kinh doanh và phát triển du lịch nói chung và
du lịch sinh thái nói riêng.
18


Lực lượng nhân viên quản lý và phục vụ trong ngành còn thiếu và hoạt
động chưa thực sự có hiệu quả. Nguồn nhân lực đã hạn chế về số lượng lại vướng
phải khó khăn về trình độ chuyên môn, ““…Ngay cả những người làm du lịch
chuyên nghiệp cũng chưa... chuyên nghiệp vì hơn 50% lực lượng chưa qua
trường lớp đào tạo…” (Ông Đinh Viết Khanh, Phó ban Tổ chức năm Du lịch
Quốc gia Mekong - Cần Thơ 2008, Giám đốc Sở Du lịch Cần Thơ, trả lời phỏng
vấn Thời báo Kinh tế Sài Gòn).
Hệ thống đào tạo cung ứng nguồn nhân lực cho ngành chưa được quan tâm
và phát triển đúng mức. Trên toàn địa bàn Thành phố Cần Thơ cũng chỉ có vỏn
vẹn có 2 nơi cung ứng nguồn nhân lực cho ngành là Trường Đại Học Cần Thơ và
Trường Trung Cấp Du lịch Cần Thơ. Riêng Đại Học Cần Thơ cũng chỉ có 2
chuyên ngành phục vụ trực tiếp nguồn nhân lực cho ngành là Hướng dẫn viên du
lịch (Khoa sư phạm) và Quản trị du lịch – dịch vụ (Khoa Kinh tế).
Chưa có một kênh thông tin nào thực sự quản bá nột cách có hiệu quả đối
với du lịch sinh thái Cần Thơ. Nghĩ đi nghĩ lại khi nói đến du lịch Cần Thơ trong
tâm trí du khách cũng chỉ có là bến Ninh Kiều cùng câu hát bao đời:
“Cần Thơ gạo trắng nước trong
Ai đi đến đó lòng không muốn về”
mà hiếm khi có ai nghĩ đến việc Thành phố Cần Thơ còn có trên 20 điểm du lịch
sinh thái cũng được đầu tư khá công phu.

Bên cạnh đó việc đầu tư kinh phí và chủ trương mở rộng của các cấp lãnh
đạo còn chưa cao, hầu như mọi kinh phí đầu tư đều do chính nhà đầu tư bỏ ra và
mô hình chỉ là tự phát theo khả năng vốn có của từng nhà đầu tư.

2.3. Nhận xét:
2.3.1. Những điểm đạt được:

19


Trong những năm qua, ngành du lịch Thành phố Cần Thơ, đặc biệt là du
lịch sinh thái đã đạt được những bước phát triển đáng tự hào.
Về số lượng các điểm du lịch sinh thái trên địa bàn Thành phố Cần Thơ:
hiện nay Cần Thơ có 21 điểm du lịch sinh thái (năm 2008) được đầu tư rộng
khắp từ trung tâm Thành phố đến các vùng nông thôn. Trong đó nổi bậc nhất là
khu du lịch sinh thái Phù Sa kết hợp các loại hình vui chơi giải trí xây dựng từ
năm 2004 với tổng kinh phí hơn 20 tỉ đồng, chính thức khai trương ngày 01-092006 được đông đảo du khách ủng hộ. Xuất phát từ bến Ninh Kiều sau khoảng
5 đến 10 phút đi tàu là các bạn có thể đặt chân đến khu du lịch Phù Sa.

Hình 5: Khu du lịch sinh thái Phù Sa.
Bên cạnh đó, còn có nhiều điểm du lịch sinh thái danh tiếng không kém
như: Làng du lịch Mỹ Khánh (335 Lộ Vòng Cung - Xã Mỹ Khánh Huyện
Phong Điền - TP. Cần Thơ) hiện đang rất nổi tiếng với món “Cơm điền chủ”;

20


Hình 6: Vườn du lịch Mỹ Khánh.
Khu du lịch sinh thái Thủy Tiên (cách trung tâm TP Cần Thơ hơn 10 km
theo quốc lộ 91, qua cầu San Trắng 2 hướng về Ô Môn 200 m) Bạn và gia đình

sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của hoa lan, mệnh danh là Hoàng Hậu của các
loại hoa, bên cạnh những hòn non bộ độc đáo giàu tính sáng tạo cùng các loại
cây kiểng mới lạ. Một số loài động vật quí như: Gấu, Baba, Trăn, Cá Sấu....;
Vườn du lịch Xuân Mai (Phường Phước Thới, quận Ô Môn, TP Cần Thơ) Một
không gian xanh của vườn cây trái trĩu quả, mát mẽ và những con rạch nhỏ dọc
theo lối đi. Sự kết hợp hài hoà giữa thiên nhiên và con người sẽ làm cho du
khách có cảm nhận nơi đây đích thực là nông thôn Việt Nam. Đặc biệt vườn du
lịch Xuân Mai còn thu hút nhiều du khách bởi những món ăn đậm đà như: lươn,
cá bóng mú, cá rô… ; vườn cò Bằng Lăng, khu du lịch Ba Láng… Đặc biệt
không thể không nhắc đến Chợ Nổi Cái Răng (Quận Cái Răng, Thành phố Cần
Thơ), điểm du lịch đặc trưng của vùng sông nước Cửu Long với hình ảnh ghe
xuồng tấp nập, hàng hóa được giới thiệu và mua bán ngay chính trên những
chiếc ghe, chiếc xuồng đó; Cùng nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác…
Khối lượng du khách đến Thành phố Cần Thơ nhình chung thời gian qua
luôn tăng đạt mức xấp xỉ 1,5 triệu lược/năm. Dự kiến năm 2008 sẽ đón 2 triệu
lược thông qua tác động từ chương trình du lịch quốc gia Mekong 2008. Với
tốc độ tăng như dự kiến thì hiệu quả kinh doanh sẽ được nâng cao đáng kể.
2.3.2. Những mặt cần khắc phục:
Tuy đạt được những thành công to lớn và du lịch Thành phố Cần Thơ nói
chung, du lịch sinh thái nói riêng đang trên đà phát triển nhanh chóng. Song vẫn
21


còn rất nhiều những hạn chế, những khuyết điểm cần sớm được khắc phục để
thúc đẩy ngành phát triển hơn nữa.
Trước hết là phải khắc phục được tình trạng thiếu trình độ chuyên môn của
đội ngũ nhân viên phục vụ trong ngành bỡi lẽ đây là yếu tố then chốt trong khâu
phát triển kinh tế du lịch. Không có đủ năng lực trình độ chuyên môn thì không
thể thực hiện được những bước phát triển cao hơn nữa được mặc dù những điều
kiện khác vẫn đang góp phần thúc đẩy cho sự phát triển của ngành.

Bên cạnh đó, việc khắc phục năng lực trình độ chuyên môn của đội ngũ
nhân lực phục vụ trong ngành ngành là chưa đủ. Hiện cả nước nói chung, Thành
phố Cần Thơ nói riêng, đặc biệt là du lịch sinh thái của Thành phố đang rất cần
sự bổ sung về số lượng nguồn nhân lực do thực tế sự thiếu hụt trầm trọng của
ngành đặt ra. Đặc biệt là đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn, giàu kinh
nghiệm và sang tạo, năng động và nhiệt tình, có tinh thần tự hào về bản sắc dân
tộc, tình yêu quê hương, đất nước…
Du lịch sinh thái là loại hình du lịch gắn liền với môi trường tự nhiên vì thế
mà nó không thể phát triển được trên môi trường bị ô nhiểm và tù đọng. Vấn đề
đặt ra ở đây là chúng ta cần khắc phục càng sớm càng tốt, càng sạch càng tốt vấn
đề môi trường trên địa bàn Thành phố Cần Thơ để tạo điều kiện cho ngành phát
triển hơn nữa. Trước hết phải nâng cao được ý thức bảo vệ môi trường của tầng
lớp dân cư trên địa bàn và các doanh nghiệp tham gia sản xuất.
Thêm vào đó, vì là yếu tố quảng bá nên việc quảng bá tiếp thị hình ảnh du
lịch của Thành phố đến với khách du lịch cũng rất quan trọng và cần được khắc
phục càng sớm càng tốt, phải xây dựng cho được kênh thông tin cụ thể cho việc
quảng bá thực sự có hiệu quả đồng thời có kế hoạch mở rộng và liên tục hơn nữa.
Cải thiện và hoàn thiện hệ thống giao thông vì thực tế như thế vẫn chưa đủ,
chưa phải là hoàn hảo, chưa đủ tiêu chuẩn của một đô thị tiên tiến mà chúng ta
đang hướng tới xây dựng Thành phố Cần Thơ trở thành đô thị loại 1.
Chú trọng hoen nữa nguồn đầu tư cho loại hình du lịch sinh thái bao gồm
đầu tư từ phía nhà đầu tư và đầu tư hỗ trợ từ phía chính quyền thông qua các
chính sách phát triển…

22


Cải thiện và nâng cao chất lượng hệ thống lưu trú, nghỉ dưỡng, cũng như
ẩm thực cho khách du lịch. Thiết nghĩ đây là yếu tố dịch vụ không thể thiếu được
trong mọi loại hình du lịch. Khắc phục được tình trạng du khách chỉ đến 1 lần rồi

không đến nữa, tương lai không mấy tốt đẹp đối với kinh doanh ngành nghề này.
Đặc biệt là chúng ta cần tiếp tục củng cố và nâng cao hơn nữa những mặt
đã đạt được để càng ngày phát triển hơn nữa du lịch Thành phố vươn ra thị
trường du lịch thậm chí là quốc tế.

23


Chương III: GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC YẾU KÉM VÀ
PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN TRONG TƯƠNG LAI
3.1. Giải pháp:
3.1.1. Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực:
Công việc này đòi hỏi cần phải có sự kết hợp của từ cả 3 phía Chính quyền,
các điểm Trường trong Thành phố cùng các trung tâm du lịch hiện có. Chính
quyền địa phương cần đưa ra được kế hoạch phát triển nguồn nhân lực thông qua
đánh giá nhu cầu tổng quan của ngành. Nhà trường là nơi đào tạo cung cấp
nguồn nhân lực cho ngành với đủ điều kiện tiêu chuẩn nếu như sự liên kết giữa
các công ty, các điểm du lịch… và nhà trường được tốt. Khi đó phía nhà tuyển
dụng sẽ có thể đặt ra được đâu là nhu cầu cấp thiết nhất về nguồn nhân lực cho
mình. Nguồn nhân lực được tạo ra phải đảm bảo đủ số lượng và chất lượng.
3.1.2. Xây dựng hệ thống cở sở vật chất phục vụ trong ngành
Cơ sở vật chất ở đây bao gồm hệ thống cơ sở vật chất trong và ngoài ngành,
bên trong các điểm du lịch và xung quanh các điểm du lịch ấy.
Cần phải củng cố và hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất này vì đây là yếu tố
đánh giá mức độ phát triển riêng cũng như mức độ phát triển chung của ngành
hay nói cách khác là thứ bậc của du lịch Cần Thơ so với các Tỉnh và khu vực
khác. Đây là yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho sự tham quan thưởng thức tài sản
du lịch của du khách.
3.1.3. Quan tâm hơn nữa các dịch vụ hỗ trợ:
Dịch vụ hỗ trợ cho ngành bao gồm các dịch vụ thông tin quảng bá, hướng

dẫn, thông tin liên lạc, dịch vụ vận chuyển, nghỉ ngơi, nhà hang, khách sạn…
Quan trọng hơn hết là các dịch kèm theo ngay chính trong chương trình phục vụ
tại những điểm mà du khách đặt chân đến.
3.2. Phương hướng phát triển:
3.2.1. Đầu tư mở rộng quy mô:
Đây là phương hướng phát triển nhằm cải thiện giới hạn về khoảng cách tự
nhiên. Việc phát triển quy mô sẽ có thể thực hiện theo hai hướng. Thứ nhất, mở
24


rộng hơn các diện tích các điểm du lịch hiện có nhằm có được không gian rộng
rãi, thoải mái hơn cho du khách. Thứ hai, mở thêm các điểm du lịch ở nhiều nơi
khác nhau nhằm tạo nên thế liên hoàn trong du lịch nhưng ở mỗi nơi phải tạo
được đặc riêng. Cả hai cách đều tồn tại những ưu và khuyết điểm riêng vì thế nên
kết hợp cả hai phương hướng trên nhằm hoạt động ngày càng có hiệu quả hơn.
3.2.2. Đa dạng hoá các loại hình dịch vụ:
Tại mỗi điểm kinh doanh loại hình du lịch sinh thái nên mở rộng càng rộng
càng tốt những dịch vụ ngoài các dịch vụ hiện có như câu cá, hái trái, ẩm thực,…
có thể mở thêm các loại hình dịch vụ khác chẳng hạn như bơi lội, thi đấu thể
thao, hóa thân vào người làm ra các sản phẩm dịch vụ, người làm vườn, người
chăn nuôi hay là để du khách trực tiếp chế biến các món ăn mà họ thích… Được
như thế thì ngành mới ngày càng phát triển, thu hút ngày càng đông, hiệu quả
kinh tế sẽ ngày một tăng bởi khi du khách tham gia vào loại hình du lịch này họ
muốn được “sờ” tới tự nhiên hơn là phục vụ theo khuôn khổ.
3.2.3. Tạo mối liên kết bền chặt giữa các điểm du lịch trong vùng:
Mối liên kết được tạo nên không chỉ là những điểm du lịch trong phạm vi
Thành phố mà nó cần được mở rộng ra phạm vi Đồng bằng Sông Cửu Long hay
trong cả nước. Mối liên kết có thể được diễn tả qua mô hình:

25