Đánh giá về tâm lý học phân tâm học
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (75.73 KB, 4 trang )
Trong giai đoạn đầu hình thành, tâm lý học hành vi đã mở ra một thời
kỳ mới, cứu thoát tâm lý học những năm cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX
ra khỏi khủng hoảng.
Đưa ra cho tâm lý học đương đại một con đường mới để nghiên cứu
tâm lý học như một khoa học về tâm lý. Và đưa tâm lý học đi theo con đường
duy vật biện chứng, góp phần rất lớn trong việc xây dựng tâm lý học khách
quan.
Lần đầu tiên trong lịch sử tâm lý, tâm lý học hành vi đưa hành vi con
người, đời sống xã hội của con người trở thành đối tượng của tâm lý học.
Kiên quyết chống lại những trường phái tâm lý học duy tâm trước đó. Xây
dựng một lý thuyết tâm lý học khách quan hoàn toàn mới.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa hành vi đã đưa ra nhiều lập luận có giá trị cho
việc giáo dục, đào tạo con người. Đưa ra những luận điểm có ý nghĩa trong
việc xây dựng tâm lý học xã hội, nghiên cứu hành vi của con người.
Theo quan điểm của tâm lý học hành vi, bản chất của hành vi là phản
ứng của cơ thể ® đáp ứng lại tác động của môi trường (S) và tạo nên công
thức nổi tiếng S---->R.
Cặp S---->R này dựa trên quan điểm triết học thực chứng.
Để dự đoán và kiểm soát được hành vi, chúng ta có thể áp dụng phương pháp
của khoa học tự nhiên: qua tính toán, quan sát, thực nghiệm....Ví dụ như: dự
đoán được người A trong tình huống B sẽ có những hành vi CDF nào.
S.Freud xây dựng nên: con người chia thành 3 khối: Cái ấy, Cái tôi và
Cái siêu tôi. Ba hoạt động này hoạt động qua lại với nhau tạo nên đời sống
tâm lý con người.. Trong đó cái ấy (các bản năng) quyết định toàn bộ đời
sống tâm lý con người.
Học thuyết Phân tâm học được xây dựng trên khái niệm vô thức. Freud
quan niệm " Tất cả các hiện tượng tâm thần của con người về bản chất là hiện
tượng vô thức. Vô thức là phạm trù chủ yếu trong đời sống tâm lí của con
người. Mọi hoạt động trong tâm trí đều bắt nguồn trong vô thức và tuỳ theo
1
tương quan của những lực lượng thôi thúc và ngăn cản được biểu hiện ra theo
những qui luật khác hẳn với ý thức"
Trong các loại vô thức thì đam mê tính dục có một vị trí đặc biệt quan
trọng trong toàn bộ đời sống tâm lí của con người. Đam mê tính dục tạo ra
nguồn năng lượng cực kỳ mạnh mẽ (gọi là libido), cội nguồn của mọi cội
nguồn tinh thần, nguyên nhân mọi bệnh tâm thần cũng như khả năng lao
động sáng tạo ở con người.
Đánh giá về Tâm lý học Phân tâm học
Phân tâm học của Freud ngay từ khi mới ra đời được đánh giá với
nhiều thái độ khác nhau. Những nghiên cứu của Freud vẫn còn có giá trị ứng
dụng phổ biến cho đến ngày nay. Đánh giá học thuyết phân tâm học của
Freud dưới góc dộ tâm lý học thì có những ưu điểm và nhược điểm như sau:
1.Ưu điểm
Freud đã đưa ra một lí thuyết trọn vẹn về nhân cách, nó đầy dủ và cho
phép giải quyết nhiều vấn dề tâm lý có ứng dụng thực tế mà đến nay vẫn còn
được ứng dụng
Ông còn đ ược đánh giá cao khi là người đã khám phá ra một lĩnh vực
nghiên cứu mới của tâm lý học: vô thức. Có công lớn trong việc nghiên cứu
động lực hành vi vủa con người là động cơ vô thức. Và đưa ra những khái
niệm: Sự dồn nén, cơ chế tự vệ, sự đồng nhất hoá, xung đột, sự xã hội hoá…
Vấn đề các động cơ bị che giấu của bệnh nhân trong lâm sàng và ý nghĩa của
nhân tố này đối với các nhà lâm sàng.
Có nhận xét: Ông được coi là người dũng cảm nhất thế giới bởi dám
vạch trần bộ mặt đao đức giả của nhân loại.
2. Nhược điểm
Phân tâm học đã đối lập hoàn toàn với các nguyên tắc cơ bản của tâm
lý học duy vật biện chứng. Nó tách biệt hoàn toàn nhân cách với những điều
kiện xã hội của sự hình thành nhân cách, đề cao cái vô thức, cái sinh vật lên
hàng đầu. Yếu tố sinh học thuần tuý là bât biến. Đây là chủ nghĩa sinh vật
điển hình. Hạ thấp vai trò của ý thức, không xem ý thức là đối tượng của tâm
lý học.
2
Thuyết phân tâm của Freud về sau được phát triển thành phân tâm học
mới (phân tâm học hiện đại) với các tên tuổi Jung, Iromm…đã đưa ra một số
cải biến cho mô hình truyền thống.
•-Freud đã có thiên tài phát hiện ra nhiều vấn đề mới, đề xuất một số
khái niệm tâm lý giúp con người hiểu sâu về con người, và bất kỳ ai quan
tâm đến con người đều phải nắm được.
•-Mặt khác trong lúc chuyển sang suy luận và vận dụng cho thực tiễn,
Freud và các đồ đệ về sau đã có nhiều kết luận và cách làm khó chấp nhận
đứng về khoa học.
Đánh giá về Tâm lý học hành vi
Đưa ra cho tâm lý học đương đại một con đường mới để nghiên cứu
tâm lý học như một khoa học về tâm lý. Và đưa tâm lý học đi theo con đường
duy vật biện chứng, góp phần rất lớn trong việc xây dựng tâm lý học khách
quan.
Lần đầu tiên trong lịch sử tâm lý, tâm lý học hành vi đưa hành vi con
người, đời sống xã hội của con người trở thành đối tượng của tâm lý học.
Kiên quyết chông lại những trường phái tâm lý học duy tâm trước đó. Xây
dựng một lý thuyết tâm lý học khách quan hoàn toàn mới.
Bên cạnh đó, chủ nghĩa hành vi đã đưa ra nhiều lập luận có giá trị cho
việc giáo dục, đào tạo con người. Đưa ra những luận điểm có ý nghĩa trong
việc xây dựng tâm lý học xã hội, nghiên cứu hành vi của con người.
Đặc biệt, học thuyết hành vi đã được nghiên cứu và áp dụng rất thành công
trong tâm lý học hiện đại khi được chỉnh sửa và kết hợp với những trường
phái khác. Đóng góp rất lớn trong tư vấn tâm lý: tiếp cận thân chủ, trị liệu
hành vi, trị liệu tâm lý, quản lý nhân sự, điều hành con người, phương pháp
giáo dục…Trị liệu hành vi được ứng dụng khá rộng rãi trong trị liệu, tham
vấn, đặc biệt với với những người mong muốn thay đổi hành vi không phù
hợp. Những trường hợp thường được sử dụng trị liệu hành vi có hiệu quả cao
như: rối loạn ám sợ; stress, trẻ em với những rối nhiễu tâm lý, cảm giác tuyệt
vọng; rối nhiễu tình dục... Người ta hay sử dụng nó trong những vấn đề liên
quan đến lão khoa, nhi khoa, hoá giải stress, điều chỉnh hành vi. Trong một
3
số lĩnh vực khác như kinh doanh quản lý hay giáo dục cũng có thể sử dụng
liệu pháp này. Thời gian can thiệp bằng liệu pháp này không dài nhưng có
thể đem lại những kết quả mong muốn do vậy nó được ứng dụng rộng rãi.
4
