Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh sản
phẩm ô tô chở khách của Tổng công ty công
nghiệp ô tô Việt Nam
Vũ Trọng Lực
Trường Đại học Kinh tế
Luận văn ThS ngành: Quản trị kinh doanh; Mã số: 60 34 05
Người hướng dẫn: PGS TS Nguyễn Xuân Quang
Năm bảo vệ: 2007
Abstract: Trình bày một số lý luận cơ bản về năng lực cạnh tranh của các Doanh nghiệp
sản xuất ôtô khách trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. Phân tích đánh giá thực trạng
năng lực cạnh tranh của sản phẩm ôtô chở khách của Tổng công ty công nghiệp ô tô Việt
Nam trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay. Đề xuất 8 giải pháp cơ bản nằm nâng
cao năng lực cạnh tranh của Tổng công ty công nghiệp ô tô Việt Nam.
Keywords: Năng lực cạnh tranh; Quản trị kinh doanh; Sản phẩm ôtô; Tổng công ty công
nghiệp ô tô
Content
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Ngành công nghiệp ôtô có vị trí hết sức quan trọng trong nền kinh tế quốc dân của mỗi
quốc gia trên thế giới, đặc biệt đối với những nước có nền công nghiệp phát triển. Đối với một
quốc gia đang trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá như nước ta hiện nay thì vai trò của
ngành công nghiệp ôtô lại càng được thể hiện rõ trong chiến lược phát triển kinh tế vì nó phục vụ
cho nhu cầu thiết yếu của xã hội, đó là nhu cầu về giao thông vận tải, an ninh quốc phòng. Mỗi
một quốc gia có hệ thống giao thông hiện đại thì tương ứng thường có một ngành công nghiệp
ôtô phát triển.
Chế tạo, sản xuất ôtô đòi hỏi phải có công nghệ cao và phức tạp song lại thu hút rất nhiều
lao động và phải có sự cung cấp kịp thời về nguyên nhiên, vật liệu và bán thành phẩm và như
vậy nó cũng kéo theo sự phát triển của các ngành công nghiệp phụ trợ khác. Nhận thức được
điều này, trên con đường phát triển kinh tế, các nước công nghiệp phát triển như: Mỹ, Nhật, Đức,
Anh, Pháp… đã đặc biệt chú trọng phát triển ngành công nghiệp ôtô không những đáp ứng nhu
cầu trong nước mà còn xuất khẩu sản phẩm ra thị trường quốc tế.
Không nằm ngoài xu thế chung của các nước trong khu vực, Việt Nam cũng đang cố
gắng xây dựng cho mình một ngành công nghiệp ôtô cho riêng mình với mục tiêu cho ra đời
những chiếc ôtô mang thương hiệu Việt Nam. Với hàng loạt các biện pháp như: tăng cường đầu
tư vào các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, đưa ra những chính sách ưu đãi để khuyến khích và thu
hút các nhà sản xuất đầu tư vào sản xuất ôtô - phụ tùng ôtô, hình thành các rào cản thuế quan và
phi thuế quan để hạn chế nhập khẩu ôtô nguyên chiếc, miễn thuế nhập khẩu cho các doanh
nghiệp sản xuất ôtô,… Chính phủ Việt Nam đang tạo điều hết sức thuận lợi cho ngành công
nghiệp ôtô phát triển và Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam là một ví dụ.
Nhanh chóng tiếp thu công nghệ tiên tiến của các nước có nền công nghiệp ôtô phát triển,
hình thành các dây chuyền sản xuất ôtô và nhanh chóng chiếm giữ phần lớn thị phần ôtô phổ
thông trong nước. Với những thành tựu đạt được, Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam đã
được Chính phủ tin cậy giao trọng trách phát triển thành tập đoàn ôtô đầu tiên của Việt Nam, góp
phần vào công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Trong những năm qua, Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam đã cung cấp cho thị
trường cả nước khoảng trên 7.000 xe ôtô chở khách và dẫn đầu thị phần các Doanh nghiệp sản
xuất và lắp ráp ôtô trong nước. Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế mới, xu thế hội nhập là tất
yếu, Nhà nước không thể tiếp tục bảo hộ cho Doanh nghiệp nhà nước sản xuất ôtô, sự xuất hiện
của một loạt các đối thủ cạnh tranh như: các nhà sản xuất ôtô tư nhân trong nước, các tập đoàn
sản xuất ôtô nước ngoài,… Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam đang gặp phải rất nhiều khó
khăn và thách thức. “Phải làm gì để có thể tiếp tục tồn tại và phát triển trong điều kiện nền kinh
tế hội nhập?” đang là một câu hỏi được Tổng công ty đặc biệt quan tâm.
Với tầm quan trọng như vậy, tôi chọn đề tài “Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh
sản phẩm ôtô chở khách của Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam” để góp phần tìm hiểu
thực trạng đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô
khách của Tổng công ty trong điều kiện nền kinh tế hội nhập kinh tế quốc tế.
2. Tình hình nghiên cứu:
Trong thời gian qua, đã có những bài báo, đề tài nghiên cứu đưa ra những kinh nghiệm
xây dựng và quản lý nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của nghành công nghiệp nói chung,
những bài viết về vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô nhưng chưa có tài liệu nào
nghiên cứu về nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô chở khách. Thường thì những tài liệu
nghiên cứu mới chỉ dừng ở góc độ phân tích thực trạng sản xuất của ngành công nghiệp ôtô Việt
Nam như:
- Một số vấn đề của công nghiệp ôtô Việt Nam của tác giả Xuân Hồng trên Báo Thị trường
– giá cả số 129 + 130 ngày 29 + 30/06/2006.
- Chiến lược phát triển công nghiệp ôtô Việt Nam đến 2010 của Viện nghiên cứu chiến
lược và chính sách công nghiệp – Bộ Công nghiệp tháng 11/2001….
- Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến 2010, tầm nhìn 2020 của
Viện nghiên cứu chiến lược và chính sách công nghiệp – Bộ công nghiệp tháng
08/2003….
- Một số Luận văn viết về nâng cao năng lực cạnh tranh cạnh tranh ngành công nghiệp ôtô
Việt Nam như :
+ Khoá luận tốt nghiệp: „Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp ôtô
Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế‟ của sinh viên Đoàn Minh Của Trường
Đại học Ngoại thương.
+ Khoá luận tốt nghiệp: „Triển vọng phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam
trong thời gian tới‟ của sinh viên Bùi Hữu Biên Trường Đại học Ngoại thương.
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:
Nghiên cứu, lựa chọn cơ sở lý thuyết, vận dụng phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh
sản phẩm, năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô chở khách của Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt
Nam hiện nay, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao khả năng cạnh tranh sản phẩm của Tổng công ty
công nghiệp ôtô Việt Nam trong điều kiện nền kinh tế mới.
4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
*/ Đối tượng nghiên cứu:
- Các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô.
- Các nhân tố cơ bản tác động đến năng lực cạnh tranh hiện tại và khả năng nâng cao năng
lực cạnh tranh sản phẩm của Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam trong điều kiện mới
của nền kinh tế.
*/ Phạm vi nghiên cứu:
- Tập trung nghiên cứu cạnh tranh nhóm sản phẩm ôtô chở khách.
- Tập trung phân tích các khía cạnh thuộc phạm vi đề tài ở Tổng công ty công nghiệp ôtô
Việt Nam trong thời gian từ 2002 – 2005 và xu hướng phát triển đến 2010.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu của kinh tế chính trị Mác – Lênin, kế
thừa nghiên cứu của nhiều tác giả trong đó đặc biệt chú ý đến các phương pháp hệ thống hoá,
khái quát hoá, thống kê so sánh, phân tích thực chứng, mô hình và bảng biểu.
6. Những đóng góp của luận văn:
Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô chở khách của Tổng
công ty công nghiệp ôtô Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế hiện nay.
Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm ôtô chở khách của Tổng
công ty công nghiệp ôtô Việt Nam, kết quả nghiên cứu có thể dùng làm tài liệu tham khảo
nghiên cứu, áp dụng cho các sản phẩm ôtô khác cũng như của các doanh nghiệp thuộc ngành
công nghiệp sản xuất ôtô Việt nam nói chung.
7. Kết cấu luận văn:
Nội dung của luận văn bao gồm 03 chương:
- Chương I: Lý luận cơ bản về năng lực cạnh tranh sản phẩm của các Doanh nghiệp sản
xuất ôtô khách trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.
- Chương II: Phân tích thực trạng sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh của sản
phẩm ôtô chở khách của Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam.
- Chương III: Giải pháp cơ bản nâng cao năng lực cạnh trạnh sản phẩm ôtô khách của
Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam.
References
Tài liệu tiếng Việt:
1. Bạch Thụ Cường – Bàn về cạnh tranh toàn cầu – Nxb Thông tấn, 2002
2. Công ty TM & DV công nghiệp ôtô Việt Nam – Báo cáo khảo sát, phân tích, đánh giá thị
trường xe ôtô tại Việt Nam, 2005.
3. Mai Thế Cường - Ngành công nghiệp ôtô Việt Nam, những việc cần làm để triển khai thực
hiện quy hoạch ngành – Kennichi Ohmo – Diễn đàn phát triển Việt Nam (VDF) và Viện
nghiên cứu chính sách quốc gia Nhật Bản - ĐH Kinh tế quốc dân.
4. GS.TS Tô Xuân Dân – Những vấn đề chủ yếu về nâng cao năng lực cạnh tranh trong quá
trình hội nhập – Viện nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội Hà Nội.
5. TS Dương Ngọc Dũng – Chiến lược cạnh tranh theo lý thuyết Michael E.Porter – Nxb Tổng
hợp TP Hồ Chí Minh, 2005
6. TS Phạm Thuý Hồng - Chiến lược cạnh tranh cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam
hiện nay – Nxb chính trị quốc gia, 2004.
7. Nguyễn Xuân Lam – Quản trị chiến lược phát triển vị thế cạnh tranh - Nxb Giáo dục, 1998.
8. PGS.TS Nguyễn Xuân Quang – Giáo trình Marketing thương mại – Nxb Thống kê, 1999.
9. PGS.TS Nguyễn Xuân Quang – Giáo trình Quản trị doanh nghiệp thương mại – Nxb thống
kê, 1999.
10. Anh Quân – Công nghiệp ôtô, tiềm năng cho các nhà đầu tư – Tạp chí cộng sản 17/12/2004.
11. TS Vũ Phương Thảo - Giáo trình Nguyên lý Marketing - Đại học quốc gia Hà Nội, 2004.
12. PGS-TS Trần Văn Tùng - Cạnh tranh kinh tế – Nxb Thế giới, 2004.
13. Thị trường – giá cả vật tư số 129 + 130 – thứ 5,6 ngày 29 + 30/06/2006.
14. Tổng công ty công nghiệp ôtô - Thị trường ôtô Việt Nam, bất cập trong luật thuế và cơ sở hạ
tầng yếu kém – Báo đầu tư
15. Tổng công ty công nghiệp ôtô Việt Nam – Báo cáo đánh giá công tác đầu tư 5 năm (2001-
2005).
16. Viện nghiên cứu kinh tế học Nhật Bản (JERI) phối hợp với Bộ Công nghiệp Việt Nam -
Phát triển công nghiệp sản xuất ôtô và phụ tùng ôtô tại Việt Nam, 2001.
17. Viện nghiên cứu chiến lược chính sách công nghiệp – Bộ công nghiệp – Chiến lược phát
triển ngành công nghiêp ôtô đến năm 2010, tầm nhìn 2020 - tháng 07/2001.
18. Viện nghiên cứu QLKT Trung Ương – Nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia – Nxb Giao
thông vận tải, 2003.
19. TS Lương Sơn – Công nghiêp ôtô xưa và nay – Tạp chí ôtô xe máy số 20, 2004.
20. Sài Gòn giải phóng - Sản xuất ôtô trong nước trước tiến trình hội nhập.
21. Philip Kotler - Quản trị Marketing – Nxb Thống kê, 2003.
Các trang web tham khảo:
www.dichvuxehoi.com
www.auto_asia.com
www.eyeforauto.com
www.vnmedia.vn
www.vninvest.com
www.gso.gov.vn