SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
"XÂY DỰNG THỰC ĐƠN HỢP LÝ, KẾT HỢP NHIỀU LOẠI
THỰC PHẨM CHO TRẺ MẦM NON"
A - PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang trong thời kỳ Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nước. Việc phát
triển kinh tế đang là một nhu cầu cấp thiết của mỗi quốc gia trong đó có Việt Nam, việc
phát triển kinh tế gắn liền với sự phát triển cuộc sống của con người. Ngày nay trong
công cuộc xây dựng đất nước nói chung và xây dựng chiến lược con người nói riêng cùng
với chiến lược đó Đảng và nhà nước ta rất quan tâm đến sự nghiệp chăm sóc bảo vệ và
giáo dục trẻ em.“ Trẻ em hôm nay - Thế giới ngày mai” Trẻ em là nguồn hạnh phúc của
mỗi gia đình, là tương lai của đất nước, là lớp người kế tục sự nghiệp của cha anh, gánh
vác mọi công việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Vì một tương lai tươi
sáng trẻ em sẽ trở thành chủ nhân hữu ích của tương lai thì ngay từ thủa ấu thơ trẻ phải
được hưởng nền giáo dục phù hợp hiện đại và toàn diện về mọi mặt Đức, Trí, Thể, Mỹ.
Chính vì vậy công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non có một vị trí đặc biệt quan trọng
trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo con người.
Song song với việc chăm sóc là việc nuôi dưỡng trẻ mà ăn uống là một nhu cầu không
thể thiếu được của mỗi con người. Nấu ăn là một công việc hết sức gần gũi và quen thuộc
trong mỗi gia đình và trường mầm non. Trong mỗi chúng ta ai cũng có thể nấu ăn được
nhưng nấu như thế nào để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng một cách an toàn và hợp lý
nhất, điều này không dễ bởi nó luôn luôn đòi hỏi chúng ta phải có những sáng kiến và
hiểu biết về nấu ăn nói chung và đặc biệt là nấu ăn cho các cháu ở nhà trẻ và mẫu giáo
nói riêng. Nếu trẻ em được nuôi dưỡng tốt sẽ có một sức khoẻ tốt và đó là tiền đề cho sự
phát triển của trẻ sau này. Vì vậy công tác nuôi dưỡng trong trường mầm non là một việc
hết sức quan trọng.
Bản thân tôi là một giáo viên mầm non lại được phân công phụ trách bếp ăn của nhà
trường tôi thật sự băn khoăn trăn trở trước thực tế thị trường nhạy cảm hiện nay, làm thế
nào để có được một thực đơn cân đối hợp lý, đảm bảo calo, cân đối tỷ lệ 3 chất P – L – G,
Can xi, B1, Vitamin thay đổi theo mùa với nhiều loại thực phẩm phong phú đa dạng .

Hiểu được việc xây dựng thực đơn cho trẻ mầm non có tầm quan trọng như vậy. Cùng
với sự giúp đỡ của ban giám hiệu, sự kết hợp của các bạn đồng nghiệp trong tổ nuôi
dưỡng và giáo viên trên lớp đã giúp đỡ tôi mang lại những bữa ăn hàng ngày thật ngon
miệng cho trẻ. Do vậy tôi đã mạnh dạn chọn đề tài :“ Xây dựng thực đơn hợp lý, kết hợp
nhiều loại thực phẩm cho trẻ mầm non” tại trường mầm non Na Mao.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở nghiên cứu về thực trạng của việc xây dựng thực đơn ở tại trường mầm non
Na Mao để tìm ra những biện pháp xây dựng thực đơn hợp lý cho trẻ trong trường mầm
non để phù hợp và đáp ứng với nhu cầu thị trường hiện nay.
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu thực trạng trong khi xây dựng thực đơn tại trường mầm non Na
Mao
- Từ thực trạng đó đề ra một số biện pháp xây dựng thực đơn hợp lý, phù hợp với
nguồn thực phẩm sẵn có ở địa phương
- Đề xuất kiến nghị với các cấp lãnh đạo tạo điều kiện tốt cho việc xây dựng thực
đơn hợp lý cho trẻ tại trường mầm non
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Một số biện pháp xây dựng thực đơn hợp lý, phù hợp với nguồn thực phẩm sẵn
có tại địa phương cho trẻ mầm non tại trường mầm non Na Mao
B - PHẦN NỘI DUNG
I, Cơ sở lý luận
Xác định được tầm quan trọng của công tác chăm sóc nuôi dạy thế hệ trẻ từ xưa
đến nay trên toàn thế giới đều có chiến lược lâu dài về chăm lo bồi dưỡng thế hệ sau
này, ở nước ta lúc sinh thời trong bài nói chuyện với lớp đào tạo cán bộ Mẫu Giáo năm
1959 Bác Hồ đã căn dặn: "Dạy trẻ cũng như trồng cây non, Trồng cây non được tốt thì
sau này cây lớn lên mới tốt". Thực hiện tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ từ 0 đến 6
tuổi là chúng ta đã tạo dựng được một nền móng vững chắc cho sự phát triển bền vững
của đất nước sau này. Vì ở lứa tuổi này trẻ phát triển với tốc độ rất nhanh đặc biệt là sự
tăng tốc về chiều cao và cân nặng. Vì thế trẻ cần một lượng dinh dưỡng lớn, hiện nay tỉ
lệ suy dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam vẫn còn khá cao. Chính vì vậy mà công tác

phòng chống suy dinh dưỡng là nhân tố quan trọng về chiến lược phát triển con người.
Dinh dưỡng là một nhu cầu rất quan trọng đối với chúng ta nói chung và đối với trẻ em
nói riêng, trẻ em cần dinh dưỡng để phát triển về thể lực và trí lực.
Trẻ em được nuôi dưỡng tốt sẽ mau lớn, khoẻ mạnh, thông minh và học giỏi. Ngược lại
nếu nuôi dưỡng không đúng cách trẻ sẽ còi cọc, chậm lớn, chậm phát triển và dễ mắc
bệnh, dinh dưỡng không hợp lý kể cả thiếu hoặc thừa đều ảnh hưởng tới sự phát triển
của trẻ. Nếu ăn thiếu các

chất dinh dưỡng cơ thể trẻ sẽ chậm phát triển, dễ dẫn đến bệnh còi xương và suy dinh
dưỡng, còn nếu trẻ ăn thừa chất dinh dưỡng thì dễ mắc các bệnh béo phì. Do đó nguyên
nhân dẫn đến suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi là do sự kết hợp nhiều yếu tố như
thiếu kiến thức nuôi con, do thiếu ăn và bệnh tật. Nhưng nguyên nhân chính là do cách
nuôi dưỡng không hợp lý, cho trẻ ăn vô nguyên tắc, trẻ thích ăn gì thì cho trẻ ăn thứ đó
mà phụ huynh không chú ý đến việc phối hợp các loại thực phẩm, không cân đối giữa
các chất dinh dưỡng động vật và thực vật, không đảm bảo vệ sinh và kết hợp mắc các
bệnh nhiễm khuẩn cụ thể như trẻ bị bệnh sởi, viêm đường hô hấp, biếng ăn hoặc do bị ăn
kiêng khem quá mức.
Cho trẻ ăn sam quá sớm gây rối loạn tiêu hoá và kém hấp thụ hoặc cho trẻ ăn quá
muộn cơ thể trẻ bị thiếu chất dinh dưỡng. Do đó việc quan tâm đến chế độ dinh dưỡng
cho trẻ là việc làm rất cần thiết là trách nhiệm của mỗi nhà trường, mỗi giáo viên góp
phần thúc đẩy sự nghiệp giáo dục nước nhà phát triển kịp thời các nước có nền giáo dục
tiên tiến hiện đại.
II, Cơ sở thực tiễn
Thực tế hiện nay trẻ em Việt Nam tỉ lệ suy dinh dưỡng còn khá cao đó chính là nỗi
băn khoăn của toàn xã hội, các cấp lãnh đạo cũng như các nhà trường. Muốn phòng
chống suy dinh dưỡng cho trẻ được tốt không phải đợi khi trẻ lớn mà chúng ta phải
phòng chống khi trẻ còn trong trứng, trong thời kỳ bào thai đến khi sinh ra và lớn lên.
Trong thực tế hiện nay do điều kiện đời sống của nhân dân còn khó khăn nên việc chăm
sóc giáo dục trẻ còn thiếu thốn, kiến thức nuôi dạy trẻ chưa đồng đều nên việc đầu tư và
tổ chức bữa ăn cho trẻ cũng như chăm sóc trẻ ở


nông thôn còn nhiều hạn chế do đó ảnh hưởng ít nhiều đến việc xây dựng thực đơn,
khẩu phần ăn cho trẻ ở trường mầm non. Đó cũng là một trong những nguyên nhân ảnh
hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ.
III, Thực trạng của việc xây dựng thực đơn hợp lý, kết hợp nhiều loại thực
phẩm của trường mầm non Na Mao
1, Thuận lợi
Ban giám hiệu nhà trường đều đạt trình độ trên chuẩn, tích cực học tập, tự học tự
bồi dưỡng, có nhiều năm làm công tác quản lý nên kỹ năng nghiệp vụ cũng như kinh
nghiệm quản lý, chỉ đạo đã được tích luỹ qua hàng năm dám nghĩ dám làm, kiên trì,
chịu khó.
Đội ngũ cán bộ giáo viên đoàn kết tốt, đồng tâm đồng sức thực hiện tốt mục tiêu
nhiệm vụ năm học. 100% cán bộ giáo viên trong nhà trường có năng lực sư phạm xếp
loại tốt và có rất nhiều giáo viên đã đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp Tỉnh và cấp cơ
sở.
Cơ sở vật chất tương đối ổn định các công trình và nguồn nước sạch được đảm bảo
vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồ dùng phục vụ bán trú, bếp ăn được xây dựng theo bếp
một chiều, công tác vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường đảm bảo an toàn.
Có sự ủng hộ nhiệt tình của các ban ngành đoàn thể và phụ huynh học sinh được
sự tin tưởng tuyệt đối của các bậc cha mẹ trẻ.
Nhà trường có khuôn viên rộng để cho trẻ hoạt động, cũng như có diện tích đất
rộng để tăng gia trồng rau, trồng cây ăn quả như đu đủ, chuối.v.v.
2, Khó khăn
Số trẻ ăn bán trú tại trường đông, cô nuôi phục vụ nấu ăn cho trẻ

còn thiếu
Đại đa số phụ huynh là làm nông nghiệp nên thu nhập thấp ảnh hưởng đến việc
chăm sóc giáo dục trẻ
Sự nhận thức của phụ huynh chưa đồng đều nên công tác tuyên truyền chưa đạt kết
quả cao

Kinh phí tài liệu tuyên truyền còn thiếu
3, Thực trạng của việc xây dựng thực đơn hợp lý cho trẻ mầm non.
Trường mầm non Na Mao đã được xây dựng tập trung về một khu trung tâm, cơ sở
vất chất đảm bảo đủ điều kiện để chăm sóc giáo dục trẻ. Số trẻ ăn bán trú tại trường là
100%. Nhà trường đã được công nhận là trường đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 1 có 6
nhóm lớp trong đó 5 lớp mẫu giáo và 1 lớp nhà trẻ tổng số học sinh toàn trường là 160
trẻ trong đó học sinh mẫu giáo là 135 cháu còn 25 cháu lớp nhà trẻ.
Cán bộ giáo viên trong trường là 18 đồng chí trong đó :
Ban giám hiệu gồm 3 đồng chí đạt trình độ đại học
Kế toán gồm 1 đồng chí trình độ cao đẳng
Y tế học đường 1 đồng chí
Giáo viên đứng lớp là 11 đồng chí trong đó có 5 đồng chí là trình độ đại học, 3
đồng chí là trình độ cao đẳng còn lại là trình độ trung cấp
( Hiện đang theo học ở các lớp học đại học tai chức)
Cô nuôi gồm 2 đồng chí trình độ trung cấp mầm non
Trong những năm qua trường đã thực hiện tốt các chuyên đề vệ sinh dinh dưỡng,
đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhằm giảm tỉ lệ

suy dinh dưỡng hàng năm, trường làm tốt công tác tuyên truyền kiến thức nuôi dạy con
theo khoa học cho các bậc phụ huynh dưới nhiều hình thức như thông qua các buổi họp
phụ huynh, qua các hội thi, tuyên truyền qua các giờ đón trả trẻ
Phối kết hợp với hội phụ nữ để tuyên truyền với các nội dung như tổ chức bữa ăn
hợp lý cho trẻ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, cách phòng chống một số loại bệnh
cho trẻ
Nhà trường đã tổ chức tôt việc chăm sóc sức khoẻ cho trẻ, như tổ chức cân xếp
kênh theo dõi bằng biểu đồ cho trẻ để kịp thời phát hiện ra số trẻ bị suy dinh dưỡng.
Phối hợp với trạm y tế xã để khám sức khoẻ định kỳ cho các cháu để phát hiện bệnh và
điều trị kịp thời. Thực hiện tốt vệ sinh phòng bệnh cho trẻ, đảm bảo tốt giấc ngủ cho trẻ.
Cơ sở vật chất: Trường có bếp ăn một chiều, thực hiện đúng nguyên tắc bếp một
chiều, đảm bảo tốt vệ sinh an toàn thực phẩm, có đồ dùng phục vụ đầy đủ. Mức đóng

góp cho trẻ ăn được tăng đáng kể. Ngoài ra nhà trường còn tổ chức làm VAC để tăng
thêm mức ăn cho trẻ.
Tóm lại việc tổ chức cho trẻ ăn bán trú tại trường mầm non Na Mao đã được thực
hiện từ nhiều năm nay. Công tác phòng chống suy dinh dưỡng của nhà trường trong
những năm qua đã đạt được kết quả tương đối tốt nhưng tỉ lệ suy dinh dưỡng vẫn còn ở
mức cao. Nguyên nhân đó cũng một phần là do việc xây dựng thực đơn, tính khẩu phần
chưa được hợp lý.
Qua việc đánh giá thực trạng của trường bản thân tôi đã rút ra được một số tồn tại
sau:
1, Công tác nâng cao chất lượng bữa ăn còn thấp

2, Chưa có những thực đơn hợp lý theo mùa
3, Thực hiện vệ sinh an toàn thực phẩm chưa thường xuyên
4, Lượng Kcalo chưa đảm bảo
5, Công tác phối kết hợp chưa thường xuyên
6, Tỷ lệ các chất chưa cân đối
Trên cơ sở những tồn tại trong việc xây dựng thực đơn của trường, tôi đã mạnh dạn
đề xuất một số biện pháp nhằm giải quyết những tồn tại trên, góp phần xây dựng thực
đơn hợp lý cho trẻ trong nhà trường và góp phần giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng của trường
xuống mức thấp nhất.
IV, Một số biện pháp xây dựng thực đơn hợp lý cho trẻ ở trường mầm non Na
Mao
Như chúng ta đã biết nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày của trẻ hết sức quan trọng nhưng
trái lại trẻ không thể ăn một lượng thức ăn lớn. Do vậy trong bữa ăn của trẻ ta phải tổ
chức và tính toán làm sao để đáp ứng đầy đủ một số yêu cầu sau đây:
+ Đảm bảo đủ lượng calo
+ Cân đối các chất P (protêin ) – L ( Lipid) – G ( Glucid) .
+ Thực đơn đa dạng phong phú, dùng nhiều loại thực phẩm .
+ Thực đơn theo mùa, phù hợp với nguồn thực phẩm ở tại địa phương.
+ Đảm bảo chế độ tài chính.

+ Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
Muốn xây dựng thực đơn cho trẻ ta phải bám sát vào các yêu cầu trên, các yêu cầu đó
luôn là tổng thể thống nhất trong mỗi thực đơn. Sau đây tôi đưa ra một số kinh nhgiệm
xây dựng thực đơn theo từng yếu tố cụ thể :
1. Đảm bảo đủ lượng calo :
- Năng lượng được cung cấp từ các chất đạm (P), bột đường (G) và chất béo (L). G có
nhiều ở trong các loại ngũ cốc và đường . L có nhiều trong dầu mỡ và các loại hạt có tinh
dầu. Khi xây dựng thực đơn ta nên chú ý kết hợp giữa các loại thực phẩm nhiều chất dinh
dưỡng và thực phẩm ít chất dinh dưỡng với nhau để đảm bảo lượng calo cần thiết cho trẻ
một ngày.
+ Ví dụ : Bữa chính sáng :
Thịt gà rim gừng
Su su, cà rốt xào thịt bò
Canh rau cải cúc nấu tôm
Bữa chính chiều :
Xôi đỗ xanh + Ruốc
-Với thực đơn này chất dinh dưỡng trong thịt gà là rất thấp cho nên ta phải kết hợp với
món rau sào thịt bò và canh rau cải cúc nấu tôm vì thịt bò và tôm có chất dinh dưỡng cao
để tỷ lệ các chất dinh dưỡng trong khẩu phần ngày hôm đó cân đối hợp lý và đảm bảo đủ
năng lượng Kclo cho trẻ trên ngày để trẻ hoạt động.
2. Cân đối tỷ lệ giữa các chất : P - L - G
- Protein hết sức cần thiết cho sự phát triển trí tuệ của trẻ là nguyên liệu chủ yếu để
xây dựng lên các tố chất trong cơ thể trẻ mầm non. Protein có nhiều trong thịt, cá, trứng,
sữa, đậu, lạc, vừng .
- Lipid là nguồn cung cấp năng lượng, những loại thức ăn giầu Lipid gồm dầu ăn, mỡ
lợn, một số loại thịt cá và một số loại hạt quả có nhiều tinh dầu như đỗ, lạc, vừng
- Glucid cung cấp lượng tinh bột đường chủ yếu trong cơ thể Glucid có
nhiều trong gạo, bột mỳ, miến, đường, đậu …
- Vì vậy trong bữa ăn của trẻ hàng ngày ta cần phải đảm bảo đầy đủ các loại thực phẩm .
Qua đó ta cần phải tính toán làm sao để cân đối giữa các chất : P – L - G theo tỷ lệ thích

hợp của trẻ mẫu giáo là: 12 – 15%; 20 – 30%; 55 – 68% và cần cân đối lượng đạm động
vật và đạm thực vật phải đạt tỷ lệ 50/50%. Lượng Lipid cũng cần cân đối động vật và
thực vật là 50/50%. Còn đối với trẻ nhà trẻ thì tỷ lệ các chất P – L – G là 12 – 15%; 35 –
40%; 45 – 53%. Muốn cân đối được tỷ lệ các chất ta cần phải chú ý đến những đặc điểm
sau đây :
+ Đạm có nguồn gốc từ động vật rất nhiều nhưng giá thành lại đắt, ngược lại đạm có
nguồn gốc từ thực vật lại rất rẻ. Tiền ăn của các cháu đóng hàng ngày thì hạn chế, vì vậy
phải biết kết hợp giữa đạm cung cấp từ thịt, cá, trứng với đạm cung cấp từ đậu, lạc,vừng.
Qua đó kết hợp với các loại canh rau có độ đạm tương đối cao như rau ngót, rau muống,
giá đỗ.
+ Muốn đảm bảo được lượng Lipid trong mỗi bữa ăn của trẻ có thể chế biến thành các
món rán, xào. Để đảm bảo được lượng Glucid cho trẻ và cân đối giữa hai bữa chính và
bữa phụ trong ngày, bữa chính sáng trẻ ăn cơm, bữa phụ chiều có thể chế biến một số
món ăn từ gạo nếp, mỳ, chè các loại. Đặc biệt cần chú ý trong cả hai bữa ăn của trẻ đều
phải có chất đạm động vật ví dụ bữa chính chiều phải là bún nấu thịt, nếu là bánh rán thì
phải là bánh rán nhân mặn.
3. Thực đơn đa dạng phong phú , dùng nhiều loại thực phẩm :
- Tất cả các chất dinh dưỡng đều hết sức cần thiết cho cơ thể trẻ ở lứa tuổi mầm non vì
thế trong mỗi bữa ăn hàng ngày của trẻ ta phải kết hợp nhiều loại thực phẩm. Mỗi loại
thực phẩm lại cung cấp một số chất nhất định,

cách tốt nhất để trẻ ăn đủ chất là phải đan xen thêm nhiều loại thực phẩm trong bữa ăn, có
như vậy thực đơn mới phong phú đa dạng.
Ví dụ : Thực phẩm từ đậu phụ có thể chế biến thành đậu rán sốt cà chua, đậu nhồi thịt,
trứng hấp thịt đậu phụ …
- Thực phầm từ cua đồng ngoài nấu canh riêu cua có thể kết hợp rau mùng tơi, rau đay,
mướp, rau dền, rau rút, rau muống, khoai sọ, rau ngót … chất nọ bổ sung cho chất kia
làm cho giá trị dinh dưỡng của ba chất tăng lên rất nhiều
- Để tăng thêm phần hấp dẫn của món ăn trên cùng một loại thực phẩm ta có thể kết
hợp hợp với một số gia dảm khác tạo ra nhiều món ăn khác nhau nên tránh các loại gia

dảm cay, nóng .
4. Thực đơn theo mùa :
- Ở lứa tuổi mầm non đòi hỏi nhu cầu dinh dưỡng và năng lượng cũng vô cùng quan
trọng, vì thế khi chế biến các món ăn cũng phải đặc biệt quan tâm về khẩu vị và trạng thái
của thức ăn.
- Khi xây dựng thực đơn phải chú ý đến các món ăn của trẻ nhất là khâu chế biến như
băm nhỏ, thái nhỏ, nấu phải nhừ, mềm kể cả rau.
- Ăn uống còn phụ thuộc vào điều kiện khí hậu theo từng mùa. Như mùa hè nóng bức
nhu cầu về các món có nhiều nước tăng lên và những món canh chua, canh cua … trẻ rất
thích ăn. Còn về mùa đông thời tiết lạnh ta có thể sử dụng các món sào, rán thuộc các
món ăn hầm nhừ ăn nhiều hơn.
Còn về thực phẩm các loại rau quả ta nên dùng mùa nào thức đó không cần thiết phải sử
dụng thực phẩm trái mùa.
5. Đảm bảo chế độ tài chính :
- Với mức tiền thu 10.000 đ / ngày / trẻ, để xây dựng được thực đơn đầy
đủ năng lượng và dinh dưỡng lại đảm bảo lượng calo và đạt tỷ lệ các chất đòi hỏi cô nuôi
phải tính toán theo khả năng tài chính hiện có. Để đảm bảo bữa ăn được phong phú đa
dạng thực đơn ngày nào cũng phải có thịt hoặc cá, trứng, tôm và canh rau, quả chín ta
phải biết phối hợp thực phẩm đắt với thực phẩm rẻ.
- Nguyên tắc này rất quan trọng mà số tiền cho mỗi xuất ăn lại có hạn nhờ có nó mà
trong mỗi bữa ăn hàng ngày của trẻ, trẻ vẫn được ăn đầy đủ các loại thực phẩm trong bữa
ăn đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng.
6. Vệ sinh an toàn thực phẩm:
Để trẻ khoẻ mạnh cần có chế độ ăn hợp lý, đủ chất, đủ lượng và những bữa ăn ngon
miệng, hết xuất, bên cạnh đó khâu vệ sinh an toàn thực phẩm được đặt lên hàng đầu. Từ
việc mua bán, tiếp nhận, bảo quản và chế biến thực phẩm đều do các cô nuôi trực tiếp
đảm nhận. Nhà trường đã ký hợp đồng mua bán lâu dài với những cơ sở đáng tin cậy.
Mỗi ngày đều phải lưu mẫu thức ăn đầy đủ từ bữa chính cho đến bữa phụ và cả bữa xế.
Cô nuôi có sổ sách ghi chép tỷ mỷ khi mua bán tiếp nhận thực phẩm và có ban thanh
tra, ban giám hiệu nhà trường hoặc lớp trực tuần giám sát.

Cô nuôi có đủ trang phục, đồ dùng dụng cụ nhà bếp đầy đủ, thực hiện đúng theo bếp
ăn một chiều.
7. Tự nghiên cứu học tập tham khảo tài liệu để tìm ra nhiều món ăn mới lạ hấp
dẫn đảm bảo dinh dưỡng để thay đổi thực đơn cho trẻ thường xuyên.
Bản thân tôi là một giáo viên mầm non, theo sự phân công điều động của ban giám hiệu
nhà trường tôi được phân công làm công tác cô nuôi với công việc này bản thân chưa có
kinh nghiệm, chưa có nhiều kiến thức nên tôi đã phải học hỏi rất nhiều từ những lớp tập
huấn do phòng tổ chức rồi đến học hỏi ở các trường bạn, tìm hiểu qua tài liệu do phòng
cung cấp và mua thêm sách dậy về cách chế biến các món ăn cho trẻ dưới 6 tuổi và rồi
vận dụng vào tình hình thực tế của nhà trường để đưa ra những biện pháp tốt nhất, chế
biến được những món ăn hấp dẫn đối với trẻ đồng thời phải đảm bảo đủ các chất dinh
dưỡng cung cấp cho trẻ hoạt động. Đó là cơ sở để tôi xây dựng được những thực đơn hợp
lý áp dụng vào trường mầm non Na Mao nơi mà hiện nay tôi đang công tác.
8. Sau đây là một số thực đơn hợp lý tôi đã xây dựng và đáp ứng được tất cả những
tiêu chuẩn trên :
THỰC ĐƠN MỘT THÁNG MÙA HÈ
Thực đơn mùa hè tuần 1
Thời
gian
Bữa chính trưa Bữa chính chiềuBữa xế
Thứ 2
Thịt tôm dim
Mướp xào thịt
Canh bầu nấu tôm
Súp thập cẩm Sữa đậu nành
Thứ 3
Thịt, đậu sốt cà chua
Rau muống xào thịt
Canh đậu phụ, trứng thịt
cà chua, giá đỗ

Mỳ thịt rau Dưa hấu
Thứ 4
Thịt bò kho dứa
Đậu đũa xào thịt bò
Canh cua rau đay, mùng
tơi, mướp
Cháo thập cẩm Sữa vinamilk
Thứ 5
Cá sốt cà chua
Rau cải xào
Canh dưa nấu cá
Bún mọc Chuối
Thứ 6
Thịt gà rim
Giá đỗ, dứa xào thịt
Canh rau ngót nấu thịt,
lạc
Chè bí đỏ đỗ
xanh
Sữa đậu nành

Thực đơn mùa hè tuần 2
Thời
gian
Bữa chính trưa
Bữa chính
chiều
Bữa xế
Thứ 2 Thịt trứng cút kho tầu Cháo thập cẩm Chuối
Bầu xào thịt

Canh rau dền, mùng tơi
nấu tôm
Thứ 3 Thịt, lạc trưng
Rau cải xào thịt
Canh rau ngót
Mỳ thịt rau Sữa đậu nành
Thứ 4 Thịt cá sốt cà chua
Giá đỗ xào thịt
Canh cá thập cẩm
Súp thập cẩm Dưa hấu
Thứ 5 Thịt gà rim gừng nghệ
Đậu đũa xào thịt
Canh khoai sọ, rau muống,
lạc
Bún xương thịt Sữa đậu nành
Thứ 6 Thịt bò nấu súp vang
Bí xanh xào thịt
Thịt nấu canh chua
Chè đậu đen Đu đủ

Thực đơn mùa hè tuần 3
Thời
gian
Bữa chính trưa Bữa chính chiềuBữa xế
Thứ 2
Thịt bò kho dứa
Đậu đũa xào thịt bò
Canh cua rau đay, mùng
tơi, mướp
Cháo thập cẩm Sữa vinamilk

Thứ 3 Thịt gà rim
Giá đỗ, dứa xào thịt
Chè bí đỏ đỗ
xanh
Sữa đậu nành
Canh rau ngót nấu thịt,
lạc
Thứ 4
Thịt, đậu sốt cà chua
Rau muống xào thịt
Canh đậu phụ, trứng thịt
cà chua
Mỳ thịt rau Dưa hấu
Thứ 5
Cá sốt cà chua
Rau cải xào
Canh dưa nấu cá
Bún mọc Chuối
Thứ 6
Thịt tôm dim
Mướp xào thịt
Canh bầu nấu tôm
Súp thập cẩm Sữa đậu nành

Thực đơn mùa hè tuần 4

Thời
gian
Bữa chính trưa Bữa chính chiều Bữa xế
Thứ 2

Thịt bò kho dứa
Bí xanh xào thịt
Thịt nấu canh chua
Chè đậu đen Đu đủ
Thứ 3
Thịt, lạc trưng
Rau cải xào thịt
Canh rau ngót
Mỳ thịt rau Sữa đậu nành
Thứ 4 Thịt cá sốt cà chua
Giá đỗ xào thịt
Súp thập cẩm Dưa hấu
Canh cá thập cẩm
Thứ 5
Thịt gà rim gừng nghệ
Đậu đũa xào thịt
Canh khoai sọ, rau
muống, lạc
Bún xương thịt Sữa đậu nành
Thứ 6
Thịt trứng cút kho tầu
Bầu xào thịt
Canh rau dền, mùng tơi
nấu tôm
Cháo thập cẩm Chuối
THỰC ĐƠN MỘT THÁNG MÙA ĐÔNG
Thực đơn mùa đông tuần 1
Thời gian Bữa chính trưa Bữa chính chiều Bữa xế
Thứ 2
Thịt đậu sốt cà chua

Nấm, dứa, cà rốt xào
Canh rau bắp cải nấu thịt
Mỳ nấu rau thịt Sữa đậu nành
Thứ 3
Trứng cuốn thịt hấp
Su su, cà rốt xào thịt
Canh rau cải nấu ngao
Súp thập cẩm Đu đủ
Thứ 4
Thịt bò xào sốt cà chua
Củ cải, cà rốt xào thịt
Canh bí đỏ nấu xương
Bánh rán Sữa vinamilk
Thứ 5
Cá sốt cà chua
Súp lơ, cà rốt xào thịt
Canh dưa nấu cá
Cháo nấu thịt rau Chuối
Thứ 6 Thịt gà rim gừng Xôi đỗ xanh + ruốcSữa đậu nành
Giá đỗ, hành tây xào thịt
Canh cải cúc nấu tôm


Thực đơn mùa đông tuần 2

Thời gian Bữa chính trưa Bữa chính chiều Bữa xế
Thứ 2
Thịt bò nấu súp vang
Đậu cô ve, su hào, cà rốt xào
Canh khoai tây nấu xương

Bánh bao Sữa đậu nành
Thứ 3
Thịt rim tôm, lạc
Su su, cà rốt, súp lơ xào thịt
Canh cải cúc nấu tôm
Cháo thập cẩm Dưa hấu
Thứ 4
Thịt lợn trưng trứng
Rau cải xào thịt
Canh bí đỏ, lạc vừng
Phở gà Sữa vinamilk
Thứ 5
Thịt gà kho nấm
Bí xanh xào thịt, lạc
Thịt nấu canh rau
Súp thập cẩm Chuối
Thứ 6
Trứng hấp thịt đậu phụ
Bắp cải xào thịt
Canh sườn su hào, cà rốt
Xôi đỗ xanh + ruốc

Sữa đậu nành




Thực đơn mùa đông tuần 3

Thời

gian
Bữa chính trưa Bữa chính chiềuBữa xế
Thứ 2
Cá rim cà chua
Khoai tây, cà rốt xào thịt
Canh cá thập cẩm
Cháo rau củ
nghiền
Sữa đậu nành
Thứ 3
Thịt gà nấu ca ri
Đậu cô ve xào thịt
Canh su hào, cà rốt nấu
xương gà
Xôi đỗ xanh +
ruốc
Chuối
Thứ 4
Thịt đậu phụ sốt cà chua
Củ cải, cà rốt xào thịt
Canh bí xanh nấu xương,
lạc
Bún thịt bò Sữa vinamilk
Thứ 5
Thịt tôm dim
Súp lơ, cà rốt xào thịt
Canh cải cúc nấu tôm
Bánh rán Chuối
Thứ 6
Thịt, lạc trưng

Giá đỗ, hành tây xào thịt
Canh rau cải nấu ngao
Mỳ nấu thịt rau

Sữa đậu nành





Thực đơn mùa đông tuần 4

Thời
gian
Bữa chính trưa Bữa chính chiềuBữa xế
Thứ 2
Thịt đậu sốt cà chua
Nấm, dứa, cà rốt xào
Canh rau bắp cải
Súp thập cẩm Sữa đậu nành
Thứ 3
Trứng cuốn thịt hấp
Su su, cà rốt xào thịt
Canh rau cải nấu ngao
Mỳ nấu thịt rau Đu đủ
Thứ 4
Thịt bò xào sốt cà chua
Củ cải, cà rốt xào thịt
Canh bí đỏ nấu xương
Bánh rán Sữa vinamilk

Thứ 5
Cá sốt cà chua
Súp lơ, cà rốt xào thịt
Canh dưa nấu cá
Cháo nấu thịt rau Chuối
Thứ 6
Thịt gà rim gừng
Giá đỗ, hành tây xào thịt
Canh cải cúc nấu tôm
Xôi đỗ xanh +
ruốc

Sữa đậu nành


V. Kết quả:
Sau 9 tháng thực hiện đề tài “ Xây dựng thực đơn hợp lý, kết hợp nhiều loại thực phẩm
cho trẻ tại trường mầm non” thì kết quả đạt được rất khả quan cụ thể như sau:
+ Về công tác tập huấn: 100% giáo viên phụ trách bếp ăn trong nhà trường được tham
gia lớp tập huấn kiến thức thực hành dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm, biết cách
xây dựng thực đơn tính khẩu phần và được khám sức khoẻ định kỳ hàng năm.
+ Về chất lượng chăm chăm sóc nuôi dưỡng:
Trong 9 tháng qua chúng tôi đã đưa một số thực đơn trên áp dụng vào việc tổ chức
bữa ăn cho trẻ tại trường mầm non Na Mao và kết quả rất khả quan các món ăn hấp dẫn
phong phú trẻ ăn ngon miệng ăn hết xuất, tăng khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng,
tăng năng lượng Kcal cho trẻ từ đó góp phần giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng của trường so với
đầu năm là 7,1% .
* Khả năng ứng dụng của đề tài:
Qua 9 tháng áp dụng thực tế của đề tài này tôi thấy đề tài có thể áp dụng rộng rãi vào
các trường mầm non trong toàn huyện Đại Từ. Góp phần nâng cao chất lượng chăm

sóc giáo dục trẻ mầm non. Giúp cơ thể trẻ phát triển tốt góp phần giảm tỷ lệ trẻ suy
dinh dưỡng.
C - PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1, Kết luận:
Với việc xây dựng thực đơn hợp lý theo mùa ta thấy:
- Các món ăn ngon, hấp dẫn.
- Lượng Kcalo và các chất dinh dưỡng sẽ tăng giúp cho cơ thể trẻ phát
triển tốt, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng cho trẻ ở trường mầm non. Xong để làm tốt việc xây
dựng thực đơn kết hợp nhiều loại thực phẩm trong món ăn.Tôi mong muốn được học hỏi,
trao đổi kinh nghiệm với các bạn đồng nghiệp và sự góp ý của cấp trên và các chuyên
viên làm công tác dinh dưỡng để tôi rút ra kinh nghiệm và xây dựng thực đơn phong phú,
đa dạng, góp phần nhỏ bé của mình vào công tác chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là công
tác giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng của trường mầm non Na Mao nói riêng và của toàn
huyện Đại Từ nói chung. Để làm được điều đó cần thực hiện tốt những vấn đề sau:
+ Đảm bảo đủ lượng calo
+ Cân đối các chất P (protêin ) – L ( Lipid) – G ( Glucid).
+ Thực đơn đa dạng phong phú, dùng nhiều loại thực phẩm.
+ Thực đơn theo mùa, phù hợp với nguồn thực phẩm ở tại địa phương.
+ Đảm bảo chế độ tài chính .
+ Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
2, Kiến nghị:
- Qua việc lên thực đơn kết hợp sử dụng nhiều loại thực phẩm trong các món ăn giúp
trẻ ăn ngon miệng tăng Kcalo và chất dinh dưỡng, giảm tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng trong
trường mầm non còn gặp nhiều khó khăn. Như tài liệu tham khảo còn hạn chế.
- Cô nuôi chưa được đào tạo chuyên ngành nấu ăn, kinh nghiệm còn hạn chế
- Đề nghị mở nhiều lớp tập huấn về dinh dưỡng nhằm đảm bảo cho việc phục vụ nấu ăn
cho trẻ.
- Đề nghị ban giám hiệu nhà trướng sắp xếp điều động đội ngũ cô nuôi
cố định không thay đổi.
- Đề nghị ngành quan tâm đến nhân sự trong các bếp ăn trong các trường mầm non để

đảm bảo bữa ăn của trẻ mầm non ngày càng được cải thiện và phong phú hơn.
* Với đề tài này và trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của cô nuôi đặc biệt là việc xây
dựng thực đơn hợp lý kết hợp nhiều loại thực phẩm của tôi còn nhiều khiếm khuyết. Kính
mong nhận được sự chỉ đạo sát xao của các cấp chuyên môn giúp tôi hoàn thiện về mọi
mặt để hoàn thành tốt nhiệm vụ của cô nuôi ở trường mầm non./.

Na Mao, ngày 14 tháng 04 năm 2014
Xác nhận của nhà trường Người viết