SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRUNG TÂM GDTX LONG KHÁNH

Mã số: …………..

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM VỀ CÔNG TÁC CHỦ
NHIỆM Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG
XUYÊN


Người thực hiện: TRẦN THỊ HƯƠNG
Lĩnh vực nghiên cứu:
Quản lý giáo dục:
Phương pháp dạy học bộ môn:
Phương pháp giáo dục
:
Lĩnh vực khác:

Có đính kèm:
 Mơ hình

 Phần mềm






 Phim ảnh

 Hiện vật

khác

Năm học 2014-2015

SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
1


I.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

II.
-

THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
Họ và tên: Trần Thị Hương
Ngày tháng năm sinh: 02/03/1961
Nam, nữ: Nữ
Địa chỉ: 280/36 Ngô Quyền, KP4, P. Xuân Thanh, TX Long Khánh, tỉnh Đồng Nai
Điện thoại: 0919301025

CQ: 0613876839
Fax
E-mail
Chức vụ: Giáo viên, tổ trưởng tổ Văn hóa
Nhiệm vụ được giao: Giảng dạy sinh học, chủ nhiệm lớp 12A và tổ trưởng tổ Văn hóa
Đơn vị cơng tác: Trung tâm GDTX Long Khánh, Đồng Nai
TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
Học vị cao nhất: Cử nhân
Năm nhận bằng: 1982
Chuyên ngành đào tạo: Đại học sư phạm, ngành Sinh học

III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC

Lĩnh vực chun mơn có kinh nghiệm: Sinh học
Số năm kinh nghiệm: 33 năm
Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
-

SKKN giảng dạy bài: PROTEIN và bài: AXIT NUCLEIC theo phương pháp “ Ôn Giảng - Luyện”
SKKN giảng dạy bài: HOOCMON THỰC VẬT theo phương pháp “ Ôn - GiảngLuyện”
SKKN giảng dạy bài: AXIT NUCLEIC và bài: TUẦN HOÀN MÁU theo phương
pháp “ Ôn - Giảng - Luyện”
SKKN giảng dạy bài: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY và bài ĐỘT BIẾN
SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ theo phương pháp “ Ôn - Giảng - Luyện”

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM VỀ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM
Ở TRUNG TÂM GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN
2



I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục con người phát triển toàn diện là mục tiêu giáo dục của thời kỳ cơng
nghiệp hố và hiện đại hố đất nước. Vì vậy, cơng tác chủ nhiệm hết sức quan trọng và
khó khăn, nhất là đối với đối tượng là học sinh hệ bổ túc. Vì học viên ở Trung tâm
Giáo dục thường xuyên là tập hợp những cá thể đa dạng, phong phú về tuổi đời và
kinh nghiệm sống, có hồn cảnh khác nhau (phần lớn là tự làm để kiếm sống và phụ
giúp gia đình, mồ cơi cha mẹ, gia đình khơng hạnh phúc,…), nhận thức khác nhau và
thói quen học tập, kỷ luật khác với học sinh phổ thông; có học viên đã có gia đình, có
học viên bị kỷ luật ở trường khác chuyển đến,… nói chung, trong một lớp học ta tạm
gọi là đa dạng hoàn cảnh. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều học viên rất cố gắng vượt qua
hoàn cảnh để vươn lên trong cuộc sống và học tập.
Là một giáo viên vừa giảng dạy văn hố vừa làm cơng tác chủ nhiệm đến nay đã
được 32 năm trong nghề (ở TTGDTX 19 năm, còn thời gian trước tôi công tác tại
trường THPT), bản thân đã rút ra cho mình một số kinh nghiệm trong cơng tác chủ
nhiệm lớp mà tơi cảm thấy có hiệu quả đã góp một phần nào nâng cao chất lượng giáo
dục. Vì vậy, nay tơi mạnh dạn chọn đề tài này để muốn chia sẻ cùng đồng nghiệp của
mình, mong rằng những kinh nghiệm của tơi có thể giúp ích gì đó cho các đồng
nghiệp trong cơng tác chủ nhiệm hoặc có thể các bạn tham khảo, bổ sung thêm trong
cơng tác chủ nhiệm của mình được hồn thiện hơn.

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận:
Qua nhiều năm giảng dạy và chủ nhiệm lớp, bản thân tôi đã rút ra được một số
điều cơ bản mà người giáo viên chủ nhiệm cần có: có phẩm chất và năng lực nghề
nghiệp; có tình u thương, vị tha, bao dung; biết chia sẽ, đồng cảm với từng hoàn
cảnh học viên; biết động viên, khuyến khích, giúp đỡ, yêu thương học viên; hiểu được
tâm tư nguyện vọng của học viên đặc biệt là những học viên có hồn cảnh đặc biệt,
những học viên cá biệt. Giáo viên chủ nhiệm cần phải tự tin, vừa nghiêm khắc vừa vị
tha và phải công bằng, tận tình, kiên nhẫn, tơn trọng, biết tự kiềm chế, sẵn sàng lắng
nghe và biết chia sẽ cùng học viên. Có như vậy cơng tác chủ nhiệm mới thành cơng.


2. Thực trạng của đề tài:

3


Lớp chủ nhiệm của tôi là lớp 12A; sỉ số: 40; thời gian học: 7h  11h từ thứ hai
đến thứ bảy. Tuy nhiên, phải vào lớp từ 6h45 để sinh hoạt đầu giờ. Để quản lý và theo
dõi chặt chẽ các hoạt động của lớp và từng học viên, tôi đã thực hiện từng bước sau:
Bước 1: Nhận lớp và gặp lớp vào đầu năm học (trước khai giảng)
-

-

Ổn định lớp;
Dùng danh sách lấy ở giáo vụ để điểm danh (có photo nhiều bản cho ban cán
sự lớp).
Sắp xếp chỗ ngồi tạm thời.
Chọn ban cán sự lớp và ban chấp hành chi đoàn tạm thời hoặc theo năm học
trước .
Phân chia tổ và cử tổ trưởng, tổ phó (tổ trưởng ghi danh sách tạm thời của
tổ).
Cho học viên viết sơ yếu lý lịch và số điện thoại liên lạc của gia đình (cha,
mẹ hoặc người giám hộ).
Cho học viên học nội quy của Trung tâm và một số nội quy của lớp (bản thân
tôi đề ra dựa vào kinh nghiệm của những năm trước) như xếp hàng chào cờ:
ngồi theo tổ, tổ trưởng ngồi trước để dễ điểm danh.
Dặn dị những việc cần làm cho ngày khai giảng (vì lớp 12 nên công việc
chuẩn bị thường được giao cho: sắp xếp bàn ghế, hệ thống âm thanh, dọn
dẹp sau khai giảng,…) tôi phân công cụ thể cho từng tổ và từng thành viên

(nam làm việc nặng, nữ làm việc nhẹ nhàng hơn).

Bước 2: Ngày khai giảng
-

Giáo viên chủ nhiệm đến sớm để hướng dẫn học viên chuẩn bị cho cơng việc
của mình và theo dõi hoạt động của từng học viên.
Hướng dẫn tập trung học viên theo tổ (mỗi tổ 1 hàng) cứ như vậy những lần
sau học viên tự tập trung có sự theo dõi của GVCN.
Lớp trưởng điểm danh theo tổ (tổ trưởng báo cáo theo danh sách tổ);
Trong suốt thời gian diễn ra buổi lễ GVCN ln theo sát tình hình tham gia
dự lễ và thái độ của mỗi học viên.
Cuối buổi lễ, giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học viên dọn dẹp.

Như vậy, bước đầu tơi đã hình thành cho học viên những thói quen cần thiết của
mình.
Bước 3: * Vào tuần học đầu tiên, giờ sinh hoạt lớp, giáo viên chủ nhiệm chuẩn
bị các cơng việc sau:
-

Bầu lại ban cán sự lớp chính thức và thư kí của lớp.

4


-

-

-


-

-

Sắp xếp lại chỗ ngồi, lên sơ đồ lớp tạm thời (cho các em tự lựa chọn chỗ
ngồi của mình sau đó GVCN điều chỉnh lại cho hợp lý), để đỡ vất vả giáo
viên ghi sơ đồ lớp bằng bút chì cho dễ điều chỉnh;
Phân cơng trách nhiệm cụ thể cho ban cán sự lớp, đồn, tổ trưởng, tổ phó:
+ Lớp trưởng: điều khiển chung, báo cáo tình hình hàng ngày cho giáo
viên chủ nhiệm, điểm danh hàng ngày báo cáo giáo viên chủ nhiệm và
giáo viên bộ môn.
+ Lớp phó: ghi và bảo quản sổ đầu bài (ghi chép các mục trong sổ đầu bài),
thay mặt lớp trưởng báo cáo tình hình và điểm danh lớp giáo viên và phụ
trách việc sinh hoạt đầu giờ mỗi ngày.
+ Thư ký lớp : ghi chép các loại biên bản của lớp, tổng hợp điểm thi đua
của từng tổ hàng tuần hàng tháng và học kì.
+ Thủ quỹ: Thu chi, quản lý quỹ lớp và các loại quỹ khác (nếu có).
+ Lớp phó lao động: phụ trách theo dõi việc dọn vệ sinh hàng ngày của học
viên và phân công trực nhật, phạt học viên bị vi phạm.
+ Bí thư: phụ trách cơng tác đồn thể (đồn thanh niên, hội chữ thập đỏ),
chỉ đạo các phong trào thi đua.
+ Phó Bí thư: phụ với bí tư chỉ đạo các phong trào thi đua.
+ Đội cờ đỏ: hoạt động theo sự chỉ đạo của đoàn thanh niên.
+ Tổ trưởng: điểm danh, kiểm tra, đôn đốc và theo dõi việc thục hiên nội
quy của các thành viên trong tổ: ghi chép, theo dõi nề nếp và học tập của
từng tổ viên; chấm điểm thi đua hàng tuần và xếp loại hạnh kiểm hàng
tuần cho tổ viên; phân cơng trực nhật.
+ Tổ phó: giúp việc cho tổ trưởng và thay mặt làm các phần việc của tổ
trưởng khi tổ trưởng vắng mặt.

*Chú ý: Tất cả các hoạt động của BCS lớp, tổ trưởng và BCH đồn đều
ln được sự giám sát và hỗ trợ tích cực của GVCN.
Thu sơ yếu lý lịch (có danh bạ điện thoại liên lạc của phụ huynh).
Nhắc lại nội quy và những việc cần làm trong tuần đầu tiên để học viên làm
quen, ghi nhớ.
Mỗi ngày tôi thường đến sớm trước 15 phút để theo dõi đôn đốc việc thực
hiện nội quy của lớp, chấn chỉnh ngay những vi phạm dù đó là rất nhỏ như:
áo quần, đầu tóc, giày dép, bàn ghế (ngay hàng thẳng lối), vệ sinh lớp (cửa
sổ, bàn giáo viên và dưới lớp).
Sau tiết hai, ra chơi vào tôi tiếp tục quan sát theo dõi và điểm danh dựa vào
sơ đồ lớp (một bí quyết rất hay: giáo viên chủ nhiệm nên sử dụng sơ đồ lớp
để điểm danh thì rất dễ dàng thuộc tên và biết được học viên nào vắng học vì
chỉ cần vài lần điểm danh như vậy là trong đầu ta đã có một sơ đồ lớp rồi).
• Giờ sinh hoạt tuần 2:
Bầu lại ban cán sự lớp (nếu thấy ban cán sự cũ chưa ổn).
5


-

GVCN kiểm điểm tình hình thực hiện nội qui của lớp. Nhắc nhở lại việc
thực hiện nội qui của lớp và thông báo những việc cần làm trong tuần tới.
Hướng dẫn lớp trưởng và lớp phó cách ghi chép, điểm danh, báo cáo các
hoạt động của lớp cho GVCN.
Hướng dẫn các tổ trưởng và tổ phó cách chấm điểm thi đua và xếp loại cho
từng tổ viên (theo mẫu ở bước 4, tôi đã chuẩn bị từ trước).
Hướng dẫn thư kí lớp ghi các loại biên bản: biên bản sinh hoạt lớp, biên bản
tuyên dương dưới cờ, biên bản khiển trách và cảnh cáo…, cách tổng hợp thi
đua các tổ trong tuần, tháng và học kì theo mẫu tơi đã chuẩn bị từ trước như
sau:.

Bảng xếp loại hạnh kiểm tháng ……

TT

Tổ

1
2
…

ĐTB
Tuần 1

ĐTB
Tuần 2

ĐTB
Tuần 3

ĐTB
Tuần 4

ĐTB
Tháng

Xếp
loại

Xếp
hạng


Ghi chú

Tổ 1
Tổ 2
…

Bảng xếp loại hạnh kiểm học kỳ I (II)
TT

Tổ

1
2
…

ĐTB
Tháng 9

ĐTB
Tháng 10

ĐTB
Tháng 11

ĐTB
Tháng 12

ĐTB
HK

I(II)

Xếp
loại

Xếp
hạng

Ghi
chú

Tổ 1
Tổ 2
…

Bước 4: Làm địa chỉ liên lạc với phụ huynh của mỗi học viên và phiếu điều tra thông
tin HV để nắm được tình hình HV đầu năm (theo mẫu ở phần phụ lục)

6


 Địa chỉ liên lạc với phụ huynh: Lớp 12A
T
T
1
2
3

Họ tên học viên


Họ tên cha - số điện thoại

Bùi Duy
Lâm Chinh
Lê Hồng
Lưu Nguyễn
Hoàng

Anh
Anh
Anh

Bùi Thanh Minh
Lâm Vĩnh Xuân
Lê Hồng Dư

Anh

5

Hồ Hà Trung

6

Họ tên mẹ -số điện thoại

Chỗ ở

0937441846 Phạm Thị Chuyên
Hoàng A Kíu

Võ Thị Tâm

Chiến Thắng - Bảo Hịa - Xn Lộc
0989207890 Tân Thủy - Bàu Sen - Long Khánh
0907518549 Chùa Linh Hòa - Xuân Lộc

Lưu Văn Thạch

Đỗ Thị Kim Oanh

0937842799 251 Nguyễn Văn Cừ - Long Khánh

Bảo

Hồ Văn Sơn

Hà Thị Thanh

0942365324

Lê Công

Chánh

Lê Văn Lưu

Trần Thị Thanh Nga

7


Trần Thị Ánh

Châu

Trần Văn Khanh

Nguyễn Thị Kim Anh

8

Huỳnh Hải

Đăng

Huỳnh Tấn Dũng

9

Hoàng Lê Khánh

Duyên

Hoàng Xuân Thanh

10

Mai Thị Thu

Giang


Mai Văn Hịa

11

Nguyễn Cơng

Hậu

Nguyễn Thanh Hà

12

Phạm Quang

Hiếu

Phạm Minh Thành

13

Vy Thị

Hòa

Vy Văn Số

14

Vòng Minh


Huy

Vòng Ngọc Xuân

0907646281 Vũ Thị Kim Hoa

15
16
17
18

Vũ Quang Tuấn
Trần Lâm
Nguyễn Hữu Hoài
Lê Kim

Huy
Khang
Linh
Long

Vũ Quang Đại
Trần Tuyến
Nguyễn Thành Nhân
Lê Văn Hòa

Phạm Thị Thanh
0918534536 Trần Thị Thanh Hà
0613721116 Hoàng Thị Thu Vân
0125833559 Nguyễn Thị Ngọc Hạnh


4

0168772606
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh
1
Lê Hồng Lan
0163568676
Võ Thị Loan
9
0165304740
Nguyễn Thị Kim Hà
7
0168466641
Nguyện Thị Tuyết
9
0166997660
Vy Thị Nấm
4

Công Ty TNHH Ngô Ánh - Cẩm Tân Xuân Tân

0164440923
Phú Mỹ - Xuân Lập - Long Khánh
6
0168900435
Ấp 2 - Bình Lộc - Long Khánh
1
409 Bảo Vinh B - Bảo Vinh - Long
Khánh

0973829386 50 Thích Quảng Đức - Long Khánh
0164652006
430/111 Hồ Thị Hương - Long Khánh
8
Hòa Hợp - Bảo Hòa - Xuân Lộc
0121850314
Thọ Tân - Xuân Thọ -Xuân Lộc
5
Bình Tân - Xuân Phú - Xuân Lộc
18/2B Bảo Vinh A -Bảo Vinh - Long
Khánh
0613647900 E96 - P. Xuân Bình - Long Khánh
0902611311 Trung Tâm - Xuân Lập - Long Khánh
Chùa Linh Hòa - Bảo Hòa - Xuân Lộc
831 Quang Trung - Long Khánh

7


0
19

Yang Minh

Mẫn

Yang Cóng Hìn

20


Nguyễn Đình

Minh

Nguyễn Đình Xáng

21

Nguyễn Văn

Minh

Nguyễn Văn Cảnh

22

Dương Chí

Nguyên

23
24

Nguyễn Vũ Minh
Lâm Chinh

25

Ninh Thị Liêu
0163524822

Đào Kim Đãi
7
0169973444
Võ Thị Mai
7

Nhật
Phương

Dương Văn Lộc
(Mất)
Nguyễn Văn Thơng
Lâm Vĩnh Xn

0978991503 Vũ Thị Thùy Hương
Hồng A Kíu

Lý Minh

Quyền

Lý Dùng Chướng

Trương Đức
Trương Châu

Tài
Tâm

Trương Tân

Trương Xuân

0168292029 Phan Thị Hồng
0993979898 Phạm Thị Tuyết Nhạn

28

Võ Tuyết

Thanh

Võ Thạch

29

Nguyễn Thị Mai

Thi

Nguyễn Tấn Tàu

30
31

Vũ Trần
Nguyễn Thị Lệ

Thiện
Thu


Vũ Quang Thống
Nguyễn Văn Dương

32

Nguyễn Ngọc Anh

Thương

Mai Thế Bình

33

Nguyễn Thị
Thanh

Thủy

Nguyễn Văn Việt

Hồng Thị Anh

34

Trần Thị Kiều

Tiên

Trần Quang Thắng


Lê Thị Bích Ngọc

35

Đồn Ngọc

Tồn

Đồn Ngọc Hảo

Trương Thị Diệu Mỹ

36

Hùng Văn

Trầm

Hùng Văn Buổi

37

Phan Ngọc Bảo

Trân

Phan Hiệp

KP2 - P. Xuân Bình - Long Khánh
0166499041

0
0167244498
9
0938330807
0989207890

0978366312 Vịng Sám Múi

26
27

0166725939
50/30 KP2 - P. Xn Bình - Long Khánh
3

Bế Thị Ngọc Luyến

0996327987

Thẩm Thị Mai
0165450607
Đồn Thị Ngọc Mai
8
0908116907 Trần Thị Mỹ Long
Lê Thị Đẹp
Nguyễn Thị Ngọc
Phương

0613721116 Thị Lãnh
0165553697

Nguyễn Vũ Thuyết Uyển
9

0164232020
4

KP2 - P. Xuân Bình - Long Khánh
Y69 Hùng Vương - Long Khánh
Bảo Hòa - Xuân Lộc
Tân Thủy - Bàu Sen - Long Khánh
23 Lý Thường Kiệt - P. Xuân An - Long
Khánh
Tín Nghĩa - Xuân Thiện - Thống Nhất
K46 KP2 - P. Xuân Bình - Long Khánh
17/1B Bảo Vinh A -Bảo Vinh - Long
Khánh
Tổ 5 - Suối Chồn - Bảo Vinh - Long
Khánh
41/51 Phan Chu Trinh - Long Khánh
Tịnh Xá Nhật Huy

0613876055
0124235263
Ấp Chiến Thắng - Bảo Hòa - Xuân Lộc
2
82 Cách Mạng Tháng 8 - Long Khánh
0167769909
49/9 Phan Chu Trinh - Long Khánh
3
Nguyễn Văn Bé - Xn An - Long

Khánh
Bình Hịa - Xn Phú - Xuân Lộc
0914246264 Nông Doanh - Xuân Tân - Long Khánh

8


38

Nguyễn Thành

Trí

Nguyễn Thành Được

39

Lê

Trình

Lê Thương

40

Lê Lộc Đức

Trọng

Lê Đức Tuấn


41

Nguyễn Thanh

Tùng

Nguyễn Dũng

42

Nguyễn Quốc

Việt

Nguyễn Văn Lành

0168934221
9
0169319908
3
0902975529
0122678015
6
0976426576

Cơng Thị Gái
Nguyễn Thị Diễm Tuyết
Chí Chánh Kíu


0163998683
Nơng Doanh - Xn Định - Xn Lộc
5
Thọ Chánh - Xn Thọ - Xn Lộc
0939020441 Hịa Bình - Xn Phú - Xn Lộc

Nguyễn Thị Oanh

Bình Hịa - Xn Phú - Xuân Lộc

Võ Thị Như Hoa

6C Ruộng Hời - Bảo Vinh - Long Khánh

9


Tùy theo tình hình cụ thể, cứ mỗi tuần tơi dành ra một hoặc hai buổi làm việc
với phụ huynh, có thể qua điện thoại hoặc gửi thư mời làm việc trực tiếp nếu
học viên đó có nhiều lỗi vi phạm. Trường hợp đột xuất thì làm việc ln khơng
theo ngày giờ qui định.
Lên kế hoạch làm việc cụ thể hàng tuần, hàng tháng và học kỳ. Ví dụ: kế hoạch
tháng như sau:
- Bảng kế hoạch tuần, tháng ( mẫu tương tự ):

-

-

TT


-

-

Công việc cần
làm

-

Ngà
y,Tháng
tiến hành

Ngà
y,Tháng kết
thúc

-

Kế
t quả công
việc

Người
thực hiện

-

G

hi chú

-

2
…

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


-

1

-

-

-

-

-

Hướng dẫn lớp trưởng, các tổ trưởng chấm điểm thi đua hàng tuần cho mỗi học
viên theo thang điểm của Đồn có chỉnh sửa cho phù hợp với tình hình thực tế
của lớp (Dựa vào kết quả của bảng chấm điểm trang 9) cụ thể như sau:
- Bảng xếp loại hạnh kiểm tháng của HV
Tổ:……

-

-

-

-

-


Điểm
TB
Tuần 1

Điểm
TB
Tuần 2

Điểm
TB
Tuần 3

Điểm
TB
Tuần 4

-

-

-

-

-

-

-


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


-

TT

1

2

…

Họ và tên

Điểm
TB
Tháng

-

Xếp
loại

Xếp
hạng

Ghi
chú

Điể
m

TB
tổ

TT

-

Bảng xếp loại hạnh kiểm của HV học kỳ I (II)
Họ và tên

Đ
iểm TB
Tháng 9

-

Tổ:……

Đ
Đ
Đ
Đ iểm TB
iểm TB
iểm TB
iểmTB
Xếp
Tháng
Tháng
Tháng 11
HK I(II) loại

10
12

Xếp
hạng

Ghi
chú

10


-

-

…

-

-

-

-

-

-


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


-

-

2

-

-

-

-

-

1

-

-

-

-

-

-


-

-

Điể
m
TB
tổ

-

-

Tất cả điểm của từng thành viên trong tổ đều được thư ký ghi vào biên bản lớp
hàng tuần, hàng tháng theo mẫu đã kẻ sẵn của thư ký lớp.
Sau mỗi HK thư kí lớp tổng hợp thi đua hàng tháng của các tổ để xếp loại thi
đua cho tổ. Chọn ra tổ đạt điểm thi đua cao nhất để phát thưởng. Bảng tổng hợp
theo mẫu sau:
Bảng xếp loại thi đua của các tổ học kỳ I (II)
-

1

2

-

Tổ I

-


-

-

-

-

-

-

-

-

TT

Đ Đ Đ Đ Đ iểm TB
iểm TB
iểm TB
iểm TB
iểmTB
Xếp
Tháng 9 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12 HK I(II) loại

-

Tổ


-

-

-

TổII

-

-

-

-

-

-

-

-

…

-

-


-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-


…
-

-

-

-

Xếp
hạng

Ghi
chú

Xong mỗi học kỳ, tôi cho các em tự viết bản tự kiểm điểm nhận xét tình trạng
học tập và rèn luyện của bản thân (điểm mạnh, điểm yếu và sự cố gắng về các
mặt), tự xếp loại hạnh kiểm của học kỳ. Sau đó, tơi đọc bản tự kiểm điểm của
mỗi cá nhân, đối chiếu kết quả rèn luyện xếp loại hạnh kiểm học kỳ đó tơi mới
có sự đánh giá của riêng mình một cách tương đối chính xác và hợp lý.

Bước 5: Chuẩn bị cho Đại hội phụ huynh học viên đầu năm gồm các cơng
việc sau:
-

-

Tơi nắm chính xác danh sách lớp.
Tình hình chung của lớp (mặt mạnh, mặt yếu).

Các học viên cá biệt.
Bàn với phụ huynh giải pháp giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho việc
học tập và rèn luyện của học viên (học viên lớp 12 chuẩn bị cho thi tốt nghiệp).
Thường xuyên giữ mối liên lạc giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh.
11


Cho phụ huynh kiểm tra lại địa chỉ liên lạc, số điện thoại.
Tìm hiểu hồn cảnh, tâm sinh lý của học viên cá biệt hoặc học viên có hồn
cảnh khó khăn thông qua phụ huynh.
Nhờ vậy mà tôi đã hiểu được hoàn cảnh của nhiều học viên thật đáng thương
(đi học ban ngày, ban đêm đi làm); có học viên hồn cảnh rất khổ tâm (cha mẹ ly thân khi
thì ở với mẹ, khi thì ở với bố nên tâm sinh lý của các em bị xáo trộn ảnh hưởng nhiều đến
việc học tập và rèn luyện, thậm chí có em gần như mắc bệnh tự kỷ). Cụ thể:
1. Lê Hồng Anh: đi làm thêm ban đêm.
2. Mai Thị Thu Giang (Lớp trưởng): bố mẹ ốm đau, hoàn cảnh rất khó khăn;
3. Lê Kim Long: mắc bệnh tự kỉ.
4. Nguyễn Đình Minh: bố mẹ ly thân, em này rất cá biệt, khó dạy bảo.
5. Đồn Ngọc Tồn: bố mẹ ly dị, ở với bà nội, phải đi làm thêm (chạy bàn cho
đám tiệc).
6. Nguyễn Quốc Việt: gia đình rất khó khăn.
7. Vũ Quang Tuấn Huy: gia đình khó khăn, bản thân học viên ham mê điện tử.
8. Trần Lâm Khang: say mê nhạc (quên cả việc học).
9. Bùi Duy Anh: thường xuyên ngủ trong lớp (bệnh ngủ).
10. v.v…
-

Bước 6: Phân loại nhóm học viên, hướng dẫn cán sự lớp và tổ trưởng làm
việc trong giờ sinh hoạt lớp
-


-

-

-

Dựa theo đặc điểm về học lực, tính cách, năng lực, sở thích,…(dựa vào phiếu
điều tra HV) để phân loại HV từ đó đưa ra các phương án cho công tác chủ
nhiệm của mình, có như vậy cơng tác chủ nhiệm mới sát tình hình thực tế và đạt
hiệu quả cao.
Kết hợp với giáo viên bộ mơn, Hội phụ huynh và các đồn thể (Đoàn Thanh
niên) để giáo dục giúp đỡ học viên, nắm bắt được tình hình diễn biến hàng ngày
của lớp.
Đến tiết chủ nhiệm đầu tiên, tôi tập cho Lớp trưởng trình bày tình hình của lớp
(mặt mạnh, mặt yếu), tơi cho lớp đóng góp ý kiến bổ sung, cịn giáo viên chủ
nhiệm chốt lại.
+ Cho các tổ trưởng lên thông qua kết quả chấm điểm thi đua của từng thành
viên lên trên bảng cho các học viên theo dõi kết quả của mình (bảng lớp chia
làm 6 cột: 4 cột cho 4 tổ; 1 cột cho lớp trưởng ghi chép; 1 cột phân cơng trực
nhật).
+ Các tổ viên góp ý kiến về kết quả của mình và của các học viên khác.
+ Chốt kết quả chấm điểm.
+ Lớp phó lao động phân công trực nhật dựa vào số học viên bị loai yếu trong
tuần.
+ Nội dung bảng chấm điểm của tổ như sau:
12


Tuần:…… từ ngày …… đến ngày …..


-

Tổ:……
-

TT

-

Họ tên
học
viên

-

Vắ
ng
C
C(
-1
0)
-

-

-

Đi
họ

c
trễ
(5)

Khơ
ng
đồn
g
phụ
c (10)

-

-

-

-

Vắ
ng
KP
(15)

Vắ
ng
CP
(2)

Cú

p
tiết
(10
)

-

-

-

Tó
c
dài
(10
)
-

-

-

-

Hút
thu
ốc(
50)

V

ơ
lễ
(50
)

Đi
ểm
tốt
(+
5,1
0)

Đi
ểm
xấ
u
(5)

-

-

-

-

-

-


-

-

Nói
chuy
ện (5)

Khơ
ng
trực
nhật
(15)

Vi
ph
ạm
kh
ác
(10)

-

-

-

Điể
m
cộn

g
khá
c(đi
ểm
của
Đo
àn)
-

Đi
ểm
ba
n
đầ
u
(=
60)

-

-

-

Đi
ểm
cị
n
lại


Xế
p
loạ
i

-

-

Ghi chú: Điểm cộng hoặc trừ ở bảng trên là cho mỗi lần và điểm ban đầu là số
điểm của 6 ngày học trong tuần ( mỗi ngày 10 điểm).

-

Ví dụ: mỗi lần vi phạm vắng không phép -15 điểm, nếu vắng 3 lần: -15 x 3 =
-45 điểm,…

-

Tổng điểm bị trừ:

-

Điểm xếp loại: từ:

-

-

Tổng điểm còn lại:

50 – 60: Tốt

30 – 39: Trung bình

40 – 49: Khá

< 30: Yếu

Sau khi xếp loại hàng tuần, cuối tháng các tổ trưởng cộng điểm các tuần và chia
cho số tuần sẽ ra điểm trung bình của tháng. Từ đó làm cơ sở xếp loại hạnh
kiểm tháng (cũng theo thang điểm xếp loại tuần);
Tương tự dùng để xếp loại học kỳ (lấy tổng điểm trung bình 4 tháng/4 = học
kỳ).

Như vậy, kết quả của mỗi thành viên trong lớp được hiển diện trên bảng, sau
đó cho các em ý kiến nếu sai ta sẽ điều chỉnh. Qua đó các em có thể thấy được sự rèn
luyện của mình trong tuần, tháng, học kỳ tạo ra khuyến khích thi đua giữa các học viên
và giữa các tổ với nhau. Từ đó, các em có thể phấn đấu vươn lên. (Chú ý: học viên rất
muốn công bằng như vậy, thông qua chấm điểm này ta đã làm được điều học viên mong
muốn). Do dó, giờ sinh hoạt lớp rất sôi nổi và không nhàm chán.
-

Cũng từ bảng này, ta có cơ sở để phê bình trước lớp hoặc khiển trách dưới
cờ,… thì học viên sẽ tâm phục khẩu phục và như vậy ta đã thấy sự giáo dục của mình đã
bước đầu đạt hiệu quả. Với điều này, tôi đã thực hiện qua nhiều năm làm chủ nhiệm thấy
đạt kết quả tốt do đó tơi tiếp tục duy trì cho đến nay.
-

Sau mỗi tuần, tháng thư kí tổng hợp lại và xếp loại từng tổ (theo mẫu hướng
dẫn) và đọc ra trước lớp để các tổ thấy được kết quả thi đua của tổ mình và tổ bạn. Như

-

13


vậy ta đã tạo được sự thi đua giữa các tổ thật sự sơi nỗi và có hiệu quả rất tốt trong công
tác giáo dục.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP (các biện pháp tiến hành để giải
quyết vấn đề)
Để làm tốt cơng tác chủ nhiệm ở TTGDTX thì ta phải hiểu chức năng nhiệm
vụ của GVCN là gì? Đối tượng của ta là ai và như thế nào?
-

Đối với giáo viên chủ nhiệm, bản thân tôi hiểu được: mình là trụ cột và linh
hồn của lớp, là người đáng tin cậy dẫn dắt, định hướng và giáo dục giúp đỡ học viên của
mình vươn lên để tự hồn thiện và phát triển nhân cách một cách đúng đắn. Vì vậy, tơi
ln tự rèn luyện mình cho xứng đáng là tấm gương tốt cho học viên noi theo, luôn biết
kết hợp với các cơ quan đoàn thể trong và ngoài Trung tâm để giáo dục hoc viên, là người
dẫn dắt các học viên tham gia vào các công tác xã hội, từ thiện.
-

Bản thân giáo viên chủ nhiệm phải là người tự tìm hiểu tâm tư, nguyện
vọng, hiểu được sự biến đổi về tâm lý, lối sống, hành vi của học viên nhất là học viên cá
biệt để có kế hoạch giáo dục hợp lý.
-

Giáo viên chủ nhiệm phải là người có năng lực về chun mơn, năng lực về
sư phạm, biết khơi dậy lòng tự trọng của học viên, nắm được diễn biến tâm lý của học
viên để có hành động kịp thời trên cơ sở tơn trọng nhân cách của các em. Cụ thể như sau:
-


1. Việc thực hiện kế hoạch chủ nhiệm: bản thân tôi đã thực hiện những nội dung
sau:
-

-

-

Lên kế hoạch tuần, tháng, học kỳ, cả năm dựa trên kế hoạch của Trung tâm và kế
hoạch của Đồn thanh niên, Chữ thập đỏ, Cơng đồn, đặc điểm tình hình cụ thể
của lớp.
Trong sổ chủ nhiệm thể hiện rõ kế hoạch và theo dõi việc thực hiện kế hoạch, kết
quả đạt hay chưa đạt để tìm ra hướng điều chỉnh cho phù hợp như vậy nhiệm vụ
chủ nhiệm mới có kết quả.
Thu thập thơng tin của lớp (học viên khá giỏi, yếu kém, cá biệt, hồn cảnh cụ thể
của học viên).
Phân loại nhóm học viên dựa trên học lực, hạnh kiểm và tính cách để xây dựng kế
hoạch chủ nhiệm cho phù hợp.
Tìm hiểu và tham khảo một số phương pháp của đồng nghiệp để bổ sung cho kế
hoạch của mình được hồn chỉnh.
Xây dựng tổ, nhóm học tập, đơi bạn cùng tiến để giúp đỡ các học viên yếu kém về
học lực. Trong lớp đã tổ chức được cán sự bộ mơn (Tốn, Lý, Hóa, văn) giải bài
tập trong giờ sinh hoạt 15 phút đầu giờ và trong giờ sinh hoạt nhóm (học viên giỏi,
14


-

khá giúp đỡ các học viên yếu kém). Những năm tơi làm chủ nhiệm việc này rất có

kết quả. Tuy nhiên hơi vất vả vì phải theo dõi chặt chẽ thường xun, địi hỏi người
chủ nhiệm phải có tâm và nhiệt tình với nghề nghiệp. Cụ thể đội ngũ cán sự lớp tơi
đã chọn các học viên có năng khiếu về các mơn như mơn Tốn: Nguyễn Quốc Việt;
mơn Lý: Nguyễn Thanh Tùng; mơn Hóa và văn: Nguyễn Thị Mai Thi. Có khi cả
ba em này cùng hợp tác với nhau để giảng bài tập cho lớp.
Trong kế hoạch còn có mục ghi chép lưu giữ các kết quả rèn luyện của học viên để
theo dõi sự tiến bộ của học viên.

2. Việc quản lý học viên: bản thân tôi đã tiến hành như sau:
-

-

-

-

-

Theo dõi chặt chẽ việc thực hiện nội quy của từng học viên: theo dõi tình hình đi
học, nghỉ học, cúp tiết và các việc khác. Muốn vậy, tôi phải đi sớm trước 15 phút
để kiểm tra, có khi cùng tham gia sinh hoạt lớp, tập hát đầu giờ cho lớp, hướng dẫn
cán sự lớp sinh hoạt đầu giờ như thế nào cho khoa học.
Theo dõi việc sinh hoạt đầu giờ của lớp.
Theo dõi việc chấm điểm thi đua của tổ trưởng có chính xác hay không (so sánh
việc cộng trừ điểm từng thành viên của tổ trưởng với ghi chép của mình và Đồn
có khớp khơng nếu khơng ta có sự điều chỉnh kịp thời).
Báo cáo tình hình vi phạm nội quy của học viên cho phụ huynh, nếu học viên nào
vi phạm nhiều thì mời phụ huynh lên làm việc và cho học viên đó viết cam kết. Để
làm điều này có kết quả thì bản thân tơi phải theo dõi chặt chẽ từng học viên, tìm

hiểu nguyên nhân vi phạm của học viên, khơi dậy lòng tự trọng của học viên để họ
hiểu và cố gắng tu dưỡng và điều chỉnh hành vi của mình theo hướng tích cực.
Đồng thời phải nắm được tâm lý học viên đó và phải biết phối hợp với các tổ chức
đoàn thể,đồng nghiệp và bạn bè của học viên để cùng giáo dục. Cũng có khi ta phải
điều chỉnh nội dung, phương pháp giáo dục cho phù hợp với từng đối tượng học
viên.
Trong chủ nhiệm cũng có khi phát sinh những tình huống ngồi ý muốn khơng
theo một quy trình nào như có một học viên tên là Nguyễn Như Uyên là một học
viên ngoan nhưng có một lần em ấy cãi lại thầy giáo (thầy ghi sổ đầu bài vô lễ với
giáo viên). Những trường hợp như vậy phải thật bình tĩnh, tìm hiểu chính xác từ
hai phía giáo viên bộ mơn, học viên đó và bạn bè trong lớp rồi mới tìm cách chỉ ra
khuyết điểm của học viên này nếu không sẽ phản tác dụng giáo dục bởi vì khơng
phải lúc nào học viên cũng sai và giáo viên lúc nào cũng đúng.
Để quản lý học viên tốt không phải lúc nào ta cũng ln có mặt trên lớp. Vậy ta
phải sử dụng đội ngũ cán bộ lớp và Đồn. Những ngày tơi khơng có trên lớp thì
giữa tơi và ban cán sự lớp, Đoàn thường liên lạc với nhau vào giờ ra chơi bằng
15


-

-

-

điện thoại. Như vậy mặc dù khơn có mặt trên lớp nhưng tơi vẫn nắm bắt được tình
hình của lớp.
Đối với đội ngũ cán bộ lớp, Đoàn ta phải chịu khó đào tạo, giáo dục họ làm việc
theo cách của mình. Do đó, chỉ cần mình nói ít nhưng các em đó hiểu ngay cơ cần
gì là họ thực hiện rất tốt đúng ý đồ của mình (chú ý: nếu họ làm sai điều gì thì ta

khơng nên phê bình trước lớp mà tìm ra lý do gì đó để phê bình nhẹ nhàng đừng
làm mất uy tín trước lớp vì cán bộ lớp mà mất uy tín thì rất khó làm việc, ta chỉ cần
nhắc nhở góp ý chân thành là các em đó sẽ hiểu ngay.
Hướng dẫn lớp trưởng điểm danh hàng ngày vào sổ sau đó sao qua phiếu điểm
danh hàng tháng, cuối tháng nộp lại cho giáo viên chủ nhiệm.
Trong cặp của giáo viên chủ nhiệm khi nào cũng có sổ chủ nhiệm và địa chỉ liên
lạc của phụ huynh để khi cần ghi chép và liên lạc với phụ huynh là có ngay. Nhờ
vậy, ta giáo dục rất kịp thời vì có những vấn đề nảy sinh như học viên đánh nhau,
cúp tiết,… là ta báo cho phụ huynh hoặc mời phụ huynh lên làm việc rất kịp thời
nhờ vậy ngăn chặn được những tình huống xấu xảy ra sua đó.
Cuối mỗi tháng giáo viên chủ nhiệm công bố số ngày nghỉ không phép và có phép
cho mỗi học viên.
Mỗi lần phê bình, kiểm điểm học viên cần ghi chép lại (ngày tháng, sự việc, hướng
khắc phục,…) để theo dõi xem học viên có chuyển biến tích cực hay khơng, nhanh
hay chậm để kịp thời điều chỉnh.

3. Việc quản lý học tập của học viên:
-

Đây là cơng việc nhìn vào là đơn giản nhưng rất phức tạp, đòi hỏi giáo viên chủ
nhiệm cần phải nhiệt tình, chịu khó và biết kết hợp với giáo viên bộ mơn, biết
hướng học viên vào việc học, khích lệ thi đua học tập. Để làm được điều này, bản
thân tôi lên kế hoạch như sau:
+ Xác định mục tiêu và ý nghĩa của việc học tập cho học viên.
+ Kiểm tra điểm danh hàng tuần, sách giáo khoa, vở ghi chép của học viên nhất là
những học viên bị giáo viên bộ môn ghi sổ đầu bài là không chép bài.
+ Phân loại học lực của học viên.
+ Theo dõi tình hình học tập của học viên yếu kém (thông qua điểm số ở giáo
viên bộ môn).
+ Báo cáo tình hình học tập cho phụ huynh biết những học viên có học lực yếu

kém để cùng với phụ huynh tìm phương pháp giúp đỡ.
+ Lên kế hoạch phân cơng cho học viên khá, giỏi giúp đỡ học viên yếu kém (xây
dựng được nhóm học tập, giúp nhau vào buổi tối tại Trung tâm). Tơi thấy có tác
dụng rất tốt thể hiện tình đồn kết giúp đỡ nhau trong học tập của các học viên.
+ kết hợp với giáo viên bộ môn xây dựng cho học viên được phương pháp học tập
cho từng bộ môn.
16


+
+
+
+

Kết hợp với giáo viên bộ môn để nắm rõ tình hình học tập của học viên để có kế
hoạch bồi dưỡng.
Cuối học kỳ báo cáo kết quả học tập cho phụ huynh rõ thơng qua phiếu liên lạc
có phản hồi của phụ huynh.
Động viên những học viên có học lực khá, giỏi tham gia vào đội tuyển dự thi
học viên giỏi của Sở.
Tuyên dương dưới cờ học viên có điểm tốt trong tuần. Nhờ vậy mà học viên
ln có sự cố gắng thi đua với nhau trong học tập để giành nhiều điểm tốt (cơng
tác này rất có hiệu quả động viên, khích lệ tinh thần học tập của học viên).

4. Việc giáo dục học viên cá biệt:
-

-

Để cảm hóa được học viên cá biệt, bản thân tơi phải hòa nhập với học viên, nắm

bắt được những biến đổi tâm lý, tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của học viên thông
qua bạn bè, phụ huynh của học viên hoặc nói chuyện riêng với học viên. Có thể
nói, bản thân mình đã trở thanh người bạn tri kỷ của học viên thì khi đó học viên
mới mở lịng với mình được (lời nói của mình phải có sức thuyết phục và cuốn
hút).
Ví dụ: Năm học 2013-2014, lớp tơi có những học viên rất cá biệt:
+ Em Nguyễn Thành Luân, giáo viên chủ nhiệm của những năm trước hỏi gì cũng
khơng trả lời, phê bình cũng im lặng khơng phản ứng. Đến năm lớp 12 tơi chủ
nhiệm, tơi tìm cách tiếp cận học viên này mới hiểu ra rằng em này cũng rất bình
thường như những em khác, tuy nhiên do giáo viên chủ nhiệm trước đó phê
bình sai nên em tỏ thái độ như vậy (đó là sự phản ứng không hợp tác).
+ Em Nguyễn Công Thảnh cũng cá biệt, khi bị giáo viên bộ môn và giáo viên chủ
nhiệm phê bình là em cãi lại dù đó là phê bình đúng (nhiều giáo viên bộ mơn đã
ghi sổ đầu bài rằng em vơ lễ) từ đó em này ì ra không chịu hợp tác với bất kỳ
giáo viên nào. Tơi nói thật lúc đầu tơi cảm thấy khơng thể giáo dục được em
này, đã phê bình trước lớp nhiều lần, khiển trách dưới cờ, mời phụ huynh làm
cam kết, rồi cảnh cáo trước trường nhưng vẫn chưa thấy có chuyển biến, chỉ
còn một tuần nữa là làm biên bản đuổi học. Nhưng tơi cảm thấy mình nên thử
thêm một lần làm việc với em này xem sao. Khi này, em mới tâm sự thật “cô ơi,
mỗi lần em cãi lại cơ, thầy sau đó em biết là mình đã sai nhưng vì em rất nóng
tính, ngay cả ba em cũng bị em cãi lại nhiều lần, ba em cũng bất lực với em cô
ạ. Bây giờ cô đuổi học em cũng đúng thôi, em không phàn nàn hay ân hận chút
nào cả. Em chỉ mong cô hiểu cho em, em không muốn vậy đâu.” Tôi suy nghĩ
vậy em này cịn có thể giáo dục được, do đó tơi đổi cách giáo dục và thấy có kết
quả: em ấy đã thay đổi được hành vi của mình. Đối với những đối tượng này, ta
phải tỏ thái độ yêu thương thật sự, từng bước dẫn dắt, nói nhẹ nhàng, sửa từng tí
17


-


một và kết quả cuối năm em đó rất cố gắng và thi đậu tốt nghiệp (suýt chút nữa
ta đã làm mất đi một học viên rồi, không biết điều gì xảy ra đối với học viên
này).
+ Em Lê Văn Diện ở đầu học kỳ I, thầy giáo dạy môn vật lý phê bình em trước
lớp vì nói chuyện riêng nhiều lần. Em phản ứng lại bằng cách cãi tay đơi và địi
đánh thầy rồi nghỉ học ln. Lớp trưởng báo cho tơi liền qua điện thoại, tơi lập
tức có mặt ngay (trước khi đó em đang chuẩn bị ra về), tôi gọi em lại và hỏi đầu
đuôi sự việc. Em ấy kể lại, sau đó tơi phân tích kỹ cho em thấy rõ cái sai của
mình và em ấy nhận ra được điều mình làm là khơng đúng, tiếp theo tơi hỏi
“vậy em có muốn học nữa khơng?”. Em trả lời “dạ muốn”. Tơi nói “nếu muốn
học thì em phải tự tìm thầy xin lỗi và xin thầy tha thứ”. Nghe lời tôi em ấy đã đi
xin lỗi thầy giáo bộ mơn. Sau đó, tơi theo dõi thấy em ấy có rất nhiều tiến bộ
trong học tập cũng như trong rèn luyện đạo đức. Cuối năm học, em đã thi đậu
tốt nghiệp. Một ngày nọ, em tìm gặp tơi và nói với tơi rằng “Cơ ơi! Em cám ơn
cơ nhiều lắm. Nếu ngày đó cơ khơng đến kịp để phân tích điều hay lẽ phải,
khích lệ động viên em thì khơng biết em bây giờ như thế nào nữa?”. Chỉ bấy
nhiêu đó thơi thì tơi cũng càm thấy mãn nguyện rồi. Do đó, đối với học sinh cá
biệt nếu có thể thì nên cho các em cơ hội sửa sai không những một lần, hai lần
mà nhiều lần miễn là em đó cịn niềm tin ở ta và ta cịn niềm tin ở em đó, đừng
nên q khắt khe mà nên mở rộng lịng đón nhận cả những điều tốt và điều chưa
tốt ở học viên của mình. Vì tơi nghĩ rằng q trình giáo dục một học viên không
phải ngày một ngày hai mà là lâu dài và khó khăn.Đừng để học viên mình rời
khỏi mơi trường giáo dục khi đang độ tuổi giáo dục tại nhà trường. Vì đuổi một
học viên ra khỏi mơi trường giáo dục khơng biết tương lai họ sẽ như thế nào?
Cũng có thể trở thành một con người hư hỏng thì sao? Nên ta phải đắn đo suy
nghĩ cho kỹ càng trước khi hành động.
Cịn trong năm học này, cũng có những học viên cá biệt như em Nguyễn Đình
Minh, Lê Kim Long, Trương Châu Tâm,… cũng có những hành vi tương tự. Ở đây
tôi xin nêu ra hai trường hợp cụ thể sau:

+ Em Lê Kim Long mặc bệnh tự kỷ rất khó giáo dục, thường xun đi trễ, muốn
học thì đi học, khơng muốn thì nghỉ, khơng nói, hỏi khơng trả lời, nếu phê bình
là nghỉ ln. Có lần thầy giáo dạy Hóa cho điểm 0 là em ấy nghỉ ln các buổi
học có tiết Hóa. Tơi mời phụ huynh lên tìm hiểu thêm tâm lý của em này để dễ
giáo dục. Đối với trường hợp này, chúng ta không được nói nặng và phê bình
nhiều mà phải nói nhẹ nhàng, nếu có chút cố gắng phải khen kịp thời, động viên
thì sẽ có kết quả tốt. Ví dụ như em thường xuyên đi trễ, khi có lần em đi học
18


-

-

đúng giờ tôi khen Long hôm nay đi học đúng giờ tốt quá thế là gần như sau đó
em đi học đúng giờ.
+ Em Nguyễn Đình Minh gia đình khơng hạnh phúc, bố mẹ ly thân, em này khi
thì ở với bố, khi thì ở với mẹ nên tâm lý em này không được ổn định. Trước
đây, em học ở ngoài Bắc đã bị đuổi học mấy lần rồi, bây giờ vào đây cũng có
thái độ bất cần ai, vi phạm nội quy nhiều lần như phê bình trước lớp, dưới cờ,
mời phụ huynh làm cam kết nhưng chưa có sự chuyển biến. Sau đó, vào giờ
sinh hoạt lớp, tơi phê bình em, lúc đầu em khơng nói gì sau đó tự nhiên đứng
dậy nói một câu thơi “Cơ cho em nghỉ học luôn đi” rồi ôm cặp ra về. Khi đó, tơi
cũng bất ngờ khơng biết nói gì cả. Hết giờ, tôi gọi điện thoại mời phụ huynh lên
thông báo thì phụ huynh cũng chấp nhận. Tơi chỉ nói một câu là: “Nếu em ấy
cịn muốn học thì đến gặp cô chủ nhiệm”. Sáng ngày mai, em tự động đến gặp
tôi và xin tiếp tục được học lại. Khi này, tơi mới phân tích cho em rõ những
hành động sai trái thì em nói rằng “Em suy nghĩ kỹ rồi cô ạ, em biết em sai, cô
hãy tha lỗi và cho em cơ hội để sửa sai nha cô”. Tôi đồng ý và qua thời gian
theo dõi, tôi thấy em ấy đã có sự chuyển biến tích cực.

Đối với học viên cá biệt đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải hết sức kiên trì, tìm lời lẽ
thích hợp để nói chuyện tâm tình, khơng nhất thiết phải phê bình nhiều trước lớp,
trước tập thể (có khi phản tác dụng) mà chỉ cần cơ trị nói chuyện riêng thì tác dụng
giáo dục rất cao, điều này tôi đã áp dụng nhiều và thấy có kết quả.
Như vậy, phê bình học viên cũng là một nghệ thuật. Ta thường nói “mềm nắm, rắn
bng” hoặc “trời khơng nghe đất thì đất phải nghe trời” phải không các bạn đồng
nghiệp? Sau mỗi lần giáo dục một học viên cá biệt tôi đều ghi chép lại để rút kinh
nghiệm cho lần sau nếu gặp phải tình huống tương tự.

5. Việc giáo dục tính kỷ luật của học viên:
-

-

Đối với bản thân tôi phải gương mẫu thực hiện kỷ luật tốt như ra vào lớp đúng giờ
cũng như việc thực hiện các nội quy khác phải tốt để trở thanh tấm gương cho học
viên noi theo, nói và làm đi đơi với nhau, gương mẫu trong công tác và các phong
trào thi đua.
Đối với học viên, xây dựng cho học viên tính kỷ luật, thực hiện tốt nội quy của
Trung tâm, của lớp như đi học đúng giờ, học bài và làm bài đầy đủ trước khi đến
lớp, vệ sinh lớp đúng giờ, sạch sẽ. Đối với học viên bị xếp hạnh kiểm từ trung
bình trở xuống đều bị phạt trực lớp (có theo dõi chặt chẽ), qua đây học viên sẽ thấy
được khuyết điểm của mình và góp phần rèn luyện tính kỷ luật và tinh thần lao
động cho học viên. Bản thân tôi thấy việc làm này của mình rất có kết quả vì học
viên dễ dàng nhận khuyết điểm và làm việc tích cực. Tuy nhiên, khơng phải học
19


viên nào cũng vậy mà có một số học viên cũng ì ra thì ta phải kịp thời chuyển cách
khác miễn là các em nhận ra được khuyết điểm của mình để khắc phục.

6. Việc giáo dục tinh thần đồn kết giúp đỡ nhau:
-

-

Đối với giáo viên chủ nhiệm: bản thân tơi hiểu chính mình là trung tâm của sự
đồn kết gắn bó của các thành viên trong lớp. Vì vậy mình phải gương mẫu, tập
hợp học viên bên mình tạo thành một khối thống nhất biết yêu thương giúp đỡ
nhau. Tơi thường dạy học viên của mình theo lời Bác Hồ dạy "Đoàn kết, đoàn kết,
đại đoàn kết; Thành cơng, thành cơng, đại thành cơng" và tơi lấy ví dụ so sánh
"một bó đũa thì khơng thẻ bẻ gãy nhưng nếu lấy ra từng chiếc thì sẽ dễ dàng bẻ
gãy". Bản thân tôi đã dạy cho học viên của mình phải có lịng nhân ái. Do đó, bản
thân phải có lịng nhân ái, lịng bao dung và vị tha. Muốn vậy thì giáo viên chủ
nhiệm phải đi đầu. Ví dụ: trong lớp có học viên khó khăn thì tơi kêu gọi các học
viên trong lớp giúp đỡ tiền để đóng học phí, như vậy mình là người đầu tiên đóng
góp tuy khơng nhiều nhưng học viên sẽ noi theo. GVCN cịn hướng dẫn học viên
của mình biết giúp đỡ nhau trong học tập như học viên khá giỏi giúp đỡ học viên
yếu kém. Hoặc thông qua các phong trào thi đua ta đã xây dựng được cho học viên
của mình tình đồn kết gắn bó u thương và giúp đỡ nhau trong công việc.
Đối với học viên: trong lớp tôi đã xây dựng được sự thống nhất yêu thương, giúp
đỡ nhau như: lớp đã đóng góp tiền để đóng học phí cho một học viên khó khăn và
giúp đỡ một học viên có bố mẹ bị bệnh nặng, tặng được 4 phần quà cho học viên
nghèo ăn tết mỗi phần 300.000 đồng và tham gia tốt các hoạt động nhân đạo, từ
thiện như đóng góp tiền ủng hộ bão lụt, chất độc da cam và hiến máu nhân đạo...

7. Việc thực hiện các phong trào thi đua:
-

-


Để đưa phong trào thi đua của lớp lên cao, bản thân tôi đã dựa vào kế hoạch hoạt
động của các đoàn thể, Trung tâm để đề ra kế hoạch chi tiết cho lớp mình như các
phong trào thi đua nhân ngày 20/11, 26/3, 8/3,...; các phong trào thi đua dạy tốt,
học tốt (ngày học tốt, tuần học tốt, tháng học tốt), tập san, văn nghệ; các phong trào
thể thao chào mừng ngày 20/11, 26/3,...; thi nữ công gia chánh nhân ngày 8/3;...
Tất cả các phong trào đó, tơi chỉ đạo học viên làm và bản thân cũng tham gia để
nhằm mục đích động viên các em làm tích cực hơn và hịa nhập với các em để các
em cam nhận sự thân thiện như một gia đình. Qua đây cũng là lúc ta giáo dục kĩ
năng sống cho học viên có hiệu quả cao nhất.
Các hoạt động này đều có sự phân công cho từng thành viên phụ trách. Cụ thể:
+ Nề nếp: Lớp trưởng phụ trách chung;
+ Tập san: Lớp phó phụ trách chung và một nhóm học viên có năng khiếu viết, vẽ
(gồm:...);
20


Văn nghệ: Lê Trình phụ trách chọn đội văn nghệ và chọn bài hát;
Thể thao: Nguyễn Thanh Tùng phụ trách chọn đội tuyển.
- (Như vậy phân công trách nhiệm cho mỗi thành viên cũng là ta đã dạy cho các
em kỹ năng sống).
Tất nhiên vai trò của giáo viên chủ nhiệm là chỉ đạo và theo dõi, đôn đốc và góp ý
để hồn tất các hoạt động.
Sau mỗi đợt thi đua đều có khen thưởng 20/11, sơ kết học kỳ I, 26/3. Cụ thể:
+ 20/11 khen thưởng các học viên sau đây có thành tích tốt trong học tập và các
phong trào của lớp:
1) Mai Thị Thu Giang
2) Nguyễn Thị Minh Hợp
3) Nguyễn Thị Mai Thi
4) Nguyễn Quốc Việt
5) Nguyễn Thanh Tùng

+ Sơ kết học kỳ I:
1) Nguyễn Quốc Việt đạt danh hiệu hoc viên giỏi
2) Mai Thị Thu Giang đạt danh hiệu hoc viên tiên tiến
3) Nguyễn Thị Mai Thi đạt danh hiệu hoc viên tiên tiến
4) Nguyễn Thanh Tùng đạt danh hiệu hoc viên tiên tiến
+
+

-

8. Việc giáo dục học viên qua các hoạt động khác:
-

Giáo dục tham gia an tồn giao thơng, phịng chống tệ nạn xã hội, giáo dục kỹ năng sống
cho học viên. Đây là cơng việc giáo dục hàng ngày vì vậy bản thân tôi luôn nhắc nhở,
giáo dục và kiểm tra việc thực hiện nội quy của học viên. Bản thân mình cũng phải ln
gương mẫu để học viên noi theo. Ví dụ: để giáo dục vệ sinh mơi trường trước tiên mình
giáo dục thông qua hành động như nhặt rác bỏ vào thùng rác hoặc lấy khăn lau cửa phòng
học, quét mạng nhện,... Tuy đó là việc làm rất nhỏ nhưng lại có tác dụng giáo dục rất
nhiều so với nói nhiều mà không làm.
Trong công tác chủ nhiệm việc "khen - chê" cũng rất cần thiết có tác dụng
tốt nếu như ta làm đúng và kịp thời thì sẽ dễ dàng khuyến khích được tinh thần học tập và
rèn luyện của học viên. Để làm được điều này tôi đã tiến hành như sau: trong giờ sinh
hoạt lớp, sau khi nhận xét hoạt động của lớp trong tuần thì tơi tiến hành tuyên dương
những học viên có điểm tốt, thái độ tốt, hoạt động tốt trong tuần, có ghi biên bản tuyên
dương trước cờ vào thứ hai đầu tuần; còn những học viên bị vi phạm thì phê bình kiểm
điểm trước lớp, nếu nặng hơn thì khiển trách dưới cờ (mời phụ huynh) hoặc cảnh cáo
dưới cờ, những học viên bị hạnh kiểm yếu và trung bình trong tuần thì phạt trực nhật.
Như vậy để làm giáo viên chủ nhiệm giỏi thì thật là khó vì khơng những địi
hỏi giáo viên đó phải có phẩm chất nghề nghiệp tốt, năng lực chun mơn cao mà cịn

phải biết phối hợp với các cơ quan đoàn thể, phụ huynh, và học viên; phải biết tổ chức
21


các hoạt động giáo dục; phải có kỹ năng giao tiếp; phải biết xây dựng kế hoạch; phải biết
học hỏi khơng những đồng nghiệp mà học hỏi ngay cả chính học viên của mình để từ đó
có thể rút ra được kinh nghiệm cho bản thân, bổ sung những thiếu sót trong q trình làm
chủ nhiệm lớp. Mỗi năm tích lũy một ít và chỉ có qua vận dụng thực tế với học viên có
những đặc điểm khác nhau trong các tình huống khác thì giáo viên chủ nhiệm mới có
những trải nghiệm sâu sắc, rút ra được kinh nghiệm nghề nghiệp cho mình.
Trên đây là những sáng kiến trong công tác chủ nhiệm mà tôi đã rút ra trong
quá trình làm cơng tác giáo dục của mình, có thể có điều chưa được tốt như của q thầy
cơ đồng nghiệp mong q thầy cơ bỏ qua. Mong rằng với sáng kiến của tơi có thể góp
được một phần nào đó trong sự nghiệp "trồng người" của q thầy cơ và sự nghiệp giáo
dục chung của nước nhà. Chúc quí thầy cô những người đồng nghiệp của tôi thật nhiều
sức khỏe, thành công, gặp nhiều niềm vui và luôn được bình an trong cuộc sống.
IV.

HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI

Nhờ áp dụng các kinh nghiệm chủ nhiệm này mà đã đem lại những kết quả
đáng khả quan như sau:
-

-

-

-


Qua các năm học từ 2003 - 2004 cho đến nay, lớp tôi chủ nhiệm đều xếp loại
nhất về nề nếp và các phong trào thi đua và bản thân đều đạt danh hiệu giáo
viên chủ nhiệm giỏi của Trung tâm..
Kết quả cuối năm học này đạt như sau:
+ Tập thể lớp: giải nhất về nề nếp và các phong trào thi đua.
+ GVCN: giáo viên chủ nhiệm giỏi.
Các mặt cụ thể: so sánh với năm học trước (2013 - 2014)
+ Năm học 2013 – 2014 ( Kết quả cả năm học)
-

-

-

Sỉ

Hạn
h
kiểm

-

Tố

Kh

-

Tỷ lệ


-

20
5

-

-

Yế

Gh

-

-

b
ì
n
h
-

-

T
r
u
n
g


30

-

-

35.

53.

-

6

-

1
0
.

0
-

-

0
22



-

-

Học
lực

-

Gi

Kh

-

-

0

-

5
-

-

Tỷ lệ

-


0

8.9

7
%
T
r
u
n
g
b
ì
n
h
4
0
7
1
.
4
%

-

-

Yế

Ké


-

-

11
-

19.

0
-

0%

+

Năm học 2014 – 2015 ( Kết quả cả năm học)
-

-

Sỉ

-

Hạnh
kiểm

-


Tố

Kh

-

21
4

-

-

Yế

Gh

-

-

b
ì
n
h
-

16


-

-

T
r
u
n
g

-

-

Tỷ lệ

52.

Học
lực

-

-

Gi

Kh

3


-

7
.
5
%
T
r
u
n
g

40

-

-

-

0
-

0

-

-


-

Yế

Ké

23


-

-

1

-

5
-

-

V.

Tỷ lệ

-

2.5


12.

b
ì
n
h
2
9
7
2
.
5
%

-

-

5
-

12.

0
-

0%

ĐỀ XUẤT - KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG


 Các đề tài xuất sắc nếu có điều kiện nên cho giáo viên sinh hoạt tập trung để dễ

dàng trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
 Nếu có thể tơi mong Sở nên tổ chức chuyên đề công tác chủ nhiệm để giáo viên
học hỏi thêm.
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO
VII. PHỤ LỤC
-

Gồm biểu mẫu: Phiếu điều tra thông tin học viên, phiếu khảo sát ý kiến của học
viên về công tác chủ nhiệm của GVCN.

-

NGƯỜI THƯC HIỆN

-

-

Trần Thị Hương

24


-

PHIẾU ĐIỀU TRA THÔNG TIN HỌC VIÊN

I. CÁ NHÂN HỌC VIÊN

-

1. Họ và tên:

Giới tính:

-

2. Dân tộc:

Tơn giáo:

-

3. Ngày tháng năm sinh:

Số điện thoại:

-

4. Nơi ở:

-

5. Xếp loại các mặt năm học trước:

-

6. Các môn học tốt nhất:


-

7. Các môn học cịn yếu:

-

8. Năng khiếu, sở thích:

-

9. Ngày vào đồn ( nếu có ):

-

10. Sống độc lập hay phụ thuộc gia đình:

-

11. Cơng việc đang làm:

-

12. Nơi làm việc:

-

13. Khoảng cách từ nhà đến nơi học:

-


14. Phương tiện đi học:

HK:

HL:

II. GIA ĐÌNH HỌC VIÊN

-

1. Họ và tên cha:

Nghề nghiệp:

Số điện thoại:

-

2. Họ và tên mẹ:

Nghề nghiệp:

Số diện thoại:

-

3. Nơi ở của gia đình:

-


4. Hồn cảnh kinh tế của gia đình:

-

5. Số người con đang đi học:

25