371.102
QU105L
-
J MARZANO
JANA S.
AAARZANO
-
DEBRA
J.
PICKERING
>>>
i
OP
HOC
Ngi/oi djch
:
PHAM
IRAN
LONG
1
ROBERT
J. MARZANO
JANA
S.
MARZANO
-
DEBRA
J. PICKERING
Quan
Ij
hieu
qi
.OP HOC
I
Ngi/ai
dich
:
PHAM
TRAN
LONG
Hieu
dinh
: LE
VAN CANH
f
Jjlil-
NHA
XUAT
BAN
GlAO
DUG
VIET
NAM
Classroom
Management t/iat
Works
Reseoch-Based ^Irotegiei for Every leacher
ROBERT
J. MARZANO
/
;
V
JANAS.MARZANO-DEBRA
J. PICKERING
; •
nscD
Association for Supervision
and
Curiculum Development
Alexandria,
Virginia
USA
Copyright
©
2003
by
Association
for
Supervision
and
Curriculum
Development
(ASCD).
All
rights reserved.
No
part
of
this publication
may be
reproduced
or
transmitted
in
any form
or by any
means,
electronic
or
mechanical, including photocopy, recording,
or any
information
storage
and retrieval system, without permission from
ASCD.
1703
N.
Beauregard
St.
•
Alexandria, VA 22311
-
1714 USA
i
ASCD
is
not responsible for the quality
of the
translation.
Ban
quySn
thuoc
ASCD.
Moi quyan
ioi
da dugc dang ki. Khi chira dugc
phep
ciia
ASCD,
khong
ai c6
quy^n
sao
chcp
ho&c
luu
truydn
bk ki
,
phan nao trong
cu6n
sach nay dudi
bat
ki
dang nao,
bang
bk
ki
phuong
tien
dien
tii
hay
ca
hoc nao, bao g6m
photocopy,
ghi
am,
ghi
hinh,
hay
dung
bat ki he
thdng
luu
iru thong tin
va
tlm kiem
nao.
ASCD
khong chiu trach nhifm
vl chk
lucTjig
cua
ban
djch.
Sach
dupe
mua ban
quyen theo
Hop
dong
giO-a
Nha
xuk
ban
Giao
due
Viet
Nam va
T6
chirc ASCD
Hoa
Ki
Nha xuat
ban
Giao
due
Vict
Nam
gifr quyen cong
bo tac
ph3m
ban
ticng Viet.
11
-2011/CXB/53-2054/GD
Maso:
8Z109K1 - CPD
Lai
noi dau
t.
Thai
dai
chiing
ta
dang song
la
thai
dai
dien
ra
cupc chay
dua
quyet
het ve
khoa
hoc
-
cong nghe giiia
cac
quoc
gia.
Trong
boi
canh
do,
quoc
gia
nao
khong phat trien dugc nang lire khoa
hoc
-
cong nghe ciia minh
thi
quoc
gia ay kho
tranh duoc
su tut
hau,
cham phat trien. Do vay, naot nen giao due tien tien tao ra dugc nguon
'
nhan
luc
chat lugng
cao c6
kha
nang dong
gop cho sir
phat trien
khoa hoc-congnghe quoc gia, thtic day sir phat trien kinh te ben vung
la
cai
dich
ma tat
ca cac quoc
gia deu
nhim tol. Miic tieu ciia
nen
giao
due
do la
mang
den cho hoc
sinh niem
say
me
hoc tap,
khat khao
dugc vuan
toi
nhung chan troi
mol
ctia
tri
thtic
voi mot
niem
tin
manh
het
ring minh
c6 the
thuc hi?n dugc khat vgng
do. Noi
each
khac,
giao due phai
dat
trong tam vao viee khoi
day
su say
me
hoe tap,
kich thieh
su
to mo va
sang
tao cua hge
sinh
de cac em c6 kha
nang
kien
tao
kien thtic
tu
nhung
gi nha
truong mang
den cho ho, de
hg
thirc
sir
thay ring
moi
ngay
den
truong
la mot
ngay
c6
ich.
Nhu
vay,
mot
nen
giao
due
tien tien khong
dat
trong
tam vao
viee giup
nguoi
hoc
tiep
thu cac tri
thirc khoa
hge ma nha
truong
va
sach giao
khoa
dua lai cho
hg.
Nguge
lai, muc
tieu ctia
nen
giao diic
do la
gitip nguoi
hge
nhan
ra
dugc nhung nang lire
tri tue
ctia minh
de
di tim
nhung
Ioi
giai chua biet
cho
nhiing
van
de da
biet theo
con duong phii
hgp
nhat
voi
nang lire
tri tue
ctia
ca
nhan
do.
Su hien dien ctia
mot nen
giao diic
nhu vay
phii thuge
vao
nhieu
yeu
to,
nhung
yeu to
quyet dinh nhat
la
quan niem
ve vai tro
ciia
nguoi thay. Quan niem khong dung
ve
vai
tro
trung
tam
ctia nguoi
thay
doi voi
chat lugng giao
due rat de dua nen
giao diic
den ch6 sai
lech.
Dat
nguoi thay
len vi tri
quyen
uy
tuyet
doi ve
chan
li
khoa
hge
la
mot sai lam,
nhung
sai lam se Ion ban neu
ha
thap hoac tham
chi
phti nhan vai
tro
then chot eiia nguoi thay
doi
voi chat lugng giao diic.
Ldl
NOI DAU
3
Giao
su Hoang Tuy da noi rait dung rang: "Yai
each
hieu
giao
due
tho so nang ve cam
tinh,
khi thi nhan manh mot chieu hoc
sinh
lam
trung
tarn,
khi
khac
ton chuong
trinh,
sach
giao
khoa len dia
vi
hnh hon
giao
due, nhan
dinh
chat
luong dai hoc thap
khongphai
do
thayma
do
chuong
trinh,
v.v
dan den hoan toan xem thuong
viec
xay dung
' dpi ngu thay
giao
theo
chuan muc chuyen mon
vadao
due hien dai".
Lay kha nang
sang
tao kien thuc moi ciia nguoi hoc lam muc tieu
cua
giao
due khong phai la ha thap vai tro cua nguoi thay. Ngugc lai,
; : vai tro cua nguoi thay dugc de cao gap boi. Khong c6 hoc tro
sang
tao neu khong c6 nhung nguoi thay
sang
tao. Nguoi thay
sang
tao
la nguoi biet
chia
se nhung vui buon trong qua
trinh
cung kien tao
tri
thuc, biet huong dan nguoi hoc phat hien van de, dat ra cac gia
^ thuyet va so
sanh
de danh gia cac gia thuyet do, tu do chon ra mot
gia thuyet thich hop, su dung nhung kien thuc va hieu biet tong hop
tir
nhieu mon hoc de dua ra mot giai phap moi cho van de da biet va
cuoi Cling biet kiem nghiem, danh gia giai phap do.
Tat ca nhirng noi dung tren day dugc the hien trong bp
sach
quy
'
D6imdiphuongpMp
d^yhqcgom
cac cuon
Nghe
thuat
va
khoa
hoc
day hoc - tac gia
Robert
J. Marzano;
Nhung
pham
chat
ciia
nguoi
giao
vien
hieu
qua - tac gia
James
H.
Stronge;
Tarn doi moi de
tro
thanh
ngudi
giao
vien
gioi
- tac gia
Giselle
O. Martin-Kniep;
Quan
h
hieu
qua lop
hoc-tac
gia
Robert
J. Marzano,
Jana
S. Marzano
&
Debra
J. Pickering De c6 dugc bg
sach
nay, Nha xuat ban
Giao
due
Q Viet Nam da c6 nhung no luc dang tran trong trong
viec
tuyen chgn,
(> thuong
thao
ban quyen vol Hiep hoi Giam sat va Xay dung Chuong
trinh
(ASCD)
ciia Hoa Ki, to chiic dich
sang
tieng Viet va
gioi
thieu v6i
i'
doc gia Viet Nam.
Se ching c6 gi moi khi noi
ring
day hoe vua la mot khoa hgc vua
la mot
nghe
thuat. Tuy nhien, trong cuon
Nghe
thuat
va
khoa
hoc
day hoc, tac gia
Robert
J. Marzano li giai quan niem do ve
boat
dgng
day hgc mot
each
cu the nhu sau :
Noi
mot
each
ngin ggn, nghien eiiu se khong bao gia eo du kha
nang
dinh
ra cac phuong phap day hgc phu hgp voi mgi hgc sinh
va mgi lop hgc. Dieu tot nhat ma cac nghien euu c6 the mang lai
la cho chiing ta biet phuong phap day hgc nao c6 nhieu kha nang
nhat de thuc su c6 hieu qua voi cac hgc sinh. M6i ^i^o vien phai tu
4
QUAN
LI
HIEU
QUA LOP HQC
xay dung phuong phap day hoc cu the cho hoc sinh ciia minh tai
thoi
diem thich hop. Bcri le do, phan quan trong ciia
viec
day hoc c6
hieu qua phai la
nghe
thuat va cuon
sach
nay cung vi vay c6 ten ggi
Nghe
thuat
va
Khoa
hoc day hoc.
Trong toan bg cuon
sach,
tac gia da su dung nhieu chiing cii
khoa hgc de chiing minh noi dung tren day, dong thoi chi ra cho
giao
vien nhiing
each
lam cu the de thuc hien noi dung do. Khi mot
quan niem sai lech la c6 mot phuong phap day hoc nao do eo the ap
dung
cho mgi doi tugng day hgc, trong mgi dieu kien su pham va
mgi
giao
vien phai day
theo
phuong phap do dang con rat pho bien
trong
nhung nguoi quan
H
va dao tao, boi duong
giao
vien, y kien
cua Marzano la rat dang suy nghi.
James
H.
Stronge,
tac gia cua cuon
Nhiing
pham
chat
cua
nguoi
giao
vien
hieu
qua, cho
ring
nguoi
giao
vien c6 hieu qua la tong
hoa ciia "cac
tinh
each
cua nguoi
giao
vien nhu la mot ca nhan
binh
thuong, qua
trinh
dao tao
giao
vien,
each
quan h lop hgc va
each
giao
vien
soan
bai, day va
theo
doi su tien bg ciia hgc sinh"
bao gom ca nhiing hgc sinh
gioi,
hgc sinh eo nang khieu va nhiing
hgc sinh eo nguy eo (nhung hgc sinh yeu kem). Trong cuon Tarn doi
men de tra
thanh
nguoi
giao
vien
gioi,
tac gia
Giselle
O.
Martin-
Kniep
trinh
bay nhiing
thii
thuat day hgc eu the mang
tinh
ggi y de
giao
vien van dung vao
timg
lop hgc de mgi hgc sinh du la hgc sinh
CO
nang khieu, hgc sinh c6 kha nang nhan thiie nhanh hay nhung
hgc sinh yeu kem van dat dugc ket qua hgc tap mong dgi. Van dung
nhiing
thii
thuat do trong tung lop hgc cu the la ca mot qua
trinh
hgc tap
sang
tao khong ngiing ciia nguoi
giao
vien. Dieu nay la mot
su that hien nhien boi le
"Giao
vien kho c6 the nuoi duong dugc
boat
dgng hgc tap dich thuc cho nguoi hgc neu nhu ban than hp
lai
khong tham gia vao qua
trinh
hgc tap". Cum tu "hgc tap dich thuc"
nghe
qua don gian nhung de nuoi duong dugc dgng eo do thi khong
don
gian ehiit nao. Hgc dich thuc bao gid cung la mot qua
trinh
gian
nan va bon phan ciia nhung nguoi lam thay la lam the nao de qua
trinh
do it gian nan hon doi voi nguoi hge.
Nhiing
ggi y eiia
Giselle
O. Martin-Kniep trong cuon
sach
nay se giup cac thay, eo
giao
thuc
hien bon phan do mot
each
CO
hieu qua. ;,,)•(,!
LOI NOI OAU
s
Viec
td
chuc
dich
va
xuit
ban
bO
sack
quy nay la
m6t
vitc
\km
rat kip
thoi
va
dang ghi nhan
cua
Nha xuat
ban
Giao due
Viet
Nam
trong
boi canh Dang, Nha nuoc va nganh Giao due dang quyet tarn
ddi
men
giao
due de dua
chat luong giao
due len
ngang tarn
doi
hoi
ciia
su
nghiep cong nghiep hoa, hien dai
hoa dat
nuac
voi
muc
tieu
cao ca la de
dan toe
Viet
Nam
ta
"buoc len dai
vinh
quang
sanh
vai voi cac
cucmg quoc
nam
chau"
nhu Bac Ho
muon
van
kinh
yeu
ciia
dan toe ta
vin hing mong muon.
Bo
sach
la tai heu
tham
khao
quy cho cac nha
quJn
li
giao
due, cac
thay,
c6
giao
a
tat
ca cac
cap hoc, hoc
vien
cao hoc, nghien cuu sinh chuyen nganh
su pham va quan li giao due.
Tuy
nhien, eung can nhan manh Aug, npi dung
cua bo
sach
the
hien
triet
li
va
van
hoa
giao
due cua
Hoa
Ki.
Mac
du y
nghia khoa
hoc cua bo
sach
vugt ra ngoai
giol
han
ciia
bien
gioi
quoc gia va tren
thuc
te bo
sach
da
dugc
dich
ra
nhieu
thii
tieng,
cac can bo
quan li
eung nhu cac thay,
c6
giao can
c6 su
van dung
sao
cho
phii
hop
vcri
dieu
kien
thirc te
ciia
timg
truong, tung dia phuong. Do eung chinh la
khia
canh khoa hgc va nghe thuat cua day hoc noi rieng va giao
due
not
chung.
Do
CO
su
khac biet gitra
nen
giao
due
Hoa Ki
va nen
giao
due
Viet
Nam
nen c6
mot
so
khai niem chua
c6
trong von tir vung
ciia
tieng
Viet.
Nhung nguoi
dich
va
bien
tap da c6
ging
het sue
minh
de truyen tai ngi dung
ciia
bg
sach
mot
each
chinh
xac va de
hieu
vai
doc gia
Viet
Nam. Tuy nhien, do nang luc
ciia
nhung nguol
dich
va
yeu cau ve mat
thoi
gian
nen
nhung thieu
sot
trong
ban
dich
la
dieu khong tranh
khoi.
Cac
dich
gia va
Nha xuat
ban
Giao
due
Viet
Nam xin cam
ta
va tiep thu nhung gop
y
ciia
dgc gia gan xa.
Thay
mat
nhom
djch
gia
Lfi
Vdn
Canh
ODAN
I I
HIR
I
ni
)A I
OP HOC
VAI
TRO
CHU
DAO
CUA
QUAN
LI
L6P
HOC
Giao
vien
la nguoi dong nhieu vai tro khac nhau trong mot lop hgc, nhung
chic
chSn
mot
trong nhirng vai
tro
quan trgng nhat
do la
quan
li lop hgc.
Viec
day va hgc c6
hieu
qua
khong thg
diin
ra 6
mot lop
hgc
quan li kem.
N6u
hgc
sinh mit trat tu, khong
ton
trgng giao
vien,
hay
khong
c6 cac ngi
quy,
khong
c6 cac
quy
tie
ung
xu ro
rang thi
tinh
trang hon loan
se
thuong
xuyen
xay ra. Trong nhung
tinh
huong nhu vay,
ca
giao
vien
va
hgc sinh deu
bj
anh
huong. Giao
vien
phai gang
sue de
day, con
hgc
sinh thi
hgc
dugc
it
hon
so
voi
nhiing
gi hg
phai hgc.
Trai
lai, nhung
lop hgc
dugc quan li
tot
se
tao
moi truong thuc
dSy
viec giang
day va hgc
tap. Nhung mot lop
hgc
dugc quan li
t6t
khong phai
tu
nhien
ma
c6. Viec
tao ra
moi truong
hgc tap
t6t
doi hoi phai
c6 sir no luc rSt
nhi8u
va
nguoi
c6
trach nhiem nhieu nhat
dk.
tao ra
moi truong
do
chinh
la
giao
vien.
Ngay
nay,
nhi§u
nghien
cuu cho
thSy, giao
vien
chinh
la
nhan
to
quan
trgng
duy nhSt anh huong d6n thanh
tich
hgc
tap
ciia
hgc sinh,
hay
it nhdt
do
eung
la
nhan
t6
quan trgng nhdt
va
duy nhdt
ma
chung
ta c6
the
tac
dgng den.
D6
minh
hga
di6u
nay,
tu kSt qua
nghien
cuu
tren khoang
60 000 hgc
sinh,
S. Paul
Wright,
Sandra
Horn
va
William
Sanders
(1997) khSng
dinh
nhu sau
:
Cac
Vk
qua cua nghien cuu nay chung minh rang,
giao
vien la nhan
t6
quan
trong nh4t
anh
huong d6n viec hoc tap
cua
hpc
sinh.
Ngoai
ra,
cac ket qua
eung cho th5y sir khac biet Ion
ve
tinh hieu qua giua cac
giao
vien. Ham
y
true tilp va ro rang
ciia
phat hien nay la viec nang cao chat luong
giao
due
bang each nang
cao
tinh
hi?u
qua cua
giao
vien. Day
c6 the la
nhan
to
CHUONG 1. Uni
TRCI
CHU
ORO COB
QUAR
LI LffP HQC
7
t6t hom bat ki cac nhan t6 don
le
nao khac. Nhung
giao
vien
hi^u
qua duang
nhu
thanh
cong
vai tat ca
cac
doi
tucmg
hoc sinh
a
cac muc
do
nhan thuc,
bat chdp
su
khong dong
nhdt
trong
lap
hgc cua hp. Neu
giao
vien giang day
khong hieu qua thi nhirng hoc sinh dugc
giao
vien do day
se
khong dat dugc
nhiJng
tiln
bg
tuong
ximg trong
hoc
tap,
bat ke
nhiing
hoc
sinh
do
giong
nhau
hay khac nhau nhu the nao
ve
thanh tich hpc tap. (tr.
63)
[nhan manh
" '
a nguyen ban]
Nha nghien cuu
Kati
Haycock (1998) su dung nhtjng phat hien
ciia
nghien
cim
nay va cac nghien
cihi
khac
ciia
William
Sanders
cung dong nghiep
(vi
du
:
Sanders
va
Hom, 1994)
de
phac
hoa mot
birc tranh
an
tugng
ve tac
dong
sau
sac ma
mot giao vien
c6
the
c6
doi vai thanh
tich
hoc
tap
ciia
hoc sinh.
Diem
cot loi dugc
minh
hga
o
hinh 1.1 mo
ta su
khac biet ve thanh
tich
giua
cac hoc sinh qua mot nam hoc vai giao vien giang day c6 hieu qua cao va vai
giao vien giang day khong c6 hieu qua.
Hinh
1.1
]
Sir
hieu
qua
cua
giao
vien
i
tac
dong
161
ket qua cua hoc sinh
•
Theo
hinh
1.1, hoc sinh
trong
lop
ciia
cac
giao
vien
dugc xep vao
loai
c6
hieu
qua cao
nhat
c6 the .
tang them dugc
52
diem
phan
vi
trong thanh
tich
hgc
tap
ctaa
minh
sau
mot
nam hgc.
Hgc
sinh trong
lop
cua cac
giao vien
it
hieu
qua
nhat
c6 the chi
t5ng
them
14
diem phan
vj
trong suot mot nam hgc.
So
sanh
nay tham chi cgn
4n
tugng hom khi
mot so
nha nghien cim danh
gia
hieu
biet
ciia
hgc sinh tang
^
them khoang
6
diem phan
vj
chi
dan
gian vi
cac
em truomg thanh hom. Ion hon mot
tu6i
va
thu lugm
dugc thong tin, kien thuc mgi
tu
cugc song hang ngay (xem Hattie, 1992
;
Cahen
va
Davis, 1987).
Do do, cac
giao vien
c6
hieu
qua
thdp dong
gop
Giao vien
hieu
qua
nhSt
Giao vien
it hieu
qua nh^t
•
B\im
phdn
vi
tdng ISn
do
tinh
hiSu
qua
cCia
gido
vidn
3
D\im
phan
vi
tSng I6n
do
su
Wdng
th^nh cda
hoc
sinh
8
QUAN
LI
HIEU
QUA LOP HOC
khong
dang
ke
vao viec phat trien kien thtxc
va
kT
nang
ciia
hpc
sinh ngoai
nhiJng cai
ma cac
em thu lugm dugc, don gian chi
la do cac
em
da
Ian
han
mgt
tu6i
trong xa hgi day
ip
thong tin
ciia
chting ta.
•*
Sanders
va
cac
d6ng nghiep
ciia
iminh
-
nhung nguai
da
tap hop dir
lieu
tij
cac hgc
sinh tieu
hgc a
Tennessee
-
khong phai
la
nhung nguai duy nhat
neu
ra
sir khac biet
lorn
ve thanh
tich
ciia
hgc sinh
a
cac lop do
cac
giao vien
khong
hieu
qua so vai cac hgc
sinh
do cac
giao vien hieu
qua
giang
day.
Haycock (1998)
bao cao cac ket qua
tuong tir
tu
nhirng nghien cuu
da
thuc
hien
a
Dallas va Boston.
^
Toi
da
di
den
nhiing
ket
luan tuang tir trong cong
trinh
nghien cuu
ciia
minh,
cho dii toi
da ap
dung mgt phuong
phap
hoan toan khac vai phuang
phap
dugc dung trong
cac
nghien
ciiu
da
tao nen tang cho
cac ket
luan
ciia
Haycock. Khac vai nhung nghien
ciru
dugc thirc hien
a
Tennessee,
Dallas
va Boston dira tren
du
lieu
thu dugc tir hgc sinh
qua cac
nam hgc, toi
da sir
dung
imgt
qua
trinh
nghien cuu dugc ggi la sieu phan tich de tong hgp nhirng
ket qua nghien cuu
a cac
truang giang day hieu qua trong 35 nam qua (xem
Marzano, 2000a, 2003b). Cach tiep
can nay
cho
phep
toi tach rai
tac
dong
cua mgt truang noi chung
ra
khoi
tac
dong
ciia
mgt
ca
nhan giao vien
den
thanh
tich
ciia
hgc sinh.
Hinh
1.2
minh
hga cho
cac
phat hien cua
toi.
Hinh 1.2
Hieu
qua cua nha tnfdng
giao
vien
doi v6i hoc sinh
6
mufc
diem
phan
vi 50
Trudng
trung
binW
giao
viSn
trung binh
Trifdng
i
ft
hieu
qua
nh^t/
giao
vien
it
hieu
qua
nhSt
Trudng
hi§u
qua
nh&V
giSo
vien
it
hiSu
qu5
nhSl
Tardng
hieu
qua nh^t/
giao
vien
hieu
qua
nhSt
Trudng
it
hi§u
qu^
nhSt/
giao
vien
hiSu
qua
nh^t
CHUONG 1
Uni TRO CHU 000 CUH QUAn LI
LffP
HPC
D6
hiku
tac dong ma mot
giao
vien c6 the tao ra, hay xem mot trong nam
tinh
hu6ng a hinh 1.2 (De biet cac con so tren hinh 1.2 dugc
tinh
toan nhu
th%
nao, xem Marzano,
2000a).
Nhu mo ta d hinh 1.2, gia sir m6t hoc sinh
hit dhu a muc 50 diem phan vi trong mon Toan, hoc a mot truong trung
binh
vai mot
giao
vien giang day c6 hieu qua trung binh, thanh tich ciia em
do se vin a muc 50 diem phan vj sau khoang hai nam hoc, nhu vay la du d6
theo
Cling vai cac ban hoc. Nhung dieu gi se xay ra vai hoc sinh do neu em
hoc a mot truang dugc xem la mot trong nhimg truang kem hieu qua nhat
va khong may lai hoc vai mot trong nhiing
giao
vien c6 hieu qua thap nhat ?
Sau hai nam hoc, em se rat tir muc 50 diem phan vi xuong muc 3 diem phan
vj.
Em do
CO
the hoc dugc mot chut kien thuc toan hoc nao do, nhung
viec
hoc nay
rofi
rac va khong c6 to
chuc
nen da mat nen tang mot
each
dang ke
trong
mot thai gian ngan. C)
tinh
huong thu ba, ciing hoc sinh do hoc a mot
truang thuoc loai hieu qua nhat, nhung
giao
vien cua em lai a muc hieu qua
thap nhat. Ket qua la khi vao lap, hoc sinh a muc 50 diem phan vi, sau hai
nam hoc, em do c6 muc 37 diem phan vj. Trai vai hai
tinh
huong truac,
tinh
huong thu tu dua ra mot buc tranh rat lac quan. Hoc sinh nay khong chi dugc
hoc a truang thugc loai hieu qua
nhkt
ma con dugc hoc vai
giao
vien hieu
qua nhat. Khi vao lap, em c6 muc 50 diem phan vi nhung sau hai nam hoc,
muc diem cua em la 96 diem phan vj. Tinh huong thu nam mo ta mot
each
an
tugng
nhat ve anh huong cua mot ca nhan
giao
vien. CQng hoc sinh do hoc
a mot truang thugc loai kem hieu qua nhat, nhung lai dugc hgc vai mot
giao
vien
giang day c6 hieu qua nhat. Khi hgc xong lap nay, hgc sinh da a muc
63 diem phan vj, nghia la cao han 13 diem phan vj so vai luc bat dau hgc.
Tinh
huong cuoi cung nay da thuc su cho thay dugc tarn quan trgng ciia ca
nhan
giao
vien. Ngay ca khi ngoi truang hg day dugc danh gia la rat khong
hieu qua, thi ca nhan cac
giao
vien vSn c6 the lam cho hgc sinh
tidn
bg hgn
nhieu trong hgc tap.
Mac du tac dgng ciia
giao
vien d6n thanh tich hgc tap ciia hgc sinh la ro
rang, nhung dgng luc khien
giao
vien tao ra dugc mot hieu qua nhu vay lai
khong dan gian chut nao. Nguai
giao
vien hieu qua phai thuc hien
nhilu
nhiem
vu
va cac nhiem vu nay c6 the phan thanh ba vai tro chinh : (1)
lira
chgn va
ap dung bien phap giang day mot
each
hieu qua nh4t, (2) thigt ke chuang
trinh
giang day tao thuan Igi cho
viec
hgc ciia hgc sinh va (3) su dung hieu qua
cac bien phap quan li lap hgc.
QUAN
If
HIEU
QUA LOP HQC
Vai
tro dau tien lien quan den cac bien phap giang day va
each
&p dung
cac bien phap nay. NhOng
giao
vien hieu qua luon c6 nhieu bien phap giang
day di su dung. Hg c6 ki nang trong
viec
ap dung phuang phap hgc tap hop
tac, su dung so do tu duy, biet su dung bai tap ve nha nhu the nao la tot nhit,
biSt
sii dung cau hoi va to
chuc
cong
viec
nhu the
nao
Ngoai ra, hg con h\h
nhiJTig
bien phap nay nen dung khi nao vai tung hgc sinh cu the va vai tung
ngi
dung cu the. Mac du
viec
hgc tap hgp tac c6 the dat hieu qua rat cao trong
bai hgc nay, nhung c6 the bien phap
khac
lai t6t han a mot bai hgc
khac.
Mot
vai bien phap chung cho ket qua nghien cuu tot trong
viec
nang cao thanh
tich
ciia hgc sinh dugc
trinh
bay chi tiet trong Day hoc
hieu
qua :
Nhung
bien
phap
de
nang
cao
thanh
tich
cua hoc
sinh
(Classroom
Instruction
That
Works
:
Research
-
Based
Strategies
for
Increasing
Student
Achievement,
Marzano,
Pickering va Pollock,
2001).
Vai
tro thu hai lien quan den
viec
giang day c6 hieu qua la
each
thiet ke
chuang
trinh
giang day tren lap. Dieu nay c6 nghia la nhung
giao
vien hieu
qua thuang c6 ki nang sap xep ngi dung giang day ciing nhu cac
bugc
thuc
hien mot
each
hgp
li.
Nhung
giao
vien nay khong dua hoan toan vao pham vi
va thu tu kien thuc
trinh
bay trong
sach
giao
khoa ma con xem xet nhu cau
ciia tat ca hgc sinh cQng nhu ciia tung ca nhan hgc sinh, de tu do quyet djnh
ngi
dung can dugc nhan manh, quyet djnh cac
buac
thuc hien ngi dung mot
each
hgp li nhat. Hon niia, nhiSng
giao
vien nay ciing rat c6 ki nang xay dung
va bo tri cac
hoat
dgng hgc tap de
trinh
bay kien thuc mai a cac hinh thuc
khac
nhau (vi du, ke chuyen, giai thich, minh bga) va cac phuang tien
khac
nhau (vi du,
trinh
bay mieng,
trinh
bay tren giay,
trinh
bay c6 su dung video,
trinh
bay dua tren mang Internet, mo phong, cac
hoat
dgng thuc hanh).
Vai
trg thu ba lien quan den
viec
giang day hieu qua la quan li lop hgc.
Day chinh la chii de ciia cuon
sach
nay. Cac chuong sau se
trinh
bay chi tiet
va minh hga cac yeu to
khac
nhau ciia
viec
quan li hieu qua lap hgc.
Tuy nhien, truac khi di sau vao van de quan li lap hgc, dieu quan trgng
cac ban nen nha la mot trong ba vai tro nay deu can thiet nhung
chua
phai la
yeu to dii de
viec
giang day dien ra hieu qua. Dieu do c6 nghia la khong mot
vai
tro dan le nao dii de dam bao cho
viec
hgc ciia hgc sinh, nhung neu thieu
mot trong ba vai tro do thi
chac
chan
hgc sinh se gap kho khan trong
viec
hgc.
CHUONG
1. Uni TRO CHU OHO CUH
QUfln
LI LOP HOC
11
Tii\, Lo ih(} khang dinh rang, bien phap giang day hieu qua va viec
thidt ke t6t chuang trinh giang day trong lap hoc dugc xay dimg tren nhn tang
ciia viec quan li hieu qua lap hoc. Nhu Long va Frye (1985) giai thich trong
cu6n sach Thuc hien den tan ngay tin'esau
:
Cam nang qucin U hieu qua lap hoc
{Making It Till Friday : A Guide to Successful Classroom Management),
that hoang duang klii tin rang :
nhiing giao vien hieu qua c6 thS ngan chan moi van de ki luat bang
each cuon hiit hoc sinh vao hoat dong hoc .tap thong qua viec sir dung tai lieu
va cac hoat dong hung thii trong lop hpc.
Sir
tiem an doi vai cac van de lai ton
tai ben ngoai nhung yeu to c6 tinh li thuyet
do.
Hoc sinh gap nhung kho khan
a nha c6 the cung gay phien phirc a lop hoc
;
hoc sinh c6 van de vai cac ban
trong gia giai lac hay trong lop hoc cung thuong lam lien luy den giao vien ;
hoc sinh c6
sir
thay doi tarn trang ciing gay
ra
nhieu van de. Do mai chi la mot
vai trong muon van li do. (tr.3 - 4)
I
Tuang tir, trong tong ket cac nghien cuu ciia minh, Edmund Emmer, Julie
Sanford, Barbara Clements va Jeanne Martin (1982) ciing luu y :
d tat ca cac cap hoc trong trucmg cong, quan li hieu qua lop hoc da dugc
thua nhan la yeu to ca ban cua giang day hieu qua. Neu giao vien khong the
CO
dugc su hgp tac cua hoc sinh va khong cuon hiit dugc cac em vao hoat
dong giang day, thi viec giang day hieu qua khong the dien ra Han nua,
viec quan li toi con lam lang phi thai gian tren lap, lam giam thoi gian lam bai
tap cua hoc sinh va lam sa sut chat lugng ciia moi truang hoc tap. (tr. 13)
Tom tat
Ijch
suT nghien cu'u quan li Idp hoc
Co the khong cucmg dieu khi noi rSng, quan li lop hoc la moi quan tam
hang dau cua giao vien tir truac den nay. Tuy nhien, nghien cuu mot each he
thong ve quan li hieu qua lop hoc thi mai chi dien ra trong thai gian gan day.
0 day, chung toi chi diem qua cac nghien cuu quan trong nhat ve quan li lap
hoc (De biei them chi tiet va cac thao luan toan dien, xem Emmer, 1984 ;
Brophy, 1996 va Doyle, 1986, 1990).
Co the cho rang, viec nghien cuu quan li lap hoc mot each c6 he thong,
quy mo Ian va dang chu y dau tien la ciia Jacob Kounin
(1970).
Ong da phan tich
bang video ciia 49 lap 1 va lop 2, ma hoa hanh vi ciia hoc sinh va giao vien.
12
QUAN
LI HIEU
QUA LOP
Hoq
]sIhuTig phat hien ciia Kounin sc dugc thao luan sau ban a chuong 5, nhung cung
c§n nhac den a day la ong da nhan ra mot vai khia canh quan trong ciia
viec quan li hieu qua lap hoc. Nhirng khia canh
nay la
(1) "bao quat
la]5
hoc" ;
(2) su troi chay va su cuon hut trong liic trinh bay bai
hoc;
(3) bieu 16 cho hoc sinh
biSt hanh vi nao ciia cac em dugc mong dgi d nhiJng thai di6m nhlt dinh va
(4) su da dang va thach thiic trong bai tap giao cho hoc sinh lam tai
lap.
"Bao quat
lap hoc" la su phat hien nhanh chong va chinh xac cac van de ve hanh vi
hay cac vAn de hanh vi tiem an va xu li no ngay lap tiic. Trong bon khia canh
neu tren thi day la khia canh dang tin cay nhat de phan biet nhirng nguofi quan li
xu4t sic lop hoc vai nhirng nguai quan li trung binh va duai trung binh.
Nam 1976, Brophy va Evertson da bao cao ket qua cua mot trong nhiing
nghien ciiu quan trong ve quan li lap hoc (cho tai thai diem do) trong mot cuon
sach c6 tira de Hoc tic viec giang day : Mot trien vong phat trien (Learning
from Teaching
:
A Developmental Perspective). Doi tugng thir nghiem ciia hg
la 30 giao vien tieu hgc c6 nhiing hoc sinh luon tien bg vugt bac ve thanh tich
hoc tap. Nh6m so sanh gom 38 giao vien c6 thanh tich trung binh hon. Khi do,
nghien ciiu ciia Brophy va Evertson c6 the dugc xem nhu la mot su so sanh
giua cac giao vien xuat sac vai cac giao vien binh thuong. Mac dii nghien ciiu
tap trung vao nhieu hanh vi giang day khac nhau, nhung quan li lop hgc noi len
nhu mot trong nhirng khia canh quan trong ciia viec giang day hieu qua.
Trong nhirng dieu hg phat hien ra c6 rat nhieu dieu lien quan den quan li lop hgc
da dugc xac nhan tir cac ket qua truac do cua Kounin. Brophy va Everson
(1976) noi ve nghien cuu ciia hg nhu sau :
Nhieu dieu da dugc noi trong cuon sach nay ve cac phat hien cua chung
toi lien quan den quan li lap hgc. Co le diem quan trgng nhat de ghi nha la phan i;
Ion cac khao sat ve hieu qua cua giao vien cho thay
kT
nang quan li lap hgc la t
quan trgng nhat de quyet dinh sir thanh cong ciia viec giang day, dii no dugc do
bang
sir
tiep
thu kien thuc ciia hgc sinh hay bang
sir
phan
loai theo diem so. Do do,
cac
kT
nang quan li la chu yeu va quyet dinh. Mot giao vien thieu ki nang quan
li lop hgc chac chan se kliong hoan thanh tot vi^c giang day. (tr. 27)
Mot loat bon nghien ciiu dugc thuc hien o Trung tam Nghien cim va
Phat trien Giao due cho giao vien a Austin, Texas da danh dau mot moc
quan trgng trong nghien ciru quan li lap hgc. Nghien cuu dau tien dugc
CHUONG
1 Uni TRO
CHU
DRO COR
QUAR
LI LOP HPC
13
tiSn
hanh vai 27 giao vien a cac truong tiSu hoc. Nghien cui, mu hai - vdi 51
giao vien a cac truong trung hoc pho thong. Ket qua nghien cuu d6i vai
giao vien cac truong tieu hoc dugc bao cao bai Emmer, Everston va Anderson
(1980).
Ket qua nghien cuu doi vai giao vien cac truong trung hoc ph6 thong
dugc bao cao bai Evertson, Emmer (1982) va trong Sanford, Evertson (1981).
Ca hai nghien cmi nay deu mo ta, tuang quan ve ban chat va gan bo chat che vai
nhirng
hanh dong
ciia
giao vien c6
lien
quan tai hanh vi tap trung
hoac
hanh vi
quay pha
ciia
hoc sinh. Mot Ian
n&a,
cac phat hien tru'oc day cua
Kounin
lai
dugc
Cling
c6 mot
each
manh me. Mot trong nhiJng ket luan quan trong hon
ciia
cac nghien
even
nay la viec
chii
y sam den quan li lap hoc ngay tu dSu
nam hoc. Day chinh la yeu to quyet dinh de mot lap hoc hoat dgng t6t.
Nghien
cuu
thii
ba va
thii
tu
ciing
dugc thuc hien g cac truofng
ti^u
hgc va
trung
hoc, da xem xet tac dgng
ciia
viec huan luyen ve phuang
phap
quan li
lop
hgc dua tren cac phat hien
ciia
hai nghien cuu dSu
tien.
Nhung phat hien do
dugc bao cao bai Emmer, Sanford, Clements,
Martin
(1982) ; Emmer,
Sanford, Evertson, Clements,
Martin
(1981) ; Evertson, Emmer, Sanford,
Clements (1983). Nhu Emmer (1984) da mo ta :
Trong
hai nghien
ciru
sau (nghien cuu thu ba va
thir
tu -
ND),
su can
thiep dien ra d thai diem bat dSu nam hoc va da dat dugc kk qua trong viec
cai
thien
each
ung
xii
cua giao vien trong
nhilu
khia canh, chu
kliong
phai xii
ca cac khia canh quan
li
-,
hanh vi
ciia
hoc sinh cung
phii
hop hon trong cac
nhom
lop thu nghiem so vai nhom lop d6i chung (tr 17)
Dong
thai, cac nghien cuu nay da xay dung cac
buac
nghien
ciiu
va
thuc hanh quan li lap hgc tu cu6i nhiing nam 1980 d6n nhiJng nam 1990
vai
ket qua la hai cuon
sach
ve quan li lap hgc da ra dgi : mot cho cSp
tilu
hgc (Evertson, Emmer va Worsham, 2003) va mot cho cSp trung hgc ca
sa (Emmer, Evertson va Worhsham, 2003). D8n nay, ca hai
cu6n
sach
nay
da dugc tai ban tai Ian thu sau va vin dugc xem la tai
lieu
chii
y6u cho viec
ap dung nghien cuu ve quan li lap hgc trong giao due ph6 thong.
Nghien cuu ke hogch lap hoc do
Jere
Brophy thuc hien (xem Brophy,
1996 ; Brophy va McCaslin, 1992) la nghien cuu quan trgng
tilp
theg v6
quan li lop hgc. No bao gom cac bai phong win chuyen sau va nhung quan sat
14
QUAN
LI
HIEU
QuA LDP HOC
(J6i
voi 98 giao vien, trong do mot so dugc coi la nhung nha quan li hieu qua
va mot s6 khac thi khong. Nghien cuu nay mo ta giao vien cung nhung chi
tidt
lien
quan tai cac d6i tugng hgc sinh dac biet (vi du, nhirng hgc sinh gay g6 -
thu
djch, hgc sinh gay g6 - thu dgng, hgc sinh qua
hilu
dgng) trong nhung
tinh
huong dac biet.
Nhi8u
kk qua nghien cuu cho thay, trong khi cac nha
quan li hieu qua lap hgc thuong ap dung cac bien
phap
khac nhau vai cac
d6i
tugng hgc sinh khac nhau thi cac nha quan li kem hieu qua lop hgc
lai
thuong ap dung cac bien
phap
nhu nhau ma khong
chii
y tai doi tugng
hgc sinh hay
tinh
hu6ng. Do vay, mot trong nhung khuyen nghi
ciia
nghien
cii-u
nay la giao vien nen xay dung mot loat cac
"kl
nang
giiip
da" de ap dung
vai
cac d6i tugng hgc sinh khac nhau (Chuong 4
trinh
bay sau han cac ham y
trong
nghien cuu
ciia
Brophy).
Bat
chSp
anh huang sau s^c cua cac nghien cuu nay, quan li lap hgc
da nhan dugc su tan thanh manh me trong mot nghien cuu toan dien
ciia
Margaret Wang, Geneva Haertel va Herbert Walberg (1993). Hg da ket hgp
k6t
qua
ciia
ba nghien
cii-u
truac do. Nghien cuu thu nhat gom mot ban phan
tich
ngi dung 86 chuang tu cac tong quan nghien cuu hang nam, 44 chuong
tu
s6 tay huang dan, 20 ban bao cao
ciia
chinh
phii
va cac uy ban, 11 bai bao
tren
tap san.
Phan
tich
nay dua ra mot danh
sach
gom 228 bien so dugc xem
la
CO
tac dgng d§n k6t qua
ciia
hgc sinh. Nghien cuu thu hai la mot khao sat
134 chuyen gia giao due vai yeu cSu danh gia tung bien so trong 228 bien so
wk
muc do tac dgng
ciia
chiing den ket qua
ciia
hgc sinh. Nghien cuu thu ba
g6m
mot ban phan
tich
91 cong
trinh
t6ng quan cac nghien cuu quan trgng.
K6t
qua cu6i cung
ciia
phan
tich
tong quan khong 16 nay la quan li lap hgc
dugc x6p dung dau ve tac dgng
ciia
no den thanh
tich
ciia
hgc sinh.
Tom
tai, viec nghien cuu trong suot 30 nam qua cho thay, quan li lop hgc
la
mot trong nhirng y8u t6
quylt
dinh
ciia
viec giang day hieu qua. Nhieu
nghien cuu va nhieu cuon
sach
dugc xuat ban da
trinh
bay cac dac diem
ciia
quan li hieu qua Igp hgc. Vay cuon
sach
nay se cung cap ngi dung gi mai ?
ChSc
chSn, cuon
sach
nay se khang dinh nhiing ket qua va khuyen nghi tu
nhigu
nghien cuu truac. Tuy nhien, nhiau khuyen nghi trong cuon
sach
nay
dugc dua ra dua tren mot phuang
phap
luan nghien cuu mai chua dugc ap
dung truac day vai cac nghien cuu quan li lap hgc. Phuang
phap
luan do la
sieu phan
tich.
-A^
; ^ P t
CHUONG
1. uni TRO CHO nno cun
oufin
LI
Lfrp
HOC
15
Sieu
phan tich va quan li Idp hoc
Sieu phan tich la mot phuong phap nghien cuu dugc nha nghien cuu Gene
Glass va cac cgng su chinh thuc xay dung vao dau nhirng nam 1970 (xem
Glass,
1976 ; Glass, McGaw va Smith, 1981). Noi mot each don gian, do la
ki thuat ket hgp djnh lugng cac ket qua tu nhilu nghien cuu. Ngay tu khi mai
ra doi, no da dugc su dung rgng rai trong cac ITnh vuc giao due, tarn li
va y hgc. Tac dgng manh mg ciia sieu phan tich den cac ITnh vuc nghien cuu
nay dugc neu trong cuon sach Khoa hoc danh gid nhu thi nao : Cdu chuyen
ve sieu phan tich (How Science Takes Stock: The Story of Meta-Analysis) ciia
Morton Hunt (1997).
Trong thuc te, phuong phap nghien cuu nay cho phep chiing ta xay dung
nhung khai quat hoa ve giao due, tam li va y hgc ma truac day chua c6.
Mot cau hoi c6 tinh logic la : Tai sao hanh dgng don gian ciia viec kit hgp
cac ket qua tu nhieu nghien cuu lai c6 sue manh d6n nhu vay ? Cau tra lofi la
bat ki mot nghien cuu don le nao, du dugc xay dung tot dSn dau, cQng se
CO
"16i khong kiem soat dugc" anh hucrng d6n kk qua eiia no. minh hga
dieu nay, chung ta hay xem mot nghien cuu dugc thiSt kk hoan hao, phan tich
tac dgng ciia mot bien phap quan li lop hgc eu thS dSn hanh vi cua hgc sinh.
Nghien cuu nay chia ngau nhien hgc sinh thanh hai nhom - mot nhom ap dung
bien phap (nhom thu nghiem) va mot nhom khong ap dung (nhom d6i chung).
Nghien cuu c6 the dam bao chae chdn rang, ca hai nhom lam mgi viec chinh
xae nhu nhau, tru bien phap quan li lop la boat dgng dang dugc nghien cuu.
Ngay ca voi muc do kiem soat chat che nay, cac ket qua eiia nghien cuu van c6
the bi anh huong boi loi khong kiem soat dugc. Vi du, each do hanh vi ung xu
ciia hgc sinh c6 the khong nhay cam (khong phat hien dugc) voi mot s6 hanh vi
quan trgng doi voi nghien cuu; hoae viec gi do khong lien quan din nghien cuu
CO
the xay ra voi cac hgc sinh trong nhom thuc nghiem hay nhom d6i chung
nhung lam anh huong d6n hanh vi cua hgc sinh,
Trong thuc te, hau nhu khong thl ki6m soat dugc tat ca cac 16i trong
mot nghien cuu. Do la li do tai sao cac nha nghien .cuu gan cho cac kk qua
cua hg mot do do xac suat. Khi cae nha nghien cuu thong bao kk qua ciia hg c6
y nghia a mue 0,05, hg mu6n noi rang chi c6 mot kha nang rat nho - chua din
5 trong 100 kha nang - de nhijng ket qua exia hg eo 16i khong kilm soat dugc
16
QUAN LI Hieu QUA LOP HQC
trong nghien cuu. Khi cac nha nghien cuu thong bao kit qua ciia ho c6 y nghia
(3
rnuc 0,01 nghia la hg
mu6n
noi rang con s6 nay tham chi con nho hon, tiic
la kha nang cac kit qua c6 loi khong kiem soat-dugc chua den
1
trong so 100
]^a nang. Bang each kit hgp cac kit qua cua nhilu nghien cuu, chung ta c6
thI noi chac chan hon nhilu so voi khi chung ta chi thuc hien mot nghien cuu
don le, rang bien phap nao do hieu qua hay khong hi?u qua. Khai ni^m nay se
(ju(?c xem xet chi tilt hon a chuang 2.
i*:-
; ^
DI
vilt cu6n sach nay, toi da thuc hi?n sieu phan tich cac kit qua tu
horn
100 bao cao rieng le. Toi sg trinh bay, bang nhiing thuat ngu khong mang tinh
chuyen mon, nhiing kit qua ciia sieu phan tich do trong toan bg cu6n sach
n^y va chiing la nin tang cho cac khuyin nghi ctia toi (xem Phy luc de bilt
chi tilt hom vl sieu phan tich va Marzano, 2003a vai cdc s6 li9u cy thI).
mnh 1.3
Kgt qua si§u
phSn
tfch cOa
bfin
ygu t6 qu^n If
Yeu
to
He
sotdc
dong
trung binh
Sodoiti/cing
nghien curu
So
lirong
nghien cihj
So
phan v|
giim
hanh vi sai pham
Noi quy va quy tac Cfng xif
-0,763
626
10
28
Can thiep ki luat
-0,909 3 322
68
32
M6i quan he thay - tr6
-0,869 1 110
4
31
^Binh hirdng t§m li
-1,294
502
5
40 ^
Lini y : TSt ca hp s6 tac dong c6 y nghia 0 mirc 0,05 ^,,
Nhu dugc thI hien a hinh 1.3, sieu phan tich ciia toi tap trung vao bon
ylu t6 chung ciia quan li hieu qua lop hgc : (1) noi quy va quy tac ung xu,
(2) can thiep ki luat, (3) mSi quan he thay - tro va (4) dinh huang tarn li.
Cac chuong sau cua cu6n sach sg tap trung vao cac yeu to nay (eung voi
mot vai ylu t6 khae). Tuy nhien, hay xem qua y nghTa ciia cac diem phan vi
dugc trinh bay d hinh 1.3. Cot thii tu bieu thi s6 lugng nghien ciiu dugc dung
de khao sat tiing ylu t6 trong b6n ylu t6 tren. Cot thii ba cho biet tong so
hgc sinh trong cac nghien cuu nay. Cot thu hai.thliii^nJie.so tac dgng-tnm^ binh
ciia bin ylu tl chung ve quan li lap hpistij V', i
S
\' i '
HUAN
fHuoNr,
1
uni TRO CHU ono cun auAn Li Lfrp HOC | 17
He s6 tdc dpng la mot chuSn do luong
duac
dung trong
MCH
phan
tich
Trong
khuon kh6
ciia
cu6n
sach
nay, he s6 do cho ban bigt muc dp
khac
biet v6
hanh vi ma ban c6 thi ki vong giua cac lop c6 ap dung hieu qua mot bien
phap
nao do
ciia
quan li lop hoc vai nhijng lop khong ap dung no.
De minh hpa, hay xem he so tac dong trung binh
ciia
viec can thiep ki luat,
nhu
dugc
the hien a hinh 1.3, he s6 nay la -0,909. He s6 trung binh nay
dugc
tinh
dira vao ket qua tu 68 nghien
cihi
tren 3322 hgc sinh. He s6 tac dong
trung binh -0,909 c6 the
dugc
hieu la a cac lop hgc ap dung hieu qua cac bien
phap
ki luat thi s6 ikn vi pham ki luat trung binh it horn
0,909
dp l?ch chudn
so vai s6 \an vi pham ki luat trung binh trong nhung lop khong ap dung hi?u
qua cac bi?n
phap
ki luat.
Mot
trong nhihig uu diem
ciia
vi^c sir dyng h? s6 tdc dpng
1^
chung ta c6
the chuyen doi he so nay thanh sir thay doi ve diem phan vi tuang ung vai s6
ihn vi pham ki luat trung binh xay ra trong lop hpc. Hay cpi hanh vi vi pham
la
bat ki hanh vi nao
ciia
hpc sinh ma khong
dugc
giao vien ung hg. Mot hanh
vi
vi pham c6 the la v6 hai,
chang
han nhu khi hgc sinh noi chuyen rieng vai
ban ben
canh
hoSc
nghiem trgng nhu viec hgc sinh khong ton trgng giao vien.
Nhu
vay, a vi du nay, chung ta chi quan tam din so \hn vi pham ki luat trong
lop
hgc chu khong phan biet muc do nghiem trgng
ciia
cac hanh vi vi pham
ki
luat do. He so tac dgng trung binh -0,909
ciia
can thiep ki luat noi len
dieu gi ? Trong truang hop nay, he s6 tac dgng -0,909 thg hien a muc giam 32
diem
phan vi tuang ung vai so Ian vi pham ki luat trong lap (dS hiku them
he so tac dgng
dugc
the hien
bang
nhiang thay doi
tinh
bang
dikm phan vi nhu
the nao, xem phan Phu luc). Dieu nay c6 nghla la, s6
Ian
vi pham ki luat trung
binh
trong cac lop ap dung hieu qua cac can thiep
ki
luat se a muc phan
vi
thu 18
theo
su phan bo cac hanh
vi vi
pham
ki
luat a nhiJng lap khong ap dung hieu qua
cac can thiep ki luat.
De hieu sau han ve viec phan bo hanh
vi
vi pham
ki
luat, chiing ta hay xem
hinh
1.4. Hay gia su rang, so \an vi pham trung binh m6i ngay la 10 a nhung
lap khong ap dung cac can thiep ki luat va do lech chudn la 5,0.
Di6u
nay
dugc
minh hoa trong phan bo a ben phai trong hinh 1.4. Trong phan b6 chuSn,
dieu nay c6 nghla la trong mot s6 ngay nao do s6 \an vi pham ki luat se
nhieu hgn 10. Thuc ra, chiing ta c6 the du doan rang trong mot s6 ngay nao do
so Ian vi pham ki luat se la 2
(hoac
Ian han 2) do lech chuSn tren trung binh.
18
QUAN
Li
HIEU
QUA LOP HOC
1
yc la, trong mot s6 ngay, cac lop nay c6 the c6 tai 20 Ian vi pham ki luat.
Mgugc
lai,
trong mot s6 ngay nao do, s6 \hn vi pham ki luat c6 thg la 2 dp lech
chuSn duai trung binh -
tiic
la mot s6 ngay nao do khong c6 hien tugng
vi
pham
ki
luat. Noi
each
khac, cac lop khong ap dung cac can thiep ki luat c6 thi c6
nhiJng ngay hien tugng vi pham ki luat xay ra khong nhieu va c6 nhung ngay
hien tugng vi pham ki luat xay ra nhieu han, nhung so Ian vi pham ki luat
trung binh se la 10 l4n trong mot ngay. Bay gia ta hay xet phan bo a phia
trai
hinh 1.4, minh hga cho nhirng lop ap dung hi?u qua cac can thi?p ki luat.
d
day, s6 \an vi pham trung binh la 5,46 va do lech
chuan
la 5,0. Vao nhihig
ngay nghiem trpng, cac lap nay c6 din 15,46 l§n vi pham ki luat; con nhiing
ngay kha han, cac lop nay c6 th6 khong c6 hi?n tugng vi pham ki luat nao.
Hinh
1.4
H$
s6
i&c
dfing cCia
cdc can
thiSp kT ludt
Phan
b6 xac su^t
cac hanh
vi vi
pham
doi
v6i
nhumg
I6p
dp dung
—•
can thiep
ki
luat
Phan
h6 xkc su^t
cac hanh
vi vi
pham
doi
v6i
nhiifng
I6p
< khong
dp
dung
can thiep
l<i
iuat
S6
Ian vl
pham trung binh
5,46
Do lech chuan
= 5,0
S6 Ian vi
pham trung binh
10,00
06 lech chuan
= 5,0
Tom
lai, hinh 1.4 chi ra rang, lop hgc ap dung cac can thiep ki luat se c6
nhiing
ngay t6t va nhung ngay khong t6t, cung giong nhu cac lop khong ap
dung cac can thiep ki luat. Tuy nhien, s6 trung binh cac hanh vi vi pham a
nhiing
lap ap dung hieu qua cac can thiep ki luat, ve ca ban, it han a cac lop
khong ap dung cac can thiep ki luat. Sau mot nam, viec giam hanh vi vi pham
dem lai mot khong khi
khac
biet ro ret giua hai lop hgc nay. Trong vong mot
nam, cac lap ap dung cac can thiep ki luat se c6 khoang 980 hanh vi vi pham,
trong khi cac lop khong ap dung se c6 khoang
1
800 hanh vi vi pham.
r-ui
r/~>Mr- 1
iini
Tnh
rHi'i
nofi ni'ia niiAn
i i i &o unr.
10
Cac
he so
tac dpng dugc mo
ta a
hinh
1.3
gan nhu da chung minh dugc
viec
su
dung hieu qua cac bien phap quan h' lop hgc c6 thd lam giam dang ke
su Ion xgn trong lop. Cac
kk
qua sieu phan tich ciia toi cung chung minh tac
dgng ciia viec
su
dung hieu qua cac bien phap quan
li lop
hgc
dan
muc dp
tham
gia cac
hoat dgng tren
lop va ket qua hgc tap cua hgc
sinh
(xem
hinh
1.5).
Hinh
1.5
cho
hik
ring,
nhiing lop ap dung cac bi?n phap quan li hi$u qua
lop hgc c6 ti
1?
hgc sinh tham gia vao c^c hoat dgng tren 16p la 0,617 dg l?ch
chuan cao hon a nhihig lop khong ap d\ing bi?n phap quan li hi^u qua lop hgc.
Dieu
nay
th8 hi^n
a
s\c tSng 23
dikm
phan
vj
trong cdc hoat dgng tren
lop.
Hinh
1.5
ciing chi ra rSng, cac lop ap dung bi?n phap quan li hi?u qua lop hgc
d^t muc thanh tich la 0,521 do l?ch chudn cao hon thanh tich
a
cac lop khong
ap dung bi?n phap quan
li
hi^u qua lop hgc, diSu nay th8 hi?n
d
vi?c tang
20
di6m phan
vi
trong k6t qua. Noi each khac, sieu phan tich ciia toi chi
ra
rang,
trung binh, hgc sinh
a
nhvmg
lop ap dung cac bien phap quan
li
hieu qua lop
hgc
CO
so
diem thanh tich
cao hon 20
di6m phan
vi so vai hgc
sinh
a cac
lap khong
ap
dung bien phap quan
li
hieu qua lop hgc. Bang nhi6u each do,
ta thay quan li hieu qua lop hgc c6 tac dgng manh me d6n hgc sinh.
Hinh 1.5
Tac dgng cOa quan
li
I6p hgc den
mure
d6 tham gia cac hoat d6ng tren I6p
ket qua hpc tap
cCia
hpc sinh
Ket qu^
He so tac dpng
trung
binh
So doi tudng
nghien
ciiru
So lupng
nghien
ciiru
So
phan vj tdng
MLTC
do
tham
gia
cac hoat dpng tren
I6p
+0,617
784
7
23
Ket qua hoc tap
+0,521
553
5
20
Chiiy : Tat ca cac he
s6
tac dpng c6
y
nghia
a
muc 0,05.
Cac nha quan li hieu qua Idp hoc la do bafm sinh hay do
du'dc
dao tao ?
Mac du dac diem ciia nguai quan li hieu qua lop hpc la
rk
ro rang va tham
chi
CO
phan hien nhien theo true giac, nhung dilu
eo thk
chua
ro la
lam
sao
(jg ban
CO
the
tra
thanh mot nguai quan
li
hieu qua lop hgc.
Ban c6
the
dat
cau hoi : Cac nha quan
li
hieu qua lap hgc
la
do bSm sinh
?
hoSc, lieu ban
c6
thi tra thanh nguai quan li hieu qua lop hgc khi ma ban con chua phai la nguai
quan li t6t ? May thay, cau tra lai la nhung nguai quan li hieu qua lop hpc la do
dupe dao tao ma nen. Nhijng giao vien quan li hieu qua lop hpc la nhung nguai
hilu va bi8t ap dung cac bien phap cu thi. Su hiSu biet
va
ren luyen cac bien
phap nay c6 th6 lam thay doi hanh
vi
ciia giao vien. Hanh vi
do lai tu
no
din
din su thay d6i hanh vi
a
hpc sinh va cuoi ciing tac dpng tich cire den ket qua
ciia hpc sinh. Mpt ihn nua, bang chung nghien cuu lai ling hp khang dinh nay.
minh hpa,
hay xem
nghien
cuu cua
Walter Borg
va
Frank Aseione
(1982).
Nghien ciju nay eo su tham gia ciia 34 giao vien tieu hpc - nhung nguofi
dugc phan cong
ng§u
nhien vao cac lop thuc nghiem
va
doi chijng. Cac nha
nghien cuu
da
thSy rang : (1) nhijng giao vien dugc huan luyen ap dung
cac
bien phap quan
li
hieu
qua lap hgc
(nhom thuc nghiem)
su
dung
cac
bien
phap nay t6t han nhirng giao vien chua dupe huan luyen (nhom doi chiing),
(2) hpc sinh ciia cac giao vien trong nhom thuc nghiem
it
vi pham ki luat han
va
CO
ti le
tham gia vao cac hoat dpng tren lap cao han hpc sinh trong nhom
d6i chtjng.
Mpt trong nhung phat hien triln vpng nhSt tu cac nghien cuu
wk
qua trinh
tra thanh nguai quan
li
hieu qua lop hpc la giao vien eo the hpc dupe ki nang
nay kha nhanh.
Vi
du, trong nghien cuu vai khoang
40
giao vien trung hpc
ph6 thong dugc phan cong ngau nhien vao cac nhom thuc nghiem va cac nhom
d6i chung, Emmer, Sanford, Clements
va
Martin (1982)
da
nhan
ra
rang,
ki nang quan li lap hgc ciia giao vien c6 th6 dugc cai thi?n mot each dang ke,
tham chi chi chn can thi?p dan gian bang vi?c cung cdp cho hg mgt quyen sach
huomg
din va t6
chuc
cho hg hai
bu6i
hoi
thao. Emmer
va cac
cgng
sy:
ciia ong da mo
ta
nhu sau
:
,
Cach tiSn hanh thuc nghiem trong nghien
cuu chu ylu la
cung
cap
thong tin, khong
c6
ca hoi cho cac
y
kien phan hoi, thuc hanh c6 huong dan,
!
chin doan voi nhung can thiep c6 muc dich, hoac ting ho va khuyen khich
lien tuc tu nhan vien hay d6ng nghiep. Vi vay, each tiSn hanh nay phii hop
vai kieu dugc xem nhu mgt su can thiep
tai
thilu (tr. 65)
Nhung kat qua tuang tu v6 su can thiep t6i thilu
d6i
vai giao vien tilu hgc
cung dugc Emmer, Saniord, Evertson
va
Clements (1981) dua ra.
.n.
Tnr.
ouM nnn nuQ
nilAn
I 1 I
itp
Hnn
9i
Cuon
sach nay du'dc cau true nhu' the nao
?
Bay
chuong con lai trong cu6n
sach
nay
trinh
bay chi tik ban
nhidu
khia
canh khac nhau
ciia
quan h' Idp hoc. Chuong 2 de cap den npi quy va cac
quy
tic
ling
xu trong lop hoc. Chucmg 3 thao luan ve cac can thiep ki luat.
Chuong
4 tap trung vao m6i quan he thay - tro. Chuong 5 de cap dSn
dinh
huong tarn h'. Chuong 6 dua ra mot quan diem hoan toan khac ve quan
h'
lop hoc. Thay vi xem xet viec giao
vien
c6 the lam gi de tang cuong quan
li
lop hoc thi chuong nay lai xem xet vai tro
ciia
hoc sinh trong viec quan li
hieu
qua lop hoc.
Thirc
t6, chuong nay thao luan ve trach nhiem
ciia
hoc sinh
doi
vai quan li lop hoc. Chucmg 7 xem xet viec bat dau nam hoc theo
each
nhu
the nao de dam bao mot su
khoi
dau tot cho viec quan
li.
Cuoi
cimg,
voi
su thay doi tu vai tro
ciia
ca nhan toi boi canh lop hoc dugc de cap
tu
chuong 2 d6n chuong 7, chuong 8 xem xet vai tro cua nha truong trong
cong
tac quan
li.
Moi
chuong deu bat dau bang viec can
nhac
cac van de ve nghien cuu
va li
thuyet. Tiep theo, xem xet cac chuong
trinh
cu the dac biet manh a mot
khia
canh nao do cua quan li lop hoc. Trong tam cua moi chuong la phan
CO
tua de "Coc
bu&c
hanh dong". Do la nhirng ggi y cu the cho giao
vien
dung
lop.
Tom
tat
R6 rang, ca nhan m6i giao
vien
dung lop c6 the c6 tac dong Ion den
ket
qua cua hoc sinh. Trong ba vai tro cua giao
vien
dung lop - lua chpn
bien
phap giang day, thiet ke chuong
trinh
giang day va ap dung cac
bifn
phap quan li lop hoc - thi quan li lop hoc la nen tang. Nghien cuu ve quan
li
lop hoc va phuong phap sieu phan
tich
trong cuon
sach
nay khang
dinh
cho luan diem tren.
22
QUAN
LI HIEU QUA LOP HQC
NOI
QUY
VA QUY TAC l/NG XU"
Co
le
khia
canh ro rang nhk cua quan li hieu qua lop hpc 1^ viec
thilt
k^,
thyc hien cac npi quy va quy tac ung xu tren lop. Emmer, Evertson va
Worsham
(2003) cho thay su can thiet phai c6 cac npi quy va quy tac ung xu
tren
lop bang
each
giai
thich
nhu sau :
Cac
npi quy va quy tac umg xu d moi lop hoc la khac nhau, nhung tat ca
cac
lap hoc dugc quan li hieu qua deu can den chiing.
Giao
vien khong the
giang day, hoc sinh khong the hoc tap hieu qua neu khong c6 cac quy dinh ve
hanh
vi ung
xir,
nhu
khi
nao hoc sinh dugc di lai trong lop hoc hoac nixrng hanh
dgng thuomg xuyen ngat lai
giao
vien, gay roi cac ban thi xir li nhu the nao.
Tuy
nhien, viec
sir
dyng cac npi quy khong
hi^u
qua va thieu cac quy tic ung xir
cho cac hoat dgng thuang nhat trong lap hgc, nhu
vi?c
kiem tra
sT
so hgc sinh
CO
mat, tham gia thao
luan,
ngp bai t$p ho$c ki8m tra bai c6 ihk gay lang phi
thai
gian va lam giam
s\c
t^p trung,
chii
y
ciia
hgc sinh. (tr. 17)
Cho dii doan nay dupe
trieh
trong mot eu6n
sach
giao khoa ve quan li
lop
hpe cap trung hoe eo so, nhung cac tac gia
ciing
eo cung nhan
djnh
ve cac
npi
quy va quy tac ung xu ca ban (Evertson, Emmer va Worsham, 2003).
Mae
du hai thuat
ngii
nay
thinh
thoang dupe dung thay the Ian nhau, nhung
npi
quy va quy tac ung xu c6 mot so khac biet quan trong. Ca hai deu chi su
ki
vpng eho cac hanh
vi.
Tuy nhien, npi quy xac
dinh
nhiing
ki vpng
hoac
tieu
chuan chung, con quy tac ung xu truyen tai sir ki vpng doi voi nhung
hanh
vi
cu the (Evertson va eac cpng su, 2003 ; Emmer va cac epng su, 2003).
CHUONG
2
nOl
QUV Uft QUV iflc UPG KU"
23
Vi
du, mot giao vien c6 the thiet lap noi quy "Ton trong nguai khac va tai san
cua ho". Chi rieng mot noi quy nay cung keo theo mot loat cac hanh vi dugc
ki
vpng. Tuang tir, giao vien cung c6 the thiet lap
cac
quy
tac
ung xu cu
the
d6i
voi viec thu bai tap, nop bai muon, tham gia thao luan trong lop hoc,
nhiing
ki vong nay kha ranh mach ve ban chat.
Nghien cuTu va li thuyet
Nhu
da
thao luan
a
chuong
1, cac
phat hien tir phuomg
phap
sieu phan
tich
ciia
toi lam
ca
so cho
cac
khuyen nghi
duac
dua
ra
trong cuon
sach
nay.
Hinh
2.1
trinh
bay
ket qua
ciia
sieu phan
tich
lien
quan dkn
cac
noi quy
va
quy
tac ung xu.
Hinh
2.1
H§
s6
t^c
(I6ng
66i v6i
c^c
n6i quy quy tic
Ctng
xit
He so
tac
dong
trung binh
Khodng tin ciy
95%
So
do!
tiTdng
nghien curu
So
lUOng
nghien ciiru
So
phan vj
glim hanh vi
vi pham
ra
va
thi/c
hidn
cSc noi quy,
quy tic irng xCf
-0,763
(-0,598) t6i (-0,927)
636
10
28
Trung
hoc ph6 th6ng
(L6p
10
-12)
-0,772
(-0,574)
t6i
(-0,970)
425
3
28
Trung
hoc ca
sd
(L6p
7
- 9)
-0,617
(-0,059)
tai
(-1,293)
48
1
23
Cufii
i\4u
hoc
(L6p
3
- 6)
•
-0,772
(-0,438)
tdi
(-1,106)
163 6
28
D^u
ti^u
hoc
U^p
1
- 2)
Kh6ng
c6
s6
lidu
KhOng
c6
s6
lidu
Kh6ng
c6
s6
iidu
KhOng
c6
s6
lidu
Kh6ng
c6
s6
lidu
J
Hang dau tien
a
hinh
2.1
the hien he so tac dong trung binh
ciia
viec de ra
va thuc hien
cac
noi quy, quy tSc
ling
xii
trong lop hoc noi chung. Trong
10
nghien
ciina
tren
636
hoc sinh thi he so tac dong trung binh la
-0,763.
Hinh
2.1
Cling
cho biet he so tac dpng trung binh
ciia
viec
dh
ra va thuc hien cac npi quy
va quy tac umg xu
a
ckp
trung hpc ph6 thong, trung hpc ca so va cuoi
ti6u
hoc.
Truac khi xem xet he
s6 tac
dpng
a
cac bac hpc naY' hay tap trung vao
he s6
tac dpng trung
binh-0,763.
OUANIi
HIFIJ Ol lA
1
r'lp
l~ir^r
He
s6 tac
dpng nay chi
ra
rang,
a
cac cap, lop hoc khac nhau thi
s6
hanh
vi
sai
pham trung binh trong nhung
lap
thuc hien hieu
qua cac
noi quy
va
quy
tic
ling
xu c6 28 di^m phan vj thap han
so
hanh vi
sai
pham
tri^ng
binh
a nhung lop khong thuc hien.
Hinh
2.1
ciing
cung
cap
thong tin chua
dupe
trinh
bay trong phSn thao luan
a
chuang
1
ve
he
so tac dpng (cu the
a
cot ghi
khoang
tin
cay
95%).
Khoang
each
do doi vai he so tac dpng trung
binh
-0,763
la
tu
-0,598
den
-0,927.
Hieu
khoang
each
nay la
gi
se
giiip
ma
rpng thao
luan
v8 tac dung cua phuang
phap
sieu phan
tich.
Hay
nha
lai,
a
chuang
1
toi
da
mo
ta
sieu phan
tich
la mot phuang
phap
kk
hap
dinh lupmg
ket qua tu
nhieu nghien cuu. Trong truang
hap nay,
nhu'ng ket qua tu
10
nghien cuu
dupe
tong hop de dua ra he so tac dpng trung
binh
-0,763
cho
cac
npi quy va quy tac ung xu. Ngoai ra, toi
da
dua
ra
nhan
xet rSng sieu phan
tich
cho
phep
chiing
ta
chac
chan han ve ket qua
ciia
minh,
vi
s6 hpc sinh tham gia trong mot sieu phan
tich
nhieu han
so
vai mot nghien
cuu
dan le.
Doi
vai
viec
de ra va
thuc hien
cac
npi quy, quy
tac
ling
xu,
he
so tac
dpng trung binh
dupe
dua
ra a
hinh
2.1
c6
so
doi tupng nghien cuu
la 636
hpc sinh trong
10
nghien cuu. M6i nghien
ciiii
trong
so
10
nghien cuu
nay deu c6
so
doi tupng nghien cuu khoang 60 hpc sinh. Khi
cac
nha nghien
cuu
chi
CO
60 hpc
sinh trong
mot
nghien cuu, duang nhien
hp se
khong
tin
tuang nhieu vao ket qua
ciia
minh.
He
so tac
dpng ma hp quan
sat
c6
the
la
kha
Ian, nhung
do c6 the la do
16i khong kiem
soat
dupe
da dS cap a
chuang
1.
Vi du, hpc sinh
a
nhirng lop thuc hien
cac
npi quy va quy tac ung
xii
ve
ban chat
c6 the it gay
roi
han hpc
sinh
a
nhiJng
lap
khong thuc hien
cac npi quy va quy tac ung
xii.
Noi chung, cang c6 nhieu nghien
ciiu
va trong
moi
nghien cuu lai cang c6 nhieu so doi tupng nghien
ciiu
thi
loi khong kiem
scat
dugc cang c6 xu huong tu'
loai
bo va
cac
ket qua cang dang tin cay han.
d hinh
2.1,
dp tin cay
ciia
tung
he so tac
dpng
duac
bao cao a cot
khoang tin
cay
95%
cho
biet pham
vi cua he so tac
dpng
ma a do
chiing
ta
chac
chan
den
95% ring
se
thky
he s6 tac
dpng thuc
nSu
nghien
cuu
khong
CO
loi.
Do do,
hinh 2.1
cho
chiing
ta
biet
chac
chan
den
95% rang
he
so tac
dpng thuc
nho
nhat
do
thuc hien
cac
npi quy
va
quy
tSc
ung
xu
(neu khong
c6
16i khong kiem
soat
dupe
trong mot nghien cuu)
la
-0,598
Ion
nhat
la
-0,927.
Noi
each
khac, chiing
ta van
khong chic chan rang
he
so tac
dpng
-0,763
dupe
bao cao c6 bj
lam
sai
lech
bai
16i
hay
khong.
No CO
the cao
hoac
thap mot
each
gia tao, nhung chiing
ta c6 the
noi rang
vai
khoang tin cay 95% thi he s6 tac dong thuc c6 le khong nho han -0,598
va khong Ian
hoTi
-0,927.
Dieu
do khien chiing ta tin tuong viec de ra
va
thuc
hien cac noi quy, quy tac ung xir c6 tac dong ro rang din hanh vi
ciia
hoc sinh. Thuc te, bat ki khoang tin cay nao khong bao gom 0,00 dugc
hiSu
la "c6 y nghia a muc 0,05".
6 hinh
2.1,
khong c6 khoang tin cay nao bao gom 0,00 ; do do, he so tac
dong
CO
y nghia a muc 0,05.
Khi
ban doc cac chuong con
lai
ciia
cuon
sach
nay,
ban se thay rang (bang
each
xem xet khoang tin cay 95%) tat ca cac he so tac
dong dugc bao cao tu sieu phan
tich
ciia
toi la c6 y nghTa a
miic
0,05. Thuc t6
chi
CO
mot he so tac dong den gan muc 0 xuat hien a hinh
2.1.
De
minh
hoa
ro
hon ve khai niem khoang tin cay, hay xem xet sau hon he so tac dong nay.
I (•
Nhu
dugc mo ta a hinh
2.1,
cac he so tac dong trung binh doi vai trung hpc
pho thong, trung hpc ca sa, cuoi tieu hpc Ian lupt la -0,772, -0,617 va -0,772.
(Khong
CO
cac so
lieu
de
tinh
toan he so tac dpng trung binh
doi
vai dau tieu hpc)
Nhiing
so
lieu
nay la c6 thuc. Theo thao luan a tren, chiing ta biet ca ba he so
tac dpng nay la c6 y nghia a muc 0,05, bai vi khoang tin cay cua chiing khong
bao gom 0,00. Tuy vay, du khoang tin cay doi vai trung hpc ca so khong bao
gom
0,00, nhung no a gan 0 ; tu -0,059 den -1,293.
Dieu
nay c6 nghia la
chiing
ta
chac
chan den 95% rang he so tac dpng thuc
ciia
cac npi quy va quy tac
ung xu den hanh vi
ciia
hpc sinh cap trung hpc ca sa c6 the Ion a
miic
-1,293
hoac
nho a muc -0,059. Day la mot khoang
each
kha Ion va
khiln
chiing ta
khong
tin tudng nhieu vao he so tac dpng trung binh doi vai cap trung hpc
ca sa nhu vai cac cap hpc khac.
Li
do tai sao
chiing
ta it
tin
tuong han vao
miic
trung
binh nay the hien ro rang a hinh 2.1. Muc trung binh -0,617 dugc d\ra
tren
mot nghien cuu c6 so doi tugng nghien
ciiu
la 48 hpc sinh. Vi c6 qua it
doi
tugng trong nghien cuu nay nen chiing ta phai thiet lap mgt khoang tin c^y
rpng
quanh
miic
trung
binh.
Phai chSng,
dilu
nay se
khiln
chiing
ta nghi ngd
wh
hieu
qua cua cac npi quy va quy tac ung xu a cap trung hpc co sa ?
Chac
chan
la
khong.
No van c6 y nghia a
miic
0,05, la chuan thong thuang trong nghien
ciiu
giao due. Ngoai ra, can
cii
vao khuon mau
ciia
he so tac dong dugc noi den trong
suot cuon
sach
nay, toi c6 the tin tuong noi rang neu c6 them nhCrng nghien cuu
khac nua ve tac dong
ciia
cac noi quy va quy tac ung xu a cap trung hpc co so
thi
khoang tin cay se nho hon nhieu, don gian
vi
chiing
ta co nhieu hpc sinh hon
de
tinh
muc trung
binh.
;, , ,
2fi
OUAN
LI
HIFU
n[)A
I
OP Hor
Tuy
nhien,
tinh
hu6ng nay
minh
hoa
tinh
logic va didm manh
ciia
pliucnig
phap
sieu phan
tich.
Khi
t6ng hop ket qua tu
nhilu
nghien
ciiu,
ban co
thk
noi
vai
su
chac
chSn Ion hon rSng mot bien
phap
quan
li
lop hpc nao do
(h»y
hit
ki
mpt
bien
phap
nao khac ma ban dang nghien
ciiu)
co tac dpng ro rang dSn
hanh vi va ket qua
ciia
hpc sinh.
Ngoai
cac he so tac dpng dugc mo ta o
hinh
2.1,
nghien cuu ve moi truong
gia
dinh
ciing
cho thay tam quan trgng
ciia
cac
npi
quy va quy tac
ling
xii.
Vi
dy,
trong
mpt nghien
ciiu
hon 69 000 cap cha me va con cai,
Xitao
Fan va
Michael
Chen (2001) da tim ra he so tac dpng 0,26 doi vai viec thiet lap cac npi quy
va quy tac
ling
xu d nha den ket qua hpc tap
ciia
hpc sinh.
Dieu
nay co nghia
la,
viec de ra cac npi quy va quy tac ung xu a nha co
lien
quan den viec tang
them 10 diem phan vi trong ket qua
ciia
hpc sinh a truong. Co the viec su
dung
diing
cac npi quy va quy tac
ling
xu a nha
giiip
phat trien
tinh
each
d
hpc sinh, khien cac em cu
xii
tot hon a truong va ket qua hpc tap tot hon.
Tuang tu, trong mpt nghien cuu 2 000 hpc sinh trung hpc pho thong,
Ellen
Slicker
(1998) da
tinh
dugc he so tac dong -0,79 doi voi viec thuc hien cac
npi
quy va quy tac
ling
xu o nha den hanh
vi
ciia
hpc sinh o truong.
Dieu
nay
CO
nghia rang, viec su dung hieu qua cac npi quy va quy tac
ling
xu a nha
lien
quan den viec giam 29 diem phan vj doi vai hanh
vi
gay roi a truong. Cac nha
nghien
ciiu
khac (Christenson, Rounds va Gomey, 1992 ;
Martini,
1995)
ciing
cong bo nhieu ket qua tuong nr.
Ro rang, nghien
ciiu
nay ung hp quan diem cho rang viec de ra va thuc
hien
cac npi quy a lap hpc va a nha co tac dpng manh den hanh vi va ket qua
hpc tap
ciia
hpc sinh. Tuy nhien, nghien
ciiu
ciing
chi ra rang, khong nen
ap dat don thuan cac npi quy va quy tic ung
xii
len hpc sinh. Thay vao do,
vi^c
de ra cac npi quy va quy tac
ling
xii
phu hgp phai co lai
giai
thich va sy
nhat
tri
ciia
ca nhom.
Dieu
nay da dugc
chiing
minh
trong mpt nghien
ciiu
cua
Brophy
va Evertson (1976). Trong nghien cuu nay, hp da so
sanh
phuong
phap
giang day
ciia
cac giao vien c6 hpc sinh thuong dat ket qua cao hon mong dpi
vai
phuong
phap
ciia
mpt nhom giao vien
dupe
chpn ngau nhien. Hp viet:
Cac
giao
vien thanh
cong
han da danh nhieu
cong
siic de giai thich noi
^
.
quy va li do cho hpc sinh. Dieu nay la quan trpng de
giiip
hpc sinh thay
dugc
sir
can
thiet
ciia noi quy va chap nhan no
Trai
vol viec chuan bj can than de
CO
sir giai thich ro rang va linh
hoat
trong vi^c
I'rng
pho vai cac tinh liuong,
r-ui
rr-(Mi~
T
nfli
niiu
iiit
niiu
TiSn
I'mR XlY 97
cac
giao
vien it thanh
cong
hem thuang khong
dira
ra noi quy gi ca (do do
ho thuong dua ra cac quyet djnh bat nga lam sao lang nhiem vu giang day),
hoac
CO
nhieu noi quy cu the qua muc va chang c6 y nghia gi. (tr. 58 - 59)
Trong
cuon Ki lugt vai long tu trong
(Discipline
with
Dignity),
Richard
Curwin
va
Allen
Mendler (1988) cung binh luan vS t§m quan trong
ciia
viec
hoc sinh dong gop y kien khi thiet lap cac noi quy va quy tic ung xir trong
lop
hoc. Ho noi rang, cac noi quy va quy tac ung xu trong lop hoc nen dugc
xem
nhu mot "hgp d6ng" (tr. 47)
giira
giab vien va hgc sinh.
Mot
Ian nua, nghien cuu \h moi trucmg gia dinh ciing khang dinh sir cSn
thiet
ciia
viec thuoTig lugng cac ngi quy va quy tSc ung xu hem la ap dat.
Nghien
cuu cua Slicker chi ra rang, viec thuang lugng cac ngi quy va quy tSc
ung xu a nha c6 he s6 tac dgng -0,47 d6n hanh vi cua hgc sinh a trucmg
khi
so
sanh
vai cac ngi quy va quy tac ung xu
bi
ap dat mot
each
cung
nhSc.
Di6u
nay
CO
nghia la viec thuc hien cac ngi quy va quy tic ung xu dugc thuang lugng
giua bo me va con cai lam giam 18 diSm phan vj trong hanh vi khong dung
ciia
hgc sinh o trucmg so vai khi cac ngi quy va quy tic ung xu bi ap dat
cung
nhac
a nha.
Do
do, nghien cuu va
li
thuyet khang dinh cac ngi quy va quy tic ung xu
dugc thao luan vai hgc sinh la mot khia canh quan trgng
ciia
quan li lap hgc,
khong
chi anh hucmg den hanh vi
ciia
hgc sinh ma con d8n kSt qua hgc tap
ciia
cac em.
Cac chirdng trinh
boi
du'dng giao vien
Hau
nhu tat ca cac chuang
trinh
v6 quan
li
lap hgc d8u tap trung vao b6n
yeu
to
lien
quan den quan li lap hgc a
miic
do nao do nhu mo ta trong cu6n
sach
nay. Cac chuang
trinh
cu the thuang nhin manh d6n cac ygu t6 nay
nhilu
hon
so vai nhiJng y6u t6 khac. Trong phin nay, toi xin tom tit ngin ggn cac
dac diem
ciia
mot chuang
trinh
rit hieu qua trong viec thuc hien cac ngi quy
va quy tac ung
xii.
Cac chuang khac cung c6 nhijng phan thao luan tuang tu
ve cac chuang
trinh
hieu qua trong cac
chii
d.h
quan li lap hgc.
Mot
trong nhirng chuang
trinh
quan li lap hgc dugc nghien cuu t6t nhit
la
Chuomg trinh To
chirc
va Quan li Lap hoc (Classroom Organization and
m lAM I I
ujici
t rw lA I
rSfD
uir^/"
Management Program -
COMP)
do Carolyn Evertson va cac d6ng nghiep a
pai
hoc
Vanderbilt
phat
tridn
(xem Evertson, 1995
;
Evertson va
Harris,
1999).
Ben
canh viec nhin manh d8n cac ngi quy va quy tic ung xu,
chuo»ng
trinh
nay tap trung vao cac bien
phap
t6 chuc lap hgc, xay dung y thuc tu chiu
trach nhiem cho hgc sinh, lap k6 hoach va t6 chuc giang day, thuc hien viec
giang day, duy
tri
dgng luc va tao mot khai diu t6t dep.
COMP
CO
sue thuySt ph^c dSc bi?t manh mg ve tac dgng
ciia
no den
hgc sinh. Cu thS, mgt s6 nghien cuu da cho thay chuang
trinh
nay lam giam
hanh vi quay pha, tang kha nang t^p trung va tham chi lam tang k6t qua
ciia
hgc sinh khi do bing cac bai
kiSm
tra dugc chuan hoa cr ca cap tieu hgc va
trung
hgc ca sa (xem Evertson, 1995 d8 c6 t6ng quan v6 vin d8 nay).
Theo Evertson (1995), COMP dugc
thifit
ka nhu mgt
each
tiSp can dua
tren
nhu cSu phat triSn dgi
ngii
can bg giao due ph6 thong. Trong 6 den 18
tuin
dao tao tai chuc, giao vien phan
tich
thuc
tiln
lap hgc
ciia
minh
bang
each
su dung mgt loat ban
liet
ke nhung muc cin kiem tra, ap dung cac
bien
phap
dua tren nghien cuu va kiem tra hieu qua nhung n6 luc
ciia
minh.
Sach
giao khoa dugc dung
trong
khoa hgc bao gom
Quan
li
lop
hoc
cho
giao
vien
tiSu
hoc (Classroom Management
for
Elementary
Teachers,
Evertson va cac
cgng su, 2003) va Quan li lap hoc cho giao vien trung hoc ca sa (Classroom
Management for Secondary Teachers, Emmer va cac cgng su, 2003).
Theo Evertson (1995), "Tu nam 1989, COMP da dao tao dugc hom 5 870
giao vien, cac nha quan li giao due cr 28 bang / vung lanh tho va nhan dugc
han 2 900 su
ling
hg, tan thanh" (tr. 7).
••^
Cac
bUdc
hanh dong
'
*"
Bw6c
hanh
dgng
1 •
Xdc
dinh cac noi quy va quy the
irng
xir cu the cho
l&p
hoc cua ban.
Nhu
da dh cap cr phin truac, cac lap hgc khac nhau se c6 cac ngi quy
va quy tic ung xu khac nhau tuy thugc vao nhu cau va dac diem cua giao
vien
cung nhu hgc sinh. Tuy nhien, giao vien thuang su dung cac ngi quy va
quy
tic ung
xii
trong cac pham tru chinh sau day :,
•
Nhung ki vong chung doi vai viec ung
xii
•
Bat dku va ket
thiic
ngay hoc
hoac
tiet
hoc
•
Sir chuyen tiep va ngat quang ,
•
Tai Heu va thiet bi
•
Hoc nhom „ , , ,
•
Lam viec tai cho va cac hoat dpng c6 giao
vien
huang dan *;
Dieu
nay khong c6 nghia la ban phai c6 cac
noi
quy va quy tSc ung xu
trong
timg
pham tru tren. Trong thuc
t%,
viec lam nhu vay c6 th6 se phan tac dung.
Qua that, Emmer, Evertson va Worsham (2003) da
khuy6n
nghi
rSng, giao
vien
chi
nen ap dung khoang bay noi quy va quy tic ung xu a ckp trung hpc ca so.
Evertson,
Emmer va Worsham (2003) khuy6n
nghi
chi ckn tu nam d6n tarn
npi
quy va quy tic ung xu a cip tiku hpc. Do do, dik quan trpng la ban phai
lira
chpn can than cac npi quy va quy tic ung xu cho lop hpc
ciia
ban.
•
LTng
xu"
chung
trong
Icfp
hpc
Phan Ian cac
tinh
huong
lien
quan den nhiJng
ki
vpng chung ve viec chung
ta
ling
xu vai nguai khac nhu th8 nao va hp ung xu vai chung ta nhu th6 nao.
Dieu
do cung dung vai lop hpc. Cac npi quy va quy tic cung can dupe thiSt
"lap
cho hanh vi ung xu chung trong mot loat b6i canh khac nhau.
O
cap
tieu
hpc, cac npi quy va quy tac ung xu chung trong lop hpc thuang
tap trung vao cac npi dung sau :
•
Le phep va san
sang
giup do nguai khac
•
Ton trpng tai san
ciia
nguai khac £
•
Ngat lai giao
vien
hay nhung nguai khac
•
Danh hay
x6
day nguai khac (xem
Doyle,
1986
;
Evertson va cac cpng sir,
2003 ; Good va
Brophy,
2003).
De
minh
hpa cac npi quy va quy tic ung xu chung trong 16p hpc c6 thk
dupe tiep can nhu th6 nao a cip
ti6u
hpc, hay xem cau chuyen nho duai day :
Trong
tuan le ddu
tieu
ciia nam hoc,
thay
Banner chia hoc sinh lap 3 ciia
minh thanh cac nhom va
giao
cho moi nhom mot trong bon noi quy chinh ciia
lap hpc. Nhiem vu cua cac hoc sinh la
viit
noi quy len tren mot manh
gidy
va trang tri manh
gidy
bdng cac hinh ve don gidn lien quan den noi
quy^
do.
Khi
lam viec. cac em se
thdo
lugn chu de cua cac npi quy -
nhitng
hanh
vi ungxic
than trpng. Cac hanh vi
irng
xu nhu sau :
1.
Giup hai ban cung lap trong mot
ngay
; nghi den nhung nguai khac.
2. Bao tdi
san
cua nguai
khac
nhu
la cua
minh
;
nghi
xem
chinh
ban
se cam
thay
the
nao.
3. Hay nghe nhitng nguai khac truac khi noi; suy nghi
tru&c
khi bgn noi.
4. Ton trpng nguai khac ; suy nghi
tru&c
khi bgn hanh dpng.
Thinh
thoang,
thay
Banner Igi Idy mpt manh
gidy
a tren tuang xuong vd
thdo
lugn vai cac hpc sinh vi$c "suy nghi" cd the giup cac em hieu vd tudn thu
cac npi quy nhu thi nao. Khi can
thiet,
cd l&p Igi bS sung
them
mpt npi quy
len mpt mdnh
gidy
mai, thuang bdt ddu bdng tir "suy nghi". ^
6
cip
trung
hpc ca sa, cac
npi
quy
va
quy
tac ung
xu
chung thuang tap
trung
vao cac npi dung sau :
•
Mang tai
lieu
den lap , ,,
•
Ng6i
diing
cho quy
dinh
ngay tu dau
buoi
hpc
•
Ton trpng va le phep vai nguai khac ./ ;
•
Noi chuyen hay khong noi chuyen a
nhiing
thai diem cu the ^
•
Rai
khoi
cho
ngoi
•
Ton trpng tai san
ciia
nguai khac (xem Emmer va cac cpng sir, 2003 ;
Brophy,
1996 ;
Doyle,
1986 ; Good va
Brophy,
2003)
Cau chuyen nho duai day mieu ta sinh dpng mpt giao
vien
trung hpc
CO
sa lin diu
tilp
can cac npi quy va quy tac ung xu chung trong lap hpc
nhu
thI nao :
••/•J
^,'s^::;i.
fa*' 'i ' • „,f
Co
Sweeney,
gido
vien tiingAnh lap 9, c6 hai muc
tieu
trong tudn ddu cua
nam hpc la
trao
dSi vai hpc sinh ve npi quy lap hpc vd giai thieu cdc bdi hpc
chinh
trong chuang trinh giang day cua quy ddu tien. Co
quyet
dinh se tgo nen
mpt khong khi vui ve bdng each dung tha
khi
dk cap den cd hai muc
tieu
a cung
rtiQi
thai diem cua bai hpc dau tien de trao doi ve cac npi guy. Hoc sinh cua c6
nhgn duQC mQt tagidy cd bai tha dan gian do cd tu sang tac nhu sau :
Hay mang
theo
gidy, but chi va sdch va,
. , Neu cac em khong mudn nhin bQ mgt cau kinh cua c6. V"*'*^
Lap
hgc se bdt dau - Co biit la
CO
khdt khe - ,
O
d'fa
vi cac em,
CO
thdu hieu tdm trgng cua cac em.
,'-f
• ' '
•'••^^
Cac em can
biet
rang c6
mong,
Cac em ton trqng va cam thdy duf/c ton trgng.
!VCac
em hay chit y din lai li ciia m'mh va liphep,
(J:
Trdnh
gay go va xin hay dung treu
chgc
Thinh
thoang cac em ngSi, thinh thodng cac em di Igi,
Thinh
thodng cac em
nghe,
thinh thodng cdc em noi.
Nhung hay chi Idm khi din lu-0 minh.
Hay
nghe
c6, c6 se Idng
nghe
cdc em.
Ngi quy nay can cd di chung ta cd thi hoc tot.
Hay tudn
theo
noi quy thi cdc em se cd phdn thuang.
Co Cling
buoc
phdi noi rang,
Viphgm noi quy nghia
let
bi trimg phgt.
Neu noi quy nay la khdt khe va bat nga.
Hay dua ra de nghi, nhung chi duac viit bdng tha.
Dung nhu cd hi vong, cdc hoc sinh da to ra rat thich thu khi doc bai tha.
Dieu nay tgo nen mot khong khi vui ve trong lap hoc khi c6 vd tro cung doc lai
J.
tung cdu tha. thdo lugn y nghia cua noi quy Kh
>
c6 dan bai tha len bdng thong
tin
truac cua lap, cd da nhgn thdy chdc chdn rdng hoc sinh cd phdn img tich
cue vai noi quy han trudc day - khi md cd chi dan mot danh sdch cdc quy dinh
khd khan. Han the nira, cd cam thdy sdn sang bat dau bai hoc cua minh bdng
viec dung tha nhu mot each truyin
dgty
tudng vd cdm xuc.
• Bat dau
ngay
hoc
hoac
bat dau
tiet
hoc
Cach
thuc
bat dau tiet hoc tao
khong
khi
chung
cho
nhung
gi diln ra
tiep
theo.
Mot
khai
dau tot dep la
diSu
dac
biet
quan
trong trong
mot lop hoc
khep
kin - noi hoc
sinh
bat dau va kSt
thiic
bu6i
hoc vai
cung
mot
giao
vien
lioac
cy
cung
mpt
phong
hpc. Khi
bu6i
hoc
dugc
bo tri vai
nhidu
gia hpc do
cac
giao
vien
khac
nhau
day, thi
each
bat dSu moi gia hoc la rSt
quan
trpng.
po do, can CO noi quy va quy tac ung xu cho
viec
bat dau
ngay
hoc va bat dSu
tilt
hoc,
cung
nhu kit
thiic
ngay
hoc va ket
thuc
tiet hoc.
Cach
kit
thiic
ngay
hoc hay
tilt
hoc dl lai cho hoc
sinh
mot an
tugng
ma cac em se
mang
theo
trong
nhung
\an gap sau.
CJ cSp
tilu
hoc, cac noi quy va quy tac ung xu
lien
quan
din
viec
bat dau
va kit
thuc
ngay
hoc
thucmg
tap trung vao cac noi
dung
sau :
• Bat diu
ngay
hoc
bang
cac
boat
dong
xa hoi cu the (vi du :
nhan
biet
ngay
sinh,
cac su
kien
quan
trong trong
dai
song
hoc
sinh)
j ,
• Bat dau
ngay
hoc vai Lai the
trung
thanh
^'^ "**• -jJ'H^wn.: %m>'
• Tiln
hanh
cac
boat
dong
c6 tinh
hanh
chinh
(vi du :
diem
danh,
thu
tien
an
trua)
• Ket
thuc
buoi
hoc
bang
viec
lau don
phong
hoc va ban ca
nhan
• Kit
thiic
bu6i
hoc
bang
viec
c4t don tai
lieu
(xem
Evertson
va cac
cong
su,
2003
;
Doyle,
1986 ;
Brophy,
1996 ;
Good
va
Brophy,
2003)
DI
hilu cac noi quy va quy tac ling xii
dugc
ap
dung
nhu the nao, hay xem
cau
chuyen
nho
dual
day :
Co Patton dd thiet lap thdi quen cho hoc sinh Idp 2 cua cd nhdm giiip cdc
em bdt dau vd ket thiic budi hoc mot each hieu qud vd tang tdi da thai gian gidng
bai. Khi hoc sinh vdo lap,
ngay
lap tire cdc em di ve phia bdng cd mac
treo
ciing
cdc the ghi ten vai nhieu mdu sac. Hoc sinh thdo the ghi ten cua minh vd dgt
vdo trong cdc hop di chpn bica an trua md cdc em yeu thich.
Ngay
sau khi hoc
sinh
ngdi xudng, cdc em bdt tay vdo cdc cdng viec chiidn bi cho bai hoc mai.
Trong
khi do, cd Patton xem ai vdng mat bdng each kiem tra the ghi ten van
dang
treo
tren bdng vd chudn bi dim sudt an trua bdng each dim the trong hop
biea an trua yiu thich. Khdng cd thai gian Idng phi vd moi thu dugc chudn bi
cho mgt
ngdy
Idm viec hieu qud. Cudi budi hgc, hgc sinh
treo
lai the cua minh
vao bdng
ngay
sau khi cdc em dgn dep vd cat tdi lieu. Khi tat cd cdc the dugc
treo
Igi bdng, cd Patton cho cd lop nghi. ^
(') Hoc sinh trong hSu hk cac
truing
cong
lap a MT phai dpc lai th§ nay hang
ngay
va trong cac buoi le
chao
CO
ND.
rHIfONG
2. nOi OUV Uft QUV
Tlic trPG
XIJ
33
6 cAp trung
hoc ca sa, cac noi quy va quy tSc ung xu hen
quan
d8n viec
bat d4u va kit thuc bu6i hoc thuong tap trung vao cac noi dung sau :
•
Diim danh dau
tiet
hoc
•
Vao dau
tiet
hoc, trao
doi voi
nhung hoc sinh bo la
bai
hoc truac
vi
vSng mat
•
Tro chuyen voi hoc sinh cham bat nhip voi bai hoc
•
Ket thuc
tiet
hoc vai
nhiing
yeu cau ro rang v6 bai tap v6 nha (xem
Emmer va cac cong sir,
2003
;
Doyle,
1986 ; Brophy, 1996 ; Good va
,
Brophy, 2003)
Cau chuyen nho sau day mieu ta
each
mot giao
vien
tiln
hanh cac noi
dung nay nhu the nao :
Cong
viec thuang
ngay
ciia
thdy
Lima voi vi^c
bat
dau va
kit
thuc
budi hoc
ducrc
thiet ke sao cho tan dung duac toi da tiet hoc 47phut va chuyin giao duac
mot so track
nhi^m
quan
li
cho hoc sinh.
DS
1dm
duac dieu
nay,
thdy
xip
hoc
sinh vao cac
nhom
cd vai
tro
cu the duac phdn cong tren casa ludn phien nhau.
Trong
moi
nhom,
cd mot hoc sinh ddng vai tro "Nguai to
chicc
".
Trong
nhitng
phut
ddu tien cua budi
hoc,
cong viec cua nguai td
chirc
la kiim tra
tieng
thdnh
vien cua
nhdm
minh
xem cd ai can gidi thich ve
nhCtng
noi dung dd
dime
gidng
d
hdi trudc va ddm bdo rang tat cd moi nguai cd du tdi lieu
theo
yeu cau cho
\
hoc.
Trong
khi
dd,
thdy
Lima nhin khdp lap hoc de ddnh ddu nhung nguai
cd
mgt vd
di
mudn
vao
sd
cua minh. Sau mot hogc hai
phitt,
hoc sinh va
thdy
Lima
dd
sdn
sang de bat ddu budi
hoc.
Cudi budi
hoc,
nguai td
chicc
duac ddnh
mot khodng thai gian
de
dam bdo rdng tdt cd moi nguai dd ghi chep vd hieu
bai tap ve
nha.
Neu cd nhitng van de hay
nhdm
Idn
xdy ra md khdng gidi quyit
duac trong
nhdm,
nguai td
chirc
se
nha
thdy
Lima giiip dd. Theo quan diim
cua
thdy
Lima, phuang phdp tiep can
theo
nhdm
nay giiip ddm bdo cac nhu
cau cd
nhdn
cua hoc sinh duac gidi quyit
ngay
Igp
ticc,
hgn
chi
tdi
da khd ndng
gay rdc rdi trong lap hoc.
•
Su"
chuyen
tiep va
si/
ngat quang
Chac
chan, hoc sinh c6 mot loat li do d8 ra, vao lop hoc. Vi du, hoc sinh
c6 the phai ra ngoai lop de vao phong ve sinh, len van phong, Ngoai ra, ca lop
CO
tha cung ra ngoai d6 tham dy: mot bu6i ll toan truong, dkn thu
vien,
Li
HlfU
OUA LOP
^hu-ng chuygn
tidp
va
ngit
quang nay c6 the gay ra Ion xon neu khong c6 cac
noi
quy va quy tac ung xu phu hop.
C)
cdp
tilu
hoc, cac noi quy va quy tac ung xu
lien
quan den viec chuyen
tigp
va ngat quang thuong tap trung a nhung boat dong sau ;
•
Rakhoi phong hoc , ' ,
•
Tra lai phong hoc
•
Di ve sinh
•
Len thu
vien
va phong tu
lieu
' '\\
•
DSn quay an uong tu phuc vu <
•
Ra chai a san truong
•
Luyen tap phong chay chua chay va phong chong cac tham hoa
•
Nguai
giiip
viec lap hoc (Xem Evertson va cac cong su,
2003
;
Doyle,
1986 ; Brophy, 1996 ; Good va Brophy, 2003) ^/
Cau chuyen nho dual day mieu ta viec chuyen tiep va ngSt quang c6 the
dugc
giai
quyet nhu the nao a cap
tieu
hoc :
Phia
trong cdnh
cica
lap
hoc,
thdy
Swanson treo
mot
bang
cd
dinh
mot
tgp
gidy.
Mdi
mdnh
gidy Id mot danh sdch cdc noi quy vd quy tac
irng
xu
cho
viec
chuyen tiip thuong dien ra, nhu
di ve
sinh, gidi lao
vd
tap trung. Ben
le
mdi danh sdch
la
nhitng
bice
tranh do cdc hoc sinh ve hang nam
de
minh
hoa
phdn quan trong
nhdt
ciia
mdi noi quy vd quy tac ung xu. Trudc khi ra ngoai,
thdy
Swanson yeu cdu mot hoc sinh Idt den trang thich
hop
vd sau
do cd lap
cung xem
Igi
noi quy
do.
Sau khi cd Idp vdo lap hoc,
thdy
Swanson
Idt
den trang
thich hap
vd
yeu cdu mot sd hoc sinh cu the huang ddn cd lap ddnh gid
mice
do
hanh
vi cua cdc bgn. Bdng each
nay,
thdy
cd ca hdi de
khen
ngai nhitng
hanh
vi
tdt vd gidi quyit cdc vdn
di.
Khi trang ddu cua tap gidy duac md
ra,
hoc sinh
ludn
thdy
Idi nhdc nha chung "Bdy gid tdi nen lam
gi
?
".
CJ
c4p trung hoc ca sa, cac noi quy va quy tac ung xu gan
lien
vai chuyen
tiSp
va ngat quang thuang tap trung vao cac boat dong sau :
•Rakhoi
lop
v''^'-'' '{.:•'
••
•
Tra lai lop
:•>;:('•
, ' ' •
-^•'"•'V'
c irnG
xfr
•
Luyen tap phong chay chCra chay va phong ch6ng cac tham hoa
•
Gia an tnra (xem Emmer va cac cpng sir,
2003
;
Doyle,
1986
; Brophy,
1996
; Good va Brophy, 2003)
De hieu cac hoat dong nay
dupe
ap d\ing nhu the nao a cap trung hoc
CO
so, hay xem cau chuy?n duoi day : -
Khi
noi ve cac npi quy va quy tac img
xu
an
toan,
cd Bono
thay
rang viec
thu hut
su
chit
y
cua cac
hQC
sinh trung hgc cung kho
nhu: vi?c
cac tiep vien
hang
khong thu hut
su
chu
y
cua cac hanh khdch bay
thu&ng
xuyen khi
hp
giai
thich
cac quy tac an
toan.
Mgt
nam,
c6
tinh ca
xem
Igi
bo
phim ma cd da xem
each
day may chuc
nam. Bg
phim ke ve
vi$c
hgc sinh
chui
xuong
gam
ban trong
mgt
vy
tan cong hgt
nhdn.
Co quyet djnh
chieu
phim nay cho cac hgc sinh
ciia
minh
de
thu
hiit
su
chu
y
cua cac em va cho cac em mgt trgn cuai. Qua nhien,
each
nay
rat
hi^u qua. Cac
em
cham chu den tan luc
hit
phim.
Co
bat ddu
:
r
"Chung ta
se
xem Igi mgt vai quy tac img
xu
chinh cua lap
d
day.
Cac em
da
thay
mgt so khac biet
a
nhicng
vi^c
cd
phai lam khi cd
la
hgc
sinh.
Khi cac em
nghe,
hay san
sang
cho
c6
biet
cac
quy tac
img
xu
nao
c6
the
giong nhu
cac
quy
tac img
xic
c6 da nghe khi cd la hgc sinh
-
va nhimg quy tac img
xir nao
cd the
khac
nhieu
".
•
Viec
su'
dung tai lieu va
thiet
bi
Tai lieu
va thiet bj c6 vai tro thiet yeu doi vai nhieu mon hoc.
Phan
Ion cac
mon
hoc su dung
sach
giao khoa va nhieu mon can cac hoc
lieu
khac
nhu thiet
bi
thi nghiem, tai
lieu
nghe
thuat, thiet bi may
tinh,
Thuong thi cac noi quy
va quy tac ung xu
lien
quan den viec su dung tai
lieu,
thiSt bi la ISy va sSp xSp
lai
cho cQ nhung tai
lieu,
thiet bi nay.
O
cap
tieu
hoc, cac npi quy va quy tac ung xu ve viec su dung tai
lieu
va
thiet
bi thuong
lien
quan den :
•
Phattai
lieu
«
• Thu tai
lieu
>; • r ;)
•
Cat giu cac tai
lieu
chung
•
Khu vuc ban
ciia
giao
vien
va khu luu
giii
tai
lieu
•
Khu vifc ban cua hpc sinh va khu luu
giii
tai
lieu
QUAN Lf HIEU QUA LOP HOC
•
Viec su dung may nuoc uong, b6n
riia
va got but chi (xem Evertson va
cac cpng su,
2003
;
Doyle,
1986
; Brophy,
1996
; Good va Brophy, 2003).
De hiSu cac npi quy va quy tac ung xu nay
dupe
thy:c hi?n nhu thi nao
a cSp
ti^u
hpc, hay xem cau chuyen sau day : ,'4
Mgt
trong nhimg vai trd chinh duac quy dinh trong cac
nhdm
hgp
tac cua
thay
Brayson
Id
"Nguai
phu trdch tai
li^u
".
Mdi
tudn,
hgc
sinh
trong
nhdm
dugrc
chi
dinh
vai trd nay cd
trdch nhiem phdt
vd thu tdi li^u
trong sudt budi
hgc.
E>i
ddm
bdo tdt
cd
hgc sinh deu hieu vai trd
nay,
thay
Brayson
hu&ng
ddn
hgc
sinh
phan
bi?t
ba khu vuc
chinh cat
giir
tdi
li^u. Thdy ddn nhan vdo
cdc khu
vifc
nay
la
Ciia cdc bqn, Ciia
tdi
vd Ciia
chUng
ta. Ciia
cdc bgn
la
cdc tdi li^u
•
trong
bdn
rieng
cua hgc sinh, nguai phu trdch khdng duac dgng den nhimg tdi
li^u ndy. Ciia
tdi Id cdc tdi li^u cua
thdy
Brayson,
hgc sinh khdng dugc
su
dung.
.
<
Cua
chung
ta
Id tdt
cd
cdc tdi li$u khac
trong
lap
dugrc
nguai phu trdch
tu
li^u
.
t
phdt
ra vd
thu
Igi.
Tdt
cd
hgc sinh,
khi
den
lugrt
minh Id nguai phu
trdch,
deu
hieu tdm quan
trgng
cua
su
phan bi^t ndy vd hieu rang
thdy
Brayson
mong
mudn
cdc
em
Idm theo
quy tac
ciia
thdy.
Ong Brayson thuong
ndi
diia
"Cdc bgn Id
Thuyen
truang, nhung hay nha
rang,
tdi
Id
Dd doc hdi
quan
".
O
cap trung hpc ca sa, cac npi quy va quy tac ung xu
lien
quan den vi^c
su dung tai
lieu
va thiet bi thuong tap trung vao cac hoat dong sau :
•
Phat
tai
lieu
•
Thu tai
li?u
•
cat
giii
tai
li?u
chung (xem Emmer va cac cpng s\r,
2003
;
Doyle,
1986
;
Brophy,
1996
; Good v^ Brophy, 2003)
De hieu cac npi quy v^ quy tSc ung xu nay
dupe
thyc hi?n nhu the n^o
Of
cap trung hpc co so, hay xem cau chuyen duoi day :
Qua
nhieu nam kinh nghiem,
thdy
Teller
dd
nhgn
thdy
rang,
ngay
cd
hgc
sinh
trung
hgc
phd thdng ban
tu
nhien
ciing
cdn gidm sdt chat che luc bat ddu
vd
kit
thiic budi thi nghiem khoa hgc mai ddm bdo
dugtc
chdc chdn rang thiet
bi
duac phdt ra, thu Igi vd cdt
giic
dung
cdch.
Di
giup
thdy
viic
gidm
sdt
ndy,
(hay
dd nha nguai tra
gido
ve dnh chup cdc
bice
dnh khu vuc cdt
giif
do khi tdt
cd
cdc thiet
bi
duac
dgt
diing cho. Cdc bue dnh ndy dugc
in to
nhu dp phich
qudng cdo
vd
treo trin tuang egnh mdi
khu vuc cdt do nhu
mgt bdn huang
^ ^
o
nAi
fiiiii
iiA
niiu
T6r.
irnG
xir
37
dan
va di
nhdc
nha hoc
sinh
cat
thiet
bi
dung cho. Thinh
thoang,
thay Teller
che
mot hogc
hai
bice dnh
bang
mgt
buc
tranh
hdi
hu&c hogc
ki la ma
thdy lay
tren
Internet. Neu
cac
hoc sinh phu trdch viec
cat
thiet
bi a
tirng khu vuc khong
di
V
thay
hue
tranh m&i
vd
nhqn
xet ve
no, thi thdy biet rang
cac
em
da
khong
con
nhin dnh
de
kiem
tra
xem thiet
bi dd
dirac
cat
dung cho, dung each
chua.
Sau
do,
thdy
se
nhdc
nha cac em mot
each
nh?
nhdng nhung kien quyet vi^c
sir
dung
cac
birc dnh moi khi
cat
thiet bi.
' ' '
;v'.
'
•
Hoc
nhom
Hoc nhom - dgc
biet
la hoc
theo
nhom
hap tac - la mot
hoat
dong
giang
day hieu qua. Thuc tk nghien cuu cho thSy
rang,
hoc
theo
nhom hop tac c6
tac
dong
tich cue tai ket qua ciia hoc sinh,
quan
he
giiJa
cac ca nhan va thai do
hoc tap (xem Slavin, 1995 ;
Johnson
va
Johnson,
1999 ;
Nastasi
va Clements,
1991).
Nhirng Igi ich tich cue nay c6
dugc
la do su
tuong
tac cua hgc sinh vai
ngi
dung
va vai nhau
dugc
tang
len. De viec hgc
theo
nhom hgp tac dat
dugc
nhirng ket qua tich cue do, no phai
dugc
thiet lap qua viec thuc hien cac ngi
quy va quy tac thich hgp.
Cac
ngi quy va quy tac lien
quan
den hgc nhom a cap tieu hgc
thuong
tap
trung vao nhirng
hoat
dong
duai
day :
•
Tham gia va nit lui khoi nhom •
•
Nhirng hanh vi
dugc
mong
dgi ciia hgc sinh
trong
nhom
•
Nhirng hanh vi
dugc
mong
dgi ciia hgc sinh khong a
trong
nhom
•
Giao
tiep
cua nh6m vai
giao
vien (xem Evertson va cac
cgng
sir,
2003
;
Doyle, 1986 ; Brophy, 1996 ; Good va Brophy,
2003)
Cau
chuyen
duai
day mieu ta mot
giao
vien da
tiep
can vai hgc nhom
nhu
the nao :
Co Westerberg
dd
tranh khong dp dung phuomg phdp hgc nhom trong
lap cua
minh trong nhieu
nam den tan
khi
c6
tham
du
mqt
hgi
thdo
ve
Idm the
nao
khai
thdc
toi da
thai
gian
hoc
nhom.
Sau
budi hoi thdo,
c6 dd
nhdn
ra
rang,
truac day
CO
chua
bao gia dat ra
nhirng yeu
cau img
xic trong nhom mot each
ro
rang cho
hoc sinh.
Bay gia,
bdt cir khi ndo dp dung hoc nhom,
c6
deu ddnh thai
gian
liic
ddu
vd
cuoi moi budi de xem Igi
cac
quy
tac rdi
cung hQc sinh xic lixem
cac
quy
tac
nay
CO
tdc dting tot cho nhom nhu the ndo. Vi du
:
Quy
tac "Hai
ngudi trudc
toi"
Id
di
nhdc
nha hoc
sinh
nha cac bgn
khdc giup truac
khi din gap c6.
Trong ngdy
dau tien ciia
du an mdi
theo nhom,
cd
Westerberg nhdc
nha
hgc sinh quy tdc^ndy
vd
gio'
thich tdm
quan
trong
cua
vi$c giup
da
Idn
nhau.
Vdo cuoi budi
hoc
mdi
ngdy.
CO
Igi yeu
cau
hoc sinh mo
ta
viec hoc
cua
mdi
cd
nhdn,
ghi Igi cdc
vi du
vi
vi4c
ho (1) dd
nhdn duqc sugiiip
da
tic
cdc
thdnh vien trong nhom
cua
minh nhu
thi
ndo vd
(2) cd
the giup
da
nhau
tot han nhu the ndo. Hang
ngdy,
truac khi bdt
ddu hgc, hgc sinh
dgc
cho
cdc
thdnh vien trong nhom nhirng ghi chep ciia minh ve
budi
lam
vi^c
truac.
Day la su
bdt ddu budi
hoc
nhom
bang
each xem
Igi
nhirng
cdi
gi
minh
dang
lam tot vd nhirng hanh vi ndo
can
duac
lam
tdt han.
Cac
ngi quy va quy tac lien
quan
den hgc nhom a cap trung hgc ca sa
thuong
tap trung vao cac
hoat
dong
sau :
•
Tham gia va rut lui khoi nhom u 'i
\<<
; •. ,rm "••vh
•
Lanh dao nhom va cac vai tro
trong
nhom
•
Quan he cua nhom vai ca lap
hoac
vai cac nhom khac
•
Giao
tiep
cua nhom vai
giao
vien (xem Emmer va cac
cgng
su,
2003
;
Doyle, 1986 ; Brophy, 1996 ; Good va Brophy,
2003)
De hieu cac
hoat
dong
nay
dugc
tiln
hanh nhu thS nao a cap trung hgc ca so,
hay xem cau chuyen sau :
Co
Frost
vd cd
Savory ddng
y
rang,
nam nay hg rat
thich
day cdc hgc
sinh
lap
8 bai vi hg
dugrc
dgy
cung
nhau.
Mot
trong nhirng
uu the
chinh
cua
ciing
lam vi^c nhom
la hg cd
the sdm
cdc vai
the hi?n nhirng hanh
vi
dugc mong dg'i
a hgc sinh, cuang di$u
cd
hanh
vi
thich
hgp
vd khdng thich hgp. Vi du, khi
dp
dung hgc theo nhdm hgrp tdc, hg
se
phdn vai, chdng han nhu
nguai
giir
sd
sdch,
nguai
chdm
cdng,
nguai
doc
cdng vd
nguai
djnh gid. Truac khi hgc sinh bdt ddu
hgc,
hai
giao
vien
se
dien theo each cuang di^u, hdi huac hanh
vi
thich
hgp
ddi
v&i
mdi vai.
Cd
Frost vui nhgn khi
cd
ddng
vai la mgt
nguai
ddc
cdng
dgc tdi:
"Nay,
cd kia, di lam
vi$c
ngay.
Dimg luai
bieng.
Lam cd vi^c cua tdi cho tdi.
Tdi
ra
l^nh ".
Hgc
sinh tdn
thuong.
Sau
do,
cd
Savory
se
bdt chuac hdnh vi
cua
mgt
nguai
ddc
cdng,
ciing theo each cuang di^u
: "Ndo, ndo,
tdi nghichung
ta
.
dang
sao
nhdng nhiem vu.
Hay
nhin vdo muc tieu
cua
chiing
ta
Idn nira vd nam
ro
nhirng
gi
chiing
ta
phdi Idm tiep theo ".
Ngay
cd
viec
bdt
chuac nghiem tuc
nay ciing khien hgc sinh budn cuai nhung
cdc
em
se
ndm bdt dugfc vdn
de
vd no
cd
hieu
qua
nhu mong
mudn.
,
-
A mm
TAP
I'rnR
xfr I 311
•
Lam
viec
tai
cho
va
cac
hoat
dpng
c6
giao
vien
hi/dng
dan
Mac
du hoc nhom, dac biet la hoc theo nhom hop tac, la sir ren luyen car\
thiet
va pho bien a
tieu
hoc va trung hoc co so, nhung lam viec tai ch6 va
cac hoat dong c6 giao
vien
huong dan van la ydu t6 chinh
ciia
giao due pho
thong
(Gamine va Kammenui, 1992 ;
Doyle,
1990 ; Good va Brophy, 1994).
Doi
khi,
nhiing
huong dan true tiep cho ca lop la each t6t nhkt di cung cip
kien
thuc cho hoc sinh va doi khi hoc sinh phai lam viec tai ch6
ciia
minh
d6
thuc hanh va xem xet lai noi dung da hoc'(Anderson, Reder va Simon, 1995,
1996).
Dg
minh
hoa, trong thao luan
ciia
minh
v8 hpc theo nhom, Thomas
Good
va
Jere
Brophy (2003) cho hik :
.
i
1.
Chiing
toi
khuySn
nghi
phuong phap hoc
nhom,
mac
du
diSu
quan
trong
la
dung
xem hpc nhom nhu su thay
thfi
hoan toan viec hpc chung ca lop theo each
j
truyen thong, ma nhu mot bien th6 cua vi|c hpc chung ca lop vai nhung mat
,
tich
cvc van dupe duy
tri
nhung mot s6 thao tac
tilp
theo dupe hoan thanh bai
sir
hpp tac trong cac nhom nho hon la bai lam viec theo m6i ca nhan tai cho.
,-
' (tr.288)
Lam
viec tai ch6 va cac hoat dong c6 giao
vien
huong dan thuong
lien
quan
den ki vong hoc sinh
ng6i
yen a cho ctia
minh.
Cac noi quy va quy tac a
cap
tieu
hoc
lien
quan d6n lam viec tai ch6 va cac hoat dong c6 giao
vien
huong
din thuong tap trung vao cac hoat dong sau :
,
• Hpc sinh cham
chii
lang nghe khi giao
vien
trinh
bay
•
Sy tham gia cua hpc sinh
•
Sy trao ddi giiJa cic hpc sinh '
•
Co dupe s\
gitip
d5
•
Hanh vi ben ngoai cho
ngoi
•
Hanh vi khi da hoan thanh cong viec (xem Evertson va cac cpng su,
•
2003 ;
Doyle,
1986 ; Brophy, 1996 ; Good va Brophy, 2003)
Minh
hpa
duoi
day mo ta mot giao
vien
tilu
hpc da thuc hien viec nay
nhu
the nao :
Co
Somerset la nguai lao luyen trong viec
giitp
d& hoc sinh khi cac em
lam viec tai ban.
Tuy
nhien,
nam nay, vi li do nao do, cac phuong
phap
cua c6
Ail I
OIJAN
I I MIFI I Ol lA I rm
i^r^r-
khong hieu qua
Idm.
Khi can
giiip
do, hoc sinh gia tay nhung neu khong dtr^c
giitp
ngay,
chung bdt ddu vdy tay, keu ca va ra khoi cho ngoi. Cuoi
ci4ng,^c6
Somerset nghira mot
h?
thSng ma mdu mdi. Moi hoc sinh
du^xcphdt
mot
tarn
the
mau
xanh,
mot
tarn
the mdu vdng vd mgt tdm the mdu do. Khi
Idm
viec dgc lap,
CO
yeu cau hoc sinh ddt the xanh cqnh ban cua
minh.
Neu hp bat ddu c6 van de,
hpc sinh se ddt the vdng cgnh ban cua minh nhimg van
tiep
tuc Idm bai den khi
CO
Somerset co thi din giup. Doi khi hpc sinh tu gidi
quyet
dupe vdn de cua
minh truac khi co Somerset din. Neu diiu ndy xdy ra, hpc sinh chi can doi lai
bdng the xanh. Co Somerset se khen ngpi vd chiic
mimg
em do. Neu hpc sinh
hoan
todn
be tdc vd khong thi
tiip
tuc Idm bai, em do can ddt the do len ban
vd ngoi yen dpc sdch den khi co Somerset co thi den giiip. He thong ma mdu
ndy dd trd thdnh mot phdn chinh thicc trong each
tiep
can ciia co Somerset toi
hoat
dpng lam viec tai cho cua hpc sinh.
Cac npi quy va quy tSc a c4p trung hpc co so
lien
quan den lam viec
tai
ch6 va cac hoat dpng co giao
vien
huong din thuong tap trung vao cac
hoat dpng sau : !>;
•
Hpc sinh cham chu ISng nghe khi giao
vien
trinh
bay
•
Su tham gia
ciia
hpc sinh
•
Su trao d6i giua cac hpc sinh
•
Co dupe su giup da ,
•
Hanh vi ben ngoai cho
ngoi
•
Hanh vi khi da hoan thanh cong vi?c (Xem Evertson va cac cpng su,
2003 ;
Doyle,
1986 ; Brophy, 1996 ; Good v^ Brophy, 2003)
Dg
hiSu vdn
&h
nky dupe
tiSn
h^nh nhu th6 n^o a c4p trung hpc co sd,
h5y
xem xet
minh
hpa sau day : ,v
Trong
gia hpc vi chii de Nghien ciru su phdn cong lao dpng trong xd hoi
hi^n
dgi,
thay
Wimple
co rdt it cdc quy idc bai
thay thay
thuc su chdng can den
nhieu quy tdc. Hpc sinh thuong
irng
xic
dung muc trong cdc
hoat
dpng co
giao
vien huong dan, hpc nhom vd Idm viec tai cho.
Vdn
de duy nhdt
thay thay
Id mot
so hoc sinh noi nhiiu trong cdc cupc
thao
lugn
nhom.
Thay khong mudn dap tat
sir nhlet tinh cua hpc
sinh,
nhung
thdy
ciing
mudn
nhirng
hpc sinh
tram
tinh,
it noi
phai noi nhiiu hon. Do do,
thay
bdt ddu buoi
thao
lugn bdng each
phdt
cho ,^
li
mSi hoc sinh mot s6 the, nhung the nay
quyet
dinh thai luang thao ludn.
Truac
khi noi, hoc sinh phai tha mot trong nhitng cai the vao mot hop a giira
phong hoc. Khi hit the, em do phai Idng nghe. Khi buoi thao luan bat dau Idng
xudng, niu hoc sinh nao van con tat ca ba the, thi
thdy
Wimple
si
hoiy
kien true
tiep tit em do. Kit qua Id nhiiu hoc sinh duac tham gia hom vd nhung nguai
tham gia thu&ng
xuyen
cung xem xet y kien cua minh can than hem truac khi
; diing mot the.
Bi/dc
hanh dong 2 i^
Thu
hut hoc sinh tham gia thiet ke cac noi quy va quy tac ung xir.
Buac
hanh
dong
thu hai ban nen ap dung vai cac noi quy va quy tac ung
xu
lop hoc la loi
cuon
hoc sinh tham gia vao
viec
thiet ke chinh cac noi quy
va quy tac ung xu nay. Nhu da
dugc
de cap trong phan nghien cmi va li thuy8t
ciia
chuong
nay, nhiJng nguai quan li hieu qua lop hgc khong don gian chi
apdat cac noi quy va quy tac ung xu len hgc sinh, ma hg con khuyen khich
hgc sinh tham gia vao
viec
xay dung cac ngi quy va quy tac ung xu. ^
Truac khi thirc hien cac ngi quy va quy tSc ung xu cu the vai hgc sinh,
giao
vien nen to
chuc
mot
cugc
thao luan
cung
cac em nhung ngi dung lien
quan den thuc te vai nhieu
tinh
huong trong dai
song
thuc, bao ham ca cac
ngi
quy va quy tac ung xu. Vi du, phan Ian hgc sinh y thuc
dugc
rang cac
quy tac ung xu trong mot biia an toi a nha
cung
vai khach
khac
each
ung xu
dugc
ap dung khi chi c6 cac thanh vien trong gia dinh. Tuong
tu,
phan Ian hgc
sinh nhan thuc
dugc
ring,
cac quy tic chi ph6i hanh vi trong nha tha khong
ap dung vai cac hanh vi trong
phong
khach. Mot
cugc
thao luan ve tim quan
trgng
ciia cac ngi quy va quy tac ung xu trong nhung
tinh
huong ngoai truang
hgc la mot
each
tot de bit diu cho
cugc
thao luan ve cac ngi quy va quy tic
ling
xtr trong lop hgc.
Tiep
theo,
ban c6 the
trinh
bay cho hgc sinh cac ngi quy va quy tic ung xii
ma ban da dua ra, giai thich va neu ra vi du cho tung ngi quy va quy tic
Sau do, hgc sinh c6 the thao luan ve cac ngi quy, quy tac do va
dugc
de xuat
cac quy tac thay the
khac,
nen bo sung va bo bat cac quy tac nao. Neu hgc sinh
khong
dong
y ve tam quan trgng hay chi
tiet
ciia mot ngi quy hay quy tic
nao do,
giao
vien nen danh dii thofi gian de giai quyet van de nay. Ngu c6 th6.
iTigt
cugc
thao luan nhom se dua ra mot noi quy hay quy tic thoa hiep ma tit
ca CO th^ chip nhan
dugc.
NIU khong, ban vai tu
each
la
giao
vien nen dua
ra
quy^t dinh cu6i
cung
sau khi da can nhic ki. Tuy nhien, thuc
xk.
clio
thiy,
mgt
cugc
thao luan
dugc
thuc hien se khien hgc sinh thay ban quan tam den
y kiSn va su
dong
gop cua hg. De minh hga mgt
cugc
thao luan c6 the dien ra
nhu
thI
nao trong lop hgc, hay xem cau
chuyen
sau :
Ngdy
dau tien cua lap hoc,
thdy
Whiteside
tree nhieu
tagidy
kho
lorn
quanh
phong, mSi ta
gidy
c6 in mot trong bay quy tac lap hoc quan trong a tren ddu
trang. Khi Idm
viec
nhom, cac hoc sinh duac phdt bay mdnh
gidy
dinh, tren do
hg phai
viet
nhan xet cua minh doi vai tirng quy tdc vd sau do ddn len cac ta
gidy
to tuang ung. Ho c6 the nhdn xet rdng quy tdc nay la duac, hay c6 the dua
ra
de nghi cu thi Id quy tdc ndy nen dugc sua nhu the nao hodc tham chi Id bo
di.
Sau khi tat cd cdc nhom da
xong,
thdy
Whiteside
dung cgnh tirng quy tdc
vd mdnh
gidy
nhdn xet ciia moi nhom. Khi cdc mdnh
gidy
c6 nhitng nhan xet
giong nhau,
thdy
hua se xem xet di nghi do. Khi cdc mdnh
gidy
trinh bdy quan ^
diim khdc nhau, thdyyiu cdu cdc nhom gidi thich quan diem cua minh. Sau khi
thdo ludn,
thdy
Whiteside
noi
thdy
se xem xet cdc quan diim khdc nhau ndy.
Vai
ngdy
sau,
thdy
Whiteside
trinh bdy vai cd lap cdc quy tdc da dugc sira lai.
Mgt so hgc sinh hdi long ; mgt so khdc vdn chua thoa man. Tuy nhien, cdc quy
tdc vdn dugc giu nguyen vd
thdy
Whiteside
sdn sdng di bdt ddu bdi hgc vi
Nguon goc nhd nuac.
Ket
luan
Cac ngi quy va quy tic ung xii trong lop hgc la quan trgng, nhung m6i
giao
vien c6 Xhk dua ra cac ngi quy v^ quy tic ung xu
khac
nhau. Cac ngi quy
va quy tic ung xu thuang chia thanh nhixng pham tru nhu : nhiJng ki vgng
chung d6i vai
viec
ung xii, bat diu va k6t thiic
ngay
hgc hay
tiet
hgc,
su
chuySn
ti8p va ngit quang, su dung tai lieu va
thi8t
bi, hgc nhom, lam
viec
tai
cho va cac hoat
dong
c6
giao
vien huong dan. Trong mgi truang hop,
dieu quan trgng la phai thu hut
dugc
hgc sinh tham gia vao
viec
thiet ke
cac ngi quy va quy tic ung xu trong lap hgc.
CAN
THIEP
KI
LUAT
—
——-T
Noi
rSng ki luat la diku luon thucmg true trong dau nhieu giao vien c6 le
la
chua
day du. Theo J. Ron Nelson, Ron Martella va Benita Galand (1998),
cuoc
tham do y kien hang nam cua
Vien
Gallup ve thai dp
ciia
ngudi dan doi
vai
truong cong luon cho thSy vSn de nghiem trong nhat ma cac truong hoc
ngay nay phai doi mat la su thieu ki luat. Mac du nghien cuu
ciia
Gallup nham
giai
quySt vin dh
ki
luat a cdp truong hoc, nhung chinh giao vien dung lop lai
la
nhung nguoi dau tien bien ho cho van de ki luat. Mot ket qua rat khong vui
tir
nghien cuu la nhin chung giao vien tin ho khong nhiing khong
dugc
chuan
bj
de xu
li
cac hanh
vi
quay pha, ma cac hanh vi quay pha trong lop cung anh
huong dang ke vao viec giang day
ciia
hp (Furlong, Morrison va Dear, 1994 ;
Lowry,
Sleet,
Duncan, Powell va Kolbe, 1995). Cotton (1990) uoc lugng
rSng, chi mpt
mxa
thbi gian tren 16p
dugc
d^h cho giang d^y, ntia c6n
l^i
phdi
danh dl
giai
quy
It
cdc v4n de ki lu^t.
Truoc khi ban sau hon, dieu quan trong phai chi ra rang,
giai
quyet van de
ki
luat khong phai la trach nhiem cua mot minh giao vien dung lap. Ki luat
hieu
qua la su ket hgp cua quan li hieu qua d cap truong va quan li hieu qua
6 cap lap hgc va v§n dS nay se
dugc
ban ki d chuong 8. Trong chuong nay,
chiing
ta
giai
quylt vSn dh can thiep ki luat ma mot giao vien dung lop c6 the
su dung. Cu thg hon, chiing ta se ban toi nhirng bi6n
phap
giiip
giao vien c6
thl
su dung khi hgc sinh khong tuan
theo
cac noi quy va quy tSc
ling
xu
dugc
quy djnh nhu da
trinh
bay a chuong 2.
I^Jghien
cu'u va li thuyet
Mgt
s6 nguai tin rSng, hanh dong ki luat, du bang hinh thuc nko cQng
]^6ng
hieu qua ma con gay phan tac dung doi vai hanh vi va ket qua hgc tap
ciia
hoc sinh. Dan cu nhu
Alfie
Kohn, ong da the hien nhirng suy nghi nay
trong
loat tac pham
ciia
minh (xem Kohn 1993, 1996). Su
thilu
tin tuang
vao bien
phap
ki luat
dugc
the hien ro rang trong nhan xet
ciia
ong ve cac
hinh
phat:
^.^
Chiing
ta phat tre nhu thi nao ? Hay xem nhQ-ng
each
chung ta su dung. '!
Chung ta giam ham tre bang
each
:
nhot tre nho trong phong,
"troi
chan" thidu
nien
bang
each
khong cho ra
khoi
nh^, phat sinh vien a lai truong sau gia hoc ,
va tat ca d6u la
nh&ng
bi?n phdp
lien
quan t6i
thdi
gian nham c6 lap
tre.
(1993,
tr.
165)
Mac du Kohn va nhirng nguai cung quan diem da chi ra
dugc
nhirng diem
bat hgp
li
(xem
Wlodkowski,
1982) khi su dung bien
phap
ki luat khong
phii
hgp
ciing
nhu su tin tuang thai qua vao cac hinh phat, nhung
ciing
khong
ling
hg hoan toan viec khong su dung cac bien
phap
ki luat. Ngugc lai, cac
nghien cuu va li thuyet ung hg manh me viec sii dung can bang nhieu bien
phap
khac
nhau. De minh hga, Scott
Stage
va David Quiroz (1997) da thuc
hien
mgt sieu phan
tich
bao gom 99 nghien cuu, 200 so
sanh
thuc nghiem
vai
hon 5 000 hgc sinh. Ket qua chung la cac can thiep ki luat da
giiip
giam
cac hanh vi quay pha
ciia
han 80% doi tugng trong cac nghien
ciiu
ma hg
phan
tich.
Bon nhom hanh
vi
ki luat ma
Stage
va Quiroz xac dinh c6
lien
quan
dac biet tai phan
thao
luan trong chuong nay la (1) khen thuang, (2) hinh
phat, (3) khong cc) he qua tuc thi va (4) ket hgp hinh phat va khen thuang. "
Khen
thuang,
theo
Stage
va Quiroz, la viec cong nhan
hoac
khen thuang
cac hanh vi
tich
cue
hoac
khi nhirng hanh vi tieu cue ngung
diing
luc.
Hinh
phat la viec nhirng hanh vi
kliong
phu hgp se phai chiu hau qua
tieu
cue. Khong c6 he qua tuc thi la viec nhijng hanh vi tieu cue khong phai
chiu
hau qua ngay, ma se bi
nhac
nho khi hanh vi do sap xay ra. Vi du, giao
^ien
CO
th6
nhSc
nha hgc sinh kiem chS nlu em do hay c6 hanh vi qua
miic
trong
gia
nghi.
Cuoi cung, ket hap
hinh
phat va khen thuang la viec cong nhan
hoac
khen thuang nhung hanh vi phu hgp, con nhirng hanh vi khong phu hgp
phai chiu hau qua. Bang 3.1 the hien he so tac dong
ciia
cac nhom nay.
Hinh
3.1
Cac
kS't
qua
tCf
nghi§n
cCfU cCia Stage Quiroz
Cdc
bien phdp ki luat
He so tac dong
trung
binh
So
he so tac dong
So
phan vj
giim
hanh vi
vi pham
Hinh
phat
khen
thi/dng
-0,97
12
33
Khen
thudng
-0,86
101
31
Hinh
phat
-0,78
40
28
Kh6ng
c6 he qua
tijfc
thi
-0,64
70
24
Ngudn
:
DiJ
li$u tir Stage
va
Quiroz
(1997).
rr.h
<
f
,''\
Ket
qua
trong hinh 3.1
c6
it nhat hai
dac
diSm n6i bat.
Truac
hit, can
thic|i
khong
CO
he qua tuc
thi
-
tieu circ
hoac
tich
cue -
tai hanh vi
ciia
hoc
sinh
CO
he so tac
dong thap nhat
:
-0,64. Tuy vay,
day van la he s6
khong nho
Dieu
nay c6 the cam
nhan dugc.
Con
nguai hoat dong
t6t
nh§t
trong moi
truang
c6
phan hoi
-
trong truong
hop
nay, phan h6i
la
viec phan biet hanh
vi
phu hgp va
khong
phii
hgp.
Ket qua nay
cung nhan dugc sir
ling
hg tii
mot
ket qua
nghien
cihi
khac
do
Andy
Miller,
Eamonn Ferguson
va
Rachel
Simpson (1998) thirc hien : "R6 rang, kit qua
ciia
nhting nghien cuu cho thSy
cac
truoTig
hoc
phai
can
bSng
giiia
viec
thuoTig
-
phat" (tr.
56).
Thu
hai,
doi lap ro
rang
vai
quan diem khong ch4p nhan hinh phat duoi
b§t
cu
hinh thirc
nao de can
thiep ki luat,
he s6 tac
dong
cua cac can
thiep
c6
su dung hinh phat
la kha Ian
(-0,78). Tuy nhien,
a day c6
mot di6u
cSn luu
y
rang,
ket qua nay
khong
c6
nghia
la hk
ki hinh phat
nao
cung thanh cong.
Thuc vay, trong bai t6ng quan nghien
cihi
ciia
minh,
George Bear (1998)
da
canh
bao
manh
me
rang nghien cuu nay chi
ling
hg
tinh
hieu
qua
ciia
cac
hinh
phat
nhe
nhang.
Du
sao
thi nhirng
ket qua
ciia
Stage
va
Quiroz
ciing
thira nhan manh
me
nhijng
tac
dong
tich
cue
ciia
cac
bien
phap
ki luat. Tren thuc tg, nhirng kit
qua
nay
da
khien
Stage
va
Quiroz (1997)
dua ra
nhan
xet sau :
Tom
lai, nghien cuu sieu phan tich nay
da
chi ra
ring,
nhiJng can thiep
c6
tac
dung lam giam hanh
vi
quay pha
a
cac truang cong lap
Chiing
toi hi
vgng
cdc
kk
qua nay
se
giiip tach biet sir hieu
sai ve
viec khong
the
Iciem soat hifu
qua
hanh
vi
quay pha trong
lop hoc vai
thuc ik.
la
cac can thiep dugc sir dung
rpng
rai trong truang hoc thuc
su
lam giam cac hanh
vi
quay pha. (tr.
361 - 36^
Dua tren nhiJng kit
qua
ciia
Stage
va
Quiroz, toi
sap xep
cac nghien
c\x\x
trong
sieu phan
tich
cua
minh thanh nam nhom bien
phap
can
thiep, trong
do
t4t
ca cac
bien
phap
deu dan tai can
bang
giiia
he qua
tieu
cue va
tich
cue.
K.lt
qua cua
toi th6 hien trong hinh
3.2 ve he so tac
dong trung binh
cua
nam
nhom.
Nhu
da
mieu
ta
trong chuomg
2,
khoang tin
cay
95% trong
cot 3 du
doan muc
do
tin tuang
ciia
chiing ta vao
he so tac
dong trung binh trong cot
2,
tuc la he
s6 tac
dong "c6 thuc"
c6 the dat
dugc neu chiing ta
loai
tru dugc mgi
16i
khong
kilm
soat
dugc trong nghien cuu. Theo dinh nghia,
bat
ki khoang
tin
cay nao
khong chua 0,00
se
dugc coi
la eo y
nghia
a
muc 0,05.
Hinh
3.2
H§
so tac
dong
do!
v6i cac
bien
ph^p ki
luat
Hinhthiirc
can
thiep ki luat
He so
tac
dong
trung
binh
Kholing tin cay
95%
So
doi
tirong
nghien curu
So
ludng
nghien curu
So
phan vj
giam hanh vi
vi pham
PhSn
Qtig
ciia gi^o
vi§n
-0,997
(-0,907) t6i (-1,087)
1191
25
34
Ph^n thircing
hien
hiJu
-0,823
(-0.669) tdi (-0,977)
672
20
29
Hinh
phat
tri/c tiep
-0,569
(-0,309) tdi (-0,829)
243
7
21
Phdi
hop
theo
nhom
-0,981
(-0,781) t6i (-1,181)
417
13
34
^Phfii
hop v6i
gia
dinh
-0,555
(-0,251) t6i (-0,858)
169
3
2,
J
Nam
nhom bien
phap
nay se
dugc thao luan ki
han
trong phan "Cac
buac
hanh dong"
a
chuang nay. Noi ngan ggn, phan
img cua
gido vien
la
nhijng
hanh vi
va
lai noi
ciia
giao vien
cho hgc
sinh thay hanh vi eiia
cac em la
phu
hgp
hay
khong
phu
hgp. Phan thuang hien hitu
la
viec
hgc
sinh nhan dugc
phan thuang
hoac
su
ghi nhan doi vai
cac
hanh vi phu hgp. Khi
hgc
sinh
the
hien
nhung hanh
vi
khong
phu
hgp, phSn thuang hien
huu c6 the bj thu
lai.
^^^nh
phat true tiep
la
nhung can thiep
dua
tai hau qua true tiep
va
cu the danh
cho nhiing hanh vi khong phu hgp.
Phoi
hap
theo nhom
la
bien
phap
trong
do
^Ot
nhom
hgc
sinh
cu
thi phai
dat
dugc mot tieu chuSn nhdt dinh
ve
hanh vi