Website: Email : Tel : 0918.775.368
Từ Đại hội Đảng VIII đến nay, Đảng ta luôn xác định công nghiệp hoá là
nhiệm vụ trọng tâm của thời kỳ quá độ. Nhiệm vụ CNH - HĐH đã đợc thực hiện ở
nớc ta trong những năm qua, nhất là thời kỳ đổi mới chúng ta đã thu đợc nhiều
thành tựu quan trọng tạo thế và lực cho thời kỳ phát triển tiếp theo. Và để thực
hiện thành công sự nghiệp CNH -HĐH đất nớc thì phải coi khoa học (KH) và công
nghệ (CN) cùng với giáo dục (GD) và đào tạo (ĐT) là những quốc sách hàng đầu.
1) Nội dung quan điểm:
a) Mục tiêu CNH - HĐH ở Việt Nam:
Xây dựng nớc ta thành một nớc công nghiệp cơ sở vật chất - kỹ thuật cao, cơ cấu
kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ phát triển của lực l-
ợng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng an ninh vững chắc,
dân giàu nớc mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh, xây dựng thành công chủ
nghĩa xã hội. [ Theo văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII ]
b) Khỏi nim khoa hc v cụng ngh:
* Khoa hc: l mt h thng tri thc v t nhiờn, v xó hi, v con ngi v v
t duy ca con ngi. Nú nghiờn cu v vch ra nhng mi quan h ni ti, bn
cht ca s vt, hin tng, quỏ trỡnh, t ú ch ra nhng quy lut khỏch quan
ca s vn ng v phỏt trin ca t nhiờn, xó hi v t duy.
* Cụng ngh: theo ngha chung nht cú th coi ú l tp hp tt c nhng hiu
bit ca con ngi vo vic bin i, ci to th gii nhm ỏp ng nhu cu
sng ca con ngi, s tn ti v phỏt trin ca xó hi. Cụng ngh trong sn
xut l tp hp cỏc phng tin vt cht, cỏc phng phỏp, cỏc quy tc, cỏc k
nng c con ngi s dng tỏc ng vo i tng lao ng nhm to ra
mt sn phm no ú cn thit cho xó hi.
Nớc ta đang ở một thời kỳ phát triển mới- thời kỳ đẩy mạnh CNH- HĐH. Trong
đờng lối và chiến lợc phát triển kinh tế- xã hội, tại đại hội Đảng lần IX của Đảng
Cộng Sản Việt Nam đã khẳng định: Đờng lối kinh tế của Đảng ta là: Đẩy mạnh
CNH- HĐH, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, đa nớc ta thành một nớc công
nghiệp và chỉ rõ phát triển kinh tế, CNH- HĐH là nhiệm vụ trung tâm bởi vì
chỉ có bằng con đờng CNH- HĐH nớc ta mới có thể thoát ra khỏi nghèo nàn lạc

hậu, mới có thể hòa vào dòng thác chung của toàn nhân loại. Vậy phải thực hiện
CNH- HĐH bằng cách nào?
Nghị quyết lần thứ hai BCH trung uơng Đảng khóa VIII đã xác định rõ: CNH-
HĐH đất nớc phải bằng và dựa vào KH & CN
KH & CN phải trở thành nền tảng và động lực cho CNH - HĐH
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Đến đại hội lần thứ IX của đảng diều này một lần nữa lại đợc khẳng định ở tầm
chiến lợc cao hơn- đó là gắn sự phát triển của KH & CN nói riêng, sự phát triển
của CNH - HĐH của xã hội Việt Nam một cách độc lập, tự chủ và bền vững nói
chung. Phát huy nguồn lực trí tuệ và sức mạnh tinh thần của ngời Việt Nam; coi sự
phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ là nền tảng và động lực của
sự nghiệp CNH- HĐH
Vai trò nền tảng và động lực của KH& CN đợc thể hiện cụ thể ở những mặt
sau:
+ Một là; KH & CN có vai trò quyết định trong quá trình trang bị và trang bị lại
công nghệ hiện đại, tiên tiến cho nền sản xuất xã hội nói riêng, cho tất cả các
ngành kinh tế quốc dân nói chung. Đó là nhiệm vụ đầu tiên của sự nghiệp CNH-
HĐH của nớc ta hiện nay.
+ Hai là; KH & CN đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đào tạo, bồi dỡng,
khai thác và phát huy nguồn lực con ngời, đặc biệt là nguồn lực trí tuệ - một nguồn
lực to lớn, có tính chất quyết định tới sự nghiệp CNH -HĐH ở nớc ta hiện nay.
Con ngời là chủ thể sáng tạo ra KH & CN. Đến lợt mình, KH & CN trở thành
phơng tiện, công cụ và đồng thời cũng là cơ sở để con ngời vơn lên hoàn thiện
mình về mọi mặt, đặc biệt là mặt năng lực trí tuệ, Trớc hết thông qua quá trình GD
& ĐT, KH & CN sẽ trang bị cho con ngời những tri thức KH & CN cần thiết để
con ngời có thể hiểu và sử dụng đợc những trang thiết bị kỹ thuật máy móc tiên
tiến hiện đại. Con đờng bền lâu và vững chắc nhất để tiếp thu và phát triển CN là
con đờng đa vào khả năng của chính mình hay nói theo cách nói thông thờng là
phát huy nội lực - nguồn lực con ngời. Con ngời Việt Nam vốn giàu truyền thống

nhân ái, thông minh và có một lòng yêu nớc nồng nàn. Đội ngũ cán bộ KH & CN
của chúng ta cho đến nay tuy so với một số nớc trong khu vực và thế giới chúng ta
cha có nhiều, trình độ cha cao, song đó là một lực lợng không nhỏ, tiềm năng còn
rất dồi dào.
+ Ba là; KH & CN giữ vai trò động lực trong việc tạo ra môi trờng và thị trờng
thông tin- một môi trờng mới đầy sức mạnh và quyền lực trong sự phát triển của
xã hội nói chung.
+ Bốn là; KH & CN có vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện cơ chế tổ chức,
quản lý sản xuất, dịch vụ, kinh doanh nhằm mục tiêu thúc đẩy sự nghiệp CNH -
HĐH.
+ Năm là; KH & CN đang góp phần quan trọng vào việc thực hiện mục tiêu phát
triển bền vững của xã hội.
c) Khỏi nim giỏo dc v o to:
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
* Giỏo dc: giỏo dc l s tỏc ng nhiu chiu ca xó hi lờn con ngi giỳp
cho h cú c phng phỏp tp hp thụng tin, x lý thụng tin, khai thỏc thụng
tin h t hon thin v o lý, tõm lý, phỏp lý trờn c s khụng ngng nõng
cao trớ tu, th lc, nng lc lao ng sỏng to lm cho cuc sng bn thõn v
cng ng ngy c tt hn.
* o to: o ta cp n vic dy cỏc k nng thc hnh, ngh nghip hay
kin thc liờn quan n mt lnh vc c th, ngi hc lnh hi v nm vng
nhng tri thc, k nng, ngh nghip mt cỏch cú h thng chun b cho
ngi ú thớch nghi vi cuc sng v kh nng m nhn c mt cụng vic
nht nh.
Bác Hồ đã nói non sông Việt Nam có sánh vai với các cờng quốc hay không
phụ thuộc vào một phần rất lớn vào kết quả học tập của các thế hệ trẻ Việt Nam.
Nhìn một cách tổng thể ,giáo dục có vai trò hình thành nhân cách con ngời và đào
tạo nhân lực phục vụ phát triển kinh tế -xã hội. Hình thành nhân cách con ngời xét
cho cùng cũng là phục vụ cho việc tạo lập một xã hội văn minh hơn, sung túc hơn,

an toàn hơn. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay việc giáo dục nhân cách con
nguời và đào tạo nhân lực phải giúp giải quyết những thách thức của thời đại đang
đặt ra cho từng quốc gia.
Nh vậy, sự cạnh tranh trong thời đại kinh tế tri thức chủ yếu là cạnh tranh giữa
các nền giáo dục, mà chìa khóa cho cuộc cạnh tranh này là giáo dục và đào tạo đ-
ợc những con ngời có t duy sáng tạo, có thói quen tìm cái mới hiệu quả hơn, chất
lợng hơn. Nếu chúng ta không giáo dục và đào tạo thế hệ con ngời Việt Nam mới
có thói quen sáng tạo, có thói quen đổi mới một cách thờng xuyên thì sẽ thất bại
trong cuộc cạnh tranh của thời đại kinh tế tri thức này. Lịch sử đã đặt giáo dục
Việt Nam trớc một thách thức mới và phải hoàn thành những nhiệm vụ mới.
d) Mối quan hệ giữa KH & CN; giữa GD & ĐT:
* KH &CN:
- Theo quan điểm thứ nhất: Sự phát triển của KH & CN là độc lập tuơng đối với
nhau. Có giai đoạn CN đi trớc, ngợc lại cũng có giai đoạn KH vợt lên trớc so với
CN. Chỉ có đến ngày nay KH & CN mới thực sự đồng điệu và gắn bó chặt chẽ với
nhau.
Theo cách hiểu thứ nhất thì ngay từ đầu, do những khác biệt về mặt cấu tạo cơ
thể, con ngời có những nhu cầu khác và đặc biệt hơn so với tất cả các loài động vật
khác. Vì vậy để duy trì sự sống của mình, sự tồn tại và phát triển của xã hội, con
ngời trong những giai đoạn phát triển đầu tiên của lịch sử đã phải tạo ra những
công cụ cần thiết, lấy trực tiếp từ tự nhiên để tác động lên tự nhiên, mà cha thể có
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
đợc những luận chứng khoa học nào. Chẳng hạn, ở thời kỳ chiếm hữu nô lệ vào thế
kỷ thứ VII -VI trớc công nguyên một số KH đã bắt đầu hình thành và phát triển;
song cuộc cách mạng CN mới lúc đó với việc nấu chảy kim loại và tạo ra công cụ
lao động bằng kim loại thủ công thay cho các công cụ bằng đá, bằng gỗ, hay hệ
thống công nghệ lần thứ hai cũng tỏ ra không có liên quan gì đến tri thức KH. Từ
thế kỷ thứ X đến thế kỷ thứ XVIII, KH vẫn tiếp tục phát triển một cách chậm chạp
hơn so với kỹ thuật (KT) và CN. Chức năng chủ yếu của KH trong giai đoạn này là

tập hợp kinh nghiệm ( thu thập, tổng hợp, mô tả hệ thống các sự kiện để xây dựng
bức tranh chi tiết về giới tự nhiên) thậm chí cho đến giữa thế kỷ thứ XIX, khi động
cơ máy hơi nớc đã đợc sử dụng rộng rãi trong sản xuất công nghiệp, và ở nhiều n-
ớc châu Âu và Bắc Mỹ đã tiến hành cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất, thì
việc kết hợp giữa tiến bộ KH & CN vẫn cha đợc thể hiện rõ ràng. ở đây giữa việc
chế tạo thành công máy hơi nớc vào cuối thế kỷ XVIII và việc đa ra những luận cứ
KH về cơ sở nhiệt động học của loại động cơ này cách nhau gần một thế kỷ.
Chỉ từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, giữa sự tiến bộ của KH với sự tiến bộ
của KT và CN mới bắt đầu có sự gắn kết với nhau và càng ngày sự gắn kết đó càng
chặt chẽ. Kể từ đây, KH từ chỗ phát triển chậm hơn, tiến đến đuổi kịp sự phát triển
của CN. KH một mặt đã giải quyết thành công các nhiệm vụ do KT và CN đặt ra,
mặt khác đã nhanh chóng vật thể hóa các tri thức KH thành các thiết bị máy
móc(phần kỹ thuật của CN) và CN nói chung để đa vào quá trình sản xuất xã hội .
Ngợc lại hoạt động của CN ngày càng dựa vào cơ sở KH, chẳng hạn nh các lý
thuyết vật lý học, cơ học
- Quan niệm thứ hai: về mối quan hệ giữa KH & CN mới đợc phổ biến gần đây,
song đã mang tính chất thuyết phục nhất định bởi cách lý giải khoa học hợp lý của
nó. Với quan niệm này mối quan hệ giữa KH & CN đợc hiểu nh là mối quan hệ
giữa thông tin và công nghệ hay giữa sự biến đổi của thông tin và sự biến đổi của
năng lợng nghĩa là ngay từ đầu KH & CN đã gắn bó chặt chẽ với nhau.
Vật chất, năng lợng, thông tin là những thuộc tính cơ bản vốn có của thế giới.
Thế giới hay hệ thống tự nhiên- con ngời- xã hội luôn vận động, biến đổi và phát
triển không ngừng, nhng đồng thời cũng luôn ở trong trạng thái thống nhất hữu cơ
với nhau chính là nhờ những thuộc tính vốn có này, nhờ sự trao đổi thờng xuyên
giữa của dòng vật chất, năng lợng, thông tin giữa các yếu tố trong nó.
Năng lợng là số đo sự vận động của vật chất trong các dạng khác nhau. Trong
phơng thức sản xuất xã hội, sự vận động biến đổi của vaatj chất đợc thực hiện
thông qua hệ thống công nghệ. Bởi vậy bất kỳ một bớc nhảy vọt nào của hệ thống
năng lợng cũng đều diễn ra cùng với một cuộc cách mạng trong công nghệ.
Thông tin là một dạng biểu hiện của vật chất đang vận động.

4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Mặt khác KH theo nghĩa rộng cũng là thông tin( thông tin vừa là nội dung vừa
là hình thức biểu hiện của KH). Trong quá trình phát triển của lịch sử của xã hội
loài ngời đã từng diễn ra 5 bớc nhảy vọt về chất của thông tin xã hội, đợc biểu hiện
dới 5 hình thức thông tin điển hình, từ thấp đến cao: tiếng nói, chữ viết, kỹ thuật in
ấn( chữ in), các thiết bị truyền thông bằng điện và điện tử và mạng internet. Càng
ngày các cuộc cách mạng thông tin và các cuộc cách mạng công nghệ càng rút
ngắn dần về mặt thời gian và xích lại gần nhau hơn, gắn bó với nhau hơn. Ngày
nay, hai cuộc cách mạng thông tin và cách mạng công nghệ đã thâm nhập và hòa
quện vào nhau almf một mà đỉnh cao của nó là mạng internet.
Về mặt nội dung và tính chất cùng với các cuộc cách mạng nối tiếp nhau trong
lĩnh vực thông tin và lĩnh vực công nghệ, tri thức của nhân loại ngày càng nhiều
hơn, phong phú hơn, toàn diện hơn, đầy đủ hơn và sâu sắc hơn. Sự phổ cập truyền
bá và tiếp nhận thông tin cũng ngày càng rộng rãi hơn, nhanh chóng hơn, đồng
thời các hệ thống công nghệ cũng ngày càng hoàn thiện hơn, hiện đại hơn, nhẹ
nhàng hơn nhng cho năng suất và hiệu quả cao hơn.
* Giáo dục & Đào tạo: Có mối quan hệ tác động qua lại gắn bó chặt chẽ với nhau.
Nhắc đến GD ta không thể không nhắc đến ĐT
* Trong Ngh quyt i hi VIII, ng ta ó xỏc nh GD & DT l
yu t trc tip, cú vai trũ quyt nh trong chin lc phỏt trin
con ngi v i vi quỏ trỡnh o to nhõn lc cho CNH HH .
Ngoi ra, GD cũn gi chc nng d bỏo liờn tc nhu cu tng
lai ca xó hi v o to nhõn lc ỏp ng nhu cu nay. GD
v DT l con ng c bn to nờn v phỏt huy sc mnh
ca t nc. Mt trong cỏc nguyờn nhõn ch yu giỳp Nht
Bn, Singapore, Hn Quc, i Loan, Hng Kụng tr thnh mt
trong ba tr ct chớnh ca th gii cụng nghip hin i (bờn
cnh Bc M v Tõy u) chớnh l ngun nhõn lc c giỏo dc
v bi dng thng xuyờn liờn tc.

Đối với nớc ta, để phát triển cần khai thác và sử dụng nhiều nguồn lực khác
nhau, trong đó nguồn lực con ngời là quý báu nhất, có vai trò quyết định. Bởi vậy
phải thực hiện nghiêm ngặt các nội dung sau:
- Một là; cần quán triệt quan điểm giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng
đầu một cách sâu rộng trong mọi tổ chức, mọi cấp mọi ngành trên phạm vi
toàn quốc.
- Hai là; cần thúc đẩy, đa dạng hóa, xã hội hóa và kế hoạch hóa giáo dục và
đào tạo trên cơ sở đảm bảo định lý xã hội công nghiệp GD &ĐT phải theo
5