Sức khỏe mẹ và bé.pdf
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (163.86 KB, 7 trang )
Làm thế nào để mẹ bé và bé khỏe?
Chín tháng mang thai là thời gian mà bố mẹ và cả gia đình cùng cố
gắng để khi sinh nở được mẹ tròn con vuông. Những kiến thức về
chăm sóc thai nghén không chỉ dành riêng cho người mẹ mà còn
rất quan trọng đối với người cha và cả những thành viên khác trong
gia đình.
Nhiều ông bố mong muốn được chăm sóc tốt nhất cho mẹ bé. Tuy
không sinh nở, họ vẫn là bố “đẻ” của con mình. Trong cuộc hành
trình kỳ diệu hướng về cái đích là đứa con, ông bố tương lai có
quyền được đóng góp phần mình, mà người mẹ mang thai cũng rất
thích điều đó.
Bố bé, mẹ bé đều hỏi: “Làm thế nào để mẹ và bé đều khoẻ?” Bạn
hãy tham khảo những bí quyết sau đây:
•
Bố mẹ bé phải khoẻ từ trước khi thụ thai
Người ta ít nói đến chăm lo sức khoẻ từ trước khi thụ thai, nhưng
hai bạn rất nên làm điều đó. Khởi đầu của sự sống là sự kết hợp
của trứng và tinh trùng. Muốn bé khoẻ, trước tiên cần có trứng và
tinh trùng khoẻ mạnh. Bố mẹ bé hãy nỗ lực tăng cường sức khoẻ
của mình.
•
Khám thai
Khám thai định kỳ là hết sức cần thiết để kịp thời phát hiện các
nguy cơ tai biến, bảo đảm an toàn thai nghén và sinh nở. Ấy vậy
mà nhiều cặp vợ chồng vẫn coi thường nhiệm vụ này, như chị
Phương mang thai lần đầu đã 5 tháng:
"Dào ôi, ngày xưa các cụ sinh ra mình có phải khám thai đâu mà
vẫn sòn sòn năm sáu đứa. Mà lần nào đi khám cũng phải chờ hết
hơi đến mấy tiếng đồng hồ, lần nào cũng chỉ thấy bác sĩ kết luận
thai nghén bình thường, chẳng cấp tí thuốc men nào thì đi khám
làm gì cho mất buổi".
Đúng là các cụ nhà bạn đã vượt cạn an toàn nên mới có bạn trên
đời. Nhưng có bao nhiêu cụ khác không được toàn tính mạng thì ta
nào có biết. Ai mang thai mà chẳng mong thai nhi phát triển bình
thường, không gặp trắc trở trong thai nghén sinh đẻ. Đi khám để
biết thai nhi phát triển tốt là đáng mừng lắm chứ.
Nếu biết có thai, hai bạn hãy cố gắng đi khám sớm và nên đi khám
thường xuyên. Nếu đi lại khó khăn thì cũng nên khám thai một lần
trong ba tháng đầu, một lần trong ba tháng giữa, và nhiều hơn
trong ba tháng cuối.
Lần đầu khám thai, cán bộ y tế khám sức khoẻ toàn diện cho mẹ
bé, xác định việc thai nghén có cần theo dõi đặc biệt hay không.
Các lần khám sau, cán bộ y tế theo dõi sức khoẻ mẹ bé và sự phát
triển của thai nhi. Từ tháng thứ 5 trở đi, cán bộ y tế còn theo dõi
hoạt động của thai nhi. Để tránh uốn ván sơ sinh cho bé, mẹ bé cần
được tiêm vacxin phòng uốn ván hai lần. Lần thứ nhất thường tiêm
khi mới đi khám thai, lần thứ hai sau lần thứ nhất ít nhất một tháng
và trước khi đẻ ít nhất một tháng. Cuối thai kỳ, cán bộ y tế xem
ngôi thai và cho các bạn biết thời gian dự tính sinh nở. Mỗi lần
khám thai, các bạn lại được những lời khuyên cần thiết.
Khám thai và xét nghiệm thông thường bao gồm đo huyết áp, nghe
tim phổi, cân, đo vòng bụng và chiều cao tử cung, nghe tim thai,
xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu.
•
Dinh dưỡng cho mẹ bé
Từ khi thụ thai đến khi sinh nở, mẹ bé cần tăng 9-13 kg. Có vậy
mới đảm bảo sức khoẻ, giảm nguy cơ tai biến, đảm bảo sự phát
triển bình thường về thể lực và trí tuệ của bé. Mẹ bé nên ăn nhiều
bữa để bé không bao giờ bị đói. Để mẹ bé dễ ăn, cần chú ý nấu
những món hợp khẩu vị. Nếu có ai nói người chửa nên ăn ít để thai
nhỏ cho dễ đẻ thì hai bạn đừng tin. Nếu mẹ bé ăn uống không tốt
thì cả hai mẹ con có thể bị nguy hiểm đến tính mạng, bé sinh ra sẽ
bị suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển sau này.
Dinh dưỡng tốt không nhất thiết phải tốn nhiều tiền, quan trọng là
đủ các chất cần thiết. Đó là chất đạm cần cho sự sinh trưởng (thịt,
cá, tôm, cua, trứng, sữa, đậu phụ, các loại đỗ, lạc), vitamin và chất
khoáng (rau, hoa quả) để tăng sức đề kháng. Mẹ bé cần nhiều
canxi (xương, sữa) để tạo xương, sắt (gan, thịt bò, bí đỏ, rau màu
xanh sẫm) để tạo máu và chất béo (mỡ động vật, dầu thực vật, đậu
tương, lạc, vừng, sữa, bơ). Nước cũng rất quan trọng, mẹ bé mỗi
ngày cần uống khoảng 2 lít (tính cả nước canh, nước hoa quả).
Cho đến nay, nhiều người vẫn nghĩ rằng cần kiêng khem khi mang
thai, sinh đẻ. Có đủ mọi lý do để không được ăn thứ này thứ khác.
Nào là ăn mùng tơi thì con nhiều dớt dãi, ăn mít thì con bị chốc
đầu, ăn mía thì con ương bướng .. Có thứ vùng này bảo kiêng thì
vùng khác lại cho là lành, ăn được. Đa số các quan niệm đó đều
không có cơ sở khoa học. Mẹ bé đừng kiêng khem như vậy, bữa ăn
cần phải đủ chất.
Tuy nhiên, có một số thức ăn mà mẹ bé cần tránh như đường và
các đồ uống có nhiều đường. Đó là vì đường dễ làm mẹ bé no, kém
ăn những thức ăn bổ dưỡng, lại gây sâu răng. Đường đặc biệt có
hại nếu mẹ bé bị chứng tiểu đường khi mang thai. Mì chính (bột
ngọt) cũng nên giảm tối thiểu vì theo một số nghiên cứu ở phương
Tây, mì chính làm tăng nguy cơ sẩy thai. Mẹ bé cũng chỉ được
dùng thuốc men (cả Đông y lẫn Tây y) nếu có sự chỉ dẫn của bác
sĩ.
•
Tránh bệnh tật và các chất độc
"Chị phải ở nhà bà ngoại mấy tuần nay vì anh bị sốt dịch. Anh sơ
tán chị về đây, sợ bị lây. Quen hơi chồng nên ở nhà bà mình nhớ
lắm. Anh bảo anh khỏi rồi nhưng mình cũng nên chờ một tuần nữa
cho nó chắc".
(Quỳnh, 28 tuổi)
Đúng vậy, mẹ bé cần tránh bệnh vì việc bị bệnh hay dùng thuốc
đều có thể ảnh hưởng không tốt đến bé. Các chất như thuốc lá,
rượu bia, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm tóc cũng gây hại. Việc tiếp
xúc với bệnh tật và các chất độc hại này có thể dẫn đến sẩy thai
hoặc sinh con khuyết tật. Trong những tháng chờ đợi đứa con ra
đời này, hai bạn cùng những người thân trong gia đình hãy cố gắng
tránh tiếp xúc với các loại bệnh truyền nhiễm, không ăn thức ăn
sống, thiếu vệ sinh, tránh bị cảm lạnh và các chất có hại để bảo vệ
sức khoẻ cho mẹ bé. Bố bé nếu nghiện thuốc lá có thể nhân cơ hội
này mà bỏ thuốc.
•
Hoạt động và nghỉ ngơi phù hợp
Khi mang thai, mẹ bé cần nghỉ ngơi nhiều hơn bình thường. Mỗi
ngày, mẹ bé hãy ngủ trưa khoảng 1 tiếng, tối ngủ 8-10 tiếng. Mẹ
bé cần tránh mang nặng, nâng vật nặng, đi bộ nhiều tiếng đồng hồ.
Nếu mẹ bé đi làm ở cơ quan mỗi ngày 8 tiếng, khi về nhà nên giảm
bớt việc nhà, để bố bé gánh vác. Song, nói vậy không có nghĩa là
không nên vận động. Mẹ bé cần vận động hợp sức để cho máu lưu
thông, tăng cường hô hấp và tiêu hoá. Vợ chồng bạn hãy tập thể
dục nhẹ nhàng, đi bách bộ, hít thở không khí trong lành.
•
Bố bé cần chăm sóc tốt tinh thần mẹ bé
Có rất nhiều người bố muốn giúp đỡ vợ trong thời gian này nhưng
lúng túng không biết nên làm thế nào. Để giúp chăm sóc mẹ bé tốt
hơn, chúng tôi xin làm "cố vấn" cho các ông bố.
Khi mang thai, nếu mẹ bé thường xuyên được vui vẻ tinh thần thì
rất có lợi cho sức khoẻ cả hai mẹ con. Là người chồng, người cha,
bạn hãy làm cho mẹ bé cảm thấy được yêu hơn bao giờ hết, hãy lo
cho mẹ bé từng li từng tí, giúp đỡ mọi việc, cùng mẹ bé đi chơi,
giải trí. Hãy luôn hỏi han, ôm ấp em bé trong bụng vợ, đừng ghen
