Nhóm 7:
Nhóm 7:
Bùi Thị Kim Yến
Bùi Thị Kim Yến
Nguyễn Mộng Tuyền
Nguyễn Mộng Tuyền
Trần Hồng Bảo Yến
Trần Hồng Bảo Yến
Nguyễn Thanh Xuân
Nguyễn Thanh Xuân
Nguyễn Thị Mỹ
Nguyễn Thị Mỹ
Hạnh
Hạnh
I. Dựa trên cơ sở nào mà nói dân
I. Dựa trên cơ sở nào mà nói dân
tộc ta tiếp nhận các yếu tố nước
tộc ta tiếp nhận các yếu tố nước
ngoài theo một phương hướng
ngoài theo một phương hướng
nhất định, một quy luật? Nội dung
nhất định, một quy luật? Nội dung
của quy luật ấy là gì?
của quy luật ấy là gì?
Sự giao lưu văn hóa của nước ta bị cắt đứt khi ngoại bang
Sự giao lưu văn hóa của nước ta bị cắt đứt khi ngoại bang
xâm chiếm hầu hết đất nước từ vùng này đến vùng khác làm
xâm chiếm hầu hết đất nước từ vùng này đến vùng khác làm
thuộc địa, nhưng dân tộc ta vẫn còn giữ bao nhiêu vết tích có
thuộc địa, nhưng dân tộc ta vẫn còn giữ bao nhiêu vết tích có
ý nghĩa như
ý nghĩa như
: hội đua thuyền và các lễ hội, hình tượng con
: hội đua thuyền và các lễ hội, hình tượng con
cóc gọi mưa, tục ăn trầu, tục ma chay, ca múa, âm nhạc…và
cóc gọi mưa, tục ăn trầu, tục ma chay, ca múa, âm nhạc…và
nhất là ngôn ngữ.
nhất là ngôn ngữ.
Giao lưu văn hóa là sự di chuyển giữa các nền văn hóa
⇒
Có sự tiếp xúc và trao đổi lẫn nhau trong
quá trình vận động và phát triển văn hóa.
Đua thuyền ở hồ
Hoàn Kiếm ngày xưa
Đua thuyền ngày nay
Tục ăn trầu
Hơn 2000 năm trước -
Hơn 2000 năm trước -
thời kì dựng nước
thời kì dựng nước
:
:
nhân
nhân
dân chủ yếu sống trong hòa
dân chủ yếu sống trong hòa
bình, ổn định
bình, ổn định
Thời kì 11 thế kỉ bị
Thời kì 11 thế kỉ bị
phương Bắc đô hộ
phương Bắc đô hộ
:
:
giao
giao
lưu chỉ còn là sự áp đặt, cấm
lưu chỉ còn là sự áp đặt, cấm
ngăn, hủy diệt nhằm xóa nòi
ngăn, hủy diệt nhằm xóa nòi
Việt biến thành người Hán
Việt biến thành người Hán
Thời kì 10 thế kỉ độc lập –
Thời kì 10 thế kỉ độc lập –
giai đoạn I của chế độ
giai đoạn I của chế độ
phong kiến
phong kiến
:
:
giao lưu chủ
giao lưu chủ
yếu là bình thường, đạt
yếu là bình thường, đạt
nhiều thành tựu lớn
nhiều thành tựu lớn
=>
=>
Sự giao hữu được tiến
Sự giao hữu được tiến
hành bình thường và để lại
hành bình thường và để lại
nhiều dấu vết rất đáng tự
nhiều dấu vết rất đáng tự
hào
hào
=>
=>
Một tầng lớp ít ỏi trí thức
Một tầng lớp ít ỏi trí thức
xuất hiện (thông thạo Hán
xuất hiện (thông thạo Hán
học và chữ Hán) sẽ giúp ích
học và chữ Hán) sẽ giúp ích
cho việc khởi nghĩa về sau
cho việc khởi nghĩa về sau
=>
=>
Đường lối giao lưu đúng
Đường lối giao lưu đúng
đắn: tiếp nhận của người
đắn: tiếp nhận của người
thời trước rồi chuyển hóa
thời trước rồi chuyển hóa
thành của mình trên cơ sở
thành của mình trên cơ sở
vốn dân tộc mình
vốn dân tộc mình
Giai đoạn II của chế độ PK
Giai đoạn II của chế độ PK
:
:
yếu tố mới từ phương Tây
yếu tố mới từ phương Tây
đến (ý thức, phương tiện và
đến (ý thức, phương tiện và
cả âm mưu). Giao lưu mở
cả âm mưu). Giao lưu mở
rộng nhưng cự tuyệt giao
rộng nhưng cự tuyệt giao
lưu với phương Tây (cự
lưu với phương Tây (cự
tuyệt mọi tiến hóa)
tuyệt mọi tiến hóa)
Thời kì nô lệ thực dân
Thời kì nô lệ thực dân
Pháp (80 năm):
Pháp (80 năm):
chúng cố áp
chúng cố áp
đặt, đàn áp dân ta; mở
đặt, đàn áp dân ta; mở
trường dạy học để đào tạo
trường dạy học để đào tạo
tay sai cho chúng
tay sai cho chúng
=>
=>
Tuy nhận được nhiều chất
Tuy nhận được nhiều chất
tố mới của nhiều nền văn
tố mới của nhiều nền văn
hóa như Chăm, Khơ-me…
hóa như Chăm, Khơ-me…
nhưng với sự mù quáng, cố
nhưng với sự mù quáng, cố
chấp, tự cao khi không nhận
chấp, tự cao khi không nhận
giao lưu với phương Tây đã
giao lưu với phương Tây đã
đưa nước ta đến mất nước
đưa nước ta đến mất nước
=>
=>
Sức chống áp đặt của ta
Sức chống áp đặt của ta
ngày càng mạnh lên; những
ngày càng mạnh lên; những
người đi học không phải ai
người đi học không phải ai
cũng làm tay sai hết mà làm
cũng làm tay sai hết mà làm
cách mạng chống lại chúng
cách mạng chống lại chúng
![]()
Cách mạng tháng 8 trở
Cách mạng tháng 8 trở
đi:
đi:
chiến tranh làm trở
chiến tranh làm trở
ngại biết bao về sự giao
ngại biết bao về sự giao
lưu
lưu
Từ 1945, sau hiệp định
Từ 1945, sau hiệp định
Giơ-ne-vơ:
Giơ-ne-vơ:
chủ yếu giao
chủ yếu giao
lưu với các nước xã hội
lưu với các nước xã hội
chủ nghĩa bấy giờ
chủ nghĩa bấy giờ
=>
=>
sự giao lưu vô vàn hạn
sự giao lưu vô vàn hạn
chế
chế
=>
=>
giao lưu văn hóa mới có
giao lưu văn hóa mới có
phương hướng rõ rệt,
phương hướng rõ rệt,
nhưng cũng còn nhiều
nhưng cũng còn nhiều
giới hạn
giới hạn
Tiếp nhận văn hóa nước ngoài như thế nào, ý
kiến của Phạm Văn Đồng hồi đó rất có ý nghĩa:“Ta là
những người có tinh thần quốc tế vô sản. Ta coi trọng
tất cả những thành tựu của anh em, những gì tốt đẹp
của anh em thì ta học tập, ta dùng nó, nhưng mà anh
mang cái đó về anh nói rằng Việt Nam phải làm hoàn
toàn như vậy là không đúng. Dân tộc Việt Nam ta sau
khi làm chủ cái vốn quí báu nhất của thế giới…dám
sáng tạo theo đường lối dộc lập, tự chủ, độc đáo của
mình thích hợp với sự nghiệp cách mệnh của mình,
với phong độ của mình, như vậy mới đúng, mới có
cống hiến“(1).
(1
(1
) Tổ quốc ta, nhân dân ta, sự nghiệp ta và người
) Tổ quốc ta, nhân dân ta, sự nghiệp ta và người
nghệ sĩ, Phạm Văn Đồng, NXB Văn Học 1983
nghệ sĩ, Phạm Văn Đồng, NXB Văn Học 1983
Nền
văn hóa Đông Sơn
văn hóa Đông Sơn - là cơ
sở cho sự hình thành bản lĩnh
dân tộc độc đáo và bền vững.
![]()
![]()
GIAO LƯU
GIAO LƯU
PHÁT
PHÁT
Dễ
có thiện chí, khiêm tốn
và trung thực
giới thiệu mình với
người là được.
NHẬN
NHẬN
Khó
chân chính
(không áp đặt, cưỡng bức)
có sáng tạo chân
chính
Sáng tạo chân chính là trên cơ sở nào khi muốn
Sáng tạo chân chính là trên cơ sở nào khi muốn
sáng tạo tự chủ độc lập, độc đáo?
sáng tạo tự chủ độc lập, độc đáo?
Cơ sở ấy là vốn dân tộc mình, bản lĩnh dân tộc với
Cơ sở ấy là vốn dân tộc mình, bản lĩnh dân tộc với
nhiều truyền thống lớn làm nên bản lĩnh ấy; tức
nhiều truyền thống lớn làm nên bản lĩnh ấy; tức
về tư tưởng thì tư tưởng yêu nước, nhân đạo,
về tư tưởng thì tư tưởng yêu nước, nhân đạo,
nhân văn; về văn chương thì vốn ngôn ngữ, vốn
nhân văn; về văn chương thì vốn ngôn ngữ, vốn
văn chương dân tộc, vốn thẩm mĩ đã sẵn có cơ sở
văn chương dân tộc, vốn thẩm mĩ đã sẵn có cơ sở
ấy sẽ chuyển hóa cái ngoại lai thành cái cuả mình.
ấy sẽ chuyển hóa cái ngoại lai thành cái cuả mình.
Và cuối cùng là nhằm đáp ứng sự nghiệp của dân
Và cuối cùng là nhằm đáp ứng sự nghiệp của dân
tộc mình, tức cuộc sống của đất nước mình,
tộc mình, tức cuộc sống của đất nước mình,
của nhân dân mình.
của nhân dân mình.
Tóm lại, nhận là sáng tạo, trên
Tóm lại, nhận là sáng tạo, trên
cơ sở cái vốn dân tộc mà
cơ sở cái vốn dân tộc mà
chuyển hóa nhằm làm lợi cho
chuyển hóa nhằm làm lợi cho
đời sống của dân tôc, nhân dân.
đời sống của dân tôc, nhân dân.
![]()
Tam Giáo là chữ từ Phật Giáo, Khổng Giáo và Lão giáo: Phật
Tam Giáo là chữ từ Phật Giáo, Khổng Giáo và Lão giáo: Phật
Giáo từ Ấn Độ truyền sang (phía Tây Nam đưa lên), Còn
Giáo từ Ấn Độ truyền sang (phía Tây Nam đưa lên), Còn
Khổng giáo và Lão Giáo từ Trung Hoa truyền sang (phía bắc
Khổng giáo và Lão Giáo từ Trung Hoa truyền sang (phía bắc
đi xuống). Dân tộc Việt Nam đã hài hòa 3 đạo nầy lại được
đi xuống). Dân tộc Việt Nam đã hài hòa 3 đạo nầy lại được
thể hiện qua thái độ sống chứ không phải hòa chung Phật,
thể hiện qua thái độ sống chứ không phải hòa chung Phật,
Khổng và Lão với nhau.
Khổng và Lão với nhau.
Đạo Khổng, Đạo Lão v
Đạo Khổng, Đạo Lão v
à
à
Đạo Phật đều c
Đạo Phật đều c
ó
ó
kh
kh
á
á
c
c
nhau về quan
nhau về quan
điểm nhưng c
điểm nhưng c
ù
ù
ng ý hướng v
ng ý hướng v
à
à
o mục
o mục
đ
đ
í
í
ch chung, bởi thế ch
ch chung, bởi thế ch
ú
ú
ng c
ng c
ó
ó
thể bổ t
thể bổ t
ú
ú
c cho nhau
c cho nhau
th
th
à
à
nh một thế giới quan đầy đủ về 3 phương diện
nh một thế giới quan đầy đủ về 3 phương diện
của con người: ý ch
của con người: ý ch
í
í
, t
, t
ì
ì
nh cảm v
nh cảm v
à
à
lý tr
lý tr
í
í
tức l
tức l
à
à
Chân Thiện
Chân Thiện
Mỹ
Mỹ
![]()
![]()
Tịnh độ tâm cũng chú trọng tụng kinh niệm
Tịnh độ tâm cũng chú trọng tụng kinh niệm
phật, cầu Phật, cầu tiên giúp đỡ cứu vớt.
phật, cầu Phật, cầu tiên giúp đỡ cứu vớt.
Giáo lí của Phật, tư tưởng của Lão Tử, Trang
Giáo lí của Phật, tư tưởng của Lão Tử, Trang
Tử được giới trí thức hâm mộ.
Tử được giới trí thức hâm mộ.
Giác ngộ cái tâm là thành Phật, Phật ở ngay
Giác ngộ cái tâm là thành Phật, Phật ở ngay
trong tâm.
trong tâm.
Đối với việc đời, nhiệm vụ gánh vác thì làm hết mình
Đối với việc đời, nhiệm vụ gánh vác thì làm hết mình
nhưng không hề gắn mình với công lao, danh vọng
nhưng không hề gắn mình với công lao, danh vọng
=>
=>
đó là tinh thần vô ngã của Phật tử .
đó là tinh thần vô ngã của Phật tử .
Vd : Ngô Chân Lưu tức Khuông Viêc đại sư
(Khuông Việc: Khuông phò giúp lập nước Việt).
Các đạo sĩ như Vạn Hạnh, Từ Đạo Hạnh cũng có tên tuổi.
Hệ quả:
Hệ quả:
Những tình cảm ấy với đức từ bi, vị tha của
Những tình cảm ấy với đức từ bi, vị tha của
phật bao trùm hết thảy chúng sinh đã để lại
phật bao trùm hết thảy chúng sinh đã để lại
những lời xúc động từ trái tim mênh mông
những lời xúc động từ trái tim mênh mông
tình yêu thương của Lí Thái Tông, trong
tình yêu thương của Lí Thái Tông, trong
Lời
Lời
chỉ thị
chỉ thị
cho các quan săn sóc đến kẻ đang bị tù
cho các quan săn sóc đến kẻ đang bị tù
ngục lúc trời đang rét to, cũng như trong
ngục lúc trời đang rét to, cũng như trong
Chiếu lâm chung
Chiếu lâm chung
của Lý Nhân Tông.
của Lý Nhân Tông.