CHÙM
SÁNG
TỚI LÀ
CHÙM
SÁNG
TRẮNG
Hình 1
Nguồn sáng
trắng
Hình 2
Nguồn sáng
trắng
Hình 3
Nguồn sáng
trắng
1. Hãy nêu tên các nguồn phát ra ánh sáng trắng ?
2. Hãy cho biết màu của chùm sáng mà ta thu được sau
các tấm lọc màu trong các thí nghiệm được biểu diễn
bằng các hình vẽ sau :
Nguoàn saùng traéng
Nguoàn saùng traéng
Nguoàn saùng traéng
Baøi 53
Tieát 59
 




Hãy cho biết các dụng cụ

cần dùng trong thí
nghiệm ?
 Hãy nêu mục đích của thí nghiệm 1 ?
Bố trí thí nghiệm như hình dưới đây:
1.Thí nghiệm 1 :




1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
TIẾT
59:
Mục đích : Quan sát chùm sáng trắng qua
lăng kính để thấy một dải sáng nhiều màu.

ª Ánh sáng chiếu đến lăng
kính là ánh sáng gì ? Ánh sáng
thấy được sau lăng kính là
những ánh sáng gì ?
I. Phân tích một chùm sáng
trắng bằng lăng kính:
TIẾT
59:
Các nhóm hãy tiến hành thí nghiệm
1.Thí nghiệm 1 :






1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
I. Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
Hãy mô tả màu sắc của dải
nhiều màu đã quan sát ?
C
1
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
TIẾT
59:
C
1

. Dải màu có nhiều màu nằm
sát cạnh nhau. Ở bờ này là màu
đỏ, rồi đến màu da cam,vàng…
ở bờ kia là màu tím.

a. Lần lượt chắn trước khe sáng K một
tấm lọc màu đỏ, rồi tấm lọc màu xanh
và quan sát.Trước khi quan sát,hãy dự
đoán hình ảnh sẽ quan sát được .
C
2
a. Hãy mô tả hình ảnh đã quan sát được.
2.Thí nghiệm 2a :







I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:
Hãy nêu mục đích thí nghiệm 2.a ?
Mục đích : Quan sát các chùm sáng màu qua lăng kính.

Khe chắn K có tấm lọc màu xanh :
Khe chắn K có tấm lọc màu đỏ :
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:
C
2
.a. Khi chắn khe K bằng tấm
lọc màu đỏ thì ta thấy có vạch
đỏ, bằng tấm lọc màu xanh có
vạch xanh .
Lăng kính
Lăng kính


b. Chắn khe sáng K bằng tấm lọc nửa trên
màu đỏ,nửa dưới màu xanh. Dự đoán hiện
tượng xảy ra. Tiến hành quan sát .
C
2
b. Hãy mô tả hình ảnh quan sát được.
2.Thí nghiệm 2 b:
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:
C
2
. b. Ta thấy đồng thời
cả hai vạch đỏ và xanh nằm
lệch nhau .
Mục đích: Thấy rõ sự ngăn cách
giữa dải màu đỏ và dải màu xanh.
Hãy nêu mục đích thí nghiệm 2.b ?

Hãy dựa vào các kết quả quan sát
được ở trên để nhận đònh sự đúng,sai
của hai ý kiến sau :
Ý KIẾN 1 :
Lăng kính đã nhuộm các màu
khác nhau cho chùm sáng trắng .
Ý KIẾN 2 :
Trong chùm sáng trắng có

chứa sẵn các ánh sáng màu .Lăng kính
chỉ có tác dụng tách các chùm sáng
màu đó ra, cho mỗi chùm đi theo một
phương vào mắt .
C
3
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:

C
3
Lăng kính là một khối chất trong suốt,
không màu, nên nó không thể đóng vai trò như
một tấm lọc màu .
Nếu lăng kính có tác dụng nhuộm màu cho
chùm tia sáng thì tại sao chỗ này chỉ nhuộm
màu xanh, chỗ kia chỉ nhuộm màu đỏ? Trong
khi đó các vùng mà các tia sáng đi qua trong
lăng kính có tính chất hoàn toàn như nhau.

TRẢ LỜI :
Ý kiến 1:
Lăng kính đã nhuộm các màu
khác nhau cho chùm sáng trắng ?
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:

1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:
C

3
. Ý kiến thứ hai là đúng .

Tại sao có thể nói thí nghiệm 1 là thí
nghiệm phân tích ánh sáng trắng ?

TRẢ LỜI:
Vì ánh sáng trắng qua lăng kính
được phân tích thành dải màu,do đó
thí nghiệm 1 là thí nghiệm phân tích
ánh sáng trắng .
C
4
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:
C
4
. Vì lăng kính đã phân tích
từ dải sáng trắng ra nhiều dải
sáng màu. .



3. Kết luận:
Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua lăng
kính ta thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau .
 Các chùm sáng màu này có đặc điểm gì ?
 Lăng kính có tác dụng gì trong hiện tượng này ?
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
TIẾT
59:


Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi
qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều
chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh
nhau tạo thành một dải màu như
cầu
cầu
vồng
vồng .Màu của dải này biến thiên liên tục từ
đỏ đến tím.

Lăng kính có tác dụng tách riêng
các
các
chùm sáng màu có sẵn trong chùm sáng
chùm sáng màu có sẵn trong chùm sáng

trắng
trắng cho mỗi chùm đi theo một phương
khác nhau .
3. Kết luận:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
TIẾT
59:
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:

1. Thí nghiệm 3:
Quan sát mặt ghi cuả một đóa CD
( hình 52.3 ) dưới ánh sáng
trắng.
HÌNH 52.3
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)

TIẾT
59:

Hãy mô tả hiện tượng

quan sát được .

Trả lời:
Khi chiếu ánh sáng trắng
vào mặt ghi đóa CD và quan sát ánh sáng
phản xạ,ta thấy nhìn theo phương này có
ánh sáng màu này, theo phương khác có
ánh sáng màu khác .
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
TIẾT
59:
C
5
C
5
nhìn theo phương
này có ánh sáng màu
này, theo phương khác
có ánh sáng màu khác .


a. Ánh sáng chiếu đến
đóa CD là ánh sáng

màu gì ?

Trả lời :
Ánh sáng chiếu
đến đóa CD là ánh sáng trắng .
C
6
. a Là ánh sáng trắng
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
TIẾT
59:
C
6

b . Ánh sáng từ đóa CD đến
mắt ta có những màu nào ?

Trả lời :
Tuỳ theo phương nhìn ta
có thể thấy ánh sáng từ đóa CD đến
mắt ta có màu này hay màu kia .
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:

1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
TIẾT
59:
C
6
C
6
– b Có nhiều màu, tuỳ
theo phương nhìn của mắt .

C
6
C . Tại sao có thể nói
thí nghiệm 3 cũng là
thí nghiệm phân tích
ánh sáng trắng ?

Trả lời :
Vì chùm sáng chiếu đến đóa CD
là chùm sáng trắng, sau khi phản xạ ta
thu được nhiều chùm sáng màu khác
nhau truyền theo các phương khác nhau.
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)

2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
TIẾT
59:
C
6
- c. Vì chùm sáng trắng sau
khi phản xạ trên đóa CD cho
nhiều chùm sáng màu khác
nhau truyền theo các phương
khác nhau .

Có thể phân tích một chùm sáng trắng
thành những chùm sáng màu bằng cách
cho nó phản xạ trên mặt ghi cuả một đóa
CD .
2. Kết luận:
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
2.Kết luận: (Sgk.140)
TIẾT

59:
Ta có thể kết luận gì qua kết quả thí nghiệm 3 ?



Trả lời :
Có thể có nhiều cách
phân tích một chùm sáng thành
những chùm sáng màu khác nhau .

III. KẾT LUẬN CHUNG :
 Hãy nêu những cách phân tích một
chùm ánh sáng trắng ?
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
2. Kết luận: (Sgk.140)
III. Kết luận chung: (Sgk.141)
TIẾT
59:

Có thể coi cách dùng các tấm lọc
màu như một cách phân tích ánh
sáng trắng thành ánh sáng màu
được không ?


Trả lời:

Theo kết quả bài kiểm tra thì đây
cũng chính là một cách phân tích ánh
sáng trắng thành ánh sáng màu .
Nguồn sáng trắng
Nguồn sáng trắng
C
7
IV.VẬN DỤNG :
I.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng lăng kính:
1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)
2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139)
3.Kết luận: (Sgk.140)
II.Phân tích một chùm sáng trắng
bằng sự phản xạ trên đóa CD:
1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140)
2.Kết luận: (Sgk.140)
III. Kết luận chung: (Sgk.141)
TIẾT
59:
C
7
. Được .
IV. Vận dụng: (Sgk.141)
