Tải bản đầy đủ (.pdf) (102 trang)

Giải pháp hạn chế rủi ro trong cho vay bất động sản tại ngân hàng phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh thành phố Cần Thơ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.01 MB, 102 trang )


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH





INH VIT KHOA




GII PHÁP
HN CH RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN
TI NGÂN HÀNG PHÁT TRIN NHÀ
NG BNG SÔNG CU LONG
CHI NHÁNH THÀNH PH CN TH


LUN VN THC S KINH T




TP. H Chí Minh – Nm 2009

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




INH VIT KHOA


GII PHÁP
HN CH RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN
TI NGÂN HÀNG PHÁT TRIN NHÀ
NG BNG SÔNG CU LONG
CHI NHÁNH THÀNH PH CN TH

Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12


LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
TS. TRM TH XUÂN HNG


TP. H Chí Minh – Nm 2009
- i -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
LI CM N


Chân thành cm n gia đình tôi cùng các đng nghip đã ng h và h tr tôi
rt nhiu đ hoàn thành thành lun vn này. Tôi đc bit kính gi li bit n sâu sc

đn giáo viên hng dn - Tin s Trm Th Xuân Hng - đã dành cho tôi s tn
tâm, chia s và ch dn quý báu trong sut thi gian thc hin đ tài.

Do nng lc và điu kin tip cn ngun tài liu nghiên cu còn hn ch nên
lun vn chc chn s còn nhiu thiu sót, rt mong nhn đc s góp ý ca Quý
Thy, Cô, đng nghip đ lun vn đc hoàn thin hn.

Trân trng,

inh Vit Khoa
- ii -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan rng các ni dung trình bày trong lun vn này, ngoi tr
các ni dung tham kho t các công trình khác nh đã nêu rõ trong lun vn, là do
chính tôi thc hin và cha đc công b trong bt k công trình nào khác.

Tôi hoàn toàn chu trách nhim trc nhà trng v s cam đoan này.

TP. HCM, ngày 30 tháng 09 nm 2009

Tác gi lun vn

inh Vit Khoa
- iii -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
MC LC


LI CM N i
LI CAM OAN ii
MC LC iii
DANH MC CÁC CH VIT TT vi
DANH MC CÁC BNG BIU vii
DANH MC CÁC BNG V,  TH viii
LI M U 1
CHNG 1 2
C S LÝ LUN V RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN TI CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI 2
1.1. CHO VAY BT NG SN 2
1.1.1. Khái nim cho vay BS: 2
1.1.2. Phân loi cho vay BS: 3
1.1.3. Nhng đc đim c bn trong cho vay BS: 3
1.1.4. Vai trò ca cho vay BS: 4
1.1.4.1. i vi nn kinh t - Xã hi : 4
1.1.4.2. i vi các NHTM: 5
1.1.4.3. i vi khách hàng: 6
1.2. RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN 6
1.2.1. Khái nim: 6
1.2.2. Các loi ri ro trong cho vay BS: 7
1.2.3. Nguyên nhân dân dn đn ri ro trong cho vay BS: 7
1.2.4. Hu qu ca ri ro trong cho vay BS : 8
1.2.5. H thng ch tiêu đánh giá ri ro trong cho vay BS: 9
1.2.5.1. T l n quá hn, n xu : 9
1.2.5.2. D n cho vay BS/Tng d n: 10
1.2.5.3. D n cho vay BS/Vn huy đng: 10
1.2.5.4. Doanh s cho vay BS: 11
1.2.5.5. Phng pháp đnh giá BS: 12

1.2.6. Các nhân t nh hng đn hot đng cho vay BS: 13
1.2.6.1. Lm phát: 13
1.2.6.2. C ch chính sách tác đng đn cho vay BS : 13
1.2.6.3. Giá BS: 14
- iv -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
1.2.6.4. Ngun vn cho vay BS: 15
1.2.6.5. Tâm lý nhà đu t : 15
1.3. KINH NGHIM HN CH RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN  MT
S NC TRÊN TH GII 16
1.3.1. Ri ro cho vay BS ti mt s nc : 16
1.3.1.1.  M : 16
1.3.1.2.  Nht: 18
1.3.2. Mt s kinh nghim hn ch ri ro trong cho vay BS đi vi các NHTM ti
Vit Nam : 22
Kt lun Chng 1: 24
CHNG 2 25
THC TRNG RI RO CHO VAY BT NG SN TI MHB CN TH 25
2.1. GII THIU S LC MT S NHTM TRÊN A BÀN TPCT 25
2.1.1. V huy đng vn: 26
2.1.2. D n cho vay: 26
2.1.3. Xu hng phát trin sn phm tín dng BS ti Cn Th: 27
2.2. KHÁI QUÁT V NGÂN HÀNG PHÁT TRIN NHÀ BSCL, CHI NHÁNH THÀNH
PH CN TH 31
2.2.1. S ra đi: 31
2.2.2. S lc tình hình hot đng kinh doanh ca MHB Cn Th : 33
2.2.2.1. Tình hình huy đng vn: 33
2.2.2.2. Tình hình s dng vn: 35
2.3. THC TRNG CHO VAY BT NG SN TI MHB CN TH 37

2.3.1. Các điu kin c bn cho vay BS: 37
2.3.2. Quy trình cho vay BS: 39
2.3.3 Sn phm cho vay BS: 42
2.3.4 Thc trng cho vay BS: 43
2.3.4.1. Th phn cho vay BS: 43
2.3.4.2. Kt qu cho vay BS ti MHB Cn Th : 44
2.3.4.3. C cu d n cho vay BS theo đi tng khách hàng : 48
2.3.4.4. Hiu qu tín dng BS: 49
2.3.4.5. Cht lng cho vay BS: 50
2.4. THC TRNG RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN TI NGÂN HÀNG
MHB, CHI NHÁNH THÀNH PH CN TH 52
2.4.1. ánh giá ri ro các ch tiêu cho vay BS ti MHB Cn Th : 52
2.4.1.1. Ch tiêu ri ro n xu : 52
- v -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
2.4.1.2. Ch tiêu ri ro d n cho vay BS/Tng d n : 53
2.4.1.3. Ch tiêu ri ro doanh s cho vay BS : 54
2.4.1.4. Ch tiêu ri ro D n BS/vn huy đng : 55
2.4.2. Thc trng ri ro trong cho vay BS ti MHB Cn Th : 56
2.4.2.1. Nhng hn ch ch quan : 56
2.4.2.2. Yu t khách quan : 59
Kt lun Chng 2 66
CHNG 3 67
NHNG GII PHÁP HN CH RI RO CHO VAY BT NG SN 67
CA NGÂN HÀNG MHB, CHI NHÁNH MHB CN TH 67
3.1. NH HNG CHO VAY BS TI NGÂN HÀNG MHB, VÀ CHI NHÁNH MHB
CN TH N NM 2015 : 67
3.1.1. nh hng kinh doanh ca h thng ngân hàng MHB : 67
3.1.2. nh hng cho vay BS ca MHB Cn Th đn nm 2015 : 68

3.2. GII PHÁP I VI VI HI S NGÂN HÀNG MHB 70
3.2.1. Gia tng ngun vn huy đng trung và dài hn đáp ng nhu cu cho vay BS :
70
3.2.2. Tng cng công tác x lý n : 71
3.2.3. Nâng cao cht lng thm đnh, cho vay BS : 72
3.2.4. Qun lý và phát trin ngun nhân lc: 72
3.2.5. ánh giá đnh k TSB trong tín dng BS: 74
3.3. GII PHÁP I VI MHB CHI NHÁNH CN TH 74
3.3.1. Gii pháp nâng cao cht lng cho vay BS: 74
3.3.2. Trích lp d phòng ri ro cho các khon cho vay BS mt cách đy đ và
chính xác : 76
3.3.3. Hn ch ti đa các khon cho vay đu c BS cha đng nhiu ri ro 76
3.3.4. Cng c h thng qun lý tín dng: 76
3.3.5. Thng xuyên theo dõi sát din bin ca th trng BS 77
3.4. GII PHÁP I VI NHNN: 77
3.5. GII PHÁP I VI CHÍNH PH VÀ B NGÀNH CÓ LIÊN QUAN 79
Kt lun Chng 3 80
KT LUN 81
TÀI LIU THAM KHO 82
PH LC 83
- vi -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
DANH MC CÁC CH VIT TT

BS Bt đng sn
CB-CNV Cán b công nhân viên
CBTD Cán b tín dng
DN D n
DNNN Doanh nghip Nhà nc

BSCL ng bng sông Cu Long
HG H gia đình
KH Khách hàng
KT-XH Kinh t-Xã hi
LSCB Lãi sut c bn
MHB Ngân hàng Phát trin nhà ng bng sông Cu Long
MHB Cn Th Ngân hàng Phát trin nhà ng bng sông Cu Long,
Chi nhánh Thành ph Cn Th
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM NHTM
SXKD Sn xut kinh doanh
TCTD T chc Tín dng
TPCT Thành ph Cn Th
TP. HCM Thành ph H Chí Minh
TSB Tài sn đm bo
TTCK Th trng Chng khoán
- vii -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1. Tng hp mt s ch tiêu v hot đng ngân hàng trên đa bàn thành ph Cn
Th qua 5 nm t 2004 đn tháng 06/2009 25

Bng 2.2. Kt qu cho vay BS ca h thng NHTM trên đa bàn TPCT t nm 2006 đn
tháng 6/2009 27

Bng 2.3. Tình hình huy đng ca MHB Cn Th t 2006 đn ht 06/2009 33

Bng 2.4. Mt s ch tiêu hot đng tín dng ti MHB Cn Th qua các nm 35


Bng 2.5: Quy trình cp tín dng ti MHB Cn Th 40

Bng 2.6. Kt qu cho vay BS ca MHB Cn Th (2006-06/2009) 45

Bng 2.7. Mt s ch tiêu liên quan đn cho vay BS ti MHB Cn Th 47

Bng 2.8. C cu d n cho vay BS theo đi tng khách hàng ti MHB Cn Th t
2006 đn 06/2009 48

Bng 2.9. Thu lãi t cho vay BS ca MHB Cn Th qua các nm 49

Bng 2.10. Tc đ tng n xu trong cho vay BS t 2004 đn 06/2009 52


Bng 2.11. Tc đ tng doanh s cho vay BS ca MHB Cn Th 54


Bng 2.12. So sánh t l tng trng d n cho vay BS và t l tng trng vn huy
đng ti MHB Cn Th t nm 2006 đn 06/2009 55


Bng 2.13. LSCB đc điu chnh qua tng thi k 65





- viii -


Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa

DANH MC CÁC BNG V,  TH


Hình 2.1. Tình hình cho vay ca NHTM đi vi các ngành ngh kinh t ti đa bàn TPCT
đn 30/6/2009 26

Hình 2.2. i ng CBTD ca MHB Cn Th trc tr s Chi nhánh 31

Hình 2.3. S đ t chc hin nay ca MHB Cn Th 32

Hình 2.4: S đ c cu t chc b máy qun lý tín dng ti MHB Cn Th 40

Hình 2.5. Biu đ t trng d n BS ca MHB Cn Th so vi toàn đa bàn 43

Hình 2.6. So sánh cht lng cho vay BS ca MHB Cn Th vi toàn đa bàn Thành ph
Cn Th 50

Hình 2.7. Biu đ t trng d n BS trên tng d n ti MHB Cn Th 53

Hình 2.8. NHNN điu tit Lãi sut C bn qua tng thi k 62

Hình 2.9. T l d tr bt buc áp dng đi vi các NHTM Nhà nc 64



















- ix -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa

PH LC



Ph lc 1. Danh sách các TCTD ti đa bàn TPCT tính đn 30/6/2009 83


Ph lc 2. Mt s ch tiêu v hot đng ngân hàng liên quan đn cho vay bt đng sn ti các
NHTM trên đa bàn Thành ph Cn Th trong 2 nm 2007 – 2008 84


Ph lc 3:Trích dn Ngh quyt ca B Chính tr v xây dng và phát trin thành ph Cn Th
trong thi k công nghip hóa, hin đi hóa đt nc s 45-NQ/TW, ngày 17 tháng 02
nm 2005. 85



Ph lc 4 : Mi quan h gia lm phát và tng trng tín dng ti Vit Nam 866


Ph lc 5 : Tng tác gia th trng BS và chng khoán 888






- 1 -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
LI M U

I. TÍNH CP THIT CA  TÀI:
Trong mi quan h tng tác có th xác đnh là cùng chiu gia th trng
BS và tín dng ngân hàng, vic qun lý và kim soát ri ro luôn là mt vn đ ht
sc quan trng, đc bit đi vi hot đng ca các NHTM đ có th tránh đc s
sp đ mang tính h thng các ngân hàng cng nh các tác đng tiêu cc đn th
trng tin t nói riêng và toàn b nn kinh t quc gia.
Không quá sôi đng nh ti TP.HCM hay Hà Ni nhng th trng BS ti
Cn Th, ch yu là các d án nhà  và các giao dch nh l, cng có nhng bin
đng bt thng k t nm 2003, khi thành ph chun b chuyn đi t thành ph
trc thuc tnh sang thành ph trc thuc Trung ng, và cng không thoát khi s
nh hng chung ca suy thoái kinh t th gii nói chung và kinh t Vit Nam nói
riêng vào gia nm 2008. Nhng bin đng đó đã tác đng rt ln đn các hot
đng tín dng ca các NHTM trên đa bàn TPCT, trong đó có MHB Cn Th, đc

bit khi đc Chính ph phê duyt Cn Th là thành ph loi I t tháng 6/2009.
Là mt Ngân hàng non tr so vi hu ht các NHTM khác trên đa bàn, d
kin tình hình hot đng kinh doanh ca MHB Cn Th s gp phi nhiu khó khn
vi ngày càng nhiu ngân hàng mi - nhng đi th cnh tranh – đã, đang và s
đc thành lp, cùng nhiu ngân hàng khác tham gia vào th trng nh hp TPCT
và khu vc BSCL. S cnh tranh càng ngày càng khc lit.  đm bo hot đng
kinh doanh ngày càng phát trin và đt hiu qu, tha mãn nhu cu ca khách hàng
mt cách tt nht, vic đánh giá ri ro trong cho vay BS – nghip v tín dng
chính ca Ngân hàng Phát trin nhà ng bng sông Cu Long, chi nhánh Cn Th
- đúng nh tên gi ca ngân hàng – là ht sc cn thit đ có nhng gii pháp hiu
qu, va có th cung ng đy đ vn cho th trng BS – huyt mch ca nn
kinh t, va đm bo an toàn cho hot đng tín dng, gim thiu ri ro và tng nng
lc cnh tranh cho Ngân hàng. ây là lý do mà tác gi chn đ tài “ Gii pháp hn
ch ri ro trong cho vay BS ti MHB Cn Th” đ nghiên cu.
- 1 -

Gii pháp hn ch ri ro cho vay bt đng sn ti MHB Cn Th inh Vit Khoa
II. MC TIÊU NGHIÊN CU:
Mc tiêu nghiên cu đ tài này là phân tích và đánh giá vai trò ca cho vay
BS đi vi s phát trin ca MHB Cn Th, nhn din các ri ro trong cho vay
BS đ t đó, đ xut các gii pháp hn ch ri ro, bin ri ro thành c hi nhm
tng nng lc cnh tranh, kin toàn h thng và xây dng thng hiu cho MHB
Cn Th, chun b chuyn đi thành mt ngân hàng c phn đc la chn hàng
đu ca khách hàng.
III. PHNG PHÁP NGHIÊN CU:
 tài đc nghiên cu bng nhiu phng pháp khác nhau, gm:
- Phng pháp tng hp thông tin, s liu có sn (sách v, tp chí chuyên
ngành, các bài phân tích ca các chuyên gia, các din đàn trên mng internet,
các báo cáo ca các ngân hàng, và các tài liu khác);
- Phng pháp thng kê;

- Phng pháp lun (nhìn nhn s vic theo s vn đng và phát trin ca
chúng); và
- Phng pháp minh ha (biu đ, đ th).
III. PHM VI NGHIÊN CU:
 tài đc gii hn  vic đ xut các gii pháp đ hn ch ri ro ch
không đa ra các công c, bin pháp k thut c th đ chng ri ro trong cho vay
BS cho h thng các NHTM nói chung và MHB Cn Th và nói riêng.
IV. KT CU CA LUN VN:
Lun vn có khi lng 81 trang, có kt cu nh sau:
- Phn m đu
- Phn ni dung: gm 3 chng
Chng 1: C s lý lun v ri ro trong cho vay BS ti các NHTM
Chng 2: Thc trng ri ro trong cho vay BS ca MHB Cn Th
Chng 3: Nhng gii pháp hn ch ri ro trong cho vay BS ca MHB Cn
Th
- Phn kt lun
- 2 -

CHNG 1
C S LÝ LUN V RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN
TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. CHO VAY BT NG SN
1.1.1. Khái nim cho vay BS:
Trong thc t, khái nim v “cho vay BS” còn rt chung chung và khác
nhau do tùy vào phm vi và quy mô gia các NHTM, các nhà đu t trong hot
đng cho vay BS. Tuy nhiên, có th nói cho vay BS là mt nghip v tín dng
ngân hàng nhm cung ng vn cho th trng BS gm mt h thng các quan h
kinh t trong các ngành to lp BS, các th ch h tr th trng và toàn b các
hot đng liên quan đn vic giao dch BS.

Ngoài mc đích sinh li, hot đng cho vay BS hin nay ca các TCTD
ch yu h tr vn góp phn phát trin th trng BS, c th nhm vào 3 mc tiêu
chính sau :
Th nht, cho vay mc đích kinh doanh BS,  mc tiêu này ch yu tài tr
vn cho các t chc xây dng vn phòng, cao c cho thuê, xây dng nhà , cn h
đ bán, xây dng các trung tâm thng mi
Th hai, cho vay mc đích phc v sn xut mà ch yu là tài tr vn cho
các doanh nghip trong vic xây dng m rng nhà xng sn xut, xây dng c s
làm vic, nhà xng mi nhm n đnh sn xut thay vì phi tn chi phí đi thuê.
Th ba, cho vay phc v nhu cu tiêu dùng v nhà , đt  cho ngi dân,
đây chính là mc tiêu chính hin nay mà các ngân hàng đang hng ti. Mc tiêu
này góp phn gii quyt nhu cu xây dng, sa cha, mua nhà, mua đt đ  đi vi
các cá nhân, h gia đình. ây cng chính là nhu cu thit yu ca ngi dân đ n
đnh cuc sng, an c – lc nghip.
Mi TCTD đu có cách tip cn khác nhau trong hot đng cho vay BS,
tùy vào đnh hng chin lc phát trin, kh nng cnh tranh và s sáng to trong
khuôn kh lut đnh v nghip v cho vay BS ca mình.
- 3 -

1.1.2. Phân loi cho vay BS:
Xét v đi tng th hng, do đc thù ca ca th trng BS và chính
sách cho vay ca các TCTD, đi tng ca cho vay BS rt đa dng, đn t mi
thành phn trong xã hi, gm các công ty, tp đoàn đu t kinh doanh BS, các ch
d án đu t xây dng, các cá nhân có nhu cu tín dng v đt và nhà , v.v. Có th
phân thành 3 loi cho vay BS chính nh sau :
* Cho vay BS tiêu dùng : Vay mua nhà, mua đt, cn h đ  hoc vay sa
cha, xây dng nhà . i tng khách hàng vay loi này thng là cá nhân, h gia
đình vay vn phc v cho mc đích tiêu dùng nhà , ngun thu nhp dùng đ tr n
t lng, hoc thu nhp tích ly khác … tr góp dn t 5 – 10 nm.
* Cho vay đu c BS : Vay đ mua bán, kinh doanh BS phc v cho

mc đích đu c, hng chênh lch giá BS. Thi gian vay thng ngn, ti đa 12
tháng, ngun tr n t vic bán chính tài sn đu c, và tài sn đm bo cng chính
là tài sn đc hình thành t vn vay. ây là loi cho vay mà ngân hàng rt hn ch
đu t vì có nhiu ri ro nht, hiu qu ca phng án s chu nhiu tác đng bi s
tri st ca th trng BS, nu cho vay thì ngân hàng cng áp dng lãi sut cao
hn các loi sn phm khác đ bù đp li ri ro, và la chn khách hàng có uy tín.
* Cho vay tài tr d án BS : Vay đ phc v cho hot đng đu t ca các
doanh nghip hot đng trong lnh vc xây dng d án cn h chung c, cao c vn
phòng, nhà d án …H s dng vn vay đ phc v cho các chi phí đu t d án.
Thi gian vay thng kéo dài t 7 – 15 nm, thi gian ân hn tr n cho đn khi
doanh nghip huy đng vn t vic bán sn phm đã hình thành. Tài sn đm bo
ca loi này thng là th chp d án, gii ngân và th chp theo tin đ hoàn thành
ca d án theo hình thc cun chiu. Lãi sut áp dng cho loi này thng thp hn
so vi 2 loi nêu trên.
1.1.3. Nhng đc đim c bn trong cho vay BS:
Th trng BS có mi liên h mt thit vi th trng vn và cùng phát
trin trong mi tng quan t l thun. Mt th trng vn phát trin n đnh và
lành mnh s giúp cho th trng BS cng phát trin n đnh và lành mnh, và
- 4 -

ngc li. Trong mi tng quan đó, hot đng cho vay BS mang nhng đc đim
c bn sau:
- Mang tính KT-XH cao: ngoài vic mang li li nhun cho ngân hàng còn
góp phn phát trin th trng BS và gii quyt vn đ nhà  cho ngi dân;
- Mang tính ri ro cao: th trng BS vn là th trng có nhng bin đng
bt thng, khó d đoán do có nhng đc trng riêng;
- Các khon cho vay BS thng là các khon vay trung và dài hn do đi
tng đu t là BS mang tính lâu dài;
- BS là nhng tài sn ít hao mòn. Trong khi các tài sn khác, giá tr và giá
tr s dng thng gim, có th gim rt nhanh theo thi gian, thm chí giá tr ca

tài sn có th gim t 10% đn 20% ngay sau khi nhn th chp nh xe c, máy
móc thit b.
- Ngân hàng thng nhn tài sn đm bo là BS vì loi tài sn này sn có
các giy t chng minh quyn s hu, quyn s dng rõ ràng và có th xác đnh ch
s hu/s dng mt cách d dàng. Bt k mt s mua bán, chuyn nhng hay vay
vn đu phi qua công chng và đng ký giao dch đm bo. Sn có các giy t
BS làm th chp, ngân hàng có th thanh lý tài sn đ thu hi n trong trng hp
ri ro khách hàng không tr đc n;
- Quy trình cho vay cn có s tham gia ca các c quan ban ngành khác
trong xã hi v thm đnh giá, xác đnh quyn s dng và s hu nhà đt, v.v;
- òi hi tính chuyên môn cao khi thm đnh cho vay đ tránh ri ro vì BS
có giá tr ln.
1.1.4. Vai trò ca cho vay BS:
1.1.4.1. i vi nn kinh t - Xã hi :
Ngun vn tín dng BS là mt trong nhng ngun lc trong xã hi mang
li c hi v nhà  cho phn ln dân lao đng, nhm n đnh và nâng cao cht
lng cuc sng cng nh c hi phát trin sn xut cho các doanh nghip va và
nh, t đó tng nng lc cnh tranh, to c hi vic làm mi và thu hút lao đng,
tn dng đc ngun nhân lc chuyên môn thp, giá r trong xã hi.
- 5 -

Thông qua ngun vn tín dng BS cho các chng trình và d án phát trin
nhà , khu đô th, thng mi, h tng c s, hàng nm h thng ngân hàng đã góp
phn đy nhanh tin đ đô th hóa, chnh trang b mt đô th, là nn tng đ thu hút
đu t t các ngun lc bên ngoài góp phn vào s nghip công nghip hóa, hin
đi hóa đt nc.
Th trng BS là mt b phn không tách ri ca nn kinh t hàng hóa.
Vic bm vn đúng mc cn thit cho th trng BS, khi thông dòng chy vn
trong nn kinh t, hin nhiên s thúc đy th trng này phát trin, kéo theo nhng
nh hng tích cc đi vi nn kinh t nói chung, k c th trng tài chính (th

hin qua s đa dng hóa các sn phm tín dng, cho ra đi TTCK).
Các giao dch BS có qui mô chim t trng ln tng đi so vi ngun thu
nhp và nng lc đu t vì vy, vì vy các NHTM rõ ràng không th b qua th
trng quá tim nng này và đua nhau đa dng hóa các sn phm tín dng BS,
nâng t trng ca d n BS cùng lúc vi vic tng nng lc tín dng cho hàng lot
các nhà đu t kinh doanh BS, góp phn vào quá trình tái to BS. Tuy nhiên,
nu quá trình này không có gii hn thì nguy c các ngân hàng phá sn là rt ln.
Vn tín dng ngân hàng nu nh đc đu t cho SXKD, xut khu… s
góp phn thúc đy tng trng kinh t. Tuy nhiên nu đc đu t quá nhiu cho th
trng BS và các lnh vc phi sn xut khác thì s dn đn tình trng mt cân đi
tài chính kinh t và là mt nguyên nhân gây lm phát.
Ngoài ra, s liên thông gia th trng BS, vn và tin t còn là nn tng
cho công vic lp chính sách kinh t v mô và vi mô.
1.1.4.2. i vi các NHTM:
Các ngân hàng thng đy mnh hot đng vay đu t BS do đây là mt
trong nhng lnh vc to d n tín dng ln và có tc đ tng trng khá nhanh. 
chy theo các ch tiêu d n tín dng thì đây là hot đng tín dng hp dn đ có
doanh s cho vay cao. Cho vay BS là bài toán đu ra cho các NHTM khi trong tay
có quá nhiu thanh khon t hot đng huy đng vn.
- 6 -

Bên cnh vic to đc d n ln, cho vay BS còn h tr cho các NHTM
trong vic bán chéo sn phm, gia tng tin ích, gia tng ngun thu nh ký kt các
hp đng hp tác vi các ch đu t d án m tài khon thanh toán tin mua bán
nhà qua ngân hàng, s to đc ngun thu dch v, gia tng vn huy đng

1.1.4.3. i vi khách hàng:
Vic nhn đc các khon tín dng BS góp phn tng nng lc tín dng
ca các t chc, doanh nghip, cá nhân tham gia vào th trng BS, b sung
ngun vn còn hn ch ca h. iu này đc bit có ý ngha vì tài sn đm bo

trong tín dng BS là các tài sn phát sinh t ngun vn vay.
Mt khi điu kin và c hi tip cn tín dng BS tr nên d dàng, đa dng
và ngang bng cho mi tng lp xã hi có nhu cu, th trng BS s tr nên nhn
nhp hn bao gi ht.
- Khách hàng ca các khon vay kinh doanh BS có c hi tái to BS, m
rng kinh doanh sang các lnh vc khác, tng cng li th cnh tranh trong kinh
doanh ca mình.
- i vi các pháp nhân, đc bit là các doanh nghip va và nh, tín dng
BS phc v sn xut là c hi cho h phát trin sn xut, không phi mt tin đi
thuê nhà xng, tng nng lc cnh tranh.
- H gia đình và các cá th có thu nhp trung bình, thp nhng n đnh có c
hi n đnh cuc sng vi các sn phm tín dng BS tiêu dùng thông qua các d
án nhà  có quy mô va và nh, giá c phù hp, và các chng trình nhà  xã hi
cho thuê và cho thuê mua.
1.2. RI RO TRONG CHO VAY BT NG SN
1.2.1. Khái nim:
Ri ro trong cho vay BS là s thit hi có th gây ra cho các NHTM khi
cho vay các đi tng đ s dng vn vào các mc đích liên quan đn BS nh
mua đt, mua nhà đ , xây ct và sa cha nhà , xây dng vn phòng cho thuê,
đu t kinh doanh BS, đu t xây dng d án nhà , v.v.
- 7 -

1.2.2. Các loi ri ro trong cho vay BS:
Có nhiu loi ri ro trong hot đng cho vay BS, nhng có th k đn 2
loi ri ro chính trong cho vay BS là :
* Ri ro thanh khon : các khon cho vay BS thng có thi gian thu hi
vn dài, trong khi ngun vn huy đng t các NHTM thng là ngn hn. Các ngân
hàng luôn ri vào trng thái s dng vn ngn hn đ cho vay trung, dài hn. Tình
trng mt thanh khon s xy ra khi áp lc phi tr n ti hn gia tng, nhng vn
cha thu hi đc t các khon vay dài hn. Mt khi khách hàng tin gi đng lot

rút vn thì hu qu tht s nghiêm trng.
* Ri ro n xu, n quá hn : Cho vay BS là kênh to d n ln và nhanh
hn so vi các loi hình cho vay khác. c bit, khi mà ngày càng có nhiu TCTD
đc thành lp, đ giành ly khách hàng các ngân hàng không ngi b bt các th
tc, quy đnh, thm đnh s sài, không chú trng đn ngun tr n, tình hình tài
chính ca khách hàng và ngày càng d dãi hn trong vic cho vay. Cao trào đc
din ra khi giá BS đc đy lên cao to “cn st o”, thu hút đc nhiu thành
phn tham gia đu c, ch tng giá vào th trng, tâm lý “đu t BS” không bao
gi thua l cng dn hình thành trong suy ngh ca các NHTM. Ngân hàng ngày
càng mnh tay hn trong cho vay lnh vc này Khi bong bóng BS n tung, giá liên
tc gim, thanh khon kém, n ti hn khách hàng không thanh toán đc dn đn
vic n xu, n quá hn ti các ngân hàng tng lên, làm tng chi phí, gim hiu qu
kinh doanh, có th dn đn ri ro thu hi không đ vn.
1.2.3. Nguyên nhân dân dn đn ri ro trong cho vay BS:
Bt c hot đng kinh doanh nào trong nn kinh t th trng đu phi gp
ri ro, và hot đng kinh doanh ngân hàng cng không nm ngoài quy lut chung
này. c bit, đi vi hot đng cho vay BS vn nhy cm đi vi tình hình ca
th trng. S chuyn đng nhanh và mnh ca giá BS là đng lc thúc đy các
ngân hàng mnh tay cho vay BS. c bit, ti các ngân hàng t trng d n cho
vay BS khá cao vì d tng trng d n do giá tr khon vay ln, và vic x lý
TSTC là BS s d dàng hn so vi các loi tài sn khác (ngoi tr các loi giy t
- 8 -

có giá và kim loi quý) nh tính khan him và s phát trin ca th trng BS.
Hn ht, vn là li nhun mang li t các khon cho vay BS, đu t BS va hp
dn đc ngân hàng li hp dn hn đi vi các nhà đu c so vi bt k hot đng
đu t sn xut nào. Khi ngun tng cung tín dng BS quá di dào, nhu cu đu
c tng mnh thì ngun cung nhà đt li hn ch dn đn tình trng mt cân bng
cung cu, tt yu đy giá nhà đt lên cao. Hu qu dn đn hin tng bong bóng
BS, tim n nhiu nguy c nghiêm trng đi vi nn kinh t nói chung và gây ra

ri ro đáng k cho h thng ngân hàng nói riêng. Vì khi cho vay BS, ngân hàng đã
da dm quá nhiu vào tài sn th chp là BS đã đc thi phng, khi giá nhà đt
h thp, nhng ngi đi vay mt kh nng tr n thì có thanh lý tài sn th chp
cng không đ đ thu hi vn.
Khi th trng BS trm lng thì thanh khon kém là ni lo ln nht. Vào
lúc này, ngân hàng cn cân nhc và có quyt đnh đu t đúng đn nhm hn ch ri
ro trong tín dng BS. Nhiu ngi hiu lm rng khi th trng BS đi xung,
các ngân hàng cho vay BS khó khn. Nhng trên thc t th trng BS nói
chung ch đóng bng  phân khúc nhà , còn các phân khúc khác nh cao c, vn
phòng… thì vn rt tt.
Ngoài ra, hàng lot rào cn v c ch, chính sách và th tc giy t x lý
TSB trong gii quyt n xu, n quá hn cng là mt trong nhng nguyên nhân
làm trm trng thêm ri ro trong tín dng BS cho dù đang trong cn st nóng giá
đt, đt rt d bán.
1.2.4. Hu qu ca ri ro trong cho vay BS :
Các d án đu t BS ln thng có thi gian hoàn vn chm và dài hn,
thông thng dao đng trong khon 10 – 15 nm, trong khi ngun vn huy đng t
các NHTM ch yu là ngn hn di 12 tháng, ngân hàng ri vào tình trng ly vn
ngn hn cho vay dài hn, điu này s dn đn ri ro mt thanh khon trong h
thng ngân hàng khi khách hàng tin gi đng lot rút vn đn hn.
Ri ro v n xu luôn là ni ám nh các ngân hàng, đc bit khi cho vay các
d án ln v BS. Trong bi cnh cuc khng hong toàn cu đang lan rng, h
- 9 -

thng ngân hàng đang dn sit cht li các khon cho vay BS, nhiu d án kinh
doanh BS đã và đang b dng li do thiu vn. Khi đó, nhiu ngân hàng s gp
khó trong vic tìm ch cho các tài sn BS tch thu t nhng khách hàng không còn
kh nng tr n.
Vi nhiu doanh nghip không tr đc n ti hn, có NHTM c phn đã
phi dùng ti bin pháp cho vay bc cu hay cung cp các khon vay gi đu, có

ngha là gói khon n cha tr và lãi thành mt khon vay mi bi l sit n thì
cng rt khó do tài sn th chp ch yu là BS.
Sau khng hong tài chính Châu Á nm 1997, hàng lot v phá sn doanh
nghip và v án kinh t đã khin h thng ngân hàng lao đao. Th trng din bin
không tt, cùng vi qun lý kém đã khin hàng lot ngân hàng ri vào cnh khn
khó. Nhng khó khn nh thanh khon, lãi sut bin đi quá nhanh khin nhiu k
hoch kinh doanh phi xoay nh chong chóng đ theo kp th trng. Mi quan tâm
ln nht lúc đó không phi là li nhun mà là làm sao đ n xu không tng, ngân
hàng không mt vn thì mi có th tn ti lâu dài.
1.2.5. H thng ch tiêu đánh giá ri ro trong cho vay BS:
1.2.5.1. T l n quá hn, n xu :
N xu, n quá hn tc là các khon tin cho khách hàng vay mà ngân hàng
không th thu hi li đc do khách hàng đó làm n thua l hoc phá sn.
Theo quyt đnh 493/2005/Q-NHNN, ngày 22/04/2005 ca NHNN Vit
nam v “phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng” thì n
quá hn và n xu đc đnh ngha nh sau :
N quá hn, là các khon n mà mt phn hoc toàn b n gc và/hoc lãi
đã quá hn.
N xu, là các khon n thuc các nhóm 3, 4 và 5 theo quy đnh ti iu 6
và iu 7 ca quyt đnh 493. T l n xu trên tng d n là t l đ đánh giá cht
lng tín dng ca TCTD.
Khi t l n quá xu trên tng d n càng cao thì nhng tác đng tiêu cc
ca nó ti hot đng tín dng ca ngân hàng càng ln, không riêng gì đi vi hot
- 10 -

đng cho vay BS. Nu các khon n xu không đc đánh giá đúng mc mt
cách h thng, d phòng tn tht khon vay s không đ, thu nhp ròng và vn ca
ngân hàng s không phn ánh đúng thc t tình hình tài chính ca NH. Có th k ra
các tác đng này gm:
- Xp hng tín dng ca ngân hàng có nguy c st gim;

- Phá v k hoch kinh doanh và kh nng thanh toán ca NH;
- Làm gia tng chi phí có tính cht hiu ng, nht là chi phí trích lp d
phòng ri ro cho khon vay;
- Làm gim hiu qu kinh doanh, gim li nhun, gim giá tr c phiu.
- Gp khó khn trong vic tìm kim đi tác chin lc, kêu gi vn
1.2.5.2. D n cho vay BS/Tng d n:
D n cho vay BS luôn chim mt t trng ln trong tng d n tín dng
ca các NHTM. Tuy nhiên, d n này luôn bin đng và thiu tính bn vng và đây
là lnh vc đu t mà mc đ ri ro ca nó ph thuc nhiu vào s bin đng giá c
trên th trng BS.
T l này càng ln, tng trng ca ngân hàng càng cao nhng ri ro cng
càng cao vì thc t, cho vay BS phn ln đu da vào tài sn th chp, nguy him
 đây là tài sn th chp đc các ngân hàng đnh giá cao so vi giá th trng
nhm lôi kéo khách hàng. iu này d thy  nhiu ngân hàng nh, mi thành lp,
buc phi cnh tranh bng nhng phng thc nh đnh giá tài sn th chp cao,
đn gin hóa th tc và rút ngn thi gian thm đnh, cho vay.
Nu t l này càng thp thì nguy c mt th trng, gim nng lc cnh
tranh, gim li nhun và có th nh hng đn thng hiu. T l này thp cng
làm gim li nhun ca ngân hàng vì li nhun t hot đng cho vay BS đc coi
nh mt món mi béo b đi vi tt c các NHTM tham gia vào hot đng này.
1.2.5.3. D n cho vay BS/Vn huy đng:
T l này càng ln càng đm bo đu ra cho vn huy đng ca ngân hàng,
tuy nhiên ri ro cho ngân hàng cng càng cao do mt tính thanh khon vì huy đng
ngn hn nhng li cho vay dài hn – c mi khon vay BS đc phát sinh mi là
- 11 -

gia tng thêm mt khon vay trung, dài hn. T l này cao cho chúng ta thy s bt
hp lý trong vic huy đng vn và s dng vn ti các NHTM, hin nay phn ln
vn huy đng ti các NHTM đu là vn ngn hn, vn trung và dài hn ch chim
mt t trng nh trong tng vn huy đng. Vì vy d n cho vay BS – là các

khon đu t dài hn nhng li ly t ngun vn ngn hn s tim n nhiu ri ro.
T l này thp, ngân hàng ít có c hi nhn đc ngun vn u đãi giá r t
các ngun vn tài tr, vn y thác mà phn nhiu rót vào lnh vc phát trin đô th
và nhà  cho dân c. Các ngun vn giá r t các đnh ch tài chính quc t tài tr
đôi khi không tính lãi. Tuy nhiên, đ nhn đc ngun này là không d, phi tri
qua quá trình thng tho rt cht ch bi đôi khi đây là khon vay tín chp nên các
điu khon trên hp đng hoàn toàn da trên chin lc kinh doanh, kh nng qun
tr, kinh nghim và h s tín nhim ca ngân hàng. Do đó, t l d n BS/vn huy
đng thp nói lên mt điu rng ngân hàng này có th cha có nhiu kinh nghim
trong hot đng cho vay BS, và điu này s không phù hp vi tiêu chí la chn
đi tác ca các đnh ch tài chính quc t. Ngc li, nu t l này  mc cao thì
TCTD s có c hi tip cn đc vi ngun vn giá r này cho mc tiêu phát trin
đô th, nhà  xã hi hay hoàn thin c s h tng vì mc tiêu phát trin thành ph
1.2.5.4. Doanh s cho vay BS:
Doanh s cho vay BS tng thi đim cho thy s tng trng ca hot
đng cho vay BS nói riêng cng nh xu th ca th trng BS và chin lc
kinh doanh ca ngân hàng nói chung. Khi doanh s cho vay BS trong k cao th
hin mt điu rng ngân hàng đang tích cc gii ngân vào lnh vc BS, và cng
đng ngha vi vic lng vn huy đng ca ngân hàng đang rt di dào, cn có
mt đu ra và vì vy, ngân hàng có th đang ni lng các điu kin cho vay nhm
lôi kéo khách hàng đ tìm kim d n. iu này rt d thy  các NHTM mi thành
lp,  mc đ nào đó, các ngân hàng này đu nhn thc đc ri ro ca đu c, đc
bit khi chng kin chu k tng, gim ca giá BS ngày càng dn dp. Tuy nhiên
hu ht các ngân hàng nh không có nhiu s la chn trong vic đa dng hóa danh
mc cho vay bi vì cho vay BS vn là kênh nhanh nht đ tng trng d n.
- 12 -

1.2.5.5. Phng pháp đnh giá BS:
 c tính giá tr BS, trên th gii ngi ta áp dng nhiu phng pháp
đnh giá khác nhau, tùy theo loi BS cn đnh giá, nhng phng pháp đnh giá

BS thông dng là : Phng pháp so sánh trc tip; Phng pháp chi phí; Phng
pháp thu nhp; Phng pháp thng d ca đt và phng pháp li nhun.
Mi loi BS đu có th s dng các phng pháp đnh giá khác nhau, trong
đó bao gi cng có mt phng pháp đnh giá phù hp vi nó nht. Mt phng
pháp đc đánh giá là phù hp khi các điu kin đ thc hin phng pháp đó đc
đáp ng d dàng, đy đ, chính xác và kp thi.  Vit nam, vic đnh giá BS
thông thng đc thc hin bi 2 phng pháp, đó là phng pháp so sánh trc
tip và phng pháp thu nhp. Các TCTD cng vy, h da vào 2 phng pháp này
đ thc hin vic đnh giá BS làm c s xác đnh giá tr tài sn đm bo n vay.
Các ngân hàng đnh giá BS ch yu d trên c s giá th trng – là giá tr giao
dch trên th trng ti thi đim đnh giá hoc gn vi thi đim đnh giá.
Các ngân hàng thng cn c vào khung giá đt, giá nhà do UBND Tnh,
Thành ph ban hành hàng nm, kt hp vi kho sát giá th trng đ đa ra mt
khung giá quy đnh chung cho vic đnh giá. Tùy theo tng loi đng ph, v trí,
quy hoch, c s h tng … mà ngân hàng s áp dng h s sinh li trên tài sn đ
đnh giá, trên c s ly giá nhà nc nhân thêm cho h s sinh li, h s này s
đc áp dng linh hot cho phù hp vi giá th trng ca tng loi đng ph, loi
đt, giá tr vt t, trang trí ni tht …
Sau khi xác đnh giá tr ca BS, ngân hàng da vào đây đ xác đnh giá tr
ca khon vay theo mt t l da trên tài sn th chp (chng hn nh cho vay 50%
hoc 80% giá tr BS do ngân hàng đnh giá). Vic xác đnh giá tr khon vay 50%
hay 80% giá tr BS còn tùy thuc vào rt nhiu yu t nh : mc đ uy tín ca
khách hàng, hiu qu ca phng án vay vn, tình trng pháp lý tài sn, tình hình
ngun vn, mc tiêu tng trng, tình hình th trng BS, yu t cnh tranh …
Mi ngân hàng đu có mt phng pháp xác đnh giá tr BS khác nhau, và
mi phng pháp cng đo lng đc mc đ ri ro mà ngân hàng đang đi din.
- 13 -

1.2.6. Các nhân t nh hng đn hot đng cho vay BS:
1.2.6.1. Lm phát:

Trong trng hp lm phát tng cao, NHNN buc phi thc hin chính sách
tht cht tin t đ gim lng tin trong lu thông, nhng nhu cu vay vn ca các
doanh nghip và cá nhân, h gia đình mc đích kinh doanh vn rt ln. Các NHTM
ch có th đáp ng cho mt s ít khách hàng vi nhng hp đng đã ký hoc nhng
d án tht s có hiu qu, vi mc đ ri ro  mc thp nht. Mt khác, do lãi sut
huy đng tng cao, thì lãi sut cho vay cng cao, điu này làm xu đi môi trng
đu t ca ngân hàng. Do sc mua ca đng ni t gim, giá vàng và ngoi t tng
cao, vic huy đng vn k hn dài tht s khó khn đi vi mi ngân hàng, trong
khi nhu cu vay vn trung và dài hn cho mc đích BS tiêu dùng ca khách hàng
là rt ln, vì vy vic dùng vn ngn hn đ cho vay trung dài hn trong giai đon
lm phát  các ngân hàng là không nh. iu này nh hng rt ln đn tính thanh
khon ca các NHTM, lm phát tng cao đã làm suy yu thm chí phá v th trng
vn, nh hng ln đn hot đng ca các NHTM. S không n đnh ca giá c,
bao gm c giá vn, đã làm suy gim lòng tin ca các nhà đu t và dân chúng, gây
khó khn cho s la chn các quyt đnh ca khách hàng cng nh các th ch tài
chính – tín dng. Vì vy, có th nói lm phát có nh hng rt ln đn hot đng
nói chung và hot đng cho vay BS nói riêng ti các NHTM.
1.2.6.2. C ch chính sách tác đng đn cho vay BS :
Th trng BS là mt th trng đy tim nng nhng tri st bt thng
và cha đng nhng mi quan h phc tp gia các ch th tham gia th trng.
Gn cht vi th trng này, tín dng BS cng chu nh hng bi hàng lot các
chính sách điu tit chính nó và các yu t nh hng ca nó. ó là nhng chính
sách tín dng nói chung (LSCB, d tr bt buc), tín dng BS nói riêng (tht cht
cho vay BS khi có nguy c tng n xu cho vay BS), chính sách tài chính, tin
t (u đãi đu t, thu BS), chính sách đt đai (giá đt), chính sách an sinh xã hi
(nhà  cho ngi nghèo) Các chính sách điu tit v mô này có tác đng rt ln và

×