B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
* * * *
TRN TH THANH NH
THU HÚT U T VÀO TH
TRNG BT NG SN TI
TP.H CHÍ MINH
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS PHAN TH BÍCH NGUYT
TP.H CHÍ MINH – NM 2010
LI CM N
Em xin chân thành cm n Quý Thy Cô ca Trng i Hc Kinh T TP.H Chí
Minh đã tn tình ging dy, h tr em trong sut quá trình theo hc ti trng và đc
bit em cng xin chân thành cm n PGS.TS Phan Th Bích Nguyt đã hng dn em
vit hoàn thành lun vn thc s kinh t.
Tác gi lun vn
Trn Th Thanh Nh
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này do chính tôi nghiên cu và thc hin da trên nhng tài
liu tham kho có đc. Các thông tin và s liu nêu trong lun vn là hoàn toàn trung
thc và có ngun gc rõ ràng.
Tác gi lun vn
Trn Th Thanh Nh
DANH MC T VIT TT
T vit tt Vit đy đ
BS Bt đng sn
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
USD ô la M
VND Vit Nam ng
GTGT Giá tr gia tng
CSHT C s h tng
FDI Foreign Direct Investment ( u t trc tip nc ngoài)
GDP Gross Domestic Product ( Tng sn phm quc ni)
KCN Khu công nghip
KCX Khu ch xut
OPIC Oversea Private Investment Corporation (t chc cung cp
tài chính ca Chính Ph Hoa K)
REIT Real Estate Investment Trust (Qu đu t tín thác bt đng
sn)
WTO World Trade Organisation (T chc thng mi th gii)
ICOR Incremental Capital – Output Rate (H s s dng vn)
TTCK Th trng chng khoán
CTCP Công ty c phn
NT Nhà đu t
WB Ngân hàng th gii
VLXD Vt liu xây dng
UBND y ban nhân dân
DANH MC CÁC BNG
Bng 1: Tng quan v kinh t Vit Nam, quý 3/2010
Bng 2: Ngun cung cn h cho thuê
Bng 3: Thng kê ngun cung th trng cao c vn phòng tháng 7/2010
Bng 4: Thng kê công sut lp đy ca th trng cao c vn phòng cho thuê
Bng 5: Thng kê th trng khách sn 3 – 5 sao
Bng 6: Tình hình hot đng ca th trng khách sn (3-5sao) ti TP.HCM trong
quý 2/2010
Bng 7: Thng kê mt s trung tâm bán l và khu thng mi cao cp
Bng 8: Tình hình hot đng th trng bán l TP.HCM quý 2/2010
Bng 9: D báo s b mt s ch tiêu chính cho kinh t Vit Nam nm 2010 và
2011, 2020
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1: Th trng s cp cn h bán, quý 2 nm 2010
Hình 2: Ngun cung tim nng tng lai t nm 2010 tr đi
Hình 3: Tc đ tng trng GDP, doanh s bán l và tc đ tng trng bán l
TP.HCM theo nm
Hình 4: Vn FDI qua các nm
Hình 5: T trng lao đng trong hai ngành Nông lâm nghip và Xây dng
Hình 6: Ngun cung th trng cn h 2010F
Hình 7: T l đô th hóa
Hình 8: H s ICOR Vit Nam qua các thi k
MC LC
LI M U 1
U
CHNG 1: TNG QUAN V U T VÀO TH TRNG BT NG SN
12
1.1. Bt đng sn, hàng hóa bt đng sn và hot đng đu t kinh doanh bt
đng sn 12
1.1.1 Bt đng sn: 12
1.1.2 Hàng hóa bt đng sn: 12
1.1.3 Hot đng đu t kinh doanh bt đng sn: 13
1.2. Khái nim đu t, đc đim và vai trò ca đu t vào th trng bt đng
sn 14
1.2.1 Khái nim 14
1.2.2 c đim 14
1.2.3 Vai trò ca đu t vào th trng bt đng sn 15
1.2.4 S khác bit gia th trng bt đng sn so vi các th trng khác:16
1.3.Nhng nhân t tác đng đn thu hút đu t th trng bt đng sn 17
1.3.1 Nhng yu t tác đng thun li 17
1.3.2. Nhng bin đng bt li 22
1.4 Kinh nghim thu hút đu t vào th trng Bt đng sn M: 25
1.5 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam: 29
Kt lun chng 1 32
CHNG 2: THC TRNG U T VÀO TH TRNG BT NG SN
TI TP.HCM THI GIAN QUA 33
2.1.ánh giá thc trng đu t vào th trng bt đng sn ti TP.HCM thi
gian qua: 33
2.1.1 Tng quan v th trng bt đng sn Vit Nam 33
2.1.2 Th trng bt đng sn ti thành ph H Chí Minh 34
2.1.2.1. Th trng đt nn 38
2.1.2.2. Th trng cn h, nhà 40
2.1.2.3 Th trng vn phòng cho thuê 43
2.1.2.4. Th trng bt đng sn du lch 45
2.1.2.5. Th trng mt bng bán l 47
2.1.2.6. Th trng khu công nghip, khu ch xut 50
2.1.2.7. Dch v qun lý bt đng sn 51
2.2 Thc trng thu hút nhng ngun vn đu t vào th trng bt đng sn
TPHCM 52
2.2.1 u t nc ngoài 52
2.2.2 u t trong nc 53
2.2.3 Th trng tài chính: Th trng chng khóan, ngân hàng 53
2.2.4 H dân c 55
2.3. Mi tng quan gia th trng bt đng sn và th trng chng khoán56
2.4. Phân tích đim mnh, đim yu, c hi, thách thc, u đim, nhc đim và
nguyên nhân 59
Kt lun chng 2 68
CHNG 3: CÁC GII PHÁP NHM THU HÚT U T VÀO TH TRNG
BT NG SN TI TP.HCM 69
3.1. Trin vng Ngành Bt đng sn t nm 2011 đn nm 2020 69
3.1.1 Th trng đt nn 72
3.1.2 Th trng cn h 73
3.1.3 Th trng vn phòng cho thuê 73
3.1.4 Th trng mt bng bán l 73
3.1.5 Th trng bt đng sn du lch 74
3.2. Các gii pháp nhm thu hút đu t vào th trng bt đng sn ti
TP.HCM 74
3.2.1 Hoàn thin chính sách thu trên th trng bt đng sn ti Tp.HCM74
3.2.2. Các gii pháp thúc đy đu t trên th trng bt đng sn ti TP.HCM
76
3.2.2.1 Gii pháp v quy hoch 76
3.2.2.2 Gii pháp hoàn thin h thng pháp lut 78
3.2.2.3 Gii pháp qun lý ci cách hành chính 78
3.2.3. Các gii pháp gia tng ngun vn đu t cho th trng bt đng sn ti
TP.HCM 79
3.2.3.1. Gii pháp phát hành trái phiu Chính ph đ đu t và phát trin
c s h tng 79
3.2.3.2 Gii pháp đ tip tc thu hút ngun vn đu t nc ngoài FDI 79
3.2.3.3 Gii pháp phát trin th trng tài chính 81
3.2.3.4 Gii pháp phát trin các qu đu t 83
3.2.3.5 Gii pháp huy đng vn cá nhân 83
3.2.4. Gii pháp khuyn khích đu t phát trin các d án nhà cho ngi thu
nhp thp 84
3.2.5. Các gii pháp nhm đ đu t n đnh và bn vng vào th trng bt
đng sn 86
Kt lun chng 3 89
KT LUN 90
TÀI LIU THAM KHO 91
LI M U
Mc dù mi đc hình thành trong mt khon thi gian cha lâu nhng đn nay, th
trng bt đng sn Vit Nam nói chung và th trng bt đng sn TP.HCM nói riêng
đc đánh giá là rt giàu tim nng, có nhiu đóng góp tích cc vào phát trin kinh t
xã hi. Chính th trng bt đng sn đã góp phn thúc đy quá trình hin đi hóa và đô
th hóa, mang li nhiu gii pháp nhà cho các tng lp dân c, thu hút mnh m nhiu
ngun vn đu t cho nn kinh t. Có th nói th trng bt đng sn ngày càng đóng
vai trò v trí quan trng trong nn kinh t xã hi nc ta.
Tuy nhiên, th trng bt đng sn cng còn nhiu bt n, khá nhy cm vi nhng
tác đng xung quanh nh: bin đng giá ngoi t, giá vàng, lãi sut, dòng vn đu t
nc ngoài, s chu chuyn lung vn đu t qua li gia các th trng, bin đng trên
th trng chng khoán, các chính sách v tín dng, v đt đai, nhà , … ca Nhà nc
…thm chí nh hng bi nhng tin đn, tâm lý dân c. Th trng bt đng sn “nóng
st”, “đóng bng” không lng trc đc, giá tr bt đng sn cha phn ánh đúng giá
tr tht ca nó. Nn đu c tích tr đt đai vn gia tng, th trng bt đng sn phi
chính thc vn phát trin mnh, các nhà đu t bt đng sn gp nhiu khó khn v
vn, th tc hành chính phc tp, nhiu quy đnh pháp lý còn là rào cn đ doanh
nghip kinh doanh bt đng sn phát trin, cha tht s thu hút đu t vào th trng
bt đng sn.
Vi nhng n lc ca Nhà nc đã ban hành nhiu chính sách đ điu tit th
trng bt đng sn nhm hng th trng luôn đi theo mt qu đo lành mnh và là
đng lc phát trin nn kinh t. Tuy nhiên nhng tác đng tích cc t các chính sách
luôn đòi hi mt khon thi gian cn thit đ phát huy hiu qu và hn th na rt
nhiu chính sách đc ban hành, bt k mt quc gia nào, cng phi đánh đi nhng
li ích kinh t trc mt đ đt đc hiu qu lâu dài và bn vng. Hin nay nhng thay
đi v chính sách tài chính, chính sách tin t, tín dng, s thay đi các sc thu liên
quan đn bt đng sn cùng nhng tác đng ln t s mt cân đi cung cu trên th
trng bt đng sn, kèm theo đó là tình hình lm phát, s bt n ca kinh t toàn cu,
hin tng suy thoái th trng bt đng sn nhiu nc trên th gii đã khin th
trng bt đng sn ti TP.HCM t đu nm 2008 đn nay đã gp nhiu tr ngi. ng
trc thc trng đó, vic nghiên cu thc trng đu t bt đng sn tìm ra gii pháp đ
thu hút đu t tr li vào th trng bt đng sn ti TP.HCM là vic ht sc cp thit
trong thi đim này.
tài “THU HÚT U T VÀO TH TRNG BT NG SN TI
TP.H CHÍ MINH” đc tác gi thc hin vi mong mun tìm ra nhng yu t thun
li nào tác đng đn giá tr bt đng sn, nhng bin đng bt li nào tác đng đn thu
hút đu t vào th trng bt đng sn ti TP.HCM tác đng ca các nhân t này nh
th nào, t đó đ ra nhng gii pháp phù hp đ thu hút các nhà đu t đu t vào th
trng bt đng sn, đ giúp th trng bt đng sn TP.HCM vt qua nhng khó
khn hin ti, đng vng và phát trin mnh m trong thi gian sp ti.
i tng nghiên cu ca đ tài là th trng bt đng sn ti TP.HCM
Phm vi thi gian nghiên cu là giai đon t 2001 đn ht quý 2 nm 2010, trong
đó trng tâm là giai đon t đu nm 2007 đn ht Quý 2 nm 2010. ây là giai đon
có nhiu bin đng mnh trên th trng bt đng sn ti TP.HCM trong thi gian gn
đây.
Phng pháp nghiên cu: ch yu là phng pháp so sánh – đ so sánh s bin
đng trên th trng bt đng sn gia giai đon nghiên cu vi các giai đon trong quá
kh, phng pháp din dch và tng hp – làm c s cho vic làm rõ các thc trng và
đ xut các gii pháp nhm thu hút đu t vào th trng bt đng sn ti TP.HCM.
Ngoài ra tác gi còn tìm hiu, tóm lc nhng kt qu nghiên cu trc đó đ b sung
cho vic nghiên cu đ tài này.
B cc ca đ tài gm 3 chng:
Chng 1: TNG QUAN V THU HÚT U T VÀO TH TRNG BT
NG SN
Chng 2: THC TRNG U T VÀO TH TRNG BT NG SN TI
TP.HCM THI GIAN QUA
Chng 3: CÁC GII PHÁP NHM THU HÚT U T VÀO TH TRNG
BT NG SN TI TP.HCM
CHNG 1: TNG QUAN V THU HÚT U T VÀO TH TRNG
BT NG SN
1.1. Bt đng sn, hàng hóa bt đng sn và hot đng đu t kinh doanh bt
đng sn
1.1.1 Bt đng sn:
- “ Bt đng sn là các tài sn không di di đc bao gm: đt đai, nhà, công trình
xây dng gn lin vi đt đai, k c các tài sn gn lin vi nhà, công trình xây dng
đó; các tài sn khác gn lin vi đt đai và các tài sn khác do pháp lut quy đnh”
(Theo điu 181 B lut dân s nc ta)
- Th trng bt đng sn là ni din ra các giao dch mua bán và các giao dch khác
v bt đng sn.
1.1.2 Hàng hóa bt đng sn:
Theo lut kinh doanh bt đng sn s 63/2006/QH11 ngày 29 tháng 6 nm 2006 thì
các loi bt đng sn sau đc xem là hàng hóa và đc đa vào kinh doanh:
- Nhà, công trình xây dng theo quy đnh ca pháp lut v xây dng đc đa vào
kinh doanh, bao gm: công trình dân dng; công trình công nghip; công trình giao
thông; công trình thy li; công trình h tng k thut, tr mt s loi nhà, công trình
xây dng sau đây: nhà công v; tr s c quan nhà nc; công trình bí mt nhà nc;
công trình an ninh, quc phòng; công trình đc công nhn là di tích lch s, vn hóa,
danh lam thng cnh thuc s hu nhà nc và các công trình khác mà pháp lut không
cho phép kinh doanh.
- Quyn s dng đt đc tham gia th trng bt đng sn theo quy đnh ca pháp
lut v đt đai.
Bt đng sn là nhà, công trình xây dng và quyn s dng đt quy đnh trên phi
có đ điu kin sau:
- Nhà, công trình xây dng đa vào kinh doanh phi có các điu kin sau đây:
+ Thuc đi tng đc phép kinh doanh;
+ i vi nhà, công trình xây dng mi phi bo đm cht lng theo quy đnh ca
pháp lut v xây dng; đi vi nhà, công trình xây dng đã qua s dng thì yêu cu v
cht lng do các bên tha thun trong hp đng;
+ Không có tranh chp v quyn s hu;
+ không b kê biên đ thi hành án hoc đ chp hành quyt đnh hành chính ca c
quan nhà nc có thm quyn;
+ Không nm trong khu vc cm xây dng theo quy đnh ca pháp lut v xây
dng;
+ Có h s bao gm giy chng nhn quyn s hu nhà, công trình xây dng và
quyn s dng đt hoc giy t hp pháp chng minh quyn s hu, quyn s dng
theo quy đnh ca pháp lut đi vi nhà, công trình xây dng đã có sn; giy phép xây
dng hoc h s d án và thit k bn v thi công đã đc phê duyt đi vi nhà, công
trình đang xây dng; thit k bn v thi công, h s hoàn công và biên bn nghim thu
bàn giao đa vào s dng đi vi nhà, công trình xây dng thuc d án khu đô th mi,
d án khu nhà , d án h tng k thut khu công nghip cha có giy chng nhn
quyn s hu, quyn s dng; h s d án, thit k bn v thi công và tin đ xây dng
nhà, công trình xây dng đã đc phê duyt đi vi nhà, công trình xây dng hình
thành trong tng lai.
- Quyn s dng đt đa vào kinh doanh phi có các điu kin sau đây:
+ Thuc đi tng đc phép kinh doanh;
+ Có giy t hp pháp chng minh quyn s dng đt theo quy đnh ca pháp lut;
+ Không có tranh chp;
+ Trong thi hn s dng đt;
+ Không b kê biên đ thi hành án hoc đ chp hành quyt đnh hành chính ca c
quan nhà nc có thm quyn;
+ Trng hp chuyn nhng, cho thuê quyn s dng đt thc d án khu đô th
mi, d án khu nhà , d án h tng k thut khu công nghip thì phi có công trình h
tng tng ng vi ni dung và tin đ ca d án đã đc phê duyt.
1.1.3 Hot đng đu t kinh doanh bt đng sn:
Phm vi hot đng kinh doanh bt đng sn ca t chc, cá nhân trong nc
- T chc, cá nhân trong nc đc kinh doanh bt đng sn trong phm vi sau đây:
+ u t to lp nhà, công trình xây dng đ bán, cho thuê, cho thuê mua;
+ Mua nhà, công trình xây dng đ bán, cho thuê, cho thuê mua;
+ Thuê nhà, công trình xây dng đ cho thuê li;
+ u t ci to đt và đu t các công trình h tng trên đt thuê đ cho thuê đt đã
có h tng;
+ Nhn chuyn nhng quyn s dng đt, đu t công trình h tng đ chuyn
nhng, cho thuê; thuê quyn s dng đt đã có h tng đ cho thuê li.
- T chc, cá nhân trong nc và t chc, cá nhân nc ngoài, ngi Vit Nam đnh
c nc ngoài đc kinh doanh dch v bt đng sn trong phm vi sau đây:
+ Dch v môi gii bt đng sn;
- Dch v đnh giá bt đng sn;
- Dch v sàn giao dch bt đng sn;
- Dch v t vn bt đng sn;
- Dch v đu giá bt đng sn;
- Dch v qung cáo bt đng sn;
- Dch v qun lý bt đng sn.
1.2. Khái nim đu t, đc đim và vai trò ca đu t vào th trng bt đng
sn
1.2.1 Khái nim
u t kinh doanh bt đng sn là vic b vn đu t to lp, mua, nhn chuyn
nhng, thuê, thuê mua bt đng sn đ bán, chuyn nhng, cho thuê, cho thuê li,
cho thuê mua, …nhm mc đích sinh li.
u t kinh doanh bt đng sn nhm xây nhà đ bán đáp ng nhu cu nhà ca
ngi dân, va đáp ng nhu cu thuê vn phòng, kinh doanh thng mi, nhà hàng,
khách sn, thuê c s h tng đ xây dng hãng xng, nhà máy, …
1.2.2 c đim
- u t trung dài hn do tính cht đc bit ca hàng hóa bt đng sn mang li nu
đu t ngn thì là đu c
- Vn ln nhng linh hot có th cn 1 ln, nhiu ln theo tin đ d án, chu nh
hng chung ca nn kinh t trong tng giai đon ví d vic tng lãi sut, gim lãi sut,
nu vay mt ln mà s dng không ht thì vn phi tr lãi dn đn vic s dng vn
không hiu qu
- Li nhun nhiu nhng ri ro cao xut phát t bn thân th trng tim n nhiu
ri ro: đu c, tng giá o, mt cân đi cung cu, …
Mt khi th trng bt đng sn chuyn t tng nóng sang đóng bng, giá bt đng
sn s nhanh chóng b điu chnh gim, các giao dch v bt đng sn gn nh không có
làm cho các nhà đu t gp rt nhiu khó khn v tài chính thm chí có th b phá sn.
iu này làm cho kh nng thanh toán ca các khon tín dng ca ngi đi vay gp rt
nhiu khó khn có th mt luôn kh nng thanh toán.
Nu th trng tt, th trng chuyn t đóng bng sang nóng st, nhà đu t
chuyn bi thành thng, giá bt đng sn s nhanh chóng gia tng, li nhun ca nhà
đu t by gi là rt ln, mt li mt, hoc hai hoc ba, hoc …
1.2.3 Vai trò ca đu t vào th trng bt đng sn
Xut phát t vai trò quan trng ca th trng bt đng sn đi vi nn kinh t.
Trong điu kin Vit Nam có mt nn kinh t tng trng liên tc trong hn 10 nm
qua thì đu t vào bt đng sn càng có ý ngha thit thc trong vic phát trin th
trng bt đng sn t đó to điu kin cng hng cho nn kinh t phát trin bn
vng. C th:
- Khai thác trit đ các ngun vn nhàn ri: vn nhàn ri trong dân c s đc đu
t vào bt đng sn hng đn li nhun và hiu qu.
- u t vào th trng bt đng sn nhm phát trin th trng bt đng sn nhm
phát trin nn kinh t
- Góp phn đy nhanh tc đ đô th hóa đu t vào các d án nâng cp h tng, các
trung tâm thng mi, các tòa nhà cao tng, chung c ln… góp phn đy nhanh tc đ
đô th hóa trong quá trình công nghip hoá, hin đi hoá ca đt nc.
- Tng quy mô và li th cnh tranh cho doanh nghip: đu t m rng nhà xng
nhm tng quy mô và li th cnh tranh trong quá trình hi nhp.
- To điu kin cho ngi dân có điu kin sng tt hn: có điu kin nâng cp, xây
dng hay s hu nhà , n đnh cuc sng hn.
- Giúp nhà nc qun lý th trng bt đng sn: thông qua vic đu t ca các nhà
đu t, các doanh nghip nhà nc s có cách nhìn tng quát hn v s phát trin ca
th trng bt đng sn đ có cách điu tit hp lý trong điu kin phát trin đng b
gia các th trng.
1.2.4 S khác bit gia th trng bt đng sn so vi các th trng khác:
- Th trng bt đng sn thng hình thành và phát trin qua 4 cp đ: s khi, tp
trung hóa, tin t hóa và tài chính hóa
- Chu k dao đng ca th trng bt đng sn gm có 4 giai đon: phn vinh (sôi
đng), suy thoái (có du hiu chng li), tiêu điu (đóng bng) và phc hi (nóng dn
lên có th gây st).
- Th trng bt đng sn mang tính vùng, tính khu vc sâu sc và không tp trung,
tri rng trên khp các vùng min ca đt nc.
- Th trng bt đng sn chu s chi phi ca yu t pháp lut.
- Th trng bt đng sn là mt dng th trng không hoàn ho (thông tin không
đy đ, thiu 1 s t chc ca th trng).
- Th trng bt đng sn có mi liên h mt thit vi th trng vn và tài chính.
ng thái phát trin ca th trng này tác đng ti nhiu loi th trng trong nn kinh
t.
Bt đng sn là tài sn đu t trên đt bao gm c giá tr đt đai sau khi đã đc đu
t. Mà đu t to lp BS thng s dng mt lng vn ln vi thi gian hình thành
BS cng nh thu hi ngun vn dài. Khi BS tham gia lu thông trên th trng
BS, các giá tr cng nh các quyn v BS đc đem ra trao đi, mua bán, kinh
doanh, v.v…gii quyt vn đ lu thông tin t, thu hi vn đu t và mang li li
nhun cho các bên giao dch. iu này chng t th trng BS là đu ra quan trng
ca th trng vn.
Ngc li, th trng BS hot đng tt là c s đ huy đng đc ngun tài chính
ln cho phát trin kinh t thông qua th chp và gii ngân
Ngoài ra, th trng BS còn có quan h trc tip vi th trng xây dng và qua
đó mà bc cu ti các th trng vt liu xây dng và đ trang trí ni ngoi tht, th
trng lao đng, v.v…dao đng ca th trng này có nh hng lan ta ti s phát
trin n đnh ca nn kinh t quc dân.
1.3.Nhng nhân t tác đng đn thu hút đu t th trng bt đng sn
1.3.1 Nhng yu t tác đng thun li
Cng nh đu t vào các th trng khác, đu t vào th trng bt đng sn cng
chu s nh hng ca các yu t kinh t, chính tr, xã hi, dân c…Tuy nhiên, s nh
hng ca các yu t này đn s thu hút đu t vào th trng bt đng sn li có
nhng đc đim, biu hin riêng, c th:
- S phát trin kinh t:
Phát trin kinh t ca mt nc tt yu làm gia tng các nhu cu s dng đt trong
các lnh vc sn xut, nht là lnh vc sn xut phi nông nghip, vn đ này đòi hi
phi có quá trình chuyn dch đt s dng trong hot đng sn xut nông - lâm nghip
sang s dng vào mc đích công nghip - thng mi - dch v, đng thái này đã làm
gia tng các giao dch v bt đng sn và to s phát trin cho th trng bt đng sn.
Mt khác, s phát trin kinh t cng đng thi là quá trình phát trin ca khoa hc, k
thut và công ngh tác đng trc tip vào vic to lp, thay th, ci to hàng hoá bt
đng sn phù hp vi yêu cu mi ca nn kinh t và xã hi.
- Dân s
Trc ht, tng dân s cng đng ngha vi tng các nhu cu v các loi hàng hoá
trên th trng, các ngành sn xut đòi hi phi m rng, phát trin v quy mô t đó
làm tng nhu cu v s dng đt. Tuy nhiên, do đt đai gii hn và tn ti quá trình dch
chuyn đt sn xut nông nghip sang s dng vào các mc đích phi nông nghip khác
nên luôn có nhng sc ép nhu cu ln đòi hi phi đc gii quyt thông qua th trng
là ch yu. Tip đó, s gia tng dân s là mt áp lc ln làm tng nhu cu s dng nhà
, đt , đng thi cng làm tng các nhu cu v hot đng xã hi, dch v, thng mi,
nhu cu khám cha bnh, giáo dc, các hot đng vui chi, gii trí, th dc th thao…,
nhng nhu cu này đu là nhng nhân t làm gia tng cu v bt đng sn, nht là các
bt đng sn ti các khu vc dân c, trung tâm thng mi, dch v.
- Pháp lut
Pháp lut có th đc xem là yu t tác đng có tính cht quyt đnh đn s thu hút
đu t vào th trng bt đng sn biu hin qua nhng quy đnh pháp lut v quyn
mua, bán, cho thuê, th chp, góp vn liên doanh…. bng bt đng sn. Thc t cho
thy, yu t này có th thúc đy, hn ch hoc có th xóa b s tn ti ca th trng
bt đng sn do tính cht đc bit ca hàng hóa bt đng sn là gn lin vi đt đai, mà
điu này luôn đc Nhà nc mi thi k (tr công xã nguyên thy) nm quyn điu
chnh.
- Chính sách kinh t:
Chính sách kinh t ca Chính ph Trung ng và Chính quyn a phng cng là
nhân t nhy cm nh hng đn th trng bt đng sn. Trc ht, nhng chính sách
khuyn khích sn xut theo vùng, khu vc kinh t s đi kèm vi k hoch quy hoch
phát trin vùng, các quy hoch này thc cht s xác đnh và xác đnh li mc đích s
dng đt, t đó nhng khu vc, vùng nào nm trong quy hoch chuyn mc đích s
dng đt t sn xut nông nghip sang sn xut và hot đng công nghip hoc nm
trong quy hoch xây dng khu đô th mi, các khu trung tâm thng mi, dch v,…s
đng thi làm gia tng các đn v sn xut kinh doanh, gia tng dân s t đó làm tng
nhu cu v bt đng sn, thúc đy tng các chng loi hàng hóa và giao dch bt đng
sn trên th trng. Ngc li, nhng vùng, khu vc không đc Chính ph Trung
ng, a phng chú trng đu t phát trin kinh t do yu t vùng không thích hp
cho mc tiêu phát trin kinh t thì nhìn chung cu bt đng sn cho hot đng sn xut
kinh doanh, cho nhu cu nhà , đt ca dân c không đc kích thích, đng ngha vi
giao dch trên th trng bt đng sn s trm lng, nh hng đn s thu hút đu t và
tc đ phát trin ca th trng bt đng sn ti khu vc, vùng tng ng.
- Các chính sách khác có tác đng trc tip nh:
• Chính sách cho phép Vit kiu mua bt đng sn ti Vit Nam.
• Chính sách cho phép nhng ngi không có h khu thành ph đc mua nhà ti
thành ph.
• Chính sách tín dng đi vi hot đng đu t vào lnh vc bt đng sn
• Chính sách tài chính áp dng đi vi nhng ngi đc nhà nc giao đt, cho
thuê đt…
• Các chính sách thu ca Nhà nc đi vi bt đng sn
- Phong tc đa phng:
Tp quán, truyn thng là nhng yu t mang tính nhân vn ca th trng bt đng
sn. Tp quán, truyn thng nh hng trc tip vào cách tin hành thc hin các giao
dch mua, bán, thuê mn, th chp…trên th trng bt đng sn, nó có tác dng đy
nhanh hoc làm hn ch các v giao dch, nó đm bo đ tin cy gia các bên mua-bán,
thuê-cho thuê,…; nó cng có tác dng làm đy nhanh hoc chm tin trình thanh toán
gia các bên vi nhau. Trong khi đó, th hiu li tác đng đn th trng bt đng sn
trên hai khía cnh ch yu sau, mt là, th hiu v v trí bt đng sn đâu, môi trng
xung quanh th nào, v trí trung tâm hay xa trung tâm, v trí có th dùng làm ch kinh
doanh hay ch dùng đ , hình dng mt lô đt ti u khi nó tho mãn mt loi nhu
cu c th ca đa s dân c trong vùng, đa hình, phng hng ca bt đng sn phù
hp vi tính cht s dng c th ca ngi có nhu cu; hai là, th hiu v kin trúc, kiu
dáng, tính hin đi, c đin… cng là nhng nhân t trc tip làm nh hng đn cung
và cu hàng hoá trên th trng bt đng sn.
- Ngun vn – ngun tài tr cho đu t vào bt đng sn:
Khi bt đu mt k hoch đu t, nhà đu t phi hoch đnh vn đu t t ngun
nào t ngun vn t có, t vay ngân hàng, t huy đng t khách hàng, t hp tác liên
danh liên kt, phát hành trái phiu, c phiu hay xây dng BT, … t l mi loi chim
bao nhiêu phn trm trong c cu vn, huy đng khi nào, và khi nào thu hi vn, chi
phí s dng vn cao hay thp, phù hp hay không phù hp…các chính sách h tr
ngun vn đu t nh th nào, … hoch đnh đc ngun vn tài tr nhà đu t s
mnh dn quyt đnh đu t hay không?
Ngun vn cho th trng bt đng sn là ngun vn cung cp cho th trng đt
đai, nhà , các d án khu dân c, các d án cao c chung c, cao c vn phòng, khu
công nghip, khu ch xut ….
Ngun vn cho th trng bt đng sn là mt trong nhng yu t quan trng quyt
đnh lng cung cho th trng bt đng sn. Thông thng ngun vn cho th trng
bt đng sn đc hình thành t các ngun ch yu sau: vn t ngân hàng mà các
doanh nhip kinh doanh bt đng sn vay; vn huy đng trc t các nhà đu t cá
nhân hoc t chc đ trin khai mt d án bt đng sn; vn t các qu đu t; vn t
th trng tài chính.
Ngun vn nhà nc: bao gm hai ngun vn t Trung ng và vn ca đa
phng. Ngun vn này ch yu là vn đu t vào các hng mc c s h tng nh
giao thông, cu đng, h thng đin, h thng cp thoát nc, cây xanh, v sinh môi
trng…,k đn là đu t vào các công trình công cng; vn đu t cho khu dân c tái
đnh c b gii ta t các công trình công cng; vn cho khu nhà cho ngi có thu
nhp thp;vn tài tr tín dng cho ngi dân đ mua nhà,…
Ngun vn ca các ch đu t: khi trin khai mt d án đu t bt đng sn,
ngun tài chính đòi hi đi vi nhà đu t gm có tin mua đt, chi phí v th tc pháp
lý,chi phí đn bù gii ta, chi phí xây dng,… gi chung là vn đu t cho d án.
trin khai thành công d án bt đng sn nhà đu t phi có ti thiu 30% trên tng vn
thì d án mi kh thi, ngun vn này bt buc nhà đu t phi có.
Ngun vn t ngân hàng: các doanh nghip kinh doanh bt đng sn khi thc
hin mt d án đu t bt đng sn thng s dng ngun vn vay t các ngân hàng.
Lng vn doanh nghip vay t ngân hàng ph thuc rt nhiu vào phng án kinh
doanh ca doanh nghip, ph thuc vào phng thc thanh toán, uy tín ca nhà đu t
cng nh tài sn th chp và tình trng pháp lý ca d án.
Ngun vn huy đng trc t các nhà đu t các nhân hoc t chc: đ trin khai
mt d án đu t bt đng sn doanh nghip kinh doanh bt đng sn thng huy đng
vn ng trc ca các nhà đu t bng hình thc hp đng hp tác kinh doanh đi vi
t chc hay hp đng ha bán đi vi nhà đu t cá nhân. Ngha là nhà kinh doanh bt
đng sn s dng ngun này đ thc hin d án bt đng sn,sau khi d án hoàn thành
mi thc hin hp đng hp tác đu t hay hp đng ha bán cho nhà đu t.
Ngun vn t các qu đu t: các qu đu t s dng ngun vn ca mình đ
thc hin tác nghip đu t vào nhiu lnh vc khác nhau theo t l tính toán nh đu t
vào th trng chng khoán, th trng tin t hay th trng bt đng sn. Ngun vn
các qu đu t s dng đ đu t vào th trng bt đng sn thng chim t trng
cao.
Ngun vn t th trng tài chính: trên th trng tài chính s cp ngun vn
này đc th hin vic các công ty c phn bt đng sn phát hành c phiu huy đng
vn kinh doanh. Trên th trng tài chính th cp ngun vn này đc th hin nhà
đu t b tin đu t vào c phiu ca các công ty c phn bt đng sn giao dch trên
sàn giao dch chng khoán.
- Li nhun t vic đu t vào bt đng sn:
Kh nng mang li thu nhp t bt đng sn: mc thu nhp hàng nm t bt đng
sn mang li s có nh hng quan trng đn s thu hút đu t vào bt đng sn đó.
Khi kh nng to ra thu nhp t bt đng sn càng cao thì có s thu hút càng cao và
ngc li.
- C s h tng gn lin vi bt đng sn:
nh h thng đin, nc, v sinh, thông tin liên lc. H thng tin nghi càng đy đ
và cht lng càng tt thì thu hút đu t vào bt đng sn càng gia tng.
- Các yu t thuc v kinh t v mô:
ó là các yu t kinh t liên quan nh: Tình hình cung cu bt đng sn, mc đ
tng trng GDP hàng nm, thu nhp bình quân hàng nm ca ngi dân trong vùng,
kh nng đáp ng nhu cu tín dng ca h thng tín dng trong vùng …
Vic xác đnh các yu t tác đng đn thu hút đu t vào bt đng sn là rt quan
trng, chính thông qua vic phân tích, x lý và đánh giá đúng các yu t này là c s đ
xác đnh hiu qu đu t vào bt đng sn đ đi đn quyt đnh cui cùng có đu t vào
bt đng sn hay không?
Trong giai đon hin nay, yu t vn và chính sách hin đóng vai trò quan trng,
nh hng ln ti thu hút đu t vào th trng bt đng sn.
1.3.2. Nhng bin đng bt li – ri ro
- Lãi sut ngân hàng
Chính sách lãi sut là mt trong nhng công c điu tit nn kinh t, đc bit là đi
vi nn kinh t mà tín dng còn đóng vai trò cc k quan trng đi vi vic cp vn
cho hot đng kinh doanh.
Trong điu kin nn kinh t Vit Nam nhng nm qua, do th trng tài chính ngân
hàng đang trong quá trình ci t, sp xp đ hi nhp, do đó còn tn ti nhiu bt cp,
trong đó có vic chy đua lãi sut gia các ngân hàng đ thu hút lng tin gi và cho
vay, chính điu này to ra ri ro cho doanh nghip, nht là các doanh nghip hot đng
trong lnh vc bt đng sn khi đa s các d án bán ra điu do ngân hàng h tr vay
vn. Thc t vn đu t vào th trng bt đng sn phn ln là vn vay t các ngân
hàng, do đó s bin đng ln ca lãi sut cng là mt trong nhng yu t dn đn quyt
đnh vic đu t vào th trng bt đng sn. Có th nói th trng bt đng sn trm
lng và vng ngi mua trong thi gian gn đây bt ngun t chính sách ca ngân hàng
nâng cao lãi sut cho vay và tht cht tín dng trong lnh vc bt đng sn.
Lnh vc đu t bt đng sn là lnh vc đu t d tn thng bi tính khó d đoán.
Yu t đu c, làm giá dn đn giá bt đng sn tng o luôn ng tr trên th trng bt
đng sn. K hn cho vay bt đng sn rt dài, phn ln t 3 nm đn 10 nm, thm chí
đn 25 nm, trong đó nhiu khon vay có 3 nm ân hn không tr tin gc, ch tr lãi.
Trong khi đa s ngun huy đng tin gi có k hn ca các Ngân hàng thng mi
chim đn hn 50% là ngn hn. iu này th hin rõ kh nng thanh khon ca Ngân
hàng khá thp nu duy trì vic ly ngn nuôi dài.
Cng chính do thi hn cho vay bt đng sn thng là trung và dài hn, nên nu lãi
sut cho vay bt đng sn không linh hot, không tính đn tính kh bin ca th trng
s d dn đn ri ro thua l do huy đng lãi sut cao nhng cho vay lãi sut thp. Thc
t, th trng cho vay ca Vit Nam trong nm 2008 đã chng minh, có nhng thi
đim lãi sut đã có s bin đng đt bin, tng trên 50% so vi đu nm 2008. Và đã có
trng hp mt s Ngân hàng đã gp ri ro lãi sut đi vi các khon cho vay bt đng
sn do không th điu chnh lãi sut trong hp đng đã đc c đnh trc đó. ng
thi, s bin đng theo hng tng cao ca lãi sut đã gây khó khn cho ngi đi vay
bi phi gánh chu áp lc tr lãi tng cao tng ng. iu này nh hng ln đn tính
kh thi ca phng án vay ban đu do chi phí đi lên đt bin, nh hng đn kh nng
tr n ca ngi đi vay có th dn đn mt kh nng thanh toán.
nh hng t tình hình lm phát ca nn kinh t vi chi phí tiêu dùng tng cao, chi
phí đu t tng cao nh hng đn kh nng tr n ca ngi đi vay. S khan him ca
th trng ngun vn do tác đng ca nhng chính sách kim ch lm phát ca Nhà
nc dn đn trng hp vn tín dng khan him hoc có lãi sut khá cao làm tng chi
phí cho ngi đi vay
bình n th trng, hn ch lm phát chính ph đã ra hàng lot các chính sách
điu chnh lãi sut: tng t l d tr bt buc ca các ngân hàng thng mi, tng lãi
sut tái chit khu, tng lãi sut trn cho vay ti đa, không cho vay đu t bt đng sn
vì các khon vay này là dài hn, lng tin tung ra lu thông nhiu làm mt giá đng
tin đy giá bt đng sn lên càng cao, mt khác tng t l d tr bt buc lên cao đng
ngha vi vic rút v trong lu thông mt lng tin ln, Ngân hàng nhà nc đã làm
cho lãi sut cho vay b đy lên cao. Khi lãi sut c bn đc áp dng các ngân hàng
đc phép huy đng vn t mc lãi sut c bn tr lên và không đc vt quá lãi sut
trn cho vay, theo c ch ngân hàng t cân đi điu chnh. iu này nh hng rt ln
đn th trng bt đng sn vì tin đ đu t bt đng sn thì gi ngân hàng tt hn va
an tâm va thanh khon va hng lãi sut cao, ….
- T giá
Vit Nam đang s dng c ch t giá th ni có s qun lý ca nhà nc. Tuy nhiên
trong giai đon hi nhp kinh t toàn cu sau khi gia nhp t chc thng mi thì t giá
VND so vi mt ngoi t nào đó ít nhiu cng b nh hng theo th gii. Ti th
trng Vit Nam đa phn giao dch ngoi t din ra là USD. Các ch đu t d án kinh
doanh bt đng sn TP.HCM hin nay thng ký hp đng xây dng, t vn hay thit
k d án, … Mua bán cn h, cho thuê vn phòng, cho thuê khu công nghip bng
USD, do đó bin đng t giá s nh hng rt ln đn vic chi tr hay doanh thu kinh
doanh bt đng sn.
- Giá vàng
Vàng t lâu là bn v là vt ngang giá chung cho tt c các hàng hóa khác. Trong
kinh doanh bt đng sn vàng thng đc dùng đ đo giá tr và dùng đ giao dch mua
bán, vàng gn nh là phng thc quy đi chính trong giao dch mua bán bt đng sn.
Do đó bin đng giá vàng cng nh hng ln đn giao dch bt đng sn. Giá vàng
Vit Nam b nh hng ln bi giá vàng th gii, giá vàng th gii li b nh hng bi
giá xng du.
- Giá xng du
Vit Nam là nc nhp khu hoàn toàn xng du thành phm, xut du thô và nhp
thành phm. vì vy s gia tng giá xng du trên th trng th gii cng kéo theo s
gia tng liên tc giá xng du ti Vit Nam.
Do xng du là yu t đu vào ca hu nh tt c các ngành kinh t khác nên giá
xng du tng trong điu kin các yu t khác không đi s kéo theo giá đu ra sn
phm tng lên dn đn ch s giá tiêu dùng giá c nói chung gia tng. Giá c th trng
không n đnh, lm phát mc cao gây nh hng đn c nn kinh t, giá xng du là
nhân t gián tip làm cho giá c th trng bt đng sn tng đt bin trong thi gian
qua.
- Giá c các dch v liên quan quá trình s dng bt đng sn, bin đng bt li
trong giá c các nguyên liu đu vào ca th trng bt đng sn
Giá st thép và vt liu xây dng
St thép, vt liu xây dng là yu t đu vào quan trng nht ca ngành kinh doanh
xây dng bt đng sn, s bin đng v giá c các yu t đu vào này s nh hng rt
ln đn giá thành xây dng, giá bán, nh hng đn chi phí nhà thu xây dng, cht
lng công trình, … Các yu t này cng nh hng đn quyt đnh đu t ca các nhà
kinh doanh bt đng sn.
- Chính sách, pháp lut, s tác đng ca Nhà nc
Các quy đnh điu tit th trng bt đng sn hin nay cha rõ ràng, đng b. C
th, các quy đnh cm bán nn đt ca Ngh đnh 181 làm cho vic huy đng vn ca
ch đu t gp khó khn, đc bit khi ch đu t d án ln cn có c ch huy đng vn
linh hot, không ch da vào vn t có và vn Ngân hàng. Trong khi đó, mt lot vn
đ v điu kin pháp lý đ chp nhn, đnh giá tài sn đm bo cng nh đng ký giao
dch bo đm, công chng hp đng bo đm bng quyn s dng đt và tài sn gn
lin vi đt, x lý tài sn đm bo đ thu hi n cng làm gia tng mc đ ri ro và
hn ch hot đng cho vay bt đng sn ca Ngân hàng.
Cm bán nn dn đn vic mua nn cng không đc mua, hn ch thu hút đu t
Nhng quy đnh liên quan đn vic quy hoch, s dng đt còn cng knh. Các
bc tin hành bi thng, gii to đ thc hin các d án đu t bt đng sn còn kéo
dài làm nh hng đn tin đ thc hin d án.
Các công ty, doanh nghip hn ch hoc không còn mun, hng thú đu t vào các
d án bt đng sn do không có li, không có vn, nu vay thì tình hình kinh t xã hi
khó khn, có th mt kh nng thanh toán, n nn chng cht, phá sn doanh nghip =>
chuyn lnh vc ngành ngh kinh doanh khác, nhiu nhà đu t rút khi th trng bt
đng sn.
Th trng bt đng sn Vit Nam tuy đã có Lut t ai (nm 2003), Lut nhà
(nm 2005), Lut kinh doanh bt đng sn (nm 2006) điu tit và chi phi nhng th
trng vn hot đng t phát, lúc giao dch tht nhiu, giá c tht cao, lúc đóng bng
hu nh không có giao dch. Thc t cho thy các bin đng t giá, lãi sut, giá vàng,
giá xng du, giá st thép, vt liu xây dng có tác đng rt ln đn các nhà đu t kinh
doanh bt đng sn, nhiu nhà đu t li quá nhiu hoc thua l quá nhiu.
1.4 Kinh nghim thu hút đu t vào th trng Bt đng sn M:
Th trng Bt đng sn M ngày nay rt phát trin nh vào nhng chính sách
thúc đy th trng. Trong đó, hai chính sách đóng vai trò quan trng nhm kích thích
th trng phát trin là chính sách v thu, chính sách tín dng đ đu t và phát trin
th trng Bt đng sn, và chính sách phát trin nhà cho ngi thu nhp thp.
* Vi chính sách thu, do th trng bt đng sn M phát trin mnh và hoàn
thin nên chính sách thu cho th trng này cng rt thoáng và linh hot theo tng tiu