TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008 
 
NGHIÊN CU CH  TI NH GIT THÍCH HP 
CHO CÂY CÀ CHUA 
RESEARCH ON SUITABLE DRIP IRRIGATION SCHEDULE 
FOR TOMATO 
 
ThS. Trn Thái Hùng
 
 
TĨM TT 
Ti nh git là mt dng c bn ca ti tit kim nc. Các nghiên 
cu v ch đ ti nh git trc đây đã khơng chú ý nhiu ti vic 
nghiên cu và tính tốn chi tit v ch đ ti thích hp nh chu k 
ti và lng nc ti hp lý theo tng giai đon sinh trng ca cây. 
Thc nghim nghiên cu ch đ ti nh thích hp cho cà chua đc 
thc hin ti khu ti tit kim nc, i hc H Hi, Thành ph 
Nam Kinh, Trung Quc t tháng 2 đn tháng 7 - 2007 đã góp phn 
đánh giá hiu qu ca k thut ti nh git đi vi vic s dng nc, 
s phát trin và tng nng sut cây trng, đc bit là đ thit lp ch 
đ nh git thích hp cho cây cà chua theo các giai đon sinh trng. 
 
ABSTRACT 
Drip Irrigation Technique is a basic form of Water Saving Irrigation. 
Previous researches of drip irrigation technique were not paid more 
attentions in detailed calculating and researching on suitable schedule 
as appropriate drip irrigation frequency and water amount by each 
growing stage. 
The experimental research on suitable drip irrigation schedule for 
tomato was carried out in the Water Saving Park of Ho Hai University, 
Nanjing City, China from February to July, 2007 to contribute in 
assessing effect of drip irrigation technique for water utilization issue, 
crop development and productivity, especially to find suitable drip 
irrigation schedule for tomato by growing stages.   
I. T VN  
K thut ti tit kim nc là k thut cung cp nc hiu qu, góp phn 
nâng cao nng sut và cht lng cây trng mt cách đáng k. K thut t
i nh 
git là mt dng c bn ca ti tit kim nc mà khu vc r cây trng đc 
cung cp nc trc tip và liên tc di dng các git nc t thit b to git đt 
trên mt đt. Vic thc hin ti nh git ph thuc rt ít vào các yu t t nhiên 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 173  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
nh đa hình dc và chia ct, thành phn và cu trúc đt, nhit đ và đc bit là 
khơng b tác đng bi gió nh ti phun ma. Hin nay, u cu phát trin cơng 
ngh ti tit kim nc là rt cn thit, nó mang li hiu qu kinh t cao và m 
ra trin vng rt ln đi vi vic phát trin cây cơng nghip, cây n qu, rau màu 
và các loi cây có giá tr kinh t cao. 
Các nghiên cu trc đây v k thut ti nh git đã khơng chú ý nhiu 
ti vic nghiên cu và tính tốn chi tit v ch đ ti thích hp nh chu k ti 
và lng nc ti hp lý theo tng giai đon sinh trng ca cây. Vì th nghiên 
cu này đc thc hin nhm tha mãn nhng vn đ còn tn ti trên, vi vic 
tính tốn lng nc ti da trên c s kt hp gia bc thốt hi nc cây 
trng (đc tính tốn t kt qu đo đc bc thốt hi nc hàng ngày) và hình 
thái bên ngồi theo tng giai đon sinh trng ca cây cà chua. 
II. NI DUNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 
II.1. Mc tiêu nghiên cu 
(1) Phân tích và đánh giá nh hng tích cc ca k thut ti nh git 
đi vi s phát trin, nng sut và cht lng ca cây cà chua. Xác 
đnh nng sut và s phát trin tt nht cng nh hiu qu s dng 
nc. 
(2) Phân tích và xác đnh ch đ ti nh git thích hp cho cây cà chua 
bao gm: chu k ti và lng nc ti theo tng giai đon sinh 
trng ca cây. 
(3) Phân tích và đánh giá nhng tin b ca k thut ti nh git cng 
nh s hn ch cn đc khc phc đi vi phát trin sn xut nơng 
nghip. 
II.2. Phng pháp nghiên cu 
Tip cn thc tin mt cách h thng, tồn din và tng hp, kt hp vi 
vic k tha khoa hc k thut hin đi, các phng pháp qun lý tài ngun 
nc và đa mc tiêu các mơ hình khai thác s dng hiu qu ngun nc đ phát 
trin kinh t xã hi và bo v mơi trng bn vng. K thut nghiên cu s dng 
máy móc, thit b thit lp mơ hình thc nghim, đo đc, lu gi và phân tích d 
liu ngồi hin trng và trong phòng thí nghim, tính tốn nhu cu nc ti 
cho cây trng.     
174 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008      
               Hình 1: S đ logic cách tip cn phng pháp và k thut nghiên cu  
II.3. Mơ t hin trng thc nghim 
 Mơ hình thc nghim đc thc hin ti khu ti tit kim nc, i hc 
H Hi, thành ph Nam Kinh, Trung Quc t tháng 2 đn tháng 7 nm 2007. 
Khu vc này thuc phía bc vùng khí hu cn nhit đi gió mùa, có 4 mùa rõ 
ràng. Nhit đ trung bình nm là 16
o
C; thi gian nng t 6h30 ti 17h30; s ngày 
ma hàng nm khong 117 ngày, tng lng ma nm trung bình là 1.106mm; 
đ m khơng khí trung bình ln nht 81%. 
 t có cu trúc thuc loi đt cht và nng, màu hi vàng và sáng. Khi đt 
khơ, trên b mt đt xut hin nhiu vt nt. 
Bng 1: c tính ca tng đt t 0 – 0,3m 
Hng mc c tính Hng mc c tính 
Loi đt t tht pha sét
 m ti đa đng rung 
(%) 
25,8 
Dung trng ln nht 
(g/cm
3
) 
1,35 pH 6,4 
Các c s khoa hc phc v cho vic nghiên cu 
ch đ
 
t
i nh 
g
i
t
thích h
p
 cho câ
y
 cà chua 
Q trình quy hoch và thit k mơ hình thc nghiêm 
ch đ
t
inh
g
i
t
thích h
p
 cho câ
y
 cà chua 
Xác đnh thơng s k thut c bn 
ca k thut ti nh git 
 xut và la chn mơ hình thc nghim phù hp 
ca k thut ti nh git 
THIT LP MƠ HÌNH THC NGHIM 
NGHIÊN CU CH  TI NH GIT THÍCH HP CHO CÂY CÀ CHUA 
Các điu kin t 
nhiên (khí hu, th 
nhng, tài ngun 
đt-nc…) 
Phng pháp và k 
thut nghiên cu và 
tính tốn. 
Thit k, xây dng và 
qun lý khai thác các 
cơng trình phc v cp 
nc cho cây trng. K 
thut sn xut nơng 
nghip và tiêu chun v 
ch
t ln
g
 sn 
p
h
m  
Theo nhu cu cp 
nc ca cây 
trng   
Theo các điu kin 
thi tit, gii hn 
đ m ti u 
Theo u cu s 
dng tng hp 
ngun nc và bo 
v mơi trng sinh 
thái bn vng 
N
k
hu cu phát trin 
inh t-xã hi, khai 
c và s dng hp 
m bo v tài 
ngun đt nc 
thá
lý nh
Tng quan, khái nim, đnh ngha 
c đim k thut ca 
k
thut 
t
i tit kim n
c 
K THUT 
TI NH GIT 
Xác đnh li các ch tiêu cp nc 
cho cây trng 
Gii pháp cp nc cho cây trng 
bng khoa hc k thut hin đi 
Tài ngun đt - nc đang b khai thác 
cn kit, ngun n
c b ơ nhi
m
THC HIN K THUT TI TIT KIM NC 
LÀ GII PHÁP HP LÝ NHT 
Quan trc và đo đc thí nghim 
Tng hp và phân tích s liu 
KT QU 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 175  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
II.4. Thit k và xây dng mơ hình thc nghim 
Trên c s đc đim thi tit, loi đt, loi cây trng, thit b và phng 
pháp ti, mơ hình thc nghim đc thit k và thit lp vi 3 chu k và 3 mc 
ti khác nhau, do vy có 9 lơ thc nghim và 1 lơ dùng đ so sánh đi chng. 
i vi lơ đi chng, lng nc ti đc tính tốn và ti theo phng pháp 
ti c truyn vi chu k 4 ngày. 
Bng 2: Thit k thc nghim ca ch đ ti nh git cho cây cà chua 
Chu k ti
Mc nc ti 
A 
(2 ngày) 
B 
(3 ngày) 
C 
(4 ngày) 
Ti c truyn 
(4 ngày) 
a (Nhiu nc: 1,2Dirr) Lơ 1 - Aa Lơ 4 - Ba Lơ 7 - Ca 
b (Trung bình: 1,0Dirr) Lơ 2 - Ab Lơ 5 - Bb Lơ 8 - Cb 
c (Ít nc: 0,8Dirr) Lơ 3 - Ac Lơ 6 - Bc Lơ 9 - Cc 
Lơ 10 - CT  
Lơ thí nghim có kích thc: chiu dài 6,0m, chiu rng 1,0m; kích thc 
li đi gia 2 lung có chiu rng 0,3m và đ sâu 0,2m tính t mt lung. B mt 
lung đc thit lp vi cùng mt cao đ. ng kính ng chính 25mm, ng 
nhánh 15mm. Mi ng nhánh có 16 vòi nh git đc đt sát vi gc cây, 
khong cách gia các vòi là 0,4m. 
S dng ging cà chua Beidousan-F1 cho mơ hình thc nghim. Thi gian 
gieo: 25-2-2007, trng vào lơ: 27-3-2007. Trong mi lơ có 2 hàng cà chua vi 16 
cây/hàng và đc chia thành 3 phn; mi phn chn 3 cây đ quan trc và đo đc. 
II.5. Tính tốn nhu cu nc ti cho cây cà chua 
Nhu cu nc ti cho cây trng đc tính tốn theo phng pháp Penman 
t kt qu đo đc bc thốt hi nc hàng ngày. Thit lp h s nhu cu nc (Tg) 
đc theo tng giai đon sinh trng và hình thái bên ngồi ca cây trng. 
Bc thốt hi nc mt rung đc tính tốn nh sau:  
Kpan*ETpanET
=
 (mm) (2.1) 
Bc thốt hi nc mt lá đc tính tốn vào thi đim cc đi: 
ET*)
100
S
1,0(ETo +=
 (mm) (2.2) 
Nhu cu nc tính tốn cho cây cà chua theo k thut ti nh git: 
ETo*TgDirr
=
 (mm) (2.3) 
176 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008 
 Lng nc đ khng ch ti cho tng lơ thc nghim: 
 W(i) = m(i) * Dirr (mm) (2.4)  
Trong đó: 
 ETpan: Bc thốt hi nc hàng ngày ti thit b đo đc
 (mm). 
 Kpan: H s Penman. 
S: T l hình chiu thng đng ca tán lá cây trên mt đt trên 
mt đt ti thi đim cc đi (%). 
Tg: H s nhu cu nc theo tng giai đon sinh trng ca cây. 
 m(i) : H s thit lp mc nc ti. 
m
1 = 1,2 (nhiu nc); m2 = 1,0 (trung bình); m3 = 0,8 (ít nc). 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 177  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008              
                  178 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
III. KT QU VÀ THO LUN 
III.1. Lng nc ti cho cây trng trong mùa v 
 Tng lng nc ti cho cây trng tồn mùa v th hin trong bng 3 và 
hình 3. T kt qu thc nghim d dàng nhn thy tng lng nc ti ca k 
thut ti nh git ca tng lơ (t lơ 1 đn lơ 9) đu thp hn tng lng nc 
ti ca phng pháp ti c truyn (lơ 10). C th nh sau: 
 - Mc ti nhiu nc: Lng nc ti so sánh vi Lơ 10 (100%) ca 
lơ 1 bng 83,37% (tit kim 45,616mm), lơ 4 bng 83,55% (tit kim 45,136mm) 
và lơ 7 bng 83,42% (tit kim 45,472mm). 
- Mc ti trung bình: Lng nc ti so sánh vi Lơ 10 (100%) ca lơ 
2 bng 71,50% (tit kim 78,180mm), Lơ 5 bng 71,65% (tit kim 77,780mm) 
và lơ 8 bng 71,55% (tit kim 78,060mm). 
- Mc ti ít nc: Lng nc ti so sánh vi Lơ 10 (100%) ca lơ 3 
bng 59,63% (tit kim 110,744mm), Lơ 6 bng 59,75% (tit kim 110,424mm) 
và lơ 9 bng 59,67% (tit kim 110,684mm). 
Bng 3: Tng lng nc ti trong tồn mùa v  
2 ngày 3 ngày 4 ngày 
Chu k ti 
Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 Lơ 6 Lơ 7 Lơ 8 Lơ 9 
Lơ 10 
(4 ngày) 
Tng lng 
nc ti 
(mm) 
228,717 196,153 163,589 229,197 196,553 163,909 228,861 196,273 163,685 274,333 
So sánh vi 
lơ 10 (%) 
83,37 71,50 59,63 83,55 71,65 59,75 83,42 71,55 59,67 100   
Tng lng nc ti
0
50
100
150
200
250
300
12345678910Lơ
Lng nc 
(mm)
Lng nc ti so sánh vi Lơ 10
0
20
40
60
80
100
12345678910Lơ
(%)  
Hình 3: Tng lng nc ti tồn mùa v ca tng lơ và t l so sánh vi Lơ 10   
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 179 
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
III.2. Hiu qu ca k thut ti nh git đi vi s phát trin và nng sut 
cà chua 
II.2.1. Các ch s cây trng 
T kt qu quan trc, đo đc các ch s cây trng cho thy: s khác bit 
gia các lơ thc nghim bng k thut ti nh git (t lơ 1 đn lơ 9) là khơng 
nhiu nhng rt rõ ràng khi so sánh vi lơ 10. Q trình phát trin ca chiu cao, 
kích thc tán lá, đ dày ca lá cây, đng kính thân cây, s ra hoa và đu qu… 
ca 9 lơ thc nghim din ra nhanh, đu và tp trung hn lơ 10. Th t sp xp 
v s phát trin ca cây cà chua gia các lơ nh sau: 
Lơ 2, 3 và 5 > Lơ 1, 4 và 6 > Lơ 7, 8 và 9 > Lơ 10 
II.2.2. Nng sut cây trng 
Kt qu thc nghim cho thy  3 lp qu th nht, trng lng qu t 
100g đn 300g ca lơ 2, 3, 4, 5 và 6 đu và nhiu hn các lơ khác. Trng lng 
qu trên 300g ch yu  lơ 3, 5, 6 và 8. Ti 9 lơ thc nghim bng k thut ti 
nh git, khơng có qu cà chua nào có trng lng di 50g, nhng  lơ 10 có 
14% qu nng di 50g. 
Sn lng ca tng lp qu cng khá khác nhau. Tng sn lng ca lp 
1 đt cao nht, tip theo là lp 2 và lp 3. Tng sn lng ca c 3 lp 4+5+6 là 
thp nht. 
Lơ 5 có sn lng cao nht, th hai là lơ 6, tip theo là lơ 3 và thp nht là 
lơ 10.  
Bng 4: Tng sn lng cà chua tồn v mùa  
Lp qu Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 Lơ 6 Lơ 7 Lơ 8 Lơ 9 Lơ 10 
Lp 1 (kg) 21.607 21.022 21.595 21.333 22.839 21.716 21.149 20.434 20.044 13.309 
Lp 2 (kg) 16.726 15.278 16.612 15.576 17.064 16.716 15.239 15.208 15.229 9.950 
Lp 3 (kg) 9.820 12.060 12.371 11.093 12.222 12.511 9.115 10.788 9.859 6.810 
Lp 4 + 5 + 
6 (kg) 
1.129 2.526 1.459 2.149 3.478 1.950 1.689 1.588 1.322 2.137 
Tng sn 
lng trong 
mơ hình 
(kg) 
49.282 50.886 52.037 50.151 55.603 52.893 47.192 48.018 46.454 32.206 
Tng sn 
lng quy 
đi thành 
tn/ha 
82.137 84.810 86.728 83.585 92.672 88.155 78.653 80.030 77.423 53.677 
180 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
Sn lng cà chua ca lp 1
0
5
10
15
20
25
12345678910Lơ
Sn lng ( kg )
Sn lng cà chua ca lp 2
0
5
10
15
20
25
12345 67 8 910Lơ
Sn lng (kg ) 
Sn lng cà chua ca lp 3
0
5
10
15
20
25
12345678910L
ơ
Sn lng ( kg )
Sn lng cà chua ca lp 4 + 5 + 6
0
5
10
15
20
25
12345678910L
Sn lng ( kg )
ơ 
Tng sn lng cà chua
0
10
20
30
40
50
60
12345678910L
Sn lng ( kg )
ơ
Tng sn lng cà chua
(Quy đi thành Tn/ha)
0
20
40
60
80
10 0
12 345 678910Lơ
Sn lng 
(Tn/ ha)  
Hình 4: Tng sn lng cà chua tồn v mùa  
So sánh gia tng sn lng và lng nc ti gia các lơ, kt qu ch ra 
rng: 
* Cùng chu k ti: Vi chu k 2 ngày, mc nc ti thp hn s cho sn 
lng cao hn. Vi chu k 3 ngày, sn lng ca lơ 5 (mc nc ti trung bình) 
là cao nht, tip theo là lơ 6 (mc nc ti thp) và cui cùng là lơ 4 (mc nc 
ti nhiu). Vi chu k 4 ngày, sn lng ca lơ 8 (mc nc ti trung bình) là 
cao nht, k đn là lơ 7 (mc nc ti cao) và sn lng thp nht là lơ 9 (mc 
nc ti thp). Sn lng ca lơ 9 đc hiu rng vi mc nc ti thp và chu 
k ti dài s làm cho cây trng thiu nc đ phát trin và đt nng sut thp. 
* Cùng mc nc ti: Lng nc ti ca các lơ trong tng nhóm 
riêng khá đu nhau nhng tng sn lng ca tng lơ li rt khác nhau. Sn 
lng ca chu k 3 ngày là ln nht (lơ 4, 5 và 6), th 2 là chu k 2 ngày (lơ 1, 2 
và 3) và thp nht là chu k 4 ngày (lơ 7, 8 và 9). 
Vì vy, vi mc nc ti trung bình kt hp vi chu k ti trung bình 
và ngn ngày thì hiu qu ca s tit kim nc và tng sn lng cây trng là 
rt rõ ràng. Th t sp xp tng sn lng gia các lơ nh sau: 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 181 
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
Lơ 5 > Lơ 6 > Lơ 3 > Lơ 2 > Lơ 4 > Lơ 1 > Lơ 8 > Lơ 7 > Lơ 9 > Lơ 10     
Hình 5: Mơ hình thc nghim giai đon qu bt đu chín  
III.3. Các hàm s liên quan đn sn phm cây trng 
III.3.1. Hàm s quan h gia lng nc ti và sn lng cà chua 
 Mi quan h gia lng nc ti và sn lng cà chua đc trình bày 
vi 9 lơ thc nghim đc ti bi k thut ti nh git. ây là đng 
Parabolic: 
Y = -0,0029X
2
 + 1,0894X – 17,174 (3.1) 
 th ca phng trình (3.1) có b li quay lên trên, vi h s hi quy R
2 
= 0,151.  th ch ra rng sn lng cà chua tng lên t mc nc ti thp ti 
mc ti trung bình và đt cc đi ti X = 187,828. Sau đó gim xung phía mc 
nc cao, điu này có th do tác đng ca s d tha nc. im cc đi ca đ 
th nm trong đon có mc nc ti t thp ti trung bình.  
Quan h 
g
ia sn ln
g
 cà chua 
và l ng nc ti
60
65
70
75
80
85
90
95
10 0
10 0 150 200 250 300
Lng nc 
(mm)
Sn lng
(Ton/ha)
Hiu qu s dng nc
10 0
150
200
250
300
350
400
450
500
550
600
12345678910Lơ
WUE 
(Tn/ ha.mm) 
*10 ^ - 3 
Hình 6: Các hàm sn phm cây trng 
III.3.2. Hiu qu s dng nc (Water Use Efficiency WUE) 
 Hiu qu s dng nc rt hu ích và quan trng đ góp phn xác đnh 
ch đ ti thích hp nht cho cây trng, so sánh các phng pháp ti và vic 
182 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
tit kim nc ca tồn h thng ti. Hiu qu s dng nc đc tính tốn cho 
tt c các lơ nh sau: 
 WUE = Yi/Ii (3.
 2) 
Trong đó: WUE : Hiu qu s dng nc (tn/ha.mm). 
Yi : Sn lng ca Lơ th i (tn/ha). 
Ii : Lng nc ti cho lơ th i (mm). 
 Kt qu trong bng 5 và hình 6 cho thy mc nc ti thp hn thì hiu 
qu s dng nc cao hn (lơ 3, 6 và 9) và ngc li, mc nc ti cao hn thì 
hiu qu s dng nc thp, mc nc ti trung bình thì hiu qua s dng nc 
trung bình (lơ 2, 5 và 8). Lơ 10 có sn lng cây trng và hiu qu s dng nc 
thp nht. ây chính là u đim ca k thut ti nh git trong vic so vi 
phng pháp ti c truyn. 
Bng 5: Hiu qu s dng nc 
Hng mc Lơ 1 Lơ 2 Lơ 3 Lơ 4 Lơ 5 Lơ 6 Lơ 7 Lơ 8 Lơ 9 Lơ 10 
Lng nc ti 
(mm) 
228,717 196,153 163,589 229,197 196,553 163,909 228,861 196,273 163,685 274,333 
Tng sn lng 
(Tn/ha) 
82,137 84,810 86,728 83,585 92,672 88,155 78,653 80,030 77,423 53,677 
WUE 
(Tn/ha.mm)*10
-
3
359 432 530 365 471 538 344 408 473 196  
III.4. Ch đ ti nh git cho cây cà chua 
Nhng phân tích v hiu qu ca k thut ti nh git, lng nc ti 
đi vi s phát trin và nng sut cây trng, kt hp vi s phân tích v các hàm 
liên quan đn sn phm thu hoch và nhu cu nc ti theo các giai đon sinh 
trng ca cây cà chua đã ch ra rng cây cà chua trong lơ 5 (mc nc ti 
trung bình vi chu k ti 3 ngày) phát trin tt nht và đt nng sut cao nht, 
mc dù hiu qu s dng nc  mc th 4. Mt lý do khác na, đó là vi chu k 
ti 3 ngày, r cây có th hp th nhiu ơ xy hn t khơng khí, điu này rt quan 
trng đi vi s phát trin và tng nng sut cây trng. 
Vì th, kt qu thit k và phân tích thc nghim ti ca lơ 5 đc la 
chn đ thit lp ch đ ti cho cây cà chua bng k thut ti nh git. C th 
nh sau: 
(1) Tng thi gian sinh trng ca cà chua khong 5 tháng. 
(2) Mc nc ti nh git cho cây trng là mc trung bình (1,0Dirr). 
(3) Lng nc ti nh git (Dirr) đc tính tốn t kt qu bc thốt 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 183 
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
hi nc mt lá cây hàng ngày (ETo) và h s nhu cu nc ti theo 
tng giai đon sinh trng ca cây cà chua (Tg). 
(4) Chu k ti là 3ngày. 
Bng 6: H s nhu cu nc ti ca cây cà chua theo tng giai đon sinh trng 
Giai đon sinh 
trng 
Gieo ht và chm 
sóc cây ging 
Cây cà chua 
phát trin 
Hoa và qu phát trin 
Thu 
hoch 
S ngày 30 35 10 20 20 35 
H s nhu cu 
nc ti (Tg) 
- 1,00 1,25 1,50 1,25 1,00  
Gin đ h s nhu cu nc ti cho cây cà chua 
bng k thut ti nh git
0.00
0.25
0.50
0.75
1.00
1.25
1.50
1.75
2.00
35 10 20 20 35
Ngày
Tg  
Hình 7: Các giai đon sinh trng và gin đ h s nhu cu nc ti cho cây 
cà chua bng k thut ti nh git 
Gieo ht 
Ngày 
0 
150 
115 
65 
30 
Cy N hoa 
Trái chín 
Qu phát 
trin 
Thi gian 
thu hoch 
Cây phát 
trin 
Thi gian sinh trng ca cây cà chua 
Kt thúc  
IV. KT LUN VÀ KIN NGH 
Q trình phát trin ca cây cà chua và thi gian thu hoch sn phm  9 
lơ thc nghim ti bng k thut ti nh git nhanh và tp trung hn so vi lơ 
đi chng đc ti bng k thut ti c truyn. 
Sn lng cà chua trong các lơ có mc nc ti thp và trung bình đt 
cao hn các lơ có mc nc ti cao. Sn lng ti các lơ có chu k ti trung 
bình và ngn ngày kt hp vi mc nc ti thp đt cao hn các lơ có chu k 
ti dài ngày. Các lơ có mc nc ti thp hn s cho hiu qu s dng nc 
cao hn và ngc li. Mc nc ti trung bình và thp kt hp vi chu k ti 
ngn ngày mang li sn lng cây trng và hiu qu s dng nc cao. Mc dù 
mc nc ti thp kt hp vi chu k ti dài ngày có hiu qu s dng nc 
cao nhng sn lng cây trng thp và cây cà chua ln b thiu nc trong q 
trình phát trin. Cà chua  lơ 5 vi mc nc ti trung bình và chu k ti 3 
ngày phát trin tt và đt sn lng cao nht. Cà chua  lơ 10 dùng k thut ti 
c truyn có sn lng và hiu qu s dng nc thp nht. 
K thut ti nh git tit kim rt nhiu nc ti so vi k thut ti c 
truyn, đng thi đm bo s phân b đ m trong lp đt canh tác đu nhau 
184 VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM  
TUYỂN TẬP KẾT QUẢ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 2008  
(trong khu vc hot đng ca b r), to điu kin tt v khơng khí, nhit đ, đ 
m giúp cây trng tng kh nng trao đi cht và quang hp. Khơng làm xói mòn 
hoc đóng váng trên b mt đt, khơng nén cht hoc phá v cu trúc đt. ây 
tht s là u đim ca k thut ti nh git so vi k thut ti c truyn. 
Ch đ ti nh git cho cây cà chua đc thit lp trên c s kt qu 
phân tích thc nghim và thit k ti đi vi mc nc ti trung bình và chu 
k ti 3 ngày. Kt qu này rt thích hp cho cây cà chua phát trin và đt nng 
sut cao, hn na nó s đc s dng đ phát trin sn xut nơng nghip mt 
cách hiu qu. 
Nghiên cu chun sâu cn thc hin vi d báo ngn ngày v các điu 
kin t nhiên nh nng, ma, gió, nhit đ, đ m khơng khí… đ tính tốn 
lng nc ti và tìm ra tác đng ca các yu t khí hu thc t đn s phát 
trin ca cây cà chua. 
Cn nghiên cu ch đ ti theo các điu kin khác nhau v các lp đt 
khơng đng nht theo đ sâu, đa hình khơng bng phng, mc nc ngm thay 
đi và có nh hng ti cây trng đ ng dng trong thc tin sn xut mt cách 
hiu qu. 
TÀI LIU THAM KHO 
1. FAO. Local Economic Irrigation Report. 1995. 
2. Dan Goldberg, Baruch Gornat, Daniel Rimon. Drip Irrigation Principles, design 
and agricultural practices. Isreael, 1976. 
3. NETAFIM. Irrigation System and Low Volume Irrigation Systems. Israel, 1994. 
4. Richard H.Cuerca. Irrigation System Design An Engineering Approach. 1989. 
New Jersey 07632. 
5. Chinese Hydraulics Ministry. Water saving irrigation. Agricultural Press, 1998. 
6. Lê Sâm. K thut ti tit kim nc. Nhà xut bn Nơng nghip, 2002. 
7. Bùi Hiu. Cơng ngh ti hin đi tit kim nc cho cây trng vùng đi núi. “Báo 
cáo khoa hc ti hi ngh thy li các tnh min núi phía Bc, Qung Ninh”, 1996. 
8. American Society of Agricutural Engineers. Irrigation Scheduling for water & 
energy conservation in the 80’s. The Palmer House Chicago, Illinois, 1981. 
9. British tomato growers’ association technical committee. Research and development 
priorities for British tomato growers. 2003. 
10. Phm Hng Cúc. K thut trng cà chua. Nhà xut bn Nơng nghip, 1999. 
11. Hà Hc Ngơ. Ch đ ti nc cho cây trng. Nhà xut bn Nơng nghip. 
12. Trn Cơng Tu, Nguyn Th Dn.  m vi cây trng. Nhà xut bn Nơng 
nghip, 1996.   
Ngi phn bin: GS.TS. Lê Sâm 
VIỆN KHOA HỌC THỦY LI MIỀN NAM 185