Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 1




--------oOo-------


SÁNG KIẾN - KINH NGHIỆM


TÊN ĐỀ TÀI:



PHƯƠNG PHÁP,
THỦ THUẬT GIẢI NHANH
CÁC DẠNG TRẮC NGHIỆM
VẬT LÝ 12

Nguyễn Trần Cương
Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn






Quy Nhơn, tháng 5/2010
Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 2
TÊN ĐỀ TÀI:
PHƯƠNG PHÁP, THỦ THUẬT GIẢI NHANH CÁC DẠNG
TRẮC NGHIỆM VẬT LÝ 12

A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
  




 





 


không quá 1,5 phút

và các công


trình.
2. Nhiệm vụ của đề tài – Giới hạn đề tài.
a. Nhiệm vụ của đề tài:
 




b. Giới hạn đề tài:

 
+ 

c. Hướng phát triển đề tài:


 

3. Phương pháp tiến hành.




giáo khoa.
4. Cơ sở và thời gian tiến hành nghiên cứu đề tài.

 
Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 3

MỤC LỤC
Trang
A. MỞ ĐẦU
 01
   01
nh. 01
 01
B. NỘI DUNG
PHẦN MỘT: ĐƯỜNG TRÒN LƯỢNG GIÁC
 02
 02
 03
 06
 08
 09
PHẦN HAI: TỔNG HỢP DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA
 10
 10
 11
 12
 14
 14
PHẦN BA: GIAO THOA SÓNG CƠ

 15
 15
 16
 19
 21
 21
 22
C. KẾT LUẬN
 23
 23
 23


TÀI LIỆU THAM KHẢO


.
 - 
.
 
.
T 



Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 4

PHẦN MỘT
ĐƯỜNG TRÒN LƯỢNG GIÁC


1. Mô tả tình trạng sự việc hiện tại :





         
  


x = Acos(t + 
               
=Acos(t+
1


2


* Nhận thấy một số nhược điểm của phương pháp này khi làm trắc nghiệm:

t + ) m
- Asin(t + i a = -
2
Acos(t + ). Lúc
                tròn
 (v),




/2




           
l               

  
 


2. Mô tả nội dung giải pháp mới :
a. Cơ sở lí thuyết :
  

+ (t + 
x
)
+ -

Asin(t + 
x
)
- 
2
Acos(t + 
x
)

b. Giải pháp mới:



os(t +
x

) là hàm cosin

max
= A
O
a
x
v
I
II
IV
III
x


V


a


1
2

3 4
Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 5


= - Asin(t + 
x

               
V
max
=
A


Acos(t + 
V

/2
vx
  




= - 
2
Acos(t + 
x
) = -

2



max
=
2

A

2
Acos(t + 
a

/2
a x v
    
   





sau :
+ Bốn điểm đặc biệt:
- 
( x
max
= A ; v = 0 ; a = -
2


A)

- 
( x = 0 ; v = -
A

; a = 0 )

- 
( x = -A ; v = 0 ; a
max
=
2

A )

- 
( x = 0 ; V
max
=
A

; a = 0)

    



+ Bốn vùng đặc biệt:

Vùng 1: x>0 ; v<0 , a<0
 u (-

Vùng 2: x<0 ; v<0 , a>0
       -       

Vùng 3: x<0 ; v>0 , a>0
 

Vùng 4: x>0 ; v>0 , a<0
            

+ Mối quan hệ về pha của li độ (x), vận tốc (v), gia tốc (a):


/2
vx
  

và
/2
a x v
    
   


/2


/2



 góc
/2




a
x
v
O
I
II
IV
III
1
2
3
4
Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 6
3. Chứng minh tính khả thi của giải pháp mới:
             

 

Câu 01




A. v = 0cm/s. B. v = 75,4cm/s. C. v = - 75,4cm/s. D. v = 6cm/s.
Giải:

    
 
t

=2

.7,5 = 15

   
 
Câu 02.       


t +
/2



A. a = 0cm/s
2
B. a = 946,5cm/s
2
.
C. a = - 946,5cm/s
2
D. a = - 946,5cm/s.

Giải:




góc
t

= 4

.5 = 20


-
2
A

= - 947,5cm/s
2

Câu 03.             
v=10

cos(2

t +
/2


A. x = 1,5cm. B. x = - 5cm. C. x= + 5cm. D. x = 0cm.

Giải:

quay 1 góc
t

=2

.1,5 = 3


- 
Câu 04: 
       
2cos(0,5t    
          

A. 8/3s B. 2/3s
C. 2s D. 4/3s
Giải:

            

=
0,5

. t =


 


Câu 05. 
   

      
3
cm theo  

A. v = 4cos(3

t -
/3

)cm./s
B. v = 4

cos(

t +
/3

)cm./s
C. v = 4cos(3

t +
/6

)cm/s.
O
a
x

v
I
II
IV
III
Hình 1
O
a
x
v
I
II
IV
III
V
VI


Hình 2
O
a
x
v
I
II
IV
III
Hình 3
V
/3



Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 7
D. v = 4

cos(

t -
/6

)cm/s
Giải:

là +
/3

, 

A = 4



=> hàm v = 4

cos(

t +
/3


)cm./s , 
Câu 06: cos(0,5t-/6) cm/s.


A. 6s B. 2s C. 4/3s D. 14/3s
Giải:
 
           
V
max
=A

=2





Câu 07:        
      
t (cm/s
2

10 m/s
2


A. 5N B. 1 N
C. 5,5N D. 
Giải:

       



=> F = k

l
0
= mg = 5 N
Câu 08: 

= 10 m/s
2
      
      


cos(5t - 2

A. 1/30s B. 11/30s C. 1/25s D. 1/10s
Giải:

giãn
0
2
4( )
mg g
l cm
k


   
     
     -     

=> góc quay 5

.t =
/2


Câu 09: 
  
5 /6 0,5 t


     
        
     
3
    


O
a
x
v
I
II
IV
III

V
VI
/3


Hình 4

a
x
v
I
II
IV
III
Hình 6
VI
V
5 /6


O
a
x
v
I
II
IV
III
Hình 5
VI

V
/2


Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 8
A. 6(s) B. 3(s) C. 2/3(s) D. 4/3(s)
Giải:
              
0



x=4cos(
0,5 5 /6t


)

t

= 0,5

.t =

( vì 

Câu 10 :             
v=24


cos(4t+          
1
  

2
= 37/12 (s) là
A. 141cm B. 96cm C.234cm D. 117cm
Giải:
          
           t
1
=
    
1
2
4
3


   
   
21
29
12
t t t   
s quay

29 2
49
12 3

  
  
    


=> s =18A+0,5A+1A=19,5x6 =117 (cm), 
4. Một số vấn đề liên quan và vận dụng:
a. Vấn đề liên quan:




Sự tương tự giữa dao động cơ và dao động điện từ

Đại lượng
cơ
Đại lượng
điện từ
Dao động cơ Dao động điện từ
x q

2
x = 0 
2
q = 0
v i
k
m




1
LC



m L
x = Acos(t + ) q= q
0
cos(t + )
k
1
C

-Asin(t+ ) -q
0
sin(t+)
F u
2 2 2
()
v
Ax



2 2 2
0
()
i
qq




µ R
F = -kx = -m
2
x
2
q
u L q
C



W

W
t
(W
L
)
W

=
1
2
mv
2
W
t

=
1
2
Li
2
W
t
W

(W
C
)
W
t
=
1
2
kx
2
W

=
2
2
q
C



C

)


L
)
O
a
x
v
I
II
IV
III
Hình 7
VI
V
/6


Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 9






+ Bốn điểm đặc biệt:
- 
max

= Q
0
; i = 0 ; u
L
= -
0
Q
C
= - L
2

Q
0
)
        

- = -
0
Q

; u
L
= 0 )
        

- -Q
0
; i = 0 ; u
L


max
=
0
Q
C
= L
2

Q
0
)
        

-  IV: ( q = 0 ; i
max
=
0
Q

; u
L
= 0)

              



+ Bốn vùng đặc biệt:
Vùng 1: q>0, i<0, u
L

<0 
Vùng 2: q<0, i<0, u
L
>0 
Vùng 3: q<0, i>0, u
L
>0 
Vùng 4: q>0, i>0, u
L
<0 
+Mối quan hệ về pha của điện tích (q), cường độ dòng điện tức thời (i), điện
áp trên hai đầu cuộn dây (u
L
):


L
):
/2
iq
  

và
/2
L
u q i
    
   
.
 


C

/2


L

góc
/2

.

L


/2


b. Phần dành cho học sinh vận dụng, tính toán trả lời :
Câu 01              

-4
s



A. 4,0.10
-4
s. B. 0,5.10

-4
s. C. 1,0.10
-4
s. D. 2,0.10
-4
s.
.
Câu 02. 







A. 5

.10
-6
s. B. 2,5

.10
-6
s. C . 10

.10
-6
s. D. 10
-6
s.

u
L
O
q
i
I
II
IV
III
q


i


L
u


1
2
3
4
Phương pháp, thủ thuật giải nhanh các dạng trắc nghiệm vật lý 12
  Trang 10

Câu 03. 

0
.


A. t = 8.10
-5
(s). B. t = 4.10
-5
(s). C. t = 2.10
-5
(s). D. t = 10
-5
(s).

Câu 04. 

4
t + 


A. t = 0,5.10
- 4
(s). B. t = 10
- 4
/3

(s). C. t = 0,67.10
- 4
(s). D. t = 10
- 4
/6

(s).


Câu 05. 

W = 0,25.10
-3
 

A. u = 250 cos (25.10
6
t - /2)(V). B. u = 250 cos(25.10
6
t +)(V).
C. u = 250 cos (25.10
6
t)(V). D. u = 220 cos (25.10
6
t)(V).

Câu 06. 

0

gian là lúc q = -
3
Q
0

A. q = 10
-4
cos (100t + /2)(C). B. q = 10

-4
cos (100t + /6)(C).
C. q = 0,01cos (1000t - /6) (mC). D. q = 0,1cos (1000t + 7/6)(mC)

Câu 07. in10
4
t(V),


F). 
A. i = 2.10
-2
cos (10
4
t ) (A) B. i = 2.10
2
sin(10
4
t +

) (A)
C. i = 2cos (10
4
t +

/2) (A) D. i = 0,02cos(10
4
t-

) (A)


Câu 08.  
trình q = Q
0
cos(7000t + 

A. 74,8 s B. 14,96  C. 112,22 s D. 186,99s

Câu 09. 

 

A. 3,2mJ. B. 0,256mJ. C. 0,320mJ. D. 0,288mJ

Câu 10. 
0
sin(2ft + 
 
tiêu là
A. I
0
/2f (C). B. 2I
0
/f (C) C. I
0
/f (C) D. I
0
/4f (C).

5. Ưu điểm:

giúp c