HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ KHU VỰC I
NGUYỄN SƠN HÀ
C¤NG T¸C PH¸T TRIÓN §¶NG TRONG THANH NI£N
TR£N §ÞA BµN HUYÖN H¶I Hµ TRONG GIAI §O¹N HIÖN NAY
- THùC TR¹NG Vµ GI¶I PH¸P
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH
Người hướng dẫn: ThS. Mai Thúc Hiệp
Giảng viên Khoa Lịch sử Đảng
MỤC LỤC
MỤC LỤC 2
MỞ ĐẦU 3
1. Lý do chọn đề tài 3
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 6
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 7
4. Phương pháp nghiên cứu 7
5. Kết cấu luận văn 7
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG TRONG LỰC
LƯỢNG THANH NIÊN 7
1.1. Quan điểm của Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản
Việt Nam về thanh niên và công tác thanh niên 8
1.1.1 Quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin về thanh niên và công tác
phát triển Đảng trong thanh niên 8
1.1.2 Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam về thanh niên và công tác phát triển Đảng trong thanh niên 10
1.2. Phát triển Đảng trong thanh niên là nhiệm vụ quan trọng của công tác
thanh niên 12
1.2.1 Vị trí vai trò của thanh niên trong sự nghiệp CNH - HĐH đất nước
hiện nay 12
1.2.2 Nhiệm vụ của thanh niên trong sự nghiệp phát triển Đảng hiện nay
15
Chương 2 18
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG 18
TRONG THANH NIÊN Ở HUYỆN HẢI HÀ 18
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 18
2.1 Khái quát về tình hình kinh tế xã hội ở địa phương 18
2.1.1 Vài nét về tình hình kinh tế xã hội của huyện Hải Hà 18
2.1.2 Khái quát tình hình thanh niên và hoạt động của Đoàn Thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh huyện Hải Hà trong thời gian vừa qua 20
2.1.2.1 Tình hình thanh niên: 20
2.1.2.2 Về công tác tổ chức của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Hải Hà. 22
2.1.2.3. Chất lượng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện
Hải Hà, giai đoạn 2008 – 2013 22
2
2.2. Thực trạng công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở Hải Hà những
năm qua – Kết quả và những vấn đề đặt ra 30
2.2.1. Những kết quả đạt được trong công tác phát triển Đảng ở Hải Hà
nói chung và trong lực lượng thanh niên nói riêng 30
2.2.1.1 Công tác phát triển Đảng ở Hải Hà 30
2.2.1.2 Thực trạng công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở huyện
Hải Hà 31
2.2.2 Những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm: 40
2.2.2.1 Những tồn tại hạn chế trong công tác phát triển đảng của
huyện Hải Hà 40
2.2.2.2. Nguyên nhân 45
2.2.2.3 Những bài học kinh nghiệm 46
Chương 3 48
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM 48
NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG TRONG
THANH NIÊN HẢI HÀ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 48
3.1 Mục tiêu, phương hướng chung 48
3.1.1 Mục tiêu: 48
3.1.2 Phương hướng chung: 48
3.2 Những chỉ tiêu cụ thể: 49
3.3. Các giải pháp cơ bản: 50
3.3.1 Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh làm nòng cốt trong tập hợp,
đoàn kết, giáo dục thanh niên tạo cơ sở phát triển đảng vững chắc: 50
3.3.2. Nâng cao vai trò lãnh đạo của cac cấp ủy đảng trong việc bồi
dưỡng, kết nạp thanh niên ưu tú đứng trong hàng ngũ của Đảng 56
3.3.3 Nâng cao vai trò của cấp chính quyền và các đoàn thể xã hội trong
công tác phát triển đảng: 65
3.4 Một số đề xuất, kiến nghị 67
3.4.1 Đối với Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh 67
3.4.2 Đối với cấp uỷ chính quyền 67
KẾT LUẬN 70
TÀI LIỆU THAM KHẢO 72
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đối với công tác phát triển Đảng nói chung và phát triển Đảng viên trẻ
nói riêng có một vị trí vai trò rất quan trọng trong toàn bộ công tác xây dựng
3
Đảng. Phát triển Đảng là nhằm tăng thêm nguồn lực mới cho Đảng, trẻ hoá
đội ngũ Đảng viên và đảm bảo sự kế thừa về nguồn lực cũng như đường lối
chính trị trong cuộc đấu tranh cách mạng. Chính vì vậy, hơn 80 năm qua
trong các chủ trương về công tác xây dựng Đảng, Đảng ta luôn chú trọng đến
việc phát triển thanh niên vào Đảng. Coi đây là việc làm có tính quy luật và
có ý nghĩa chiến lược.
Tuy nhiên, những năm qua, trong diễn biến phức tạp của tình hình thế
giới, trước những khó khăn to lớn về kinh tế - xã hội của đất nước, công tác
phát triển Đảng cũng gặp khó khăn và giảm sút so với trước đây. Theo số liệu
thống kê của Ban tổ chức Trung ương Đảng tính đến năm 2005 tuổi đời bình
quân của đội ngũ Đảng viên trong toàn Đảng còn ở mức cao, số Đảng viên
dưới 30 tuổi chiếm tỷ lệ thấp so với tổng số Đảng viên. theo báo cáo của
Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tổng số Đảng viên là
đoàn viên thanh niên mới được kết nạp chỉ bằng 1/5 số đoàn viên ưu tú có thể
bồi dưỡng kết nạp Đảng: trong năm 2005 số Đảng viên được kết nặp từ Đoàn
viên thanh niên có tăng lên nhưng chưa khắc phục được chênh lệch giữa tỷ lệ
Đảng viên được kết nạp từ thanh niên trong các lực lượng vũ trang, các cơ
quan nhà nước là rất cao so với tỷ lệ Đảng viên mới được kết nạp từ khu vực
thanh niên trên địa bàn dân cư tỷ lệ còn rất thấp.
Thực trạng trên địa bàn huyện Hải Hà – tỉnh Quảng Ninh cũng không
phải là ngoại lệ. Mặc dù trong những năm vừa qua, công tác phát triển đảng
viên của huyện đã và đang đạt được nhiều kết quả tốt, hàng năm tỷ lệ phát
triển đảng viên của huyện luôn đạt từ 4-5%/năm trở lên, đạt so với Nghị quyết
Đại hội Đảng bộ huyện đặt ra, chất lượng đảng viên mới kết nạp được nâng
lên qua các năm, tỷ lệ đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên thanh niên
tăng qua các năm và luôn ở mức cao từ 70% đến 80% so với toàn đảng bộ.
Tuy nhiên, một thực trạng là tỷ lệ đảng viên được kết nạp từ nguồn là đoàn
4
viên thanh niên thuộc khu vực trên địa bàn dân cư luôn thấp hơn rất nhiều so
với đoàn viên thanh niên thuộc khu vực các cơ quan, đơn vị nhà nước, thanh
niên trong lực lượng vũ trang, số lượng đoàn viên được kết nạp so với tổng số
đoàn viên trong toàn huyện là rất thấp, một số chi bộ thôn bản trên địa bàn
huyện chưa quan tâm tới công tác phát triển Đảng. Đặc biệt tình trạng không
tìm được nguồn phát triển đảng của các chi bộ thôn, bản khu phố đang có
chiều hướng ra tăng thậm chí một số chi bộ trong nhiều năm không phát triển
được đảng viên mới nào.
Tình hình trên đã đặt ra cho chúng ta phải suy nghĩ: Làm thế nào để lý
tưởng của Đảng, chính sách của Đảng có sức hấp dẫn thu hút thanh niên đến với
Đảng, để thanh niên coi Đảng là máu thịt của mình. Làm thế nào để đoàn viên,
thanh niên thuộc mọi khu vực, mọi vùng đều ra sức phấn đấu để được đứng trong
hàng ngũ đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, coi đây là một động lực để thể
hiện tinh thần yêu nước của thanh niên, là điều kiện để cống hiến cho Đảng, cho
đất nước, là cơ hội để hoàn thiện bản thân cùng chung tay xây dựng quê hương
Hải Hà ngày càng giàu đẹp văn minh.
Thực tiễn cho thấy công cuộc đổi mới đất nước đang có sức hút hấp
dẫn thanh niên, công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đang tạo
điều kiện cho thanh niên phát huy mọi khả năng, trí sáng tạo, mọi sức mạnh
của tuổi trẻ vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh xã hội dân chủ, công bằng và
văn minh. Đồng thời đang đặt ra những yêu cầu cao cho thanh niên phải vươn
lên làm chủ đất nước. Thế hệ cách mạng hiện nay đang là những người đi đầu
trong lĩnh vực đổi mới, trong đó lực lượng xung kích, tạo ra những bước đột
phá không ai khác chính là lực lượng thanh niên. Họ chính là người đảm bảo
cho sự nghiệp của Đảng đi đến thắng lợi cuối cùng.
Bởi vậy phát triển Đảng viên trẻ, thu hút đoàn viên thanh niên vào
Đảng trong tình hình hiện nay là một yêu cầu cấp bách, một nhân tố quan
5
trọng để củng cố nâng cao chất lượng Đảng viên, tăng cường chất lượng tổ
chức cơ sở Đảng, đặc biệt là nguồn phát triển đảng từ thanh niên phải luôn
dồi dào và đa đạng thuộc mọi khu vực, tầng lớp thanh niên. Đó là một nhiệm
vụ có ý nghĩa chiến lược trong sự phát triển đất nước theo định hướng XHCN
trong điều kiện tình hình quốc tế có nhiều diễn phức tạp, xu thế toàn cầu hoá
đang đặt ra cho mỗi quốc gia, mỗi dân tộc một cái nhìn khách quan và toàn
diện hơn. Vì vậy, đây chính là lý do để tôi chọn đề tài nghiên cứu “Công tác
phát triển Đảng trong thanh niên trên địa bàn huyện Hải Hà trong giai
đoạn hiện nay – Thực trạng và giải pháp”. Với mong muốn góp phần suy
nghĩ nhỏ bé của mình để tìm ra được những yếu tố tích cực từ một địa
phương, làm cho công tác phát triển Đảng trong thanh niên được thực hiện tốt
hơn trong thời kỳ hiện nay.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích: Đánh giá đúng thực trạng công tác phát triển Đảng trong
thanh niên của huyện để tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng công tác phát
triển Đảng của huyện Hải Hà, tạo nguồn phát triển đảng dồi dào, đáp ứng
được yêu cầu của tình hình hiện nay.
* Nhiệm vụ:
- Thu thập đầy đủ và chính xác các thông tin về công tác xây dựng
Đảng, phát triển Đảng của huyện Hải Hà do Đảng bộ huyện Hải Hà chỉ đạo
thực hiện trong thời gian vừa qua.
- Đánh giá thực trạng phát triển đảng trong thanh niên của huyện đặc
biệt là phát triển từ nguồn là thanh niên trên địa bàn dân cư huyện Hải Hà giai
đoàn 2008-2013.
- Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng và hiệu
quả công tác phát triển Đảng của huyện Hải Hà, tạo nguồn phát triển đảng dồi
dào, đáp ứng được yêu cầu của tình hình mới .
6
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở
Hải Hà.
- Phạm vi nghiên cứu: Công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở Hải
Hà giai đoạn 2008 - 2013.
4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được thực hiện trên cơ sở lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, những quan điểm, nguyên tắc của Đảng về vấn đề Đảng viên và công
tác phát triển Đảng, để nghiên cứu đề tài, bản thân đã vận dụng tổng hợp các
nguyên tác phương pháp lý luận Mác – Lênin, sử dụng phương pháp khảo sát,
điều tra thực tiễn, tọa đàm, quan sát, phân tích, so sánh tổng hợp để rút ra các
kết luận cần thiết.
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mục lục, mở đầu và kết luận, nội dung luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về công tác phát triển Đảng trong lực lượng
thanh niên
Chương 2. Thực trạng công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở
huyện Hải Hà trong giai đoạn hiện nay.
Chương 3: Phương hướng và những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao
hơn nữa hiệu quả công tác phát triển Đảng trong thanh niên ở Hải Hà trong
giai đoạn hiện nay.
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG
TRONG LỰC LƯỢNG THANH NIÊN
7
1.1. Quan điểm của Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng
Cộng sản Việt Nam về thanh niên và công tác thanh niên
1.1.1 Quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin về thanh niên và công
tác phát triển Đảng trong thanh niên.
Xét bất kỳ ở phương diện nào thanh niên cũng thuộc phạm trù con
người, phạm trù xã hội, thanh niên là một lớp người, là một thế hệ sống hoà
đồng trong cộng đồng xã hội, lớp người này, thế hệ hệ này mang những yếu
tô sinh lý, tâm lý khác biệt những lớp người khác trong cộng đồng, đó là
những yếu tố mà có thể giúp họ vươn cao, bay xa dám nghĩ, dám làm và có
thể tạo nên những kỳ tích trong tiến trình phát triển của lịch sử.
Sinh thời, các nhà tư tưởng của chủ nghĩa Mác – Lênin đã có những
nhìn nhận đánh giá đúng mức chính xác về thanh niên. Theo chủ nghĩa Mác –
Lênin đã có những thanh niên tiên tiến nhất hoàn toàn hiểu rõ rằng tương lai
của giai cấp công nhân và do đó tương lai của cả nhân loại hoàn toàn phụ
thuộc vào việc giáo dục thế hệ công nhân đang lớn lên. Đó là một tư tưởng
hêt sức quan trọng. Mác là người phát hiện ra vai trò và sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân. Sứ mệnh lịch sử đó đòi hỏi giai cấp công nhân phải vươn
lên tự khẳng định mình và tiến hành cuộc cách mạng đánh đổ chủ nghĩa tư
bản giải phóng mình và giải phóng nhân loại, xây dựng một xã hội văn minh,
công bằng ấm no hạnh phúc. Thực hiện sứ mệnh lịch sử đó không phải là một
sớm một chiều mà là công việc của nhiều năm, của nhiều thế hệ công nhân,
thế hệ sau kế tiếp thế hệ trước. Như vậy, những người trẻ tuổi sẽ là những
người tiếp tục đưa sự nghiệp cách mạng của cha anh đến đích cuối cùng và
chỉ có giáo dục họ, đào tạo họ thật tốt mới có thể tạo cho họ có đủ bản lĩnh
làm tốt công việc được giao.
Ănghen nhìn nhận thanh niên trong mối quan hệ chặt chẽ với giai cấp
công nhân. Ông coi thanh niên là lực lượng cách mạng quan trọng, là lớp
8
người rất hăng hái trong đấu tranh cách mạng. Vì thế, họ không thể đứng
ngoài chính trị, họ cần được tổ chức lại trong cuộc chiến bảo vệ lợi ích của
nhân dân lao động trong đó có quyền lợi chiến đấu bảo vệ lợi ích của nhân
dân lao động trong đó có quyền lợi của họ. Ănghen đề xuất tư tưởng: Thanh
niên không thể đứng ngoài chính trị, chính hiện thực của cuộc sống đã, đang
và sẽ cuốn hút tuổi trẻ vào đời sống chính trị. Ông nhấn mạnh: “Thanh niên
không bao giờ thoả mãn với lý tưởng trước đây, họ muốn được tự do hơn
trong hành động, họ khát khao lập chiến công, vì sự đổi mới họ sẵn sàng hiến
dâng cả máu và cuộc đời mình”. Ănghen là người đầu tiên đưa ra các quan
niệm “Đội quân xung kích quyết định của đạo quân vô sản quốc tế, đội dự bị
Đảng” để nói lên mối quan hệ mật thiết giữa thanh niên và giai cấp công
nhân. Năm 1853 khi Đảng do Mác thành lập đã khẳng định được vai trò của
mình trên vũ đài lịch sử, trong cuộc đấu tranh chống những đạo luật đặc biệt
của Bixmác, Ănghen khẳng định “Chính thế hệ trẻ là nguồn bổ sung dồi dào
nhất cho Đảng”. Điều đó cho ta thấy ngay từ khi thành lập tổ chức Đảng đầu
tiên của giai cấp công nhân Mác - Ănghen đã tìm được nguồn lực bổ sung cho
Đảng là lực lượng thanh niên và cho đó là lực lượng quan trọng đảm bảo cho
sự tồn tại của Đảng.
Phát triển những luận điểm của Mác - Ănghen trong hoàn cảnh lịch sử
mới. Lênin coi thanh niên là: “Nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng”.
Ông đã luận giải được ra những đặc điểm của nó và xác định mối quan hệ sự
tác động qua lại giữa các tổ chức thanh niên với các Đảng Cộng Sản. Ông
đánh giá cao tiềm năng sáng tạo của tuổi trẻ và không nghi ngờ về khả năng
hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ của cách mạng mà các thế hệ trước chưa
kịp hoàn thành. Từ cuối thế kỷ 19 ông đã viết: “Người ta quan sát thấy thanh
niên công nhân một khát vọng nồng cháy không gì kìm hãm được tới lý tưởng
của dân chủ và chủ nghĩa xã hội”. Không phải ngẫu nhiêm trong bài báo:
9
“Sự khủng hoảng của chủ nghĩa Manxêvich” công bố ngày 7/12/1906 Lê nin
đã ghi nguyên văn đoạn nghị luận sau đây của Ănghen: “Chúng ta là Đảng
của tương lai mà tương lai thuộc về thanh niên thì lại hào hứng đi theo
những người cách tân. Chúng ta là Đảng của sự chiến đấu quên mình với
những gì mục nát cũ kỹ mà thanh niên bao giờ cũng đi tiên phong trong cuộc
đấu tranh quên mình ấy”. Từ đó Lênin đi đến kết luận “Chúng ta mãi mãi là
Đảng của thanh niên, của giai cấp tiên phong”, “Chúng ta đấu tranh tốt hơn
cha ông chúng ta, con cháu chúng ta sẽ đấu tranh tốt hơn chúng ta nhiều và
chúng sẽ chiến thắng” và có thể nói rằng nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội
và chủ nghĩa cộng sản chính là thời kỳ cách mạng sôi động. Chính Lênin là
người làm cho các tư tưởng về chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản của
Mác và Ănghen trở thành hiện thực sau cách mạng Tháng 10 Nga. Trong
không khí cách mạng sôi sục đó đã khẳng định một cách chắc chắn về vai trò
của thanh niên với Đảng với cách mạng. Con đường xây dựng chủ nghĩa xã
hội và chủ nghĩa cộng sản là một quá trình lâu dài gian khổ, chỉ có thanh niên
mới là người có đủ thời gian và điều kiện để đảm bảo cho con đường đó từ ý
tưởng trở thành hiện thực.
1.1.2 Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam về thanh niên và công tác phát triển Đảng trong thanh niên.
Kế thừa những di sản tư tưởng quý báu của Mác - Ănghen – Lênin,
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát triển sáng tạo các luận điểm Mácxít về vai trò
vị trí của thanh niên trong xã hội, về nhiệm vụ giáo dục thế hệ và về Đoàn
thanh niên cộng sản trong điều kiện lịch sử cụ thể của cách mạng Việt Nam.
Nếu tác giả kinh điển của chủ nghĩa Mác – Lênin luôn gắn thanh niên
với giai cấp công nhân và Đảng tiền phong của nó thì Hồ Chủ tịch đã nêu
luận điểm nổi tiếng: Thanh niên không những gắn chặt với giai cấp công nhân
mà còn gắn với dân tộc. Người cho rằng muốn “hồi sinh” dân tộc trước hết
10
phải hồi sinh thanh niên. Trong tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp”
phần phụ lục: “Gửi thanh niên Việt nam”, Người đã tha thiết kêu gọi: “Đông
Dương đáng thương hại ngươi sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già của ngươi
không sớm hồi sinh”
Hơn nửa thế kỷ hoạt động Hồ Chủ tịch luôn quan tâm đến lớp trẻ của
dân tộc luôn đánh giá cao tiềm năng to lớn về vai trò, vị trí trọng yếu của
thanh niên trong sự nghiệp cách mạng. Vì vậy, Người dành nhiều thời gian,
dồn nhiều tâm lực để gieo mầm cách mạng vào lớp người tuổi trẻ Việt Nam,
không ngừng đào tạo rèn luyện hết thế hệ thanh niên này đến thế hệ thanh
niên khác. Từ năm 1924 tấm gương hoạt động và những bài báo của Người đã
có sức hấp dẫn đối với thanh niên, cổ vũ thanh niên nước ta đứng lên làm
cách mạng, việc thành lập tổ chức “Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng
chí hội” với hạt nhân là cộng đồng Đoàn để chuẩn bị thành lập Đảng Cộng
Sản ở Việt Nam và việc sáng lập tờ báo “Thanh niên” đã chứng tỏ Hồ Chí
Minh có một tầm nhìn chiến lược khi Người biết rằng chỉ có thanh niên mới
có thể “nắm vai trò là người châm ngòi lửa đầu tiên cho cách mạng nước ta”
Trong toàn bộ tiến trình của cách mạng Việt Nam Hồ Chủ tịch luôn coi
thanh niên là động lực chủ yếu của cách mạng. Từ năm 1921 trong màn đêm
của chế độ thực dân, Người đã nhận thấy vai trò ấy của thanh niên “Đằng sau
sự phục tùng tiêu cực, người Đông Dương giấu một cái gì đó đang sôi sục
gào thét và sẽ bùng nổ một cách ghê gớm khi thời cơ đến, bộ phận ưu tú có
nhiệm vụ phải thúc đẩy cho thời cơ khi thời cơ đến, bộ phận ưu tú có nhiệm
vụ phải thúc đẩy cho thời cơ đó mau đến, bộ phận ưu tú có nhiệm vụ phải
thúc đẩy cho thời cơ đó mau đến”. Bộ phận ưu tú ở đây chính là lớp thanh
niên đầu tiên của cách mạng Việt Nam. Người coi “Thanh niên là lớp người
tiếp xúc cho thế hệ thanh niên già đồng thời là người phụ trách dìu dắt thế hệ
thanh niên tương lai”, “Thanh niên là người xung phong trong công cuộc
11
phát triển kinh tế, văn hoá”, “Thanh niên là lực lượng cơ bản, trong bộ đội,
công an, dân quân tự vệ” và trong mọi công việc thanh niên thi đua thực hiện
khẩu hiệu “Đâu cần thanh niên có việc gì khó có thanh niên làm”. Gắn thanh
niên với vận mệnh của dân tộc trong nhiều bài viết, bài nói của Hồ Chủ tịch
đã luận giải một cách thuyết phục rằng: “Thanh niên là người chủ tương lai
của nước nhà”, “nước nhà thịnh hay suy yếu hay mạnh một phần lớn do
thanh niên. Thanh niên muốn làm chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện
tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải làm việc chuẩn bị
cho cái tương lai đó”. Cả cuộc đời Hồ Chủ tịch dồn tâm, dồn sức cho sự
nghiệp cách mạng của Đảng của dân tộc và cũng có thể nói Người đã dồn
tâm, dồn sức đào tạo thế hệ trẻ. Bởi vậy trong di chúc của Người, Hồ Chủ tịch
còn căn dặn lại rằng “đoàn viên” và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc
đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn có ý chí tiến thủ. Đảng cần
chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng, đào tạo họ trở thành những chiến sĩ
cách mạng vừa hồng vừa chuyên”. Việc quan tâm bồi dưỡng phát triển thanh
niên vào Đảng hiện nay chính là Đảng ta đang thực hiện lời căn dặn của Bác
Hồ, người sáng lập ra Đảng cộng sản Việt Nam.
1.2. Phát triển Đảng trong thanh niên là nhiệm vụ quan trọng của
công tác thanh niên
1.2.1 Vị trí vai trò của thanh niên trong sự nghiệp CNH - HĐH đất
nước hiện nay.
Tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7 (khóa VIII) đã
ra Nghị quyết về phát triển công nghiệp, công nghệ theo hướng công nghiệp
hoá và hiện đại hoá đất nước. Công nghiệp hoá, hiện đại hoá được xác định là
một quá trình chuyển đổi căn bản toàn diện các hoạt động sản xuất kinh
doanh dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội từ sử dụng lao động thủ công là chính
sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động cùng với công nghệ, phương
12
tiện và phương pháp tiên tiến hiện đại dựa trên sự phát triển của công nghiệp
và tiến bộ khoa học công nghệ tạo ra năng suất lao động xã hội cao.
Mục tiêu lâu dài của công nghiệp hoá, hiện đại hoá là cải biến nước ta
thành một nước công nghiệp có cơ sở vật chăt kỹ thuật hiện đại có cơ cấu
kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ phát triển của
sức sản xuất, mức sống vật chất tinh thần cao, quốc phòng an ninh vững chắc,
dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ văn minh.
Thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước với định hướng và
mục tiêu trên là nhiệm vụ của toàn Đảng toàn dân nhưng có thể nói thanh niên
sẽ là đối tượng đặc biệt trọng sự nghiệp phát triển bởi vì thanh niên là lớp
người năng động sáng dễ tiếp thu cái mới, được đào tạo có hệ thống, có trình
độ khoa học kỹ thuật cao. Do đó thanh niên là người có khả năng tiếp thu
những thành tựu khoa học kỹ thuật công nghệ tiên tiến của thể giới vào quản
lý xã hội và sản xuất kinh doanh.
Mặt khác, nền sản xuất với những công nghệ tiên tiến với năng suất lao
động cao đòi phải có đội ngũ cán bộ khoa học hiện đại việc đó phải đào tạo
liên tục nhiều năm thông qua nhiều loại hình học tập bồi dưỡng và nâng cao
qua nhiều cấp. Do vậy, tất cả đều phải bắt đầu từ lớp trẻ, chỉ có lớp trẻ mới có
đủ điều kiện thời gian nâng cao học vấn chung phổ cập về văn hoá và đào tạo
nghề nghiệp một cách rộng rãi. Hơn nữa, thanh niên có ưu thế trong việc phát
triển khoa học công nghệ mũi nhọn của đất nước đó là: công nghệ điện tử, tin
học, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới và công nghệ gia công chế
biến tiên tiến.
Như thế, có thể nói thanh niên là nòng cốt cho công nghiệp hoá, hiện
đại hoá đất nước, ngược lại công nghiệp hoá đất nước cũng giúp cho lực
lượng thanh niên trở thành lớp người trưởng thành và phát triển nhất trong xã
13
hội, gắn liền với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá sẽ là lớp thanh niên
mới phát triển toàn diện.
Xét về thực chất, một trong những nhiệm vụ hàng đầu của Đảng hiện
nay là lãnh đạo thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước. Quá trình này đòi hỏi một cách khách quan là Đảng cũng phải nâng
cao tầm trí tuệ của mình cho phù hợp, do đó đội ngũ đảng viên phải có trí tuệ,
có trí thức cao hơn có như vậy quần chúng mới tìm thấy ở Đảng trí tuệ và
danh dự, mới thực sự tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng đối với xã hội.
Tuy nhiên, cũng cần phải nói một cách thẳng thắn rằng đội ngũ đảng
viên của ta hiện nay còn bất cập với thực tế thiếu hụt về mặt trí tuệ và tri thức.
Một bộ phận đảng viên trưởng thành trong chiến đấu đã hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ thống nhất Tổ quốc, nhưng về lĩnh vực quản lý xã hội, quản lý kinh
tế và khoa học kỹ thuật còn rất hạn chế, thậm chí hiện nay theo đánh giá của
Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XI thì một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng
viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống thực tế đó
đòi hỏi phải được nâng cao trình mọi mặt cho đội ngũ đảng viên.
Có nhiều phương hướng để giải quyết vấn đề đó, những một thứ quan
trọng là phát triển đội ngũ đảng viên trong thanh niên bởi lực lượng này đã
được đào tạo cơ bản có trình độ có khả năng tiếp cận khoa học công nghệ
mới. Nếu trở thành đảng viên, đội ngũ đảng viên trẻ này sẽ là lực lượng đảng
viên nòng cốt giúp cho đảng đảm bảo vững chắc vai trò lãnh đạo đồng thời triển
khai trực tiếp quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước của Đảng ta.
Với những vấn đề được phát triển trên đây cho ta thấy công tác phát
triển Đảng trong thanh niên tự nó đã phản ánh đầy đủ tầm quan trọng chiến
lược của vấn đề. Quá trình đó chính là xây dựng một lực lượng kế tục sự
nghiệp vẻ vang của Đảng và đảm bảo chắc chắn cho sự nghiệp thành công
của sự nghiệp cách mạng nước ta đồng thời quá trình đó cũng làm cho Đảng
14
trưởng thành về mọi mặt tăng cường sự lãnh đạo, nâng cao sức chiến đấu của
Đảng làm cho Đảng luôn luôn phát triên trưởng thành vũng mạnh, vượt qua
khó khăn thử thách chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam đến thành công.
1.2.2 Nhiệm vụ của thanh niên trong sự nghiệp
phát triển Đảng hiện nay
Thanh niên là một nhóm nhân khẩu xã hội, là một lực lượng xã hội đăc
biệt nhưng thanh niên không phải là một giai cấp. Chính vì vậy, các lực lượng
chính trị xã hội đều muốn lôi kéo thanh niên về phía mình, ủng hộ mình và
thực hiện những ý đồ chính trị của mình. Lênin đã từng cảnh báo rằng: “nếu
không biết tổ chức họ lại và nâng họ dậy thì họ đi theo những người
Menxêvich. Và khi đó sự thiếu chín chắn và chưa từng trải của họ sẽ bị kẻ thù
lợi dụng và gây lên những thiệt hại gấp bội”. Do đó, Đảng cộng sản phải
bằng mọi cách tổ chức được sự lãnh đạo của mình đối với thanh niên. Mà
trước hết phải thu hút thanh niên vào các đội hình cách mạng do Đảng cộng
sản lãnh đạo, trong đó có các tổ chức chính trị - xã hội và quan trọng nhất
phải thu hút thanh niên vào Đảng làm cho họ trở thành một thành viên của
Đảng, một tế bào trong tổ chức thì vai trò và sức mạnh sẽ được tăng lên
gấp bội.
Việc thu hút thanh niên vào các đội hình, các phong trào cách mạng
không phải là một quá trình tự phát mà đó là quá trình tự giác của Đảng.
Trong thực tiễn, để tập hợp lãnh đạo được thanh niên, Đảng ta thông
qua nhiều con đường và phương thức khác nhau, một mặt thông qua cương
lĩnh chủ trương chiến lược đối với thanh niên, mặt khác thông quan hệ thống
chính sách, chiến lược đầu tư cho con người hướng vào thanh niên, thông
qua công tác tuyên truyền giáo dục của tổ chức Đảng và sự lãnh đạo đối với
vai trò lãnh đạo của mình thông qua hoạt động của đảng viên nhất là đảng
viên trẻ còn có thể hoạt động trong phong trào thanh niên. Những đảng viên ở
15
độ tuổi này dễ thâm nhập hoà đồng với những người cùng thế hệ để từ đó có
thể nắm bắt được tâm tư nguyện vọng, nhu cầu của thanh niên để đề xuất với
Đảng những chủ trương chính sách, phương hướng lãnh đạo sát hợp kịp thời
với từng đối tượng thanh niên. Với ý nghĩa đó công tác phát triển Đảng trong
thanh niên không chỉ đơn thuần làm cho Đảng tăng thêm số lượng mà điều đó
còn có ý nghĩa to lớn hơn là giúp cho Đảng hiểu và nắm bắt kịp thời một lực
lượng hùng hậu của cách mạng và tạo cho mối liên hệ cần Đảng vì Đảng là
người đưa đường chỉ lối cho thanh niên thoát khỏi kiếp người nô lệ và vươn
lên làm người chủ cuộc sống của mình và Đảng cần thanh niên vì thanh niên
là người sẽ góp phần đảm bảo cho sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng do
Đảng lãnh đạo.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, Đảng đang lãnh đạo toàn dân tiếp
tục công cuộc đổi mới, từng bước thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước tạo tiền đề đưa đất nước phát triển nhanh hơn mạnh mẽ hơn trong thời
kỳ mới. Trước những thắng lợi to lớn của nhân dân ta, những năm qua kẻ thù
càng điên cuồng tìm mọi cách chống phá lại những thành quả đó. Để thực
hiện được âm mưu của mình, các thế lực thù địch hướng vào các hoạt động
chống phá cách mạng và nhằm vào lực lượng thanh niên.
Trước tình hình đó, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với thanh
niên là một vấn đề cấn thiết. Nghị quyết Trung ương lần thứ 4 (khoá VII) đã
chỉ rõ “Cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa
hay không là tuỳ thuộc vào việc bồi dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên” và
“công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những
nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”. Do đó, toàn Đảng phải
“chăm lo phát triển Đảng, củng cố đổi mới nội dung và phương thức hoạt
động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong việc giáo dục rèn
luyện thanh niên tạo nguồn bổ sung lực lượng cho Đảng”
16
Khi xem xét tính tất yếu của công tác phát triển Đảng trong thanh niên,
một vấn đề hết sức quan trọng đó là việc xây dựng thế hệ kế tục sự nghiệp của
Đảng. Vấn đề này không phải ý muốn chủ quan của Đảng mà bản thân nó đã
thể hiện tính khách quan gắn liền với sự tồn tại phát triển của Đảng.
Với tư cách là một tổ chức chính trị Đảng ra đời và tiến hành các hoạt
động của mình là đáp ứng nguyện vọng của giai cấp công nhân và nhân dân
lao động. Sự nghiệp cách mạng của Đảng là một quá trình lâu dài và đầy khó
khăn gian khổ. Tuy nhiên những thành viên của Đảng là những con người cụ
thể bị giới hạn bởi quy luật phát triển của tự nhiên, một con người không thể
sống mãi được, có lớn lên, trưởng thành, già đi và trở về cõi vĩnh hằng, do đó
trong Đảng xuất hiện quy luật những đảng viên già mất đi phải có những đảng
viên trẻ thay thế. Nếu không chuẩn bị được đội ngũ thay thế thường xuyên
liên tục thì rất có thể Đảng không còn đảng viên và lúc đó Đảng sẽ không còn
tồn tại được.
Các tác giả kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin đặt vấn đề kế thừa của
các thế hệ lên tầm chiến lược, coi đó là vấn đề mang tính nguyên tắc đối với
mối Đảng Cộng sản chân chính. Tính kế thừa được thể hiện thông qua sự kế
tiếp nhau của các thế hệ, liên hệ mật thiết với nhau để thực hiện nhiệm vụ
chính trị của Đảng.
17
Chương 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG
TRONG THANH NIÊN Ở HUYỆN HẢI HÀ
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1 Khái quát về tình hình kinh tế xã hội ở địa phương
2.1.1 Vài nét về tình hình kinh tế xã hội của huyện Hải Hà
Huyện Hải Hà được thành lập từ tháng 11 năm 2001 theo Nghị định số
59/2001/NĐ-CP ngày 29/8/2001 của Chính phủ (trên cơ sở chia huyện
Quảng Hà thành 2 huyện là Hải Hà và Đầm Hà). Với đặc điểm là một huyện
miền núi, biên giới và hải đảo, nằm ở phía đông bắc của tỉnh Quảng Ninh, có
diện tích tự nhiên là 690,13km
2,
trong đó có 17,203km đường biên giới đất
liền tiếp giáp với khu Phòng Thành, thành phố cảng Phòng Thành, tỉnh Quảng
Tây, Trung Quốc và chiều dài bờ biển là 35km. Toàn huyện có 16 đơn vị
hành chính cấp xã với 118 thôn, bản, khu phố; dân số trung bình của huyện là
5,8 vạn người, gồm 11 dân tộc anh em (trong đó các dân tộc thiểu số chiếm
24%). Cơ cấu kinh tế của huyện là nông - lâm - ngư nghiệp, thương mại - dịch
vụ và công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, trong đó nông nghiệp vẫn chiếm tỷ
trọng lớn trong cơ cấu kinh tế của huyện. Tổng số tổ chức cơ sở Đảng trong
toàn đảng bộ là 45 chi, đảng bộ trực thuộc với trên 2.352 đảng viên (tính đến
31/12/2013).
Trong những năm qua, mặc dù còn nhiều khó khăn thách thức, song với
sự quyết tâm chính trị, chủ động nắm chắc tình hình, cụ thể hóa bằng các nghị
quyết, chương trình, kế hoạch; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành tập
trung, quyết liệt, nghiêm túc và có nhiều đột phá; tranh thủ sự quan tâm chỉ
đạo của tỉnh và trung ương; từng bước khai thác tốt hơn các tiềm năng, thế
mạnh của huyện nên các mục tiêu, chỉ tiêu của huyện đã đạt được nhiều kết
18
quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực: Kinh tế có mức tăng trưởng
cao, văn hóa – xã hội có bước chuyển biến tích cực, an sinh xã hội được đảm
bảo, đời sống nhân dân từng bước được cải thiện, đội ngũ cán bộ được quan
tâm đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị; chất
lượng giáo dục – đào tạo được nâng lên, công tác y tế chăm sóc sức khỏe cho
nhân dân được đảm bảo; công tác giảm nghèo đạt kết quả tốt; thu hút vốn đầu
tư của huyện bước đầu đạt hiệu quả; các quy hoạch chiến lược của huyện như
Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội, Quy hoạch sử dụng đất, Quy
hoạch phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2010-2020, tầm nhìn đến năm
2030 cơ bản đạt theo lộ trình đề ra; quốc phòng an ninh được đảm bảo, chủ
quyền biên giới quốc gia được giữ vững; an ninh tôn giáo, dân tộc, biên giới,
biển đảo và trật tự an toàn xã hội luôn ổn định; công tác cải cách tư pháp được
đẩy mạnh và có chuyển biến tích cực; công tác cải cách hành chính đã và
đang đạt được nhiều kết quả quan trọng; hoạt động đối ngoại được duy trì, mở
rộng, tạo điều kiện thuận lợi trong hợp tác, giao lưu phát triển kinh tế - xã hội.
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị có bước đổi mới,
đạt hiệu quả thiết thực; hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở thường xuyên
đượng củng cố, kiện toàn; chất lượng hoạt động của tổ chức Đảng, chính
quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội của huyện từng
bước được nâng lên; chức năng nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của các tổ
chức trong hệ thống chính trị được phân chia rõ ràng; góp phần bảo đảm vai
trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của
nhân dân trên địa bàn huyện; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ luôn được
quan tâm thực hiện, chất lượng đội ngũ cán bộ đã từng bước được chuẩn hóa,
góp phần củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị từ
huyện đến cơ sở, từng bước đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ cảu huyện trong
thình hình mới.
19
2.1.2 Khái quát tình hình thanh niên và hoạt động của Đoàn Thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh huyện Hải Hà trong thời gian vừa qua.
2.1.2.1 Tình hình thanh niên:
Công tác thu hút tập hợp thanh niên: Tổng số thanh niên trong độ tuổi
từ 16 - 30 trên địa bàn huyện đến nay là 14.417 người, trong đó, tổ chức
Đoàn, Hội đã tập hợp trong tổ chức là 8.650 người , đạt tỷ lệ 60 % so với tổng
số thanh niên trong độ tuổi có khả năng tập hợp.
*. Thanh niên khu vực nông thôn: Có 7.699 người chiếm 53,2%
thanh niên trong độ tuổi; trong đó số thanh niên được tập hợp trong tổ
chức là 1.579 thanh niên, đạt tỷ lệ 20.6%. Đây là lực lượng chính để xây
dựng và phát triển nông thôn theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Trong những năm qua, kinh tế của huyện tăng trưởng với tốc độ cao, đời
sống nhân dân được cải thiện, thanh niên nông thôn có điều kiện học tập,
nâng cao kiến thức, tay nghề, nâng cao sự hiểu biết xã hội, phần lớn thanh
niên nông thôn đã xoá bỏ được tư tưởng trông chờ ỷ lại mà đã tự mình
vươn lên tìm kiếm việc làm, mạnh dạn vay vốn đầu tư sản xuất kinh
doanh. Tuy vậy tỷ lệ thanh niên nông thôn thiếu việc làm còn cao, một số
bộ phận thanh niên trình độ học vấn còn thấp, thiếu kiến thức khoa học kỹ
thuật, thiếu vốn; một bộ phận đi làm ăn xa gây ra khó khăn trong công tác
tập hợp thanh niên vào trong tổ chức, một số thanh niên mắc phải tệ nạn
xã hội như ma tuý, cờ bạc, mại dâm
- Về tổ chức cơ sở Đoàn và cán bộ Đoàn khối nông thôn: Hiện số cơ sở
đoàn khối nông thôn trực thuộc huyện Đoàn có 16 đơn vị, đoàn viên tham gia
sinh hoạt tại 118 chi đoàn trực thuộc Đoàn xã, thị trấn.Về đội ngũ cán bộ
Đoàn chủ chốt Bí thư và Phó bí thư Đoàn đã được kiện toàn đủ, có 12/16
đồng chí có trình độ ĐH, 10/16 đồng chí có trình độ trung cấp chính trị; độ
tuổi bình quân của Bí thư Đoàn xã là 29; Phó bí thư là 26,7.
20
*. Thanh niên đô thị: hiện có 3.892 người, chiếm 27% thanh niên trong
độ tuổi; trong đó thanh niên được tập hợp trong tổ chức là 1.195 người đạt tỷ
lệ 30,7%. Thanh niên đô thị có thế mạnh về trình độ văn hoá, nhận thức xã
hội, trình độ chuyên môn kỹ thuật, song một số bộ phận không nhỏ chậm
thích ứng với cơ chế mới, lúng túng trong xác định nghề nghiệp để lập thân,
lập nghiệp, việc làm không ổn định, đời sống phụ thuộc vào gia đình. Do sống
trong môi trường văn hoá đa dạng với nhiều loại hình thức khác nhau đã tác
động không nhỏ đến thanh niên đô thị, không ít trong số họ trở thành nạn
nhân của các tệ nạn xã hội như: ma tuý, cờ bạc, mại dâm
- Về tổ chức cơ sở đoàn và cán bộ đoàn khối đô thị: Số cơ sở Đoàn trực
thuộc huyện là 01 đơn vị, đoàn viên sinh hoạt tại 12 chi đoàn trực thuộc Đoàn
thị trấn. Số lượng Uỷ viên BCH thị trấn là 15 đồng chí, có 10 đồng chí là
đảng viên, 02 đồng chí tham gia cấp uỷ và Hội đồng nhân dân thị trấn; 12
đồng chí có trình độ ĐH, CĐ, trình độ trung cấp có 1 đồng chí, 1 đồng chí tốt
nghiệp THPT. Về lý luận chính trị: 04 đồng chí có trình độ trung cấp, 05 đồng
chí có trình độ sơ cấp, còn 6 đồng chí chưa được đào tạo về chính trị. Độ tuổi
bình quân của Bí thư Đoàn là 30 tuổi; Phó bí thư là 28,5 tuổi.
*. Thanh niên học sinh: có 2.681 người, chiếm 18,6% tổng số thanh
niên trong độ tuổi; tỷ lệ tham gia tổ chức Đoàn, Hội đạt 100%, sinh hoạt ở 04
cơ sở Đoàn; có 39 đảng viên tham gia sinh hoạt Đoàn. Nhìn chung thanh niên
học sinh luôn xác định rõ vai trò của mình đối với công tác xây dựng quê
hương, đất nước, phần lớn thanh niên khối trường học luôn tỏ rõ chí tiến thủ,
cần cù chịu khó say mê học tập, biết trang bị cho bản thân mình kiến thức, sức
khoẻ, trình độ văn hoá, khoa học kỹ thuật công nghệ, biết định hướng chính
trị, nghề nghiệp, để lập thân, lập nghiệp.
*. Thanh niên công chức, viên chức: Toàn huyện hiện có 565 người;
100% thanh niên được tập hợp trong tổ chức; có 177 đảng viên tham gia sinh
21
hoạt Đoàn, thanh niên công chức được đào tạo cơ bản, có trình độ học vấn
cao, số có trình độ đại học, sau đại học ngày càng nhiều trong các cơ quan,
đơn vị, có ý chí vương lên khắc phục khó khăn, tích cực học tập, bồi dưỡng,
nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ lý luận chính trị, tuy vậy
thanh niên công chức kinh nghiệm công tác còn hạn chế, trình độ ngoại ngữ,
tin học còn nhiều bất cập, thiếu chủ động học tập để nâng cao trình độ, một
số ít có biểu hiện cửa quyền, hách dịch.
2.1.2.2 Về công tác tổ chức của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Hải Hà.
* Công tác củng cố, xây dựng tổ chức Đoàn: Toàn huyện có 32 Đoàn
cơ sở và chi đoàn trực thuộc. Hàng năm kết nạp từ 700 – 900 Đoàn viên mới,
kết quả phân loại có từ 85 % trở lên cơ sở Đoàn đạt vững mạnh.
* Công tác xây dựng, phát triển tổ chức Hội Liên hiệp thanh niên:
Toàn huyện có 18 Uỷ ban Hội cơ sở, trong đó 16/16 xã, thị trấn có Uỷ ban
Hội cấp cơ sở. Duy trì hoạt động của 561 câu lạc bộ, chi hội thanh niên với
3.303 hội viên và thanh niên thường xuyên tham gia sinh hoạt. Trong 5 năm
qua đã phát triển mới 2.450 hội viên, 293 câu lạc bộ, chi hội và 16 uỷ ban Hội
cấp cơ sở.
* Công tác phát triển Đảng trong thanh niên: Thông qua hoạt động
thực tiễn, trong 10 năm qua (từ 2003-2013) các cơ sở Đoàn đã lựa chọn, giới
thiệu cho Đảng xét kết nạp 1.040 đoàn viên ưu tú vào Đảng, chiếm tỷ lệ 80%
Đảng viên mới được kết nạp hàng năm trong toàn đảng bộ huyện;
Đến nay, 88% đội ngũ cán bộ Đoàn chuyên trách có trình độ chuyên
môn đại học, cao đẳng. 50% có trình độ trung cấp chính trị, trung cấp thanh
vận, 50 % có trình độ sơ cấp.
2.1.2.3. Chất lượng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện
Hải Hà, giai đoạn 2008 – 2013.
* Công tác giáo dục tư tưởng - chính trị: Trong công tác này có nhiều
đổi mới về nội dung, phương thức và nâng cao hiệu quả, tăng cường giáo dục
22
chính trị tư tưởng, đẩy mạnh các hoạt động giáo dục truyền thống, đạo đức,
lối sống, góp phần xây dựng lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, sống có ích,
có lý tưởng cách mạng và bản lĩnh chính trị vững vàng.
Điểm nổi bật trong công tác giáo dục của Đoàn nhiệm kỳ qua là việc
triển khai sáng tạo, có hiệu quả Cuộc vận động "Tuổi trẻ Hải Hà học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", gắn học tập với làm theo, chú
trọng công tác chỉ đạo, quán triệt tới từng đối tượng thanh thiếu nhi để triển
khai thực hiện cuộc vận động:
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho ĐVTN được quan tâm đổi
mới về nội dung và hình thức: Xây dựng hệ thống các câu hỏi mở với nội
dung là các chủ trương Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà
nước, Nghị quyết của Đoàn để đưa vào nội dung các hội nghị, các buổi sinh
hoạt của Đoàn; BCH huyện Đoàn xây dựng hướng dẫn các chi đoàn sinh hoạt
theo chủ đề, chủ điểm gắn với triển khai học tập 6 bài học lý luận chính trị,
góp phần tuyên truyền về truyền thống, pháp luật, giáo dục lý tưởng, đạo đức
lối sống cho thế hệ trẻ. Tổ chức tốt các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn,
các sự kiện chính trị trọng đại của dân tộc, của đất nước, của huyện và của tổ
chức Đoàn. Điển hình là các hoạt động văn hóa văn nghệ, TDTT, hội trại, hội
thi, hội diễn văn nghệ Trong đó, có những hoạt động quy mô lớn như Hội
trại thanh niên, Đại hội cháu ngoan Bác Hồ lần thứ 4,5,6, định kỳ 02 năm 1
lần thi Liên hoan các Nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng, Hội thi họa mi
vàng thu hút sự quan tâm đông đảo của ĐVTN và nhân dân
Công tác giáo dục pháp luật, giáo dục đạo đức, nếp sống, lối sống,
truyền thống cho TTN được triển khai hiệu quả: Duy trì tốt hoạt động đồng
loạt tổ chức Lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ vào tối ngày 26/7 hàng
năm; Thường xuyên duy trì, củng cố và nhân rộng các mô hình phổ biến, giáo
dục pháp luật như các câu lạc bộ “Tuổi trẻ với pháp luật” các mô hình cổng
23
trường thanh niên tự quản đảm bảo xanh- sạch- đẹp và trật tự ATGT. Hàng
năm hướng dẫn triển khai thực hiện chương trình “Khi tôi 18” đối với thanh
niên khối trường học, tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ
cán bộ, ĐVTN. Đội ngũ báo cáo viên các cấp được củng cố và hoạt động có
hiệu quả. BTV huyện Đoàn đã tiếp tục chỉ đạo các cơ sở tổ chức thực hiện tốt
kế hoạch, nắm bắt tình hình tư tưởng và định hướng dư luận xã hội trong
thanh niên.
* Phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ
quốc”: Phong trào này được triển khai với các nội dung phong phú, thiết thực,
có sức lan toả rộng lớn, tạo môi trường bồi dưỡng, phát huy tinh thần xung
kích của TTN, góp phần củng cố quốc phòng an ninh, giữ gìn trật tự an toàn
xã hội; thể hiện rõ vai trò của Đoàn và tuổi trẻ trong sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ tổ quốc thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa:
Vai trò xung kích lao động sáng tạo, phát triển kinh tế xã hội của thanh
niên ngày càng được khẳng định. ĐVTN chủ động tìm kiếm thông tin về các
phương thức kinh doanh, sản xuất mới, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản
suất, ngày càng có nhiều ĐVTN đã mạnh dạn đầu tư phát triển kinh tế bằng
những mô hình sản xuất, những giống cây trồng vật nuôi mới, từng bước
mang lại hiệu quả kinh tế cao. Các mô hình đã góp phần giúp nhiều thanh
niên thoát nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng cho gia đình, bản thân và làm
giàu cho xã hội.
Hoạt động xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng có nhiều đổi
mới và nổi bật, tạo ra nét mới của phong trào thanh niên Hải Hà trong
nhiệm kỳ vừa qua, góp phần đảm bảo an sinh xã hội: Trong đó cao điểm là tổ
chức các hoạt động tình nguyện trong các dịp "Tháng Thanh niên”, “Chiến
dịch TNTN hè” hàng năm, tham gia tình nguyện thực hiện các nhiệm vụ chính
trị quan trọng của địa phương:
24
Bằng cách phát huy tối đa nguồn nhân lực thanh niên tình nguyện tại
chỗ, kết hợp huy động sự phối hợp giữa các cơ sở đoàn trong toàn huyện với
thanh niên các đơn vị lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn và kêu gọi sự giúp
đỡ của các cơ sở đoàn mạnh trong và ngoài tỉnh để tạo nguồn nhân lực và vật
chất triển khai các hoạt động tình nguyện. Tham gia xây dựng, sửa chữa nhà
cho cựu TNXP có hoàn cảnh khó khăn, tham gia giúp hộ nghèo xoá nhà tạm
theo quyết định 167 của Chính phủ, triển khai chương trình Đoàn thanh niên
chung tay xây dựng Nông thôn mới Trong nhiệm kỳ vừa qua Đoàn thanh
niên từ huyện đến cơ sở đã giúp xây mới sữa chữa 08 ngôi nhà cho cựu TNXP
có hoàn cảnh khó khăn, 06 ngôi nhà cho hộ nghèo, 01 nhà tránh lũ ở xã Quảng Sơn
với trên 5000 công lao động và 106 triệu đồng tiền mặt; tổ chức 10 đợt khám, phát
thuốc nhân đạo cho 1.500 lượt người với số tiền 55 triệu đồng; tổ chức tốt chương
trình những giọt máu hồng với 307 thanh niên tham gia hiến máu, ra mắt “Câu lạc
bộ ngân hàng máu sống” với 100 hội viên tham gia (trong thời gian qua CLB đã
kịp thời cứu được 13 bệnh nhân qua cơn nguy kịch). Tích cực xung kích tham gia
xây dựng nông thôn mới trên địa bàn toàn huyện, đảm nhận vận động giúp dân di
chuyển 240 nhà tiêu hợp vệ sinh, đảm nhận mở rộng, sửa chữa 8Km đường giao
thông nội đồng theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới với trên 2.000 công lao
động, tham gia quản lý và tổ chức các hoạt động tại nhà văn hóa.
Đoàn thanh niên các xã duy trì tốt các hoạt động tình nguyện tại chỗ huy
động hàng nghìn ngày công giúp đỡ các gia đình chính sách, nạo vét kênh
mương nội đồng, phát quang đường làng ngõ xóm, làm vệ sinh nhà văn hoá,
nhà bia tưởng niệm, nghĩa trang liệt sỹ, bước đầu tham gia có hiệu quả chương
trình thanh niên tham gia xây dựng Quảng Ninh xanh, sạch đẹp và vệ sinh môi
trường.
Phong trào xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị và trật
tự an toàn xã hội được triển khai đồng bộ từ cấp huyện đến cơ sở mang lại
25