Các vấn đề chung về chi phí sản xuất
tính giá thành sản phẩm
Biên tập bởi:
Thái Thị Liên
Các vấn đề chung về chi phí sản xuất
tính giá thành sản phẩm
Biên tập bởi:
Thái Thị Liên
Các tác giả:
Thái Thị Liên
Phiên bản trực tuyến:
/>MỤC LỤC
1. Đặc điểm tổ chức sản xuất của ngành sản xuất công nghiệp
2. Khái niệm chi phí sản xuất và cách phân loại chi phí sản xuất chủ yếu
3. Giá thành phẩm,phân loại giá thành phẩm
4. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất,đối tượng tính giá thành sản phẩm
5. Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
Tham gia đóng góp
1/20
Đặc điểm tổ chức sản xuất của ngành sản
xuất công nghiệp
Chi phí được định nghĩa theo nhiều phương diện khác nhau. Chi phí có thể biểu hiện
một cách trừu tượng là biểu hiện bằng tiền những hao phí lao động sống và lao động vật
hóa phát sinh trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, hoặc chi phí là những phí
tổn về nguồn lực, tài sản cụ thể trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam đợt 2 ban hành theo quyết định 165/2002/QĐ-BTC
thì "Chi phí là Tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới
hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ
dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông hoặc
chủ sở hữu có nhiều quan điểm, hình thức thể hiện chi phí nhưng tất cả đều thừa nhận
một vấn đề chung: chi phí là phí tổn tài nguyên, vật chất, lao động và phải phát sinh gắn
liền với mục đích kinh doanh đây chính là bản chất kinh tế của chi phí trong hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bản chất kinh tế này giúp nhà quản trị phân biệt
được chi phí và chi tiêu chi phí với vốn. Thật vậy chi phí gắn liền với hoạt động sản xuất
kinh doanh được tài trợ từ vốn kinh doanh và được bù đắp từ thu nhập hoạt động sản
xuất kinh doanh.
Chính vì thế các doanh nghiệp luôn quan tâm đến vấn đề quản lý chi phí nhằm tiết kiệm
chi phí trong quá trình sản xuất kinh doanh.
2/20
Khái niệm chi phí sản xuất và cách phân
loại chi phí sản xuất chủ yếu
Khái niệm chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động
sống và lao động vật hóa mà doanh nghiệp bỏ ra có liên quan đến hoạt động sản xuất
kinh doanh trong một thời kỳ nhất định (tháng, quý, năm).
Nói cách khác, chi phí là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ quá trình sản xuất và tiêu thụ
sản phẩm.
Các cách phân loại chi phí sản xuất chủ yếu.
Phân loại chi phí sản xuất theo tính chất kinh tế (yếu tố chi phí)
- Để phục vụ cho việc tập hợp, quản lý chi phí theo nội dung kinh tế địa điểm phát sinh,
chi phí được phân theo yếu tố. Cách phân loại này giúp cho việc xây dựng và phân tích
định mức vốn lưu động cũng như việc lập, kiểm tra và phân tích dự toán chi phí.
Theo quy định hiện hành ở Việt Nam, toàn bộ chi phí được chi làm 7 yếu tố sau:
+ Yếu tố nguyên liệu, vật liệu: bao gồm toàn bộ giá trị nguyên vật liệu chính, vật liệu
phụ, phụ tùng thay thế, công cụ dụng cụ… sử dụng vào sản xuất kinh doanh (loại trừ giá
trị dùng không hết nhập lại kho và phế liệu thu hồi cùng với nhiên liệu, động lực).
+ Yếu tố nhiên liệu, động lực sử dụng vào quá trình sản xuất kinh doanh trong kỳ (trừ
số dùng không hết nhập lại kho và phế liệu thu hồi).
+ Yếu tố tiền lương và các khoản phụ cấp lương: phản ánh tổng số tiền lương và phụ
cấp mang tính chất lượng phải trả cho người lao động.
+ Yếu tố BHXH, BHYT, KPCĐ trích theo tỷ lệ qui định trên tổng số tiền lương và phụ
cấp lương phải trả lao động.
+ Yếu tố khấu hao TSCĐ: phản ánh tổng số khấu hao TSCĐ phải trích trong kỳ của tất
cả TSCĐ sử dụng cho sản xuất kinh doanh trong kỳ.
+ Yếu tố chi phí dịch vụ mua ngoài: phản ánh toàn bộ chi phí dịch vụ mua ngoài dùng
vào sản xuất kinh doanh.
3/20
+ Yếu tố chi phí khác bằng tiền: phản ánh toàn bộ chi phí khác bằng tiền chưa phản ánh
vào các yếu tố trên dùng vào hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ.
Phân loại chi phí sản xuất theo công dụng kinh tế chi phí (khoản mục chi phí).
Căn cứ vào ý nghĩa của chi phí trong giá thành sản phẩm và để thuận tiện cho việc tính
giá thành toàn bộ, chi phí được phân theo khoản mục cách phân loại này dựa vào công
dụng của chi phí và mức phân bổ chi phí cho từng đối tượng. Giá thành toàn bộ của sản
phẩm bao gồm 5 khoản mục chi phí sau:
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
- Chi phí nhân công trực tiếp
- Chi phí sản xuất chung
- Chi phí bán hàng
- Chi phí quản lý doanh nghiệp
+ Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp là toàn bộ chi phí nguyên vật liệu được sử dụng trực
tiếp cho quá trình sản xuất chế tạo sản phẩm, lao vụ, dịch vụ.
+ Chi phí nhân công trực tiếp: bao gồm tiền lương và các khoản phải trả trực tiếp cho
công nhân sản xuất, các khoản trích theo tiền lương của công nhân sản xuất như kinh
phí công đoàn, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế…
+ Chi phí sản xuất chung: là các khoản chi phí sản xuất liên quan đến việc phục vụ và
quản lý sản xuất trong phạm vi các phân xưởng đội sản xuất, chi phí sản xuất chung bao
gồm các yếu tố chi phí sản xuất sau.
- Chi phí nhân viên phân xưởng bao gồm chi phí tiền lương, các khoản phải trả, các
khoản trích theo lương của nhân viên phân xưởng và đội sản xuất.
- Chi phí vật liệu: bao gồm chi phí vật liệu dùng chung cho phân xưởng sản xuất với
mục đích là phục vụ quản lý sản xuất.
- Chi phí dụng cụ: bao gồm về chi phí công cụ, dụng cụ ở phân xưởng để phục vụ sản
xuất và quản lý sản xuất.
- Chi phí khấu hao TSCĐ: bao gồm toàn bộ chi phí khấu hao của TSCĐ thuộc các phân
xưởng sản xuất quản lý sử dụng.
4/20
- Chi phí dịch vụ mua ngoài: gồm các chi phí dịch vụ mua ngoài dùng cho hoạt động
phục vụ và quản lý sản xuất của phân xưởng và đội sản xuất.
- Chi phí khác bằng tiền: là các khoản trực tiếp bằng tiền dùng cho việc phục vụ và quản
lý và sản xuất ở phân xưởng sản xuất.
+ Chi phí bán hàng: là chi phí lưu thông và chi phí tiếp thị phát sinh trong quá trình tiêu
thụ sản phẩm hàng hóa, lao vụ, dịch vụ loại chi phí này có: chi phí quảng cáo, giao hàng,
giao dịch, hoa hồng bán hàng, chi phí nhân viên bán hàng và chi phí khác gắn liền đến
bảo quản và tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa…
+ Chi phí quản lý doanh nghiệp: là các khoản chi phí liên quan đến việc phục vụ và quản
lý sản xuất kinh doanh có tính chất chung của toàn doanh nghiệp.
- Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm: chi phí nhân viên quản lý chi phí vật liệu quản
lý, chi phí đồ dùng văn phòng, khấu hao TSCĐ dùng chung toàn bộ doanh nghiệp, các
loại thuế, phí có tính chất chi phí, chi phí tiếp khách, hội nghị.
Ý nghĩa của công tác quản lý chi phí sản xuất trong quá trình hoạt động sản
xuất kinh doanh.
- Chỉ tiêu của doanh nghiệp là sự chi ra, sự giảm đi thuần túy của tài sản, không để các
khoản đó dùng vào việc gì và dùng như thế nào? chỉ tiêu trong kỳ của doanh nghiệp bao
gồm chỉ tiêu cho các quá trình mua hàng, quá trình sản xuất kinh doanh, chỉ tiêu cho quá
trình mua hàng làm tăng tài sản của doanh nghiệp, còn chỉ tiêu cho quá trình sản xuất
kinh doanh làm cho các khoản tiêu dùng cho quá trình sản xuất kinh doanh tăng lên.
Chi phí trong kinh doanh bao gồm toàn bộ phận tài sản tiêu dùng hết cho quá trình sản
xuất kinh doanh trong kỳ, số chỉ tiêu dùng cho quá trình sản xuất kinh doanh trong kỳ
và số chỉ tiêu dùng cho quá trình sản xuất tính nhập hoặc phân bổ vào chi phí trong kỳ.
Ngoài ra, khoản chi phí phải trả (chi phí trả trước) không phải là chỉ tiêu trong kỳ nhưng
được tính vào chi phí trong kỳ.
Như vậy, giữa chỉ tiêu và chi phí của doanh nghiệp có mối quan hệ mật thiết với nhau,
đồng thời có sự khác nhau về lượng và thời điểm phát sinh, mặt khác, chi phí phục vụ
cho hoạt động sản xuất kinh doanh nên nó được tài trợ vốn kinh doanh và được bù đắp
từ thu nhập hoạt động sản xuất kinh doanh chỉ tiêu không gắn liền với mục đích sản xuất
kinh doanh nên có thể được tài trợ từ những nguồn khác nhau, có thể lấy từ quỹ phúc
lợi, trợ cấp từ những nguồn khác nhau, có thể lấy từ quỹ phúc lợi trợ cấp của Nhà nước
và không bù đắp từ thu nhập hoạt động kinh doanh.
5/20
- Xét về thực chất thì chi phí sản xuất kinh doanh là sự chuyển dịch vốn của doanh
nghiệp vào đối tượng tính giá nhất định. Nó là vốn của doanh nghiệp bỏ vào quá trình
sản xuất kinh doanh.
Vì vậy, để quản lý có hiệu quả và kịp thời đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của
mình, các nhà quản trị doanh nghiệp luôn cần biết số chi phí chi ra cho từng loại hoạt
động, từng loại sản phẩm, dịch vụ trong kỳ là bao nhiêu, số chi phí đã chi đó cấu thành
trong số sản phẩm lao vụ, dịch vụ đã hoàn thành bao nhiêu.
6/20
Giá thành phẩm,phân loại giá thành phẩm
Khái niệm giá thành sản phẩm
Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền toàn bộ những hao phí về lao động sống cần
thiết và lao động vật hóa được tính trên một khối lượng kết quả sản phẩm lao vụ, dịch
vụ hoàn thành nhất định.
Giá thành sản phẩm là một chỉ tiêu mang tính giới hạn và xác định vừa mang tính khách
quan vừa mang tính chủ quan.
Phân loại giá thành sản phẩm
Phân loại giá thành sản phẩm theo thời gian và cơ sở số liệu tính giá thành
Theo cách này, chỉ tiêu giá thành được chia thành giá thành kế hoạch giá thành định
mức, giá thành thực tế.
+ Giá thành kế hoạch : là giá thành kế hoạch được xác định trước khi bước vào kinh
doanh trên cơ sở giá thành thực tế kỳ trước và các định mức, các dự toán chi phí của kỳ
kế hoạch.
+ Giá thành định mức: cũng như giá thành kế hoạch, giá thành định mức cũng được xác
định trước khi bắt đầu sản xuất sản phẩm. Tuy nhiên khác với giá thành kế hoạch được
xây dựng trên cơ sở các định mức bình quân tiên tiến và không biến đổi trong suốt cả
kỳ kế hoạch, giá thành định mức được xác định trên cơ sở các định mức về chi phí hiện
hành tại từng thời điểm nhất định trong kỳ kế hoạch nên giá thành định mức luôn thay
đổi phù hợp với sự thay đổi của các định mức chi phí đạt được trong quá trình thực hiện
kế hoạch giá thành.
+ Giá thành thực tế: là chỉ tiêu được xác định sau khi kết thúc quá trình sản xuất sản
phẩm dựa trên cơ sở các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình sản xuất sản phẩm.
Cách phân loại này có tác dụng trong việc quản lý và giám sát chi phí xác định được các
nguyên nhân vượt (hụt) định mức chi phí trong kỳ kế toán. Từ đó điều chỉnh kế hoạch
hoặc định mức cho phù hợp.
Phân loại giá thành theo phạm vi tính toán
Theo phạm vi phát sinh chi phí, chỉ tiêu giá thành được chia thành giá thành sản xuất và
giá thành tiêu thụ.
7/20
- Giá thành sản xuất (còn gọi là giá thành công xưởng) là chỉ tiêu phản ánh tất cả những
chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất, chế tạo sản phẩm trong phạm vi phân
xưởng sản xuất.
- Giá thành tiêu thụ: (còn gọi là giá thành toàn bộ hay giá thành đầy đủ, là chỉ tiêu phản
ánh toàn bộ các khoản chi phát sinh liên quan đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.
Giá thành tiêu thụ được tính theo công thức sau:
= + +
=> Cách phân loại này có tác dụng giúp cho nhà quản lý biết được kết quả kinh doanh
(lãi, lỗ) của từng mặt hàng, từng loại dịch vụ mà doanh nghiệp kinh doanh. Tuy nhiên
do những hạn chế nhất định khi đưa ra lựa chọn tiêu thức phân bổ chi phí bán hàng, chi
phí quản lý cho từng loại dịch vụ nên cách phân loại này chỉ mang ý nghĩa học thuật,
nghiên cứu.
Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
- Giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản chi phí hao phí về lao
động sống và lao động vật hóa có liên quan đến khối lượng công tác, sản phẩm, lao vụ
đã hoàn thành.
Về thực chất chi phí và giá thành là 2 mặt khác nhau của quá trình sản xuất. Chi phí
sản xuất phản ánh mặt kết quả sản xuất. Tất cả những khoản chi phí phát sinh (phát sinh
trong kỳ, kỳ trước chuyển sang) và các chi phí tính trước có liên quan trong kỳ sẽ tạo
nên chỉ tiêu giá thành sản phẩm. Nói cách khác, giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng
tiền toàn bộ các khoản chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra bất kể ở kỳ nào nhưng có liên
quan đến khối lượng công việc, sản phẩm đã hoàn thành trong kỳ
* Sơ đồ mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
Chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ Chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ
Tổng giá thành sản phẩm hoàn thành Chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ
Qua sơ đồ ta thấy: AC = AB + BD - Công ty cổ phần điện tử chuyên dụng Hanel
hay
= + -
8/20
Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất,đối
tượng tính giá thành sản phẩm
+ Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất
- Chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh trong kỳ phải được kế toán tập hợp theo một
phạm vi giới hạn nhất định.
- Đối tượng kế toán chi phí sản xuất là phạm vi và giới hạn để tập hợp chi phí sản xuất
và là khâu đầu tiên trong việc tổ chức kế toán chi phí sản xuất.
+ Đối tượng tính giá thành là các loại sản phẩm công nghiệp lao vụ mà doanh nghiệp đã
sản xuất hoàn thành đòi hỏi phải tính giá thành ở đơn vị.
+ Tập hợp trực tiếp
- Chi phí phát sinh có liên quan trực tiếp đến từng đối tượng kế toán chi phí sản xuất
riêng biệt.
- Có thể căn cứ vào chứng từ ban đầu. Để hạch toán trực tiếp cho từng đối tượng riêng
biệt.
- Tập hợp trực tiếp đảm bảo tính chính xác cao áp dụng tối đa phương pháp này nếu điều
kiện cho phép.
+ Phân bổ gián tiếp:
- Điều kiện áp dụng: chi phí phát sinh có liên quan nhiều đối tượng kế toán chi phí.
Không ghi chép ban đầu riêng cho từng đối tượng, phải tập hợp cho nhiều đối tượng.
9/20
Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm
Kế toán doanh nghiệp cần phải xác định rõ nhiệm vụ của mình trong việc tổ chức kế
toán chi phí và tính giá thành sản phẩm cần nhận thức đúng đắn vai trò của kế toán chi
phí và tính giá thành sản phẩm trong toàn bộ hệ thống kế toán doanh nghiệp, mỗi quan
hệ với các bộ phận kế toán có liên quan trong đó kế toán các yếu tố chi phí và là tiền đề
kế toán chi phí và tính giá thành.
- Căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh, quy trình công nghệ sản xuất, loại
hình sản xuất đặc điểm của sản phẩm khả năng hoạch toán, yêu cầu quản lý cụ thể của
doanh nghiệp để lựa chọn, xác định đúng đắn đối tượng kế toán chi phí sản xuất lựa
chọn phương pháp tập hợp chi phí sản xuất theo các phương án phù hợp với điều kiện
của doanh nghiệp.
Căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh, đặc điểm sản phẩm, khả năng và yêu
cầu quản lý cụ thể của doanh nghiệp để xác định tính giá thành cho phù hợp.
Trên cơ sở mối quan hệ đối tượng kế toán chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành
đã xác định để tổ chức áp dụng phương pháp tính giá thành cho phù hợp và khoa học.
Tổ chức bộ máy kế toán 1 cách khoa học, hợp lý trên cơ sở phân công rõ ràng trách
nhiệm từng nhân viên từng bộ phận kế toán có liên quan đặc biệt đến bộ phận kế toán
các yếu tố chi phí.
Thực hiện tổ chức, chứng từ, hạch toán ban đầu, hệ thống tài khoản sổ kế toán phù hợp
với nguyên tắc phù hợp chuẩn mực, chế độ kế toán đảm bảo đáp ứng được nhu cầu thu
nhận - xử lý, hệ thống hóa thông tin về chi phí, giá thành của doanh nghiệp.
Thường xuyên kiểm tra thông tin về kế toán chi phí, giá thành sản phẩm cung cấp những
thông tin cần thiết về chi phí, giá thành sản phẩm giúp cho các nhà quản trị doanh nghiệp
ra được các quyết định nhanh chóng, phù hợp với quá trình sản xuất và tiêu thụ sản
phẩm.
Kế toán tập hợp chi phí sản xuất
Là toàn bộ chi phí về nguyên vật liệu chính, nửa thành phẩm mua ngoài, vật liệu phụ,
nhiên liệu sử dụng trực tiếp cho việc sản xuất chế tạo sản phẩm hay thực hiện lao vụ,
dịch vụ.
* Chứng từ áp dụng: Căn cứ vào phiếu xuất kho
10/20
Các chứng từ liên quan để xác định giá vốn nguyên vật liệu dùng để chế tạo sản phẩm.
- Tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho đối tượng chi phí sản xuất
- Thực hiện trong bảng phân bổ nguyên vật liệu
Tài khoản kế toán chủ yếu sử dụng
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (TK 621)
Bên nợ: trị giá vốn nguyên vật liệu trực tiếp cho sản xuất chế tạo sản phẩm hoặc thực
hiện lao vụ, dịch vụ trong kỳ…
Bên có: trị giá vốn nguyên vật liệu sử dụng không hết nhập lại kho
trị giá phế liệu thu hồi
Kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp để tính giá thành sản phẩm
- Trình tự kế toán được thể hiện bằng sơ đồ sau.
Sơ đồ hạch toán nguyên vật liệu trực tiếp
Chi phí nhân công trực tiếp (TK 622)
- Chi phí nhân công trực tiếp là các khoản về chi tiền lương chính, lương phụ của công
nhân sản xuất trực tiếp thực hiện công tác xây lắp, công tác hạng mục công trình.
11/20
- Chi phí nhân công trực tiếp nếu liên quan đến một công trình thì tập hợp trực tiếp còn
nếu liên quan đến nhiều thì phân phân bổ cho các đội sản xuất theo các tiêu thức thích
hợp.
TK 622
Bên nợ: phản ánh chi phí nhân công trực tiếp trong kỳ
Bên có: Kết chuyển nhân công trực tiếp sang TK 154 "chi phí sản xuất kinh doanh dở
dang".
TK 622 cuối kỳ có số dư
Sơ đồ hạch toán chi phí nhân công trực tiếp
Kế toán chi phí sản xuất chung
Tài khoản này có thể mở chi tiết cho từng giai đoạn, từng loại sản phẩm, từng bộ phận
và được mở chi tiết cho từng giai đoạn sản xuất và được mở tài khoản cấp 2 theo yếu tố
chi phí.
* Kết cấu của TK 627 như sau:
Bên nợ: tập hợp chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ
12/20
Bên có: kết chuyển hoặc phân bổ chi phí, sản xuất cho các sản phẩm lao vụ có liên quan
đến tính giá thành.
+ Các khoản giảm trừ chi phí sản xuất chung
TK 627 không có số dư cuối kỳ
Quy trình hạch toán được thể hiện qua sơ đồ sau
Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất chung
13/20
14/20
Tổng hợp chi phí sản xuất của toàn doanh nghiệp
Chi phí sản xuất sau khi tập hợp riêng từng khoản mục, chi phí nguyên vật liệu trực tiếp,
chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung cần được kết chuyển sang TK 154
để tính giá thành.
TK 154 "chi phí sản xuất kinh doanh dở dang" dùng để tập hợp chi phí sản xuất phục vụ
cho việc tính giá thành sản phẩm
- Kết cấu TK 154 như sau:
Bên nợ: kết chuyển toàn bộ chi phí sản xuất sản phẩm trong kỳ
Bên có: giá thành sản phẩm trong kỳ hoàn thành
+ Các khoản giảm giá thành:
Dư nợ: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang cuối kỳ
TK 154 được mở cho từng đối tượng tập hợp chi phí sản xuất
Ngoài ra kế toán còn sử dụng một số TK liên quan khác như: 111, 632
Đánh giá sản phẩm đang chế tạo dở dang (DD)
+ Đánh giá sản phẩm làm dở theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (nhân công trực tiếp).
Nội dung: theo phương pháp này chi phí sản xuất cho sản phẩm làm dở cuối kỳ chỉ tính
chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (NVLTT) hay chi hí nhân công trực tiếp còn các chi phí
khác được tính cả cho sản phẩm hoàn thành
Công thức:
Dck = ((Dđk + Cv) / (Q + q)) x q
Trong đó: Cv : chi phí NVLTT tập hợp trong kỳ
Dck : chi phí sản xuất kinh doanh dd cuối kỳ
Dđk : chi phí sản xuất kinh doanh dd đầu kỳ
Q : khối lượng sản phẩm hoàn thành
q : khối lượng sản phẩm làm dở cuối kỳ
15/20
- Ưu điểm: Khối lượng tính toán đơn giản thực hiện nhanh khi kiểm kê sản phẩm dở
không cần xác định mức độ sản phẩm hoàn thành.
- Nhược điểm: Tính toán không chính xác. Vì trong giá tị sản phẩm làm dở không tính
các chi phí khác như chi phí sản xuất chung.
- Điều kiện áp dụng: nên áp dụng ở các doanh nghiệp mà chi phí NVLTT chiếm tỷ trọng
lộn trong tổng chi phí, khối lượng sản phẩm làm dở không nhiều, thường ổn định dưới
các kỳ.
+ Ước lượng sản phẩm hoàn thành tương đương: Theo phương pháp này đủ các khoản
chi phí theo nguyên tắc những chi phí được bỏ vào 1 lần từ đầu quy trình công nghệ thì
dược tính cho đơn vị sản phẩm làm dở và đơn vị sản phẩm hoàn thành như nhau (những
chi phí này thường là chi phí NVLTT).
Những chi phí được bỏ vào quá trình sản xuất lần 2 theo mức độ sản xuất gia công chế
biến thì được tính cho sản phẩm làm dở theo sản lượng sản phẩm hoàn thành tương
đương.
Xác định sản lượng sản phẩm hoàn thành tương đương và làm dở
Xác định sản lượng = q x % sản phẩm hoàn thành
(Q) = q x % sản phẩm hoàn thành (mức độ hoàn thành)
Qck = (Dđk + Cv) / (Q + Q) * Q'
+ Định mức chi phí
- Căn cứ vào khối lượng làm dở trên cùng công đoạn của quy trình sản xuất và căn cứ
vào định mức chi phí theo từng khoản mục chi phí trên từng công đoạn của từng sản
phẩm để xác định chi phí sản xuất dở dang của từng công đoạn. Sau đó tổng hợp lại để
có thể chi phí sản xuất tính cho sản phẩm dở dang của từng loại sản phẩm trên cả quy
trình công nghệ.
Các phương pháp tính giá thành sản phẩm
+ Phương pháp tính giá thành giản đơn (phương pháp trực tiếp)
- Điều kiện áp dụng: quy trình công nghệ sản xuất chỉ tạo ra một loại sản phẩm đối với
khối lượng lớn: doanh nghiệp điện, than đá….
- Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất: là toàn bộ quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm.
16/20
- Đối tượng tính giá thành: là loại sản phẩm và đơn vị sản phẩm do quy trình sản xuất
tạo ra hoàn thành trong quy trình công nghệ nàykhông có sản phẩm dở dang. Do vậy đối
tượng tập hợp chi phí trùng với đối tượng tập hợp tính giá thành và ngược lại. Kỳ tính
giá thành thường là cuối tháng, cuối năm.
Z = Dđk + C - Dck
- Nếu có sản phẩm làm hỏng nhưng do cá nhân làm hỏng thì nhà quản lý sẽ quy trách
nhiệm và bắt cá nhân đó bồi thường.
Z = Dđk + C - Dck - C (hỏng)
Trong đó: C: là chi phí phát sinh
C: hỏng là chi phí sản phẩm hỏng
* Phương pháp hệ số:
- Điều kiện áp dụng: áp dụng trong trường hợp cùng 1 quy trình công nghệ sản xuất chế
tạo ra nhiều loại sản phẩm chính công nghiệp hóa chất.
+ Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất: là toàn bộ quy trình công nghệ
+ Đối tượng tính giá thành: là từng loại sản phẩm chính hoàn thành và đơn vị sản phẩm
chính hoàn thành.
Nội dung:
- Để xác định cho mỗi loại sản phẩm một hệ thống số tính giá thành trong đó loại sản
phẩm có hệ số bằng 1 được coi là sản phẩm tiêu chuẩn.
- Căn cứ vào qui đổi sản lượng thực tế của từng loại sản phẩm theo hệ số giá thành để
xác định tiêu chuẩn phân bổ
* Phương pháp tỷ lệ
- Điều kiện áp dụng: áp dụng trong doanh nghiệp có 1 quy trình công nghệ sản xuất tạo
ra nhóm sản phẩm với nhiều quy cách, kích cỡ, phẩm cấp khác nhau.
VD: công nghệ sản xuất bao bì can ten mã phanh ô tô
- Lựa chọn tiêu chuẩn làm căn cứ xác định tỷ lệ tính giá thành (giá thành định mức của
đơn vị sản phẩm).
17/20
- Căn cứ vào sản lượng thực tế của từng quy cách và tiêu chuẩn được lựa chọn để xác
định tổng tiêu chuẩn phân bổ.
+ Đối tượng tập hợp chi phí: theo nhóm sản phẩm
+ Đối tượng tính giá thành: Theo từng kích cỡ, quy cách hoặc phẩm chất
Tỷ lệ giá thành =
= x Tỷ lệ giá thành.
Giá thành đơn vị =
* Phương pháp loại trừ chi phí sản phẩm phụ
- Kết quả của quá trình sản xuất sản phẩm doanh nghiệp không những thu được sản
phẩm chính mà còn thu được một số sản phẩm phụ nhưng sản phẩm phụ không phải là
đối tượng tính giá thành chính vì thế doanh nghiệp cần phải thực hiện công việc loại trừ
chi phí sản phẩm phụ.
= + - -
18/20
Tham gia đóng góp
Tài liệu: Các vấn đề chung về chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm
Biên tập bởi: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />Module: Đặc điểm tổ chức sản xuất của ngành sản xuất công nghiệp
Các tác giả: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />Module: Khái niệm chi phí sản xuất và cách phân loại chi phí sản xuất chủ yếu
Các tác giả: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />Module: Giá thành phẩm,phân loại giá thành phẩm
Các tác giả: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />Module: Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất,đối tượng tính giá thành sản phẩm
Các tác giả: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />Module: Nhiệm vụ kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
Các tác giả: Thái Thị Liên
URL: />Giấy phép: />19/20
Chương trình Thư viện Học liệu Mở Việt Nam
Chương trình Thư viện Học liệu Mở Việt Nam (Vietnam Open Educational Resources
– VOER) được hỗ trợ bởi Quỹ Việt Nam. Mục tiêu của chương trình là xây dựng kho
Tài nguyên giáo dục Mở miễn phí của người Việt và cho người Việt, có nội dung phong
phú. Các nội dung đểu tuân thủ Giấy phép Creative Commons Attribution (CC-by) 4.0
do đó các nội dung đều có thể được sử dụng, tái sử dụng và truy nhập miễn phí trước
hết trong trong môi trường giảng dạy, học tập và nghiên cứu sau đó cho toàn xã hội.
Với sự hỗ trợ của Quỹ Việt Nam, Thư viện Học liệu Mở Việt Nam (VOER) đã trở thành
một cổng thông tin chính cho các sinh viên và giảng viên trong và ngoài Việt Nam. Mỗi
ngày có hàng chục nghìn lượt truy cập VOER (www.voer.edu.vn) để nghiên cứu, học
tập và tải tài liệu giảng dạy về. Với hàng chục nghìn module kiến thức từ hàng nghìn
tác giả khác nhau đóng góp, Thư Viện Học liệu Mở Việt Nam là một kho tàng tài liệu
khổng lồ, nội dung phong phú phục vụ cho tất cả các nhu cầu học tập, nghiên cứu của
độc giả.
Nguồn tài liệu mở phong phú có trên VOER có được là do sự chia sẻ tự nguyện của các
tác giả trong và ngoài nước. Quá trình chia sẻ tài liệu trên VOER trở lên dễ dàng như
đếm 1, 2, 3 nhờ vào sức mạnh của nền tảng Hanoi Spring.
Hanoi Spring là một nền tảng công nghệ tiên tiến được thiết kế cho phép công chúng dễ
dàng chia sẻ tài liệu giảng dạy, học tập cũng như chủ động phát triển chương trình giảng
dạy dựa trên khái niệm về học liệu mở (OCW) và tài nguyên giáo dục mở (OER) . Khái
niệm chia sẻ tri thức có tính cách mạng đã được khởi xướng và phát triển tiên phong
bởi Đại học MIT và Đại học Rice Hoa Kỳ trong vòng một thập kỷ qua. Kể từ đó, phong
trào Tài nguyên Giáo dục Mở đã phát triển nhanh chóng, được UNESCO hỗ trợ và được
chấp nhận như một chương trình chính thức ở nhiều nước trên thế giới.
20/20