WElCOMEWElCOME
CÔNG NGHỆ THUỘC DA
ĐẶC ĐIỂM
CÔNG NGHỆ
&
DÒNG THẢI
PHÒNG NGỪA
&
GIẢM THIỂU
CHẤT THẢI
PHƯƠNG
PHÁP XỬ LÝ
CHẤT THẢI
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Thuộc da là quá trình sử dụng hóa chất để cố định cấu trúc của
Collagen làm cho da không bị thối rữa, có tính chất bền nhiệt,
không cứng giòn khi lạnh và không bị nhăn và thối rữa khi ẩm và
nóng.
Khái niệm
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Quá trình công nghệ
Các công đoạn sản xuất thuộc da
Bảo quản và xử lý da nguyên liệu Thuộc da
Rửa da Hồi tươi
da
Ngâm
vôi làm
mềm da
Làm
xốp
Thuộc
da
Tách
nước
Làm
mềm da
Sấy, gia
cố,
đánh
bóng,
nhuộm
- Nguyên liệu chính sử dụng cho công nghiệp thuộc da là các loại động
vật như: trâu, bò, lợn, cừu, dê, ngựa. ngoài ra còn sử dụng các loại da
động vật quy hiếm như: hươu, nai, hổ, cá sấu, trăn, rắn, … nhưng số
lượng không lớn.
- Ngoài nguyên liệu chính là da động vật còn có các nguyên liệu khác
như các chất phụ gia, các hóa chất dùng để nhuộm màu, nguyên liệu
muối dùng để ướp bảo quản da.
- Nhiên liệu phục vụ cho quá trình thuộc da bao gồm: Năng lượng
điện cung cấp cho các thiết bị, động cơ và máy móc khác, hơi nước
cung cấp để hấp sấy da…
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Nhiên liệu, nguyên liệu
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Nhiên liệu, nguyên lệu
Một số hình ảnh động
vật dùng làm nguyên
liệu cho thuộc da.
TrâuBòCừuNgựaCá sấuĐà điểu
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Sản phẩm đầu ra
- Phụ thuộc vào nhà máy sản xuất muốn tạo ra sản phẩm gì để đáp
ứng nhu cầu thị trường, nhìn chung có các sản phẩm như sau: da
thuộc lần 1, lần 2 ,…
Sản phẩm cuối cùng:
+ Sản phẩm chính để phục vụ nhu cầu sinh hoạt như làm giày, dép, y
phục, túi xách, ví, găng tay, nệm ghế, dây đồng hồ, trang trí nội thất,
làm mặt trống, da kỹ thuật,…( Da ngựa dùng làm giày, áo da và các
dụng cụ thể thao. Da cá sấu làm thắt lưng, ví, túi xách. Da trâu ,bò
dùng làm trống. Da cừu, hổ dùng làm áo da.)
+ Sản phẩm phụ để phục vụ một số ngành khác như làm thực phẩm
gia súc, keo hữu cơ, phân bón, da nhân tạo, sợi chỉ protit,…
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Sản phẩm đầu ra
Một số hình ảnh về sản
phẩm cuối cùng của
ngành thuộc da.
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Sản phẩm đầu ra
Một số hình ảnh về sản
phẩm cuối cùng của
ngành thuộc da.
ĐẶC ĐIỂM CÔNG NGHỆ THUỘC DA
Sản phẩm đầu ra
Một số hình ảnh về sản
phẩm cuối cùng của
ngành thuộc da.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Quy
trình
sản
xuất
của
công
nghệ
thuộc
da
Ủ, ép
Ăn dầu
Ép ti
Sấy
Nén
Da cứng
Thuộc Tanin
Thuộc crom lần 1
Ép nước
Bào
Ép ti
Sấy
Làm xốp
Xén sửa, hoàn thiện
Đánh bóng
Da mềm
Thuộc lại, nhuộm, ăn dầu
Da động vật
Bảo quản
Rửa, hôì tươi
Tẩy lông, ngâm vôi
Xém diềm, nạo thịt
Xén da, xén tỉa
Khử vôi, làm mềm
Khử mỡ, tẩy nhờn
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Bảo quản nguyên liệu
Mục đích của bảo quản là loại bỏ
sự phá hoại của các vi khuẩn hoặc
hạn chế chúng. Có thể thực hiện
bằng cách giảm lượng nước trong
da, hoặc hạ thấp độ pH đến giá trị
pH của axit mạnh và cũng có thể
thực hiện qua việc hạ nhiệt độ
xuống dưới 00C
MỤC ĐÍCH
- Ướp muối (phương pháp thông
dụng nhất).
- Phơi khô.
- Ướp muối và phơi khô.
- Axit hoá.
- Cho vào phòng lạnh.
CÁC PHƯƠNG PHÁP BẢO QUẢN
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Da tươi
Chuẩn bị thuộc
Thuộc
Hoàn thành
Bảo quản
Da thành phẩm
Chia thành 3 phần chính:
1. Chuẩn bị thuộc.
2. Thuộc.
3. Hoàn tất.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Chuẩn
bị
thuộc
Công đoạn này có nhiệm vụ loại bỏ
những phần không cần thiết như biểt bì,
mô liên kết dưới da …, tạo cho sự liên
kết của chất thuộc với sợi collagen trong
giai đoạn thuộc.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Chuẩn
bị
thuộc
Hồi tươi
Nhằm phục hồi lại lượng nước có ở trong
da bị mất đi do quá trình bảo quản ( từ 60-
80%), đồng thời làm cho cấu trúc sợi trở lại
như trạng thái ban đầu.
Tẩy
lông,
ngâm
vôi
Mục đích: tẩy sạch lớp lông, thượng bì và
loại bỏ lớp mỡ dưới da. Đây là công đoạn
phức tạp, hoá chất tẩy lông ngâm vôi có
tác dụng phá huỷ lớp chân lông và lớp biểu
bì trên mặt da đồng thời làm trương nở da.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Chuẩn
bị
thuộc
Tẩy vôi,
làm
mềm
Mục đích của tẩy vôi là loại bỏ hết kiềm còn
lại trong da.
Mục đích làm mềm là tạo cho da có mặt cật
nhẵn, loại toàn bộ sự trương nở và lớp ghét
trên mặt cật, tăng sự mềm mại, độ đàn hồi
của mặ cật.
Xén
diềm,
nạo
thịt, xẻ
mỏng
Xén diềm, nạo thịt để loại bỏ hết phần lông
còn lại. Sau đó xẻ mỏng tạo cho da có độ
dày đồng đều trong tất cả các tấm da theo
yêu cầu sử dụng. Xẻ mỏng được thực hiện
trên máy xẻ.
Thuộc da là quá trình mà qua đó da
trần được chuyển hoá thành da thuộc
với những đặc tính tối ưu của nó như
chịu nhiệt độ cao, không thối rữa khi
tiếp xúc với nước và các môi trường
khác, chịu được tác động phá hoại
của vi sinh vật và có độ thấu khí cao.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Thuộc
da
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Thuộc
da
- Thuộc crom: đòi hỏi quá trình ngâm vôi lâu hơn và quá trình làm
mềm da ngắn hơn thuộc tannin. Da được đưa vào trống chứa dung
dịch axit, NaCl, muối crom, Cr2(SO4)3, Cr(OH)SO4, Cr(OH)Cl2.
Nồng độ muối trong dung dịch thường là 8%, tương ứng với 25 –
26% Cr2O3. Quá trình này dùng cho sản xuất các loại da nhẹ, dai,
bền. Nước thải mang tính axit và crom cao.
- Thuộc da tannin: dùng chất tannin để cố định cấu trúc callogen.
Quá trình này dùng cho các loại da nặng, mịn, bóng, dễ tạo hình.
Các hóa chất thuộc tannin thảo mộc được tách chiết từ cây tùng,
sồi,… Tannin nhân tạo là phức chất của phenolsunfonic axit,
formadehit, chất diệt khuẩn,… Thời gian thuộc kéo dài vài tuần.
Nước thải không lớn nhưng lượng chất rắn, độ màu, COD rất cao.
- Thuộc phèn: tương tự như thuộc crom, chỉ khác là hóa chất để
thuộc là phèn nhôm. Quá trình này thường không có giai đoạn
thuộc lại. Sản phẩm thuộc phèn thường dùng cho các loại da ướt,
chất lượng không cao.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Hoàn
thành
da
thuộc
Da sau khi thuộc độ ẩm còn quá cao 60-65%, chưa có độ mềm dẻo
cần thiết, bề mặt thô và dễ ngấm nước. Vì thế sau khi thuộc nhất
thiết phải qua công đoạn chỉnh lý.
Với các loại da khác nhau, yêu cầu khác nhau trong quá trình chỉnh
lý. Tuy nhiên, các loại da sau khi thuộc đều có những khâu cơ bản
sau: ủ đống, ép nước, bào mỏng, trung hòa ( đối với da thuộc
Crôm), nhuộm ăn dầu, sấy khô, để cho da có độ ẩm là 12-15%,
sau đó đem vò mềm, trau chuốt, đánh bóng sơn, ti làm hết nếp
nhăn, mục đích làm cho da thuộc đồng đều về mặt màu sắc, khắc
phục những khuyết tật trên bề mặt nhằm đáp ứng mục đích sử
dụng đa dạng của người tiêu dùng.
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Thiết
bị
Các thiết bị cần thiết cho qua trình thuộc
da là: foulons, máy nạo thịt, máy xẻ, máy
bào, máy ép nước, máy ty da, máy vò
mềm, máy in, máy đánh nhám, máy đánh
bóng, máy sấy chân không.
+ Máy nạo thịt: là máy dùng để loại bỏ những tổ chức dưới
da tạo điều kiện cho hóa chất xuyên vào sợi da tốt hơn.
+ Máy xẻ, máy bào: có tác dụng điều chỉnh chiều dày tấm
da đảm bảo độ dày đồng đều nhất định, giảm sự tiêu hao
của một số hóa chất trong khi thuộc và làm tăng khả năng
sử dụng của sản phẩm.
+ Foulons: giúp làm tăng quá trình xuyên thấu và kết hợp của
hóa chất vào da tạo sự phân bổ đồng đều trên và trong toàn
bộ tấm da.
+ Máy vò mềm: tạo cho da có độ xốp và độ mềm mại đáp ứng
những nhu cầu tiêu dùng khác nhau của khách hàng.
+ Máy in: dùng để trang trí bề mặt làm tăng tính thẩm mĩ của
da thuộc sau khi hoàn thành.
Trong đó quan trọng là:
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Giới thiệu quy trình Quy trình sản xuất thuộc da
Thiết
bị
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Các dòng thải
Thành
phần,
tính
chất
nước
thải
thuộc
da
Trong quá trình sản xuất thuộc da
cần phải sử dụng một lượng nước lớn
từ 80 – 100 m3/tấn da. Nước được sử
dụng trực tiếp vào các công đoạn
ngâm vôi, rửa, hồi tươi. Lượng nước
thải xấp xỉ bằng lượng nước cấp vào,
mang theo nhiều chất hữu cơ, muối,
kim loại,…
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Thành
phần,
tính
chất
nước
thải
thuộc
da
- Trong công đoạn bảo quản, muối ăn được sử dụng chủ
yếu để ướp da sống. Khi thời tiết nóng ẩm có thể sử dụng
muối Na2SiF6 để khử trùng. Nước thải của công đoạn này
là nước rửa da có chứa muối và các tạp chất của da.
- Da được ướp muối sau đó đem rửa ngâm hồi tươi có thể
thêm các hóa chất như NaOCl, NaCO3. Nước thải công đoạn
này chứa nhiều chất hữu cơ, chất lơ lửng và các muối.
- Công đoạn khử vôi làm mềm da sử dụng lượng lớn nước
và các hóa chất (NH4)2SO4, NH4Cl để tách lượng vôi còn
lại và dùng men vi sinh làm mềm da. Nước thải công đoạn
này mang tính kiềm có chứa chất hữu cơ protein, aminiac.
Các dòng thải
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Thành
phần,
tính
chất
nước
thải
thuộc
da
- Trong công đoạn làm xốp, các hóa chất sử dụng là axit
sunfuric, axit axetic, axit fomic. Các axit này chấm dứt hoạt
động của các enzim, môi trường pH = 2,0 – 3,5 là môi
trường thích hợp cho các hóa chất thuộc khuếch tán vào da,
liên kết các callogen. Nước thải có SS, crom, tính axit, nếu
thuộc tannin thì BOD cao, nước có màu đen.
- Công đoạn ép nước: nước nhuộm trung hòa, ăn dầu, hoàn
thiện. Nước thải chứa nhiều crom, thuốc nhuộm, kim loại,
dầu,…
Các dòng thải
GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ VÀ DÒNG THẢI
Thành
phần,
tính
chất
nước
thải
thuộc
da
Các dòng thải