Chương III: HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
Tiết 1
MÔ HÌNH DỮ LIỆU QUAN HỆ
§ 10. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
GV: Phạm Thị Quỳnh Châu
Lớp: 12A12
Nội dung tiết 1
2. Đặc trưng của mô hình dữ liệu
3. Ghi nhớ
11/3/14NHÓM 53
Mô
hình
dữ
liệu
quan
hệ
1. Khái niệm mô hình dữ liệu
Việc xây dựng và khai thác một hệ CSDL được tiến hành qua một số bước đó
là?
Bước 1: Khảo sát
Tìm hiểu yêu cầu công tác quản lý, xác định dữ liệu cần lưu trữ, phân tích mối
liên hệ giữa chúng, phân tích chức năng của hệ thống khai thác thông tin, xác
định chức năng của phần cứng, phần mềm có thể khai thác, sử dụng.
Bước 2: Thiết kế
Thiết kế CSDL, lựa chọn hệ QTCSDL để triển khai, Xây dựng hệ thống
chương trình ứng dụng
Bước 3: Kiểm thử
Nhập dữ liệu và chạy thử chương trình
Khi xây dựng một CSDL thường có nhiều người tham gia với mức hiểu biết
khác nhau về cơ sở dữ liệu.

§ 10. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
1. Người xây dụng CSDL thường trao đổi
với nhau về những yếu tố nào?
2. Mô hình dữ liệu là gì?
3. Mô hình dữ liệu được phân chia như thế
nào?
Bài học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu về “CSDL
quan hệ, để hiểu rõ hơn về CSDL quan hệ chúng ta
cùng nhau thảo luận các câu hỏi sau:
§ 10. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
Thảo luận theo bàn trong thời gian 5p
11/3/14NHÓM 56
Thảo luận
Những yếu tố của một hệ CSDL?
-
Cấu trúc dữ liệu;
-
Các thao tác, phép toán trên dữ liệu;
-
Các ràng buộc dữ liệu
Các khái niệm dùng để mô tả các yếu tố trên tạo thành mô
hình dữ liệu
Mô hình dữ liệu
1. Mô hình dữ liệu quan hệ
Mô hình dữ liệu được phân chia như thế nào?
Theo mức mô tả chi tiết về CSDL,
có thể phân chia các mô hình thành
2 loại.
•
Mô hình logic

•
Mô hình vật lí
-
Chủ thể
-
Thuộc tính
-
Cá thể

Về mặt cấu trúc
1. Mô hình dữ liệu quan hệ
Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ
Dư liệu được tổ chức dưới dạng
quan hệ (bảng)
Mỗi cột (thuộc tính hoặc trường) thể
hiện thông tin về một thuộc tính
Mỗi hàng (bộ - bản ghi) thể hiện thông
tin về một đối tượng

Về mặt thao tác trên dữ liệu:
Em hãy trình bày 1 số thao tác trên CSDL đã thực
hiện trong chương II?
-
Cập nhật dữ liệu: thêm, sửa, xoá bản ghi trong 1
bảng;
-
Sắp xếp, lọc dữ liệu, tìm kiếm, in ấn.
Các phép toán trên dữ liệu thường được thực hiện
trên đối tượng nào?
-

Mẫu hỏi
-
Báo cáo
Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ

Về mặt thao tác trên dữ liệu
1. Cập nhật
Thêm, xóa, sửa bản ghi,…
Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ
2. Thống kê, truy xuất dl:
Tìm kiếm, lọc, thống kê, báo
cáo,…

Về mặt các ràng buộc dữ liệu:
Em có nhận xét gì về bảng dữ liệu sau đây?
Có 2 bộ giống nhau hoàn toàn nên việc nhập này không được chấp
nhận, máy thông báo lỗi:
Em hãy trình bày cách khắc phục?
Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ

Về mặt các ràng buộc dữ liệu:
Em có nhận xét gì CSDL sau đây?
Dư thừa dữ
liệu
Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ
1. Mô hình dữ liệu là gì?
Là các khái niệm dùng để mô tả các yếu tố:
-
Cấu trúc dữ liệu
-

Các thao tác, phép toán trên dữ liệu
-
Các ràng buộc dữ liệu
2. Theo em, khi xét một mô hình dữ liệu cần quan tâm những yếu
tố nào?
Dựa vào các yếu tố tạo nên mô hình dữ liệu
Củng cố
3. Đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ

Về mặt thao tác trên dữ liệu:

Về mặt cấu trúc

Về mặt ràng buộc dữ liệu
Ghi nhớ

Trong mô hình dl quan hệ

Về mặt cấu trúc: DL được thể hiện dưới dạng quan hệ (bảng), bao
gồm:
•
Mỗi cột (thuộc tính, trường) thể hiện thông tin về 1 thuộc tính.
•
Ví dụ: Bảng gồm 10 trường: STT, HOTEN,GIOITINH, NGAY_SINH,
TOAN, VAN, LY, HOA, ANH, SINH
•
Mỗi hàng (bộ hay bản ghi) thể hiện thông tin về 1 đối tượng. Ví dụ
thông tin về 1 thí sinh Trần Thị Tình (2, Trần thị Tình, nữ,
20/11/1993, 9, 8, 7, 6, 5, 4) tương ứng với 10 trường trong bảng.


Về mặt thao tác dữ liệu: Có thể xử lí dữ liệu trong bảng như:
•
Cập nhật: Thêm, xóa, sửa bản ghi,…
•
Thống kê, truy xuất dl: Tìm kiếm, lọc, thống kê, báo cáo,…

Về mặt ràng buộc dữ liệu: dl trong bảng phải thõa mản 1 số ràng
buộc. Ví dụ: trong bảng không có 2 bộ nào giống nhau hoàn toàn.
Chương III: HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
Tiết 2
CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
§ 10. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
GV: Phạm Thị Quỳnh Châu
Lớp: 12A12
Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Nêu các đặc điểm của mô hình dữ liệu quan
hệ?
Đáp án:
Mô hình dữ liệu quan hệ là mô hình dữ liệu có đặc điểm sau:
Về mặt cấu trúc: Dữ liệu được thể hiện dưới dạng bảng (Mỗi bảng gồm
cột và hàng )
Về mặt thao tác trên dữ liệu: có thao tác cập nhật dữ liệu (thêm, xoá,
sửa dl trong bảng), các thao tác khai thác dữ liệu khác.
Về mặt các ràng buộc: Dữ liệu trong các bảng phải thoả mãn một số
ràng buộc nào đó, xác lập mối liên kết giữa các bảng ….
Nếu một CSDL được xây dựng dựa trên mô hình dữ
liệu quan hệ thì CSDL đó được gọi là CSDL gì?
NỘI DUNG TIẾT 2
1. Khái niệm
2. Đặc trưng chính

3. Ví dụ
11/3/14NHÓM 517
Cơ sở
dữ liệu
quan hệ
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
Cơ sở
dữ liệu
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu
Các phần mềm ứng dụng khai thác CSDL
Có nhiều mô hình khác nhau nhưng CSDL
được xây dựng trên mô hình dữ liệu quan
hệ gọi là CSDL quan hệ.
Phân cấp
Hướng ĐT
Quan hệ
……
1. Khái niệm:
Cơ sở
dữ liệu
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu
Các phần mềm ứng dụng khai thác CSDL
Hệ QTCSDL dùng để tạo lập, cập nhật và
khai thác CSDL quan hệ gọi là hệ QTCSDL
quan hệ.
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
1. Khái niệm:
20
a. Quan hệ: hay còn gọi là bảng mỗi quan hệ
có một tên phân biệt với tên các quan hệ khác

2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
2. Các đặc trưng chính của 1 quan hệ trong CSDL
quan hệ
21
b. Thuộc tính: là các Cột của Bảng, Mỗi thuộc có một tên
phân biệt; thứ tự giữa các cột không quan trọng.
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
2. Các đặc trưng chính của 1 quan hệ trong CSDL quan
hệ
22
c. Bộ: là hàng, bản ghi của Bảng, là tổng hợp các thuộc tính của
một đối tượng;
Yêu cầu của các bộ là phải phân biệt nhau
thứ tự các bộ không quan trọng.
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
2. Các đặc trưng chính của 1 quan hệ trong CSDL
quan hệ
Bng ~ Quan h
Ct ~ Thuc tớnh
Hng ~ B (bn ghi)
Min: kiu d liu
ca thuc tớnh
2. C S D LIU QUAN H
Caực thuaọt ngửừ vaứ tớnh chaỏt:
So_the Ma_Sach Ng_muon Ng_tra
TV-02 TO-012 5/9/2008 12/10/2008
TV-04 TN-103
TN-104
12/9/2008
15/9/2008

22/9/2008
20/9/2008
TV-01 TN-16 18/9/2008 22/9/2008
24
d. Quan hệ không được có thuộc tính đa trò hay phức hợp.
Tại sao nói Bảng trên có thuộc
tính đa trị ?
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
2. Các đặc trưng chính của 1 quan hệ trong CSDL
quan hệ
Mỗi thuộc tính chỉ có một miền giá trị duy
nhất
So_the Ma_Sach Ngày
Ng_muon Ngay_tra
TV-04 TN-103
TN-104
12/9/2008
15/9/2008
22/9/2008
20/9/2008
TV-01 TN-16 18/9/2008 22/9/2008
25
Thuộc tính phức hợp là gì?
Tại sao Bảng trên có tính phức hợp?
2. CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
2. Các đặc trưng chính của 1 quan hệ trong CSDL
quan hệ
d. Quan hệ không được có thuộc tính đa trò hay phức hợp.