Ngữ văn 10 - Tấm Cám
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (260.1 KB, 10 trang )
Tấm Cám
Trâm – Trinh – Đức Anh – Lê Bảo – Mai Thy – An Khang –
Phương Nam – Tố Nhi
ARE YOU
READY!?
I. Tiểu dẫn
•
Giới thiệu truyện cổ tích
•
Phân loại truyện cổ tích
•
Đặc trưng của truyện cổ tích thần kì
II. Đọc hiểu văn bản
a) Truyện cổ tích Tấm Cám
b) Tóm tắt
c) Bố cục
d) Phân tích
•)
Phần 1: từ cô gái mồ côi trở thành hoàng hậu
)
Thân phận của Tấm & hành vi của mẹ con Cám đối với Tấm
)
Những sự kiện xảy ra đi kèm yếu tố kì ảo
•)
Phần 2: Quá trình biến hóa đấu tranh giành lại hạnh phúc
)
Biến chuyển của Tấm
)
Ý nghĩa những lần biến hóa
III. Kết luận
•)
Nghệ thuật
•)
Nội dung
~ Tiểu Dẫn ~
a) Khái niệm truyện cổ tích:
•)
Là hình thức văn xuôi kể về số phận của những nhân vật quen thuộc (người nghèo khổ, mồ
côi, bất hạnh, nhân tài học giỏi, dũng sĩ…) nêu lên ước mơ, khao khát của nhân dân về hạnh
phúc và công lý xã hội.
b) Các phân loại truyện cổ tích:
•)
Truyện cổ tích về loài vật
•)
Truyện cổ tích thần kì
•)
Truyện cổ tích sinh hoạt
c) Đặc trưng của cổ tích thần kì:
•)
Nghệ thuật: Có sự tham gia của các yếu tố thần kỳ vào tiến trình phát triển của câu chuyện.
•)
Nội dung: thể hiện ước mơ cháy bỏng của nhân dân lao động về hạnh phúc gia đình, lẽ công
bằng xã hội, phẩm chất và năng lực tuyệt vời của con người.
~ Đọc hiểu văn bản ~
a) Truyện cổ tích Tấm Cám:
•)
Thể loại truyện cổ tích thần kỳ Việt Nam
•)
Kiểu truyện nói về nhân vật mồ côi, bất hạnh
b) Tóm tắt:
•)
Tấm mồ côi cha mẹ, sống với dì ghẻ và đứa em cùng cha khác mẹ là Cám. Bị mẹ con
dì ghẻ bắt nạt, ngược đãi, cuộc sống khổ cực. Được bụt giúp đỡ, Tấm trở thành hoàng
hậu. Ngày về giỗ cha, bị mẹ con Cám giết chết. Qua nhiều lần biến hóa đấu tranh
giành lại hạnh phúc của mình, cuối cùng, nàng cũng đã có thể đoàn tụ cùng nhà vua.
Mẹ con Cám chịu hình phạt thích đáng.
c) Bố cục:
•)
Phần 1 – từ đầu…” Ở đâu ra mà đẹp thế” từ cô gái mồ côi trở thành hoàng hậu
•)
Phần 2 – phần còn lại Những lần biến hóa đấu tranh giành lại hạnh phúc
d) Phân tích
)
Từ cô gái mồ côi trở thành hoàng hậu
•)
Thân phận của Tấm và hành vi của mẹ con Cám đối với Tấm
-
Mồ côi cha mẹ
-
Làm lụng suốt ngày
-
Hiền lành, chăm chỉ, có ước mơ
giao lưu với xã hội nhưng bị đối xử
rất tồi tệ.
-
Ăn trắng mặt trơn
-
Không phải làm việc nặng nhọc
Những hành vi:
•
Lén lút đổi giỏ tép (Cám)
•
Giết cá bống
•
Lập mưu không cho Tấm đi xem
hội
Tấm Mẹ con Cám
Thiện Ác
Mâu thuẫn
Sự việc xảy ra Những mâu thuẫn giữa Cám và Tấm Yếu tố kì ảo
Tấm mất tép
•
Lười biếng, không
chịu bắt tép.
•
Cướp tép của Tấm.
•
Chăm chỉ, bắt được
giỏ tép đầy.
•
Cám lừa cướp tép,
mất yếm đào
khóc
Bụt cho cá bống
Tấm mất cá bống
•
Lập mưu giếp cá
bống.
•
Chờ cho Tấm đi
chăn trâu xa
•
Vâng lời dì, đi thả
trâu.
• Mất cá bống
khóc
Bụt cho hi vọng
đổi đời chỉ nơi
có xương cá
Mơ ước bị dập tắt
•
Nghĩ ra mưu kế
không cho Tấm đi
xem hội trộn
thóc và gạo.
•
Phải ở nhà nhặt
thóc và gạo
•
Không được đi
xem hội khóc
Bụt cho chim sẻ
đến giúp, cho quần
áo đẹp và giúp
Tấm đến dạ hội.
Ý nghĩa: Bụt là hiện thân của thần linh, giúp nhân dân thực hiện ước mơ về hạnh phúc
•
Những sự kiện xảy ra đi kèm yếu tố kì ảo
Quá trình biến hóa đấu đấu tranh giành lại hạnh phúc
Quá trình biến hóa của Tấm Những hành vi của mẹ con Cám
Hóa thành chim vàng anh Cám bóp chết & đốt cho mèo ăn
Hóa thành cây xoan đào Chặt làm khung cửi
Hóa thân vào khung cửi Bị đốt đem đổ tro bên đường
Hóa thân thành quả thị
Trở về kiếp người
Chết
Biến chuyển thái độ của Tấm
•
Không còn bị động, yếu đuối mà mạnh mẽ vùng dậy đấu tranh để trở về cuộc sống khi xưa và
đòi lại hạnh phúc của mình.
Ý nghĩa của những lần biến hóa
•
Sức sống mãnh liệt, không thể bị tiêu diệt của cái thiện.
•
Cái thiện không thể mãi chịu oan ức trong im lặng, mà đã vùng dậy tìm mọi cách tiêu diệt cái
ác.
•
Phán ánh tính chất gay gắt, quyết liệt của cuộc đấu tranh giữa thiện và ác.
~ Kết luận ~
o
Nghệ thuật
•
Có chứa yếu tố thần kì dẫn dắt cốt truyện (bụt, chim sẽ cứu giúp, quá trình biến hóa của Tấm)
•
Hình ảnh đẹp, bình dị, gần gũi với đời sống, phong tục tập quán của nhân dân, tạo ấn tượng thẩm
mĩ cho câu chuyện.
o
Nội dung
•
Phản ánh những xung đột gia đình ngoài thực tế (mẹ ghẻ - con chồng)
•
Phản ánh những xung đột xã hội sâu sắc (thiện – ác, nhân dân lao động – giai cấp bóc lột)
•
Qua cách giải quyết có hậu, truyện thể hiện triết lý: “Ở hiền gặp lành, ở ác gặp dữ”. Đó là chiến
thắng tất yếu của cái thiện.
•
Thể hiện ước mơ về công bằng xã hội, về một sự đổi đời và về một xã hội lý tưởng cũng như tinh
thần lạc quan của nhân dân lao động.
